Dixi
AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander"
en
"binnenland
WILLEM OPOENHÖIZEN J
feubLletokl
Be Sieoi van Frankrijk
£ateraag
TWEEDE BLAD.
A Khms BAVIMG
JOE-9, SCHOT.
Geldersclis Credietvereeni
OjpgerïchJ IBS®.
ARNHEM.
Gestort Kapitaal
Reserven
Verricht alle barakzaken.
BUITENLAND
Ü1 Middenstands Crediettak
Amersfoort en Omstreken.
LA' SESRACHÏ Ho. 4. TttEPHOOM Ho. 331
Fourneert Cheques
op Binnen- en Buitenland
Heeft uitgebreid Giro-verkeer.
I«p0rn I
1 11 Bi II Alpaca
I I
18e Jaargang
No. 197
14 Februari 1920
Mctaaüsme.
ij-
fn AÜneuland bestaan, naast enkele, dik-
ee ijls tijdelijk verschijnende, couranten niet
ruiver persoonlijke leiding, groote dagbla
den, die door de coöperatieve vcreenigin-
W
■an arbcnnés worden, uitgegeven en
beheerd.
In de mirhialistische gemeenschap
men sfellc zich onder dit begrip geen ijze
ren regels, geen onbuigzame grondwetten,
in bet algemeen niets stars of doctrinairs
voor, maar een geheel, geleid volgens on
schuldige en zich op natuurlijke wijze ont
plooiende gebruiken ontstaan vele coö
peraties; de Nieuwe Coöperatie steunt ze
o.a. door aanvankelijke credietverleening,
wijl hare leden inzien, hoe door coöperatie
het individu den prikkel en de vreugde van
den prrvaal-eigendom behoudt en zich toch
met zijne coöperatoren kan verdedigen te
gen kapitalistische overmacht.
In Altneuland bestaat geen levensmiclde-
enwoeker. In 't oude Europa zoude de ver
doorgedreven coöperatie duizenden klein
handelaren te gronde hebben gericht; hier
komen /.lj. die den kleinhandel beoefenen,
in verhouding weinig voor.
Wie echter eigen meeningen heeft, eigen
ideecn, wie zelfstandig wil blijven, vindt
naast de coöperaties nog een ruim veld voor
zijn energie.
De eigendom is niet afgeschaft; deze aan
sporing tot -den arbeid, tot uitvindingen en
ontdekkingen, kon en wilde men niet mis
sen. De zeer begaafde mensch moet rente
trekken van zijn talent, de zeer arbeidzame
moet een hoog loon hebben. Den rijkdom
heeft men noedig als lokaas voor de vlijti-
gen en als belooning voor zeldzame vaar
digheid en artisticiteit.
Een der hoofdpersonen in het boek van
Herzl is reeder. Zijne onderneming is er
een van het soort, die slechts of door één
man, oi door eene Naamlooze Vennoot
schap kan worden gedreven. „Dat is nu
juist een van de hoofdvoordeelen van het
mutualisme, dat het het voortbestaan en de
oprichting van andere oeconomische vor
men niet uitsluit" zoo zegt hij. „Ik ben
eigenaar der firma. Mijne arbeiders vormen
eene coöperatie, die ten opzichte van mij
voortdurend zelfstandiger wordt, en dit in
ovei censtemming met mijne wensohen.
Toen ik met mijne onderneming begon en
zij met hunne coöperatie, hadden zij
slechts een consumentenvereniging, waar
uit zich een spaarkas ontwikkelde. U moet
weten, dat onze arbeiders, als leden van de
Nieuwe Coöper.atie tegen de geldelijke ge
volgen van ziekte, ouderdom en dood zijn
verzekerd. Hun spaarpenningen worden dus
niet verbrokkeld. Ik heb hun spaarkas een
deel van de winst van mijn zaak toegekend.
Ik deed dit niet uit edelmoedigheid, maar
uit egoisme, omdat ik zoodoende hunne toe
wijding krijg en bovendien zeker ben, dat ik
mijne enderneming op gunstige voorwaar
den 2al kunnen verkoopen, tegen den tijd,
dat ik mij uit zaken wil terug trekken. Dan
zet ik mijne reederij om in eene naamlooze
vennootschap en ik heb bij voorbaat aan de
spaarkas van mijne arbeiders het recht van
voc-rkcop afgestaan op den grondslag van
eene matige rente. Daarom zijn mijne ar
beiders mijne beste vrienden. Dit is, als U
wilt, eene patriarchale verhouding, maar
uitgedrukt in de meest moderne vormen. Als
er een opruier tot mijne arbeiders zou
komen, zoo zou ik hem niet met geweld be
hoeven te verwijderen mijne arbeiders
zouden hem eenvoudig weglachen. Zij we
len, waar ze aan toe zijn en daarmede is
alle in de lucht hangend socialisme uit."
