STADSNIEUWS UIT DEN OMTREK Chemisch reinigen van Stroohoeden L. H. C. ALVERS Oost-Indië neerdaalt. Ettelijke ruiten en ruitjes Yan aan den tuin grenzende localitei- ten, hebben ten gevolge dezer baladigheid, het reeds moeten ontgelden en zijn tot scher ven gegooid. Zoo b.v. j.l. Zaterdagavond, toen een tooneelkapper druk bezig was -r - (Tel.) eenïge WaLergraafsmeersche tooneeldilet- Eo*cU!)raa<l tanten te grimeeren, kwam tot niet geringen schrik van kapper en speler, een groote - Donderdagmiddag ,s brand ontstaan ,n aardappel tón «eg roek-en door de kleed- de hcsschen van Doonverth. Het i uur greep kamemrit en trof dezeeo zoo onmisbaren kor|c" hjd snel om zich heen m het ak- kermalshout, de heide en de dennenbos- schen. Eenige honderden militairen uit Arn- evoerd, zal de N. O. T. tot nader order g consent blijven geven. Het is echter mogelijk dat bereikt zal wor- dat ook deze formaliteit eerlang zal kun- vervallen. Vischuitvoer naar Duitseh- nd. Volgens te Umariden ontvangen offi- eel bericht, is de beperkte invoer van ver- e zeevisch in het onbezette gedeelte van itschland opgeheven en de invoer door -schenkomst van de „Algimex van nu af beperkt toegestaan. D« liroodprijsverhoogliig. De Federatie der S. D. A. P. en de Be- tuurdersbond te Amsterdam hebben een aniiest in de stad verspreid, waarin ge protesteerd wordt tegen de verhooging van iden broodprijs door deze „christelijke re- eering en medegedeeld wordt dat bedoel- corporatiën een adres aan de Tweede amer hebben gezonden, teneinde te belet- n dat het voornemen der regeering worde '(gevoerd. Het Distributiebureau te Amsterdam eeft gisteren de laatste maal de grondstof- en voor de broodbereiding aan de bakkers -erstrekt tegen den niet verhoogden prijs. In verband hiermede kan het brood, dat af- eleverd wordt in het tijdvak van 16 Mei tot n met 24 Mei nog tot den thans geldenden rijs door de bakkers verkocht worden. De provinciale Groninger en Drent- che bakkersbonden hebben den minister an Landbouw telegrafisch dringend ver- ocht de priizen der grondstoffen voor de broodbakkerij niet te verhoogen, opdat hetj h« Nooro-Hollandsch kanaal en om het publiek geen duur brood worde verschaft.1 water spoediger te kunnen bereiken, hepen Voorts vragen zij dringend deze grondstof-;" dwars door de vplkstumtjes^Een agent, i.„r Mo die hun dat wilde beletten, moest al spoe dig om assistentie blazen. Toen werd met den gummistok geslagen en een vechtpartij fietgèbouwvan'tNut. „Heem- ontstond. De daders verzetten zich zoo he- schut" heeit opnieuiy bij den Minister van vig, dat een brigadier een klap op het oog Waterstaat aangedrongen op het behoud kreeg, terwijl een andere agent van zijn van het gebouw „Tot Nut van 't Algemeen'fiets geworpen werd. tengevolge waarvan hij te Amsterdam, waarvan de aankoop door niet in staat «as zijn dienst verder te ver bet Rijk, om daar ter plaatse een nieuw richten, postkantoor te stichten, thans de goedkeu- A"° vi" in een steengang, door het ontijdig afgaan Luitenant Perk werd geboren in 1887, aange- van het schot zwaar gewond. Hij kreeg de st<?ld tot 2e-luitenant bij de veld-artillerie, 24 geheele lading op zijn lichaam. Hij is in het en bevorderd tot le-luitenant 14 Oc- hospitaal opgenomen. Men vreest voor zijn tober 1912. leven. tooneel-helper. De man was uiterst veront waardigd en vroeg- aan de vrouw des huizes, wat er nu wel had kunnen gebeuren als „iemand op dat oogenblik geschoren had moeten worden." Maar de echtger.oote van den gérant durfde zich deze gevaarlijke po sitie.niet indenken. F Herhaaldelijk is het personeel van huize Oost-Indië reeds door dit aardappelbombar dement getroffen, en de „keldermeester" raapt iederen ochtend en