BINNENLAND"
KOLONIËN
ïnocraten de staatssecretaris Bauer, de on
derstaatssecretarissen Deutsch en Gloeckel,
fPriedrich Adler en de hoofdredacteur van
rde Arbeiterzeitung Austerlitz.
Londen, 17 Febr. (R.) Bonar Law
■antwoordde in het Lagerhuis op een vraag,
idat tie door de regeering toegezegde com
missie, belast met het vraagstuk der loonen
en van het aantal werkuren, thans is inge
steld De commissie zal bestaan uit verte
genwoordigers van werkgevers en werkne
mers, alsmede van het algemeene landsbe
lang. De regeering za! de commissie verzoe
ken dagelijks bijeen te komen, opdat den
i31 en Maart verslag kan worden uitge
bracht.
Madrid, 17 F e b r. (R.) De staat van
beleg is te Vigo opgeheven. De republikei
nen maakten zich meester van Oporto. Alle
ministers verlieten Lissabon en zijn te Opor
to aangekomen. Zij werden door de menigte
geestdriftig ontvangen.
P a r ij s, 1 6 F e b r. (R.) De Petit Parisien
'bericht, dat Servië heeft verzocht zijn ge
schil met Italië over de grens tusschen de
beide landen en de Dalmatische kust
met inbegrip van Fiume aan arbitrage te
onderwerpen. Het heeft den Hen een daar
toe strekkend voorstel bij Clemenceau en
•Wilson ingediend.
Kaapstad, 14 Febr. (R.) De beman
ning van de Durham Castle bevestigde he
denavond het besluit om niet uit te gaan met
de. nationalistische delegatie aan boord, on
danks de pogingen van de leidende mannen
van alle richtingen in de Zuid-Afrikaansche
politiek om haar daarvan terug te brengen.
De mannen verklaarden, dat zij zich hebben
verbonden niet in zee te gaan met perso
nen, die den vijand begunstigen of met deze
sympathiseert en dat zij die verbintenis ge
stand zullen doen in elk deel van de wereld.
1 5 F ebr. De Durham Castle is vertrok
ken zonder de nationalistische deputatie.
Ottawa, 16 Febr. (R.) De ex-premier
Sir Wilfrid Laurier is door een verlamming
getroffen. Zijn toestand is ernstig.
OosMndift
T*edi6lno««t lu Indië en de
£ic«Uch« ceator.
Men schrijft aan de N. R. C(.:
In Indië komt men voedsel te kort; men
vreest er althans voor een te kort. Het voed
sel wordt voor een goed deel van buiten in
gevoerd. Men streeft naar meer onafhanke
lijkheid in dezen. Daarom heeft men proe- i
ven genomen met den verbouw van tarwe,
naar ik me wel herinner in den omtrek van
Bandoeng. In het bekende tijdschrift van het
Bataviaansch Genootschap las ik, dat men
in 1845 te Semarang zulk heerlijk tarwe
brood bakte van tarwe in de buurt ver
bouwd. Uit die mededeeling blijkt, dat tarwe
op Java wil groeien, dat dit niet meer door
een proeL behoeft te worden bewezen. Nu
gebeurt het wel meer, dat men in Indië
proeven neemt, die reeds eerder zijn geno
men, maar waarvan men onkundig is geble
ven. Dit beteekent tijdverlies. Daarom achtte
ik het van belang te wijzen op het feit, dat
In het midden der I9e eeuw op Midden-
Java tarwe werd verbouwd. Ik zond die me
dedeeling ter plaatse aan het zoo bekende
dagblad De Locomotief. En daar ontving ik
me gisteravond van het postkantoor alhier
de mededeeling, dat mr. Censtor den brief
heeft aangehouden. Die brief was gedateerd
28-8-18. Nadat hij geschreven was, las ik
in hetzelfde tijdschrift een nog interessanter
mededeeling, die ik me gehaast heb op te
zenden naar hetzelfde adres. Be las dan in
een der eerste jaargangen, dat er in 1793
©fficieele proeven waren genomen met den
verbouw van taTwe van verschillende her
komst. De proeven waren goed gelukt. Een
beschrijving van de wijze van zaaien, enz.
enz. is afgedrukt in dat rapport. Zal ik nu,
vraag ik me of, weer na 6 maanden het be
richt ontvangen, dat ook die mededeeling in
het oog van Mr. Censor moet worden ach
tergehouden?
