i
ALCOHOLVRIJ
versterkend.
voedzaam gezond
Om 10.000 Dollar,
s
„IET WAPEN VAD GOUDA"
Haarden, Kachels, Fornuizen en bijbe-
hoorende Artikelen samen te stellen en
II concurreerend aan te bieden.
Kapitaal en Reserven 1 14008
NATIONALE 8ANKVEREENHG
IISTERMISEJE EMS
I
BERICHT.
x
x
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
SAFE DEPOSIT.
UIT DEN OMTREK
Advertenties, welke
men denzelfden dag nog
geplaatst wenseht te
hebben, dienen 's mor
gens vóór tien nnr in
ons bezit te zijn.
Spoed-annonces wor
den tot half één aange
nomen.
Adm. AMERSf. DAGBLAD.
Advertentiên
Schouwburg Utrecht
Dinsdag II November, Tl uur
I Een geregeld adverteerder f
ft
IS EEN GENIE
n'
C. NICHTING
Het is ons gelukt een
mooie Collectie
Firma J. F. HAAKSMA,
Langestraat 45.
JËeanknQgl Co.,
x f*
x
n
x
x
x
X
X
X
„ONS BELANG"
Alle soorten verzekering en ouhet loven en lijfrente
X X
c~Bank- SËssociaiie
.(Meelt Agenten van alle voorname Stoomvaartlijnen.
BijkantoorAMERSFOORT, Kortegraclit H.
op een 12-jarig. meisje na, dat wondkoorts
kreeg, na verbonden te zijn naar huis terug-
keeren.
Verwonderlijk is het, dat bij zulk een
groot ongeluk, zoo weinig dooden en ge
wonden te betreuren zijn. De machinist en
de stoker, die vlak bij den gesprongen ke
tel stonden, zijn er betrekkelijk goed afge
komen de machinist liep een beenkneuzing
op, de stoker, die men tusschen twee deu
ren bekneld vond, een kleine wonde aan het
ihoofd.
Omdat men vreesde, dat nog anderen van
het personeel zich onder het puin zouden
bevinden, werd omstreeks 11 uur appèl ge
houden waarbij gelukkig bleek, dat de rest
van de arbeidsters ontkomen was.
Een heer, die enkele seconden voordat de
ontploffing plaats had, de fabriek passeerde,
deelde mede, dat hij achter zich nog eenige
werklieden had zien loopen. Deze moes
ten, indien zij zich niet uit de voeten had
den gemaakt, door de luchtdruk in den sin
gel zijn terecht gekomen. De politie dregde
het water af, maar vond niets, zoodat men
vermoedt, dat zij nog juist ontsnapt zijn
temeer, daar aangifte van vermissing tot
nu toe uitbleef.
Behalve het ketelhuis was ook een ge
deelte van de aangrenzende woning, bene-
den door den heer v. d. Pol, eigenaar van
7,de Stijgende Zon", boven door den heer
Meulman met vrouw en kind, bewoond, in
eengestort. De vrouw en het kindje van den
heer Meulman liepen "niet ernstige verwon
dingen op.
Tof zoover onze inlichtingen. Maar thans
was er op het terrein zelf genoeg te zien.
Een gedeelte van den singel was op grooten
afstand van de plaats des onheils afgezet
door politie en militairen, een maatregel die
Tioodig was, want het stond begrijpelijkerwijs
zwart van de menschen. De brand was
schijnbaar overmeesterd. Groote rookwolken
stegen op, waar de spuitgasten hun stralen
richtten, maar van vlammen was niets meer
te bespeuren. De verwoesting was trouwens
al verschrikkelijk genoeg. Het geheele fa-
•brieks-comnlex,. ook de gebouwen die met
!de ontploffing gespaard gebleven waren,
grijnsde dakloos en zwart gebrand. Niets
hadden de vlammen gespaard, in elk ge
bouw hadden hun tongen gelekt en tusschen
deze ruïnes vond men de talrijke teekenen
van de ontploffing: stukken ketel, krom ge
bogen en verwrongen, verbrijzelde machines
toms huiverigwekkend, een aan flarden zijnd
Ideedingstuk, een rok, een mantel, boomtak
ken, een doorgeknapte ijzeren lantaarnpaal
en nog honderden bewijsstukken meer.
