„DE EEMLANDER"
BUITENLAND
TROTS.
FEUILLETON.
18e Jaargang No. 62
iiiisfRiisi3:;;-:::::
S(*t poft 1 2J<X F" wccl< 'met sr»tii verzeker.ng
'jtse* ongelukken) 0,1 J. tlzoodeijijkt nummer»
t OOJL
AMERSFOOBTSGH DAGBLAD
HOOFDREDACTEUR: M«. D. J, VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF C»
arnhemsche poortwal hsik ureecHrseHierit/
intercomm. telefoonnummer 513
Maandag 3 Septambor 1919 V
bcwijsüummcr. elke tegel meer f 0,2(\ dicoslaanbfoT?*
dingen 1—5 tcgclj 0.50. Voor handel ca bedrljjSw
betUan xect voordcclige bepalingen tot het herhaald
advcrlccrca. bij abonnement Ecuo circulair*'
bevattende de voorwaaideo, wordt op
toegezonden» Bewijsnummer* 5 cent
Politiek Overzicht
JEen afgezant van den oppersten raad der
reallieerden heeft zich uit Parijs begeven
naar Bukarest om met de regeering van Ru
menië een hartig woord te spreken. Aanvan
kelijk was hij bestemd de overbrenger van
een ultimatum te zijn, dat aan de Rumeen-
iche regeering een termijn stelde, waarbin
nen zii zou moeten verklaren zich voortaan
te zullen gedragen naar den wil van de ge
allieerde en geassocieerde mogendheden.
Daarin is verandering gekomen na eene ver
klaring uit Bukarest, die aan het zwijgen
van de Rumeensche regeering op de vroe
ger gezonden vermaningen van de Entente
het karakter van moedwilligheid ontnam; de
vertegenwoordiger van de Entente zal niet
de brenger zijn van een ultimatum, maar van
een ernstige waarschuwing.
Het ziin meer bijzonder de zaken in Hon
garije, die aanleiding geven tot de tusschen
de geallieerde en geassocieerde mogendhe
den en Rumenië bestaande gespannen ver
houding. Men duidt het Rumenië euvel, dat
het op eigen gezag zijne troepen heeft laten
oprukken naar Budapest en ze de hoofdstad
van Hongarije heeft laten bezeilen. Ook van
de r%pkwisitiën, die de Rumeensche regeerin;
laat uitvoeren op het Hongaarsche- gebied
en waardoor het ten eigen hate zich mees
ter maakt van goed, dat toekomt aan de ge
zamenlijke geallieerden, wordt aan Rumenië
een grief gemaakt. Maar de geschillen, die
bestaan tusschen de Entente en Rumenië,
vinden hun oorsprong niet enkel in de zaken
van, Hongarije. Een bewijs daarvan is te vin
den in een brief van den correspondent van
de Temps te Bukarest, waarin wordt aange
kondigd, dat de minister-president Bratianu
het voornemen koestert om af te treden.
Het ziin redenen van binnenlandsche poli
tiek, die hem daartoe bewegen; hij wenscht,
dat de verkieizngen-, voor de nieuwe verte
genwoordiging van Rumenië plaats hebben
onder leiding van een regeering, die niet
een partijman tot hoofd heeft. Daarom zal
hu de regeering verlaten; maar hij zal dat
slechts doen op het laatste oogenblik van
de in Parijs, zonder deelneming van Ru-
men ii" met Oostenrijk gevoerde onderhan
delingen. Als reden hiervoqr vu dl opgege
ven dat hij de volle verantwoordelijkheid op
zich wil namen van cle weigering om dit stuk
te onderteekenen, hetgeen aldus wordt toe
gelicht
„Do redenen, die deze weigering motivee-
ren, zijn nog verzwaard door het feit, dat de
conferentie naar aanleiding van de Rumeen
sche oppositie haar best heeft gedaan het
verdrag nog onaannemelijker te maken voor
Rumenië. Zoo breidt het verdrag, in plaats
van de bepaling tot bescherming van de
minderheden slechts toe te passen op de
nieuwe provinciën, zooals voor Servië is ge
schied. die bescherming uit tot het land
in zijp gehe'el. Het verdrag beweert te dien
aanzJen, dat het verdrag van Berlijn niet zou
zijn uitgevoerd wat de minderheden betreft.
