„DE EEMLANDER"
TROTS.
ftBöHHtMEHÏSFRlJS-rt3TmBr:t:::
hsimiiiii
BUITENLAND^,
Prima geil© zeep
Goïidorzeep voor
wasch cn huishouding
N.V. v.h.
VAN BENT I Co.
P. PU pet straat 7. Leiisderweg 83.
Bloenienflalscheblnaen poort,
BINNENLAND
FEUILLETON.
J. Grootendorst,
Ie klas Reparatie-Inrichting.
18e Jaargang No. 83
r 2.3a r« week (met prali. eetrekcring
per P0*1
f 1egem onpciukkcn) 0.15, aleondcilijke nummert
1 c-OJ-
HOOFDREDACTEUR: M«. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF C»
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL. HoeKUT.eCHTSCHcri*
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER Ü13
Donderdag 2 October 1919
met inbegrip van cca^
vcwrijsnummcr» elke tegel meer f 0.20, dicnsta.mb'o*
dingen I - 5 regelt 0.50. Voor handel cn bedrijf
bestaan zeer voordcc'igc bepalingen lot het herhaald
advcriccrcu. bij abonnement. Ecno chculaire,^
bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraagj
toegezonden. Bewijsnummer* 5 cent.
Politiek Overzicht
Een besluit tot Kamer-ontbinding is dik
wijls eene aanwijzing, dat regeering en er
tegenwoordiging het met elkaar oneens zijn.
Dan worden de kiezers opgeroepen om m
hel geschil uitspraak te doen. Het ontbin-
dingsbesluit van de Italiaansche Kamer
maakt hierop eei^mtzondenng. Regeer.ng
Bn Kamer zijn in vrede van elkaar geschei-
len De laatste daad van de Kamer is ge
weest het besluit, waarbij zij het vertrouwen
uitdrukt, dat het kabinet-Nitti de door haar
nogmaals plechtig verzekerde italianiteit
van Fiume tot haar recht zal brengen. Nadat
deze uitslag van de stemming aan het einde
van een tweedaagsch debat verkondigd was,
verklaarde minister-president Nitti, dat het
cabinet over den toestand zou beraadslagen
?n dat Woensdag 1 October de vredesver
dragen aan de orde zouden komen.
!n het besluit tot ontbinding van de Ka
mer ziet men het resultaat, waartoe de
overwegingen der regeering haar hebben
gebracht. Nu de Kamer haar een votum van
vertrouwen heeft gebracht, meent zij verder
den steun van .de Kamer te kunnen ontbe
ren. Zij beeft zich herinnerd, dat de Kamer
-den 2en October haar zesde levensjaar zal
.joieiv en dus haar normalen levenstijd
heeft overschreden. Van eene afgeleef-
Kamer verwacht zij geen afdoenden
leun in den strijd, dien zij heeft te voeren
ogen hare tegenstanders, met name tegen
d'Annunzio, die den door de regeering met
eene minnelijke opdracht naar fcem als on-
dc.-handelaar, afgevaardigden' adpriiraal Cagni
.'..•eft afgescheept met het bescheid, dat hij
de regeering niet erkende en alle onder
handelingen met haar weigerde. De regee-
ring meent in dezen strijd alleen sterker te
slaan, dan wanneer zij een Kamer naast
zich heeft, die niet meer de ware stemming
»•-. het land uitdrukt. De oude Kamer is
.-.aar huis gezonden om plaats te maken
een nieuwe Kamer, waarvoor de ver
kiezingsdag is bepaald op 16 November.
Met de ontbinding van de Kamer is het
voornemen vervallen om van haar nog de
.('keuring van de vredesverdragen te vra-
De regeering, die er bezwaar tegen had
Kamer haar zevende levensjaar te doen
ngaan, heeft terecht begrepen, dat de tijd
veel te kort was om nog vóór 2 October de
beide vredesverdragen, die te Versailles en
te Saint-Germain zijn onderteekend, met de
Kamer en nvet den senaat te behandelen.
