Fontein&Schippers
ST. EMIL10N
WijnhaÉ! i. t. Sshoterman 2 Zoon IMtsctafiat 17 Telf. 145
UsS1 Langestraat 42.
Tel. Int. 496 AMERSFOORT
t
j Bi] de bespreking der Julicrisis in 1917
«ei Spnhn, dat Erzberger in een ondeihoud
■net Helfferich in zijn tegewoordigheid
mad verklaard, dat hij den duikbootooriog
pn de rijksdagsommissie niet ter sprake zou
brengen. Toen het niettemin gebeurde, was
bet een groote verrassing. Tegenover Erz-
Sberger's zeggen, dat de rijkskanselier op de
hoogte was gesteld van zijn actie, verklaar
de Von Bethmann Hollweg, dat hij van Erz-
berger's handelwijze verbaasd had opgeke
ken.
Londen, 2 5 Febr. (R.) In het Lager
huis is een motie tengunste van verhoogde
.pensioenen voor politie-agenten in verband
met het duurder worden van het levens
onderhoud met 123 tegen 57 stemmen aan
genomen. Aan deze nederlaag der regee
ring wordt geen politieke beteekenis ge
hecht.
Kopenhagen, 25Febr. (W. B.) Vol-
igens een telegram uit Christiania heeft het
Noorweegsche ministerie van justitie uit
Hammerfest het volgende draadlooze be
richt ontvangen: De Noord^Russische regeé-
ring en generaal Miller zijn uit Archangel
hier aangekomen, aan boord van een Russi-
schen ijsbreker, waarop zich meer dan dui
zend vluchtelingen bevonden: Russen, De-
11x211 en Belgen. Op het laatste oogenblik
was hei hun gelukt uit Archangel te ontko
men. De ijsbreker zal heden nog doorvaren
naar Tromsö.
New York, 27 Febr. (R.). De nieuwe
staatssecretaris verklaarde in een interview,
dal hij van den volkenbond en op alle an
dere punten volkomen de inzichten van
Wilson deelt.
Washington, 2 5 F e b r. (R.) In weer
wil van het besluit, dab den 20sten Februari
is geseind, diende de militaire commissie
vsn het Huis van Afgevaardigden op aan
drang van de republikeinsche leiders een
gunstig rapport in over het wetsontwerp tot
reorganisatie vaivJiet leger bij het Huis in
zonder eenig advies ten gunste eener alge-
meene militaire oefening.
TWEEDE KAMER.
Afbouw 4«r kteltdis „Jtara en
Sumatra*
Ingediend is een wetsontwerp ter verhooging
ftret 2,862.884 en wijziging von de wet tot
voorloopige vaststelling van het zesde hoofd
stuk der Staatsbegrooting voor T920 (Depar
tement van Marine)
In de Memorie van Toelichting verklaart de
minister van Marine a.i., de heer Van IJssel-
steijn, o.m.
Het is dringend noodig, dat er zoo spoedig
mogelijk een beslissing genomen worde over
de vraag, wat met de op stapel staande beide
kruisers de Java en de Sumatra thans moet
gedaan worden.
Terwijl de rompen op de hellingen worden
afgebouwd, is er reeds een zeer belangrijke
voortgang gemankt met de vervaardiging der
machines en ketels in de werkplaatsen boven
dien zijn er van de 20 kanonnen van 15 c.M.,
waarmede de beide kruisers moeten gewapend
worden, reeds 8 geleverd, zoomede een deel
der ammunitie.
De minister vnn Marine a.i. heeft de beide
bouv/meesters bereid gevonden, de regeling,
door minister Bijlevel'd met hen getroffen, te
continueeren tot medio Maart a.s. Het behoeft
echter wel geen betoog, dat het den fabrikan
ten niet wel mogelijk is, in een langer uitstel
te bewilligen.
Besluit men tot het niet voortzetten van den
bouw der kruisers, dan kan op den voorgrond
worden gesteld, dot verkoop van de rompen
voor de vrachtvaart geheel uitgesloten is.