WEST-IBDIÊ
(yonrernflar \'uije«s.
Zonder ophef, gelijk zijn werkzaamheid
(n de kolonie, zoo schrijft de Tijd, is de gou
verneur van CuTacao, mr. Th. I. A. Nijens,
afgetreden.
Het werk van gouverneur Nuijens is voor
de in hoofdzaak katholieke kolonie van
groote beteekenis geweest Gedragen door
de sympathie der bevolking, gesteund door
zijn ervaring, gedurende 30 jaar in de kolo
nie opgedaan, heeft hij met krachtige hand
de kolonie bestuurd en hulp gebracht, waar
hij meende, dat het eerst geholpen moest
v/orden. Rooskleurig was de toestand der
kolonie, bij zijn benoeming tot gouverneur
op- 16 September 1909, allerminst. Het
sterkst sprekend is de laatste bestuursdaad
van zijn voorganger, jhr. De Jong van Beek
en p het benoemen eener commissie
om na te gaan de oorzaken van den achter
uitgang der plantages in de koloniën. Met
veel tegenspoeden heeft de gouverneur te
kampen gehad. De natuur behandelde de
kolonie als haar stiefkind; rampen troffen
dit deel onzer West-Indische bezittingen tij
dens het bestuur van mr. Nuijens. De Ko
loniale Raad gaf nu juist niet de meest loya
le medewerking aan zijn voorzitter, terwijl
socialistische agiatoren in het moederland
afbreuk trachtten te doen aan de reputatie
van den Katholieken Tegent.
Vooral het bijzonder onderwijs heeft in
gouverneur Nuijens een krachtigen steun
gevonden.
Nu gaat hij heen, na dertig jaren zijn bes
te krachten aan de kolonie te hebben ge
geven. Ruim 20 jaar als rechter, procureur-
generaal bif het Hof van Justitie en onder
voorzitter van den Raad van Bestuur en bij
na 10 jaar als gouverneur.
Er zal moeilijk een man zijn te vinden,
clie de kolonie Ccnracao zóór aan zich ver
plicht heeft.
De Staatscourant van 17 Februari bevat
o. a. de volgende Kon. besluiten:
benoemd tot commissaris van politie te
Groningen J. J. Tonckens, hoofdinspecteur
van politie aldaar;
tot burgemeester van Sloten (Fr.) J. M. W.
Ycrkouteren;
op verzoek eervol ontslagen L. R. van Dil
len, als lecraar aan d& R, II. B. S. te Heeren-
vecn;
eervol ontheven A. P. F. Duynstee, als
directeur van lief post- en telegraafkantoor te
Raam^donksveer en hij tijdelijk werkzaam
gesteld aan het hoofdbestuur der posterijen
en telegrafie;
benoemd tof ingenieur der marine G. de
Rooij, scheepsbouwkundig ingenieur;
met ingang van 20 Februari 1919 aan den
.kolonel W. P van Leeuwen op zijn ver20ek
eervol ontslag verleend als militie-commissa
ris in Overijssel.
12cl Belsisohe at&nexlotzismo.
De Parijsche correspondent van de Tel.
meldt, dat de Raad van Tien uit de Vredes
conferentie in de commissie, welke de Bel
gische eischen zal hebben te bestudeeren,
benoemd heeft: voor Frankrijk Tardieu en
Laroche; voor de Vereenigde Staten dr.
Charles Haskens en kolonel Embick; voor
Engeland Lord Crowe en Headlam Morley,
voor Italië Busah en graaf Nennutelii.
Een correspondent van de N. R. Ct. te
Brussel seint
De ochtendbladen geven de ambtelijke
verklaring van het ministerie van buiton-
landsche zaken zonder commentaar weer.
Alleen „Het Laatste Nieuws" wijst op haar
belang en is overtuigd, dat zij een uitmun
tenden indruk zal maken. Het blad stelt met
genoegen vast, dat er hier van gebiedsuit
breiding ten koste van Nederland geen
sprake is en kan er zich slechts in verheu
gen, dat buitenlandscbe zaken den pas af
snijdt aan degenen, die er op uit zijn, mis
verstand tusschen Nederland en België te
doen ontstaan en vertrouwt, dat Havas
voortaan op een betere voorlichting in deze
aangelegenheden zal uit zijn.
