„DE EEMLANDER"
BUITEN LAND_
TROTS.
(tBOHHEMEMTSPRIJS
FEUILLETON.
J. Grootendorsi,
Ie klas Reparatie-Inrichting.
18® Jaargane N<>- 90
per 3 maanden voor Amers*
loort 180, Idem Uanco
per post f 2-50. r« wcc!! (met S«tU «rzeVcr.ng
legen ongelukken) f 0.1J, ilzondeilijka nummer»
'f tot
HOOFDREDACTEUR: M., D. J, VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF 4 C»
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL i:ot« ui.scurseiiesTi
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Oenrterriag 9 October 1919
PRIJS DER ADVERTENTIE!! met inbegrip van een
bewijsnummer, elke icgel meer f 0.20, dicnstaanbic^
dingen 1—5 icgclt 0.50. Voor handel cn bedrijf'
bestaan zeer voordccligc bepalingen tol het herhaald
aavcrleacn, bij abonnement Ecue circulaire,
bevattende de voorwaarden, wordt op unvraap
toegezonden. Bewijsnummers 5 cent
Politiek Overzicht
Heeft het vredesverdrag een rechtvaardi
gen vrede gebracht? Men behoeft de Duit-
sche pers slechts na te slaan, alsmede de
berichten van het Wolffbureau, die herhaal
delijk uiting geven aan de teleurstelling, die
eich van vele Duiischers heeft meester ge
maakt, om tot het inzicht te komen, dat men
in het overwonnen land slechts op bitteren
toon spreekt van de rechtvaardigheid, die
noch in hei tractaat van St. Germain noch in
dat van Versailles is te vinden. En ook in
verband met de vraag naar de rechtvaardig
heid var. het verdrag, rijst vanzelf de ermee
samenhangende vraag: zal de gesloten vre
de duurzaam zijn? Ook in de landen van
Duitschland's vijanden durft niet iedereen
daarop een bevestigend antwoord te geven.
In de Fransche Kamer, bij gelegenheid
van de discussies over de ratificatie, is de
misnoegdheid over het onvolkomene van
het verdrag e^tneens tot uiting gekomen.
Dirdelijk blijkt dit b.v. uit de rede van Er-
nest Lafont, die sprak uit naam van de so
cialistische Kamerfractie.
De Deutsche Allg. Zeitung vestigt er de
landacht op: ,Eén onderteekening, die van
Je allergrootste beteekenis is, ontbreekt on-
Jer 't verdrag: die van Rusland. Zonder Rus
land is het niet mogelijk het Europeesc'h
evenwicht te herstellen en voor langen tijd
over het lot van Europa en Azië te beschik
ken. Een werkelijke gemeenschap van vol
keren. die de heste waarborg voor den vre
de kon zijn, is niet tot stand gebracht. De
Volkerenbond. die als leden niet de vijan
den gis1 eren toelaat, blijft steeds slechts
een Ifcra van overwinnaars, maar geen har«
monbeh geheel dat in de plaats had moe
ten komen vari^de verbonden, die tot den
oorlog hebben geleid."
De verklaring is hover.nl gericht tegen de
territoriale bemalingen: „Wat is er van het
recht der volkeren om over zioh zelf te be-
schikken, geworden? De verontschuldiging,
die men zoo dikwijls hoort, dat een over
winnend Dwiischiand zich zou hebben schul
dig cemaakf acn nog geheel andere buiter,
spcrïgheden, konden de fouten der geal
lieerden niei goed maken. Wat Frankrijk
aangaat, berooft men b.v., onder het voor
wendsel, dat de Fransche nijverheid zonder
de gr. c.derde kolen vernietigd wordt, zes
h Z' \cr, honderdduizend Duitsche burgers
van hun politieke rechten en deed-men .een
nieuwe bron van conflicten ontstaan, die
voor Frankrijk slechts onaangename gevol
gen kurm en hebben. En wat voor moreel e
waarde heeft !en slotte een volksstemming,
dit na vijftien jaren in een land zal plaats
vinden, dal het gebruik der vrijheid verloren
heeft? .Duitsch-Oostenrijk werd het recht
ontnomen oyer zicli zelf te beschikken;
Egypte wordt onderworpen aan een En-
gelsch protectoraat. Dat is een nieuwe bron
voor bloedige ongeregeldheden, die zich
ovei de geheelé Islamitische wereld zouden
kunnen uitbreiden en die zeker niet de on-
ec-nighoden uit den weg zouden ruimen, die
tusschen de geallieerden wegens de vaststel
ling der invloeds-zónes in Klein-Azië ont
staan zhn, noch de geste van Engeland, die
dc economische „opzuiging" van Peizië ten
gevoRc heelt'gehad.