Dat was eene onmogelijkheid. Maar zij
•heeft daarbij tevens bedacht, dat het
dringend noodig is met de ratificatie van
deze verdragen niet langer te wachten. De
uitweg, diien zij daarvoor gevonden heeft, is
in het rapport aan den koning, dat het ad
vies tot de Kamerontbinding bevat, aange
geven. De ratificatie zal geschieden bij ko
ninklijk besluit en dat besluit zal aan de
nieuwe Kamer, zoodra zij bijeenkomt, ter be
krachtiging worden voorgelegd. Het recht
\an meezeggenschap van het parlement bij
het sluiten van verdragen met vreemde sta
ten, wordt bij deze allergewichtigste zaak
van het herstel van den vredestoestand tot
een bloote formaliteit teruggebracht. Dat is
wel uiterst zonderling; maar in dezen buiten
gewonen tijd, nu alles op den kop wordt ge
steld, kan men zich over niets verbazen, ook
niet over dit met de fundamenteele begin
selen van den parlementairen regeerings-
vorm strijdige feit.
Eén voordeel is daarmede in ieder geval
verbondenhet door Engeland gegeven
voorbeeld tot ratificatie van het verdrag van
Versailles zal dat mag men nu toch wel
verwachten zonder verder uitstel door
Italië gevolgd worden. Daarmee zullen van
de vijf hoofdmogendheden aan de zijde der
Entente twee gedalin hebben wat op hun
weg ligt om het herstel van den vredestoe
stand tot eene werkelijkheid te maken. En
als dan nog het Fransche parlement de aan
maning van het hoofd der Fransche regee
ring ter harte neemt, en de sedert 26 Au
gustus durende debatten besluit met de
goedkeuring van het verdrag en bloc, zal
het vurig verbeide oogenblik zijn aangebro
ken waarop de oorlog tot het verleden be
hoort.
Bnitenlandsche Berichtu
Par ij s1 Oct. (R.). De Kamer heeft
met 262 tegen 188 stemmen besloten om
de discussies over de motie-Lefèvre inzake
de ontwapening van Duitsohland uit te stel
len. Clemenceau heeft de zaak tot een
kwestie van vertrouwen in de regeering ge
maakt.
P a r ij s, 1 O c t. (N. T. A. Draadloos uit
Lyon van Melbourne.) De Kamer van Afge
vaardigden van Australië heeft liet wetsont
werp aangenomen ter ratificatie van het ver
drag, krachtens hetwelk de eilanden in den
Stillen Oceaan ten zuiden van den Aequator,
die vroeger aan Duitschland behoorden, zul
len worden beheerd door de regeeringen va»
Australië en Nieuw-Zeeland. Krachtens het
zelfde verdrag komen de vroegere Duitschc
koloniën ten noorden van den Aequator a»»
Japan.
Londen, 1 Oct. (R.) Reuter is ge
machtigd te verklaren, dat het bericht als
zou president Wilson de Italiaansche ïegee-
ring verzocht hebben d'Annunzio uit Fiume
te verdrijven, bij gebreke waarvan Amerika
op Italië een blokkade zou toepassen, ge
heel onwaar is.
Rome, 1 Oct. (N. T. A. Draadloos uit
Lyon). De toestand te Fiume is onveran
derd. Volgens een bericht van het Joego-
Slavisch Persbureau is dit bureau gemach
tigd te verklaren, dat zijn regeering er nooit
over gedacht heeft om met geweld Fiume
binnen te dringen en dat het leger-opper-
bevel geen enkele wijziging in de opstelling
der troepen gebracht heeft. Een ander tele
gram voegt hieraan te, dat de blokkade van
Fiume vollediger is dan ooit. De post wordt
aan de grens opgehouden.
P a r ij s, 1 Oct. (R.). De Opperste Raad
heeft de commissie voor de Baltische
zaken gemachtigd te onderzoeken of in die
streken aan de wenschen van Finland vol
daan kon worden. De Raad vestigde er de
aandacht op, dat de conferentie niet het
recht had om te beschikken over Russisch
grondgebied.