Geweigerde medaille. Op het
Donderdagavond door de Legia uit Luik te
Maastricht gegeven concert werd een gou
den medaille, die den burgemeester zou
worden aangeboden, bij diens afwezigheid
overhandigd aan den heer Schaepkens van
Riempst, wethouder van financiën.
Toen Vrijdag in het college van B. en W.
de heer Schaepkens den burgemeester de
medaille wilde ter hand stellen, heeft deze
haar niet aanvaard, daar de wethouder geen
officieele opdracht had, dit geschenk in ont
vangst te nemen.
De Commissie voorde Econo
mische politiek. De Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel heeft een drietal
schriftelijke vragen van hef Kamsrrlid, den
heer Kuiper, beantwoord, betreffende de
Commissie voor de Economische politiek.
Daarbij deelt de minister mede, dat de Com
missie op 27 Januari J.L een algemeene verga
dering heeft gehouden.
De speciale commissies, welker samenstel
ling in de installatievergadering werd mede
gedeeld. t. w- die voor de wettelijke regeling
van de Kamers van Koophandel, voor de
economische regelingen met het buitenland en
voor de economische voorlichting omtrent het
buitenland, hebben, volgens den minister, in
middels nuttig werk verricht. In bovenge
noemde vergadering werd voorts besloten, dat
de in liet begin van Januari gevormde Nijver-
heiÜsraad zou optreden als subcommissie
voor nijverhcidsaangelegenbeden en als zoo
danig het vraagstuk van de voorziening der
nijverheid met grondstoffen zon ter hand ne
men.
Consulaire vertegenwoordi
ging. Naar wij nader vernemen is van het
aanvankelijke voornemen om den heer Th.
H. de Meester, laatstelijk werkzaam aan de
Handelsafdeeling van het Nederlandsche ge
zantschap te Stockholm uit te zenden naar
Bangkok ter tijdelijke vervanging van den
gezant en den consul-generaal aldaar, den
heer Domela Nieuwenhiris, voorïoopïg moe
ten worden, jifgezien in verband met den ge
zondheidstoestand vaneen heer De Meester.
Doortocht van geassocieerde
militairen.
De regeering heeft een officieel com
muniqué verspreid met het bericht, dat eer
lang een aanvang zal worden gemaakt met
het ven oer langs de Rijn van de te demobiH-
seeren Britsche en Amerikaansche militairen,
die te Rotterdam naar hun .vaderland zullen
worden ingescheept. De Nieuwe Courant
wijst er op, dat de regeering tegenover de
Engelsche en Amerikaansche militairen zelfs
een ruimer standpunt inneemt dan indertijd
tegenover de Duitschers, dié door Limburg
werden gelaten. Moesten destijds ook de
officieren hun. wapenen inleveren (want dt
rs een feit, ondanks de leugenachtige bewe
ringen van Indép. Beige en consorten), nu
heeft de toestand zich zooveel verder ont
wikkeld, dat van de Engelsche en Ameri
kaansche olficieren, die de te demobilisee-
ren troepen begeleiden, dit niet behoeft te
worden gevraagd.
Ook deze stap onzer regeering, zoo ver
volgt het blad, zal waarschijnlijk nog wel
geen einde maken aan het gebruik dat men
van zekere zijde nii blijkbaar eenmaal wil
maken van den doortocht van ontwapende
Duitsche militairen door Limburg, maar het
ontneemt aan de beweringen daarover zelfs
den laat sten schijn van juistheid.
De loonacti e van het spoor
wegpersoneel Op de vragen van den
heer Beumer, betreffende overlegging van
een vergelijkenden staat der nieuw vastge
stelde loonen voor de laagste rangen van
hets poorwegpersoneel en der in verschil
lende gemeenten geldende loonregeling
voor met dat personeel gelijkstaande ge
meentewerklieden heeft de minister van
Waterstaat een omvangrijke staat overge
legd, die een vergelijking bevat van de
minima en maxima der bij de nieuwe loon
regeling vastgestelde laagste loonen. van
spoorwegpersoneel ter plaatse met de loo
nen van personeel in eenigszins overeen-
komstigen gemeentedienst, benevens een
vergelijking van de •wederzijdsche loonen
met inbegrip van duurtetoesfagen.