Oo! P-olen, nauwelijks geboren, beguns
tigt hei imperialisme door de linksche be
sluiten inzake het lot van Dantzig en zekere
gebieden van West-Pruisen^ waardoor een
Pruisische irredenta in 't leven wordt ge
roepen Aar. de kust der Oostzee, alsmede
In Silezië heeft de- onmachtige" diplomatie
niet de formules kunnen vinden, die noodig-
waren geweest om de samenwerkng van.
buurvolken te verzekeren. Tusschen Polen
en Duitschland zou een gevaarlijke rivali
teit tot uiting kunnen komen, zooals thans ten
aanzien der Adriatische zee het geval reeds
is tusschen Italië en Jougo-Slavië. 'In het
verre Oosten zoo Japan Sjantoeng hetzelf
de lot bereiden als Korea.
Door de verdeeling der Duitsche koloniën,
die onder den dekmantel van een mandaat
van den Volkenbond voltrokken werd, be
roofde men Duitschland van kostbare afzet
gebieden eiv onontbeerlijke terreinen voor
het betrekken van grondstoffen.
De verklaring houdt zich daarna bezig met
de financieele en economisthe clausules en
critiseert ook de bepalingen nopens het in
ternationale arbeidersrecht. Ten slotte geeft
de socialistische Kamerfractie uiting aan
haar bezworen omtrent den geest, waarin
het chaotisch en moeitevol worstelen van
de democratie en 't socialisme in Duitsch
land en Rusland, om zich van den banden
van het verleden te bevrijden, in de geal
lieerde landen wordt opgenomen. Gevreesd
moet worden, dut de tegenwoordige politiek
zal leiden tot een versterking der reactie.
Uit dezen hoofde moet clan ook de socialis
tische Kamerfractie de volle verantwoorde
lijkheid voor het vredesverdrag overlaten
aan de burgerlijke partijen,
toekomst."
Het leed, dat de oorlog over de wereld
stortte als een wilde, vreugde en vrede weg
sleurende, vloedgolf, zullen de geleerde hee-
ren niet in droog-vernuftige curven en sta
tistieken kunnen vastleggen. Met cle mate
rieels verliezen zou zulks beter gaan en wij
weclden, dat zelfs ontzetting zich zal mees
ter maken van menig verdord 'wetenschaps-
mensch, als hij het materiaal krijgt te ver
werken, dat een verbleekt, maar in zijn vaal
heid tóch nog verbijsterend beeld geeft van
bijkans motelooze vernietiging van stoffelijke
waarden, die het hare hadden kunnen bij
dragen tot geestelijk genieten.
Uitgestrekte gebieden zijn verwoest en ge
nivelleerd, dorpen en steden tot armzalige
bouwvallen stukgeschoten en vandalistisch
verbrand.
Bovenal Noord-Frankrijk heeft onnoemelijk
geleden en nu Duitschland het kind van de
rekening is geworden, is het gedwongen, be
halve z'n eigen economisch leven op de been
te helpen, tevens een begin te maken met het
herstel in de verwoeste gebieden van den
voormaligen vijand.
De commissie der Duitsche deskundigen op
het gebied van het mijnwezen heeft van
23—25 Sept/van Versailles uit een rondreis
gedaan om den staat van vernieling, die in
het mijngebied van Noord-Frankrijk is aan
gelicht, na te gaan. In een telegram aan de
Deutsche Allgemeine Zeitung worden hier
omtrent enkele bizonderheden medege
deeld.
De commissie was in twee groepen ver
deeld tot de eerste groep behoorden vijf, tot
de tweede drie Duitsche hoogere, bij 't mijn
wezen betrokken regeéringsambtenaren en
ambtenaren bij particuliere bedrijven, terwijl
aan elke commissie een vertegenwoordiger
was toegevoegd der Duitsche arbeiders. "Tot
gidsen der commissie dienden een Fransch
officier en een 'n.hooge positie innemende
Fransche mijnambtenaar. De eerste groep
bezocht het mijngebied van het departement
Pas de Calais Courrière. Lens, Lievin, Dro-
couif, Meurchin, Carvin, Dourgesde twee
de groep het mijngebied van het departe
ment du Nord l'Escarpelle, Aniche, Anzin
en Douchy.
