wmtm&rïïzi'zz „de eemlander" piims ma™» r. buitenland "binnenland 17e Jaargang No. 165 rn-r posi 1 2.X» pej week (met gratis verzekering tegen ongeluk ken) f 0.15. afzonderlijke nummers 0.05. Wekelijkscb bijvoegsel »P# HolUndschi li'tLxvrow (onder redactie van Thérè&e Hoven) prt 3 maanden 75 cent Wekelijkscb bijvoegsel U?tctldrewf per 3 maanden 60 cent AMERSFOORTSCH DAGBLAD Vrijdag 10 Januari 1919 HOOFDREDACTEUR: Ma. D. J. VAN SCHAARDENBURG UITGEVERS- VALKHOFF Co BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL» nna« 'jTHCHTtOHitTa INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513 dienstaanbiedingen l»-S regels f 030. groote leti naar plaatsruimte Voor handel en bedrijf bestaan tee» «oordeeiigc bepalingen tol het herhaald adver» teeren to dit Blad. bö abonnement Eene circulaire bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden Wereldgeschiedenis in 1918. VIL (Slot). fe\ Duitschland is met het einde van den ftrijd het oude régime ingestort. In Oosten rijk heef4- het instortingsproces nog een wijderen omvang aangenomen; het geheele ntaatslichaam van Oostenrijk-Hongarije is in "elkaar gezakt. De ontbindende krachten, die *oo lang reeds het Oostenrijksche stastsge- v bouw ondermijnden, hebben hun sloopings- werk \-erricht; de monarchie Oostenrijk-Hon garije bestaat niet meer. Het is merkwaardig, dat het sein tot de formeele ontbinding van We enen is uitge gaan. Dat was wel niet zoo bedoeld, maai de keizer'ijke proclamatie, die den 16en October werd uitgevaardigd, heeft toch die uitwerking gehad. Die proclamatie kondigde een volledige reorganisatie van Oostenrijk aan, eene splitsing van het rijk in verschil lende staten, op nationalen- grondslag op gebouwd. De leidende gedachte hij dit plan was. dat de nieuwe staten voor de 'bsharti- gi van hunne geroeensóhappel-jke belan gen, zich zouden vereenigen tot een bonds- strr.t, waarover het hoofd van het huis Ha'bs- 'bv g zou regeeren. De gedachte der .schei ding werd gretig aanvaard. De Czechen to gen nan '-et werk om aan den Czecho-Slo- wakischen siaat, welker voorloopige regee ring bij voorbaat reeds door de Entent was erkend, een tastbaren vorm te geven. "riDe Di itschers in Oostenrijk sloten zich aaneen orr. een Duitscn-Oostenrijkschen staat op te in nten, die aansluiting zocht bii Duitschland. Dn Zuid-Slavische Oostenrijksche landen sticven naar de vorming van een Gioot- Scvisch nik. dat zijne verdere bestauddee- len zal zo- ken in Kroatië, Servië, Bosnië en Dalmatie ~n eene bevolking van 73 millioen zirlen zal hebben. De landdag van Kroatië 'heeft alvast besloten Kroatië los te maken van Oostenrijk en van Hongarije. Hongarije beantwoordde de proclamatie met de opzeg ging van het compromis, dat in 1867 ge sloten was tot regeling van de staatsrechte lijke verhouding tusschen de beide helften der monarchie. Zoo gingen allen aan het werk om hunne nieuwe woning zelfstandig in te richten; maar van eenig streven tot vorming van een bondsstaat was niets te bespeuren.Scheiding, niet vereenigfng was aller doel. En geen Ider nieuwe staten, waarin Oostenrijk zich splitste, dacht er aan om zich zoodanig te organiseeren, dat voor het hoofd van het huis Habsburg een nieuwe troon werd op gericht. In Hongarije brak eene omwenteling uit; hoofd van de nieuwe regeering was graaf Michaël Karolyi, een vriend van de Entente, en de leden van het "nieuwe be wind zwoeren trouw niet aan den koning van Hongarije maar aan de Hongaarsche republiek. Dit alles bracht keizer Karei tot het besef, dat zijne rol was uitgespeeld. Den 11 en November verklaarde hij afstand te doen van zijne souvereine rechten als keizer van Oostenrijk en koning van Hongarije. Daarmee waren ook de volmachten geëin digd van den laatst aangeblevcne der