Omtrent den duurtetoeslag voor het
spoorwegpersoneel wordt door den minister
opgemerkt, dat de directies nog ni'et hebben
bepaald, op welken voet deze naast de thans
vastgestelde loonregeling zal worden toege
kend. Aangenomen mag echter worden, dat
de toe te kennen toeslag niet minder zal
bedragen dan twee weken loon per drie
maanden. In verband hiermede was er geen
bezwaar voor vergelijking ven de laagste
loonen met inbegrip van duurtetoeslagen
gebruik te maken van de cijfers, die gegol
den zouden hebben, als de door de directies
ontworpen loonregeling ware goedgekeurd.
Voor deze vergelijking zijn derhalve de in
het ontwerp der directies aangenomen laag
ste loonen vermeerderd met de duurtetoe
slagen, die daame\ens in uitzicht waren
gesteld.
Mr. P. Briet, lid van de Prov. Staten van
7uid-Ho!land en van den Leïdschen gemeen
teraad, wenscht voor deze functies geen her
benoeming te aanvaarden.
D e N. U. M. De heer J. L. la Gro
heeft, naar het Bbld. mededeelt, ontslag ver
zocht als president-directeur van de Neder
landsche Uitvoer-Maatschappij.
Melaatsch en verpleging. Tot
directeur van de inrichting, voor melaatschen
te Epe (Gid.) is benoemd de heer G. Grol,
te Zwolle.
W. J. H. Prinzen Fz. f Te Helmond
is op 72-jarigen leeftijd overleden de heer
V. J. H. Prinzen Fz., oud-lid van de Eerste
Kamer der Staten-Gëneraal, ridder in de
orde van den Nederlandschen Leeuw, com
mandeur in de orde van den H. Gregoriu-s
den Grooten met de Ster, enz.
D. P. Erdbrink.t Te Arnhem is
overleden in den ouderdom van 76 jaar, de
heer D. P. Erdbrink, oud-directeur der Arn-
hemsche Hypotheekbank.
De iieHeaklae van De Cellsey'a
geb»or(edar.
Uit Parijs werd d.d. 16 dezer aan de Tel.
geseind:
Heden werd onder de auspiciën van de
vereeniging voor do geschiedenis van het
Fransche protestantisme, onder voorzitter
schap van den staatsraad, den heer Paul Fu-
zier, in de Prolestantsche kerk de 400ste ge
boortedag herdacht van De Coligny.
Verscheidene leden van de Nederlandsche
kolonie, o. a. de heer De Stuers, waren bij de
herdenking tegenwoordig. Een zeer groote
menigte vulde de kerk. Voor de plechtigheid
werd aan den voet van 't standbeeld van De
Coligny, namens Koningin Wilbelmina, een
krans neergelegd met de kleuren van liet huis
van Oranje.
De president herinnerde er bij de opening
van de bijeenkomst aan, dat de Koningin van
Nederland een eerbiedige hulde heeft willen
brengen aan de nagedachtenis van haar door-
luchtigen voorvader.
De predikant Berlhault uit Den Haag, die
speciaal door Kornngin Wilbelmina was ge
zonden. hield een welsprekende rede. waar
in hij zich zeer ingenomen toonde met de hem
toevertrouwde zending De heer Berthault las
daarop de reeds door ons medegedeelde
boodschap van de Koningin voor. Iiij sprak
over de groote liefde van de Koningin voor
Frankrijk en noemde eenige voorbeelden van
die groote genegenheid, getoond door haar
sympathie voor de naar Nederland gevluchte
uitgewekenen. H. M heeft in persoon de voor
hen ingerichte verblijven aan de grenzen be
zocht. De Koningin heeft een aingename
herinnering aan de warme ontvangst haar te
Parijs bereid in 1912. toen zij ook deze kerk
bezocht en een krans legde bij het standbeeld
van de Colignr De gevoelens van IL M- voor
Frankrijk worden gedeeld door het Neder
landsche volk. dat hieraan niting g3f door de
verzorging van de gevangenen, de uitgeweke
nen en de Frauscbe kinderen-
De heer Berthault eindigde zijn rede met
het uiten van den wensch, dat de aanwezigen
overal zouden vertellen, dat Nederland warm
voor Frankrijk voelt. Zijn toespraak werd le
vendig toegejuicht.
