„DE EEMLANDER"
«BMiimiaBOsLirïi'S
BUITENLAND
BINNENLAND
Willem Groenhuizen
MenPofs-liorjops
Buiteiilanflsch.e BerichUu
Laogestraat - Amersfoort
16e Jaargang Ne. ©5
pet 3 mian'Joa vooi Amcrs»
loort 1 1-8Q, Idem tranca
week (mei cratis verzeker ng
fcBBHSEf^EHTSPSliS ;oor, 1.8Q, Idem Iranca
per pert t "a F"
clukken) f 0.15, «Izondctliike nummer»
HOOFDREDACTEUR: M./D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF C«
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL. wojit urnecHrseiicsr».
INTERCOMM. TELEFOONNUMMER 513
Woensdag 15 October 1919
bewijsnummer, elke icgel meer f 0.20, dienstaanbic*
dingen 1—5 icgcls f 0.50. Voor handel cn bcdrij£
bestaan zeer vootdccligc bepalingen tol bet herhaald''
aavcrtecscu. bij abonnement. licnc entu j<rc,
bevaltcndo <io voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden. Bewijsnummers 5 cent.
Politiek Overzicht
Het laatste uit Washington ontvangen
bulletin over de ziekte van president wi -
ton is in een anderen toon gesteld don de
vroegeren. Er straalt onmiskenbaar in door,
tfat de ziekte ernstiger is dan men eerst
heeft willen toegeven, want er wordt in ge
zegd, dat de hoop is Verdwenen, dat de
president reeds spoedig zijne ambtsplichten
zei hervatten. Dat wil met andere woorden
zeggen, dat hij voor een tijd, waarvan de
duur -niet is te bepalen, niet in staat zal zijn
het werk te verrichten, dat aan zijn ambt
verbonden is.
Dit brengt Washington in eene niet ge
ringe ongelegenheid. De regeeringsmachine
can nu niet behoorlijk werken. In den presi
dent is het uitvoerende gezag belichaamd
totdat zijn mandaat eindigt in Maart 1921.
Hii alleen is bevoegd tot de uitoefening van
dit gezag in hoogste ressort. Hij kan zijne
nacht niet op andere schouders leggen,
aoezeer hij daartoe gezind mocht zijn. De
vice-president kan niet handelen als zijn
gemachtigde voor het vervullen van de
plichten, die de grondwet aan den presi
dent opdraagt. Terwijl president Wilson op
het ziekbed ligt, zal de bondsmachine haren
loop verder voortzetten. Maar geen door het
congres aangenomen wetsontwerp kan wet
worden zonder dat de president daartoe
last geeft. Hel vredesverdrag zal, wanneer
de senaat besluit het goed te- keuren, niet
geratificeerd kunnen worden zonder bevel
van den president. De ziekte van den presi'
dent beteekent een interregnum, waarin
gewichtige zaken van politiek belang moe
ten blijven rusten. Er is thans in Amerika
een groote onrust op industrieel gebied
Beide partijen -.erlangen, dat de president
een toovenvoord zal spreken, dat kan leiden
tot vruchtbare onderhandeling en verzoe
ning. Dat woord wordt niet gesproken.
Van nog- meer gewicht, want daarbij is
ie geheele wereld betrokken, is dat de
ziekte var. den president een belemmering
oplevert voor het in werking treden van de
vredesverdragen en van den volkenbond.
De meerderheid van den senaat schijnt on
gezind te 2ijn om haren strijd met den pre-
sidenr in de ziekenkamer met evenveel
kracht te voeren als toen hij op zijne propa-
g»indareis in de westelijke staten was. Maar
zelfs wanneer de senaat, aan een ridderlijk
gevoel gevolg gevende, het Duitsche verdrag
spoedig bekrachtigt, zal het bezwaar blijven
om het verdrag als bondswet af te kondi
gen. Voor net Duitsche verdrag weegt dit
bezwaar minder, want de geallieerden kun-
npn 'het Duitsche verdrag in werking bren
gen zonder dat zij den president behoeven
lastig te vallen, ofschoon eenige gewichtige
unten betreffende Polen, de Saar en Siees-
'ijk nog moeten geregeld worden. Maar
»et de andere staten kan de vrede niet ge-
regeid worden zonder de actieve medewer
king var. den president. De regeling van de
teere kwestie van Fiume hangt voor een
goed deel van hem af. Voor het toekom
stige bestuur van Klein Azië en van Kon-
stnntinopel kan geene regeling worden ge
maakt 200 lang men niet met \Vilson tot
overeenstemming gekomen is over het toe
komstige 'bestuur van die streken. De Rus-
rische^kwestie, zoo veel omvattend, vraagt
dringend om eene oplossing, maar de ge
allieerden kunnen niets doen. zoolang zij
niet Wilson's inzicht kennen De oplossing
-?n al deze omvangrijke kwesticn moet
worden uitgesteld zoolang president Wilson
ziek ligt in het witte huis. De vrede staat
Kir den drempel, maar kan. er niet over
1 en komen.