avond de aardap pelen bijeen alsof een Septemberstorm de pereboomen geteisterd had. Waar al die aardappelen wel blijven vraagt men misschien. "Uit „betrouwbare" bron vernamen wij, dat de paarden van den stalhouder in de Wak- kerstraat er deze week merkbaar welvaren der uitzien(„Tel.") Zvemmersreltetjes. Woensdag avond hebben te Amsterdam, wederom rel letjes mei zwemmers plaats gehad. Ditmaal was niet Witte'nburg, maar de overkant van het U het tooneel dezer sport. Een vijftal mannen was van plan te gaan zwemmen in feu franco"oen 'de gemeenten of aan dedie hun dat wilde beletten, moest al spoe- akkers te blijven leveren. hem hielpen bij het blusschingswerk mede. Omtrent den tocht van het andere vliegtuig met luit. Van Voorthuysen als bestuurder en kapt. De Brauw als waarnemer dat behouden te Kopenhagen aangekomen is, seinde kapt. De Brauw aan de N. R. Ct. Vanmiddag om twee uur zijn wij hier, na een tocht van 7 uur vliegen, gelukkig aangekomen. Wij hadden nog maar 20 liter benzine, toen wij landden. De motor liep onberispelijk, het weer was prachtighaast geen wolken, alleen Er ziin ongeveer 40 H.A., meest akker- e€n zeer ster^e Oostenwind, die de reden er van maishout en eenige K.A. deimebosschen, d<: 700 *'M- 2Óólan? trcvlogen is. I \V IT hpnlv>n rion rprntr»n ïiTorr rronAmn. eigendommen van de makelaars Van Dam en Zoon verband. School- en Kerknieuws Alle vijf werden naar het posthuis Buik- sloterkair. overgebrachL 's A'-onds werd, met het oog op verdere Tel. ring der Kamers heeft verkregen. De kunstwaarde van den gevel en van de betimmering der twee zalen maakt het ge- relletjes, druk gepatrouilleerd, wenscht, althans deze onderdeelen in hetj nieuwe gebouw op te nemen, om ze zoo! Oneerlijke brievenbesteL- ,Gor het nageslacht te behouden. i Ier. De politie te Hoorn heeft een brieven- Als oorbeeld wijst het dagelijksch be- besteller gearresteerd, die verdacht wordt stuur op con gevel van het voormalig Spin- van diefstal van zilverbons uit brieven, huis te Amsterdam, die werd opgenomen in.Door middel van gemerkte zilverbons het gebouw voor het hoofdbureau van poli- kreeg men het bewijs in handen.Reeds vroe- tle aldaar, waardoor dit gedenkteeken van ger stond de mar. voor hetzelfde feit terecht. 17e eeuwsche kunst bewaard bleef. 1 doch toen is bij bij gebrek aan bewijs vrij- Ook de 18e eeuwsche kunst, waarvan het gesproken. rebouw „Tot Nut van 't Algemeen" een Brutale diefstal. Een handels- oven fraai als zeldzaam staal is, verdient reiziger is Woensdag in de Jonker Frans- oj) deze wijze in eere te worden gehouden.straat te Rotterdam een tasch met 500 gou- <ien ringen en andere- gouden, voorwerpen De vent gaf wèl antwoord. ontstolen/ oen de minister van Oorlog de vorige week t t>- j in den Holterhoek bii Groenlo de grens- Onveilig Rotterdam. Dinsdag nacht inspecteerde, vroeg Z.Exz. aan een ""ht, na den marktdag ,s te Rotterdam aan soldaat, hoe het hem in 'den dienst bevieL hvee pohüe-bureaux m de binnenstad: Op- Deze had geen aanmerkingen, doch hij deel- P°r' e" Groo,e Pmnvensteeg aong.fte gedaan - - van met mineer dan zeverr beroovmgen van -de den onbekenden heer mede, dat hij al een maand geleden zakenverlóf had'ge- iie barnes" waren uit ge vraagd bij den minister, „doch die vent WIV;S geelt heelemaal geen antwoord". Toen zeide Het dat de taI1°°ze. berichten in. de minister, dat hij voor een spoedig ant- ae touramen omtrent beroovmgen al een woord en misschien ook voor verlof zou nun.mum-uilwerkmg hebbed zorgen. (N. Ct.). i Een nieuw e troef Een bewoner van het De Ruyter-kwartier te Amsterdam landarbcidersstoking. Kercj Oinsdag- telefonisch uitgenoodigd te- In Oostelijk Groningen worden deze week achten een foDjg ,hee tfi komen drin_ vergaderingen belegd van boerenknechten ken- bij een zii;ier'vrienden ia de Ryks. en meiden ter behandeling van een voor- musetim4)ua;.t De booJscflap werd er aan e om j ei niet in e re lng te 5aa". toegevoegd, dat hu tegen acht uur verwacht wanneer het loonsgeschil tusschen land- - -- - 5 werd. Hij vertrouwde het zaakje niet recht bouwers en landarbeiders niet is opgelost. c Door 73 landbouwers is thans de loons- *n ^afeerde rlnngend naar dengene vraao- ingewilligd. ie de ultnoodiging mo«st nebben gedaan. a Om even voor achten kwam de. med'edèelmg- Zijn kind geworgd. Dc recht- dat van een dergelijke uitnoodïgfng niets bank te Haarlem heeft C. B. de L., kantoor- bekend was. Nog een paar minuten, daarna bediende te Haarlem, beschuldigd in den ontwaarde de familie, die thee zou gaan nacht van 12 op 13 September 1918 te drinken, eert paar verdachte individuen, die 0\ erveen zijn dochtertje van vier weken met bijzondee belangstelling- de woning op- opzettelijk van het leven te hebben be- namen en bii de komst van den heer des roofd door het den neus en den mond dicht huizes spoorloos verdwenen, te knijpen, tengevolge waarvan het om het (Tel.) leven is gekomen, veroordeeld tot I raar ge- vangenisstraf met aftrek der preventieve 77 Vcrkodon "a d r u k' ^e",eente" hechtenis politie te Maastricht heelt twee jongelui aan gehouden «Se een duizendtal kaartjes, toe De eisch was 1 jaar gevangenistraf. Knoeier ij en woningbouw. Naar vernomen wordt besluit het rapport der raadscommissie inzake het onderzoek naar den woningbouw van de Woningstich ting Patrimonium te Umuiden: To. dat de architect onbekwaam was voor het werk 2o. dat B. en W. in beschuldiging moe ten worden gesteld, omdat zij door de amb tenaren op de hoogte van de verschillende gebreken waren gesteld, maar desondanks niet hebben ingegrepen 3o. dat de woningstichting Patrimonium, de ambtenaren van openbare werken en de aannemers der huizen vrij uit gaan. Ook een bombardement. Te oordeelen naar hetgeen zich in de laatste dagen te Watergraafsmeer afspeelt, moet het huidige aardappelrantsoen voor sommige Watergraafsmeerders beslist te groot zijn. Het welbekende feestgebouw Oost-Inië toch wordt dagelijks aan de achterzijde bekogeld roetaardappelen. Of de bedrijvers van dit bombardement aangestoken werden door de berichten over den Amsterdamschen knikker-schutter, of dat zij om de een of an dere reden tegen de muren en vensters van huize Oost-Indie een wrok hebben opgevat, 5s nog nfet uitgemaakt, maar vaststaat, dat soms in de vroegste morgenuren, maar tneestentijds wanneer het beschermend Avond-donker belet de juiste plaats van her komst dezer distributie-artikelen te bepalen, een aardappelregen over den concerttuin gang gevende tot kermisinrichtingen aldaar als rodelbaan en stoomcaroussel, hadden laten nadrukken. Een drukfout en de soort papier gaven aanleiding tot arrestatie. Laag hart i'ge daad. Te Raven- swaaïj (Geld.) zijn Dinsdagnacht van 15 paarden de staarten afgesneden. De daders zijn aangehouden en hebben een volledige bekentenis afgelegd. Lijk opg-ebaa-lcL Te Broekerha ven bij Enkhuizen heeft een Zuiderzeevis- scher het Bjk van dén sedert 30 April ver misten 23-jarigea onderwijzer T. M., die tot genoemden datum werkzaam was aan de Timotheusschool te Enkhuizen, gevonden. M ij n o n gel uk leen. Op de Staats mijn te Heerlen, fs Weder een doodelijk on gelijk gebeurd. Wij hebben den rechten weg genomen over Emmcn, Bremerhaven, Neu-Mönster, Plön. Om II uur 29 waren wij boven Denemarken, vlogen O Vér Laaland en Falster naar Seeland, waar wij ons over Kjoge en de Kjöge-baai ons wendden j naar Kopenhagen. Op het militaire vliegterrein De onder w