Ook het gebruik der zich in half afgewerkten
toestand bevindende ketel- of mochinedeelen
voor andere doeleinden is niet wel mogelijk.
Deze zullen voor verkoop als oud-ijzer cn ko
per in aanmerking kunnen komen.
Alleen de reeds geleverde acht stuks geschut
zouden door den Staat kunnen behouden wor
den en bijvoorbeeld voor onze kustverdediging
of de wapening onzer forten in aanmerking kun
nen komen.
Het sloopen der rompen op de werven van
aanbouw verdient zeker geen aanbeveling.
Er is zulk een gebrek aan werfcopaciteit in
ons land, dat het langer dan strikt noodzakelijk
bezet houden van hellingen van den Staat, niet
te verantwoorden zou zijn. Bovendien kan het
eloopen doeltreffender geschieden aan een
daarvoor speciaal ingerichte scheepsslóoperij
dan op een werf in aanbouw.
Indien reeds dadelijk tot liquidatie wordt be
sloten, kan men te dezen opzichte twee metho
den volgen.
Of men kan bij de beide kruisers het eigen
lijke afhouwen stoppen en de rompen zoo goed
mogelijk waterdicht maken, om deze daarna
maar een schecpsslooperij te vervoeren, öf men
kon de rompen lot de waterlijn afbouwen, in
de hoop, dat zij dan als lichter of bergvaar-
tuig kunnen dienst doen.
De minister meent, dat de liquidatie der
contracten, na aftrek van de verkoopwaarde
der rompen en van het halfverwerkte ijzer, ko
per, enz., hieronder begrepen hetgeen reeds
betaald is, een uitgaaf zal vereischcn in totaal
van f T8.500.000.
Van den verkoop zou dc minister willen uit
sluiten, zoools boven reeds werd medegedeeld,
het reeds gekochte geschut met ammunitie.
Hiervoor werd 1,500,000 betaaldrekent
inen, dat dit ten behoeve van andere doelein
den nog een waarde vertegenwoordigt van
750.000, dan blijft dus als zuiver verlies bij
de liquidatie van den bouw der beide kruisers
een bedrag over van 17.750,000. v
Een som van J 9,000,000 is reeds betaald,
waarvan de helft is gekomen ten laste der In
dische begrooting. Op den dienst van 1920 zal
dus nog 9,500,000 moeten gevoteerd wor
den, om deze liquidatie te voltooien. Ook deze
schadepost zal voor de helft door Indië dienen
gedragen te worden.
Wat betreft de kosten der beide kruisers in
dien zij geheel worden afgebouwd, becijfert de
minister dat de beide kruisers, geheel afge
bouwd, uitgerust en bewapend, een uitgaaf zul-
Je.n vorderen van 36,200,000.
Bouwt men thans met bekwamen spoed door,
«al men, door boven het bedrag van
'J 17,750,000 nog een som van 18,450,000
uit te geven, over een drietal jaren de beschik
king verkrijgen over twee geheel nieuwe sche
len van moderne constructie. Neemt men d#
getaxeerde woarde van het reeds geleverde ge
schut niet in aanmerking, dan moet er boven
18,500,000 nog een som worden uitgege
ven von 17,700,000.
Men stoot derhalve voor de keuze om, M, bij-
no 18 millioen geheel noodeloos uit te geven, M
tegen betoling van nog ruim deze zelfde som
de beschikking te erlangen over een tweetal
moderne kruisers.
ALs interimair minister, die alleen door den
j drang der feiten genoopt wordt een voorstel te
doen, onthoudt de heer Van IJsselstein zich
van de ontwikkeling van een vlootplon. Het
vraagstuk of dergelijke kruisers in ieder sy
steem passen, kan ook door hem niet tot op
lossing gebracht worden. Maar de zaak van een
zuiver commercieel oogpunt beschouwende kon
j de minister tot geen andere slotsom komen,
dan dat in de gegeven omstandigheden ofbouw
dc voorkeur verdient boven liquidatie.