De artikelen treden daarom in een massa
bijzonderheden b.v. het verbod om op Za
terdag verkiezingen te houden. Dat verdrag
ondcrleekenen zou neerkomen op de Er
kenning, dot Rumenië sedert 1878 niet in
het genot van de souvereiniteit is geweest
en dat er twee soorten van Rumeniërs zijn
de eigenlijke Rumeniërs, die in een toestand
van politieke minderheid zijn, en de niet-
Rumcniërs, die behalve van de Rumeensche
bescherming nog van het voordeel eener
buirenlondsche bescherming genieten. Het
verdrag bc-paalt ook, dat de volkenbond het
recht van Rumenië om zijne eigen handelsr-
politiek te leiden, zal beperken. Men wei
gert aan Rumenië het recht om zonder toe
stemming zijne handelsverdragen te onder-
de meerderheid der commissie.
Üe staatssecretaris heeft niet-officieel het
bericht tegengesproken, dot de Britsche re-
teekenen en zelf-zijne spoorwegtarieven te geeiing den Vereenigde Staten heeft ver-
regelen." t zocht troepen te zijn naar Armenië.
Tot zoover de mededeelingen van dezen' 7 S e pY Borah heeft in den senaat ge
dagbladcorrespondent. Zonder daarop nader
in te gaan, kan worden geconstateerd, dat
de punten van verschil tusschen de Entente
en Rumenië gelegen zijn op een veel ruimer
gebied dan dat, waaraan de acute verscher
ping van het conflict is te wijten.
Bnitenlandscbe Berichiw
Weenen, 5 Sept. (Corr.-bur.) De ka
binetsraad besloot na beraadslaging aan de
nationale vergadering solidair de aanneming
van het vredesverdrag aan te bevelen. In de
zitting van heden van de hoofdcommissie
van heden bracht staatskanselier Renner
rapport uit over de onderhandelingen in
Saint-Germain. Hij verklaarde, dat het noo-
dig was het verdrag, zooals het daar lag,
aan te nemen. Hauser (christelijk-sociaal)
betuigde onder algemeene instemming dank
aan den staatskanselier voor de reusachtige
arbeidsprestatie der laatste maanden. De
hoofdcommissie besloot aan de nationale
vergadering het voorstelde doen, het hoofd
van de vredesdelegatie op te dragen het
verdrag te onderleekenen.
6 Sept. De nationale vergadering heeft
na langdurig debat het door de hoofdcom
missie voorgestelde besluit aangenomen,
waarbij onder protest tegen de schending
van het recht van zelfbeschikking van
Duilsch Oostenrijk door het vredesverdrag
den staatskanselier wordt opgedragen het
vredesverdrag te onderteekenen. Het pictfest
werd eenstemmig aangenomen, de opdracht
om te onderteekenen met 97 tegen 23
stemmen.
\V e e n e n, 6 S e p t. (W. B.) De nationale
vergadering heeft de vredesvoorwaarden
aangenomen.
(Corr.-bur.) In de nationale vergadering is
protest uitgesproken tegen een aantal bepa
lingen van de vredesvoorwaarden van Sair.t-
Germain, onder meer tegen het feit. dat aan
DiülschOostenrijk het zelfbeschikkingsrecht
ontzegd wordt en dat een aantal stukken ge
bied met Duitsch-Oostenrijksche. bevolking
aan het land ontrukt wSiden. Er is hoop uit
gesproken op de toekomst en op den vol
kerenbond.
P a r ij s, 7 Sept. (R.) De Oosteru ijksche
delegatie heefc den oppersten raad medege
deeld, dat Renner volmacht gekregen heeft
tot onderteekening van het vredesverdrag.
De onderteekening zal geschieden in den
voormiddag van Woensdag 10 September.
P a r ij s 6 Sept. (N. T. A. Draadloos
van Lyoft). Volgens de Petit Parlsien schijnt
Servië ten aanzien van den vrede van Saint-
Germain een dergelijke houding aan te
nemen als Rumenië. De regeering te Bel
grado zou hare goedkeuring aan het verdrag
slechts kunnen geven wanneer sommige be
palingen geweigerd werden, met name die
tot bescherming van de nationale minder
heden, welke Servië in strijd acht met het
souvereiniteitsbeglnsel.