ij zerssalarissen. In Qp Amager zijn wij vlot geland en werden een spoed ver gadcring^jvan de^ ofd._ Amsterdam 1 vriendelijk ontvangen door de Deensche ka- \r ri" J meraden, die ook gezorgd hadden voor plant- 98 van 306,000, ten behoeve van de nanmlooze vennootschap „Maatschappij ter verbetering der volkshuisvesting „Jaffa"/ resp. voor den aankoop van een perceel bouwterrein en van den bouw van 23 bene den- en 31 bovenhuizen op dit terrein. De Raad aanvaardde voor de gemeente het huis met tuin, gelegen aan de Nieuwe Gracht no. 41, benevens een bedrag van 10,000 voor onderhoud door wijlen jkvr. E. J. C. de Pesters, douairière van mr. G. J.1 VerLoren van Themaat, aan de gemeente 1 gelegateerd, onder voorwaarde dat in het j perceel eene liefdadige instelling of muse um zal worden gevestigd en gevestigd ge-' houden. Tot leeraar in de oude talen aan het Ste- delijk Gymnasium werd benoemd dr. J. H.i van Haeringen te Groningen. v van de Vereen, van Chr. onderwijzers en on derwijzeressen in Nederland werd een motie oengenomen, waarin de vergadering den mi nister van onderwijs dank zegt voor de voort varende wijze waarop hij de gelijkstelling in salariseering van openhaar en bijzonder onder wijs aan de orde heeft gesteld, verontwaardi ging uitspreekt over den smaad waarmede de minister om zijn voorstellen is overladen en ver trouwen uitdrukt dat de minister eventueel ver kregen rechten niet zal schenden. Deze motie is telegrafisch naar den minister gezonden. Het Leische Studentencorps Heeft Woensdagmiddag een vergadering gehou den. waarin de praeses collegii een inaugureeie rede hield, die de beginselen uiteen zette waar- :*n Hij het corps hoopte te leiden. Er zijn van Ütent geen hervormingen in het corps te wach ten. Wel zal door het collegium streng toe zicht worden gehouden op het groen loopen en zijn best doen het Groenentheater af 1e schaffen of te verbeteren. Het college zal het corps verdedigen legen de propaganda die steeds weer tegen den groentijd wordt gemaakt Er zal een brochure verschijnen door oud-corps- leden geschreven, waarin het groenen wordt verdedigd en deze brochure zal op ruime schaal v'arden verspreid. Een commissie zal benoemd worden die de corpsgeschiedenis zal schrijven. Voor het jaar 192} zal een lustrumviering worden voorbereid in overeenstemming met den tijd en met dc tradities van het corps. Na de zeer toegejuichte rede werd besloten een commissie tebenoemen düe een onder hoek zal instellen of in 1920 een gewoon lus trum zal worden gevierd oi een maskerade zal worden gehouden. Twijfelachtig ziekteverlof! Om mnsbiutk tegen te gaan heeft de Raad van Lei derdorp aan art. 7 der verordening tot rege- iing van de jaarwedden der onderwijzers toe gevoegd «Onderwijzers, die een langer verlof hebben genoten dan 12 ochtereenvolgende maancen, en aan wie, birnen 6 maanden na het verstrijken van dat verlof, weder wegens ziekte verlof wordt verleend, ontvangen tijdens dat verlof eeen jaarwedde." D« k«rl£ ca de irede*voorwaarden Men zendt ons de voigende resolutie toe De Nederiandsche Afdceling ven den „we reldbond tot het bevorderen van een goede ver standhouding tusschen de volken door de ker ken kennis genomen hebbende van de vredesvoor waarden door de geassocieerde mogendheden i opgesteld; ziende, dat deze voorwaarden niet in over- pcnstëmming zijn met de verklaring, door ge~ noemde mogendheden bij schrijven van den President der Verccnigde Staten op 5 Novcm- ber 1918 aan de Du tsche regeering gezonden wnrtrin. zij z-ch bereid verklaren „om op grond van de vredesvoorwaarden door den President •iv zijn Congresboodschap van 8 Januari 1918 opgesteld en dc in zijn latere toespraken ver- kondigde grondstellingen