ge meenschappelijke ministers van Oostenrijk- Hongarije en van het kabinet-Lammasch, dat was opgetreden om dé lilcwidatie van het oude Oostenrijk te verrichten. "In Bulgarije heeft koning Ferdinand, die als bondgenoot de centrale mogendheden in den oorlog had gesteund, Bulgarije's af val niet meegemaakt. Hij heeft den 5en October afstand gedaan van den troon. Zijn opvolger Boris heeft den afval als 'een vol dongen feit aanvaard en vaart met zijne mi nisters mee in het zog van de Entente. Het jaar 1018 heeft het einde van den strijd gebracht, een einde zonder roem, want al heeft de Entente een volkomen overwinning behaald, op de wijze waarop zij is verkregen is van toepassing de Fransche spreuk: „A vaincre sans peril on Iriomphe sans gloire". De factor, die ten slotte het einde heeft teweeggebracht, is de staat van vit putting, waartoe de tegenstander was ge komen en die in hem eene stemming had gewekt, waarin hij geneigd was elke op lossing te aanvaarden, als maar aan den strijd een einde kwam. Dit emde le\ert den overwinnaar geen militairen roem; maar het stelt hem in staat zich de voordeelen van de overwinning ten volle te verzekeren. Hij IcaV. zelf de -vredesvoorwaarden bepalen zonder ander tegenwicht, dat hem noopt 2ich te beperken, dan de overweging, dat hij moet zorgen dooi de voorwaarden, die den overwonnene worden opgelegd, niet zich zei: te schaden. Dat dit tegenwicht hier niet on: breekt, bewijst de waarschuwing van den Britschen minister van marine Sir Eric Ged- des, dat de betaiing van eene enorme scha de ergoeding hij gewaagde van een be drag van 60 milliard moet hebben ook vo<»r de ontvangers. Zulke waarschuwingen zijn zeer opmerke lijk. maar men moet zioh van hunne uitwer king niet te veel voorstelfen. Zwaar zal de hand van de o verwinnaars neerkomen op de overwonnenen, te zwaarder omdat zij mee- nen te moeten optieden als straffers, zoo niet als wrekers. Staatssecretaris Lansing heeft den 13en October, enkele dagen na dat het herstel van den vrede officieel aan hangig was gemaakt, gezegd: „Bij het opma ken vnrv de rekening zullen de bedrijvers van de gepleegde euveldaden niet vergeten worden. Strenge gerechtigheid zonder barm hartigheid is onchristelijk, maar barmhartig heid, die de gerechtigheid vernietigt, even goed." Een paar dagen later droeg de Fran sche senaat de regeering .op de Duitschers aansprakelijk te stellen voor de in het be zette gebied aangerichte schaden en ver woestingen en de gepleegde aanslagen te gen het volkenrecht en zich met de geallieer den te verstaan over de veroordeeling van de aansprakelijke bedrijvers. De Fransche regeering verklaarde bij de behandeling van dit voorstel, dat zij reeds in dien zin ge handeld had. Men kan er dus zeker van z»jn, dat de schaderekening, die de overwonnenen, maar vooral Duitschland, zullen hebben te betalen, een ontzettend bedrag zal uitwijzend Wan neer men daérbij optelt wat het voeren van den oorlog aan Duitschland heeft gekost de vaste schuld van de negen oórlogslee- ningen te zamen badraagt 08 milliard mark dan komt de vraag op: Hoe zal Duitschland dat kunnen betalen? En wat heeft de oorlog bovendien nog gekost! Aan Duitsche zijde zijn 1.580.000 droden gevallen en worden 260.000 man opgegeven als vermisten; van dezen zijn de meesten ook tot de dooden te rekenen. Het aantal Duitsche gevangenen in vijands han den bedraagt 490.000; dat der gewonden, de gevallen meegerekend waarin een zelfde soldaat meermalen gewonci werd, 4.000.000. Als tegenhanger kan dienen de opgave, dat de oorlog tot 10 November aan het Britsche rijk gekost heeft 3.049.991 min aan dooden, vermisten, gevonden en gevangenen. Het is goed dergelijke cijfers steeds" in gedachte te houden; zij leveren de beste argumenten om ten