Prov. Statenverkiezingen. De
candidatenlijst der anti-rev. partij voor de ver
kiezing der Prov. Staten in den kieskring
Rotterdam is thans definitief aldus vastge
steld: 1. J. Schouten, 2. H. Diemer, 3. mr. G.
A. Diepenhorst, 4. K. Kruithof 5. mr. A. de
Jong, 6 Th. Ileukels, 7. IL Amelink, 8. P. van
der Pols, 9. mr. P. B. Bouman, 10. Joh. C.
Francken. 11. IL Verhoeven-
Het Volk meldt:
De stemming in de 24 afdeelingcn der S. D.
A. P. heeft uitgemaakt, dat voor de verkie
zing voor de Provinciale Staten in den kies
kring Arasterdam door die partij de volgende
lijst zal worden ingediend: 1. A. IL Gerhard,
2. F. M. Wibaut, 3. dr. Th. van der Waer-
dcn. 4. to£vi\ Van Kuykhof--Koedijk, 5. J.
Loopuit, 6. mr. M Mendels, 7. J. A. van Zut-
phen, 8. A. B. Kleerekooper, 9. E<L Polak.
10. S. J. Pothuis, 11. J. G. van Kuijkhof. 12- S.
R. de Mirandp, 13. C. Thomassen, 14. J, W.
Matthijsen, lo. P. Hoogland. 16. L. van der
Wal, 17. N. van Ilinle, 18. R. Slenhuis, 19. E.
J. van Det, 20. J. den Exter.
De algemeene lijst van candidaten van de
S. D. .'L P. voor de Staten-verkiezingen is voor
de provincie Gelderland: 1. L. M. Hermans,
Arnhem; 2. IL J-. van Braambeek, Zuffen; 3.
S. Lindeman, Arnhem; 4. B. Bakker, Arnhem;
5. R. v. Trig, Apeldoorn; 6. J. L. B. Reurschot,
Arnhem; 7. F. C. Gils, Zutfen* 8. F Nonnen-
berg, Opheusden: 9. J. Roseboom. Hattum;
10. B. J. Rergehiik, Winterswijk; 11. H. J. v. d.
Griend, Wageningen; 12. A. van Geuns, Tiel;
13. P. L. J. Secrève, Nijmegen: 14. A. J. AVinte-
rink, Velp; 15. G. Cordfcwene, Nijmegen; 16.
J. H. Bons, Bennekom; 17. P. G van 't Slot,
Brammen; 18. R. J. Spitz, Apeldoorn; 19. G.
D. van Aken, Velp; G. Gerritsen, Apeldoorn.
De bijzondere lijst ook voor de gchecTc
provincie luidt: 1. E. Benmkc-r, Lochem; 2. C.
L. Langeveld, Neede; 3. IJ. I. Lazes, Tiel; 4.
W. J. Ockels, Lochem; 5. R. Velsink, Doetin-
ehem.
De Roomsch-Kath. stelden in de kieskringen
Zwolle en Kampen candidaat vogt de Prov.
Staten: J. M-. baron van Voorst tot Voorst
(aftr.), Zwolle; P. D. Eersma. Kampen-, A. van
Sonsbeek (aftr.). Heino; mr. A. J. M. Vss de
Wael (aftr). Zwolle; G J. J. Schaepman,
Zwolle; B Often. IJsehnuiden.
De afdcelingcn van d« Communistische
Partij in de provincie Groningen zullen in alle
vijf kieskringen de volgende candidatenlir.'. in
leveren: 1. G. Sterringa. te Groningen; 2. IL
W. Krop te V/inschoten; 3. "W Poelstra te
Groningen; 4. mevr. R. Stel—Vos, A. Weste-
remden: 5. W. TJavirea te Groningen; 6. I. de
Jong te Groningen; 7. E. O. Zijlsfra te Gro
ninger»; 8. W. Schroder fc Groningen.