met da Regeeriivg \an Duitschland vrede te sluiten"; van meening, dut deze verklaring aan de over- 1 winnaars de zedelijke verplichting oplegt de voorwaarden en grondstellingen loyaal uit te voeren geschokt door het feit, dat d e zedelijke ver plichting in menig opzicht niet is nagekomen: roept de christelijke kerken op om tc protes teeren tegen deze ca ad der geassocieerde mo gendheden, daar het niet nakomen door Regee- r.'ngc-n van een in het openbaar aanvaarde ze delijke verplichting van schadelijken invloed djn meet op de vcrhoudrng der volken onder ling, op het zedelijk léven in de wereld en bc- emmerend voor de komst van het Koninkrijk Gods; er- spreekt de hoop uit, dat zij mede zullen werken aan het vermen van een publieke opinie die deze daed veroordeelt en blijft aandringen op- een vrede, waarin bedoelde beginselen lo yaal zim uitgewerkt. Ds. J. J. G van Toorenenbergen Azn. t Op 63-jbr'gcn leeftijd is te Gorinchem overleden ds. J. J. C van Toorenenbergen Azn. em. pred. der Herv. Gemeente aldaar. Hij was achtereenvolgens predikant \e Heino, Veenandaaf, Eemnes buiten, Kamcrik. Genemui- den. Randwijk. IJssclstein en van 1902 tot 1 Nov 1914 te Gorinchem.' Sport en wedstrijden. Twee Seierlaadsclie vlieK«r» gedffod. (Officieel.) Naar uit Duitschland wordt Woensdagmiddag viel in gemeld is een der beide vliegtuigen van de schacht 2 een zwaar stuk hout van 30 me- 1 luchtvaartafdeeling, bemand met den len ter hoogte naar beneden. De arbeider V. T.luitenant G. C. Duijnker en den len luite- kreeg het op het hoofd, kreeg' een schedel- nant A. G Perk, bij den vliegtocht naar Ko- breuk en overleed spoedig. Een andere ar-penhagen nabij Ramsloh (Oldenburg) om- beider brak een arm ^en moest in het hospi- laag gestort, waardoor beide inzittenden ge- taal opgenomen, worden. j dood zijn. De vorige week is d& fahrhouwer Eszer Luitenant Duinker was afkomstig van het bij een In storting verongelukt, bq welk on- ««pen der veld-artillerie. Op 19 Juli 1913 werd geval de arbeider Delbressine uit Stein 8 aangesteld tot 2e-luitenont en op denzeliden uren onder het gesteente bedolven bleel. j Op 19 Februari 1916 kreeg hh zijn brevet als doch na veel mcett* nog uitgegraven kon T^_ m kort da„nn werd hi LiLmd ,o. in- worden. Deze arbeider is thans in het Los- - strocteur. Luit.. Duinker bereikte den leeftijd van sen in een hoteL Vanmidag maken wij onze opwachting bij den consul-generaal. Ned. vliegtuig in zeé ge stort. De kustwacht te IJmuiden heeft gemeld, dat een Nederlandsch vliegtuig, de V 19, te 7 ure 45 gisterochtend omlaag is gestort in zee op ongeveer 2000 M. ten noorden van de Pier. De^nzittenden zijn gered en zijn op de reede bij het vliegtuig aan boord van een kus ttra wier. Omtrent het ongeval met het Nederiandsche vliegtuig de V 19 dat gisteren ochtend te 7 uitr op ongeveer 2000 M. ten noorden van de Pier te IJmuiden in zee is gestort, wordt nader vernomen dat het vliegtuig beschadigd te Umui den is binnengebracht. Het was op weg van Veere naar het vliegkamp De Mok. De geredde inzittenden warende luitenant ter zee le kl. Vrcede en de korporaal-vliegtuig maker Van Vucht. Nader meldt men nog dat het vliegtuig van 200 meter hoogte is neergevallen. Door een windstoot werd het toestel op zijn kant gezet. Alle pogingen om het met tegenroer weder in zijn rechten stand te brengen mislukten, zoodat het in dien toestand omlaag stortte. Van Schellingwouae is een auto met bedie ningspersoneel aangekomen om het binnenge brachte vliegtuig te lichten en naar Schelling- woude te vervoeren. Amerikaansch vliegtoestel gedaald. Te Herten, bij Roermond, is een Amerikaan- sche tweedekker neergestort. De machine werd verbrijzeld; de inzittende