spoedigste de uitvoering ter hand te nemen var, de plan nen, waarvan president Wilson gewas srt in ziine boodschap aan het congres -an 5 De cember, welkd moeten dienen om den vrede te waarborgen tegen het geweld van niet- veiantv©ordelijke autocraten en eerzuchtige militaire klieken en om gereed te zijn voor een nieuwe wereldorde en voor nieuwe grondslagen van het recht." Voor het ter hand nemen van deze veel omvattende plannen staat de weg thans open. De eerste stap daartoe is gedaan door den op 11 Nov. gesloten wapenstilstand. De wapenen zijn nu te rusten gelegd en wij kunnen er gerust op zijn, dat zij niet weer zullen worden opgevat. De bevestiging daar van lévert de wijze, waarop de aanvankelijk voor vijf weken aangegane wapenstilstand later Ts verlengd; de duur is daarbij ver lengd tot 17 Januari, maar met de bedoe ling, dat hij voortaan, behoudens opzegging, zal doorloc pen tot aan het sluiten van den voorloopigen vrede. Het jaar 1918 heeft ons Goddant het einde gebracht van den strijd, die geduren de 51 maanden de wereld heeft verwoest. Het nu begonnen jaar zal ons den vrede brengen, misschien nog niet den definitie- ven vredestoestand, maar toch dë gelegen heid om de hand aan den ploeg te slaan tot leniging van de rampen die door "den oorlog zijn teweeggebracht, en om te be ginnen met het herstel van wat door den oorlog is vernietigd. Een groot orbe'cis veld ligt daarvoor open. Lloyd Geoige haeft ge zegd: „De oorlog heeft den grond ven ge heel Europa doorploegd. Wij kunnen niet terugkeeren tot den ouden toestand; de nieuwe toestand is vol gevaarlijke mogelijk heden." Dé't is juist gesproken. \bar voor allen, die van goede wille zijn. sinat de gelegenheid open om mede te werken tof den arbeid, die is te. verrichten. Politiek Overzicht In zijne redevoeringen in de hoofdsteden van de geallieerden heeft president Wilson steeds nadruk gelegd op zijne denkbeelden I over den vrede, die den wereMstrijd moet besluiten. Bij zijne ontvangst in Buckingham polace heeft hij gezegd en later heeft hij dat telkens herhaald dat groote woorden zijn gebruikt en gesproken is 1 *.n recht en gerechtigheid, maar dat nu het bewijs zal moeten worden geleverd of do geldigheid van die woorden wordt erkend en hoe zij zullen moeten worden toegepast bij de bij zondere bepalingen, die dezen oorlog zullen bekronen. Op een anderen toon waren de verklarin gen van den Franschen minister-president gestemd, die in de Kamer ronduit heeft ver klaard, dat Wilson's beginselen niet altijd overeenstemmen met de zijne, en heeft.ge zegd: „Wilson ziet niet zooals iemand, wiens land vier jaren lang is verwoest. Er zijn oude ongerechtigheden weer goed te maken; maar ik betwijfel of wij alles kunnen goed maken, want wij en ook gij (hier wees hij op de socialisten) zijn slechts menschen. De be sprekingen zijn begonnen. Sommige lieden hebben den president bedoelingen loc-ge dicht, die misschien niet ds zijne zijn. Wilson is een man met een ruimen, verheven geest, die door zijne edele argeloosheid (noble candeur) achting inboezemt. Wilson heeft tot mij gezegd, dat hij zou trachten mij tc over tuigen, maar dat misschien ik het was, die hem zou overtuigen. Niets is beter in staat om de hoop op te wekken, dat wij ons sa men zullen verstaan, dan deze uitdrukking." Het bestaan van dit verschil van inzicht schijnt in Amerika, zoo al geen ontstem ming, dan toch den indruk gewekt te hebben, dat het noodig is met eenigen na druk voor het Amerikaansche standpunt op te komen. Zoo wijst de New 7ork Tribune er op, dat de stemming bij de geallieerden niet zoodanig is als Wilson haar gaarne zou zien; zij voegt daaraan toe. dat ten slotte Amerika voor de" geheele mensenheid. Frankrijk en Engeland slechts voor het eigen bedreigde