J. J. POLDERMAN,
STADSNIEUWS
Raad van State. In de gister ge-Staatscourant van Donderdag 28 Aug. K319.
Aouden algemeene vergadering van den no. 187, voor plaatsing als cadet bij de
Raad van State heeft het nieuwbenoemde lid Kon. Militaire Academie te Breda op
van dit college, prof. mr. A. P. D. Fabius, in September e.k. in aanmerking komen voor:
handen van den vice-president den ambts- %Inf™terje ^jer te lande: A J. Jager,
A. L. W. Seytfardt, H. A. Viseur, L, de
Zeeuw, L. F. G. A. van Driem, A. H. J. L.1
Fiévez.
eed afgelegd.
Vereenigde vergadering
Ier Kamers. De beide Kamers der
£taten~Generaal zijn in vereenigde zitting
bijeengeroepen in het gebouw der Tweede
Kamer op Zaterdag 13 September 1919, om
kwart voor 3.
Afwezige Tweede Kamer
leden. Bij de Tweede Kamer is bericht
(ingekomen dat de heer Gerhard, wegens
{plotselinge ongesteldheid de vergadering
•der Kamer niet kan bijwonen.
Verder hebben bericht van verhindering
Ingezonden de heeren A. Colijn en Schok-
king, wegens verblijf in het buitenland de
heer de Wijkerslooth de Weerdesteijn
(waarschijnlijk gedurende de eerstvolgende
weken) wegens ernstige ongesteldheid.
Adressen aan de Tweede
Kamer. Bij de Tweede Kamer zijn o. m.
Ingekomen een adres van E. van Weezen-
beek te Rotterdam, betreffende z. i. afkeu
renswaardige en ongeoorloofde toestanden
hij aanschaffing van goederen door het
Departement van Koloniën
een adres van G. J. M. barop van Slinge-
landt te Voorburg, betreffende het nemen
van maatregelen van Regeeringswege ter
opheffing van de plantages in Suriname urt
haar kwijnenden toestand en tot uitroeiing
van de Krulloter ziekte
een adres van R. Hubbeling te Amster
dam. houdende bestrijding van den woeker
handel, reduceering van het overmatige
goud- en geldbezit, enz.;
een adres van P. A. Mollinger, gepension-
neerd generaal-majoor van het Ned. Oost-
ïnd. Leger te Bandoeng, betreffende zijn
ontslag
een adres van .1. W. Verberne, oud-assis
tent-resident te Lowang, betreffende het be
vel van den Gouverneur-Generaal van Ned.-
Indië tot biiwoning in ambtski eeding van
den bidstond oo 31 Augushrs 1918;
een telegram uit Dusseldorf. reteekend
Gerh, Cremer Walburga, geb. Kollen e. a.
Betreffende het niet uitleveren van den Duit-
«chen ex-keizer
een missive van E. Aischmann te Teplitz-
Schönau, ter geleide van een ontwerp tot
herziening van de wettelijke bepalingen be
treffende de koopmansboekhouding.
Accountant cn Leenuxr M. O. Boekhouden. Anna Paulownalaan 1,
Opmaken van Balansen en verdere Acconntautsnerkzaamliedeii.
b. Artillerie hier te lande: P J. Mijkse-
gen? Wat moet er niet méét worden betaald
uan arbeidsloonen? Wat is het verpakkings-
materieel niet duur geworden
Veilig kan men aannemen, d,at de prijzen
j van alle hiervoor genoemde artikelen met
300 pet. zijn vermeerderd, ongerekend nog
Correspondentie met het
bezette gebied. De Directeur-Gene
raal der Posterijen en Telegrafie maakt be
kend, dat de beperkende bepalingen voor
het door Amerikaansche tToepen bezette
Duitsche Rijngebied, opgenomen in de
•Staatscourant nr. 139 van 23 Juli jl., zijn
ingetrokken. In verband hiermede gelden
in het vervolg voor het brief- en pakketpost-
verkeer met bedoeld gebied dezelfde bepa
lingen als voor het niet-bezette gebied van
Duitschland. De zendingen blijven echter
onderworpen aan het onderzoek door de
"Amerikaansche censuur.