Het was de taak der commissie een over
zicht te krijgen van de vernieling, die tij
dens den oorlog in de mijnen der beide
departementen is aangericht en zich een
beeld te vormen van de deelneming van
Duitschland aan het herstel. Zij kreeg den
indruk, dat er heel wat ingewikkelde vraag
stukken zijn op te lossen: de opruiming, het
herstel der verkeerswegen, de af- en aan
voer van materialen en levensmiddelen, het
weer in het Teven roepen van bosch- en
akkerbouw, het herstel van mijnen en wonin
gen, alsmede het treffen van sanitaire maat
regelen.
Ten Oosten en Westen van de lijn He-
nin—Liétard heeft men vele in exploitatie
zijnde mijnen in dc- lucht laten vliegen.
Vooral het Westelijk gebied heeft door den
langen duur van den positieoorlog en de
daarmee samenhangende, voortdurende
frontverschuivingen zeer geleden, zoodat ver
schillende plaatsen, o.a Lens alsmede de
rdhdom deze stad liggende mijnwerkersdor
pen uit niet veel meer dan ruines bestaan.
In verband daarmee zullen ook hier de her-
stellingswerkzoamheden veel tijd vereischen,
omdat de mijnen en woningen weer op
nieuw zullen moeten worden ingericht en
gebouwd. De mijnen zijn voor 't meeren-
deel volkomen onder water geloopen, zoo
dat niet dadelijk de in de schachten aange
richte schade vastgesteld zal kunnen wor
den. Het wegpompen van het water en tal-
looze andere werkzaamheden gaan met ont
zaglijke moeilijkheden gepaard, temeer
daar nauwkeurige gegevens omtrent den
aard der beschadigde schachten ontbr°1cén
of moeilijk kunnen worden verzameld, daar
de schade is aangericht door verschillende
troepencorpsen. In het oostelijk deel waren
de beschadigde mijnen reeds weer in aan
bouw; in enkele schachten werd reeds weer
gewerkt en men kan binnen enkele maanden
verwachten, dat in andere schachten de er-
beid wordt hervat.
De Oostelijke mijnen denkt men binnen
twee, de Westelijke nas na zes a acht jaren
te kunnen herstellen. De Fransche mijn-
besturen hebben voor den heropbouw in de
meeste gevallen al vaste plannen ontwor
pen. De commissie kreeg den indruk, dat
men het werk niet af kan zonder Duitsche
hulp, die vooral zal moeten bestaan in den
opruimingsarbeid, herstel van schachten,
ijzerconstructies, levering van machines,
bouw van cokesovens alsmede het winnen
van bijproducten en de stichting van be
drijfsgebouwen en arbeiderswoningen.
Bnitflnlandsche Rerichtiii
P a r ij s 8 O c t, (N. T. A. Draadloos van
Lyon). Het rapport van Bourgeois, dat heden
aan den Senaat isgezonden, toont aan, dat
in het vredesverdrag recht en billijkheid zijn
betraoht, dat Frankrijk voor .zijn opofferin
gen voldoening op politiek en scheepvaart
gebied heeft ontvangen. Het kan door een
voorloopig systeem van bezuiniging de mid
delen vinden om zioh op te heffen, als de
geallieerden eens mochten weigeren de
financieele waarborgen te geven die het nog
mist. Wat de militaire veiligheid van Frank
rijk betreft, wijst de rapporteur er op, dat
de doeltreffendheid van de in het tractaat
voorzien waarborgen afhangt van de waak
zaamheid der controle en van de stipte toe
passing der voorgeschreven maatregelen.
Wat de vorming van den Volkenbond aan
gaat, betreurt de rapporteur het, dat in het
verdrag niet het absoluut verbod voorkomt
om tot den oorlog over te gaan, maar hij
twijfelt er niet aan dat deze bepaling er
spoedig in zal worden opgenomen. Hij be
treurt het ook, dat Frankrijk geen voordeel
heeft gehad inzake de beperking der bewa
pening.
De stTaffen besprekende, betoogt Bour
geois, dat het rechtvaardig, is, dat Wilhelm
II, die verantwoordelijk is voor de schending
van België en voor handelingen die in strijd
zijn met de Haagsche conventie, voor een
rechtbank zal worden gedaagd.