Amerikaanscho offi cier Weef ongedeerd. Vliegen naar Engeland. Een Eindhovensche Autogarage heeft voor eigen rekening in Engeland een vliegmachine aangekocht, om daarmee vanuit Eindhoven passagiers naar Engeland e.d. te vervoeren. (Tijd). Commissie voor de Luchtvaartwet. Door den minister van Waterstaat is, volgens de TeL, een commissie benoemd, om dc bestu deering der luchtvaart ter hand te nemen, be staande uit: mr. Schönfeld, administrateur aan het departement van Waterstaat, voorzitter; ge- pensionneerd kapitein-luitenant ter zee Corne ll's, majoor H. Walaardt Sacré, commandant der luchtvaartafdeeling; D. Vreede, commandant van den marine-luchtvaartdienst, leden; mr. jonkvr. De Brauw, commies aan het departe ment van Waterstaat, secretaresse. Voetbal Niet loten, niet loopen, maar tellen Nu de bestuurscommissie van den N. V. B. bezwaar heeft gemaakt tegen de voorgestelde regeling om bij seriewedstrijden in geval van 'n gelijk spel niet meer te loten, maar den strijd door een hardloopwedstrijd tusschen een spe ler van elk elftal te doen beslissen, vestigt de Tel. de "aandacht op eene regeling, welke in En geland wordt toegepast. Behalve het aantal doelpunten worden "hier van elke partij het aantal hoekschoppen ge noteerd. Bij hen gelijk aantal doelpunten wordt de partij, welke 't kleinst aantal hoekschoppen tegen zich heeft, als overwinnaar verklaard. De strijd wordt hier dus door het spel zelf beslist, terwijl de beslissing ook een goede correctie op het doelpuntenresultaat is, daar de zwakste partij toch wel de meeste hoekschoppen tegen zich zal krijgen. ffZinieilKi- elf(»t Het Zweedsche elftal, dat 9 Juni te Amster dam tegen Nederland zal uitkomen, en waar van wij de samenstelling in de vorige editie mededeelden, zal op 5 Juni te Kopenhagen te gen Denemarken spelen. Als een bewijs, dat het Zweedsche voetbal, dat op uitstekende wijze wordt geleid, in den laatsten tijd zeer sterk vooruit gaat, moge die nen, dat op den jongsten Zondag de Goeten- borg F. C. met 42 van de beroemde Boldclub, kampioen van Denemarken, te Kopenhegen heeft gewonnen. Men weet, dat e Denen zeer veel waarde hechten aan lichaamsgewicht en dat hun ploegen bijna steeds uit zeer stevige spelers zijn samengesteldwanneer dus een elftal als de Boldclub door een Zweedsch club-elftal wordt geklopt, is dat zeer zeker een bewijs, dat ook de Zweden een stevig elftal in het veld brengen, iets waarmede men hier zeker wel rekening zal mo gen houden. De hierboven bedoelde Goeteborgsche club werd om haar beurt tweemaal geklopt door dc Oergryke, welke vereeniging de helft van het Zweedsche elftal heeft geleverd. Dit mag men derhalve wel ols een vingerwijzing beschouwen, dat de Zweden inderdaad een waardige tegen partij zullen vormen voor het Nederiandsche elftal. „Tel." De gemeenteraad van Utrecht heeft gis teren goedgekeurd eene verordening vol gens welke het verboden is een barbiers winkel of kapperssalon des Zondags voor het publiek geopend of daarin publiek aan wezig te hebben. De Ivad machtigde B. en W. aan te vra- pitaal te Heerlen overleden, waarschijnlijk Kijrvn 27*jaren. aan inwendige verbloeding. I Luitenant Perk, eveneens afkomstig van dc I In de Staatsmijn „Wilhelmina" is de ar- veld-artillerie, deed dienst als hoofdwaarncmerSen en te aanvaarden uit s-Rijks kas, tegen beider Tflman, terwijl tof met «en ploegbaas «n was chef van den fotografischen dienst bij eer. rente von 4X een voorschpt groot bezig was met het ontsteken van ladingen de Militaire Luchtvaart-afdeeling te Soesterbcrg. 98 van 125,800 en een voorschot groot X Arnhemschestraat 15. Garnizoen. De nieuw benoemde res. 2e luitenant C. A. J. Jacobs, is ingedeeld bij het 5e reg. inf. alhier. Rede v. Beresteyn. Het verslag van de rede van mr. Van Beresteyn, gisteravond voor de Vrijz.