St EU
OPRUIMING
Firma
BRANDSEN,
STADSNIEUWS.
Magazijn
perfleschf 1.75
per anker 72.—
per flesch f 1.50
per anker - 60.—
REGENMANTELS
DAMES en 10XSE0AMES.
UIT DEN OMTREK.
BERICHT
H.H. CORRESPONDENTEN
VERSLAGGEVERS
en
De „Sumatra" is reeds in 1916 op stapel
ezet, doch in de oorlogsjaren ondervond de
uw door allerlei moeilijkheden groote ve**-
aging.
Hr. Ms. „Sumatra" wordt het -grootste
[schip onzer marine (De „Zeven Provinciën"
§s 6530 ton groot)-
j, De waterverplaatsing is 7050 ton, bij een
wengte van 155 M., een breedte van 16 M.
ten diepgang van 5lA M.
i De bewapening van de „Sumatra" bestaat
luit: tien kanonnen van vijftien c.M. (snel
vuur) en vier 7.5 c.M. anti-luchtvaartkanon-
fc en.
Het.schip.is voorzien van een pantsergor-
'xlel, pants erdek en commandotoren.
De bemanning zal bestaan uit dertig offi-
eieren, vijftig machinisten en onderofficie
ren en vierhonderd matrozen, stokers enz.
De kruiser is bestemd voor Indië, zoodat
j.er verschillende inrichtingen aangebracht
(gijn voor het verblijf in de tropen. Het schip
krijgt twee schoorsteenen en twee masten
piet waarnemingsbordessen. Het aantal
zoeklichten bedraagt zes.
In de vuurhaarden' wordt uitsluitend olie
.{ruwe peiroleum) gestookt, wat verschillen
de vcordeelen biedt. De drie turbines wer
ken op drie voortsluvringsschroevén.
In verband met het te water laten van
den kruiser „Sumatra" is de waterstand op
het IJ kunstmatig opgevoerd tot 25 c.M. bo
ven clien norma'en stand.
Bij het van stapel loopen van dan
kruiser „Sumatra", Woensdag te Amster
dam, zullen o. a. tegenwoordig zijn de Minis
ter van Marine a. i., luitenant-generaal Pop
^n diens adjudant luitenant ter zee le klasse
Diep huis, benevens, van her Departement
van Marine, de chef van den Marinestaf,
kapitein ter zee Gooszen, de chef van de af-
decling Materieel, kapitein ter zee Zeeman
.en de directeur van. scheepsbouw, de heer
J. S. van Veer..
De onderzeeboot K V. Bij het
departement van Marine is telegrafisch be
richt ontvangen, dat Hr. Ms. onderzeeboot
K V, onder bev_el van den luitenant ter zee
der Iste klasse A. Vos, den 23sten Dec. j.l.
van Colombo is vertrokken.
De bu rgemeester van Lei
den. De toestand van jhr. mr. De Gijse-
laar, burgemeester van Leiden en lid van
de Eerste Kamer, is sinds de vorige week
nagenoeg onveranderd.
LANGESTRAAT 8, TELEFOON 129.
Directeur keuringsdienst Amsterda m
B. en W. van Amsterdam bieden den
Raad de volgende voordracht aan voor direc
teur van den keuringsdienst aldaarNo. 1
(Dr. Van Raalte te Dordrecht. No. 2 Dr. P.
Meerburg te Utrecht.
Keuringsdienst te Haar
lem. B. en W. ven Haarlem hebben de
volgende aanbeveling opgemaakt voor di
recteur van den gemeentelijken keurings
dienst van voedingsmiddelen: 1. G. J. Mie
ras, directeur der Stads-Apotheek, te Haar
lem; 2. J. A. Invhoff, directeur van den gem.
keuringsdienst en apotheker der godshui
zen te Den Bosch en 3. dr. D. H. Brauns,
apotheker le Haarlem.
Journalistiek. De Hoorn-
He Courant, die meer dam een kwart eeuw
heeft bestaap., wordt met I Januari a.s.
opgehe\ en.
F. G. Looijenga. f Te Joure
is op 73-jarigen leeftijd overleden de Frie-
sche schrijver F. G. Looijenga. Hij schreef
vooral Friesche tooneelstukken, o.a. het
historische openluchtspel „De frije Friezen",
da: bij een prijsvraag bekroond werd.
De beh ekeuis dei* Enieruadouaïe.