De Haagsche wethoifdersze-
tels. De onlangs benoemde wethouder van
D°n Haag Jhr. Mr. E. B. F. F. WitteTt van
Hoogland, heeft het volgend schrijven ge
zonden aan den gemeenteraad d.d. 6 Sep
tember
Aangezien ik van oordeel ben, dat de om
vangrijke werkzaamheden, verbonden aan
het voorzitterschap van den Raad van Ar
beid te 's Gravenhage eene richtige vervul
ling van mijn ambtsplichten als wethouder
zouden kunnen in den weg staan, acht ik het
gewenscht ontslag te nemen als wethouder
dezer gemeente.
Uw College hiervan kennis gevende, zij
bet mij vergund U dank te brengen voor het
In mij gestelde vertrouwen.
Wet- en hotelhouder? Naar
men ons uit Tiel meldt, zal de heer Corbe-
lijn de vergaderingen van het College van
B. en W. niet bijwonen, zoolang niet beslist
is oF hij als hotel-en vergunninghouder een
wethoüderszetel kon bekleeden.
Nog een vrouwelijke wethou
der. Te Valkenburg is tot wethouder be
noemd mevr. Ruypers.
naar, F. H. W. C. J. van Dun, J. H". Rruyn,
G. J. Ie Couzy, H. J. Kruis.
c. Genie hier te lande: A. G. M. Boost,
J. J. A. de Ridder.
d. Infanterie in Nederlandsch-Indië: G. M. dnt sornmjge jn geheel niet verkrijgbaar
C °rt- zijn, soms tot groote schade van de cultures.
e. Artillerie in Nederlandsch-Indie: Cn. Altemaal zaken waarvan de buitenstaan-
R. von Boldrik, J. K. A. Timmer, J. J. brij- der njejs afweet of wel geen rekening mede
ling, J. J. Greter, W. A. J. Stuyver, D. N.houc]t Hoe dikwijls ziet de tusschenhande-
Blankemeyer, H. Blekkingh, E. Baretta. []aaTr voora] de detaillist, niet een gedeelte
f. Genie in Nederlandsch-Indië: J. A. J. .zijner inkoopen verloren gaan dooi bederf,
Elders, W. P. Gerharz, J. G. W. Bolomey. vooral ontstaan door het schandelijk langza-
i me vervoer per spoor of tram. Treurig is hét
-- Hoofdcursus. Ter kennis wore om afln Z-QnQg doQr personeei der
gebracht, dat in verband met den mtsag spoorwegen bij overlading of lossing met het
het onlangs hier te lande gehouden fru^ gesme{en wordt. Het is juist of men het
Eeuwfeest 4e r e g. huzaren.
De minister van Oorlog zal zich bij de her
denking van het eeuwfeest van het 4de
regiment huzaren op 25 dezer doen verte-
eenwoordigen door den generaal-majoor I zücht fruit' ZIln n0?r ElJêeland verscheept.
C flr»lr /to xuflarrlouorminflorinff rftn rlan mimArt
Isenteijn, inspecteur van het wapen der ca-
vergelijkend examen voor eene plaatsing op
den Hoofdcursus, met ingang van 1 October
a.s. de navolgende onderofficieren ter oplei
ding voor den rang van tweede luitenant
worden toegelaten:
a. voor de infanterie hier te lande: P. G.
M. Vlamings, W. A. J. Roelofsen, A. den
Boer, I. L. Uyterschout, W. Coppoolse, P.
van der Heide, F W. Groenewegen, C.
Wiesema, M. J. H. S. Rompen, J. G. War-
ringa, J. Palland;
b. voor infanterie in Ned.-Indië: L. F.
Kloet, C. Gottschal, H. A. Tillemo, A. Mol,
A. J. de Wilde, C. A. J. van den Berg^ F. H.
F. Taatgen, K. J. J. Drijber, E. J. Donk, Th.
Schröder;
c. voor administratie hier te lande: H. P.
L. van Gestel, N. D. Nammersma, A. J. M.
van Gulick, J. A. J. van Spronsen;
d. voor administratie in Ned.-Indië: F. H.
Kooistra, P. Alns.
Een nieuw Ziekenhuis. De
oplossing van het Amsterdamsche zieken-
huisvraagstuk is thans in voorbereiding;
meer nog, er wordt hard aan gewerkt. Het
Hbld. kan namelijk mededeelen, dat, in ver
band met deze quaestie de heeren A. R.
Hulshoff, architect aan Publieke Werken,
en dr. J. Kuiper, directeur-geneesheer van
het Wilhelmina-gasthuïs (de laatste door B.
en W. aangewezen als adviseur voor den
gasthuisbouw en de inrichting daarvan) een
studiereis van eenige weken maken naar
Engeland en Schotland.