bestaan in den oorlog zijn gegaan. De Evening Post maakt de opmer king, waarin eerie waarschuwing verscholer^ is, dat Clemenceau niet zal ondernemen zich tegen den volkenbond te verzetten, want hij weet, dat niet alleen Engeland en Amerika daarvoor zijn, maar dat ook de Paus in zijne nieuwjaarsboodschap aan het Amerikaan sche volk zich voor den volkenbond heeft verklaard. De Londensche Daily News is ook van meening, dat men niet de oogen moet slui ten voor het feit, dot er verschil van inzicht bestaat. Maar er behoeft geen al te groot gewicht aan gehecht te werden, want hierin bestaat overeenstemming tusschen Enge-s land en de Vereenigde Stoten. „In deze zaak zijn de fundamentele belangen van deze beide landen gelijk. Zij begeeren bei den een duurzamen vrede, gegrond op een rechtvaardige wereld. Zij verlangen beiden de door den oorlog teweeggebrachte verzoe ning te doen overgaan in een blijvende vriendschap tusschen de Engelsen spreken de natiën. Zij wenschen hunne vriendschap te maken tof het instrument van eene gé- meenschap der volken. Z,j zijn zich er van bewust, dot als de gedachte van het even wicht de« krachten de samenstemmingsidee overwint, geene goede voornemens van he den de toekomst zullen verzekeren. Wan neer er wedstrijd in de oorlogstoerustingen moet ziin, dan kan er geen voorziening wor den getroffen, dat die wedstrijd slechts zal zijn tusschen dezen en genen staat. Wij kun nen de 'gebeurtenissen nu leiden; wij zullen niet in staat zijn ze in een later tijdperk tc leiden. Dit is de in Amerika over'neerschen- de overtuiging. Amerika wenscht niet een gewapende wereld; maar een in vitde leven de wereld. Het wil niets tc- doen hebben met een evenwicht van macht, maar het wil.zijne plaats innemen in het concert der volken." De Daily News besluit met Ie zeggen, dat dit de grondgedachte is, die d£" conferentie zal h^furen. Slechts door de toepassing van Wüs^'s politiek, onbevreesd, geduldig en zonder wankelen, kan de oplossing bereikt worden. De broederstrijd in Berlijn is nog steeds aan den gang en het e; daJiomi .nog r.iet in het gezicht. Wel.schijnt het uitzicht voor de regeering eenigszins lichter te worden. Zij heeft, volgens de berichten, nu 70 a 80.000 man trotpen bijeen; 'de strijdmacht, waar over zij beschikt, komt dus gaandeweg op de sterkte, die zij noodig heeft voor de door haar beloofde afdoende maatregelen. Dc nieuw opgetreden minister, van oorlog, kolonel Reinharat, heeft aan een vertegen woordiger ven de Telegrspher.union een overzicht gegeven van de militaire maat regelen, die tot beveiliging van de hoofd stad gencmen zijn; hij zegt daarin: „Het be vel over het geheele Berlijnsche en Potsdsm- sche*garnizo?n, alsmede over het generaal- commondo III er. de garde, is door de re geering aan den volkscommissaris Noske opgedragen. Deze troepen vormen de mili taire macht, die de reg iering ter plaatse tot hare beschikking heeft; Noske is nu bezig ze onder een eenhoofdig gezag te brengen om eindelijk in Berlijn rust en orde te herstellen. De regcerirrg wil met ?.!le machtsmiddelen bewijzen, dat elke tegenstand tot mislukking gedoemd is; als die niettemin -gewaagd wordt, dcii moeten de vijanden der regee ring de gevolgen ten volle dragen. De machtsontwikkeling moet echter ook dienen, jlet bijzonder keert de no a zich tegen de cm den Spartacusmahnen de ov- rUiiging bij militie ven Dusseldorf en tegen de roode te brengen, dat de regeering voornemens is 1 „örtje vaa Hambern, welke heden nog steeds ondej allo omstandigheden v. eer rust en ,not rr. c.