Er is dus alle reden om te wenschen, dut
het herstel van president Wilson niet te
lang zal duren. De gansche wereld heeft
daarbij belang De president heeft, deels
door de bepalingen van de Ameiikaan-
sche grondwet, deels door zijn geloof in
zich zelf, de macht in zijne eigen handen
vereenigd, zoowel in de buitenlandsche als
in de binnenlandsche zaken, in zoodanige
mate, dat hij onmisbaar geworden is voor
Europa en voor Amerika. Hadden de op
stellers van de Amerikaansche grondwet dit
kunnen voorzien, dan zouden zij zeker zorg
hebben gedragen, dat de complicatie, die nu
wordt ondervonden, zich niet zou voordoen.
Nu echter zal de drang om het ongerief,
dat er uit voortvloeit, af te wenden, zich
steeds sterker doen» gelden.
Over de ontruiming van het Baltische ge
bied door de Duitsche troepen is een
nieuwe nota door de Entente aan de Duit
sche regeering gezonden. Daarin wordt acte
genomen van de door de Duitsche regee
ring afgelegde verklaring, dat zij voorne
mens is den terugtocht van hare troepen
uit de Baltische landen en uit Litaüen met
kracht te beginnen en voort te zetten. Er
wordt echter twijfel geopperd of de Duitsche
regeering wel alles heeft gedaan vat in
hare macht stond om aan haar voornemen
tot ontruiming uitvoering te geven. Daarom
wordt bericht gevraagd wanneer de terug
tocht is begonnen en hoe hij wordt uitge
voerd. Een commissie der geallieerden zal
worden gezonden om kennis te nemen van
de door de Duitsche regeering genomen
maatregelen, zelf de maatregelen voor te
stellen, die zij als nuttig beschouwt, en ter
plaatse een actieve controle uit te oefenen.
Eerst wanneer van deze commissie bericht
zal zijn ontvangen, dat de maatregelen voor
den terugtocht normaal uitgevoerd worden,
zullen de vroeger aangekondigde dwang
maatregelen, bestaande in het stopzetten
van den aanvoer van voedingsmiddelen naar
Duitschland, ingetrokken worden.
In het oorspronkelijke ontwerp van deze
nota zijn nog eenige wijzigingen gebracht
op grond van nader ontvangen berichten.
De toon yan de nota is daardoor verscherpt,
hetgeen geen verwondering kan wekken,
met het oog op den inhoud van die berich
ten, die gewaagden van eene weigering van
den Duitschen bevelhebber in Koerland,
generaal von der Goltz, om het land te ver
laten, verder van een aanval van Duitsche
troepen op Riga en van de vorming van een
Duitsch-Baltische regeering, waarvan een
graaf Pahlen als voorzitter genoemd wordt.
Dergelijke berichten wekken inderdaad den
schijn, alsof het geen meenens is met de
ontruiming van Balticum. Of men daarvan
echter een ft r wijt kan maken aan de Duit
sche regeering, is een andere vraag. De
rijksminister van buitenlandsche zaken heeft
in de nationale vergadering verklaard, döt
na de onderteekenirvg van het vredesver
drag de regeering er volstrekt niet over in
twijfel verkeert, dat Balticum moet worden
ontruimd. Men moest den troepen duidelijk
maken, dat Duitschland reeds hierom Balti
cum moest ontruimen omdat het den oorlog
in het westen had verloren. Aan generaal
von der Goltz was duidelijk gezegd, dat het
bij de ontruiming van Balticum moest blij
ven. De minister was er ook voor opgeko
men, dat von der Goltz uit Balticum werd
teruggeroepen, omdat het wantrouwen te
gen hem in Duitschland algemeen was.