In het Concertgebouw te Arasterdam werd
frLteruvond eene openbare vergadering,syehou-
oen door de S D. A. P. en den Amst. Bestuur»
«Lrsbond, waar als sprekers optraden de hee»
ren mr. P. J. Troelstra en J. Oudegeest. Beiden
spraken over de beteekenis der Internationale.
In het openingswoord herdacht de voorzit
ter, de heer Kleerekoper, den zoo juist ontsla»
l>en voorzitter van den Bond van Duitsche vak-
Jrereeni gingen, den heer Legien.
Daarna was het woord aan den heer J. Oude
geest, die het onderwerp bezag van uit een vak
liter eenigingsoogpunt. Na Legien als organisator
herdacht te hebben, constateerde hij, dat er eene
verslapping in het proletariaat is waar te ne
men. Bij de bourgeoisie is juist het tegenover
gestelde. Zij is bezig de reactie te versterken,
om meester le blijven van het terrein. De bank
instellingen hebben na dezen oorlog de macht
in henden. Tegen deze groote lichamen zou het
proletariaat zich te pletter loopen, als het niet
feeorganiseeid was. Ook na dezen oorlog zullen
jrevoluties, als pa eiken oorlog, plaats hebben.
Nu echter zal het niet alleen zijn eene revo
lutie op politiek, maar ook op economisch ge
bied. Spr. bedoelt hier geen revolutie met wa
pens in de vuist, maar langs ecdn-omischen weg.
Hij ging na, hoe de vakbeweging tegenover
•deze taak staat. Allereerst gaf hij eene uiteen
zetting van de vakbeweging bij den wereldvrede
en de samenwerking van de arbeiders met deir
Volkenbond. Hij herinnerde daarbij aan de con
gressen te Washington, Amsterdam, en Londen.
Er kwam ten slotte een eenheid tot stand van
P4 miüioen arbeiders. Deze arbeiders hebben
het vorige jaar de regeeringen gedwongen de
Duitsche en Oostenrijksche arbeiders-vertegen
woordigers toe te laten op het door den Vol
kenbond voorgeschreven congres te Washing
ton. Verder herinnerde hij aan den steun aan
!Oost enrijk en Hongarije door levensmiddelen.
(Voorts aan den boycot van Hongarije. Dit alles
zegt, dat de Internationale daden wensoht en
èich niet neerlegt bij papieren resolutiën.
Ten slotte wees hij er op, dat socialisatie van
Öe productiemiddelen het eenige is om oorlog
te voorkomen. De politiek zal hierin moeten
piedehelpen en hij hoopt, dat er spoedig* eene
politieke Internationale zal zijn, die zich wat
tneer naar links heeft georiënteerd dan de
tweede Internationale.
Het woord was daarna aan mr. Troelstra, die
fceide, dat de economische toestand dezen win»
nog nooit zoo donker is geweest Hij zette
uiteen, dat de prijsdaling* gepaard gaat met
werkeloosheid en loondaling. Eene dreigende
toekomst wacht, naar hij gelooft. Vanwaar die
kentering "in den economischen toestand De
voorspelling schijnt in vervulling te gaan, dat
er anarchie en chaos komen. Waar het meest
aangedrongen is op productie en nog eens pro
ductie, wordt nu de orbeid stop gezet. Aldus
gaat het in Amerika. Er zou overproductie zijn.
Welk een hoon met de werkelijkheid, zegt Spr.
Er is hier o n d e r-c onsumptie. Dit is het
gevolg, dat wij niet hebben eene gesocialiseer
de wereldproductie, maar eene gekapitaliseer
de. Dit toont weer aan de* onhoudbaarheid van
het kapitalistische stelsel. Na veel strijd en op
offering zal in de naaste toekomst gestreden
moeten worden niet voor hooger loon, maar om
het verkregen loon te hondhaven.
Hij betreurt, dat thans niet alle arbeiders ver-
eenigd zijn in. deze phase der wereldgeschie
denis in eene politieke en daadkrachtige arbei
ders-internationale. Hij ging de beteekenis na
van de tweede Internationale, die twee slagen-
heeft ontvengen, waarvan, moeilijk herstel denk
baar is. Uitvoerig zet hij inleen, dat de oorlog
door deze Internationale niet voorkomen kon
worden, omdat zij slechts parlementaire midde
len had. Deze internationale heeft het niet ver
der kunnen brengen dan tot propaganda-mid-
delen. Daarna is de mislukking gekomen van
de conferentie te Stockholm om te komen tot
een vrede door overleg. Eene organisatie, die
zulk een paai* stooten ontvangen heeft, kan zich
niet meer tot een krachtig bolwerk opwerpen.