N e w-Y o r k, 6 Sept. (N. T. A. Draad
loos van Annapolis). De senaatscommissie
van buitenlandsche zaken heeft besloten te
rapporteeren over het vredesverdrag met
vier reserves en 38 amendementen. De re
serves hebben allen betrekking op het vol
kenbondtraktaat.
De Times bericht, dat de reserves allen
liggen In de lijn van het door Root gegeven
advies;
Lodge denkt in het begin van de volgen
de week gereed to zijn met het rapport van
«aavraag v
H
zegd, dat de aanwezigheid van Amerikaan-
sche troepen een onwettige bezetting was;
hij verlengde de onmiddellijke terugroeping
van alle Amerikaansche troepen uit Europa
en Aziatisch Rusland, en ook de opheffing
van de blokkade tegen Sovjet-Rusland.
Washington, 6 Sept. (N. T. A.
Draadloos van Annapolis). De democrati
sche staatsconventie van Kentuckq heeft
met algemeene stemmen het verdrag over
den volkenbond goedgekeurd. De meerder
heid verklaarde zich voor de ratificatie van
het vredesverdrag zoncfor amendementen.
N e w-Y o r k5 Sept. (N. T. A. Draad
loos uit Annapolis). Buitenlandsche tcle-
ginmmen melden, dat het parlement van
Nieuw Zeeland het vredesverdrag met
Duitschlamd heeft geratificeerd.
N e w-Y o r k, 5 Sept. (N. T. A. Draad
loos van Annapolis). Wilson heeft, ter in
leiding van zijn Amerikaansche propaganda-
reis voor het vredesverdrag het woord ge
voerd in Columbus (Ohio), waar rijn toe
spraak herhaaldelijk door „cheers" onder
broken werd. Hij zeide: Het Duitsche verdrag
is gesloten om Duitsch'and te straffen, maar
er wordt niet aan gedacht een groot volk te
overweldigen. Er zijn geen maatregelen ge
troffen om Duitschland meer te loten beta
len dan het kan. Hij was verwonderd over
sommige praatjes betreffende het verdrag,
die slechts aantoonden, dat zijn bedoeling
niet is begrepen. De Volkerenbond was ge
sticht ter vervulling van de belofte, dat wij
nan dezen oorlog deelnamen om dit bedrijf
voor altijd uit de wereld te helpen. De te
stichten Bond mocht niet ontrouw z;jn aan
hen, die stierven. ITet verdrag verbreekt de
ketenen van verdrukking* en geeft den klei
nen naties het recht om hun eigen leven te
leven. Hiervoor voelt Amerika.
Italië heeft aan de conferentie een tegen
voorstel aangeboden In zijn verzoek betref
fende Fiume. Ofschoon daar slechts ver
strooide Italiaansche "volksplantingen waren,
verlangde Italië F'urnA om strategische rede
nen. Wilson zeide, dat met den volkenbond
Italië dat vaste punt niet noodig zou hebben.
Dit verdrag is een pdging om goed tl ma
ken wat verkeerd is in Europa.
B e r 1 ij n, 6 Sep (W. B.) De Ameri
kaansche bezettingsautoriteit hart door een
verordening van 12 Juli voor het door haar
bestuurde Duitsche gebied bepaald, dat
iedere fabriek, die de in cle bijlagen
4, 5 en 6 van artikel 8 van het
vredesverdrag genoemde artikelen pro
duceert, de voorraden, die zij op 16 Januari
1919 had, op dezelfde hoogte moest hou
den, om zoo de uitvoering van het vredes
verdrag te waarborgen. Daar de op 16 Ja
nuari aanwezige voorraad inmiddels sterk
was verminderd, moest de uitvoering van
deze bepaling de ergste gevolgen hebben.
De Duitsche regeering had daarom Amerika
verzocht dit besluit in te trekken. Dit is, blij
kens een mededeeling van de Amerikaan
sche commissie, geschied door een nieuwe
verordening, volgens welke de fabrieken
niet meer verplicht zijn hun lager op de be
paalde hoogte te houden, zoolang niet de
voorraden van de in art. 3 van het vredes
verdrag genoemde goederen in zoodanige
mate afnemen, dat de bedoeling van het
vredesverdrag zou worden verijdeld. De ver
antwoordelijkheid voor het onderhouden
van de voor de vervulling der voorwaarden
van het vredesverdrag noodlge voorraden
rust op de Duitsche autoriteiten.