Met de uilvoering van deze terugroeping
heeft.men zich niet gehaast. Generaal von
der Goltz heeft tot den 12en October het
commandogezag in Koerland uitgeoefend,
dat hij eerst op dien dag heeft overgegeven
aan den tot zijne aflossing gezonden op
volger. Er wordt bericht, dat hij aan alle i ven ten dienste van de gemeenschap niet
Duitsche troepend celen in het land een j voldaan had en dat een nieuw ontwerp
ultimatum heeft gesteld, dat zij zich moe
ten verklaren over hun besluit tot ontrui
ming van het land. Dit schenkt een eigen
aardige béteekenis aan de verklaring von
den minister, dat de ontruiming niet zoo
spoedig gaat als de regeering zou wen
schen. Er blijkt uit, dat er wel iets waars is
in het verwijt, dot de Duitsche regeering
niet de macht heeft in Balticum in te grij
pen, tegen welk verwijt de minister zich heeft
verdedigd met eene verwijzing naar wat Italië
ondervindt in Fiume. en ae Poolsene regee
ring in Opper-Silezië, waar geregelde Pool-
sche troepen tegen Jiaren wil aan den strijd
deelnemen.
In een nota, die de Duitsche regeering
ontvangen heeft vqjv den kolonel Abaloff-
Bermont, opperbevelhebber van hef West-
Russische leger, wordt haar kennis gege
ven, dat deze officier, ondersteund door den
op 7 October nieuw opgerichten centralen
raad voor West-Rusland, in naam van Groot-
Rusland de taak. op zich-heeft genomen
van het herstel van de staatsorde en de
tucht in de van het bolsjewisme bevrijde
deelen van West-Rusland. Na het terugtrek
ken van de Duitsche troepen zal de be
scherming van het gebied door hem over
genomen worden en de beveiliging van den
aftocht dezer troepen zal zijne bijzondere
zorg zijn. De nota is mede onderteekend
door graaf Pahlen als president-senator wan
den oppersten centralen Taad voor West-
Rusland. Een correspondent van de Frankf,
Ztg. te Berlijn verzekert, dat ter hevoegdér
plaatse nog niets bekend is van het bestaan
van deze West-Russische regeering, waarin
men wel de vooruitgeschoven stroomannen
van de frondeerende Duitsche officieren zal
hebben te zoeken.
Dit alles kan dienen als bevestiging van
de uitspraak van een Duitsch, met de re
geering in betrekking staand blad, dat de
toestand in Balticum nog steeds niet te
overzien is.
P 0 r ij s, 14 O c t. (N. T. A. Draadloos van
Lyon). De opperste raad, die Maandagvoor
middag vergaderde onder voorzitterschap
van Pichon, heeft aan de commissie voor
de Poolsche zak'e-n, die door Jules Cambon
gepresideerd w.ordt, opgedragen, de maat
regelen in studie'te nemen, die moeten wor
den genomen om Danlzig in te richten als
vrijstad onder bescherming van den volken
bond en aan P«;lew hel toezicht op .het be
stuur van de haven van Danlzig en vön de
Weichsel te verzekeren.
P a r ij s, 14 Oct. (N. T. A. Draadloos
van" Lyon). Tittoni is Maandagavond naar
Parijs vertrokken, vergezeld van zijn kabi
netschef Garbasso èn den gezantschapsse
cretaris markies Paterno. Hij zal het konink
lijke kasteel Santessore aandoen, om met den
koning te confereeren.
L o n d e n 1 4 O c t. (N. T. A. Draadloos
uit Horsea). De Poolsche premier Pade-
rewski is Zaterdag van Londen naar Paiijs
vertrokken.
B e r 1 ij n, 14 Oct. (N. T. A. Draadloos
uit Nauen). In de nationale vergadering
heeft de regeering gisteren op een vraag
van Lansberg geantwoord, dat spoedig een
wetsontwerp inzake de opheffing der mili
taire rechtspraak ingediend zal worden.
Groeber (centrum) kreeg op een vraag
dienaangaande ten antwoord, dat de. inbe
slagneming der klokken opgeheven is en
dat de klokken, die onbeschadigd gebleven
zijn, zooveel mogelijk teruggegeven worden.
Aan. V/urm (onafh.) werd meegedeeld, dat
het eerste ontwerp voor de algemeene re
geling van de communalisaHe der bedrij-
wordt voorbereid. Daarop werd de interpel
latie nopens de opheffing von de beperken
de bepalingen voor den in- en uitvoer van
leder en de lederindustrie voorigezet, waar
bij minister Schmidt o.a. opmerkte, dat de
overheidsbemoeiing voor de brood- en
aardappêlenvoorziening opgeheven Van wor
den en de beperkende bepalingen voor
den vee- en den graanhandel woelen ge
handhaafd blijven. Groente kan worden vrij
gegeven. Ook de grondstoffen voor de
N e w-Y o r k, 14 Oct. (N. T. A. Draad*
loos van Annapolis). Hel Belgische konings*
paar kwam aan te Santé» Barbara, waar zij
drie dhgen lnng de gasten zijn van Herbert
Hoover.
N e w-Y o r k, 14 Oct. (N. T. A. Dra d-
loos van Annapolis). Kolonel House k-v ;v\
aan niet de Northern Paciiic Volgens :jn
dokter lijdt hij nan, een lichte groepnnnv d,
N e w-Y O r k, 14 Oct. (N. T. A. Dra ui-
loos van Annapolis). De gedelegeerden v >n
Frankrijk, Engeland, Italië en België kwr,-
r ..-.J ,i:0 men gisteren aan om de internationale hasv
textiehndustne moeten vrij komen om ene
nijverheid weer op gong te krijgen. Bül.n.eaetajnle«n».e m Atlanta C.ty b„ te no.
(democroat) heeft een voorstel ingediend |^Na _C°n
om graan, dat niet voor de broodbereiding
dient, vrij te geven. Vleesch en melk moe
ten volgens hem alleen nog voor zieken en
zwakken worden gedistribueerd en als de
oogst goed is kunnen volgens hem ook de
aardappelen vrijgegeven worden.
P a r ij s, 1 4 Oct. (N. T. A. Draadloos
van Lyon). Een Zwi^ersche missie met den
staatsminister Junod aan het hoofd is in
Praag aangekomen om den financicelen toe
stand van Czecho-Slowakije te bestudeeren
en diplomatieke betrekkingen aan te knoo-
pen tusschen Zwitserland en den nieuwen
Slavischen staat. Deze missie is verleden
Zondag ontvangen door president Masoryk
cn den minister van buitenlandsche zaken
Ben-es.
W eene n, 13 Oct. (Con-. Bur.) Het
door de Times verspreide bericht, als zou
staatskanselier Renner verklaard hebben,
dat de Oostenrijksche regeering voornemens
zou zijn al het land, zoowel particulier als
staatsbezit, te verpanden, is onjuist.
Londen, 14 Oct. (N. T. A. Draadloos
van Horsea). De Duitsche troepen der zoo
genaamde West-Russische regeering zijn
opgerukt tot de voorsteden van Riga, die
door de Dwina van de stad gescheiden zijn.
Zij staken de rivier echter nog niet over.
Parijs, 14 O c t. (N. T. A. Draadloos
van Lyon). Volgens geruchten uit Finland
zou Lenin gevangen zijn genomen. De dag
bladen nemen berichten op omtrent een op
stand der Petersburger bevolking tegen de
sovjets.
L o n d e n1 4 O c t. (N. T. A. Draadloos
uit Horsen). Uit Stockholm wordt bericht,
dat de officieele bevestiging is verkregen,
dat de gebouwen van het Zweedsche ge
zantschap in Petersburg en van het consu
laat-generaal in Moskou door de bolsjewis
ten geplunderd zijn. Ook andere gezant
schapsgebouwen in Petersburg zijn geplun
derd.
Londen, 14 O c t. (N. T. A. Draadloos
uit Horsea). In Nottingham zijn Zaterdag
proeven genomen met een nieuwe brand
stof voor motoren, die is uitgevonden door
Andrade, een Zuid-Amerikaan van Portu-
geesche afkomst. De brandstof is in poedèr-
vorm; de samenstelling is slechts aan den
uitvinder bekend. Met water aangemengd,
wordt de brandstof gebruikt op dezelfde
wijze als petroleum; de uitkomsten worden
schitterend genoemd. Er zullen nog meer
proefnemingen gedaan worden. De uitvinder
zegt, dat een gallon brandstof vijf pence
kost.
Londen, 14 Oct. (N. T. A. Draadloos
von Horsea). De prins van Wales deelde op
een lunch in Winnipeg mede, dat hij beslo
ten had te Alberta een paardenstoeterij te
koopen. West-Canada trok hem zoozeer
aan, dat hij daar een bezitting wenschte te
hebben. Hij was van plan van tijd tot tijd
naar de fokkerij te komen, waar hij tevens
bezigheid hoopte te vinden voor enkele zij
ner oude strijdmakkers, die in Frankrijk on
der hem hadden gediend.
worden gemaakt naar de voornaamste sle
den. 1
New-York, 14 Oct. (N. T. A Draad
loos van Annapolis). De secretaris van Wil*
son heeft de volgende regelen bekend ge
maakt voor de internationale arboidsconfe*
rentier
1. De secretaris van arbeid zal, in over
eenstemming met den oproep van den pre
sident, den 29en October de conferentie
openen om de geloofsbrieven van de gede*
legeerden in ontvangst te nemen.
2. Wanneer het vredesverdrag van kracht
is geworden door de ratificatie van het
vereischte aantal staten en de volkenbond
in het leven is getreden en behoorlijk ge
machtigde vertegenwoordigers van de loden
van den bond aanwezig zijn op het tijdstip
der opening van de conferentie, zal de
secretaris van arbeid overgaan tot het org?"
niseeren van de conferentie. De nanwezjge
vertegenwoordigers zullen dan kunnen be
sluiten tót verdaging tot zoodanig iidstip els
zij gewenscht zullen oordeelen om de agen
da te kunnen behandelen in eene m er vol
tallige vergadering.
3. Is het vredesverdrag den 29en Octo
ber nog niet vo^ kracht geworden, dan zal
de regeering der Vereenigde Staten de
verdere stappen lot organisatie van de con
ferentie verdagen tot een datum, waarop
kan worden verwacht, dat de organisatie
zal kunnen worden verricht.
Verspreide Berichten
D e N e d. J 0 a 1 b e u r s t c B r u 5 s e 1.
Dc Brusselsche redacteur van de Msb»
schrijft
De Nederlandsche Jaarbeurs, welke ge
lijk men weet, op touw werd gezet door een
Belgische maatschappij en de volgende
maand in het Palais des Sports zou plaats
hebben, zal waarschijnlijk tot begin volgend
jnnr worden uitgesteld.
Op de eerste plaats is dit uitstel toe te
schrijven aan het feit, dat het gemeentebe
stuur von Schnerbeek, hetwelk voorkeurrech
ten heeft op het gebruik van het Palais, op
22 November in dit gebouw een groot feest
zal geven Ier eere van de soldalen van
Schaerbeek.
Men zal de beurs derhalve moeten uitstel
len tot December, een lijd, welke minder
geschikt is voor het zaken doen.
Van den anderen kant hopen de organi
sators dat begin volgend jaar de stemming
beter zal zijn. Vele Nederlnndsche fabrikan
ten en handelaren hebben voor deelneming
ingeschreven onder voorwaarde, echter dat
de kwesties tusschen Nederland cn België
zouden geregeld zijp.
Kameroverzicht
Tweede Kamer
De heer B r a a t vroeg in de zitting van
Dinsdag verlof tct een interpellatie over de
melkrprijzen, die hij te laag achtop dit
verzoek zal heden worden beslist.
Tijd winnen is het leven verlengen.
JCWF.1.1ER
Roman
door
.Mr T H .1. LAMBERTS HURRF.LBRTNCK.
/.f hebber. gebeten de in gi.uen geroerde
eieren, de uit inr.is bereide coined Hugs met
•oeik en schijfjes pisang, dat Giaduske heel
lokker vond, de mmton-chop met de sweet
pointer', de recto aardappelen, waarvan
Voneken en Bevbkc beweerden, dat ze zeker
bevroren varen geweest, waarop Jcnnc huil
echter lieefl verzekerd, dat dit in dit tropisch
gewest eer. onmogelijkheid was.
„Als je «of ;i vindt vander dan gaan w ij eens
naar huiler, op dc verandah ice cream drin
ken
n „Wat is dat?'-
I „Iets beti ve: Jrisschends, Ook door Cuen-
JBs gemaakt!'
„Da's goed jongen, iets verfrisschencis, dat
zal mij goed doen hij zoon liittc... foei... foei,
wat is het warm hier."
In rustige rust zitten zij in de wiebelende
schommelstoelen voor het ruime, stevig van
in helften doorgezaagde boomstammen opge
trokken huis, waarin op regelmatige afstanden
groote, vierkante openingen, de vensters, door
Nauw ijzergaas beschermd tegen het indrin
gen van vliegen en muskieten; in het midden
aan d*c voorzijde grootere, hoogere opening,
de deur, ook van gaas voorzien; «de stijlen,
steunend het vefandahdak, verborgen onder
breedrondc ibouquetvormige bloeiende guirlan
des, weelderig bezaaid met blauwe en paarse
bloemen-, in groote groene tobben hooge olean
ders; voor hen een laan van breedbladige
aloës.
Stil mijmerend ?it dc oude turend naar dat
vreemde, dat wonderbare, naar die eindeloozc
vlakten van groen en wit, van zomer en win
ter.
De hemel gloeiend metalen koepel, doorre
gen met breedc gouden en vlammend mode
blccdstreepen vloeiend in elkaar, waarlangs
zweven korte raggen van teer gesponnen witte
draden.
Heel ver aan den rand van den stolp, de
verzengende zonneschijf, be gloeiend met hare
blinkende lansen de nietige dwerghuisjes van
Rohertsville, waaruit kleine, ijle rookwolkjes,
deinend over de groene weiden, waarop zich
hier en daar verheffen de hooge parapluievor-
mige zwaar bckr.uinde "umbrella-trees, over
schaduwend de kronkelige mesquita heesters
mot dc dun spichtige blaadjes en de forsche
spjisgepunte cactussen met hunne weelderige
bioemer.pluimen; daar tusschen op den van
hutc trillenden grond, als beweegbare bonte
cn donkere plekken, koeien en paarden, zich
voedenxl niet liet dunne prairiegras der wei-
(R-n, omlijnd door prikkeldraden, gestuwd door
uit dc bossclicn gekapte knoesterige, krom
verwrongen boomstompen schier op elk
dozer, een arend. Rondom hem op groen tapijt
uitgestrekte sneeuwvelden der uit dc open
muilen der peervormige vruchten hangende
katoenvlokken in gulden zonne.
Tallooze Mexicnansclie mannen en vrou
wen, he» gore hemd wijd open over dc blootc
borsten, die in bukkende houding langzaam
voortglijden over dien glnnzenden ijskorst,
plukkend met rappe handen die donzige vlok
ken om dezen vervolgens te werpen in de om
hunne schouders bengelende zakken.
,'t Wordt dit jaar een goede oogst vader,
minstens eeh baal per acre."
„Hoeveel is dat een baal cn een acre?-
.✓Een baal is zestien honderd -vijftig kilo en
een acre zoo ongeveer een halve bunder.''
,.En hoeveel krijg je voor een kilo katoen?"
-,Dat hangt van de koers vanaf liet eene
jaar tien cent dat wil zeggen zooveel als
bij ons vijf en twintig het andere jaar vijf
tien cent nlzoo zeven en dertig en een halve
cent
Hoeveel acres heb je?'*
„Nu al twee honderd.
„Zou... zoo... twee honderd... elite acre
zestien honderd vijftig kilo... dertig cent; en-
k?|A oogenblikken van stil zijn met even lip-
penheweeg dan met forschen ruk opheffend
den leunenden rug... maar Jcanc, als ik goed
gerekend heb dan maak je elk jaar minstens
vijftig duizend gulden alleen aan je katoen cn
t'a 11 heb jc nog de opbrengst van je melk, van
je boter cn kaas, van je vee, dan moet je tocli
binnen enkele jaren, schatrijk zijn ik be
grijp nie4, dat ze niet bij hoopjes van bij ons
hier heen komen.'i
Ken luide hartelijke lach „neen vader,
zoo gemakkelijk als jij je dat denkt gaat dat
niet dat zoo spoedig schatrijk worden
't zijn hier geheel andere toestanden als bij
Ons, hier koop je geen land, dat je maar in hel
voorjaar hebt te beploegen en te Bezaaien om
er in den zomer de vruchten van te trekken;
hier koop je land vol struiken en hoornen met
diepe wortels in den grond, land vol cactus
sen, met stengels zoo dik als armen, land vol
onkruid, land, dat jc zelf moet schoonmaken
en daarvoor heb je noodig machines, paarden,
muilezels, die je ook alweer moet koopen en
duurder, veel duurder dan bij ons, werkkrach
ten, M xieaansclic arbeiders, die je moet hu
ren fiat alles vereisclu kapitaal veel ka-
piraal; ik heb je dat alles 11 iet te cxpliceéron,
vader, dat begrijp je zelf wel, jij, die groot
grondbezitter zijt geweest.
En dat is nu juist het merkwaardige, het
gekke, dat slechts heel, heel weinigen, om zoo.
te zeggen* geen enkele van al die lui. welke,
liiar komen, over genoeg kapitaal kunnen be
schikken om '11 simpele vijf en twintig acres te
koopen, om al de onkosten tc bestrijden, ver-
eiseht rni dat land vruchtbaar te maken, om
bet bedrijf in exploitatie te brengen, om hel
eerste jaar, -desnoads dc eerste jaren te kun
nen leven zonder een cent te zien van het in
't land gestoken geld.
„Wat zeg je Jeanc dc eerste jaren?"-
„Ja vader, de eerste jaren, want liet kan ge
beuren, dat één enkele, dag» één enkel uur kan
vernietigen den arbeid van een geheel jaar en
wat <1 a 11wat dan als je niet kunt beschikken
over voldoende fondsen!''
Waarvan dan te betalen het onderhoud van
jc «machines, de huur van je knechten en mei
den, want die vragen je niet of je veel, weinig
o£ niers verdient; die eischen hun loon cn
je hun van daag niet betaalt dan zijn zij mor*
gen bij een anderen baas."
„Da's niet netjes, je meester zoo maar in den
steek te lalen, als hij in de miserie zit, dat
heeft Kobus niet gedaan."
„Och vader, wat zal ik je daarvan zeggen:
ze moeten er van leven, 't is hun bestaan.
Je zei zoo even, dat jc niet begreep, dat ze
niet bij hoopjes hier komen, dat doen ze niet
Lliij hoopjes maar bij lioopen, omdat zij dit
alles niet weten, omdat ze hel leven hier niet
kennen, zqoals dit in werkelijkheid is, omdat
ze daar ginder in Europa lezen en ook «cloo-
\en de dolzinnigste verhalen, net of ze hier het
goud slechts zoo van den grond hebben op te
rapen, of ze. Slechts den voet op Amerikaan-
schen bodem hebben te zetten om in enkelo
jaren rijk tc zijn. om met onnoemelijke schat
ten terug te kecren naar de vroegere Heimate
opr daar hun verder leven in overdaad f»
weelde te kunnen doorbrengen.
Arme sukkels, onnoozcle. halzen ik hel»
van die jóngens uit Europa bij,mij gehad, die
mij- gesmeekt hebben hun een homp brood te
laten verdienen, dat zij anders zouden crepec-
ren van den honger en ik... ik kon niets vo*
hen doen - geen enkele hunner, die in staat
was een simpele vijftig kilo katoen per dag t®
plukken, want dan was zijn ruggegraat ver
stijfd, door het altijd gebukt tc moeten loop?»,
dan voelde hij zijn lijf als gebroken, 't was
hem onmogelijk geweest om nog een voet te
verzetten, zijn arm nog uit tc strekken; plomp
nk een zak was hij neergevallen» was lig6cn
gebleven tot andere Mexicnnnschc plulckcrf
hem hadden gevonden aamechtig met gesloten
oogen. het hooM op den 7oh, waarin nauwe4
lijks twintig kilo elke Mexicaansche jonge»
plukt cr minstens honderd -vijftig per 'dag.
(Wordt -verïolgdL t