P a r ij s, 1 Oct. (N. T, A. Draadloos uit
Lyon). Lou Tseng Tsiang, de minister van
buitenlandsche zaken, eerste gedelegeerde
van China ter vredesconferentie, verliet Pa
rijs. Over de Sjantoeng-kwestie sprekende
zeide hijIk kan mijn meening in d.e^e woor
den samenyattenwij wanhopen er niet aan
het conflict in ons voordeel te zien opgelost,
daar wij er zeker van zijn dat het recht, vroeg
of laat, toch zegeviert.
B e r 1 ij n, 1 Oct. (W. B.). Volgens de
Lokal Anzeiger wordt een beslissing over
het toetreden van de democraten tot de re
geering, waarover onderhandeld wordt, bin
nen twee of drie dagen verwacht.
B e r 1 ij n, 1 Oct. (N. T. A. Draadloos van
Nauen). Heden treedt de wet in werking in
zake het bevorderen van den landbouw in
Pruisen. De landbouwstations, die nu hun
arbeid beginnen, hebben tot taak het door
den ongelukkigen afloop van den oorlog
noodzakelijk geworden landbouwprograrn
van den Pruisischen minister van landbouw
uit te voeren. Dit program beoogt een betere
regeling-van het grondbezit, ontginnen van
woeste gronden, moerassen, enz. Daardoor
35 cent per pond
30 cent per DUBBEL STUK
Annb<wel«u(],
zal de landbouw-productie worden vergroot
en zal de volksvoeding zooveel mogelijk on
afhankelijk worden gemaakt van het buiten
land.
B e r 1 ij n 2 9 S e pt. (W.-B.). Dezen mid
dag vond een bespreking plaats van dé Sile-
zische afgevaardigden met de Pruisische
staatsregeering en de rijksregeering over het
Opper-Silezische vraagstuk. De opper-prè-
sident der nieuw te vormen provincie Opper-
Silezië, Bitta, zal onmiddellijk na aanneming
van de wet over de vorming van de provin
cie Opper-Silezië zijn ;poliiièke functie aan
vaarden, terwijl het gewestelijk bestuur van
de nieuwe provincie eerst op 1 April 1020
zelfstandig gevoerd zal kunnen worden.
De Centrum-fractie van de Pruisische
landsvergadering legde een verklaring van
instemming af en zal c-ventueele propaganda
voor staats-autono-mie staken lot de beslis
sende stemming.
Minister Hirsch wees er op, dat inzake de
behandeling var. de Opper-Silezische kwes
tie tusschen de Rijksrëgeering en de Pruisi
sche Staatsregeering feitelijk nooit oneenig-
heid had geheerscht, De minister van bui
tenlandsche zaken Muller uitte' zijn blijd
schap, dat de strijd over Silezië nu was ge
ëindigd.
Berlijn, 1 (N. T. A. Draadloos
van Nauen). De „Frankfurter Binfuhrmesse",
die 1 Oct. geopend is, ondervindt in buiten
landsche handelskringen de grootste belang,
stelling. De Argentijnsche consul verklaar
de, op een desbetreffende vraag van hét be
stuur der beurs, dat de beurs op het gebied
van de tentoonstellingen een novum was.
Zij streefde et naar aan het produceerende
buitenland, in het bizonder de behoeften
van de Duitsche rnarkt, vooral met het oog
.op den invoer, te doen kennen. Zij wil aan
de buitenlandsche bezoekers toonen, aan
welke zaken Duitsohland in de eerstvolgen
de jaren het meest behoefte heeft.
Berlijn, 1 Oct. (W B.) De bloden
melden, dat in de metaalindustrie de werk
gevers en arbeiders zich bereid hebben
verklaard de onderhandélingen over het be
ëindigen der staking voort te zetten. Een
druk bezochte vergadering van de sociaal
democratische metaalbewerkers verzette
zich tegen de poging om dezen strijd op
politiek gebied over te brengen.
Bremen, 1 Oct. (W. B.) De reeders-
vereeniging te Bremen bericht, dat de moei
lijkheden bij het landen van schepen in de
haven van Bremen nu volgens de jongste
berichten uit den weg geruimd schijnen te
zijn. De- havenarbeiders, verklaarden zich
bereid aan den arbèid te gaan, omdat door
krachtig -ingrijpen van vrijwilligers uit alle
kringen der bevolking gedurende de sta
king het ladingswerk onverminderd en on
der veilige bescherming was voortgezet.