~. hip. ege weren zijn gewapend, veiligheid te verzekeren. Het is natuurlijk [)c bizonderheden der nota duiden er op buitengewoon moeielijk in Berlijn weer een i Je ftolgisclie legeraanvoering zeer nauw- georrienden toestand te krijgen, want de keurig van olie gebeurtenissen in de neutra door Spsrtacus bezette gebouwen zijn over je zóne op de hoogte is. Zij Verzon' nrin de geheele stad verspreid. ïntusschcn moet «end tot ontbinding van alle „gai gezegd worden, dat de macht van de regee- j ques" of welken naam zij ook mo c ring aanhoudend aangroeit en dat van umr j gen, .over te gaan. Eveneens moete korps gevormd, dat zich ter beschikking van de verdediging van orde en wet heeft ge steld. Hetzelfde hebben ook rle in Berlijn aanwezige officieren buiten dienst gedaan; zij hebben hunne diensten aangeboden om, in een vrijwilligerskorps vereenigd, hulp te verleenen. Van meer gewicht is nog, dat de zon van Eichhorn begint te tanen; de Berlijnsche veiligheidsweer, die kort ge leden nog als zijne lijfwacht gold, is hem afgevallen en steunt nu de regeering. De onafhankelijke-socialisten hebben hem het dringende verzoek gedaan af te treden als politiepresident en verder bloedvergieten te voorkomen. Zij blijven hunne pogingen tot bemiddeling tusschen de strijdende partijen voortzetten. Een lichtpunt in dezen strijd is overigens, dat geen zucht tol moedwillige vernieling de strijdenden beheerscht. Tooneelen van ver woesting en bi andstichting, zooals in 1871 de strijd tegen de Commune in Parijs te aanschouwen gaf, komen niet voor. In dat opzicht is van beteekenis eene opmerking van den Berlijnschen correspondent der N. R. Cf, die schrijft: „Het zou eene dwaling zijn te meenen, dat de Spcrtacus-benden 'hoofdzakelijk uit misdadigers of zelfs maar uit grauw bestaan. Het zijn voor een groot gedeelte welgekleede, intelligente arbei ders, die fanatieke partijasnhangers zijn. Zij rijn ook volstrekt niet moord- of plunder- zuchtig en de verkeerde elementen, die zich 1 'oij hen aangesloten hebben, worden blijk- baar goed in toom gehouden. Het is een voudig een politieke groep, die het Duitsche 4felcof in het goede recht van wapengeweld nog niet verloren heeft, maar die er tege lijkertijd prijs op stelt de buitenwereld^ te doen gelooven, dat zü dc aang°. illene is. Buitenlandse he Berichten. P a r ij s, 8 .1 a n. (H.) Vols ens de Temps heeft Wilson Clemenceau officieel laten we ten. ter vredesconferentie niet nis staats hoofd beschouwd te wilier, worden, maar als zijn eigen eerste-rrinister. Die is in overeen stemming met de grondwet der S. P a 1 ij s 9 Jan. (R.). Lloyd George heeft laten weten, dat hij Londen niet vóór Zaterdag of Zondag kan verlaten, zulks ten gevolge van de besprekingen over de vor ming van een nieuw kabinet. Parijs, 9 Jan. (R.). De ministerraad heft heden de benoeming goedgekeurd van de volgende Fransche gevolmachtigden ter vredesconferentieClemenceau, Pichon, Tardïeu en Jules Carnbon (voormalig gezant te Berlijn). Du Tosta, gezant in Bern, zal de functies van secretaris dér Fransche dele gatie vervullen. Veldmaarschalk Foch zal natuurlijk deel uitmaken van de afvaardiging als generalimus der geallieerde legers. B e r 1 ij n, 9 Jan. W. B.) Maarschalk Foch heeft de Duitsche wapenstilstandscom- missic met het oog op bet afloopen van het betrokken verdrag op 17 dezer telegrafisch verzocht het Duitsche opperbevel voor te stellen 14 of 15 dezer te Trier een samen komst te beleggen om over de verlenging van den wapenstilstand te onderhandelen. W e s e 1, 9 J a n. (W. B.) Kolonel Buck- holst, bevelhebber in een sector van een héutrafë zune, heeft bet volgende bevel van ha Belgische opperbevel ter kennis van de oppe»burgemeesters en landraden gebracht en verzocht clit bevel op te volgen Het Bel gische opperbevel van het bezettingsleger heeft mij opnieuw een rota doen toekomen, waarin er op scherpen toon op opmerkzaum wordt gemaakt dat de den 21sten Decom- b* r 1918 verstrekte