Opheffing van het Panopti
cum. Gedelegeerden van het Nedelandsch
Panopticum te Amsterdam, deelen mede, dat
door het bestuur van bovengenoemde ven
nootschap besloten is tot opheffing der mu
sea en het wasbedrijf.
De door deze opheffing vrijkomende ruim
te, is voor een aantal jaren tot zeer loonen-
den prijs verhuurd aan de N. V. Amsterdam
sche BonV.
Daar reeds in October a.s. de verhuurde
Jocaliteiten in gebruik zullen worden geno
men, kan nog slechts deze maand gelegen
heid tot bezoek der musea worden gegeven.
Een slag voor de provinciaaltjes I
Fruittentoonstelling. De
Fruittentoonstelling der Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer te Tiel, op 4, 5 en 6
October te houden, beslaat de afdeelingen
appelen met 5 onderafdeelingenperen met
4 onderafdeelingenperziken, druiven, no
ten, mispels en kweeperen met 8 onderaf
deelingen etalage- en conserven-afd.; ver
pakkingsmateriaal en gereedschappen, ho
ning en bijenteelt; verkoopofdeeling en de
afdeeling ter opluistering.
De hoost f rultprljzcn.
Hierover schrijft R. in de Mededeelingen
van het Centraal Bureau der veilingen in
Nederland onder meer
Het onderwerp van vele gesprekken en
ook van een aantal couranten-artikelen zijn
in den laatsten tijd geweest de ongekend
hooge prijzen van het fruit. Begonnen met
de kruisbessen was er steeds veel vraag naar
kersen, frambozen, aardbeiën, roode, witte
en zwarte bessen. En in verband met de
ruime vraag bleven de prijzen steeds cres
cendo gaan en bereikten een ongekende
hoogte.
De oorzaak daarvan kan gezocht worden
in het feit, dae de jamfabrikanten, vooral in
Engeland van z.g.n. edele jam beslist geen
voorraad meer hadden. Tienduizendtallen
van vaten met voorloopig verduurzaamd
Ook de waardevermindering van den gulden
als ruilobject speelt hier, evenals bij alle an
dere artikelen en allerlei zaken, een groote
rol.
Het viel dan ook niet te verwonderen, dat
bij de fruitverpachtingen zulke enorme prij
zen werden behaald voor het harde fruit.
Speculeerend op winst hebben naast de
oude pachters, zich een aantal nieuwelingen
opgeworpen, die ook wat verdienen willen 1
Nu is er in de bladen wel geageerd dat deze
categorie-van menschen de prijzen onnoodig
hebben opgedreven, maar dit is allerminst
verdiend. Men ziet dit toch op alle gebied
in elke branche, zoowel zaken van onmiddel
lijke behoefte als artikelen van lux^ en weel
de worden opgevoerd tot een hoogte, een
priis waarvan men duizelt.
Waarom dus het fruit niet
Zou er wel een tak van bedrijf zijn aan te
wijzen, waaraan zooveel risico is verbonden
als dat van den fruitkweeker
Hoe heeft hij niet te kampen met allerlei
ziekten in struik en boomen. Wat moet hij
niet strijden tegen elle mogelijke insecten,
is li.., -«i.,. d'e hoornen en vruchten dikwijls totaal ver-
K o n n k 1 ij k e M1111 a r e A c a- j nietigen. Hoe dikwijls ziet hij niet door
d e m 1 e. Ter kennis van belanghebbenden I nachtvorst of storm zijn geheelen oogst ver-
wordt gebracht, dat met wijziging van denietigd Wat kost de bemesting geen geld?
dezerzijdsche aankondiging van 27 Aug. Hoe hoog zijn de prijzen der bestrijdings-
19. oogenomen in de Nederlandsche middelen van ziekte en insecten niet geste-
iValerie.
Traktemerutsverhooging voor
Onder- en s u b a 11. Officieren.
Naar de Tel. verneeiht is de minister van
Oorlog voornemens, eene suppletoire be
grooting in te dienen, waardoor onderoffi
cieren en subalterne officieren eene trakte-
mentsverhooging van 250 tot 300 gulden
♦"ouden ontvangen.
- Aanvragen raa wapenen.