Londen. 1 Oct. (R.). Thomas (de leider
van het spoorweg-pejrsoneel) heeft gister
avond verklaard, dot „het uitvoerend comi
té van het spoorwegpersoneel de aanbie
ding der regeering aangenomen had om de
zaken te bespreken" en dat het onmiddel
lijk met den premier zoi* confereeren.
Het is nog niet duidelijk, of hiermede be
doeld is, dat de spoorweglieden de voor
waarden voor de hervatting van den arbeid,
zooals deze door de regeering gesteld zijn,
aangenomen hebben als basi9 voor onder
handelingen.
De spoorwegleiders zijn thans in gesprek
met Lloyd George.
Londen, 1 Oct. (R.). Naar wij verne
men heeft de federatie van trnnsport-arbei-
dfers de beslissing over de staking tot mor
gen uitgesteld.
Londen, 1 Oct. (R-). De vergadering
van het uitvoerend comité der voertuigbe-
stuurders met rijbewijs, heeft besloten de
actie, voor wat de omnibussen, trams en
taxi's aangaat, uit te stellen tot na de ver
gadering der tiansport-arbeiders-federntie,
die heden plaats zal hebben.
Londen, 1 Oct. (R.) De Centraal Lon
don Tube hervat den dienst morgen, de an
dere tube-spoorwegen binnenkort. Vandaag
zijn weer meer dan duizend vrijwillige werk
krachten aangenomen boven het aantal der
teruggekeerde stakers. Uil de officieele
dienstregelingen, die door alle spoorweg
maatschappijen uitgegeven zijn, blijkt dat
heden meer don 500 treinen geloopen heb
ben en dat morgen nog een verbetering te
verwachten is.
Londen, 1 Oct. (R.). Voor de vei hoog
de productiekosten der levensmiddelen heeft
het ministerie ven voedselvoorziening alle
vleeschprijzen met 2 li pence per pond ver
hoogd.
Londen. 1 Oct. (N. T A. Draadloos
uit Carnavon). De besloten vergadering, die
door de transportarbeiders-federatie belegd
was en waarbij vertegenwoordigers van de
meeste vakvereenigingen, die bij de staking
betrokken zijn of waarschijnlijk betrokken
zullen worden, aanwezig waren, is vanmid
dag gehouden.
Thomas en Bromley, leiders van het
spoorwegpersoneel, waren ook uitgenoodigd
en zetten hun standpunt uiteen. Zij verlic
ten later de vergadering, waarna deze be
sloot een deputatie, bestaande uit Arthur
Henderson en tien andere leidende persoon
Iijkheden in de arbeiderskringen, naar den
eersten minister af te vaardigen. Lloyd
George verklaarde zich bereid de afvaardi
ging vanmiddag te ontvangen.
De transporlarbeiders-confeienite komt
vanavond weer bijeen, om met hel verslag
von het bezoek bij den minister in kennis
te worden gesteld. In het communiqué, dat
over de handelingen der conferentie uitge
geven is, wordt verklaard
„Na het hooien der uiteenzettingen van
de vertegenwoordigers van het spoorweg
personeel, werd eenparig vastgesteld, dat de
staking uitsluitend een staking is van een
vakvereeniging om hooger loon en betere
arbeidsvoorwaarden."
Londen, 1 Oct. (R.). Het volgende
officieele communiqué is hedenmorgen in
Downingstreet uitgegeven De dienst op de
spoorwegen is verbeterd. Gisteren is de
dienstregeling, door de spoorwegmaatschap
pijen gemaakt, zelfs overtroffen. Enkele
kleinere doden van sabotage zijn gemeld/
w.o. één geval van verandering 's nachts van
roode (onveilige) seinen in groen. Gelukkig
zijn- er geen menschenlevens te betreuren.
De nóodige maatregelen om een herhaling
te voorkomen zijn getroffen.