verordening betreffende de onverwijlde ontbinding der burgerwach ten en het onmiddellijk verzamelen van wa penen nog niet ten uitvoer is gebracht. In tot uur zich vrijwilligers aanmelden om haar te ondersteunen. Men kan reeds hieruit zien, dat de bevolking van Groot-Berlijn met ge ringe uitzonderingen de regeering welgezind is en bereid is met alle krachten bij te dra gen lot herstel r3n geordende en wettige toestanden." Deze mededeelingen klinken nog al opti mistisch. De tijd zal moeten uitwij/en of een zoo blijmoedige kijk op de dingen gerecht vaardigd is.' Maar er zijn wel aanwijzingen, die den indruk geven, dat de regeering op «en g-oeden weg is. Uit Kiel zijn matrozen onderweg,.die haar hulp willen b'cngen. Het schijnt vreemd, dat uit Kiel, waar <Ie bewe ging is begonnen, die het sein tot de revolutie heeft gegeven, verdedigers van orde en wet in aantocht zijn. Maar Noske, het lid van de regeering wien de opperste ieiding van den strijd tegen Spartacus is opgedragen, is vroeger de gemachtigde van de -regeering in Kiel geweest; hij heeft zich daar trouwe aanhangers verworven en die hebben zich nu aangegord om hem te helpen. Onder het Berlijnsche garnizoen, wint de stemming tegen Spartacus veld. Uit de burgerlijke kringen ontvangt de regeering daadwerke- lijken steun; de studenten van de Berlijnsche universiteit hebben uit 'hun midden een penen, die zich nog in handen der verr. ide burgerwachten bevinden, onmiddellijk vor- tlen ingeleverd om ze onder to'eaicht der bur gerlijke autoriteiten te stelien, ten einde een spoedige verwijdering uit de neutrale zone te waarborgen. De Belgische legeraanvoe ring legt er den nadruk op, dat zij groot gewicht hecht aan de volkomen en snelle uilvoering vsn de verordening. B e r 1 ij n, 8 Jan. (W.-B.) De slaking on der het tramwegpersoneel ïs^ nu volkomen. De looneischen van den arbeidersraad zou den de uitgaven van de groote Berlijnsche tramwegmaatschappij met 30,009,000 mark belasten. Weenen, '8 Jan. (K.-B.) D° Raad van State besloot de verkiezingen voor de Con stituante op 16 Februari vast te stellen. München, 8 J a n. (W. B.) Aan de Münchener Neueste Nachrichten wordt uit Bazel bericht: De Amerikaansche levens middelencommissie is, gelijk wij van goed- ingelichte zijde vernen-.en, van pion de voor ziening van Duitschland met levensmiddelen op de volgende wijze ter hand te nemen. Met de leveringen zal een begin worden gemaakt, zoodra de toestand .zulks dringend noodiu maakt, in elk geval echter dadelijk na het sluiten van den voorloopigen vrede# Er zullen daartoe in de aan Duitschland grenzende onzijdige landen en in Duitsch land zelf stapelplaatsen van levensmiddelen worden ingericht. Gemeenten en districten worden telkens van één tot drie maanden van levensmiddelen voorzien en slechts die districten komen in aanmerking, wearvan het bestuur wettelijk is gekozen of ingericht en die zekerheid bieden voor de handhaving van de orde binnen de grenzen. De hoeveel heid zal zoodanig zijn, dat bij een behoor lijke rantsoeneering voldoende voeding ver zekerd is. Londen, 9 Jam (R.) Charles Hurley, die voor den krijgsraad terecht stond omdat hij plannen in zijn bezit had voor aanvallen op politiebureaux en het verwoesten van bnarinemognzijnen, pakhuizen en petroleum- tanks te Berehaven, is veroordeeld tot 5 'aar dwangarbeid. N e w-C ork, 9 Jan.. (R.) De staking van de bootwerkersvereeniging, welke Donder dagmorgen is afgekondigd, omvat niet de transatlantische en de kuststoombooten. Volgens opgaven van de leiders staakten he denmorgen 15000 bootwerkers. De passa giers- en graanschepen en de andere haven- vaartuigen liggen stil. Praag, 8 Jan. (Czecho-Slow. Corr.