-Dem. Kiesvereen. in de Arend gehouden, zal mor gen opgenomen worden. Onze Vloot. Gisteravond werd in „Amicitia" alhier voor de plaatselijke afdeeling van „Onze Vloot" eene lezing gehouden door den ge pensioneerden kolonel van het O.-I. Legei W. J. Giel, uit den Haag. Spreker schetste hierbij aan de hand van eene groote serie lichtbeelden de verschil lende rassen en volkeren uit den O.-I. Ar chipel met hunne kleeding, zeden, gewoon» ten, diverse gebruiken enz. Met eene kaart van Indië, die gelegd waf op' de kaart van Europa, liet spreker ziet» hoe onze koloniën bijna even uitgestrekt ziin als het werelddeel, waarin wij leven. Door enkele fraaie lichtbeelden maakten wij vervolgens kennis met de machtig mooie tropische natuur, zoowel aan de kust als in het gebergte. Alsnu liet dé spreker de verschillende rassen de revue passeeren. Hij begon daar bij ven onderen af, met den laagsten trap van ontwikkeling, n.l. met eene Ceramsche vrouw, die tot de koppensnellers behoorde, waarbij de heer G. mededeelde, dat er nog maar weinig inboorlingen op de Buitenbe zittingen in zulk een primitieven staat ver- keeren en dat het koppensnellen niet eel. door wreedheid ingegeven gebruik is, doch' eene uit den Heidenschen godsdienst voort vloeiende handeling, waarbij men geloof! dat het hoofd van den verslagene geluk en voorspoed aanbrengt. Door achtereenvolgens Inlanders van geleidelijk hoogeren trap van beschaving te vertoonen, zagen wij hoe uiteenloopend de verschillende graden van ontwikkeling zijn, en welk een langen weg de minder ontwik kelden nog hebben af te leggen om tot de hoogere graden te komen. Zoo maakten de uit de Balische en Ja- vaansche maatschappij vertoonde typen eer. aangenamen indruk, waarbij spreker er den nadruk op legde, dat men hier stond voor volkeren van eeuwenoude beschaving en van een hoog ontwikkeld kunstgevoel. Even uiteenloopend als de volkstypen waren ook de vertoonde staaltjes van wo ningbouw, waarbij men zag, vanaf de boom- woning der Papoea's en de schamele hutten van Mentaweiers en Javanen, de keurige en in smaakvollen stijl gebouwde houten huizen der Minangkabouers en Betaks. Na de pauze behandelde de heer Giel de maatschappelijke toestanden en bestaans middelen, waarbij hij uitweidde Over den zorgeloozen aard van den Inlander, die op economisch gebied verre ten achter staat bij den Europeaan en Chinees. De rijstbouw werdons vertoond waarna wij kennis maakten mei andere bestaans middelen zooals het weven, het visschien, de wapensmeden], enz. Vervolgens behandelde spreker de volks vermaken, zooals hanengevechten en wed< rennen, waarna even werd stil gestaan bij het opiummisbruik, hetwelk wij zogen belw choamd in een griezelig uilgeteerden opi umschuiver. Gelukkig is deze hartstocht niet zóó al gemeen en ook niet zóó sterk als algemeen gedacht wordt, terwijl ook het Gouverne ment door de invoering der opiumregie krachtig medewerkt tot gelejdelijke beteu* geling ven het euvel. Ten slotte vertoonde de heer G. het Ja- vaansche tooneel met muziek en dans en werd ons het interessante wajongspel uit gelegd, waarna wij ook nog kennis maakten met de op Atjeh gebruikelijke dolkmesdan- sen. Aan het slot zijner rede vertelde spreker dat er geen land ter wereld is aan te wij zen, waar zooveel verschillende volkeren rassen, zoowel blank, geel, zwart als bruin in vrede en eendracht onder éénzelh de regeering leven, als Indië. Wel geeft het Oostersch ontwaken en vooral het streven van de Sarikat Islam en voti blanken zoowel als bruinen demagogen

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1919 | | pagina 3