Trouwens hoe men over de kruisers als deel
onzer oorlogsmorine ook moge denken, in elk
geval kon voor de Jnvo cn Sumatra een nuttige
werkkring zijn weggelegd. Men denke aan vlag
vertoon, bescherming en bevordering onzer
handelsbelangen en cventueele bescherming on
zer landgenooten in den vreemde. (In herinne-
ring worde hierbij gebracht dc diensten door
1 Hr. Ms. Kortenaer in 1914 in Mexico bewezen)..
Voor deze diensten zijn de inaanbouw zijnde
kruisers bij uitstek geschikt.
Over 3 jaar, wanneer de beide kruisers vol-
tooid zullen zijn, zullen de beide oudste kleine
i pontserschepen (de Koningin Regentes en de
j De Ruyter), vaartuigen, die voor genoemd doel
in aanmerking zouden kunnen komen, een leef-
tijd van 23 en 22 jaar verkregen hebben, zoodat
deze noodzakelijk buiten dienst zullen moeten
I gesteld worden.
I Een schip van de grootte als de Koningin Re-
I gentes zou, werd het thans nieuw gebouwd, j
j reeds een uitgaaf vorderen van 13,000,000, j
aangenomen, dot men er nog toe zou overgaan
schepen van dezen omvang te bouwen. Een der
bezwaren, die minister Brjleveld tegen de voort-
I zetting van den bouw der beide kruisers had,
I was voornamelijk gelegen in het feit, dat deze
zwaarder zouden moeten bemand worden dan
in verbond met de beperktheid, onzer levende
j strijdkrachten, oorbaar werd geacht.
Wonneer echter de aanvankelijke bestem-
1 ming in meerdere of mindere mate gewijzigd
wordt, zal de bemanning aanmerkelijk vermin
derd kunnen worden en dus dat bezwaar be
langrijk kunnen weggenomen worden.
Zelfs indien men zou meencn, dat de boven
staande overwegingen in dezen geen voldoend
gewicht in de schaal konden leggen, dan nog
zou, geheel uit een financieel oogpunt be-1
schouwd, er op kunnen gewezen worden, dat de
schepen, eenmaal afgewerkt zijnde, voor an-!
dere maritieme Mogendheden ruim
schoots de waarde zouden hebben van het be
drag, dat thans nog daaraan ten koste moet
gelegd worden.
Zonder twijfel kan dan ook de afbouw be
schouwd worden te zijn in 't welbegrepen be
lang van 's lands financiën.
In dien gedachtengang is het wetsontwerp
opgemaakt.
tril en
hoort. Eerst dan kan de tijd weder aan
breken. dat men de particuliere bouwnij
verheid er van tracht te overtuigen, dat
verbetering van het woningtype aanbeve
ling verdient. Onder de bestaande omstan
digheden vooral is echter het betere de
vijand van het goede.
Economisch en sociaal luidt dit wetsont
werp een hoopgevende woningpolitiek in.
Alleen vraagt de N. R. Ct. zich af, of de
kantonrechters de meest aangewezenen zijn
om over het tempo van de beoogde gelei
delijke huurverhooging in hoogste ressort
uitspraken te geven.
Deze tak van onze rechterlijke macht
wordt steeds meer met vreemdsoortige
werkzaamheden overladen. In zake de toe
passing van de Huurcommissiewet komt
de uitspraak von den kentonrechter toch
steeds neer op het volgen van het advies
van een commissie van deskundigen. Zou
den raden von beroep, waarin ook aan
economisten een plaats wordt gegeven, hier
niet de voorkeur verdienen
UH dp P»r»
Koopgeveitri* woainepo!l(!< k.
Van zulk een woningpolitiek spreekf de
Nieuwe Rotterdamse he Cou
rant in verband met het door de Regee
ring ingediende ontwerp tot wijziging der
huurcommissiewet.
De zwakke zijde van de tot dusver ge
volgde worffnghuurpoliliek was, dat de
„vrije aanbouw van volkswoningen achter
wege bleef. Geen bouwondernemer toch kon
het risico aanvaarden van een arbeids-
woningbouw, die huren vorderde tot het dub
bele en meer van de „oudjs" volkswoningen.