In anti-revolutionaire kringen wordt,
naar het Volk meldf. pogingen aangewend, ora
prof. D. P. D Fabius. die niet voorkomt op
de lijst voor de Prov. Statenverkiezing in
Noord-Holland, alsnog op deze lijst te plaat
sen.
De herstemming in Amster
dam V. Neör het Hbld. verneemt, heeft de
afdeelmg Amsterdam van den Bond van
Vrije Liberalen besloten de kiezers te advi-
seeren bij de herstemming in district V (va
cature Sutorius) den R.-K. candidaat, den
heer Van Lingen, te steunen.
De anti-rev. p a r t ij en de
grondwetsherziening. Op uitnoo-
diging van het centraal comité der anti-rev.
partij is, naar De Standaard meldt, een com
missie gevormd, welke in studie zal nemen
de vraag: Welk standpunt heeft de A. R.
partij in te nemen tegenover de voorgeno
men grondwetsherziening? Behalve de on
derwerpen aan het oordeel der' ingestelde
Staatscommissie voor Grondwetsrevisie on
derworpen, zal deze commissie der A. R.
partij ook het vraagstuk der verhouding van
Staat en Kerk op haar programma nemen.
De commissie is samengesteld uit de hee-
ren prof. mr. A. Anems, hoogleeraar V. LI.
te Amsterdam, voorzitter; mr. J. A. de Wil
de, lid van de Tweede Kamer, te 's Graven-
hage, secretaris; pro?, dr. H. H. Kuyper,
hoogleeraar V. IL, te Bloemendaal; dr. M.
v. Grieken, pred. der Ned. Herv. kerk te
Delft; dr. E. J. Beumer, te Utrecht, en F. H.
de Monté verLoren te 's Gravenhage, leden,
van de Tweede Kamer.
De commissie zal het resultaat van haar
studie neerleggen in een rapport, dat aan de
kiesvereenigingen zal worden toegezonden
om het in het najaar op een centralen. con
vent, c. q. deputatenvergadering aan de orde
te stellen.
Soc-dem. gemeenteraadsleden.
Te Amsterdam had Zondag een congres plaats
van de Vereeni ging van Sociaal-Democratische
Gemeenteraadsleden, onder voorzitterschap van
den heer W. H. Vliegen, met het doel een
voorloopige bespreking te houden omtrent het
reeds vroeger gepubliceerde concept-gemeente-
program (ontwerp AnkersmitWibaut).
De heer F. M. Wibaut, die de bespreking
inleidde^ betoogde, dat het vooral ook de in
trede van de vrouw in de gèmeentepolitiek is,
die een -uitbreiding van een veranderde toepas
sing van het gemeente-progra mnoocrLg maakt
In de inleiding tot het program wordt gezegd,
dat de gemeentepolitiek zich zoowel cp het
platteland en in de steden zich eiken dag be
moeit met tientallen aangelegenheden, die het
leven der ingezetenen ten nauwste raken. Zorg
voor woning, voeding, opvoeding, ontwikkeling,
gezinszorg, vereenvoudiging van den arbeid der
huisvrouw, gezondheidszorg enz. Gelukt het om
de soc.-dem. gemeente-politiek op een of meer
dezer gebieden de leiding te doen geven, dan
ligt daarin een machtige propaganda van eiken
dag, die sterk spreekt tot de massa der arbei
ders.
Wanneer spreker zegt, dat de gemeentepoli
tiek staat in het teeken van het belang der ver
bruikers, dan acht hij het ingesloten, dat men
de belangen der productie geenszins uit het ocg
verliest. Een goede sac. gemeente-politiek be
oogt echter de voorziening, reeds in de kapita
listische maatschappijen, in algemeene Benen
te leiden Gemeentelijk socialisme, als »een
soort van oase in de kapitalistische maatschap
pij, bestaat niet. Het socialisme is internatio
naal. De soc.-dem. gemeentepolitiek stelt zich
dus niet ten doel in de een of andere gemeente
het socialisme te vestigen.
