„DE EEMLANDER"
BUITENLAND
BINNENLAND
FEUILLETON.
LIS OOHBS
17e Jaargang No. 143
IDflülICMrUTQDDIIQ Per 5 Baanden voor Amen*
flDUnfltmtniarKIJÖ foort f l 80. Idem franco
per post f 230. per week (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.15, afzonderlijke nummers
f 0.05. Wekelijkscb bijvoegsel »D# HolUndschg
Huisvrouw* (onder redactie van Tbérèse Hoven)
per 3 maanden 75 cent Wekelijksd» bijvoegsel
•Wcreldrevue* per 3 maanden 60 cent
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
HOOFDREDACTEUR: M., D. J. VAN SCHAARDENBURG
Uil GEVERSVALKHOFF Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL, »o«« vT.reuT.ouoi.
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 613
Donderdag 12 December 1918
dienstaanbiedingen 1-5 regels f 030. groote leti
naai plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaa*
zee/ voordeelige bepalingen tot het herhaald advert
te-ren in dit Blad, bij abonnement Eene circulaire
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
In. Duitschland is het nog altijd een troe
bele geschiedenis, en de kans, dat die in
korten tijd zal ophelderen, schijnt nief
groot. Zooals Hamlet zeide„Het i s niet
goed, en het wordt niet gx>ed." (Tenminste
den eersten tijd niet.)
Men kent de slecht-geëqriilibreerde te
genstelling, welke er bestaat tusschen de
iversohïllende min of meer centrale organen
Van net voorloopige Duitsche rijk, die elkaar
met hun ongelijksoortige werkingen en uit
latingen contrairiëeren of verlammen.
De voornaamste zijn de Raad van Volks
commissarissen, „Volks»beauftragten", die
funciionneert als voorloopige rijksregee-
ring, en de Uitvoerende Raad, „Vollzugs-
rat" (uit den Berlijnschen Arbeidersraad en
Soldatenraad), die ageert als algemeene
dwarskijkende controleur dier regeering.
In den Raad van Volkscommissarissen is
het groote aantal, of tenminste de grootste
invloed aan de Meerderheids-socialisten, in
den Vollzu-gsrat aan de Onafhankelijken.
De regeering- trekt min of meer naar
rechts, naar de Constituante, waar de bur
gerlijke partijen óók heen willen. De „Voll
zugsrat" naar links, naai" de zijde van de
Spartakisten, Spartckiden, of hoe men de
Ultra's noemen wil.
Na de groote rommelingen op Vrijdag,
den zesden, toen b ij n a de Meerderheids-
socialiste^.met Ebert, door de soldaten, of
door het initiatief van twee 'burgerlijke jonge
ambtenaren, aan de overmacht, aan een dic
tatuur, waren geholpen, terwijl er per mal
heur een aantal Ultra's door de soldaten
'doodgeschoten raakten, en dat alles, zonder
dat de regeering of d'e rechtschen dit kon
den helpen, moest het tusschen Volksge
machtigden en Volbugsp3t vanzelf spannen
der worden dan ooit tevoren.
De hoeren hebben toen in den avond van
'den zevenden uitvoerig vergaderd, en zijn
eenigszins tot een vergelijk geraakt. Erkend
voerende macht toekwam. Daarentegen zou
haar iedere verandering in de voorloopige
•wetgeving verboden zijn zonder toestem
ming van den Vollzugsrat.
Sommigen hebben daaruit geconcludeerd,
dat ook de Constituante niet mocht worden
bijeengeroepen zonder verlof van den Voll
zugsrat. Dit werd echter tegengesproken: die
•bijeenroeping was reeds in het voorloopige
revolutionaire regeeringssysteem vooronder
steld. En wat betreft de bspalirigf van het
tijdstip, daartoe was alleen de toestemming
noodig van het Centrale congres der Arsol-
raden, dat half December samenkomt.
Daar echter door de conflicten van Vrij
dag en de betoogingen van Zondag de On
afhankelijken gedecideerd naar links gedre
ven werden, leek dat accoord tusschen Re
geering en Vollzugsrat weinig betrouwbaar.
Onmiddellijk zijn er dan ook van weers
zijde daden gevolgd, die conflicten moes
ten veroorzaken: De Vollzugsrat heeft de
aangekondigde deputatie uit de Russische
Sovjets begroet, en de Regeering weigert
haar toe te laten.