Rechts gaapte het huis, waarvan de ontplof
fing de halve beneden-étage had weggesla
gen, aan den voorkant stond de muur zelfs
nog met gave ruiten in de ramen. Er tegen
aan leunde de schoorsteenpijp van de fa
briek, waarvan gedeeltelijk de fundamenten
en steunsels waren weggerukt, zoodat men
vreesde voor omvallen bij een harden wind
stoot. Later bleek echter dat het schrale ge
vaarte nog stevig genoeg stond.
In de woning, waarop de binnenketel viel,
hebben wij even een kijkje genomen. Op de
boven-étage waren de twee Varners, waarop
de ketel was gevallen, eigenlijk geen kamers
meer. Alles puin, gruis, verwrongen ijzer en
gebroken glas. Merkwaardig is, dat een daar
wonende zuster van den heer v: d. Poll, die
te bed lag, toen de ketel op haar kamer
neerkwam, in het geheel geen letsel had
bekomen, hoewel haar bed bezaaid lag met
stukken hout en steen. Wij zagen van uit een
der ramen het tuintje, waarin het meisje Kuys
gevallen was. In de takken van den boom,
waardoor zij was heengeslagen, hing nog de
rok van het oneeiukkige slachtoffer. Ook
bleek ons toen duidelijk, wat een omvang
de brand had gehad; zoo ver het oog reikte
niets dan uitgebrande gebouwen. De vlam
men gingen toevallig juist tot de wasscherij
..de Pelikaan", waarvan de zoon van den
heer v. d. Pol eigenaar is. Deze wasscherij
bleef geheel gespaard.
In de stad hebben de huizen in den om-
trekkelijk weinig schade geleden.
Van enkele perceelen zijn door den lucht
druk de ruiten gebroken, onder andere van
de Hoogere Burgerschool. Een deur van een
café aan de overzijde van den Singel was
door een stuk van den ketel getroffen en
lag uit haar voegen. De luchtdruk moet zóó
sterk zijn geweest, dat een rijtuig met koet
sier, paard en al een halven meter in de
hoogte geheven werd, terwijl voorbijgangers
opgenomen en enkele meters verder weer
neergezet werden.
Te 1.40 kwamen uit de bovenverdieping
van het half ondermijnde huis der heeren j
Meulman en v. d. Pol opnieuw vlammen. Het
mastieke dak was aangetast, dat sppedig fel
brandde, niettegenstaande een viertal goed-
gerichte stralen het vuur bekampten. Plotse
ling, om precies half drie, stortte het geheele
huis, op den voorgevel na, ineen, dak en
alles meetrekkend. Nu was de brandweer het
vuur spoedig meester, al bleef een dichte
rook om de puinhoopen trekken. De brand
weer begon met het sloopen van -het over
schot van het perceel; den voorgevel.
Zooals gezegd is de oorzaak van de ont
ploffing nog onbekend.
De inspecteur van het stoomwezen stelt
een onderzoek in. Ook de burgemeester van
Gouda was spoedig aanwezig. De schade,
welke zeker meer dan ƒ100,000 bedraagt,
wordt gedekt door een verzekering op beurs-
polis.
M ij n o n g e 1 u k k e n. "Donderdagnomid-
dag omstreeks 4 uur had in dc mijn „Hen
drik'' te Rumpen een ongeval plaats, waarbij
de voorman Berger zijn leven verloor. Berger
was werkman in een in aanleg zijnde tusschen-
schacht, toen hij van een hoogte van onge
veer 40 meter naar beneden viel met het on
gelukkig ge vol» dat de dood onmiddellijk in
trad. Ilij laat een weduwe met nog 4 jeug
dige kinderen achter.
In de Dominiole steenkolenmijn te Kerk
rad?geraakte de houwer Luetgens onder
neerstortende steenen bedolven. Het een ge
broken schedel werd hij naar hef hospitaal
vervoerd. Zijn toestand is levensgevaarlijk,
Onder leem bedolven. Te
Maastricht is een 13 jarige knaap bij het
spelen in de vestingwerken onder een in
stortenden leemberg bedolven en gedood.