De kleinhandel, voorzoover niet in han
den ven coöperaties, wordt bijna uitsluitend
door warenhuizen uitgeoefend; kleine win
keliers kunnen, met enkele uitzonderingen,
Reading-Sïandard Moiorrijwielen.
Automobielen en R/loforrijwielbanden in verschillende maten
uit VOORRAAD leverbaar.
OEÉlfiOT Ta'e?- 399
ll Telegr. adres D!XI.
f 10.000.000
- 4.400.0C0
niet bestaan. Daar vele warenhuizen tevens
verkoops-organisaties voor het platte land
hebben door het rondzenden van prijs
couranten en monsters is er geen plaats
voor rondreizende handelaartjes.
De sterk ontwikkelde clectrificatie van het
land stelt overal stroom beschikbaar. Zoo
kon de bevolking van de dorpen, half boer,
half klein-industrieel worden. In beide rich
tingen heeft men zich in coöperaties veree-
nigd. De industrieele producten worden
door de coöperaties geleverd aan waren-
hulzen en exporteurs. De in velerlei vormen
beslaande landbouwcoöperaties leveren
veelal hare producten aan de markten in de
groote steden.
Het reizen met den spoortrein is heel
goedkoop; het opzoeken van arbeidsgele
genheid diende immers in het algemeen be
lang zoo gemakkelijk mogelijk te worden
gemaakt.
De Nieuwe Coöperatie was oorspronkelijk
cone Naamlooze Vennootschap; hare aan
deden werden door de coöperatie tegen
eene behoorlijke vergoeding overgenomen.
De coöperatie had de middelen, die ze
daarvoor noodig had, verkregen uit de
vaarde-vermeerdering van de landerijen,
die zij had aangekocht. Die waardevermeer
dering was aan de arbeiders te danken en
hét' was dus billijk, dat die hun ook ten
goede kwam. Zoo kwamen de landerijen in
het bezit van de gemeenschap. De spoor
lijnen werden aanvankelijk eveneens door
naamlooze vennootschappen aangelegd,
maar later gingen ze in eigendom over aan
de Nieuwe Coöperatie.
Het oud-Bijbelsche Jubeljaar werd weer
ingevoerd, d.w.z., particulieren kónden geen
grond in eigendom krijgen. Na 50 jaren-
keert de eigendom van den grond weer aan
de gemeenschap terug.
Hoewel wij in Nederland onder de auspi
ciën van „Nijverheid" ook een begin heb
ben gemaakt met de voorlichting van hen,
die plannen hebben tot oprichting van de
eene of andere fabriek, is het wel interes
sant te zien, hoe Herzl reeds in zijn boek
een departement voor nrbeids- en onderne-
mingsstatistiek beschrijft, welks doe! het is
hen, die werk zoeken of zich als fabrikant
willen vestigen, in te lichten omtrent de
kans van slagen. Het gevaar voor overdre
ven concurrentie werd daardoor ondervan
gen, nieuwe industriën v/erclen aangetrok
ken.
Overal werd de 7-urige arbeidsdag inge
voerd; zeven uren van gecor.cenlreerden
ijver verzekerden eene. behoorlijke pro
ductie.
De productieve landbouw-coöpevniics
werden al dadeiijk gesteund door een op
moderne leest geschoeid londbouw-crediet.
Merkwaardig is ook het geschetste insti
tuut der schóól-wereldreizen. Op de scholen
worden alle kinderen niet alleen kosteloos
onderwezen ze dragen alle dezelfde een
voudige kleederdiacht maar nergens
wordt den kinderen der beter gesitueerden
meer gelegenheid dan andere tot gemakke
lijk hooger opklimmen op den maatschappc-
lijken ladder geboden. Het vrijzinnig demo
cratisch program„gelijke ontwikkelings-
voorwaarden voor iedc-recn" is in Herd's
gemeenschap geheel verwezenlijkt.
