De heer Ter Laan acht, nu de nieuwe
ftijd is aangebroken, de door den minister
[aan oorlog gedane toezeggingen onvol-
Jdoende. Hij diende een motie in waarin
(wordt gevraagd o.m. volledige demobilisa
tie, afdoende regeling der militaire vergoe
dingen, regeling voor de dienstweigeraars,
(opheffing van den staat van beleg.
De Minister van Binnenland-
fiche Zaken deelt mede dat er een ge
schil bestond tusschen den vorigen Minis
ter van oorlog en den opperbevelhebber,
jdat met het oog op de aanstaande verkie
zingen niet tot oplossing is gebracht Het
^■opperbevelhebberschap zal niet worden be
stendigd. Werkgelegenheid voor gedemobi
liseerden zal worden bevorderd. Zoo spoe
dig mogelijk zal dieet op het volk worden
j verlicht. Eerlang zal het broodrantsoen
jtot 300 gram worden verhoogd. Schepen
(zijn onderweg naar Amerika om graan te
^halen. Drie schepen mogen uit Indië komen
,jnet vet en koloniale waren. De besprekin
gen met de Geassocieerden nemen een gun
stig verloop en wellicht zullen spoedig be
langrijke hoeveelheden levensmiddelen,
grondstoffen en andere artikelen worden
aangevoerd. Als contraprestatie zullen wij
wellicht gedurende 5 jaar een krediet van
.150 millioen moeten geven tegen 5 pCt.
Vóór alles moet de orde worden bewaard.
Ordeverstoring zou alle onderhandelingen
an gevaar brengen en kunnen voeren tot
1 ontreddering van het bedrijfsleven en tot
'hongersnood. Voor de eischen van den
nieuwen tijd mag men niet ongevoelig blii-
ven, doch die waagstukken kunnen in orde
lijke samenwerking van regeering en volks
vertegenwoordiging worden opgelost. Het
behoud van de orde is ook van belang met
het oog op den wensch dat Nederland de
plaats van samenkomst zal zijn voor de
stichting van een volkerenbond. De Minis
ter doet een beroep op de medewerking van
de volksvertegenwoordiging om de orde te
bewaren en dankt de gedemobiliseerde sol
daten voor de diensten aan het land bewe
zen. (Applaus).
De heer Troelstra blijft aandringen
lop mededeelingen omtrent geruchten aan
gaande de weigering van ontslag aan den
opperbevelhebber door het vorige ministe
rie. Spr. betoogt dat de houding der regee
ring niet is die van iemand die verheugd
|s over den nieuwen toestand, doch van een
Ihuisvrouw die bezorgd is voor haar porce-
tein. Ook de'S. D. A. P. gevoelt de nood
zakelijkheid van orde. Het is maar de vraag
hoe die orde moet gehandhaafd worden en
idat kan alleen wanneer de arbeiders de
macht in den Staat overnemen. Het oogen-
blik daan oor is gekomen. Spreker hoorde
ipchter niet, dat de regeering voornemens
Is aan de aspiraties van het arbeidende
woJk tegemoet te komen en dat tenvijl aïïer-
iwegen de handen worden uitgestrekt naar
Üe sociaal-democraten om redding uit den
itegenwoordigen nood. De sociaal-democra
ten kunnen daarom niet meer tevreden zijn.
met toezeggingen, met kleine sociale her
vormingen. Zij moeten een overwegend aan
deel hebben in de politieke macht in ons
land. De burgerlijke partijen zullen zkh in
ide regeering moeten stellen onder leiding
ider sociaal-democratie. Er zal groote in
breuk moeten worden gemaakt op rijkdom
en bezit
De sociaal-democraten zijn tot deze hou
ding gedwongen door den uitslag der ver
keringen, die de tegenstelling tusschen ge
organiseerd kapitaal en georganiseerde ar
beiders, waarbij de burgerlijke partij de
rijde van het eerste kiezen heeft bestendigd.
iVan geweld moet de S. D. A. P. niets heb
ben. Zij staat echter onwrikbaar op haar
recht en als het daarbij komt tot geweld,
zal dat komen van de tegenstanders. De
regeering rekene daarbij echter niet op le
ger en politie.