De regeering meende intusschen de hulp
van de particuliere bouwnijverheid te kun
nen ontberen en zocht haar kracht in het
steunen, met steeds klimmende bijdragen,
van vereenigings- en gemeentelijken bouw.
„In Den Haag wist men nu eenmaal het
best wat diende gedaan te worden, om den
nood „snel"" te lenigen, voorgelicht als men
blijkbaar werd door „knappe koppen".
Dank zij die overmaat van knapheid, die
zich vooral op het punt van woningin
richting deed en doet gelden, zijn wij met
de woningvoorziening eiken dag dieper in
het moeras geraakt, en wie titans nog ge
looft, dat men enkel met overheidsbe
moeiing en de daaraan ten grondslag lig
gende studeerkamerwijsheid ooit den wo
ningnood zal kunnen bekampen, is een idea
list, die niet beter verdient dan dat men
■hem in een krotwoning stopt, opdat hij
er naar lee_e snakken te verhuizen naar
een snel gebouwde nieuwe woning van
niet-modern type, liever dan jaren en ja
ren te wachten op het oogenblik, dat men
hem een ^ideale" woning verschaft.
Bestaat er uitzicht, dat dc Regeering de
zaak eindelijk eens von den meer practi-
schen kont geat bezien en de achteraf ge
zette bouwondernemers in het geweer reept
om den woningnood naar minder ideaal,
maar vlugger er goedkooper werkend re
cept te bestrijden
Daarvoor bestaat naar dc N. R. Ct. meent,
gegronde hoop. De Regeering is langzamer
hand gaan voelen, dat de aan versteening
grenzende regeling van de huurprijzen der
„oude" woningen, die uit de Huurcommis
siewet volgt, den aanbouw' van nieuwe wo
ningen door particulieren tegenhoudt
Uit de toelichting tot het betreffende ont
werp blijkt eeneizijds. dat aan geleidelijke
verhooging van de huren der „oude" wo
ningen geen ontkomen is, en anderzijds dat
de Regeering er aan wanhoopt, ooit met
uitsluitende hulp van gemeentelijken- en
vereenigingsbouw den woningnood te kun
nen bestrijden.
Zoo het haar met die aangenaam verras
sende opvatting inderdaad ernst is, heeft zij
daarnaar onverwijld hare gedragslijn tegen
over de particuliere bouwnijverheid te be
palen. Zonder steun 2«1 deze aanvankelijk
nog niet kunnen werken, doch die steun
zal, zoo men ook in de overgangsperiode
van hare diensten gebruik wil maken
cn wij achten die van zeer groot belang
een 200 soepel karakter moeten dragen,
dat zij dadelijk met kracht de handen aan
den ploeg kan slaan.
De op allerlei theorieën van. twijfelach
tige waarde steunende eischen omtrent de
woningindeeling berge men dan tevens op,
totdat de woningnood tot het verleden be-
De Dtukiag ln «Ie hnveata.
Wat men den communisten en syndica
listen ook bij deze staking in het havenbe-
drijft ten laste kan leggen zegt HetVader
la n d, niet dat zij zich niet openhartig uit
spreken. „O nze bedoeling i s", aldus
de heer Bouwman, voorzitter van het hoofd
bestuur van de Federatie van Transportar
beiders in de afdeeling Amsterdam, „in heel
Nederland de broodvoorziening in de war
te brengen, want alleen on deze manier
kon men de overwinning behalen."
Zij ontzien vrouw noch kind, en willen
zelfs niet medewerken tot uitvoer van visch
naar het hongerlijdende Duitschland, want
de stoking gaat vóór alles. Als er met deze
menschen te redeneeren was, zou men hen
verwijzen naar de Declaration des droits de
l'homme van de Fransche revolutie, die
zoo uitdrukkelijk vooropstelt, dat het bijzon
der belang nooit het algemeen belang mag
prime eren.