In den breede bespreekt inleider de punten
van het nieuwe program. Artikel I wenscht naar
draagkracht opklimmende belastingen, met
ruime vrijstelling van lage inkomens, aftrek voor
onderhoud van kinderen, onvermogende ouders,
enz. Verder belasting op de «aarde-vermeerde
ring van bebouwde en onbebouwde eigendom
men en bijzondere belasting van eigenaren, die
bijzondere voordeeïen trekken van gemeente
werken.
Punt 2 bevat dc overbrenging in gemeente-
beheer van. alle plaatselijke particuliere mono
polies en «van. zood enige bedrijven, welker par
ticulier beheer strijdig is met de belangen der
verbruikers.
Voorts bevat het programuitbreiding van
gemeentelijk grondbezit, uitgifte van kleine"
perceelen tuingrond, gemeentelijke voortbren
ging, aanvoer en verkoop van levensmiddelen,
verhuring van woningen voor groote gezinnen
beneden kostprijs, regeling van arbeidsvoor
waarden in georganiseerd overleg, kosteloos
onderwijs cn. eventueel kosteloos hooger onder
wijs, invering van een zevende en achtste leer
jaar, vakonderwijs, lichamelijke ondeiwfjszorg,
openbare gezondheid, rechtstreeksche gemeente
lijke armenzorg, drenkvrije wijken, afschaffing
politie-bepalingen die vrijheid van betooging,
vergadering en drukpers belemmeren, produc
tieve werkverschaffing en samenwerking van
gemeenten ter totstandbrenging van wat buiten
het bereik ligt van afzonderlijke gemeenten.
Aan de gedachtenvisseling namen ruim 20
sprekers deel, die door den inleider werden, be-
antwoorA
Vr ij z.-Dem. Vrouw e it club.
Onder leiding van mevr. Th. ThielWehV-
be;rv heeft de Vrijz.-Dem. Vrouwen club haar
eerste jaarlijksche- algemeene leden verge tie*
ring te Amsterdam gehouden. In haar ope
ningswoord uitte de presidente haar spijt
det de candidate der vr»z.-dem. partij/ dr.
AiPira Jacobs, niet in de Kamer is. gekozen,
fschoon zij van alle vrouwelijke candidaten
de meeste stemmen, op zich vemmeld hed.
Na afdoening van. huishoudelijke aangele
genheden kwamen het concept-reglement
en de daarop Ingediende amendementen in
beandeling. Het reglement is met algemee
ne stemmen aangenomen-
Tot leden, van het Centraal bestuur zijn
gekozen de dames A. Ank esTimmer, E.
BergsmaBergsma, H. ve^ Bommel van
Vloten, H. van Embdende Ridder, S. Com-
pertsvan Embden, Xir. 'Jda Itallievan
Goch, S- van OvervelettBieckart, W. A.
R. RcsVrijman, S. SuygbrugSInyten, dr.
G. Zoeters van Leeuwen ven Mearsaevoen,
Th. ThielWehrbein, S. de Vriesv. d.
P.eyden, CL Rn mondtHirschman. In plaats
van mevr. Thiel, die zich terugtrok, is merr.
Ketelaarvan Goch tot presidente geko
zen.
Een politieke vrouwenpart ij.
Nu waarschijnlijk weldra de vrouwen. Lef
actief vrouwenkiesrecht zullen hebberv is het
initiatief genomen tot het oprichten van een
partij, wrier candidaten zich verbinden voör-
namelijk de belangen der vrouw voor te
staan. Het program zal spoedig worden vast
gesteld. De voorloopige commissie bestaat
uit: mej. S. E. Thieme, mevr. Smorenberg
di Vista en mej. Nine Minnema, Bergen (N
H.)
Verkiezing Amsterdamsche
Kamer va n Koophandel. Bij de gis
teren gehouden verkiezing van een lid voor
de Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Amsterdam (vacature-F. H. Crone) werden
uitgebracht 325 geldige stemmen, waarvan
op den heer Gotfried H. Crone 205 en op
den heer Jonas de Vries 94, terwijl verder
nog een aantal stemmen Verspreid werden
uitgebracht, zeodat gekozen is de heer Gott
fried HL Crone,
Tramweg-personeel.