Rome, 7 Oct. (Stefanie). De koning
heeft decreten geteekend, waarbij werden
goedgekeurd het vredesverdrag gesloten
tusschen Italië en Duitschland van Versail
les 28 Mei j.l. en het verdrag tusschen Ita
lië en Oostenrijk van St.-Germain 10 Sept,
j.l. De decreten zullen aan het parlement
worden voorgelegd om tot wet te worden
verheven. Bij een derde decreet zal de dag
worden bepaald, waarop de staat van oorlog
eindigt.
P a r ij s 8 Oct. (N. T. A* Draadloos uit
Lyon). De Bulgaarsche delegatie te Neuilly
heeft in een nota, gericht tot den president
der vredesconferentie, met het oog op dc
minister-crisis te Sofia gevraagd om verlen
ging van den termijn aan Bulgarije toege
staan om opmerkingen te maken over de
vredesvoorwaarden der geallieerden. De
oorspronkelijke termijn van 25 dagen is 14
Oct. afgeloopen.
N e w-Y o r k, 7 O c t o b e r. (N. T. A. Draad
loos van Annapolis). Hitchcock, de leider der
democraten in den Senaat, beschikt nu over dc
toezegging van 40 senatoren, dat zij ziel) zul
len verzetten tegen het „vermoorden'' van het
vredesverdrag.
Hitchcock verklaarde tc vei trouwen, dal
ook dc verdere amendementen op het vredes
verdrag zullen worden verworpen.,Ilij ontken
de de bewering der republikeinen, dat zij een
meerderheid van één stem zullen hebben vóór
het amendement van Johnson, dat de strekking
heeft, het aantal Amerfkaanschc stemmen in
dc Yolkenbondsve'gadcrjng even talrijk tc ma
ken als de Britsche.
Nadat hij den bezoek had gebracht op het
Witte Huis, kondigde Hitchcock aan, dat er
geen twijfel bestond of dc democraten zijn in
staat het vredesverdrag te verwerpen, voor
het geval dc republikeinen daar amendemen
ten op laten aannemen, die liet verdrag ver
moorden". Mochten dus' dc republikeinen amen
dementen "aangenomen krijgen hetgeen
Hitchcock niet verwacht die bot verdrag
bederven, dan wordt bet verdrag, ditmaal
door bet tcgstemmen van dc democraten,
niet geratificeerd.
Daarvoor zouden 13 stemmen noodig zijn, en
daarover kon TTitchcock, gemakkelijk beschik
ken.
Dc republikeinen zullen dus het verdrag of
moeten aannemen ongeveer znonls het is, of
anders de verantwoordelijkheid er voor moe
ten dragen, dat liet niet geratificeerd word*.
In den Senaat heeft Mc. Cumber liet amen
dement van Johnson bestreden. Ilij /jet er geen
voordeel in voor dc V. S- en houdt het er voor,
dal hc'. kwaad bloed /.al zetten.
Senator Johnson zelf is nog steeds op tour
nee, ter bestrijding van dc zoo. plotseling afgc-
br ken pröpagnndareis van president Wilson.
Senator Lóage koestert bef plan om weder
om een rede tf bonden togen het verdrag.
Senator Mi'. Cormick heeft o/«n resolutie in
gediend waarin li ij er bij bet dept. van staat
op anndrigt mede te deélen, of er van den
kant der Amerikannscho regecring vertoogon
waren gericht tot Engelandwegens het
Britsen-Perzische verdrag.
Parijs, 8 Oct. 'N. T. A. Draadloos uit
Lyon). Sir George Clark is D^nsde** uit Bu-
karest te Parijs teruggekeerd Het olge-
meene secretariaat der conferentie houdt
zich bezig met het %doen vertalen en ver
spreiden van het rapport dat de gedelegeer
de der Entente heeft opgesteld over don
toestand in Rurnenië en Hongarije. Dit ver
drag zal in de eerstvolgende vergadering
van den oppersten raad worden behandeld.
P a i i! s 7 Oct. (N. T. A.) Volgens eert
telegram uit Washington hebben Engeland,
Frankrijk en België dezer dagen aan de vre
desconferentie een definitieve lijst doen toe
komen vun de Duitsche officieren en ambte
naren, die zich gedurende den oorlog aan
•strafbare feiten schuldig maakten en die
door Duitschland moeten worden uitgeleverd
vólgens de bepaling in zake de verantwoor
delijkheid, opgenomen in het verdrag van
Versailles.