Nu hebben deze menschen vrienden voor
hun bedrijf het smoesje, dat, als er om hun
eisch van écn gulden meer, in Nederland
honger zal worden geleden, dit voor de
verantwoording der werkgevers is, die
oogenblikkelijk aan de staking een einde
kunnen maken door toe te geven. De
dwaasheid daarvan is duidelijk. Een loon-
conflict tusschen werknemer en werkgever
moet onder elkaar worden uitgestreden,
als het helaas niet door onderling overleg
kan vermeden worden, maar mag nooit
uitgevochten worden op de ruggen van de
millioenen Nederlanders, die daaraan part
noch deel hebben. Dit geldt natuurlijk even
zeer voor den werkgever als voor den- werk
nemer, zoodat wij iedere uitsluiting van de
eene zijde en iedere solidariteitsstaking van
de andere zijde, om de overwinning te be
halen, geb'ikelijk zouden veroordeelen. Wat
't loonconflict zelf betreft kunnen wij slechts
herholen, dat wij daarover geen oordeel
kunnen uitspreken, omdat wij. niet kunnen
overzien (men wraakt over en weer eikaars-
cijfers) of de eisch van die 1 meer 's daags
gerechtvaardigd is. Wel moet het ons van
het hort, dat het ons ten zeerste spijt, dat
de strijd onnoodig is geër.venimeerd door
h^et woord van de werkgevers Wij zouden
gemakkelijk die gulden meer kunnen ge
ven. Dat woord spreekt niet van eenig be
sef, welken indruk dit op deze unskilled la
bourers, die door de aanhitsing die dnge-
liiks op hen wordt uitgeoefend, tot kook
hitte zijn geraakt, maken moest, en nog
minder van de groote verantwoordelijkheid
die de werkgevers dragen, als niet alles wat
redelijk is door hen is gedaan om het con
flict te voorkomen. Het woord was wel
licht niet als uittartend bedoeld, maar was
het inderdaad, cn hoe bet gewerkt heeft,
is gebleken, toen de katholieke organisatie
met op één na nlgemeene stemmen het
voorstel van haar bestuur, om weer aan 't
werk te gaan, heeft verworpen. En dit
woord heeft ons te meer verbaasd, omdat
het den werkgevers toch niet onbekend kon
zirn, dat de communisten dezen loonstrijd
als voorwendsel gebruiken om een aanslag
te doen op ons gcheele staatsbestel, door
hen als „kapitalistisch" gehoond els ie
mand daeraan nog mocht twijfelen, heeft
de Hr. Sneevliet daaromtrent allen de
oogen geopend met de woorden deze
strijd is een loonstrijd, maar beteekent dat
dc mentaliteit der arbeiders in anti-kapitn-
listischen zin wordt versterkt.
Ten slotte geett Het Vaderland den vol
genden raad
Men isoleere de mannen van den chaos,
en ga met dc mannen van de organisaties
aan één tafel zitten om tot een oplossing
te komen van het conflict, dat, als het op
de spits gedreven wordt, vérstrekkende ge
volgen kan hebben. Als de wil er is kan
de weg worden gevonden, en misschien
ligt de oplossing hierin, dot er een con
tract tot stand komt, waardoor voor gerui-
men tijd de rust in het bedrijf wordt ver
zekerd. E. wij meenen daar te eerder op te
moger. aandringen, nu na de rede door den
Hr. Troelstro Zondag jl. voor het spoor
wegpersoneel gehouden, waarin deze het
ten sterkste afried zich tot eene solidari
teitsstaking te laten verlokken, niemend
maar kan twijfelen aan den errstigen wil
var. de S. D. A. P. en het N. V. V. om
dit conflict in het transportbedrijf te la
ten blijven wat het zijn moet een loon-
ccnüict tusschen werkgever en werknemer.
De Staatscourant van beden 27 Fe
bruari bevat o. a. de volgende Kon. be
sluiten:
op verzoek eervol ontslagen L. van Duijn
als burgemeester yan Bunschoten;
benoemd tot opzichter 'bij het rijksmuseum
te Amsterdam "W. K. Korel, te 's Gravenhage;
bevorderd bij het agentschap van 'het Mi
nisterie van Financiën en de directie van dc
grootboeken der Nationale Schuld tot hoofd
commies 2e verificateur der grootboeken de
commies J. H. F. M. de Hoog; tot commies de
adjunct-commiezen J. N. Christophelsen en
C. M. van Joolen;
op verzoek eervol ontslagen D. A. G. Bak
ker als officier machinist 3e klasse; idem met
dank J. H. Gijzen, hoofdofficier-machinst le
klasse; is bevorderd als zoodanig de hoofd
officier machinst 2e klasse J. de "Winde.