Op de waag van den heer Van Laar, hoe
Jdit alles te rijmen is met het feit, dat de
S. D. A. P. slechts 22 pet. der stemmen
kreeg, antwoordde Spr. dat de rechtsgrond
voor het optreden der minderheid is haar
onmisbaarheid en noodzakelijkheid om ons
Tand te bewaren voor terrorisme en het op
jle voeren tot hooger bloei. De regeering
beeft niet meer de macht en het recht tot
regeeren. (Applaus bij de socialisten).
De heer B o m a n s repliceert. Spreker be-
J loogt dat niet de S. D. A. P., maar wel de
katholieke partij het grootste aantal geor-
ganiseerden achter zich heefL Hij gelooft
Jjrüet aan een bloedlooze omwenteling door
de S. D. A. P., omdat deze zal gedreven
worden door de zweep van Wijnkoop.
Te half 6 worden de beraadslagingen
Verdaagd tot heden T uur.
Berichten
De Staatscourant van 12 Nov. beval o. a.
ie volgende Kon. besluiten:
benoemd, bij het reserve-personeel der
landmacht, bij het personeel v?n den Genees
kundigen Dienst, tot reserve-officier van ge
wondheid der 2de klasse, de heer K. P. Bruhl,
rts;
tijdelijk benoemd bij het reserve-personeel
V?r landmacht, bij het personeel van den Ge
neeskundigen Dienst, tot reserve-officier van
gezondheid der 2e klasse, de landstormplich-
fige (arts) P. Blonk;
met ingang van 15 November 1918, tijdelijk
benoemd, bij het reserve-personeel der land
macht met beslemming voor den dienst bij
1de landweer, bij de infanterie der landweer
lot reserve-luitenanl-koloncl, de gepension-
Hccrdc luitenant-kolonels der infanterie R. J.
lA. Raedt van Oldenbamevelt eu E. G. A. Slors,
beiden van het leger ift Nederlandseh-Indié.
H. M. de Koningin heeft gisteren de
jGriekschen zaakgelastigde, den heer Poty-
chroniades, ontvangen, ter overhandiging
£ar. zijn terugroepingsbrieven en den nieuw
benoemden minister-resident van. Grieken
land, den heer Capsambelis, ter „onbieding
•ijner geloofsbrieven
Afscheid van generaal Snijders.
Generaal C. J. Snijders heeft aan de
land- en zeemacht den llen November een
schrijven gericht van den volgenden inhoud:
Bij mijn aftreden als opperbevelhebber van
land- en zeemacht betuig ik aan allen, zon
der onderscheid van rang of stand, die onder
mijne bevelen hebben gediend en mij daarbij
door plichtsbetrachting hebben gesteund, mijn
oprechten dank. Ik waardeer het in hooge
mate, dat zij. ondanks de vele lasten en groo
te bezwaren, welke de langdurige mobilisatie
voor hen medebrengt, steeds mei ijver en toe
wijding hun plicht hebben gedaan.
Met bijzondere waardèering richt ik hierbij
ook het woord tot de commandanten en chefs
van diensten, die rechtstreeks onder mijne be
velen stonden c** die mij bij de uitoefening van
mijne moeilijke taak steeds op de meest dege
lijke en ijverige wijze hebben terzijde gestaan.
Het is steeds hun streven geweest hun com
mando in mijn geest uit te oefenen; zij hebben
mij daardoor krachtig gesteund.
Eindelijk richt ik een woord van bijzonde
ren, hartclijken dank tot allen, militairen en
burgerambtenaren, die behooren of behoord
hebben tot het algemeen hoofdkwartier.
Meer dan vier jaren long hebben zij onafge
broken ik mag wel zeggen: dag en nacht
met den grootsten ijver, inspanning en zaak
kennis gewerkt om den reusachtigen arbeid
die aan het opperbevel verbonden is, naar be
hooren te verrichten. Velen hunner, met wie
ik in dagelüksche aanraking kwam,, heb ik
keren waardecren wegens hun groote kennis
en werkkracht, hun hooggestemd «n opge
wekt plichtsbesef. De herinnering aan hunne
voortreffelijke diensten zal voor mij de aan
genaamste zijn, die ik uit het tijdperk, waar
in het opperbevel door mij werd bekleed, zal
mede nemen en bewaren.
Gedeeltelijke demobilisatie.
Men meldt ons uit den Haag*.
Naar aanleiding van blijkbaar bestaand
misverstand over de bedoeling van het offi-
cieele communiqué omtrent de voorgenomen
gedeeltelijke demobilisatie met name no
pens de waag," of o.a. sie landstormjaarklas-
se 1908, die, hoewel ouder in jaren, des
niettemin jonger in diensttijd is dan de lich
ting 1916, eveneens met onbepaald (klein)
verlof zou kunnen gaan, is ons gebleken, dat
deze landstormjaarklasse inderdaad behoort
tot de vertrekkende, zoodat met het commu
niqué bedoeld zijn de jaarklassen 1908 tot
en met 1916.
Jaarweddenregeling voor
militairen. Op vragen van den heer
Wijk betreffende de regeling der jaarwedden
van de militairen luidt het antwoordt van den
minister van Oorlog:
Het is bij het departement van Oorlog
bekend, dat uit de toepassing van de begin
selen, welke gevolgd worden bij de bereke
ning van de nieuwe salarissen voor burger
lijke en militaire landsdienaren, voor laatst
bedoelde cattgorie velerlei bezwaren voort
vloeien.
Voor zooveel mogelijk zal daaraan tege
moet worden gekomen bij de definitieve re
geling der militaire bezoldigingen bij de
landmacht
Voorts ligt het in het voornemen der re
geering, om met ingang van 1 Januari 1919
de nieuwe jaarwedderegeling, ook voor de
militairen, in haren vollen omvang in te voe
ren, waartoe de vereischte gelden alsnog
zullen worden aangevraagd. Aan de catego
rieën, waarop de nieuwe jaarwedderegeling
van toepassing is, zal, nadat de noodige gel
den bij de wet zijn toegestaan, over 1919
alleen een kinderbijslag worden toegekend,
waeromtrent nader een regeling zal worden
vastgesteld.
Inmiddels is reeds last gegeven om ook
aan het militair personeel den ingehouden
duurtebijslag over 1918 uit te betalen.
Uit het vorenstaande moge blijken, dat
geen aanleiding is gevonden om de nieuwe
jaarwedderegeling alsnog in horen vollen
omvang in werking te doen treden op 1
Januari 1918.
Nederland en dr oorlog
BeM manifest «ie. x*al-*
Deraocrafc.
Het volgende manifest wordt door de
S. D. A. P. en het Nederl. Verbond van Vak
vereenigingen verspreid aan de Nederland
sche Arbeidersklasse:
Kameraden,
De geweldige bewegingen, welke Europa in
zijn voegen doen kraken, naderen de grenzen
van ons land en roepen ook de Nederlandsche
arbeidersklasse tol de vervulling barer histo
rische taak.
Van Rusland is de autocratie vernietigd, in
Oostenrijk en thans ook in Duilschland heb
ben de arbei^prs onder leiding der Sociaal
Democratie de^ macht in handen genomen.
Wij, Hollandsere modern georganiseer^ ar
beiders, begroeten deze feiten met onverdeel
de vreugde. Ècn met de arbeidersbeweging
in het buitenland, eischen ook wij thans, van
de regcerende klasse van liet eigen land groo
te en forsche verbeteringen \an arbeids- en
levensvoorwaarden van allen, die met werken
in hun onderhoud moeten voorzien.