Sleepboot gezonken. De sleep
boot Thamas van de Internationale Sleep
dienstmaatschappij te Rotterdam is gisteren
bij het verlaten van de haven te Montevideo
gekapsijsd en gezonken. De bemanning is
te Montevideo geland.
De electrificatie van N.»
Brabant. Uit alleszins bevoegde bron
vernemen wij, schrijft „Het Huisgezin", dat
de onderstations te Orthen en Helmond in
volle werking zullen worden gezet en vanuit
de hoofdcentrale van Geertruidenberg een
stroom van 50,000 volt zullen ontvangen.
Verschillende gemeenten, zooals Hel
mond, Deurne en een groot gedeelte van
Eindhoven zullen dan tegelijkertijd van de
zen stroom genieten.
De provinciale Noord-Brahantsche Electri-
sche Maatschappij, die alleen na Maart van
dit jaar 110.000 ton koper verwerkte, heeft
thans als eersten uitbouw 80 K.M. kabel ge
legd van de te leggen 120 K.M. Het aantal
mosten bedraagt 680.
Verschillende plaatsen in het westelijk
deel der provincie, zooals Terheijden en Ma
de, zullen ook dezer dagen stroom ontvan
gen. Voor Breda zal het ook slechts een
kwestie van dagen zijn, terwijl men bezig.is
met de lijn van Helmond naar Eindhoven.
School- en Kerknieuws
Romeinsch-Hollondsch recht
te Oxford. De Londensche correspondent
van de N. R. Ct. meldt:
De beheerders ven het Rhodesfoncs hebben
aan de univcritcit te Oxford 20,000 p. st. ge
schonken voor het in hel leven roepen van een
professoraat en de bevordering van de studio
in het Romeinsch-Hollandsch recht.
Het studen.ffncongres van
Straatsburg. Mqp schrijft oan de N. R.
Ct. uit Straatsburg
Een groot internationaal studcntencöngres
zal hier gehouden worden en wordt op den
historischen dag van 22 dezer geopend Alle
genood'igden komen „Neen, alleen de Hol
landers niet!" roept de Slrassiburger Neue Zei
ttmg uit en vervolgt„In een door den com
miissaris van het congres ingekomen brici, die
overigens in slerht Fransch gesteld was, wordt
door de Cercle des Etudiants des Ur/versités
"de HoLlande, uit naam van aile Hollandsche stxr
dentenvereenigingen voor deelneming aan het
congres bedankt en wordt deze weigering aldus
verklaard Wij hebben gemeend ons het ge
no eg en te moeten ontzeggen naar Straatsburg
te gaan, daar willekeurig ol onwillekeurig de
feesten, die gij houden wilt, het karakter van
overwinningsfeesten zullen verkrijgen. Bij alle
sympathie, die wij voor u voelen, 'kunnen wij
als vertegenwoordigers van neutral© studenten
groepen niiet aan feesten deelnemen, die een
u.iüeke tendenz hebben".
Een scherpe aanval op Holland volgt dan,
vol verwijten, zijn neutraliteit steeds in Duit
schen dienst gesteld te hebben, en het blad
eindigt dan„Waarschijnlijk willen de Holland
sche studenten op grond van diezelfde neutra
Jtcit thans niet deelnemen aan een onschuldig
studcntencöngres, wijl daar misschien over 'n
overwinning gesproken wordt, die hen oogen
schijnlijk niet verheugd heeft.".
De Républicjue vraagt, of hij de Hollanders
geluk moet wenschen, die volgens de Répu
blique tijdens den oorlog niet op zulk een
pijnlijke wijze de neutraliteit doorvoerden. Al
dus de opvatting hier".
Tot zoover het -bericht van de N. R. Ct. Ge
alk men weet merkt Het Vad. op zijn
het echter niet alleen de Nederlandsche studen
ten. die om dc opgegeven reden de uitnoodi-
ging hebben afgeslagen. Dat deden ook de
Noorsche. En zouden de Zweedsche haar heb
ben aangenomen Hel zou ons verwonderen.