De voedseldistributie kon regelmatig
plaats vinden. Dit is hoofdzakelijk te danken
aan den bewonderenswaordigen geest en «le
werkkracht der vrijwilligers. De aanbid i«
en voor vrijwillige dienstneming v. ren
overstelpend. Zij worden zoo vlug mogeliijc
behandeld en de oproepingen zullen in tel
kens grootere hoeveelheid verzonden wor
den. Voor de paarden en verdere levende
have, die per trein vervoerd werden en d »r
de stokers in den steek werden gelaten,
wordt thans gezorgd.
Parijs, 3 0 Sept. (N. T. A. D d! >s
uit Lyon). De koning van Rumenië ft
generaal Vajitoyano, die in liet kabinet l'. a-
tianu minister van oorlog was, belas' .at
de vorming ven een nieuw ministerie. D :e
heeft zich reeds verzekerd van de mede
werking van verscheidene generaals en \an
die der vertegenwoordigers van Tronssyl-
vanië, Bessorabië en de Boekowino. Het
nieuwe ministerie zal onafhankelijk ziin van
alle partijen en. gelijken op het kabinet, dat
door generaal Coando gevormd Werd na
den val von Morghiloman.
P a r ij s, 3 0 Sept. (N. T. A. Draadloos
uit Parijs) Het Litausche persbureau te
Bern bericht, dat de regeering van Noor
wegen de onafhankelijkheid van Litauejn
heeft erkend en de volmachten van zijn ge
zant heeft goedgekeurd.
B e r 1 ij n, 3 0 Sept. (N. T. A. Draadloos
uit Nauen). De Wit-Russische minister van
binnenlandsche zaken Terestsjenko wérd bij
zijn terugkeer van een dfiptomatieke missie
in Letland en Estland op weg naar Minsk
door Poolsche gendarmes in hechtenis ge
nomen en te Wilna gevangen gezet.
Washington, 30 Sept. (R.). Het offi
cieele bulletin van gisteravond houdt In, dat
de president een weinig beter is.
S t.-G e r m a i n, 1 Oc t. (W. B.). Uit naam
der vredes-conferentie heeft Polk heden aan
consul Mayershnuser een nota gezonden,
waarin medegedeeld wordt, dat president
Wilson de eerste vergadering der jaarlijk-
sche arbeiders-conferentie tegen 20 Oct. te
Washington bijeengeroepen heeft. De vre-
qesgedëlegeerdën hebben op 11 September
besloten de beslissing over de toelating
van Oosfenrijksché en Duitschc afgevaar
digden aan de conferentie over le loten en
aan hun reis naar Washington geen hinder
palen in den weg te legged, hoewel de Oos-
tenrijksche en de Duitsche rege.erig volgens
recht geen leden der internationale arbeids
organisaties zijn.
Washington, 1 Oct. (N\ T. A. Draad-
Joqs van Annapolis). Uit El'Parso wordt aan
de Nëw-7ork Tribune bericht, dat de Mexi-
coansche troelen bevel hebben ontvangen
te vuren op de Amerikaansche vliegers, clie
over de grens vlieger..
Tweede Kamer
In de zitting van Dinsdag was onder
de aanwezige leden ook mr. Henri v. Groe-
nendael.
De heer Wijnkoop vraagt een inter
pellatie te mogen richten lot den minister
van Oorlog over de voortduring van dea
staat van beleg in het rijk.
Aan de orde is
Interpellatie 1 Ieisdingen.
Inzake de salarissen der ambtenaren
vraagt Spr.: I. welke maatregelen de regee
ring ter voorziening 1n den oogenblikkelij-
ken nood denkt te nemen; 2. of zij bereid is
de nieuwe salarisregeling voor het P.. T. cn
T.-personeel met I Juli 191 Cf te doen in
gaan; 3. zoo niet, om welke oorzaken; 4. is
Geen keten is sterker, dan zijn zwakste
schakel.
Mr.
Roman
door
L. H. J. LAMBERTS HURRELBRINCK.
15
„Jcanc, Berbkc, en ook Réné," weer met
van stikwoede beesehe stem en weer dat lee-
ken van niet begrijpender oude vrouw.
Dan zal Lij- zelf gaan zoeken, de trap op,
naar de k.amej* van z'n dochter die weet
hij nog.