(Officieel). De minister van Oorlog ves
tigt er de aandacht van de schiet (-weer
baarheids-) vereenigingen op, dat aanvra
gen om wapenen, munitie enz. in het alge
meen voortaan worden ingediend bij de be
etrokken bevelhebbers in de militaire afdee
lingen.
Majoor H. Wallaardt Sacré.
Naar wij vernemen is benoemd tot luite
nant-kolonel de majoor H. Wallaardt Sacré,
commandant van de Luchtvaart-afdeeling.
er op toelegt om het product te vernielen.
De schade, daardoor ontstaan moet toch
door iemand gedragen worden en het is de
producent en de consument die deze moeten
medebetalen.
En dan de enorme hooge vervoerkosten I
Door het beperkte spoorwegverkeer en het
drukke en trage goederenvervoer moeten
zendingen fruit, die anders als vrachtgoed
worden verzonden, wil men niet de kans
hebben, dat de zendingen geen dagen, maar
soms weken onderweg blijven. Dit geeft een
vermeerdering van vracht tot 4—5 cent per
K.G. Wil men beslist verzekerd zijn zendirn
gen zacht fruit op tijd te ontvangen, dnn
komt men tot een vrachtverhooging van 10
15 cent per K.G. I
Uit een en ander valt dus genoegzaam af
te leiden, dat de menschen, die den tus-
scnenhondel vormen, nog niet zulke reuzen-
winsten maken als soms wordt voorgesteld.
Eenige groothandfelaren exporteurs buiten
beschouwing latende, heeft men er meerdere
arm dan rijk zien worden in den fruithandel 1
De steencampagne op de Gel-
dersche veldovens loopt ten einde. Door den
natten voorzomer is de productie niet zoo
groot als vorige jaren, al kon bij het mooie
weer der laatste weken nog veel van den
achterstand worden ingehaald.
Moord. Voor de Rotterdamsche
sche Rechtbank heeft terechtgestaan de 19-
jarige Amerikaansche bootsman P. N., van
het stoomschip Lake Tullare, thans gedeti
neerd, die beklaagd was op den 4en April
1919 Johana de Geus van het leven te heb
ben beroofd. Het drama had zich afgespeeld
in de portiek van den danssalon Walhalla,
aan den Sumatraweg te Rotterdam. Eenige
getuigen verklaarden, dat zij door den bekl.
hadden zien slaan, terwijl hij aan Johanna
de Geus vroeg of zij met hem meeging.
Toen zij dit weigerde, had bekl. een revolver
te voorschijn gehaald en haar een kogel in
den buik geschoten. Het slachtoffer slaakte
een luiden gil en zakte ineen, terwijl de
dader op de vlucht sloeg. Hij is even na het
gebeurde aan boord van een gemeentelijk
veerbootje gearresteerd.
Het O. M., waargenomen door mr. S. E.
J. M. van Lier, vroeg veroordeeling tot 8 jaar
gevangenisstraf.
Moord. Bij eenen huiselijke twist
heeft een zekere V., wonende in de Van
Vlietstraat te Breda, zijne vrouw met een
scheermes den hals afgesneden. De dader
is gearresteerd.
Brutaal. In den trein tusschen Bok
stel en 's Bosch heeft zich op het einde der
vorige week een sterk staaltje van bandie
tenbrutaliteit voorgedaan. Een berucht indi
vidu wérd door een politieagent van Bokstel
naar de gevangenis te 's Bosch getranspor
teerd. Een begeleidend inspecteur van po
litie nam plaats in de tweede klasse. Op een
gegeven oogenblik gaf de bandiet, wiens
handen op den rug waren vastgebonden, den
begeleider met het hoofd een stomp tegen
de borst, zoodat deze achterover viel, terwijl
hij gelijktijdig met zijn voet het coupé open
de. De agent trok vanzelfsprekend aan de
noodrem, waarop de trein stilstond. De
vluchteling lag langs de lijn. Toen hij echter
merkte, dat de trein stopte, nam hij de bee-
nen en vluchtte in de nabij zijnde bosschen.
Tot op heden is het niet mogen gelukken
hem terug te vinden.
Brand katoenveem. De scha
de, veroorzaakt door den brand, die Vrijdag
in het Katoenveem aan de Keilehaven te
Rotterdam in *balen katoen heeft gewoed,
wordt Op 200,000 begroot.