Een R. K. Universiteit. Het Door
uchlig Episcopaat heeft ingesteld eene Com
missie van Voorlichting in zake de stichting
eener RJ\. Uruvcrs teit, waarin zijn benoemd
prof. dr. J. Th. Beysens dr. W. A. Boekelman,
dr. P. G. M. Direkx, prof. dr. J. H. E. J. Hoog
eld, mr. W. M. van Lansohot, mr. J. R. H. van
rof. dr. J. C. F H. Schrijnen, dr. H.
E. J. M. van d'cr Velden, mr. A. 1. J. M. baron
m. De Aartsbischop heeft de com
u.s9;e Maandag 1.1. te zijnen huize geïnta-ilecrd.
(Msb.).
Kon. bezoek Zendingstentoon
stelling. De Koningin-Moeder heeft gister
morgen een bezoek gebracht aan de zmdings
tentoonstelling, welke in dein Dierentuin in Den
Haag gehouden wordt. H M.f die vergezeld was
van freule Van de Poll en jhr. Van Tets, ver
toefde ruim een uur op de tentoonstelling. Dr.
J. A. Cramer, voorzitter der Utrechtsche Zon
dingsvereeniging, leidde H.M. rond. Eenige
oud-zendeling'en, zendel ngen en zendelinkkwCe
kelingen lichtten de Koningin-Moeder omtrent
den aard van het tentoongestelde in.
Woensdag is de tentoonstelling bezocht door
den oud-minister van koloniën mr. Th. B. Pleyte
Cn mr D. Fodk.
Gedeputeerde Staten van dit Gewest
hebben aan de Gemeentebesturen van
Utrecht medegedeeld, dat jaarlijks bij de
vaststelling der Provincialebegrooting een
bepaalde som zal worden beschikbaar ge
steld, teneinde hun College in staat te stel
len daaruit bijdragen toe te kennen uit de
provinciale middelen in de kosten van uit
zending en verpleging van kinderen uit de
prov. Utrecht in gezondsheids- en vacan-
tie kolonies. Hieraan zijn de volgende be*
palingen verbonden.
De bijdrage wordt toegekend aan de ge
meente, waarin de uit te zenden kinderen
woonplaats hebben, doch alleen indien door
den Raad dier gemeente overeenkomstig
de bepalingen der Armenwet ten genoege
van Gedeputeerde Staten eene verordening
is vastgesteld, waarbij de gemeente gelden'
beschikbaar stelt tot dekking van de bo
venvermelde kosten, voor zooverre die kos
ten niet uit de bijdragen van particulieren
ten niet uit de bijdragen van particulieren,
van instellingen van weldadigheid of van
andere zijde worden bestreden en in welke
verordening voorts het geneeskundig toe
zicht wordt geregeld dat op de verpleging
van gemeentewege wordt gehouden.
De bijdrage der Prov. zal in elk bijzonder
geval door Gedeputeerde Staten worden
toegekend tot ten hoogste 50 van het
geen'na aftrek van alle andere bijdragen
ten laste der gemeente blijft.
Aan het toekennen der bijdrage Wordt
de voorwaarde verbonden, dat de gemeen
te van deeventueel door haar verhaalde
kosten aan de Provincie een gelijk percen
tage zal vergoeden als door deze aan de
gebeente is uitgekeerd.
Zoolang door een gemeentebestuur, waar
in de uit te zenden kinderen woonplaats
hebben, niet is vastgesteld -eene verorde
ning als hierboven bedoeld en de kosten
uit de bijdragen van eene vereeniging van
particulieren oF van instellingen van wel
dadigheid worden bestreden, zaï door de
Provincie in elk bijzonder geval eene sub
sidie worden geschonken aan een derge
lijke vereeniging van ten hoogste 25 cent
per dag per 'uitgezonden kind.
-—Het Interneeringskamp te
Harderw ij k. De „Tel." meldt nog dat d^
rust onder het bewakingsde-tachemeyrit van
het interneeringskamp geheel is horsteld.
Ook de gedesterleerde onderofficier is te
ruggekeerd. De opzet der gedeserteerde sol
daten, n.l. at zij in hun garnizoen te Amsler-
dam, Amersfoort enz. gestraft zouden wor
den er. daar zouden 'dijven. is misltKL daat
aller teruggekeerd zijn.