Zonder kloppen heeft hij opengesmakt de
deur.
In donkeren hoek. achter neergelaten gor
dijn, Berbkc in fauteuil, het hoofd achterover
tegen den stoelrug, de roode ontstoken oogen,
diep in hunne holle kassen, 't hoekig, mager
gelaat, waaruiy puntig steken de kaakknob-
bels boven de ingevallen wangen op haar
knieën, 'f smal hoofdje legen haar borst, haar
jongske, do kleine Gérard, zwak, nietig wezen-
is zij opgestaan bij zijn binnentreden,
ijl- .ui niet krijschende kreet: „vader, vader,,
goddank, dat je gekomen bent,'' terwijl zij
jlé armen naar hem uitstrekt.
unsircKt. liy itcf# nem neer als een hond, hij r
Hij sloot hanjr van-zich af mefc yuwIttStAit, zijn eigen zoon, dat crapule.
„wat is dat," raast hij uit de drooge, toege
wrongen keeL terwijl hij haar voorhoudt het
trillende blad' „wat beteekenl dat, wat wil
dat allemaal zeggen".
„Ik weet niet vader, ik weet niet, wat daar
in slaat."
„Zoo, weet jij dat niet?"
„Neen."
„Daar, lees dan... lees dan."
Vlug glijden de fletse, doffe oogen over het
papier dan een akelige gil en ze laat zich
vallen op een stoel achter haar. Het hoofd in
de handen, de ellebogen op de knieën, barst
zij uit in kermend gesnik, steeds krijschend
achter haar zakdoek, schril, rauw: „smeer
lappen, loeders, krengen."
Plots een opwelling van medelijden in hem
voor die smartevol, weenendc vrouw zijn
dochter; eensklaps bedaard zijn raaswoedc,
zijn tierende toorn.
Dan, schier-biddend: „maar zeg dan "toch
wat Berbke, expliceer mij ten minste."
Wild veert zij op, veegt met forsche stre
ken de tranen uit de oogen cn dan met vaste
stem: ..vader, daar weet ik niets van, dat heb
ben mij die canailles nooit gezegd, want ze
wisten wel, dat ik dat nooit in der eeuwigheid
zou gepermitteerd hebben.'
„Wist jij dat niet Berbke, wist jij daar
serieus niks van?"
„Bij God niet vader... ik mag eeuwig ver
doemd zijn, als ik lieg."
Nondcdiu nog... hij begrijpt... hij begrijpt nu
waarom Jeanc hem toen had gezegd: je moet
er maar niet met Berbke over spreken, over
da^\org blijven, die schinnaos, die dief, die
ga AH^ieA^van zijn eigen vader en moeder...
ven&attur nog als hij nu voor hem stond
M hem neer als een hond, hij maakte
„Waar zijn ze Berbke... waar zijn die ca
nailles" met hijgdriflige furie,
„Weg... en ik weet niet waar naar toe?"
„Weg., maar waarvoor... wat is er toch
gebeurd?"
„We zijn bankroet, bankroet, begrijp je va
der, bankroet!" in snel gillend gekrijsch, „Ré
né, Emlle cn Jeanc, alle drie. op den loop, ge
vlucht, omdat ze hen anders in 't cachot zou
den gebracht 'hebben valsche wissels hebben
ze Ook nog gemaakt, die schurken, dat heeft
de politie me verteld, toen die hen hier kwam
zoeken."
l^en oogenblik niets anders dan het weekla
gend gehuil van Berbke, het zwaar diep adem
halen van Voncken.
Ho» 38
SCHOENENMAGAZIJN.
„Bankroet/' eindelijk deze weer, „maar hoe
is dat Gods mogelijk.zoo'n mooie winkel....
zoo'n pracht van een zaak... hoe is dal zoo
op eens gekomen?''
,,'t Is niet op eens gekomen 't is al heel
lang begonnen, al mcl den ouden Durand, dat
was ook 'n slechte kerel, een deugniet, die
zich altijd afgaf met gemcene vrouws-perso-
nen, een die zich zeiven heeft te kort gedaao.
toen hij eens op een nacht te Oslende hortderd
dnizende francs had verloren z'n vrouw,
moeder Anneke is er gek van geworden die
hebben ze moeien wegbrengen gelukkig is
ze gauw uit d'r lijen geweest".