De bekwaamste scholieren vcrkiijgen als
beiooning voor hun ijver, maar ook in het
belong hunner verdere ontwikkeling, het
recht, een gemeenschappelijke wereld
schoolreis le doer., onder bekwame leiding.
De lust aan avonturen, die den jongelingen
in de vlegeljaren zoo eigen is, wordt niet
gedoofd, maai' er wordt juist asn tegemoet
gekomen. In verschillende steden in de ver
schillende landen aio bezocht worden
heeft de Nieuwe Coöperatie school-tehüizen
van ol het noodige voor het onderwijs en
de huisvesting voorzien. In elk dier inrich
tingen, die ieder cën blijvenden directeur
hebben, houden do schóól-karavanen elk
drie maanden verblijf. Zoo leeren de jon
gens verschillende talen sprc-kev. en de
wereld kennen, zender dat de leergang
wordt onderbroken.
Gevangenissen, zooals wij die hebben,
kent Altneuland niet. Wel zijn er kolonies
voor strafgevangener., waar dezen het land
leeren bewerken en tot bruikbare landar
beiders worden opgeleid. „Wij maken van
den afval van onze samenleving weer men-
schen" zegt de directeur.
Natuurlijk zijn cr in alle steden volks
parken, waar de jeugd op de daarvoor be
paalden uren aan at'hletiek doet.
Tot zoover de hoofdzaken, die omtrent cle
mutualistische gemeenschap worden ver
meld.
Nieuw is alles niet. De Nieuwe Coöpera
tie is schijnbaar van zelf gegroeid uit de
reeds lang bestaande yerbruiks- en produc
tie-coöperaties, die zich naar het voorbeeld
der kartels hebben vercenigd.
N,euw, phantastisch, zijn Herzl's sociale
idëën niet. Jawel, alles was reecis aanwe
zig", segt een der hoofdpersonen in Kerzl's
boek. „De natuurkrachten waren voldoende
bestudeerd, voldoende om er dit alles mee
te doen. Dc technische mogelijkheden
war en cr reeds. Geen beschaafd mensch
van den jare 1900 had cr zich over iels
kunnen verbazen, wat wij hier in Altneuland
zien. Ja, zelfs dc combinatie van sociale
maatregelen, die men heeft verwezenlijkt,
kan een beschaafd mensch niet bovenmotig
verrassen. In het bewustzijn van den wei-
denkenden don; snec-mensch was reeds
toen dc eisch doorgedrongen, dat men aan
het ruwe egoïsme in dc maatschappij paal
cn perk moest stellen. Die belemmeringen
zijn hier niet knellend, daar het individu in
dc coöperatie terug krijgt, wat hem indivi
dueel wordt ontnomen. Ook de coöperatieve
productie cn consumptie waren cr reeds
En toch is uit el dit oude iets nieuws ont
staan".
En ten slotte zegt hij ergens: „Sinds ik
hier heb gezien, hoe men met louter be
slaande ideën eene nieuwe orde van zaken
heeft ingericht, geloof ik noch aan eene
volledige vernietiging, noch aan eene vol-
ledige vernieuwing van alle instellingen. Ik
geloof, om zoo te zeggen, aan eene geleide
lijke verandering van de maatschappij."
De menschen, die precies weten, dot
onze tegenwoordige maatschappij in een
komenden kladdcratsch moet ondergaan cn
dat er daarna een pp een nieuw „stelsel" be
rustende maatschappij zal verrijzen, zij zul
len voor het mutualisms van Altneuland
gren bewondering kunnen gevoelen.
Voor ons echlcr, die niet in een „stelsel"
gelooven, die overtuigd zijn van de geleide
lijke ontwikkeling van onze maatschappe
lijke verhoudingen tot betere toestanden, is
Herzl's Altneuland een wondermooi boek;
do toepassing ven de vrijzinnig-democra
tische denkbeelden zal onze tegenwoordige
maatschappij vervormen tot eene samen
leving, zooais die ons in Herzl's boek voor
oogen wordt gclooverd.
Aan Russische bladen, die met aanmer
kelijke vertraging in Parijs zijn aangekomen,
heeft het Journal des Debets eenige gege
vens ontleent over het proces, dat op
bevel van <ie bolsjewistische bewinds
lieden is gevoerd tegen de moorde
naars van den czaar cn zijn gezin. In
hel verslag, dat de Pravda, het bolsje
wistische orgaan te MoskoVi, daarvan heeft
gegeven, straalt duidelijk door, dat bij de
rechters, die in dit proces zijn opgetreden,
het streven heeft voorgezeten, de sovjet-
regeering te ontlasten van de verantwoorde
lijkheid voor de misdaad tegenover het volk
en de geschiedenis en met die verantwoor
delijkheid le belasten cle revolutionaire
socialisten, die de vurige tegenstanders van
het bolsjewisme zijn. Intusschen is het wel
van behng ksr.r.is te nemen van het ver
haal, dot de Pravda geeft van het voeren van
dit proces.