Zondag is te Amsterdam, door de NéJ
derlandsche Vereeniging van Spoor- cri
Tramwegpersoneel een trarocongres gehou
den, onder leiding van den heer Nathans.
la zijn openingswoord deelde de voorzitter
mede dat eer» nieuw program van looueiscben
moest werden vastgesteld. De verhouding tus-i
schen de verseïsiliende tramdireclies is in
der. laatsien tijd veel verbeterd. Er wordt niet
meer openlijk of in stilte geageerd tegen de
vereeni ging. Men erkent de organisatie.
Een uitzondering maakt daarop de Rottct-
danische Tramweg Maatschappij. Deze Maat
schappij wenscht de Nederl. Vëroeniglng niel
tc erkennen. Spr. hoopt dat ook deze Maat
schappij spoedig tot andere'gedachtcn. zal Loi
men. De kracht van de vereenxgiiïk- toch ii
steeds stijgende. Het aantal feden bedraag
nu bijna 3500 tegen 3990 In Janaari 191S.
herder constateert Spr. dat er veel verloop
is onder de personeelen der verschillende
maatschnppijöi, tengevolge van de l&ge loo
neii.
Tegenwoordig zijn op het congres 32 aldee
lingeu.
IJet woord was daarna aan don heer "W
van Delft, die den looneïsch uiteenzette. Aller
eerst gaf hij een overzicht wat er sedert
Augustus 1§T4 was gebeurd. In het afgefoopen
jaar werd* een eisen gesteld van e^n verlino*
ging van f 10 per weck, met behoud van ver
leende dPurtetoeslagen Toen lief grondloon
bij de spoorwegmaatschappijen werd gesteld
van f 2 op 2 50, werd aan de tramdrrecties
de eisch gesteld een nunimnrrloon van f 17.50
per week. Er werd echter bij dat verzoek ge
meld. dat een geheel nieuwe regeling in be
werking was.
Deze nieuwe regeling komt hierop neer
dat het personeel wordt verdoold in vrjf Ioon-
groepen met een verdeelïng in groote en
kleine pLuftsen TTef Toon m Tchrine steden zal
moeten worden- toot loongr^n I f 22—f 24,
in 2 f 2t-f 27. ÏTT 3 f 76-f 29, in f van f 38—
f 31, in 5 f HTT'F 34 "Voor groo'e plaatsen zal
dat resrwtjevelilk werdem ia lorntg roep
1 f 25—t 27 in 2 27-f 29 in 3 f 28-f 31,
ie 4 f 30-f 33v in 5 f U-f 37.
In de groote steden wordt door deze tarie
ven gevraagd een loorr van f 27 voor een con*
dueteur en vsn* f 31 xoor eert bestuurder of
machinist. Kr zal volgens Spr. een harde'
strifd wordw> «pestredeu.
Verder werd nog gesproken over de dienstJ
voorwaarden, de tramwetrpolitielc en de orga
nisatie.
Na een PT+voeri r debat werd besloten voor
deze propaganda tn maken, om de ze eischen
doorgevoerd te krijgen.
i De fabrieksarbeidsters en
d e v r ij e Z a t er 9g m id Ja g> De Nat.
Vereeniging voor Vrouwenarbeid heeft den
minister van Arbeid' eer adres gezonden,
waarin intrekking' wordt verzocht van eert
Ontwerp Algemeene Msatfegel van Bestuur
als bedoeld bij art, 6 der Arbeidswet 1911,
welke tot strekking heeft, dat jeugdige per
sonen en vrouwen des Zaterdags na 1 uur
's middacs in fabrieken en werkplaatsen als
regel geen arbeid' zulten mogen verrichten.
Nieuwe kfaag-sche leenfhg.
De Haagsche gemeenteraad heeft een voor
stel tot het aangaan van een 5 pet geldlee-
ning groot TO.OOO.OOO z. h. st aangeno
men. De koers van uitgifte is bepaald op
97?f pet.
Verf raging van telegram
men via EngeBand. De „Vereenigrng
van importeurs voor vetten en oliën", te Rot
terdam, heeft een uitvoerig efegram verzon
den aan de gezanten van Noord-Amerika,
Engeland en aan den chef-censor te Lon
den, waarin aangedrongen wordt op een
sneller telegrafisch verkeer tusschen Holland
en Amerika, daar de laatst» 14 het
handelsverkeer door enamwr vertrrglitj?' be-