En Réné en Emile, dat waren d'r ook twee,
net als hun vader, ook altijd met sletten, ook
altijd aan het spelen, en Jeanc hebben ze
overal meegenomen, die hebben ze ook 7.00
gemaakt van z'n eigen was die jongen niet
slecht."
„Dal is zoo."
„Ilij is slecht geworden door die canailles-
God, vader, hadden wij toch maar jouw zin
gedaan, waren we toch maar in Ilolzhcim ge
bleven."
„Zijn zin.... zijn zin... ja, toen het al te laat
was, toen zc al in Luik geweest waren, waar
hij zelf hen had heen gestuurd, zelf hen had
gezonden naar die hel en waarvoor... waar
voor, nondcdiu... waarvoor, om van hen le
maken een deftige dame, een hoogen mijnheer,
en wal heeft hij van hen gemaakt, van haar
een bedelaarster, van hem een dief, een
bankroetier hij heelt Jeanc, toen nog een
brave, oppassende jongen, willen brengen in
de Provinciale Staten, op het diné bij den.
Gouverneur, hij heeft hem gebracht in dc ge
vangenis, op water en droog brood, als zc hem
ten minste ooit te pakken krijgen.0, die trots
die verdoemde trots van hem, krampachtig
ballend de vuisten tegen zich zei van... maar
die straf is toch tc zwaar, zoo iets moest niet
kunnen heslaan, zoo iets moest God niet per-
miltceren 't was toch alleen .geweest, om
dat hij zooveel van hen hield, omdat hij alleen
hun geluk voor oogen had.
„Vader," weer Berbkc, „ik ga met je mee
terug naar Ilolzheim, ik wil geen oogenblik
.langer hier blijven, in dit verdoemde huis,
waar ik nooit anders dan beroerdigheid en
ellende heb gekend oh, nu durf ik het je
wel bekennen, wat ik je vroeger nooit zou heb
ben durven zeggen: als ik mijn eigen zin had
gedaan, dan was ik drie maanden na mijn
Irouwen al bij je teruggekomen, dan had ik
weer op den Lcienhof rondgeloopcn in m'n
tirteicn rok, ik had weer de klompen aange
trokken en gewerkt, evenals de minste koe
meid."
Plots een 'gedachte, die bliksemt door z'n
hersens, die weer in vollen vlam doet oplaaien
de zoo lang in toom gehouden drift.
„Dat lieg je."
„Neen vader, dat lieg ik niet."
„En waarom, als je toch wist, dat alles hier.
gemeen bedrog was, dat al dat moois niks an
ders dan komedie was, waarom heb je mij dan
geschreven om Jcanc lc laten komen in dit
huis?"
„Dat wist ik toen nog niet; zc hebben d'r
wel altijd voor gezorgd dat zc mij en moeder
Anneke buiten dc zaken hielden dal heb je
gezien met dat papier, waarvan zij mij ook
niets gezegd hebben in dc kamer, ais wij
bijeen waren, bij het eten anders gebeurd»,
dat nooit spraken wij nooit over dc affaire-
en op het kantoor mochten wij niet komen
daar hadden vrouwen niks lc malcen, zooals
zij zeiden."
„Maar je zei me to.cli, dat de oude Durand»
zich zeiven heeft kapot gemaakt, omdat hij,
zooveel geld had verloren dat wist je toch/*
„Toen nog niet, dat heb ik pas later gehoord,
van een der bedienden hij kon zich niet bc-*-
grijpen, dat- ik dat niet wist, terwijl heel Luik:
d'r vol van was en toen... toen was het al tff'
laat, toen was Jeanc al hier."
„Toch., toch jouw schuld, jij hadt mij nooit
moeten vragen Jeanc permissie le geven hem»
van ons weg te laten gaan daarvoor wist
je toch genoeg,"
„Ik kon niet anders."
„Waarom niet?"
fWordt vervolgd^