Den 50en September jl. hebben in de'stad
Perm de 28 personen terechtgestaan, die
beschuldigd waren van den moord op de
familie van den czaar. De revolutionaire
rechtbank, gepresideerd door kameraad
Matvianko, heeft in twee dagen de behan
deling ten einde gebracht van cle zaak der
vermoording van den c-xkeizer, van zijne
vrouw Alexandra prinses van Hessen, van
hunne dochters Olga, Mcria en Anoslasio
en van de personen van hunne omgeving.
(In dit verslag komen de namen van den
czarewitsch en van de vierde dochter van
den czaar Tatjana niet voor).
23 beklaagden verschenen in dit proces.
Onder hen moeten worden genoemd drie
leden van de sovjet van Jekalerinenburg:
Jak hoe tof,' Groesinof en Maljoetin, en twee
vrouwen: Maria Apdnksina en Elisabeth
Mironova. De anderen maakten deel uit van
cle Okrar.a.
Volgens de gcluigenverhcoren zijn de
omstandigheden, waaronder de moord heeft
plaats gehad, geweest, dat dc czaar en de
voor
leden van zijne familie zijn doodgeschoten.'
Zij hebben niet blootgestaan non spotter-*
niien en beleedigingen.
De hoofdbeschuldigde .Tnkhoetof, een 1M
van de sovjet van Jckatcrincnburg, verklaar
de, dat dc misdaad is gepleegd om afbreuk'
te doen aan het gezog van de sovjet ten
bate van cle linkschc revolutionaire socialis
ten, waartoe hij behoorde. Bij de nadering
van cle Czecho-Slowaken ontstond een.
weifelende stemming onder de roode autori
teiten, I lij trok daarvan partij om de ter
doodbrenging van het gezin van den czaar
af te dwingen. Hij heeft verklaard, dat hij
persoonlijk de terechtstelling heelt bijge
woond en dat hij de verantwoordelijkheid
daarvoor op zich nam. Hij verzekerde echter
niet schuldig te zijn aan cle plundering veni
de lijken, die later is geschied.
Voordat hij neerviel, heeft Nicolnas II.
volgens Jakhoclof deze woorden gezegd:
Het volk zal de bolsjewisten vervloeken we
gens mijn dood.
Jukhoetof, clic alleen schuldig verklocrd.
werd aan moord, werd ter dood veroordeeld.
Voor bcrooving van de lijken werden tv(t
dezelfde straf veroordeeld Maljoetin, Gr» -
sinof, Aprnksinn, Mironova en negen leden
van cle roode gare'e, die met dc bewaking
van den czaar belast waren.
Kamerovcrzlclil
l-wccdo Kamer
Vergadering van Vrijdag 13 Petri:art
7920.
Geopend 1.30.
Voorzitter mr. D. Fock.
Volkenbondsvcrdrng.
Ann de orclc is het wetsontwerp lot voor
behoud der bevoegdheid tot toetreding tot
het VolkenbondSverdrag".
De Voorzitter stelt voor dc spreektijd bij
dc olgcmeene beschouwingen le bepalen op
1 uur.
Dc beer Van Ravestcijn (C. P.)
maakt daartegen bezwaar. Dit ontwerp U
het meest belangrijkste dut ooit in deze Ktt*
mer is behandeld.
Dn heer De S a v o r n i n L O h m a i%
(C. H.) sluit zich hierbij aan.
De Voorzit.' )r trekt hierna zijn voorstel in^
De heer D r e s s e 1 h u ij s (V. L.) noemt
dit ontwerp ook het meest belangrijke on
derwerp 't welk ooit in deze Kamer is bz-
hancleld. Dit ontwerp opent een aspect zoo
geweldig groot, dat het bijna niet is le om-*,
vatten. Het volkerenbondverdrag is een
reactie van den afschuwelijkcn oorlog, di>
menschheid moest nu wel heil gaan zoeken
in het recht in een samenleving van har
monie cn vriendschap.