Keulen, 5 Sept. (R.) Duitschers vielen
Britsche soldaten aan te Euskirchen, van wie
een ernstig werd gekwetst. De stad moet
100.000 Mark boete betalen. De voornaam
ste dader, de werkman Rupfer, werd ter
dood veroordeeld.
Washington, 7 Sept. (N. T. A.
Draadloos van Annapolis). Staatssecretaris
Lansing gaf op de jaarlijkschc vergadering
van de American Bar Association verslag
van dc handelingen der vredesconferentie
met betrekking tot het voorgenomen
proces tegen den voormaligen Duitschen
keizer. Van den beginne of stond het be
sluit vast om den keizer tc doen terecht
staan voor een internationaal gerechtshof.
Er kunnen drie beschuldigingen tegen den
keizer worden ingebracht: aonsprakeiiikheid
voor den oorlog, dito voor de schending der
Belgische en Luxemburgschc neutraliteit,
en flagrante schending van do oorlogsge-
bruiken door de Duitsche trcepen begaan.
De eerste twee aanklachten spraken het
krachtigst tot 'het gemoed van het grootc pu
bliek, maar ten slotte werd eéqparig erkend,
dat men in het uit te brengen rapport den
keizer geen wettelijke schuld kon ten loste
leggen wegens het beginnen van den oorloj
of wegens den inval ir\ België en Luxem
burg. Wel werd erkend, dat cle keizer een
moreel misdrijf jegens de menschheid had
begaan, maar de commissie moest tot de
conclusie komen, dat er geen wetsartikel
bestaal, dat zijne handelwijze als misdrijf
kenmerkt. De commissie was vast overtuigd,
dat de keizer schuldig was, maar de schuld
was niet van zoodanigen aard, dat zij kon
worden vastgesteld en gestraft door een ge
rechtelijk college.
P a r ij s, 7 Sept. (N. T. A. Drnorloos van
Lyon). In clen loop van de maand Soptem-
ber zullen acht Duitsche schepen naar Si
berië vertrekken om Russische gevangenen
weg te brengen. Zij zullen lerugkeeren met
Durtsche gevangenen, die in Februari '1920
in Duitschland verwacht worden. Andere
schepen zullen naar Azië vertrekken om
Duitsche gevangenen le halen.
Brussel, 6 Sept. (Havas). Het gezwo
renenhof heeft Borrns, gedelegeerde van den
raad van Vlaanderen voor do nationale ver
dediging gedurende cle Duitsche bezetting,
ter dood veroordeeld.
J3 er lijn, 6 Sept. (W. B.) De advocaat
Zeiler uit Birkenfcld heeft het volgende
telegram gezonden aan de rijksregeering:
Birkenfeld heeft zich in de zitting van dc
landsvergadering van 30 Augustus von Ol
denburg losgemaakt en een zelfstandige
republiek binnen liet verband van het Duit
sche njk gevormd. Wij verzoeken telegra
fisch bericht van erkenning. De bezettings
overheid heeft art. 13 van de rijksgrondwet
als niet van kracht verklaard, omdat het hier
bezet gebied betreft. De Franschc bezet
tingsoverheid heeft de -republiek Birkenfeld
reeds erkend. (Get.): Republiek Birkenfeld.
Zeiler, president.
Hierop hoeft dc rijksminister van binnen
landsche zaken het volgende antwoord ge
zonden: De uitroeping van het Oldenburg-
schc landsdeel Birkenfeld tot zelfstandige
republiek is onvereenigbaar met de artt. 18
en 176 van de rijksgrondwet. Daarom wordt
zij door de rijksregeering niet erkend. On
derhandelingen over de afscheiding van
Birkenfeld van Oldenburg kunnen alleen
gevoerd worden door de volgens de gelden
de weiten benoemde overheden en lands
vergaderingen van Birkenfcld en Olden
burg. (Get.) De rijksminister van binnen
landsche zaken, David.