Meegedeeld wordt, dat de keizer niet op
de vastgestelde lijst voorkomt, die aan dc
Duitsche regcering zgl worden overhandigd,
doch men meent, dat de zaak van den ex-
keizer het onderwerp zal zijn van een bijzon
dere actie der geallieerde mogendheden.
B e r 1 ij n, 8 Oct. (W. B.) De Duitsche
vertegenwoordiger heeft te Versailles oen
nota overhandigd, waarin om een afdoend
antwoord verzocht wordt in zake de bepalin
gen van het vredesverdrag, die over de
volksstemmingen in Eupen en Malmédy
handelen. Dit is noodig, omdat de onzeker
heid betreffende de bizonderheden van het
plebisciet de bevolking drukt en de Belgi
sche autoriteiten meer en mecv oen houding
aannemen, die geenszins instaat voor een
niet-beinvloede stemming.
De Duitsche regeeiing stelt voor het stem
recht te verleenen aan alle personen van
beiderlei sekse, die bij het van kracht wor
den van het vredesverdrag 20 jaar oud zijn
en in het gebied geboren of sinds 11 No
vember 1918 woonnchtig ziin. Verder wordt
een gemeente-gewijze stemming voorge*
steld, die alleen een betrouwbaar resultaat
zou kunnen geven.
In plaats van de onduidelijke vragen die
aan cle kiezers voorgelegd zullen worden,
stelt de Duitsche regeering voor, dat de
hoofdvraag eenvoudig zal luiden: Vereeni-
ging met Duitschland of met België?
Voorts wordt de instelling door den Vol
kenbond van een commissie, wam in geen'
Belgen of Duitschers zitten, geëischt en een
geheime stemming.
In de nota wordt vermeld, dat vele klach
ten zijn ingekomen over pogingen v m de
Belgische overheden tot het be-invloeden der
stemming. Vooral de Belgisch'.* administra
tieve controleur te. Eupen toont zich hierin
zeer ijverig. Hij heeft verklaard, dat hij den
eersten den beste die stemmen wil de trap
af zou werpen en bij groeten aandrang hel
lokaal zou sluiten. Ook wordt verkeerdelijk
de meening verbreid, dat wie voor Duilsclv
land stemt, ook voor de Duitsche optie
stemt. Ook wordt van Belgische zijde fc>
weerd, dot de stemnvng riet geheim »al zij.
Berlijn, 8 Oct. IW. B.l Naar de Vor.
warts meldt, deden Belgische bezetting»
troepen Vrijdag een irval in de bureaux
van enkele vakvereenigingen en namen zij
een aantal beambten gevangen Op vanda
listische wijze deden zij huiszoeking, waarbij
uit bijna alle bureaux kasgelden verdwenen.
Naar het heette iverd. gezocht naar bolsje
wisten en 'bolsjewistische geschriften.
S a.a b u c k e n, .8 Oei. V". 3.) Gene
raal. Andlauvf heeft een proclamatie laten
aanplakken, waarin o, a.-gezegd wordt:
„Sinds vanmiddag -1 nu; komen in do
straten v£iv.S aar blikken ojJuskn voor. Vol
gens ingekomen bericht»zal morgen het
geheele Suaigebied sla' n. Ais opperste bei
stuurder van het Saar-gebied kondig ik
voorloopig den maat an beleg af voor dat
gebied. Weldra zullen verdere maatregelen
genomen worden.'
Parijs, 8 Oct (N T. A. Draadloos).
Uit Ludwigshaien wordt bericht: In het be
stuur van het bezette gebied worden groole
wijzigingen gebracht- Hot 10e en 8e leger,
resp. onder bevel van Mangm en Gerard
en waarvan de ho.oldkwartieren te Mainz en
Landau 12 dezer opgehev n zullen worden,
zullen vervangen worden do een enkel
hezettingskoi ps onder generaal Goutfe met
hoofdkwartier i e Muinz
Overeenkomstig de beoniingen van het
vredesverdrag zal besuijur van het be
zette gebied onmiddellijk na de definitieve
ratificatie aun de Deutsche autoriteiten over*
De vrouw, die gedurig bloost, moet wel
antzef! cr>d wereldwijs zijn!