Bij dc totstandkoming van dit verdrag
moesten de Nedcrlandschc pacifisten wef
juichen en zich vprjengd gevoeien, maar dii
is hc-laas niet het geval. Het verdrag waC
hier wordt aangeboden is allesbehalve vol
maakt, integendeel, het is onvolmaakt, on
bevredigend en diep teleurstellend. Dit
niet alleen het eenstemmig gevoelen van dc
neutralen, maar ook van takijke vooraan
staande mannen, wacrvan Spr. cr enkelen
citeerde*.
Men is altijd gelukkiger door wat men
niet weet dan door wat men wel weet.
jsFfi 3 lf
Roman door
ADR I EN BERTRAND.
Bekroond met den Prix-Goncourt.
ld
De jagers weken uit naar den kant van den
"Weg. Er wcrd geroepen: „Rechts! Rechts!"
Een convooi van automobielen reed hen ach
terop cn snorde hun in volle vaart voorbij.
Fabre cn Vaissette keerden zich om cn namen
hun plaats in het gelid weer in. Het was een
lange sliert van Parijsche autobussen.
1 Zij,reden in den nevel, overdekt met mod
der. Men had geen tijd gehad, ze opnieuw tc
venen; zij zagen cr nog uit zoonis zij voor
ccnigc weken op dc boulevards-reden; slechts
de borden waarop de rit V/as aangegeven, wa
ren weggenomen. Fabre zag ze in zijn ver
beelding door de straten cn dc avenuen ra
zen. Ilij doorleefde weer dc uren, dat hij on
der een stortregen gewacht had; hij herinner
de zich -de groote gekleurde lantarens op dc
kruispunten en pleintjes, de avonden van re
gen in de hoofdstad, dc lichten van dc Place
Clichy, dc twee welsprekende woorden „Ma
deleine-Bastille", dc glorie der zonsonder
gangen bij de Seine en het Louvre, on dc
pracht der schemeringen, die dc wijde boog
van dc Place de l'Etoilc met -vlammengöud
overgoot. De autobussen verdwenen aan hel
einde van den weg in het boscb.
„Parijs!... Parijs!..." dacht Lucien.
Maar de colonne marcheerde steeds voort.
Dc mannen- hadden honger. In Lotharingen
had men op de halteplaatsen langs den weg
het voedsel met volle handen kunnen opzame
len: liet koren, dc aardappelen, die men bij
het kleinste oponthoud bakte, en die men,
gloeiend heet en nog bijna rauw, at; cn de
pruimen, die hun goud over de boomgaarden
strooiden; een man vulde cr zijn muts mee en
liep dan cle colonne achterop om dc vruchten
onder de escouade rond le deelen. Maar hier
op het grensgebied tusschen Champagne en dc
Argonnen, viel er niets tc plukken of uit den
grond tc lialcn. Er was geen rantsoen uitge
deeld. Zij hadden honger. Heel den weg langs
hadden dc jagers stukken hout cn takken ge
raapt en zij hadden zc in hun ransel gedaan
om er vuur niee te maken voor dc koffie. Dit
warm-vater-met-suiker, dat slechts de smaak
heeft van het tin der veldflessclien, is de olie,
welke het regiment, die menschelijke machine,
in gang houdt. Maar cr was r.og geen halt ge
veest, lang genoeg om het hout aan ie steken.
Allen marcheerden maar steeds door, bijna
zonder tc rusten.
„Geloof maar, dat ?c ons zoo gauw mogelijk
noodig hebben" verklaarde Gros
r Dan is liet maar gelukkig dat wc cr zijn,"
antwoordde Angielli.
Hij was een Marseillaan, een dokwerker, een
kolos met een bulderende slem, een leider bij
werkstakingen. Op het eerste oogenblik was
hij naar zijn regiment gesneld. Ilij gaf hel'
voorbeeld van discipline en van opgewektheid.
Hij sprak veel, maar hij handeldo ook. Hij
kondigde vooraf dc heldendaden aan, die hij
zou verrichten, maar als hij eenmaal in het
vuur was, had hij geen enkel oogenblik van
zwakheid. Ilij had in vele kroegen van Mar
seille met het mes gevochten, maar toen hij
met Fabre en Nicolaï deelnam non de charge
had hij zich bij den aanval gedragen, alsof
hij op een meeting was. Hij had den gees
testoestand begrepen van zijn kameraden:
weinig spraakzame bergbewoners, maar nkt-
tcmin Franse hen cn ir.nniien van het Zuiden,
verzot op welsprekendheid en op dc politiek.