Parijs, 6 Sept. (N. T. A. Draadloos uit
Lyon.) De zending van Sir George Clark,
die morgenavon ->r Bukarest vertrekt, be
paalt zich volgens het Journal tot de over*T
brenging van een nota van de geallieerde)
en geassocieerde regeeringen en het bren
gen van het antwoord der Rumeensche re
geering naar Parijs. De nota is krachtig, wol
dc zaak betreft, maar is in veel verzoenlijkcci
termen gesteld van die van 23 Augustus.!
De opperste raad. is van zins rekening te!
houden met de moeielijkheden, waarmee de
Rumeensche regeering te kampen heeft, enl
niet aan Rumenië den indruk te geven, dat'
gemean*|
den druk"*1
?nsche legen/
gebied zat!
aijdo! mv
dc geallieerden het gewicht hebben verpe
ten van den dienst, die het aan de
schappelijke zaak heeft bewezen
7 Sept. Sommige Parijsche bladen druk
ken de vrees uit, dat het Rumeensch
Budapest en het Hongaarsche
ontruimen, omdat dan onvermi
herleving van het bolsjewisme te ven tonif
zal zijn.
Londen, 5 Sept. (N. T. A. Drnuaioo^
van Horsea). Brady, brigadier van de Icrsched
politie, is Dinsdag in de buurt von Lerrha.
(graafschap Tipperory) vermoord. Hij is met.
twee agenten beschoten van uit; een xreupel*'
boschje. Een der agenten is ernstig ge-k
kwetst.
Rome, 5 Sept. (Stefoni) Foscarc, owT-
onderstaatssecretaris, verzocht de regeering
tc antwoorden op een vraag betreffende het
rapport van de intergealiieerdc commissie
over de incidenten te Fiume. Hij vroeg niet;
name of een Itnliaonsche generaal dit rap-j
port had onderteekend. Hij bracht een war
men groet aan cle edele Italioansche stad
Fiume.
Nitti verklaarde, dat hij deze vraag niet
kan beantwoorden, omdat hij niet kan toe
laten dat op deze wijze twijfel werd geopperd
over het werk van een der dapperste en'
waardigste generaals van het leger.
Aon hot einde van de zitting werd beslo
ten morgen het debat te openen over het
onderzoek naar do ramp van Caporctto.
Berlijn, 6 Sept. (N. T. A. Draadloos
uit Nauen). Uit Budapest wordt bericht, dat
na het mislukken van do vorming van «eert
kabinet door Heinrich plannen bestaan om
een regeern vormen door Iladik of Lo*
vnszy.
B e r 1 ij n, O Sep t. (W. B.) De Duitsche
regeering heeft inzake de ontruiming van.
het Baltisch gebied aan de Entente oen nota
gericht, waarin zij zegt jjg betreuren «lat d®
door haar bevolen ontruiming van het Bol-
tische gebied door de ongehoorzaamheid der
r.og in Koericuid staande troepen is verhip*
derd. Zij acht zich niet in staat door toe
passing van militaire machtsmiddelen de
troepen tot gehoorzaamheid te dwingen*
Gezien dezen noodtoestand blijft de Duit
sche regeering niets over dan te trachten
de troepen door overreding tot rede te
brengen. Alleen voor dit doeleinde is gene
raal graaf Von der Goltz naar Milau terug
gekeerd. In verband met de uiterst geprik
kelde stemming der troepen 's de tenuit
voerlegging van het ontruimingsplan ex\'
vooral het transport der troepen over z.c.9
momenteel nog buitengesloten.
M i t a u, 3 Sept. (W. B.) Ulmonus, mts
minister-presidert heeft aan den 'olksrEratf
meegedeeld, dat generaal Simcnsohn zijn.'
ontslag als minister van oorlog ingediend'
heeft en verzocht heeft om alleen opperbe
velhebber te mogen blijven. Verder heeft
reeds geruimen lijd geleden dr. Walteis, de
minister van bir.ner.landscho zaken, ?>jn ver
zoek orq ontslag ingediend. Wel te verstaart
Walters vanwege zijn reactionaire politicric
door den volksraad afgezet.
Londen, 5 Sept. (R.) Officieel. De
bolsjewisten deden op 1 September vergeef*
sche aanvaller, op nr.zn po os langs de -ti*
Modern zijn is een
dern ziin is een tragedie.