-bur.) Een jonge man heeft op den minister-presi dent Kramarcz in de gang, leidende naar de ontvangzaal van het Hradsjin-paleis, op den minister-president Kramarcz, die met andera heeren in gesprek was, van achteren een revolverschot gelost, dat miste. Toen Kra marcz zich omwendde, kreeg hij een tweede schot. De kogel trof de rechter borstzijde* maar bleef steken in een notitieboekje. De bedrijver is in hechtenis genomen. Hij heet Alois Stastny, is 18 jaar oud en afkom stig uit den omtrek van Praag; hij is schrij ver in het magazijn der staatsspoorwegen en aanhanger van de Czechische socialistische partij. Hij verklaarde, dat eenige dógen ge leden tot den aanslag besloten was in eene vereeniging over welker bestaan hij, evenals over het motief vart den aanslag, waarvoor hij zich vrijwillig had aangemeld, lfe inlich tingen weigerde. Kramarcz, die geheel ongedeerd bleef, pie- sideerde in den namiddag een ministerraad. Kopenhagen, 9 Jan. (W. B.) De Ber^ lingske Tidende ontleend aan Göteborgl: Handelstidningen een bericht uit Bergen/ dat daar uit Moskou aangekomen reizigers berichten, dat Trotzki Lenin heeft laten g» vangen nemen en zich zelf heeft laten uit* v,»epen tot dictator. De reden van dezen vre* debreuk wordt gezegd te zijn meenirigsver- schil over den bolsjewistischen hervormings-. arbéid. Lenin streefde naar aansluiting bij de mensjewiki en wilde geraken tot afschaf fing van het terrorisme. Pa r ij s, 9 Jan. (Havas.) Uit Stockholm wordt aan het Russische nieuwsagentschap bericht, dat het gebrek aan voedsel en brandstoffen in Petersburg zoo groot is, dat over een maand of twee de middenstand zal moeien verdwijnen. De hoofdstad van Rus land loopt gevaar ;n e~n t-r-Vhof te verande ren Londen.. ^ar.. (R.) Reuter verneemt dat de toestand te Estland niet veranderd .s. De bolsjewistische s t r ij d- macht is sterk, terwijl de Estlanders onvoldoende bewapend zijn. Indien er niet aanstonds hulp komt kunnen de Estlanders niettegenstaande zij gesteund woorden dooi de Finnen, het niet bolwerken. De Staatscourant van' 9 Januari beval 0. a. de volgende ICon. besluiten: benoemd, bij den Grooten Staf, tot ordon nans-officier van H M. dc Koningin, de twee-* dc-luilcnant jhr. II. G. A. Quarles van Uf« ford. adjudant van het korps rijdende artiD lerie; den tijdelijk als zoodanig benoemden reser-* ve-kapitcin R. C. A. Z. baron van Haersolte* van dc. infanterie der landweer, op het daar* loc door hem gedaan verzoek, een eervol onte slag uit den militairen dienst verleend; den reserve-lweedc-luitenant II. B. van Rantwijk, van het 16de regiment infanterie, als zoodanig een eervol ontslag uit den mili tairen dienst verleend; aan den tijdelijk als zoodanig benoemden reserve-kapitein der infanterie J. Doorman; eervol ontslag verleend uit den militairen dienst; benoemd tot notaris te Baarn mr. dr. A. E. Schouten, candidaat-notaris tc Hilversum; toÖ notaris te Barneveld A. J. Bok, candidaat* notaris te Ilerwijnen. benoemd tot griffier bij het distribuliege*) recht te Amsterdam, mr. E. A. L. Boas, advo^ caat te Amsterdam; op verzoek eervol ontslagen D. II. J. M. Bol- sius, officier van gezondheid 2e klasse; verleend dc titel van raadadviseur aan het Departement van Landbouw aan den inspee-. leur van het Landbouwonderwijs dr. K. H. van der Zande. op verzoek van mr. dr. R. Kranenburg getrokken diens benoeming tot lid van hei distributiegerecht van eersten aanleg te Am sterdam en zijn benoemd bij het distributie* gerecht van eersten aanteg: te Amsterdam: tot lid, mr. H. Verkouteren^ thans lid-plaatsvervanger; tot lid-plaative* vanger prof. mr. dr. R. Kranenburg; te 's Gravenhage: tot lid-plaatsyervange* mr. E, Jellingbaus, rechter te 's Gravenhage^ te Arnhem: tot lid-plaatsvervanger, mr. «by

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1919 | | pagina 1