De kroonprins van Djokja
karta woonde heden in de Eerste Kamer
op de gereserveerde tribune een gedeelte
van de behandeling der Waterstaatsbegroo-
ting bij.
Ex-keleer Wilhelm.
Men meldt ons uit den Haag:
Naar aanleiding van een in het Handels
blad gereproduceerd gesprek van den Minis
ter van Buitenlandsche Zaken met een redac
teur van de „Chicago Daily News" over de
uitlevering van den ex.-Duitschen Keizer,
vernemen wij dat men hier tc doen heeft met
een onbescheidenheid en bovendien met een
voorstelling van het gesprek die niet juist is.
Reuter meldt uit Londen:
Op de jongste rota der geallieerden is geen
antwoord van Nederland ontvangen. Men
acht het denkbaar dat Nederland een regeling
overweegt, waarbij de keizer in Nederland
kan worden gehouden op een afstand van de
grens.
Engelse he fantasie n. William
Le Queux, bekend door zijn fantastische
romans, heeft, naar we in het H b 1 d. lezen,
nu ontdekt wat de laatste troefkaart is van
den ex-keizer, waarom Nederland hem niet
uitlevert. Wettelijke bepalingen, asylrecht,
ontbreken van een rechtsgrond voor uitleve
ring of wat wij anders mochten aanvoeren,
is voor een Le Queux niets, zoo eenvoudig
gaan de dingen niet in het brein van dezen
fantast. Hij heeft wat anders ontdekt
„de keizer heeft vóór den oorlog een geheim
verdrag^gesloten met Nederland." Volgens
dat verdrag zou hij, als de oorlog, dien hij
van plan was te verklaren, slecht voor hem
alfliep, te Amerongeh, als gast van gvaaf
Bentinck, mogen verblijf houden en daar
veilig zijnNederland verbond zich, hem 1
zoo noodig met het zwaard te verdedigen.
Daartegenover zou Duitschland Nederland's
neutraliteit eerbiedigen. En de keizer heeft j
ons met allerlei lievigheidjes en door, aan j
den anderen kant, ons den Duitsohen boe-
man voor te houden, tot deze overeenkomst
overgehaald. Wij leveren hem te minder
uit, omdat hij zekere hooggeplaatste Neder-
landers met groote sommen heeft omge
kocht, die hem nu natuurlijk de hand hoven
het hoofd houden.
Er is nog een verhaal bij hoe keizer Wil
helm eerst, voor hetzelfde doel, getracht had
een kasteel te koopen in Denemarken, bij
Elseneur, hetgeen de Deensche regeering
ten slotte heeft belet.
AI dit moois schrijft William Le Queux
in het Engelsche jingo-bïaadje John Buil.
Waar zoo'n man toch al niet vermag ach
ter te komen!
opening der Roemeensche universiteit te K1»«-
senburg of Kolozsvar (de naam Ciuj is ouge*
twijfeld dc Roemeensche.)
i De Universiteit van Kolozsvar, cn in "t biji
zonder dc protestantsche; theologische facui-
telt heeft inderdaad nauwe betrekkingen -eet;
j die van Utrecht. Sinds 17Q3 komen jnr>:
in Utrecht studecicn op kosten van het be-'
kende Stipendium Bernardinum (vgl. liet boek
hierover van prof. dr. S D van Veen, Utrecht'
Ruvs 1911) verscheidene Paltzschc, Hoivgaar-
sche en Zevenbergsche studenten, die van
Gereformeerde religie moeten zijn. Ook stu
denten van dc Universiteit van Kolozsvar. Dezo
academie heeft daardoor nog meer banden
met die van Utrecht door de Protestantsche'
theologische faculteit (geldig verklaring van
graden). ji
Nu is Zevenburgen en daarmede Kolozsvai
Roemeensc-h gewoiden. Dit wordt als eer
groote ramp gevoeld door geheel het land.