De b^.fingen der geïnterneerden wordenj
door de tegenwoordig-: tijdelijk-1 internee-
rings-a ut or'"feiten zoo goed behartigd, dat
door de geïnterneerden zelf bii monde van
't Russen-con-.ité en het Joods he comité
verzoeken zijn gekomen om deze leiding te
mogen behouden en vooral de vroegeie
autoriteiter niet meer aan te s eJlen
Beide comité's bestaan uit geïnterneerden
Het Russen-comité behartigd de belangen
der Russenhet Joodsche comité die de*
overige geïnterneerden.
De toestand van den gewonden Russischer
kleermaker Tsjerwotkii), aan wien een stuf
kaak, eenige tanden en een stuk van de tong
uitgeschoten werden, is vooruitgaande.
I. V. Het Hofstad Tooneel,
l/ir COR v. D. LTJGT MELSERT.
Het «acces blijspel
in 8 bodr. van
James h. montgommery.
Regie LOUIS CHRISPUN Jr.
Prijzen van f 2.60—0.30 plus
ttedel. bel. en auteursrechten.
Plaatsbespreking dagelijks van
11—3 uur.
dio de ubonnés als hot
ware dwingt naar zijn
advertenties te zoeken
om te zien wat hij weer
voor nieuws heeft
m hot reclamevak en
zal. dank zij dit vernuft,
den bloei zijner zaken
op ongekende wjjz« be»
vorderen
Stoom Wasch-, en strijkinrichting,
Ondergeteekende beveeit zich wederom
beleefd aan voor het behandelen der Wasch-
Uitstoominricbting voor wollen dekens f 0.80
per stuk.
Spannen van vitrage gordijnen f080 per stel
Joannes van Dieststraat 1-3
t/o dc Christelijke school. AMERSFOORT.
xxxxxxxxxxxxxxx
X X
Qrnbemscbemeg 10. - ^ei. Cjnte/c f3
x
ten ttcb mei nnn- er> natlrnnp o/tn
X
x I
xnxxxxxxnnnxxxxxxxxMx
n
x
x
Levensverzclkeri'i'r-M'.ustsohatvnil
Spaarkas „Onderlinge Voorzorg"
Kantoren: Ulrcchlscheweg 13, A-uicrstoort
Kapitaalvorming door storting van eén rijksdaalder
per maand gednrendo 10 ;aar.
Aandeel in de winst zonder verhooging der premie
Soliedo waarborgen lage tarieven
Inlichtingen aan het kantoor en bij do agenten
do hecron
STOETS. Ruiterstroat 14.
BRUGMAN. St.-Andriesstraat 16.
NOORDEWIER. 2e Knzornostraat 5a.
SCHEICK, Langestraat 45.
VAN HEERDE. Zuidsingel.
VAN DER KAMP, Leenaart Nioaaiueslr&nt 20
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
HOeributm S~ Qomperh 1634 en Credieioereenlging 1653
Kantoor: AMERSFOORT.
ZUIDSINGEL 43.
x fondsen tye'tllouring Ltuupuns
ALLE BANK- en EFFECTENZAKEN,
PASSAGE-BUREAU
FIRMA JANS Co.
I'tr. sir. 3.
Int. Tel. SM.
Gratis Inlichtingen.
j Kantoor AMERSFOORT, KontegracCit
22 (naast het Postkantoor).
Kapitaal en Reserven. f 7,500,000
COUPONS, EFFECTEN, VREEMD GELD,
DEPOSITO'S, HANDELSCREDIETEN,
INCASSO'S, SPAARBANK 4
REISCREDIETBRIEVEN, IN-
EN VERKOOP van WISSELS,
ADMINISTRATIE VAN
VERMOGENS, CHEQUES
OP BINNEN- EN
BUITENLAND
SAFE-DEPOSIT,
OTRO
OPGERICHT 1871. Kapilaal I 44.444.700-
Reservolonds 30.250.000.-
TET.FFOON 176. Bijzondere Reserve- 2.000.000-
Uitvoering van Effectenorders
Credleten voor Handel en In dustrie
Behandeling van alle Bankzaken.
RENTEVERGOEDING voor DEPOSITO met -én
dag opz. 8'/, pCt. andere termijnen volgens
overeenkomst.