En nu wordt weer bericht, dat de Vollzugs
rat een officier gevangen heeft genomen,
(wéarom verluidt nog niet, maar men zou
zeggen, zulk een gevangenneming is toch
zeker een daad van uitvoerend gezag),
dien de Regeering bevrijden wil, zonder dat
de Vollzugsrat toegeeft tot nu toe. Ook over
den intocht der Gardetroepen op Dinsdag is
er al verschil geweest.
Misschien zal de doorslag, oplossing der
weifelingen en moeilijkheden worden gefor
ceerd van buitenaf. De geallieerden hebben
tot nu toe consequent, overal waar ze ter zee
of te land kwamen', de erkenning der A.rsol-
raden geweigerd. Ook hebben ze het directe
verkeer met de Rijksregeering, die formeel
op niets dan de arsolraden (of misschien
zelfs slechts op den Berlijnschen Arsoiraad)
steunt, na dé sluiting van den wapenstilstand
vermeden.
Naar. men zegt, zullen ze een verlenging
van dat bestand weigeren aan een ongefun
deerde regeering.
Reeds enkele dagen geleden werd in Duit
sche couranten de bijeenroeping van den
ouden Rijksdag aangeraden, omdat deze vor
melijk de revolutionaire regeering bevesti
gen kan.
En thans meldt men uit Berlijn, dat die
bijeenroeping spoedig waarschijnlijk zelfs
heden zal geschieden, terwijl de zitting zou
vallen in begin van de aanstaande week.
Het Centrale congres der Arsolraden, dat
op 16 December te Berlijn samenkomt, zou
dus tegelijkertijd met dien uit den dood her
rezen Rijksdag vergaderen en functionnee-
ren. Dat wórdt dan \fel vermakelijk; éénmaal
door den Rijksdag, (vanwege het buitenland),
en éénmaal door de Centrale der Arsolra
den, (terwille ven het revolutionaire binnen
land)?
Onder de burgerlijke beambten in het
Rijksdepartement van Buitenlandsche Zaken
wordt opruiming gehouden. Daar echter Solf
voorloopig nog niet schijnt te verdwijnen,
zullen de Onafhankelijken en de Beierschen
minister-president Eisner zich daardoor wel
niet bevredigd voelen.
ze in de Duitsche geoccupeerde plaatsen
gemengde bestuurscommissies instellen.
Naar onmiddellijke Tschechnisee-
ring der Duitsche streken, dringen ze dus
nog niet.
Brussel, 11 Dec. (Havas.) Personen,
uit Malmedy afkomstig en te Brussel woon-, £roo'ste sPa"nin?' die noch verergerd wordt
actoig, hebben tot den koning, het parlement 'doOTdat da Servisohe bezettingstroepen
i S of Rnft.aioif -mor-cr-K 11 linrv/-) c» loirle.-.-c ran l-> of I
en den Amerikaanschen gezant den wensch
kenbaar gemaakt dat hun land niet bij België
zal worden geannexeerd, doch dat hun land
aan België zal worden teruggegeven, waar
van het op 't congres van Weenen in 1815
ongevraagd en met geweld is gescheiden.
Brussel, 11 Dec. (Havas). De Beurs
wordt geopend op 16 December. Duitsche,
Oostenrijk-Hongaarscbe, Bulgaarsohe, Turk-
sche onderdanen zullen niet als bankiers of
hendelaars worden toegelaten.
De stad Luik heeft een delegatie gezonden
naar Parijs en Poincaré, Poch en Clemen-
reau uitgenodigd om Luik te bezoeken. Ook
bij Wilson zal men pogingen ondernemen,
dat hij bij zijn bezoek aan België in Luik
komt.
Londen, 10 Dec. (R.) In antwoord op
de vraag gesteld op de meeting in Letch-
worsh zei lord Robert Cecil, dat de eenige
afdoende regeling voor de geallieerden die
is, die bepaalt, hoeveel Duitschland kan be
talen. Dit geld zal in zijn geheel geeischt
worden en verdeeld onder de geallieerden,
die er recht cp hebben. Ik zou geen ver-
De laatste berichten melden, dat de „Voll- I'V C f i
j scnil maken tusschen herstel, compensatie
TIT I- f w °P ontwapemmr; p di D bh 2iin wat
aer beiinnsche troenpn. or> in(-rpi:L-mrr rlor
der Berlijnsche troepen, op intrekking der OvrifschJ^rrd kan betóen tn niets minder,
munitie. (Die troepen zijn haar te rechts ge
zind.) Daarentegen heeft die raad de uitnoo-
aiging aan de Sovjets-delegatie nu inge
trokken.
Zooals tevoren was aangekondigd, hebben
isteren de gardetroepen, de laatste dagen
tusschen Potsdam en Berlijn gelegerd, hun
feestelijken intocht gehouden in het versier
de Berlijn. Voorop werden vele nieuwe Duit
sche vlaggen gedragen, in de vlammende
kleuren van het oude Heilige Roomsche
Duitsche Rijk: Zwart rood goud. Van alle
Duitsche landen, volksstammen, wapperden
de aparte kleuren. Het vroolijke blauw-v.it
der Beieren, het ernstige zwart-wit der Prui
sen.
Er is in dat hernieuwen der oude Duit
sche kleuren als n i e u w iets ontroerends.
Alsof de Duitschers het harde militairistisch-
kapitalistische Duiisdhland dat verpletterd is,
zelf willen vergeten, en weer voortzetten het
oude Duit9chland van Goethe, van Mozart,
van Beethoven, het land dat wij allen, dat
heel Europa zoo zeer heeft hef gehad.
Verder beduiden die kleuren óók de
wensch, dat het Duitsche volk der Oosten
rijkers in het gemeenschappelijk Duitschland
zal terugkeeren.
Maar wie durl't_ gelooven, dat de Geal
lieerden deze versterking van Duitschland,
die niemand er toch aan mag misgunnen,
inderdaad zullen toestaan? En zoo heeft men
zelfs als drijfkracht van een Beiersch .sepa
ratisme den wensch genoemd, Oostenrijk's
aansluiting bij een afzonderlijken Zuid-Duit-
schen staat mogelijk te maken, wat den Ge
allieerden waarschijnlijk minder gevaarlijk-
schijnen zou.
De Tschen eischen alvast Duitsche stre
ken in Bohemië voor zich op, zich beroepen
de op de historische éénheid van den Bo-
heemschen staat. (Alsof die respectabeler
was, dan bijvoorbeeld de Hongaarschei)
Men mag hen misschien niet gelooven, maar
zij beweren, dat de Geallieerden die Bo-
heemsche eenheid zullen erkennen en door
zetten. Overigens gedragen de Tschechn
tairen van hun wapens gebruik moesten
maken. Verscheidene personen werden
daarbij gewond.
B u d a p»e s t, 1 0 Dec. (Hong. Corr. Bur.)
In het geheele Banaat heerscht tusschen de
Rumeensche en de Servische bevolking de
het Banaat verschillende leiders van het Ru
meensche politieke leven, die ondanks het
verbod aan de nationale vergadering deel
namen,^ naar Belgrado stuurden om daar ge
ïnterneerd t-e worden.
Saloniki, 11 Dec. (Havas) Te Czer-
nowitz heeft het nationale congres van de
Boekowina, vertegenwoordigers der Roe-
me ensche, der Poolsche en der Duitsche
nftiionaliteit omvattend, plechtig- haar een
heid met het Roemeensfche koninkrijk ver
klaard.
KOLONIËN
L o r. dert, 10 Dec (RLong, de mi
nister van koloniën, heeft in Oxford gespre
ken over de Duitsche koloniën. Hij zeide.
dat statistieken aanwijzen, dar in Duitsch
Zuid-West-Afrika verscheidene inlands c'hê
stammen vóór een groot gedeelte zijn uitge
reid, en dat inlandsche hoofden hadden ver
zocht. vorgced onder Engejsch bestuur te
blijven en tevens dit bekend te maken in
Engeland.
Weenen, 11 Dec. (H. N.) Naar ver
luidt is de Tyroolsclye stad Schwas door
Fransche infanterie, tèr sterkte ven 1000
man, onder bevel van 15 officieren, bezet.
Weenen, 1 1 D e c. (IT. N.) Volgens
eene cfficieele bekendmaking is eene over
eenkomst getroffen over den doortocht van
het Czecho-SIowakische legercorps van het
Italia ansche front door Duitsch -Oostenrijk
naar Bohemen. De do'oYrooht zal twaalf da
gen duren. De Czecho-Slov.skische troepen
zuilen met volle bewapening en uitrusting
reizen. Zij moeten als Ententetroepen wor
den beschouwd en zij mogen daarom op
geen enkele wijze lastig gevallen worden.
Weenen, 11 Dec. (H. N.) Volgens ce
bladen stellen de Czechen aan de grens van
Beneden-Oostenrijk artillerie en infanterie
op. De bevolking van hét bedreigde gebied
is ten zeerste verontrust.
Praag, 10 Dec. (W. B.) In A.ussig
kwam het gisternamiddag' en avond tot plun
deringen. Groote menschenmerygten dron
gen de winkels binnen en verwoestten en
plunderden die. De politie en de burger
wacht waren geheel maohteloos tegenover
de razende menigte. Tegen 8 uur 's avonds
liet de soldatenraad versterkingen aanruk
ken, doch ook die vermochten de plunde
ringen niet tot staan te brengen. Er werden
geweren en machinegeweren in gereedheid
gebracht, en tot op den laten avond,hevig'
geschoten, waarbij tot r.u toe drie doodsn
vic-len en vijf zwaar gewond werden. Het
getal licht gewonden is zeer groot. Tot«-elf
irur 's avonds duurden de onlusten veert.
Ook in .het naburige ScKörvwiesen kwam het.
OosMndlg.
Sneevliet rsrliannea.
Uit Weltevreden wordt geseind dat de
bekende sociaal-democraat Sneevliet uit In-
dië verbannen is.
Ee» gQ3eüaciik nil lofliö.
(Officieel.) Volgens telegrafisch bericht
van den gouverneur-generaal van Neder-
Icndsch-Indië zijn door het vrouwencomité
van het Roode Kruis daar te lande, ten be
hoeve van het Koninklijke Nationaal Steun
comité in Nederland ingezameld negen dui
zend vijf honderd pond thee, twaalf honderd
pond koffie, duizend kisten zeep, driehon
derd blikken zachte zeep, vijfhonderd vaten
bakolie, honderd pico! suiker en verder ta
pioca, sago en cacao.
zich (voorloopig?) in zooverre gematigd, als 's middags tot uitspattingen, waarbij de mili-
Kameroverzicht
Tweede Kamer
In de zitting van Woensdag werden de
algemeene beschouwingen over de Staals-
begrooting voortgezet.
De M i n i s t e r van Financiën deelt
mede, dat behalve de kindertoeslagen aan
sommige categorieën, die weinig of niet pro-
fiteeren van het rcpport-Stork, ook duurte-
toeslagen zullen worden verleend. In 1919
ral uit de oorlogswinstbelasting 20 millioen
worden beschikbaar gesteld voor de ge
meenten. De regeering hoopt op spoedige
behandeling van de verruiming van het be
lastinggebied van de gemeenten. Ter dek
king van hei normale tekori voor 1919 zal
<Ie minister behalve verdubbeling van het
kwitantiezegel ook verhooging van enkele
andere- zagëls voorstellen. Het suikerpotje
zal het laatste worden aangesproken. Onder
den last van de delging van de crisisschuld
zal ook het nageslacht gebukt moeten gaan.
Heffing ineens is niet juist het middel om
van Se schuld af te komen en zou een groot
dee! van het nationaal vermogen vorderen.
Annuleeren van de staatsschuld zou onde
mocratisch zijn, zou ook niet het minste de
kleinen treffen.
Het beste middel is heffing van verdedi-
gingsbebsiingen en dii ook tot dekking van
tekorten in de toekomst, en sterke uitbrei
ding van dë indirecte belastingen. Uit de
indirecte belastingen zijn de 200 a 250
millioen die per jaar meer zullen nooaig
zijn niet te vinden. Niet onmogelijk is, dat
zal worden voorgesteld de corlogsbelastin-
gen met 31 Dec. 1918 te doen eindigen.
Wat de directe belastingen betreft wil de
regeering nog behalve verhooging der ver
mogens- cn bedrijfsbelasting (inkomstenbe
lasting Red.), vërhooging der mijnrechten,
loodsrechten, rijksschoolgelden, kadaster
rechten. Verder echter zuilen in aanmerking
moeten komen een plaalskaartenbelasting,
heffing op tabak en sigaren, eén fiscale
doch niet protectionistische tariefsherzie
ning en uitbreiding der accijnzen op genot
en weeldeartikelen.
O.a. zullen worden voorgesteld accijnzen,
van 2 per k.g. thee, van 0.50 per k.g.
koffie en bovendien op cacao, een adver-
entiebelasting, een belasting bij de aan
schaffing van rijwielen, automobielen en
vaartuigen. Als staatsbedrijven wil de re
geering opvatten de electrificatie, .het mijn
bedrijf- en de vervening.
De heer Mar chant repliceert.
Spr. acht de vc-rkiaringen van de regcë-
ring 'omtrent het doorlaten van de Duitsche
troepen en het verblijf van den Duitschen
ex-Keizer afdoende.
De regeering had niet anders kunnen
doen. Spr. meent, dat annexatie van een
deel van ons land nooit zal kunnen plaats
hebben, dan na een nieuwqp oorlog en zegt
de medewerking van de vrijzinnig-democra
ten toe aan de regeering bij de afwerking
Van haar sociaal program.
De heer De M u r a 11 repliceert. Hij'' is
niet tevreden over de mededeelingen van
de regeering, ten aanzien van de ouderdoms
voorziening. Spr. zal echter eveneens de re
geering steunen bij de uitvoering van haar
sociaal program en zeide ook loyaal te wil
len medewerken aan de uitwerking ven art.
192 der Grondwet.
Spr. stelde een motie voor om het ouder*
domsnensioen te verhoogen tot 3 en 5.
De heer Dresselhuys achtte de hou
ding der regeering (en aanzien van den
doortocht der Duitsche troepen en het ver
blijf van den ex-Keizer volkomen correct.
De heer Van R a v e s t e ij n meent
dat de reactie troef is. Hij is van oordeel dat
ons land dén Duitschen ex-Keizer niet had
moeten toelaten, evenals naar spr. vernam
Zwitserland hem den toegang weigerde en
hem in ieder geval naar Duitschland had
moeten terugzenden om hem over te leve
ren aan de rechtbank van het Duitsche volk»
Dar. had deze regeering den ongunstigen
indruk gewekt door de beslist pro-Duitsche
houding van de vorige regeering niet ver
sterkt. Spr. protesteert tegen de uitlating
van den heer Marchant dat zelf annexatie
van ons land geen reden zou mogen zijn
tot oorlog. i
De heer Van Groenendaal ver
klaart dat alle beweringen omtrent zijn z.g.
pogingen om de annexatie-plannen van Bel
gië te bevorderen onjuist zijn.
De heer Schaper meent dat op de
houding van de regeering inzake de Duit
sche troepen en het verblijf van de\v ex-
Keizer niets valt aan te merken.
Op spr. heeft het regeeringsprogram in
het algemeen een gunstigen indruk ge
maakt. Het bevat veel aantrekkelijks. Wat
omtrent den 8-urendag wordt voorgesteld
schijnt evenwel onvoldoende door beper
king tot werkplaatsen en fabrieken. Zijn niet
onvermengde vreugde is geheel vergald
door de rede van den minister van finan
ciën. Spr. protesteert tegen de inquisitie di*
de minister van binnenlandsche zaken wil
oefenen inzake de benoeming van sociaal
democraten in openbare ambten. Spr. ver
klaart dat de revolutie welke de S. D. A. P.
wil met geweld niets te maken heeft.
De heer Dresselhuys vraagt de re
geering te willen meedeelen welke motieven
de justitie en de militaire overheid hebben
geleid lot huiszoeking bij den heer Van
Groenendaal.
Ten 5 uur 15 worden de beraadslagingen
verdaagd tot Donderdag 1 uur.
Menigeen schrikt als hij z'n eigen ge
dachte beluistert.
De Roman van een Nedcrlandscben Schilder.
Naar het Engelscli van
van
MAARTEN MAARTENS
door
J. L. van der Moer.
11
De dominee zag op van zijn werk. Zijn
zachte blik dwaalde langs de donkere boeken
én langs dc op de kasten hangende portrellen
van Kuenen, Ewald en Renan, moderne be
oordeelaars van hc-t Oude-Teslament. Dit was
nu z ij n wereld, welke de Boldammers niet
kenden; maar die namen alleen werden door
hen verafschuwd.
Kind, ik heb geen behoefte aan wijsgee-
rige bespiegelintgen, zei de predikant, maar
'onthoud dit: hoe beperkter ons wereldje is,
des te eerder komen onze zielen in botsing
met de grenspalen.
Vader, toen we over den muur klommen
om de appels van den diaken te plukken, heb
Ik mijn knie leelij'k geschaafd.
Je moest me zulke herinneringen liever
gesparen, Jetta. Als je moeder 't hoorde, dan
:fcou irii '1 zeker niet goedkeuren.
En u dan?
Als dc eigenaar cïïaken is, dan zeker
nic'. Vertel maar niet wie 'l v.as. want dan
zou ik nog schadevergoeding moeten betalen.
Dc appels, die niet geplukt werden, waren
onrijp. t)ie hebben ie mógelijk meer leed ver
oorzaakt dan de muur.
Jclta kwam naderbij.
De appels waren onrijp, half rot cn
slecht. Ik schaafde "t vel van mijn knieën en
handen om ze te krijgen. Maar zoel dat ze
waren!... Zoet!
En licc kwam dit?
Een vreemde schittering vertoonde zich in
dominee s zacht grijze oogen.
Omdat ze aan dc andere ziide van den
muur waren, zei Jetta met een zucht. En zij
hield den stoffer krampachtig in de handen.
Dit is ten minste een betere reden dan
die van den Hebrceuwschen wijsgeer, meende
de predikant. Mijn beste Kind, wanneer je
straks van huis gaat, dar zul je daar ginds
ook appels vinden. Sommigen zullen half rol
en slecht zijn.' maar Gcd geve, d-at ze 'l niet
alle zijn!
Ja, hoe zullen m ij n appels zijn? riep het
meisje, in deze overdrachtelijke spreekwijze
voorlgaandé'. Als ik lang en hard genoeg gè-
werki. en al mijn examens zal afgelegd heb-
ben, dan... dan... Ov wat 'n genot! dan
kan ik schooljuffrouw, school-mam'sel wor
den! „Asjeblieft, juffrouw", „Nee, juffrouw",
„Ik weet 't niet, juffrouw"Bah, zoo'n ouwe,
knorrige schoolmadam' met 'n bril op cn 'n
getuigschrift in 't lijstje, na veertig jaren lang
hard geploeterd te hebben!
De dominee wendde den blik snel van haar
af en keek langs het geel geworden beeld van
Plato heen, dat de waeh» hield bij den „Af
grond."
't Is 'n veel gelukkiger levenstaak g- goed
onderwijs tc geven aan k- kinderen, dan
slecht onderwijs aan \- volwassenen!
Zij - zweeg ecn oogenblik, onder den indruk
van den eigenaardigen toon van zijn woorden.
Daarna zei ze, 'n beetje, verlogen:
Vader, n is te bescheiden. Iedereen zcgl
dat uw prcc-kcn mooi zijn.
Wie is iedereen? 't Vclk hk-r i« Boldam
toch niet?
Menschen die u begrijpen, mer.schkn uit
dc stad.
O, zoo? Die meneer uil de stad? Orh,
dat sl- totteren zou ik niet zoo erg vinden, els
ik maar z- zeker was van de v rruhoid.
Ik verzeker u, da» de menschen 'l ?vg-
gen.
Da dominee glimlachte.
Die "waarheid neem ik van jou gaarne
aan. Ik bedoel, dat ïl; er mij niet zoo veel om
bokommere^^ou, al zei ik dc dingen slecht,
ais ik maar zeker was van hetgeen ik be
weer. De geopenbaarde godsdienst is per
saldo 'n. aaneenschakeling van waarheden.
Hij glimlachte andermaal, ofwhoon 't hc-m
hinderde te moeien bedenken dat hij thans
uiting gaf aan dc gedachten, welke hij im
mer voor zich had gehouden.