Roman
door
Mi I. II J LAMBERTS IIDRRELBRINCK.
20
En bij eindigde den vader te verzoeken moe
der en Berbke voor hem tc kussen, als zc ten
minste die ki»sc<*n -nog van hem wilden heb
ben
Een plotseling uitbarsten van hoksnikkend
huilbn met schokkende lijven; Berbke heeft den
hals van haar vader gewrongen in haar arm,
kermend uit de door tranen gesmoorde keel
»>ja vader, kus mij \oorhem.''
En 'de oude 'heeft haar gekust, innig, harts
tochtelijk. bezwerend, niet God aanroepende
ecden, dat hij het altijd gezegd hadv'-dat Jeanc
niet slecht was.-dat er nooit een gemeene aarkl
in dien jongen had gezeten.
Op dit ooger.bljk vergeet hij zijn arm zijn;
hij vergeet zijn vervloeken van den zoon, 'die
hem bedrogen heeft, die hem alles, alles 'heeft
ontstolen, dien hij genoem'd heeft: „een dief,
een canaiUc. den moordenaar van zijn moe-
der.''
„Neen, -dat was hij niet, slecht, onze Jeanc'1
stemt de zuster in, „dat is hii ook nooit ge-
Srecst'i - -
En zij hebben, de schouders tegen elkaar
geperst, gelezen en hellezen dien brief, na elke
lezing, als om strijd verdedigend den zoon,
den 'broeder, met talfooze feiten elkander wil
lende overtuigen, dat hij niet gemeen was, al
leen een beetje zwak, te goedig tegenover de
anderen Goddank, dat hij nu niet meer in
hun macht is, dat die hem nu niet meer kun
nen yerleideii; bij (Jou nu \veer zijn eigen weg
kunnen gaan, 'dezelfde jongen weer worden,
die hij altijd geweest was, voordat hij hem
naar Luik had gestuurd alles.zijn schuld.
„Daar nou niet weer over beginnen vader
't is nu immers alles weer good wij zijn nu
lodli weer gelukkig."
„Ja, ja", in luid gejubel „ik ben gelukkig
vandaag, voor liet eerst weer na langen, lan
gen tijd."
„Laten wij het aan Kobus gaan verteller^
vader, die moet het ook weten, dat Jcanc niet
slecht was."
Vroolijk, blijm^dig in driftigen haast zijn
zij geloopen naar hun huis van weleer, thans-
de woning va"n hun vroegeren knecht, en weer
heeft Berbke gelezen, ditmaal met rustige,
vaste stem, den brief van haar broer.
„Proficiat" heeft Kobus gezegd, 'betden har
telijk drukkend de handen en als Jeanc ooit
geneigdheid mocht hebben om terug te komen,
'dan 'zou hij direk bij hem een plaats als
Schweitzer1) kunnen 'krijgen, dat mag je hem
schrijven, Berbke".
„Doe <lat Berbke, schrijf hem dat'* de oude
„ik zou hem toch zoo graag no^eens zien, dien
goeien, braven jongen, vóór mijn dood."
Eon smartvolle gedachte, plots in haar brein,
een gedachte, die zij niet durft uiten 't gaat
De eerste paardenknecht, tevens belast
met toezicht o.Yer 'bet geheele 'dienstpersoneel
niet, 't is onmogelijk van wege dicvalsehe wis
sels, die hij ook heeft moeten teekenen en dan
langzaam: „zouden Wc daarmee niet nog 'n
paar jaren waehten vader totdat de men-
sclien 't hier zoo wat vergeten zijn."
„.Ta, Berbke, daar heb jc gelijk in" terwijl
eensklaps verstomt de blijde lach, dc oogen
weer droef voor zich turen.
Een levendige briefwisseling, die volgt tus
schen Jeanc en zijn zuster en immer vroolijkor,
opgewekter dat schrijven eens liet bericht,
dat-hij getrouwd was met een der dochters
van zijn baas, dat hij nu ook farmer was met
tachtig acres land 't was een flinke, kranige
vrouw, die ook van aanpakken wist, net moe
der en Berbke in hun goeden lijd en daar
Hof 38.