Niet mo*
Roman
door
Mr. L II. J. LAMBERTS IIURRELBRINCK.
De zon brandt fel, doortintelt dc zomer
warmte, die alom hangt als ijle witte vracht
over het Znid-Limburgsche dorpje Holzheim.
Treurig, weemoedig zit dc oude Gradus
onelcen op den top van den Blokberg, den
gekromder. rug leunend tegen den slam van
^•en eenzamen den; naast hem, aan dc eene
zijde, klein mager jongetje in'versleten steed-
sche kleertjes, overal gestopie kousen over
de dunne stokbeenljes; aan don anderen kant
een ruige herdershond.
Afgeleefde werkslaaf met grauw gezicht,
waarin diepe lange kloven onder het brecde,
ikale hoofd; de grijze stoppelkin laag gezakt
over den ingevallen borst; kort, zwart door
gerookt stomppijpje jn den bevenden mum
melmond; de moede, fletse oogen onbewege
lijk starend naar den Leienhof, grcolc boeren
hoeve, waarvan het zwart leien dak glimschit-
tert tusschen zware linden.
\\eelderjgc akkers, die haar omgeven in
vrijde Uitgestrektheid; een ontznchcllik dam
bord van kleurige vakken, lallooze vierhoe
kige ornamenten van hoog wil koren en groe
nen klaver, van glimmende rogge naast velden
van wit rose bebloemde aardappelplanten, be
grensd door glooiende weiden, waarin tal-
looze kooien en paarden.
Ifeel in dc verte een tiental knechten, die
met hoog opgestreken mouwen hel rijpe graan
maaien met vlug halfcirkclende zeisen; boe-
renarbeidsters, die dc neergevelde aren binden
tot schoven, welke straks zullen geladen wor
den op de wagens, gelrokken door reuzen Ar-
denner paarden.
En dat., dat alles heeft hem toebehoord, van
evenveel knechten en meiden was hij e£fimaal
de baas; de gehecle Leienhof is zijn eigendom
gewrecst en zóó had liet nog kunnen zijn, als
hij niet zoo trolsch, zoo hoogmoedig was ge*
wecst, als hij zijn kinderen had grootgebracht,
zooals hij zelf was grootgebracht door „zijn"
vader.
Ilij heeft hard gewerkt in zijn jonge jaren,
als een paard Jezus Marante, dat zal waar
zijn toen vader nog maar alleen lialfer
(pachter) was van den Leienhof, in -dien tijd
kleine hoeve mei magcren grond.
Zelf hebben zij in den eersten tijd den ploeg
getrokken door liet land, omdat zij geen geld
haddon om een paard tc koopen; dagen en da-
gon hebben zij gespit in den harden grond, dat
het zweet hun tappelings langs den kop liep,
dat hun borsten hijgden als blaasbalgen, zoodat
zij 's avonds niet meer konden opheffen dc.
gekromde ruggen, terwijl moeder op liaar
knieën het onkruid wiedde; zeiven hebben zij
bezaait^, beplant hun twintigtal bunders, zel-
vcn geoogst, gcdorscht. zonder vreemde hulp,
zonder meiden en knechten.
Er was zegen op hun arbeid geweest; geluk
en voorspoed hadden hen begunstigd; na en
kele jaren hadden zij reeds een werkpaard en
een paar koeien kunnen koopen moeder had
van de melk boler .gemaakt, welke zij des
Vrijdags tc Maastricht op dc markt ging vcr-
koopen.
Na weer enkele jaren had vader zelfs c<m
twintigtal bunders meer kunnen huren; meer
dere 'koeien en paarden waren in de nieuw
gebouwde stallen gebracht eh op de mestvaalt
liepen rond kudden van knorrende varkens,
tallooze eenden, ganzen en kippen; op hel dak
zaten lnngc rijen duiven.
Jammer maar dal moeder aan liet sukkelen
was geraakt 't was haar te druk geworden;
't werk- had tc veel van haar krachten gc-
J. Orootend^rst'
Hof 38,
SCHOENEN M AKA ZIJN.
Ie klas Ropratie-ïariciitiHg.
eischl; dc dokier had dan ook uitdrukkelijk
geordonneerd, -dal zij rusten mocsl.