School- cn Kerknieuws
De reorganisatie vun de
Leidsche sterrenwacht. Het bericht,
als zou reseive-iuitenant Hinse, doctorandus in
de sterrenkunde, zijn benoemd en reeds in func
tie zijn getreden als onderdirecteur van dc Leid
sche sterrcnwachtv is naar uit Leiden aan de
N. R. Crt. wordt gemeld onjuist. De heer
Hinse i9 benoemd tot tijdelijk observator.
Volgens de reorganisatieplannen zal de lei
ding van de sterrenwacht berusten bij een di
recteur prof. De Sitter en twee onderdi
recteuren. Een dezer is, zooals gemeld, al be
noemd. namelijk prof. Hertzsprung. Voor de
endere functie van onderdirecteur was dr. Ant.
Pannekoek, priv.aat-docent aan de Leidsche
universiteit te Amsterdam, aangewezen. Van
zeer bevoegde zijde deelt men thans mede, dat
de benoeming van dr. Pannekoek is uitgeslo
ten.
Te Zeddam, gem. Bergh, had de SO-jarige
heer G. A. F. van Maanen voor eenige maan
den ontslag genomen als 'hoofd der openbare
school. Voor de vacante betrekking meldde
zich evenwel na oproeping niemand aan. De
heer Van Maanen Iheeft zich nu bereid verklaard
deze betrekking te blijven waarnemen, zoolang
de vacotutv» voortduurt.
Raaris vergadering.
Dinsdagavond vergaderde te 7^ ure de
Raad van Amersfoort. Voorzitter: de burge
meester. Afwezig: de heer V eenstra.
Het secretariaat wordt waargenomen door
den heer Kaan.
Er zijn twee vacatures.
I. De Voorzitter opent de vergadering met
de mededeeling, dat da heer Tromp van
Holst is verhinderd. De notulen der vo
rige vergadering worden aangehouden. De
heeren Kroes, Hofland en Stadig worden uit-
genoodigd de geloofsbrieven der nieuw be
noemde raadsleden Voskuylen en
Verhoeff te onderzoeken. Deze worden,
in orde bevonden.
Ingekomen zijn de volgende stukken:
Afschrift van het besluit van Ged. Staten
waarbij wordt goedgekeurd het Raadsbe- J
sluit van 19 Augustus 1.1., strekkende om j
het crediet ad 10.550.—, verleend bij be
sluit van 25 Febr. 1919, voor het bouwen
van drie arbeiderswoningen op de percee-
len Achter de Kamp, te verhoogen en te
bepalen op 11.000.— en in verband daar
mede een verhoogd voorschot tot een be
drag van 11.000.uit 's Rijkskas aan te
vragen en te aanvaarden, alsmede een zoo
hoog mogelijke bijdrage tot dekking van het
tekort op de exploitatie.
Voor kennisgeving aangenomen.
Schrijven d.d. 1 September 1919 van
Mej. A. C. M. van der Werfhorst houdende
mededeeling, dat zij hare benoeming tot
leerares aan de Middelbare Handelsschool
in deze Gemeente onmiddellijk kan aan
vaarden.
Voor kennisgeving aangenomen.
Schrijven d.d. 3 September 1919 van den
Heer A. M. Tromp van Holst, houdende me
dedeeling, dat hij ontslag neemt als Raads
lid.
Voor kennisgeving aangenomen.
Afschrift van het Besluit van Ged. Staten
waarbij wordt goedgekeurd het Raadsbe-
sluit van 29 Juli 1919, tot aankoop van j
gronden, huizen, enz., gelegen tusschen den j
Ouden Soesterweg en den Jsseltschen weg
van den heer W. van Haselen Hzn. alhier,
voor de som van 354.656.79.
Voor kennisgeving aangenomen.
De Voorzitter behandelt eerst de quaes
tie V a n T r a a en geeft den heer S t a d ig
dit verband het woord, teneinde rapport
uit te kunnen brengen.
Deze deelt mede, dat uit het onderzoek
der commissie, waarin spreker zitting nam,
het volgende bleek:
dat de gemeente In rekening-courant
staat met de Geldersche Credietvereeni
ging;
dat mr. Van Traa directeur is> van ge
noemde instelling;
dat hij als zoodanig tantième heeft;
dat de gemeente vrij is ook bij een ande
re bank in finantieele regeling te treden.
De commissie is niet in overeenstemming
kunnen komen.