maar dubbel door de Protestanten, die zoo
buitengewoon talrijk zijn. Naar de letter van
de wet van genoemd stipendium mag geen
student van Kolozsvar hier meer op dc oude
wijze komen studeeren, want Zevenburgen is
niet meer. Kolozsvar is Clnj geworden. Moor
wat duizendmaal erger is, er zitTlen binnen
kort van uit Kolozsvar (Cluj) wel geen studen
ten meer kunnen komen, omdat van het Pro
testantisme daar onder P.Oemeensche over-
heersching niets meer over zal blijven Alle
teekenen wijzen hierop nu reeds.
Dit alles is -blijkbaar onzen gezant, den
heer Muller, niet bekend.
Er heeft nooit eenig verband tusschen
Utrecht cn Roemenie bestaan en dit zal nu
evenmin kunnen komen! Nooit was m Utrecht
een Roemeensch student. In de rede van dr.
Muller moet men overal voor Roemeensch
Hongaarsch lezen, dan is dc zaak in orde!
Maar het snelle aanpassingsvermogen van den
diplomaat deed hem zekerzoo spreken. De
Hongaarsche studenten in Utrecht zullen zijn
woorden zeker Hollandscli verraad tegenover
hen achten. Doch ook iederen Hollander, die
v^n dc zaak op de hoogte is, doet dc rede
van onzen gezant bijzonder onsympathiek, on
waardig en on-llollandsch aan.
Iteemeenecb te$n H«>eaarsok!
Een. der medewerkers van het Hbld.
schrijft onder bovenstaand opschrift naar aan
leiding van het verslag der rede, die onze
gezant te Boekarest, dr. Hendrik P. N. Muller,
hield bij de opening der hoogeschool te Klau-
senburg hef volgende:
„Onze gezant heeft zich is het verslag
juist m. i. schuldig gemaakt aan mystifica
tie. "Wat is toch het geval? De Z. O.-ïroek van
vroeger-Hongarije, Zevenbergen (dat met
Trnnssylvanië ongetwijfeld is bedoeld) was
tot beden het meest Protestantsche deel van
Hongarije en is sinds de Hervorming
het bolwerk van het Protestantisme in Z.-O.-
Europa geweest. Door de bepalingen van het
vredesverdrag is deze geheele hoek afgesne
den en aan Roemenië toebedeeld, waardoor
het voornaamste Ilongaarschc Protestantisme
onder Grieksch-Katholieke overhcersching
komt en wel, volgens prof. Antal, van dc meest
bekrompen en slechtste soort. (In zijn lezin
gen in Holland heeft prof. Antal hiervan droe
vige staaltjes verteld.) Bij de Entente is dan
ook door Ilongaarsch-Protestantsche afge
vaardigden alle moeite gedaan om Zevenber
gen bij Hongarije tc laten. Maar de Protestant
sche Entente gaf geen gehoor. Ook op dc toen
volgende vraag of 't dan mogelijk zou wezen
het Protestantisme in Zevenbergen onder ker4-
kelijke bescherming van Protestantsch Hon
garije te laten, kregen de vragers geen goede
beschikking, Het bolwerk van het Protestan
tisme in dien hoek is aan het Grieksch katho
licisme overgeleverd.
Nil is men bezig het vredesverdrag uit te
voeren. Hiertoe hoort blijkbaar de feestelijke
Nederlandsche kaas in Bel-
g i Men meldt uit Brussel aan de N. R Ct.*
Senator Simonis heeft in den Senaat aar
den bevoegden minister de vra-sg gesteld
voor welk bedrag in guldens hij van 1 Jan
1919 tot 1 Februari 1920 in Nederland kaas
heeft gekocht en of de minister niet van
meening was, dat bij den buidigen prijs van
den ^gulden, dergelijke aankoopen behooren
op te houden.