SCHOK.VKKJIAG IJ1.I A
dankte hij God voor zonder haar zou bij
het dan -ook nooit zoo ver gebracht hebben
als 'hij nu al was; zij beheerde zoowat de ge
heele farm, die haar vader hun als huwelijks
geschenk had gegeven en nu zou vader wel
vragen, wat hij zelf dan deed wel hij had
met 'n paar gehuurde knechten het land moe
ten schoonmaken van al het onkruid, rietgras
en cactussen, 'die daar als bosscben groeiden
't was een wildernis, toen hij er kwam» maar
nu net zoo glad als het l«ï'd van den Leien
hof 'tNvas niet gemakkelijk gegaan, om de
weerlicht niet, t was werken .geweest, werken,
dat hij eiken avond dacht, dat z'n ruggegraat
«q al z'a ribben ebroken waren. Over .eer
paar maanden kon hij al beginnen te zaaien
jammer, aan zijn vrouw zou hij in dien tijd
niet veel hebben, die verwachtte dan juist haar
eerste kind als het een jongen was zou hij
„Gradus" hcoten, een meisje zou „Truike" ge
noemd worden naar moeder zaliger zonder
vader te willen affronteeren, hoopte hij
eigenlijk liet laatste er was al een Gradus
in de familie en 'l zou dan meteen een bewijs
van devotie voor moeder zaliger zijn 'trdeed
hem zoo'n pleizier in dc brieven van Berbke
te lezen, dat het zoo goed Ruig met dut Gra-
dusrke van haar, dat die zoo'n ferme bengel
was geworden zoo was hun ongeluk toch
nog ergens goed voor geweest in Luik had
het nooit bizonder gewild met het ventje.
Ilij zond weer een cheque van honderd dol
lars hij kon t missen, daar moest vader zich
maar wat goede sigaren, voor koopen, als hij
niks anders noodig had dc rest moest Berb
ke dan maar doen in den spaarpot van haar
jongen.
Een nieuwe gloed en bezieling in den oude,
een gulle, vroolijke lach, die telkens davert
uit zijn mond bij bet kinderlijk gesnap vuil
Graduske 't was toch zooh aardig, komiek
ventje, nel Jeanc, toen die ook nog zoo klein
was en dc lust voor het werk zat er ook al bij
hem in. zoo jong als hij nog was; zijn groot-ste
plezier was 'het steeds om met dc knechten
naaf het veld te gaan, dc paarden aan tc zet
ten en achter den ploeg te loop-en-, uit die zou
zeker nog eens een goeien boer groeien - t
kereltje had dc fut weer in hem gebracht
t was of hij eiken dag jonger in plaats van
ouder werd, jammer alleen, dat het met z'n
krachten niet eender ging; hij zou zoo graag
weer aan het werk gaan, zoo graag het loon
waard, zijn, dat Kobus hem betaalde,
helaas, dat ging niét «?n hij duridc fCohus ook
niet zeggen, dat hij met min-Lr z..ȟ U vredcu
zijn die z.«m ziVhdatu 'ln 'r geaffronteerd'
gevoelen -»'»o kende hij hem wel.
Eens een tijding uit Amerika, welke here
met droelhuid vervulde.
Jeanc schreef, dat '*n vrouw bevallen was
vun een krachtig, gezond ruei «je, maar helaas,
dal zij zelve in het kraambed gestorven was.
Hij was nu wee. alleen zonder vrouw, z'n
Truike zonder moeder ils Berbke lieni nu
toch wilde helpen, als die mei vader en haar
kind wilde over komen hij zou wel alles
betalen ze zouden dan weer allemaal hij
elkaar zijn jammer alleen vnn moeder, dat
die er ook niet bij kon rijn; hij zou haar zoo
gaarne nog eens gezien hebben, die lieve, goe
de moeder.
Lang hebben zij tegenover elkaar gezeten
in stil, sfóir. gep'djiis, Berbke de ooger. steeds
gericht op den brief.
Eindelijk ,,wat denk je er over vader?"
„Arme jongen" als een zucht.
„Ja, arme jongen maar dat bedoel ik eigen
lijk niet, vader: ik vroeg wat je er van dcnlC
over hetgeen Jeanc ons propone rt
„Wal moet ik daarop zeggen?"
„Jij moet toch decidccreti, vader."
„Ik ben tc zwak, Berbke, maar jou heeft hQ
noodig ga jij dan mrvar met Gradusike *4
zal mij wel zwaar vallen 't kereltje te mocte^
missen." terwijl holle tranen opwellen aan dt
oogranden.
(Wordt vervolgd).
vV-, -