De meerderheid meent, dat dit verband
geen leverantie is, als van alle andere za
ken, immers noemt het spraakgebruik het
verstrekken van geld geen „leverantie".
Stelt dus voor den heer Van Traa niet
te schorsen.
De minderheid gaat niet accoord met
dezen uitleg.
De heer Hofland wil deze minder
heids-opinie verdedigen. De meerderheid
meent, dat dit eveneens een leverantie is.
Maar toen in 1851 de wet werd bepaald en
de „leveranties" in dit verband geen be
zwaar waren, waren finantieele transacties
als thans de gemeente met de Geldersche
Credietvereeniging onbekend. Dus kon de
wetgever deze „leverantie" niet voorzien
Spr. citeert een hierop betrokken rede
van ThoAecke.
De staatsman ging dus uit van het stand
punt, dat een gemeente, die in finantieele
verbinding staat met een bank, de directeur
van dat lichaam geen zitting in den Ra3d
mag nemen.
Dit althans is volgens Spr. uit Thorbec-
ke's rede te concludeeren. Thans wil spr.
uitgemaakt zien, óf er wel „finantieele leve
ranties" hebben plaats gevonden.
Maar het kan gebeuren, dat die „leve
rantie" nog geschiedt en het feit, dat mr.
Van Traa tantième geniet, maakt het vol
gens Spr. onmogelijk den heer Van Traa
als raadslid toe te laten. Er is hier sprake
van goederenlevering en winstmaken.
Spr. stelt dus voor den heer Van Traa
te schorsen.
Mr. Stadig merkt op, dat hij ontstemd
is over het feit, dat de heer Hofland, mede
lid van de commissie van onderzoek, op
eigen initiatief een stuk onder de raadsle
den liet verspreiden zonder daarin te
doen uitkomen, dat de daarin geponeerde
uitspraak zijn persoonlijke en niet die der
Commissie was.
Voorts zegt Spr. dat het bekende finan
tieele verband een leverantie kan zijn,
doch, waar men wèl spreekt van leverantie
van roerend, maar niet van onroerend goed,
óók het spraakgebruik fourneeren van geld
geen „leverantie" noemt. Deze historische
reden doet des heeren Holland's uitspraak
dus te niet. Bovendien is het genoemd fi
nantieele verband destijds vastgesteld door
den Raad en is door betrokkene geen in-
vloed op den gang van zaken uit te oefenen
te dien opzichte.
De heer Holland gaat te ver. Als hij zoo
spoedig een positie gevaarlijk voor het ge
meentebelang acht, is dat dan wel conse*
jquent door te voeren? Neem het besluit tot^
i uitbreiding der gemeente. Daar had toch in
dividueel een ieder belang bij? Waar is het'
einde bij zulk eene theorie? Aandeelhou
ders van de Geldersche Credietvereeniging,
zouden dan óók geen Raadslid kunnen zijn.
Men zou tot de moeilijkste en onmogelijkste
toestanden komen.
De.heer Hofland: Ieder kan persoon
lijk belang in de raadszaal ontmoeten,
dochde een meer en de ander min
der. De directeur van. de bank, die den Raad
geld verstrekt heeft andere belangen dan
alle raadsleden bij gemeenteuitbreiding.
Hij vindt dit een slecht gekozen voor
beeld. Ten opzichte van het historisch ver
band zegt Spr. dat eerst moet vaststaan of
geld roerend of onroerend goed is.
Als men eenigszins wil vergelijken be
hoort geld zeer zeker tot de roerende
goederen.
Wat betreft de gepubliceerde verhande
ling, deze deed hij om het iedqreeri gemak
kelijk te maken. Hij heeft het niet willen
doen voorkomen, alsof het bedoelde stuk
uit ging van de commissie. Hij stond klaar
om te verklaren, dat het van z ij n hond
was. Hij deed het slechts, opdat de raads
leden zioh vooraf op de hoogte konden stel
len en een volledig oordeel vormen. Moge
lijk is het niet de gewoonte, maar door de
nieuwe samenstelling van den Raad zal zoo
iets wel meer gebeuren. Het decorum was
vroeger van meer kracht en er zullen meer
dingen voorkomen, die vroeger niet plaats
vonden.
De Voorzitter merkt op, dat hii ac
coord gaat met de opinie der commissie,
die onder „levering" verstaat „leverantie
van roerend goed". En roerende zaken kun
nen volgens de wet zioh verplaatsen of kun
nen worden verplaatst. Dus is hier het geld
wel degelijk „roerend goed".