In een Zondagavond cn nacht gehouden ver
gadering' van de besturen van S. D. A. P.,
^T- W V. en Sociaal Democratische Kamer
fractie, welke bijgewoond werd door de ver
trouwensmannen \ari partij en vakbeweging
uit de groote sleden, is besloten het reeds
voor onze beweging uitgeschreven congres te
vervroegen en te beleggen op: Zaterdag cn
Zondag, 16 eij 17 November a.s..
Een door genoemde vergadering ingestelde
commissie heeft een program van eischen ge
formuleerd, welke aan het congres ter be
spreking en aanvaarding zullen worden voor
gelegd en die door de modem georganiseer
de arbeidersbeweging aan de regeering zullen
worden gesteld.
liet program luidt als volgt (Ilicr volgen
reeds bekende eischen).
Kameraden: De leiding van S. D. A. P. en
N. V. V., welke gij gedurende de gansche oor
logscrisis hebt gevolgd, verwacht van u, dat
gij als één man achter haar zult staan, nu
groote dingen van u worden geëischt. Zoo
ooit, dan is thans eendracht en eenswillend-
heid de eerste eisch. Laat niets u onderling
verdoelen. Bespreekt de eischen in eigen
kring, onder leiding van uwT bestuur. Geeft uw
afgevaardigden naar het congres mandaat.
Hoedt u voor onberaden stappen. Volgt slechts
hen, die gij zelf hebt gekozen. Wacht af en
hout u bereid voor hel parool, dat het con
gres u zal geven. Toont u waardig den.groo-
ten tijd, waarin gij leeft! Op voor de verwe
zenlijking onzer eischen! Op voor den strijd
voor de vrijmaking uwer klasse!
Het Partijbestuur der Sociaal-Democra
tische Arbeiderspartij,
W. H. Vliegen. Voorzitter.
J. W. Matthysen, Secretaris.
Het Nederl. Verbond v. Vakvereeni-
gingen.
J. Oudegeest, Voorzitter.
Edo Fimmen, Secretaris.
De christelijke en kathellehe
TRkbeweslBf.
De Christelijke Bestuurdersbond Patrimo
nium, de Christelijke Werkmansbond, de
Christelijke Werkliedenvereniging Maarten
Luther, de Nederl. R. K. Volksbond, de St.
joseph-Gezellenvereenigingen, de R. K. Mid
denstandsbond en de Amsterdamsche Christ.
Middenstandsbond, welker besturen een
comité van actie en voorlichting vormen,
hebben tegen Vrijdag a.s. de Christelijke en
R. K. arbeiders te Amsterdam opgeroepen
tot een openbare vergadering.
De oproep luidt als vólgt
„Aan ons Christelijk volk!
In dezen benarden tijd wenden wij ons
met groot vertrouwen tot U, oproepend tot
een geweldige actie in het belang van ge
heel ons volk.
De verschillende gebeurtenissen in om
liggende landen dreigen zich voort te plan
ten over heel de wereld. Met welk gevolg?
Wat zal daarvan het einde zijn? Wij weten
het niet. Wel weten wij, dat er onzerzijds
reden is. om te steunen op onze democrati
sche regeering; op de regeering, welke het
hongerende volk gteer voedsel gaf, die ons
leger democratiseert, die zich niet ontziet
den opperbevelhebber 9p te offeren in het
belang der democratie; die in alles naar
openbaarheid streeft. Wij wete"n wel, dat
onze leiders paraat zijn, dat onze belangen
bij hen gewaarborgd zijn.
De centrale besturen kwamen heden bij
elkaar, door hen zal straks de leiding ge
geven worden. Aanvaardt nooit de leiding
van hen, die niet geroepen zijn om U voor
te lichten. In deze moeilijke uren willen we
als mannen ons gedragen, ons vaandel
trouw blijven. Helpt ons, de revolutie en
den hongersnood uit onze stad te houden.
Christelijk Nationaal Vftkrerboiil
Het Christelijk Nationaal Vakverbond
heeft de hoofdbesturen van de daarbij aan
gesloten bonden telegrafisch opgeroepen
voor een buitengewone algemeene verga
dering op heden in Den Haag.
Op deze vergadering zal de houding der
christelijke vakbeweging worden vastgesteld
in verband met den huidigen toestand.
Ken adres van de ït. K. Vak
organisatie.
Heden ochtend heeft het bestuur van het
bureau van de R.-K. Vakorganisatie, geves
tigd te Utrecht, een onderhoud gehad met
den tijdelijken voorzitter van den minister
raad, wien door het bestuur het navolgend
adres is ter hand gesteld:
Aan den raad van ministers.
Excellenties!
De gewichtige gebeurtenissen van -dit
dit oogenblik, die allen van den grootsten in
vloed kunnen zijn op het staatkundig en
maatschappelijk leven van het Nederland-
sche volk, geven ons aanleiding tot Uwe Ex
cellenties te wenden, om .aan de regeering
de verzekering te geven, dat wij bereid zijn
tot den grootst mogelijken steun, tot hand
having van orde en gezag. Wij zijn overtuigd
dat wij in dezen de gevoelens vertolken van
meer dan honderdduizend georganiseerde
arbeiders. Wij zijn voornemens in deze een
beroep te doen op het Nederlandsche volk,
dat het geen gehoor geve aan de aansporin
gen tot oproer en verzet, die in ons land
mochten weerklinken.
Wij zouden echter niet den indruk willen
vestigen, dat wij ons bepaalden tot negatieve
actie. Het welslagen onzer pogingen zal niet
weinig bevorderd worden, als wij ons daarbi j
kunnen beroepen op de toezegging van be
langrijke hervormingen door uwe regeering.
Wij meenen daarom de vrijheid te mogen
nemen van uwe Excellenties uitvoering te
mogen vragen van de volgende punten:
A. Crisismaatregelen:
1. een zoodanige regeling van de demo
bilisatie, dat de oudste in jaren het eerst met
onbepaald verlof kunnen gaan;
2. voortzetting van de uitkeeringen der
vergoeding der gedemobiliseerden en zulks
voor onbepaalden tijd, zoolang zij niet op
andere wijze in hun onderhoud kunnen voor
zien, met dien verstande dat de vergoeding
aldus worde geregeld, dat aan ongehuwden
van 12 tot 18 gulden en aan gehuwden van
1622 gulden zal worden uitgekeerd; de
grootte van deze vergoeding te bepalen door
plaatselijke commissies, bestaande uit ver
tegenwoordigers vak vakorganisaties van
verschillende richtingen;
3. invoering van een nieuwe steunrege
ling voor alle werkloozen op den 'zelfden
voet als in punt 2 omschreven.
4. versterking van den invloed der arbei
dersorganisaties (nationaal gewestelijk en
plaatselijk) in de regeling der distributie van
voedings- en gebruiksartikelen;
5. verhooging van het broodrantsoen, dat
zoo spoedig mogelijk dient opgevoerd te
worden tot 400 gram;
6. verhooging van het vetrantsoen.
B. sociale hervormingen:
1. het toekennen van publiekrechtelijke
bevoegdheid aan de vakorganisatie;
2. spoedige wettelijke regeling van het
collectieve arbeidscontract;
3. spoedige invoering van wettelijke re
gelingen der verzekeringen tegen ziekte,
ouderdom, invaliditeit en werkloosheid, be
nevens uitbreiding van de ongevallenverze
kering tot landbouw, zeevaart en visscherij;
erkennen van de vakorganisaties bij de voor
bereiding en toekenning van besturende be
voegdheid bij de uitvoering dezer verzeke
ringen;
4. wettelijke regeling van den achturigen
arbeidsdag, met vaststelling van korteren ar
beidsduur voor bedrijven, die hooge eischen
stellen aan het lichamelijke weerstandsver
mogen der arbeiders;
5. wettelijke regeling van den vrijen Za
terdagmiddag en oogenblikkelijk gebruikma
king van de bevoegdheid van art. 6 der ar
beidswet (invoering van den vrijen Zaterdag
middag voor beschermde personen);
6. verbod van loonarbeid voor gehuwde
vrouwen;
7. wettelijke regeling van de huisindus
trie met vaststelling van minimum-loonen;
8. uitbreiding van de arbeidswet tot alle
jeugdige personen van af 14 jaren en herzie
ning van de leerplichtwet, met invoering van
verplicht onderwijs tot 14' jaren;
9. maatregelen tot voorkoming en be
strijding van beroepsziekten;
10. krachtige steund ook door ruime
subsidieering van de vereenigingen tot be
strijding der tuberculose.
11. het bouwen van nood-sanatoria;
12. krachtige maatregelen in zake wo-
ningvoorziening, vooral voor groote gezin
nen.
Namens het bestuur
J. V. H. Rijzewijk, voorzitter.
A. C. de Bruijn, secretaris.
Minister Ruys de Beeren-
brouck verklaarde dat hij met groote be
langstelling van het adres had kennis ge
nomen, waarna met zijn medeweten de hee-
ren een nadere conferentie hadden met den
Minister van Arbeid ter bespreking van het
tweede gedeelte van dit adres.
Bij punt 1 en 2 werd medegedeeld dat de
Minister dit als één onderwerp beschouwd.
De wettelijke regeling voor de collectieve ar
beidsovereenkomst was reeds in voorberei
ding en maakt een onderwerp van beraad
slaging uit tusschen de departementen van
justitie en van arbeid.
Wat punt 3 betreft, werd verwezen naar
de memorie van antwoord op hoofdstuk 1
der Staatsbegrooting voor 1919, waaruit
blijkt dat de Regeering geheel in. den geest
van de verzoekers handelt. Wat het punt
betreft erkenning van de vakorganisaties,
bij de voorbereiding en toekenning van be
sturende bevoegdheid bij de uitvoering
dezer verzekering, deelde de Minister mede,
dat hij bereids op dit punt ten deele verder
was gegaan: Bij het ontwerp-hegrooting van
het departement van arbeid, hetwelk spoe
dig zal worden ingediend, zal blijken dat het
zijn voornemen is in te stellen den hoogen
raad van arbeid, waarin zoowel vertegen
woordigers van arbeiders als werkgevers-
vereenigingen en eenige personen van stu
die zitting zullen hebben. Deze raad zal
voortdurend bij het voorbereiden en uit
voeren van sociale wetten en maatregelen
worden geraadpleegd.
Punt 4. De minister zeide te wachten op
hetgeen de Kamer beslissen zal aangaande
het ontwerp-Schaper.
Punt 5. De algemeene maatregel van be
stuur is reeds sinds eenige weken in voor
bereiding.
Bij punt 6 en 7 werd opgemerkt, dat de
wettelijke regeling van de huis-industrie
met daarbij behoorende loonraden reeds in
voorbereiding is..
JDe minister meende dat het goed zou
zijn het verbod van arbeid voor gehuwde
vrouwen eerst na het in werking treden van
die wetgeving in te voeren.
Wat punt 8 betreft, dit maakt reeds een
punt van overleg uit tusschen de departe
menten van onderwijs en arbeid.
De punten 9, 10 en 11 hadden de volle
sympathie van den minister en wat punt 12
betreft deelde de minister mede, dat door
hem zoo krachtig mogelijk de woningbouw
werd bevorderd en dat hij vooral daarbij
ook er naar zou streven het bouwen van wo
ningen voor groote gezinnen tegen een
voor dezen bereikbaren huurprijs mogelijk
te maken.
De afgevaardigden zouden trachten den
Minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del vervolgens ook nog te spreken, in ver
band met de in het adres onder „crisis
maatregelen" opgesomde punten.
De eischen der revolutionairen.
Gisternacht had te Amsterdam een bui
tengewone spoedvergadering plaats van het
Landelijk Revolutionair Comité. De vergade
ring, die tot diep in den nacht duurde, en
waar de Revolutionaire Kamerfractie verte
genwoordigd was, nam het volgende pro
gram van actie aan:
1. Directe aftreding van de regeering en
de gemeentebesturen. Instelling van een
volksregeering op den grondslag van de Ra
den van Arbeiders en Soldaten.
2. Overgang tot de afschaffing van het
privaat-bezit door alle bedrijven, die daar
voor in aanmerking komen, onder beheer der
arbeidersvakvereenigingen te brengen, en
de andere onder voortdurende controle deT
vakvereenigingen te brengen.
3. Invoering van een maximum 8-urigen
werkdag als overgang naar den 6-urigen ar
beidsdag, zoo mogelijk door de arbeiders
zelf. In de mijnen directe invoering van den
6-uren-dag.
4. Oogenblikkelijke vrijlating van alle
dienstweigeraars, politieke gevangenen en
muiters.
5. Afschaffing van het bestaande polïtie-
regiem en handhaving van de orde door de
arbeiders zefT. 1
6. Opheffing van alle wetten die de vrij
heid van beweging van arbeiders en soldaten
belemmeren. Verovering van het recht van
demonstratie.
7. Onmiddellijke demobilisatie met be
houd van wapens.
8. Afschaffing van alle indirecte belas
tingen en belasting uitsluitend op het kapi
taal en de hooge inkomens.
9. Opheffing van de Staatsschuld en ver
beurdverklaring van alle oorlogswinst.
10. Afschaffing van het Koningschap en
de diplomatie.
11. Een minimum bestaande voor alle ar
beiders en daarmee geiijkgestelden, dus ook
voor de gemobiliseerden, benevens inbe
slagname van de overtollige woningruimte,
ten. bate van hen die daaraan behoefte heb
ben.
12. Gelijkberechtigdheid van man en
vrouw.
13. Verbod van* fabricatie en verkoop
van sterke dranken.
Het prosram van den Bontl
Dienstplichtigen.
Het program van den Nederlandschen
Bond van Dienstplichtigeh, genoemd in de
eischen, gesteld door de S. D. A. P., bevat
1. Onmiddellijke demobilisatie en uitkee-
ring van een behoorlijke vergoeding aan
gehuwden en ongehuwden zoolang deze
werkloos zijn.
2. Regeling van dienstvergoedingen, zoo
danig, dat het gezin behoorlijk kan bestaan.
De uitkeering£n worden berekend naar het
standaardloon, door de vakvereenigingen
behaald.
3. Algeheéle wijziging van het strafstelsel,
in het bijzonder van de arrestlokalen; vrij
heidsstraffen niet meer uitgesproken door
één man, opschorting van straf in geval van
beroep, verbod om verlof in te houden bij
straf, vertegenwoordiging van de soldaten
in krijgsraden, afschaffing van de militaire
rechtspraak in vredestijd.
4. Zorg voor de materieele behandeling
(ligging, voeding, kazerneering), medezeg-
gingschap van vertrouwensmannen, gekozen
door en uit den troep.
5. Afschaffing van den militairen groet.
6. Instelling van bataljonsraden, waarin
vertrouwensmannen, gekozen door en uit
den troep. Het geven van de meest uitgebrei
de bevoegdheid aan deze reden in zake toe
dicht en controle in keuken en cantine.
7. Grondige verbetering van den genees
kundigen dienst.
8. Verlofsregeling: iedere soldaat ten
minste een kalenderweek verlof per maand.
9. Vrijheid van vereenigen en*vergaderen
en van het verspreiden en lezen van allerlei
geschriften.
10. Het vrije gebruik en het volle bezit bij
demobilisatie voor de gedemobiliseerden
van schoeisel en onderkleeren.
Mr. Troeloira «ver den toestaat!