„Nog één kilometertje maar, zei Angielli
met zijn donderende stem. „Vooruit! ITct is
voor het Socialisme!"
En dc sectic verdubbelde haar inspanning,
cn vervolgde haar weg. De jagers'legden deze
kilometer af cn daarna nog een. Vaissette hield
redevoeringen tot hen. Angielli ging voort met
zijn opsnijderijen. Zij bcgrepc-n hem niet. Zij
dachten zelfs niet aan Frankrijk. Dat alles
was" tc vaag. Zij dachten slechts aan hun len
denen, -die gedrukt werjen door hun ransel,
aan het geweer dat hun schouder schrijnen
deed, en aan dc blaren hunner voelen.
Ook Roussct was heel spraakzaam. Ondanks
zijn droge keel cn zijn kortademigheid, door
het snelle loopen veroorzaakt, sprak hij tot
de kameraden om zich been. cn tot Servajac,
den meest zwijgzame en don ijverigste van al
len. Roussct had altijd over iets tc klagen. Ilij
was lui, Ilij was smerig. Men had hem tot kok
aangesteld. En hij vervulde zijn functie niet
kwaad.
Hij was cc-n boer uit Prover.cc; hij kwam
van dc vaö&ig-weelderige Alpen valleien, die
zich naar de Rhone loc openen, drooir.end
ortclei hun olijfboomen en wijngaarden, cn
waarvan de ravijnen worden bcbloescmd door
lguriercn cn vijgeboomen.
Servajac hoorde thuis in de Cevcnncn.
Scherp cn hard als het gesteente van zijn kale
bergtoppen, woest als de bergstroomen, of
nis de wind, die over d:: krijt vlakte giert, was
liij eenzelvig cn dapper. Men voelde in hem
den zoon van dc opstandelingen, die door de
dragonders van den koning niet konden wor
den overwonnen.
„Ik lig nog liever," zei Roussct. „op den
grond onder een kogelregen, dan. op die ma
nier, ahij-d maar door, met mijn bccnen i:i be
weging tc zijn.
Servajac antwoordde niet. Maar Vaissette
had het gehoord. Hij mengde zich in liet ge
sprak:
„Denk cr orn,' zei hij, „dat v. ij net zoo good
oorlog voeren met onze bccnen als met onze
geweren."
Want Vaissette herinnerde zich, dat dit een
der stelregels van Napoleon was. En als elke
Franscliman en zooals de generale staf zelf,
was hij nog altijd een aanhanger der theorieën
van d«n grootcn overwinnaar le Austerlb*-
Ongelukkig is het toch!" besloot Roussct,
„Of wc loopen. of dat wc stilstaan, wat d' r.E
het ertoe?'' zei Servajac.
Zijn lichaam was ongevoelig voor vermoeie
nis. Ilij had stalen zenuwen. En alles was hen*
onverschillig. Hij wist maar één ding: hij had
zijn akker, zijp schapen, cn zijn kastanjeboom
men verlaten; cn hij kon er og altijd niet tc
rugkeeren, omdat het oorlog was. Wat lco^
het hem dan schelen of men hem gebruikte njr
te marchecren'of voor iets anders? Die gc'<
daclitc was vagelijk bij hem opgekomen.
„En jij kan het jou ook niet verdommen?^
vroeg Rotisset aan Diribarnc.
Maar Diribarnc gaf zelfs, geen antwoord.
Hij was een Huskier. Ilij .sprak slecht FransrU
cn verstond het Provcnjnal ih niet, dat d<5
meeste jagers ond* elk der spraken. Fabre?
was zelfs niet le welen kunnen komen, of die;
man begreep, v. aarorn men oorlog voerde, e»'
tegen wie. Hij was dc gehoorzaamheid on de
onderworpenheid, kalm cn volkomen, bleet
dezelfde, hetzij hij mocsi marchecren onder
een kogelregen, hetzij hij moest storml°opea
of ccn corvee had te verrichten. Hij morel?
zelfs niet, nis hij niet gegeten had.
Naarmate de marsch langer duurde, ware»
de gesprekken al meer cn meer verstomd. Ten
slotte sprak niemand meer. En niemand (lach*
meer. Er was niets dan een troep kuddedierent
die over den weg liep, geleid door dc officie
ren als door herders.
(Wordt vervolgd), j
I