Zoo, zoo, dus die meneer is levrpden
oVer mijn precken, herhaalde hij, niet zonder
innerlijk genoegen. Maar vertel me toch eens,
Jetta, hoe ben jij eigenlijk aan die kostbare
doos voor dien jongen gekomen?
Wat?.. Wat weet u 'daarvan?
Zij ademde met moeite. Hel was haar als
draaide zij met de kamer rond.
Ik weet er niets van, behalve dat die
doos 'n cadeau van j o u is. Ik heb dal in jul
lie oogen gelezen... vaders zien meer dan ja
denktj
En -Moeder?
Je moeder ziet vórder dan ik ofschoon
misschien niet altijd even helder. Mijn ziel is
als 'n microscoop, zuchtte hij. Maar kind, je
zult toch niet weigeren mij te vertellen, waar
ie zoo'n duur cadeau van daan hebt gehaaid?
Ja, dat weiger ik.
Ilii ging in een hoekje van de sofa zitten,
drong niet verder aan.
Ik weiger, omdat u 't nief zult goedkeu
ren, zei Jetta.
Je kunt me gerust op de proef stellen.
M ij kost 't niet zoo veel moeite om iels goed
te vinden.
Het meisje zweeg,' plukte aan haar sVcffer.
Indien ik, als ij del vader, die voor zich
zelf neg al toegeeflijk is, er niet gunstig over
denk, -dan kitn-je er toch zeker van zijn, dat
je de goedkeuring reeds lang verworven hebt.
Zij richtte het hoofd op.
O nee, zei ze, de menschen liier zijn zoo
dom en zoo bekrompen; ze vinden t heerlijk
om in alles iels verkeerds tc zien!
Wat .mij persoonlijk aangaat, erken ik
de domheid; maar de "b- bekrompenheid ont
ken ik. Mijn zucht om in alles 't goede te zoe
ken is juist mijn ongeluk geweest.
t Kan mij niet schelenl riep zij, terwijl
zij haar blond 1 kken naar achter wierp. 0,
ik weet wel dat men met onverschilligheid
slecht varen kan; maar hoe ver brengt men
het met zorgen? I!: neem mijn weg recht
vooruit, vader, door of over den muur, zooals
't uitkomt. O, 't is niet voor mij zelve; met
mij zal 't wel losloopen, ik zal mijn Ired-
molen-lcventje var: gewone vrouw wel door
komen. Maar de jongen! De jongen! Ilij is de
ccnige in wien ik belang stel in dit akelige
gat! Wat 'n suf bestaan zou 't liicr al die ja
ren geweest zijn. zonder 't genoegen ik
door zijn t-oedoen heb gesmaakt. Hij moet hi
behoorlijke toekomst hebben, zooals ie ver
dient. Daarvoor zal ik doen wat ik kan. Zijn
leven moet eenmaal heel, heel anders worden
dan 'l tegenwoordige!
Mijn beste Jetta, zei de dominee, terwijl
hij zacht met de har.d op de sofa sloeg, ik
mag gaarne 'n locomotief zien voortsnorren...
op dc rails natuurlijk. En ik vind 't aange*
naam tc weten, dat dc machinist over 'n rem
beschikken kan...
Maar....
Er zijn, geloof ik, ook zelf-werkendo
rems, vervolgde hij, met de blikken aandach
tig op de zoldering gevestigd. Iloe ze ver'
ken, daarvan heb ik geen besef; maar ik be-f
grijp dal ze van veel nul kunnen zijn. Helaas,
zijn wij beiden zonder rem geboren.
Vader, vertrouwt u me niet? vroeg zij
gejaagd.
Zijn blikken daalden neer van dc zoldering
en troffen dc hare.
Kan ik gelooven dot jij je zelve vei*
trouw l
Zij deed een schrede achteruit.
Maar de jongen zal 'n menschwaardig be
staan hebben, bracht zij hijgend uit, 't ga dari
goed- of kwaadschiks! Ilij moet dc wijde,'
wijde wereld in, de wereld van schitterend^
kleüren en van zonlicht, waar alles welig
groeit en bloeit! Alles zal ie hebben, zijn huiS^
zoo wel als zijn paard! J
De domir.ee ging naar zijn lessenaar erf
haalde er een gesloten enveloppe uit. Zi]if_
hand beefde lichtelijk.
(Wordt vervolgd.)1