Te Rotterdam zijn Maandagavond een vijftal
vergaderingen gehouden te: ondersteuning van
de bekende eischen der Nederlandsche sociaaal-
democraatie. Op één daoarvaan, in het Ver
kooplokaal, heeft mr. Troelstra het woord ge
voerd.
Uit het breedvoeriige verslag, dat de N. R.
Ct. van deze rede geeft, nemen wij het volgen
de over.
Nadat nu de wapenstilstand gesloten is
aldus de heer Troelstra wordt hiier eisch een
Regeering, waarin de arbeidersklasse overwe
genden invloed in Staat en maatschappij heeft,
om te weken dat de eerstkomende tijd diienst-
baar wordt gemaakt aan de levensbelangen van
het geheele arbeidende volk.
Het steunpunt vana geweld vait, na de jongste
gebeurtenissen in het leger, weg; de Neder
landsche bourgeoisie heeft afgedaan als heer-
schende klasse in ons land.
Een stem was het maar waar.
Wie dat zegt, vervolgt Spr., roep ik toe: ver
trouw uw klasse, uw macht, bouw op uw een
heid, dana zal het waar zijn. (Toejuiching).
Hoe is thans de politieke toestand in Neder
land Eer. regeering, welker steunpunt is weg
gevallen. Wat is revolutie Men denkt aan ge
weld, wanorde, aan halve anarchie. Wij sociaal
democraten beschouwen als revolutie, dat een
oude klasse, die de macht in handen had, als
zoodanig heeft afgedaan; dat een nieuwe klasse
moet optreden, die verplicht is tot stand te
brengen wat de tijdsomstandigheden voor het
bestuur van den Staat eischen. In Nederland is
op dit oogenblik een revolutionaire toestand in
getreden, die de socialistische arbeidersklasse
voor een geweldige, zeer verantwoordelijke taak
plaatst. Het gaat er thans om, den toestand te
gebruiken, het oogenblik niet te verzuimen om
de macht te grijpen, te hanteeren, en daarmede
te doen wat gij moet en kunt doen. Dat eischt
meer don een zeker enthousiasme, meer dan
het overschrijder» van enkele grenzen. Het eischt
een bezonnen kophet eischt, dat gij uw or
ganisatie dienstbaar weet te maken aan het
vestigen en in stand houden van de macht,
die gij verplicht zijt in dezen tijd tot u te trek
ken. Wij hebben uit Rusland geleerd hoe het
niet moet, en wanneer wij nu inluiden de nieu
we, revolutionnaire periode van het socialisme
in ons land, dan zegt Spr. wij vertegenwoor
digers van de moderne arbeidersbeweging heb
ben van het Russische bolsjewisme geleerd
onze methode mag geen natiperij daarvan zijn.
Indien de bourgeoisie toont in te dat de
historische ontwikkeling de macht aan ons heeft
gebracht, dan is het aan ons niet het geweld
te bezigen als het middel, maar de democratie
te geven aan het geheele volg. Geen anar
chie in Nederland. Wij zullen langs den
organisatörischen weg de nieuwe toekomst in
gaan. (Toejuiching).
Wij hebben er allen belang bij, dat het over
gangstijdperk zoo kort mogelijk en onbloedig
zij, en niet een beeld zal geven van een anar
chie, waarvan het volk zelf de dupe zou zijn.
Wij zullen geen ondoordachte dingen doen,
waardoor b.v. de toevoer van het volksvoedsd
zou worden afgesneden; wij zullen alles ontzien"
wat noodig is voor de voorziening vea het volk.
Wij zijn geen onberedeneerde geweldroenschen,
maar bezadigde, doortastende veranderaars van
de maatschappij. Wij zijn een georganiseerd»
macht, die haar verstand gebruikt en dfe van
plan en in staat is, ook buiten haar eigen rijen,
de orde te handhaven, en langs organisatöri
schen weg de groote veranderingen tot stand
te brengen.
.Voor afschaffing van de Eerste Kamer is in-