„Rusten.... rusten'' had zij uitgeroepen en
wie zou dan dc koeien moeten melken, voor
't voer van dc.varkens zorgen, 't eten voor
de mannen koken. rusten... rusten... ja dc
dokter had goed pralen, maar rust maar
eens., houw maar eens jc gemak, als je dat
allemaal tc doen hebt.
Ze moest het dan maar zelve weten, maar
dat kon hij haar wel vcrasserecrcn zóó zou
ze het niet lang meer uithouden, zóó zou zc
ziek worden en dan was zc er nog veel erger
aan loe.
Wat ze dan doen moest ze kon liet wcrlc
daar loch maar niet zoo laten liggen
Neem een meid, vrouw Yoncken.''
„Dat van z'n leven nooit geen vreemd
volk in huis wat zeggen-jelui d'r van?"
Zc zeiden niets, noch vader, noch Gradus;
zij waren het volkomen eens met vrouw en
moeder geen vreemd volk in huis maar
dc dokter had ook gelijk zóó kon liet niet
blijven duren, zóó mocht moeder zich niet af
beulen; ze zou zich kapoi maken.
Enkele dag.vn later dc vader lot zijn zoon,
terwijl ;:i,| 1 - 'ig zijn hel land tc bewerken:
„zeg Grr i'. heb eens goed over alles ge-
prakkezerrd - wij moeten hulp voor moeder
licbhen, dar.- r aal niks van af; wij moeten
nog een vrouw in huis nemen."
.Alzoo \n ..toch" vreemd volk bij ons."
„Dat is nou precies nog niet noodig."
„Hoe wil je 't dan anders klaar spelen, va
der?"
ï,.Ta zie eens Gradus, 'je bent nu al zes en
twintig jaai; 't wordt tijd, dat jc eens begint
er over tc prakkczccren om (c trouwen.
„Trouwen vader... trouwen... daar heb ik
nog nooit over gedacht en., ik ken ook geen
meisje, waar ik gcnicigheid voor zou hebben."
„Dat vindt zich wel, als ie maar wil ik
beb er al een voor jc in mijn gedachte."
„En wie is dat?
„Truikc, dc meid op den Wieicrhof. da's eer.
braaf, goed meisje, met een paar flinke armen
aan d'r lijf en die ook niet bang is om zc uit
de mouwen te steken en daarbij altijd even net
en proper; dat zou nou net precies iets voor
moeder zijn
„Daar zeg je zoo iets, vader; ik zou cr cf-
fcciief niks legen hebben, maar.. w«e garan
deert me, dat Truikc mij zou willen hebbend)
Zc zou gek zijn, ah zr bel niet deed.... een'!
jongen als jij, gezond en sterk als een paard
en a 11 ij cl aan liet werk, een kerel met wie zo
't goccl zal hebben, d'r gansche leven lang#
met wie zc nog eens rijlc z.nl worden, onihmifl
wat ik jc zeg: rijk zullen jelui worden."
„Da's alles heel goed en heel mooi gezegd,
maar hoe moet ik dat aanleggen oni naar,
Truikc tc vrijen ik ken ze nauwelijks." J
„Laat dat maar aan mij over, Gradus; ik znT
cr eens met den pastoor over spreken, ik \VcctV*
dat die mij gaarne zal willen helpen, on»
twee brave jonge mensclien bij elkaar tc brev
gen, die allebei goed hun religie houden."
Dc oude Yonckcn heeft gelijk gehad; def^
pastoor heeft zijn goedkeuring gehecht aan hcL
huwelijk van Gradus met Truikc, die zekerf
ook hunne kinderen ah brave christenen zou^
den opvoeden, later ook ongetwijfeld steun*
pilaren \an zijn kirk zouden zijn.
Vader cn moeder Yoncken liggen reeds taEl
van jaren op de rustplaats der dooden.
De oorspronkelijk kleine woning is geworderf
groole boerderij, omgeven door ruim hondorf*
bunders vettig, weelderig land.
Gradus cn Truikc hebben liet stelsel de^
ouders: geen vreemd volk in huis, niet kuiw
nen volhouden f bij de onlzachclijke vermeet^
flcring van liet werk hebben zij tal van knecÜT
ten en meiden moeten huren.
(Wordt vervolgd)
i J J