De minister heeft geantwoord: Het bedrag
van de in Nederland door de Belgische re
geering gedane aankoopen van kaas be
loopt van 1 Januari 1919 tot 1 Januari 1920
813,424 fr. Er loopt nu nog een contract
voor 1200 ton kaas van verschillende kwali
teit, die van 20 tot 45 pet. vet bevat. Bij
de bestaande moeilijkheid om over steen
kool te beschikken, die mij in staat zou stel
len zekere voordeelen te bedingen ten op
zichte van de prijzen, denk ik wel van dez«
hoeveelheid geen gebruik te maken. Wat dc
regeering betreft, zij heeft van invoeren ui
Nederland van dezen aard dus geen mis
bruik gemaakt, maar buiten haar zijn er
particuliere Belgische importeurs en Neder
landsche producenten, die hier kaas opge
slagen houden. Het departement voor de
vergunningen heeft reeds de mogelijkheid
onderzocht op sommige invoeren beper
kende bepalingen toe te passen, maar to'
dusver heeft het gemeend, dc Nederland
sche kaas niet onder de weelde-artikelen te
moeten rekenen.
fltnstscammiasle soclftlUatle.
Men meldt ons uit don Haag:
Zijn wij wel ingelicht dan zo 1 de benoeming
van een Staatscommissie betreffende het vraag'
stuk der socialisatie niet zeer lang meer op
zich laten wachten.
Per flesch f 1.76, Bij minstens 25 fi. 15 ct, korting.
De heer ir. J. C. v. d Berg c.i-r directeur
van don gemeentelijken woningdienst te Schie
dam zal binnenkort dien dienst verlaten, daar
bij in een particulere betrekking overgaat.
Mr. B. J. Polenaar te Amsterdam,
wiens overrijden wij meldden, zou oorspron
kelijk voor rabbijn worden, opgeleid en be<
reidde zich achtereenvolgens te Berlijn cn tc
Breslan op dit ambt voor.
In Nederland teruggekeerd, behaalde hij
aan de Lcidsche Universiteit het doctoraal ir
de letteren, waarna hij zich aai: dc jurhliscln
wetenschappen wijdde.
Na zijn promotie vestigde mi Polenaar zich
tc Amsterdam, waar hij sinds 1876 bij de
rechtbank als advocaat ingeschreven staat.
Gedurende vele jaren is mr. Polenaar voor-
zitter geweest van den kerkernad der Neder'
laiïdseh Israëlretische Gemeente le Amster
dam, en lid van het Burgerlijk Armbestuur
en van den Armenraad.
Hij heeft vele geschriften op juridisch ge<,
bied gepubliceerd, waarvan het voornaamste
is geweest: ,-IJet ^Vetboek van Strafrecht iu
doorloopende aanleekening verklaard dooi
K. IlazcLhoff, B. J. Polenaar en Th. Heems'
kerk. (1881-1890.)
Plaatselijke keuze. Dc VcreenH
ging van Nederlandsche Wijnhandelaren heeft
een" adres gezonden nan de Tweede Kamer,
waarin zij verklaart, dat zij volkomen instcmc
met bet nemen van maatregelen, waardoor,
het misbruik van sterken drank met <1- na-
deelige gevolgen daarvan, tot een minimum
wordt beperkt, maar dat zij betwijfelt of bet
stelsel van plaatselijke keuze in bet 'Igc-
meen daartoe dc aangewezcn.weg is; d;.t rij
echter beslist moet ontkennen, dat het nemen
van een proef althans Voorgesteld, die be
trouwbare resultaten kan geven, die noodi#
zijn om daaruit tot de wcnschciijkheid van in
voering van het volledig stelsel van plaatse-
ftfke keuze te kunnen besluiten.'* Na dat d*
nader h uiteengezet wordt in het adres vtrr-
der geiegd, dax w*1Sng «£r
dende dranken zal leiden tot het grijper: "Aéar
bier nief nader tc noemen gcnotmlddele». *a ie
invloed ook b. bet gebruik van gering hor
veelheden, zeer verderfelijk kan ztjn vder h. t
menschelijk organisme Het Qdres be- uit
met het dringend verzoek .Jiet vootfiesieiu.:
