BUITENLAND
BINNENLAND
De Stem van Frankrijk
„DE EEMLANDER"
puis bei «aiaia
WILLEM GROENHUIZEN J
FEUILLETON.
r
lEe Jaargang Na. 200
AQnUtt£MEitI£NIK r" 5 ma3atlco v00r Aroers.
flDU..ffilMRWniöO food f 210. idem lianco
per post f 2.60, per week (met pralis veriekcr.113
tegen crjgelttkken) f 0.17* alzoadeilijke nummers
1 0.0Ï.
'1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
HOOFDREDACTEUR: M,. D. J. VAN SCHAARDENBURG
UITGEVERS: VALKHOFF S Co
BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL hosk uthschtjchmth
1NTERCOMM. TELEFOONNUMMER St3
Woensdag 18 Februari 1920
bcwijrnummcr, elke icgcl meer 0 20, dtcnsf.unu c*
dingen 1 5 tegels 050. Voqr handel cn bcdrijê
bestaan xcci vootdccligo bepalingen (ol hij hcrlu-iald
ndvcstccicn bij abonnement- l.cnc chcu.nrc,
bevattende de voory/aarden wordt op aanvraag
toegezonden. Bewijsnummers 5 cent.
M. VLEESCHHOUWER,
Meubelfabrikant HOF 46
AMERSFOORT
Fabriek: Papenhofstede
Directe levering van den
fabrikant aan den verbruiker
Concurrentie daardoor
absoluut uitgesloten.
Politiek Overzicht
Er is een Duitsch spreekwoord, dat zegt:
'„Es wild nichts so heiss gegessen als es
gekocht wircF. De waarheid, die dat bericht
inhoudt, dringt zich aan ons op bij het lezen
van de thans bekend geworden nota der
geallieerde regeeringen over <le uitlevering
van de Duitsche oorlogsmisdadigers. De
zin van deze nota wordt door den corres
pondent te Londen van de Petit Parisien al
dus gekenschetst:
„De* nota zegt eenvoudig aan. Duitsch
land: „Gij voert het verdrag niet uit. Wij
vestigen daarop uwe aandacht. Gjj hebt den
uensch kenbaar gemaakt, dat u zou worden
toegestaan zelf-oyct de misdadigers te oor-
Ylcelen. Dit is niet tegen de bepalingen van
lu-t verdrag. Wij zullen zien wat gij doet.
Wij zullen wachten met het nemen van een
besluit totdat wij zien welke resultaten zijn
verkregen". De nota doet dus geen afstand
Van ons recht om in de toekomst de stappen
le ondernemen, die wij dienstig zullen oor-
deelen. De geallieerden zullen zich onthou
den van deelneming aan de processen, die
Duitschland de oorlogsmisdadigers zal aan
doen. Zij zullen dus geen toestemming ver-
leenen- aan eenige beslissing, die Duitsch-
land tegen dezen mocht nemen in Leipzig of
elders."
Wanneer men de nota geheel op zich zelf
beschouwt, buiten verband met wat is voor
afgegaan, dan maakt zij een indruk van
toegevendheid, haast van welwillendheid.
De Duitsche regeering heeft den wensch
kenbaar gemaakt de personen, die haar dooi
de geallieerden zijn opgegeven als schuldij
aan overtreding var. de oorlogswetten en
"'gebruiken, zelf te berechten. Aan dien
xvensch wcwdf volledig voldaan; de geal
lieerden laten de Duitsche regeering volko
mmen vrij in 't geer. zij meent te moeten
doen r il onthouder. iic>. van. elke inmenging
in de voor het Reichsgericht te voeren
processen. Alleen doen zij geen afstand
van de rechten, die het verdrag hun ver
leent; zij behouden zich voor in de toekomst
daarvan het gebruik te maken, dat hun ge
past zal voorkomen., wanneer de maatrege
len, die Duilschland zal nemen, hen niet
bevredigen. Men zou zeggen: Het kan haast
niet welwillender.
Geheel anders is natuurlijk de indruk,
wanneer men de noia beschouwt zooals zij
•moet beschouwd worden, namelijk in ver
band met net vroeger gebeurde. Hemel en
aarde zijn in beweging gebracht om in het
vredesverdrag de artikelen 228—230 op te
nemen over de uitlevering van de perso
nen, di? de geallieerden ter verantwoording
"zouden willen roepen wegens schuld aan de
oorlogsmisdrijven. Duitschland heeft tot het
laatst zijne bezwaren doen gelden tegen die
bepalingen; het heeft ten slotte zich er aan
onderworpen om 't dreigende gevaar, dat de
oorlogstoestand opnieuw zou intreden, te
ontgaan. Daarna heelt Duitschland gezon
nen op middelen om toch nog- te ontkomen
aan de vernedering, zijne leiders in den
strijd te moeten overleveren aan vreemde
rechters. Daaruit is de wet voortgekomen
tot vervolging van oorlogsmisdaden en oor-
logsvergrijpen van 18 December 1010, die
door de Duitsche wetgevende macht een
stemmig is vastgesteld; het Reichsgericht to
Leipzig is daarbij aangewezen als het be
voegde college om dergelijke aanklachten le
berechten. Te voren waren in eene nota, in
het begin van November verzonden, de
•geallieerde regeeringen nog eens uitvoerig
gewezen op de noodlottige gevolgen, die
van de uitvoering dei* artikelen 228—230
van het vredesverdrag waren te vreezen.
Desniettemin hebben de geallieerden
daarvan niet willen afzien. Er zijn aan de
Duitsche regeering lijsten gezonden, te za-
men 000 namen bevattende, van personen,
die in aanmerking zouden komen om le wor
den uitgeleverd. «Aan ch'e lijst is nu door de
thans uit Londen gezonden nota een andere
beteekenis gegeven. De bedoeling van het
mededeelen der lijst is, volgens deze nieuwe
nota, slechts de aandacht van de Duitsche
regeering le vestigen op die personen, om
hen, als daartoe termen worden gevonden,
voor den Duitschen rechter te brengen.
Wat die regeering naar aanleiding daarvan
zal doen, wordt geheel aan haar oordeel
overgelaten. Zij heeft volle vrijheid om te
beslissen of zij die personen zal vervolgen,
en als dat leidt tot processen, dan zullen de
geallieerden zich niet daarmee bemoeien.
Zij zullen afwachten wat de Duitsche regee
ring zal doen en behoudeh zich alleen voor,
wanneer dat hen niet bevredigt, het recht,
dal zij hebben, in vollen omvang uit te.oefe
nen.
Kort samengevat, is de zin van de nota
dus deze, dat de uitvoering van de artl.
228—230 van het vredesverdrag wordt op
geschort. De geallieerden geven hun recht
om de uitlevering van de oorlogsmisdadi
gers te eischen niet prijs, maar stollen de
beslissing of zij dat recht zullen uitoefenen
uit. Die beslissing wordt afhankelijk ge
maakt \an*Vat de berechting van de oor
logsmisdrijven door de Duitsche rechterlijke
macht zal opleveren. De beteekenis van de
concessie, die de geallieerdo.n hebben ge
daan, springt in het oog, wanneer men
artikel 228 leest, waarop de nota zich be
roept. Daar staat: „Deze bepaling (namelijk
dat de geallieerde legeeringen vrijheid heb
ben de personen, die beschuldigd worden
met de wetten en gebruiken van den oorlog
strijdige daden le hebben gepleegd, voor
hunne militaire rechtbanken te dagen) zal
van toepassing zijn ondanks alle procedures
en vervolgingen voor een rechtsmacht van
Duitschland of zijne bondgenooten." Hef
recht- van de geallieerden lot vervol
ging en berechting blijft gehandhaafd,
maar de uitoefening van dot recht wordt
afhankelijk gemaakt van de berechting van
deze zaken door den Duitschen rechter; als
die de geallieerden bevredigt, zullen zij hun
recht laten rusten.
Daarmee is deze onxx-eersw'olk voorbij
gedreven.! De geallieerden zijn op het laat
ste oogenblik tot het inzicht gekomen van
de ernstige gevaren, die zij in 't leven zou
den roepen, door aan te dringen op de ver
vulling van een eisch, dien Duitschland
verklaarde onmogelijk te kunnen vervullen.
Met een zucht van verlichting mag dus wor
den geconstateerd, dat deze krisis geweken
is.
Baltenlandsche Perichtt.ii
B e i' 1 ij n, 17 Feb r. (W. BDe Kngelsche
zaakgelastigde heeft liedenmiddag do Enten-
te-nota over de uitlevering der oorlogsmis
dadigers overhandigd.
P a rij s, 17 Febr. (N. T. A. Draadloos).
Jules Cambon blijft gedelegeerde in den
oppersten raad.
Washington, 17 Febr. (R.) De se
naat heeft met algemeene instemming de
behandeling van het vredesverdrag hervat.
Londen, 1 G Febr. (R.) Reuter ver
neemt, dat in Wilson's nota inzake Zuid-
Slavië wordt verklaard, dat, indien de geal
lieerden een besluit nemen in den geest van
het compromis van 20 Jan., de Ver. St.
genoodzaakt zullen zijn zich aan 't verdrag
van Versailles te onttrekken. Een antwoord
is gezonden op de nota, die niet openbaar
is gemaakt.
Londen, 17 Fe Lr. (R.). Reuier ver
neemt, dot de Biiische regeering admiraal
Robeck, clen BritscKën vertegenwoordiger
in Konstantinopel, heeft opgedragen bekend
le maken, dat de geallieerden hebben be
sloten Turkije niet van Konstanti-nopel to
berooven. Zii waarschuwen echter, dat als
de vervolging van de Armeniërs voortduurt,
het vredesverdrag met Turkije een belang
rijke wijziging zal kunnen ondergaan.
F. sscn, 16 Fel) r. (NV. B.) Een gewichtige
bespreking is lieden tc Essen gehouden lus-
schen leden van de rijks- cn staatsregecring cn
vertegenwoordigers van de ondernemers, ar
beiders c-n ambtenaren in het mijnwezen cn de
ijzeriiidustrie. liet ging om de xraag hoe een
vermeerdering van de kolenprodnctie kan
verkregen worden. Do rijkskanselier Bnucr
verklaarde met nadruk, dat verhoogde ar
beid het cenigc middel was om het volk uit
armoede cn ellende te redden. Het is <lc
hoogste plicht van de regeering de vredes-
productie weer le bereiken. Dat is echter niet
anders tc verkrijgen dan wanneer er langer
dan zeven uur gearbeid wordt. Het zou van
het hoogste gewicht zijn, dat men er in slaagt
dc jaarlijksehe kolenproductie met veertig tot
vijftig milliocn l°n op-te voeren.
Na den rijkskanselier verklaarde Stinncs,
dat om een meerdere productie van dertig
milliocn ton kolen tc verkrijgen, dagelijks V/:'
uur langer gewerkt zou moeten worden. Over
werk zou niet mot 35 pCt., doch met 100 pCt.
toeslag op. dc tegenwoordige looncn betaald
worden. x
De vertegenwoordigers van de arbeiders
eischten een betere voedsëlvèrzorgirig voor
de mijnwerkers en verklaarden, dat doorvoe
ring van de verlangde overuren tegenwoordig
een tc gvnotc verzwaring voor de organisaties
bcteckende.
De rijksminister van landbouw verklaarde,
dat hij bereid was onmiddellijk tc onderhan
delen hoc eon betere voedselvoorziening tot
stand gebracht kon worden. Bij dc verdere
besprekingen, waaraan ook dc rijksminister
van arbeid S'ehlickc deelnam, werd het voor
-cn - tegen zeer uitvoerig besproken, met het
resultaat, dat aangaande het overwerk spoe
dig besprekingen in de organisaties van dc ar
beiders zullen gevoerd worden. Deze bespre
kingen zullen rcéds Woensdag aanvangen.
Essen, 1 7- F e b r. (\V. B.). Vertegen
woordigers van de Rijnsch-WestFaalsche
pers hadden heden een conferentie met den
rijkskanselier en met de rijksministers Gies-
berts en Schlicke. De rijkskanselier ver
klaarde, dat hij den vertegenwoordigers van
den mijnbouw cn van de ijzerindustrie op
het har» gedrukt had, clat verlenging van
den werktijd noodig- was. Hij verzocht de
vertegenwoordigers van de pers mee te wer
ken om dit denkbeeld bij de mijnwerkers
ine-8ng te doen vinden.
S c h w e r i n, 1 6 F e b r. (W. B.) Naar de
Mecklenbur«rische Ztor. bericht, is hertog
Johann Albrecht zu Mecklenburg des na
middags te half vijf zacht en kalm overle
den.
P a r ii s,- 17 Feb r. (N. T. A.) Heden-
namiddag is in c!e Kamers een afscheids-
boodsohap voorgelezen van president Poin-
caré. De president betuigt aan het parle
ment warmen dank voor de betoonde mede
werking en betoogt, dat het meer dan ooit
noodzakelijk is, dat de beide Kamers in het
belang van het land een politiek van eens
gezindheid beoefenen.
Par ij s, 17 Febr. (N. T. A. Draadloos).
Heden begint de behandeling van het pro-
ces-Caillaux voor den senaat als hoog ge
rechtshof. Men verwacht, dat de debatten
zullen duren tot einde Mei.
Londen, 17 Febr. *(N. T. A. Draad
loos uit Carnarvon). Het lagerhuis heeft een
commissie benoemd om een voorstel te on
derzoeken tot heffing van een belcsting van
de in clen oorlog verworven vermogens.
Het denkbeeld xun een algemeene kapi
taalsheffing tot delging van de nationale
schuld werd bestreden door den kanselier
der schatkist. Hij zeide, dat dc financieels
toestand snel verbeterde. Vermeerdering
van de productie zou het land door al!?
moeielijkheclen heen brengen. Een heffing
op het in den oorlog verworven vermogen
werd door hem verdedigd, wonneer er een
rechtvaardige en uitvoerbare wijze van hef
fing kan worden gevonden. Aan menschen
die een onverwachte vermeerdering van
rijkdom hebben gekregen in de oorlogsjaren,
moet een bijdrage ter voorziening in de
nooden van het land gevraagd worden. De
minister verzocht een spoedig rapport voor
de volgende Begrooting.
Londen. 17 Febr. (R.) Een gewa
pende troen heeft oen politienos-t tc Aerhern
op zevén mijlen afstand van Fermoy gedu
rende een uur aangevallen. De politie wierp
met bommen. De aanvallers trokken zich
terug met achterlating van een gewonde en
van r»"*i hoeveelheid munitie en ontplof-
hOT"'
Ween en. 17 Febr. (Corr.-bur.) We
gens kolengebrek wordt het geheele goede
renverkeer op de Oostenrijksche spoorwe
gen van 16 tot 2G Februari gestaakt.
Budapest, 1 7 Fel: r. (II. C. B.) De Ifon-
paarsche Nat. Verg. is vandaag geopend, na
dat in de vergaderzaal een grootc godsdiensti
ge plechtigheid had plaats gehad.
Dn minister-president Husznr begon zijn
redevoering met een terugblik op de zooge
naamde radenregeering, die slechts een ben
de van samenzweerders geweest was. De mil-
lioencn Hongaarschc arbeiders hadden daar
geheel buiten gestaan. De voorzitter van dc
radenregeering Garb ai had gezegd, dat alles
wat gebeurd was. een gevolg was geweest van
de theorieën, in de vakvereenigingen verbreid.
Tegenover de diktat uur der radenregeering
vertegenwoordigt dc nationale vergadering
de gozoiidf democratie.
De misdaden der .bolsjewisten had de Ru-
mecnschc bezetting ton gevolge. Beide hebben
aan het land meer schade toegebracht dan
vier cn een half jaar oorlog.
Tluszar verklaart verder, dat Hongarije
volksstemming verlangt in alle streken, die
men het ontrukken wil. liet gaat niet aan
viei nieuwe Elzas-Lotharingen's le. scheppen
en een Macedonië.te maken tusschen Donau
en Thciss.
Nuszar noemt dan de werkzaamheden, die
de Nat. Verg. tc ver rich teil zal hebben. Daar
onder wordt de organisatie van een nationaal
leger mot gejuich begroet. Dc minister-presi
dent zegt, dat alle arbeidende lagen van het
volk in de Nat. Verg. vertegenwoordigd zijn
en er geen klasse-politiek gevoerd moet wor
den Hongarije zal het type worden van een
landbouw-democratie, maar ook alle anderen
worden lot medewerking opgeroepen.
Een sterke hand blijft nog noodig om dc re
volutie, die smeult, te bedwingen. (Gejuich).
De regeering zal dc macht in handen ge
ven van het te verkiezen voorloopige staats
hoofd en voor het .tot nu toe gevoerde be
wind rekenschap geven aan de nationale ver
ga (lering.
B e r 1 ij n17 Febr. (W.-B.). Over het
zenden van een Duitsche studie-commissie
naar sovjet-Rusland verneemt de Deutsche
Allg. Ztg. van welingelichte zijde, dat econo
mische en industrieele kringen zich tot de
regeering hebben gewend met het verzoek,
dat de regeering, in aansluiting aan cc hun
nerzijds gevoerde onderhandelingen in Ko
penhagen, ook van haar kant met de Russi
sche kringen voeling zou nemen. De regee-*
ring heelt de officieel* deelneming gewei*
gerd en heeft het aan de Duitsche industrie
overgelaten rechtstreeksche betrekkingen
aan te knoopen met Russische economische
vereenigingen.
P n r ii s, 17 Febr. (N. T. A. Draadloos).
Een bijzondere commissie is te Warschot
bezig met het ontwerpen Van een vredes
verdrag tusschen Polen en Rusland, liet
ontwerp zal aan cle beoordeeling van de
vredesconferentie onderworpen worden.
Daarna zullen cle onderhandelingen begin*
non.
Washington, 1G Febr. (R.) Fran
klin, president van de Internationale hc:i-
delsmarine, heeft c-en voorwaardelijk bod
(conditional bio) van 10.450 duizend dol
lars gedaan xocr negen schepen ten be
hoeve van den dienst tusschen de Ver,
Staten, het Vereenigd Koninkrijk cn Noordr
Europeesche havens.
De opbrengst voor 21 schepen was 32.350
duizend dollars. De leider van den \crkuaj
verklaarde, dat de koop afhankelijk was van
de goedkeuring der betrokken commission
van clen senaat cn het huis van vertegen*
woordigers.
Londen, 17 F e b r. (R.) Reuter er-
neemt, dat de operation tegen don gel-kon
mullah in Somoliland geëindigd zijn met
eon groot succes. Dc strijdkrachten van den
mullah hebben een zware nederlaag gele*
den, maar de mullah zelf is ontsnapt in cla
richting van het Itaüaansche gebied.
Kameroverzicht
Tweede Kamer
Dinsdag werd voortgezet het de! at c.
de aansluiting bij den Volkenbond.
De heer Lobman ziet in toetreding tot
den Volkenbond geen prijsgeven van onze
souvereiniteit. Hij kan niet inzien, dot in hef
verdrag beginselen liggen verscholen dia
kunnen leiden tot verdere rechtsontwikke
ling.
Spr. vragt of het niet mogelijk is, mef da
toetreding te wachten totdat ook cle Centin-
len zijn toegelaten er. of het niet mogelijk
is, dat de neutralen in den Volkenbond
medewerken tot herziening van don vrede
•van Versailles. Hij kan zijn stern niet be
palen vóór dat hu' antwoord heeft gekregen
op deze vragen.
De heer V a n R a v c n s t e ij n ziet in den
Volkenbond e.en instituut tot handhaving van
het kapitalisme. Hij is tegen toetreding, era-
dat de Volkenbond op valsche grondslager,
berust, verderfelijk is in zijn uitwerking on
ons met zekerheid in den oorlog zal storian.
Bovendien is het toetredingsverdrag niet
goed voorbereid.
Spr. betoogt dat de Volkoivbönel ook een
contr.a-revolutionnjire strekking heeft.
De heer T r 0 e 1 s t r a wijst er op, dat da
Volkenbond een onderdeel is van het ;e-
destractaat, dat zeer eenzijdig is, de econo
mische ontreddering verergert, clen volks
geest bederft.
Evenwel is het beginsel van den Volken
bond lijnrecht in strijd inet het virdestre -
tnat, ook ai is de .Volkenbond zooais dia
thans wordt voorgelegd, slechts een cz.rica-
tuur van het ideaal dat men zich had ge
vormd. Daarom moeten we toetreden om to
beproeven er van le maken wat er van te
maken is.
Het voorstemmen van sprekers fractie be-
teekent niet dat de 'S. D. A. P. nf/iet van
actie voor ontwapening.
Ten 5 uur 30 werdqn cle beraadslagingen
verdaagd tot Woensdag 11 uur.
Door ons zelve te beschuldigen-, ontnemen
wij anderen het pleizier dit le doen.
JUWELIER s-i AMERSFOORT
I Hero II
1 I
Roman door
ADRIEN BERTRAND.
Bekroond met den Prix-Goncourfc
IS
l a, terwijl hij midden op het grasveld stond,
als een herder die zijn kudde bewaakt, zijn
lorgnet neerhangend op zijn smerig hcnul,
want hij had zijn kanotjas uitgedaan en
7iju muts over de oogen getrokken voor dc
zon. kauwde hij met alle macht op een
,*tuk gekookt "vlecscli.
Nog aan de Ilias denkend, zei hij tot zich-
zelf: „Een werk is alleen .dan ^geschreven
Jvoor alle tijden, indien er een siddering yan
•jncnsflieiijkheid doorheen gaat..."
Zijn gcdachtengang werd .gestoord door een
groot lawaai. De sergeant zette zijn lorgnet op
Om tc zien. wat cv aan de hand was. Jlij be
greep liet dadelijk. AngieHi-cn Diribarne kwa
men uit een kelder, bezweet, hun stalen spie
ren tot het uiterste gespannen on gebogen on
der het gewicht van een vat wijn. Er was een
uitbarsting van razende geestdrift. Al de man
nen snelden toe op het vat; zij waren dron
ken nog voordat zij van den wijn hadden ge
proefd. De wijn stroomde op cle borden, in
(Ie ketels die nog vettig waren van de soep,
iu dc Iccren emmers, die van de cavaleristen
waren weggenomen, cn in dc veldflesschen.
Aitgiclli, 'schrijlings op een ton gezeten, met
bloote borst, brullend en aanhoudend "in dc
handen klappend, scheen wel een antieke Bac
chus. ITii liep: „Hier heb-ie den wijn! Hier
heb-ie den wijn, voor den bliksem!''
Ilij sloeg nis een bezetene op het vat en riep:
..DY zijn d r nog meer!.. D'r zijn d'r nog
meer!...'"
Eu zijn stem en zijn gebaren en zijn vreug
de'too vérden den omstanders het beeld voor
oogen van dc andere vaten in den kelder. Ilij
ging voort:
„Het is niet .duur menschen! Ilier heb-ie
den. wijn! Ilier Jieb-ic óe:i wijn!"
Eri clc jagers reikten alles wat maar wijn
kon bevatten aan Diribarne, den grooten uit-
dec-lcr van heerlijkheden; daarna sloegen zij
het vocht in één teug «aar binnen, ^n veeg
den zij met een .plotseling gebaar de druipen
de snor af. Hun oogen tintelden van plezier.
Zii die al gedronken hadden, begonnen tc zin
gen.
Yaissette wilde ook zijn deel hebben. Toen
dacht hij: „Waar komt dat vat eigenlijk van-'
daan?"
De eerbied voor den eigendom v as Item in
geschapen. En hij mompelde: „Het is niet heel
eerlijk."
Maar hoe zou hij kunnen ingaan tegen dc
jubelende vreugde van een geheele compag
nie? Hij zag den wijn uit het vat spuiten
met een straal,, die vonkelde in de zon; dc
straal nam alle tinten laan, van karmijn, in-
carnaat, purper, cn vermiljoen tot scharla
ken. En de sergeant ging met zijn beker in dc
rij staan en wachtte zijn beurt. Maar Rousset
had een kruik gevuld om cenigc liters in dc
soep tc doen: want een aldus toebereide soep
is zoo heerlijk, dat zij zelfs de -dood-en zou
deen ontwaken; iedere soldaat weet dat. Ilij
bood den sergeant de kruik aan. Eu deze
pakte»haar beet hij de zijden die bol waren
als die van een antieke amphora, en liet den
wijn in zijn keel vloeien; hij dronk met gul
zige slokken, in een zalige overgave van
liecl zijn wezen.
„Dat doet een mensch goed, verklaarde
Rousset.
„Das zeker.'' antwoordde Gros. „Eu wan
neer we eenmaal weer thuis zijn, dan moeten
dc anderen oppassen dat ze ons niets in den
weg leggen."
Servajac antwoord dc met een krachtigcn
vloek.
De zin dezer woorden was allicht niet heel
duidelijk. Maar dc mannen begrepen elkaiv»
der. Op (leze wijze stelden zij hu a kameraad
schap vast, en bevestigden zij liet verbond, dat
er voortaan zou bestaan tusschen allen „die
er bij waren geweest,en die nu voortaan een
hoog woord tegen de anderen konden heb
ben, omdat zij zooveel ellende hadden: door
gemaakt.
Angïelli, die hecsclï van lief schreeuwen
was geworden, begon nu tc zingen, terwijl
Diribarne bii liet vat ronddraaide, vooruit cn
achteruit liep en ^oen on weer sprong- hij
voerde een dans uit, van zijn geboorteland. De
zang van den Marseillannschcn dokwerker
overstemde het lawaai.
„Toen kwamen wij den molen voorhij
FalderaldericrCy falderahlera.,."
En sergeant Yaissette, rood als c-cn kreeft,
hadend in het zweet, en met zijn door dron
kenschap en bijziendheid omfloersdc oogen
vagelijk starend in dc verte, terwijl hij in de
rechterhand zijn eetketel hield cn met dc- an
dere hand 7ijn muts zwaaide sergeant Yais
sette zong het refrein' mee.
Toen werd Jiet allengs weer rustig. De-ja
gers vielen op liet gras als hcvvecgloozc mns
sa's, zij waren verlamd door vermoeienis -en
Sliepen dn. De geheele compagnie, op hot
grasveld uitgestrekt, onder dc. schaduw der
ooftboomen, zonk in een loodzwaren slaap,
liet gesnork klonk als een een dof en aanhou
dend gerucht.
Diribarne werd het eerst wakker. Zijn ijzer-
sterk lichaam had nooit meer dan enkele
uren rust noodig. Ook Servajac opende de
oogen. Zij rekten zich uit en zij zar,'en naar
hun kameraden, die languit op het grasveld
lagen.
„Jc zou zeggen," meende Servajac, „dat zij
waren gaan liggen om dc granaten tc laten
passecren."
„Ik had niet gedacht," verklaarde Diri
barne, „dat jc in den oorlog nog een plezie-
rigen dag zou kunnen hebben.'
Servajac dacht een poos jïa cn zei toen:
„Dat kan er naar wc-zen: er zijn goeie din
gen en er zijn slechte dingen.''
Toen zweeg hij. De gesprekken tusschen
deze twee menschen vorderden altijd zeer
langzaam. Zij herkauwden hun volzinnen. Zij
kond el* niet gemakkelijk het juiste woord vin
den voor dc uitdrukking hunner diepste gi»*
dachten. Bovendien, wanneer /.ij probeerde*
een zin te vormen, scheen dc beteekenis der
woorden hun zeci* scherp afgebakend cn vau
een uiterste preciesheid; d'C woorden lelcw
liiiii meer geschikt om hun nog vage en duiste*
re gc voelc-.v tc* vertroebelen, dan om ze tc*
vertolken. Servajac bad een kort stompje jnjp
aangestoken. Diribarne kauwde met wellust
op een pruim zwaren cantinc-tabak. Hij
vroeg:
„pacht jij aan oorlog?"
„Eu jij?" vroeg Servajac.
Diribarne knikte van neen Tot York la ring
Voegde li ij er bij:
..Bij ons... dat ligt ver van kier..."
Eu met zijn arm wees hij naar den verren
horizont, waar hij in zijn geest dc kusten, dtt
Py r e J ié e e n s tröoïup jescn den hemel .sChouw
clc van hc-t baskischc -land; daarna wees hij
naar den anderen kant in dc richting van dc
grens.
„En u sergeant, dacht u dat dc oorlog ko*
men zou?" vroeg Servajac aan Yaissette, dio
WQs opgestaan en zijn klecren*weer eenigs-
zius in orde bracht
„Ik had nooit geloofd, dat zij ons zoudon
duiven aanvallen," antwoordde dc sergeant.-
Dc geheele compagnie was nu wakker ge
worden. Men werd nu opeens zeer ijverig. Do
mannen borstelden zich of. 7,ij verwijderden
den modder van hun zware schoenen, wonden,
huil „putics".om dc 'becnen, maakten liun gc»
weer schoon c-n spoelden hun eetketels* uit*
Rondom Servajac c-n Yaissette had zich oen
groep gevormd. De mannen bewonderden "hun
sergeant, omdat hij zoo goed sprak.
(Wordt vervolgd).