Spr. stelt dus voor mee te gaan met de
uiting der minderheid.
Mr. Stadig zegt, dat hij niet bedoeld
heeft te vallen over meer of minder deco
rum. Het was niet de taak des heeren Hof
land den Raad in te lichten. Dit was even
tueel de taak der Commissie. Het heeft niets
te maken met meer of mindere deftigheid.
Als de heer Hofland zijn ongelijk niet wil
erkennen wil hij niet langer zitting nemen
in een commissie met den heer Hofland.
De heer Van T r a a wil zich er natuur
lijk niet in mengen maar had zich wèl* voor
gesteld de commissie te mogen spreken.
Dit echter heeft de heer Hofland als voor
zitter niet toegestaan. Inquisitoriaal heeft hij
wel enkele vragen gesteld, doch hem verder
feitelijk als onmondig verklaard. Dat is niet
hpt proces, dat hij gebruikelijk had geacht.
De rede van Thorbecke is zi. hier niet
op van toepassing. De heer Hofland zegt:
geld is ook goed. Maar er zijn er, die er
anders over denken. Vele autoriteiten ach
ten geld slechts een waardemeter. Spr. is
wel verplidht geld te verstrexicetx, uucii ue
gemeente is niet verplicht geld op te ne
men. Daardoor is hier geen sprake van we-
derkeerige rechten en plichten en kan spr.
geen invloed uitoefenen. Men kan meer
spreken van een dienst aan de gemeente
bewezen, dan van een levering in den zin
door de gemeentewet bedoeld.
De heer Hofland interrompeert.
De heer Van Traa: interrompeer mi3
niet, ik heb het U k niet gedaan.
De heer Hofland: Kom, kom, komf
De heer Kroes: Nie'.rwe manieren 1
De Voorzitter roept tot de orde.
De heer Van Traa wijst bovendien op
het minieme persoonlijke belang, dat meni
bij hem heeft kunnen onderstellen. De ge
dachte waaraan doet diens meester geen
eer aan. Spr. is verbaasd te worden ge
schorst. Het zal steeds moeilijker zijn den;
Raad op eenzelfde peil te houden. Dat peil
is dalend.
De heer Hoflancf maakt zich gereed
tot scherp wederwoord.
De Voorzitter grijpt in
De heer Hofland vraagt, of de heer
Van Traa zich dan wèl zoo mag uiten.
De Voorzitter verklaart, dat hij die
uiting zeer betreurt en dat het hem op de
lippen lag in te grijpen. Doch de heer Van
Traa had zijn reden juist geëindigd.
De heer Hofland laat in het midden, of
er sprake is van levering. Hij komt. neer op
voordeel, persoonlijk voordeel voor Mr. Van1
Traa. Van een specialiteit vernam spr. dat
geM behoort tot de goederen.
De deskundigen Spaander en Adam
Smyth verklaren het daartoe.
Inderdaad heeft mr. Van Traa in de com
missie getracht een beschouwing te geven,
doch Mr. Stadig was het met spr. eens, dat
die 'beschouwing daar niet moest zijn.
Tenslotte heeft Mr. Van Traa het recht bij
Gedeputeerde Staten, om te reclameeren en
te „beschouwen".
Wat betreft de uitgave van zijn eigen be-
schouwing aan de Raadsleden verstrekt, hij
weet dat Raadszaken niet gepubliceerd mo
gen worden. Hij zou het nooit ergens an
ders zeggen, maar hier moest de gansche
Raad het weten. Hij heeft nooit willen ont
kennen, dat hij de schrijver was.
Spr. meende verkeerd te doen voorlich
ting aan den Raad te onthouden! Anders^
zou hij nimmer meer commissielid willen"
zijn.
Wethouder J o r s s e n Komt neer op,
de uitspraak der heeren Van Traa: „Geld
is een waardemeter". Maar geld is wel dege
lijk koopwaar evenzeer. Uitgemaakt moet
wordenis het Geld der Crecietvereen. nu
waardemeter of koopwaar? Voor hem is die
steeds even groot maar voor de gemeentel
niet, die is afhankelijk van de marktkoers^
dus koopwaar.
De heer Stadig: gaat niet in op het ver'
zoek van den voorzitter, om over het inci
dent Hofland te zwijgen, maar wil dat da