Een nieuwe grondslag voor internationale een
heid dient te worden gevonden.
Na critiek te hebben uitgeoefend op de derde
Internationale, zeïde Spr., dat er dient te wer
den afgewacht, wat er terecht zal komen van
eene conferentie, welke op 22 Februari as. zal
samen komen te Weenen, van linkschc leden
der tweede Internationale.
dat men elkaar in Weenen zal begrijpen en
Spreken wij den wensch uit, aldus Spr.
hopen wij, dat Moskou niet zal zegevieren.
Men moet zich niet laten wijsmaken, dat, als
de tweede internationale dood zou zijn, de soc.«
democratie dood zou zijn. Hij constateerde dat
er achteruitgang is in de S. D. A. P. en in de
mod<®jj£ vakbeweging. Dat teekent mismoedig
heid, maar die wordt aan het verkeerde adres
gewroken. Deze moet gewroken, worden aan het
kapitalisme. Er moet gestreden worden on
danks mismoedigheid. Ten slotte wekte Spr. op
tot samenwerking voor volksopbouw.
Het Kuyperhuis. De Stand,
meldt, dat twee vrienden van dr. KuypeT
■die hun namen niet willen zien vermeld!
het ameublement van -de studeerkamers,
waar dr. Kuyper de laatste twintig jaien ar
beidde, aan het Miljoenfonds tea geschen
ke zullen aanbieden, opdat die inrichting van
deze kamers in het Kuyperhuis onveran
derd kan blijven.
Melk naar het Saargebied.
Men meldt uit Keulen aan het Hbld.
Tusschen de reg.eering van het Saarge
bied en de Nederlandsche regeering is een
overeenkomst getroffen, volgens welke van
Nederlandsche zijde aan de melkcentrale in
Saarbrücken dagelijks 20,000 liter vexsche
melk zullen worden geleverd. Het vervoer
zal geschieden door een dagelijks tusschen
Nederland en het Saargebied rijdenden ex
tra-trein.
trokken met bestemming via Niettwediep
naar Rotterdam. De boot was door de mist
uit het vaarwater geraakt en op den Pollen-
dam gevaren, doch was toen de „Minister
Colijn" naderde, met hoog water weder vlot
gekomen. De „Franeker I" keerde heden
morgen drie uur behouden in de haren te
rug.
Aanvaring. Zaterdagmorgen 7 uur j
is recht voor de Boulevard De Ruyter op
de reede te Vlissingen een Belgisch stoom-
bij de oplossing van het loonconfllct door j schip ^^4™ Ten ËngZh 1
nvpv 00 tl iccrh <^r» ri-orL'rrrn-orc o r\ ,i»a
een overleg tusschen werkgevers en de
werknemers-organisaties.
Een voorstel-Van Wyhe om aan het be
stuur op te dragen de tram zoo spoedig mo
gelijk in werking te stellen met inwilliging
der wenschen van het of met de loonrege
ling, vastgesteld door den minister en de
subsidieerende bestuurslichamen, ingaande
1 October 1920, werd niet in behandeling
genomen.
De droogmaking der Zuider
zee. Bij de drukkerij Ipenbuur en Van Sel-
dam is verschenen het eerste nummer van
het maandblad „Flevo", dat gewijd zal zijn
aan de droogmaking der Zuiderzee.
Het nieuwe maandblad staat onder redac
tie van Mr. A. Loosjes, met medewerking
van verschil'ende ingenieurs en deskundi
gen op waterstaatkundig gebied'. In een
inleidend woord zegt de redactie, dat een
blad, gewijd aan de afsluiting en gedeelte
lijke droogmaking van de Zuiderzee, gewijd
aan dit grootsche werk in zijn ganschen om
vang, aan alle belangrijke vraagstukken die
zich daarbij voordoen en aan de gewichtige
gevolgen waarop men reeds thans zich dient
voor te bereiden, moeilijk langer gemist kan
1 -orden zonder belangrijke nadeelen voor
de zaak.
Deze geweldige nationale onderneming
erijpt zóó diep in belangen van den meest
verschillenden aaid in, zóó groot zal haar
invloed zijn op de toekomstige gesteld
heid van een belangrijk gedeelte van ons
vaderland, dat het niet mogelijk is, ja naar
de meening der redactie zelfs ten zeerste
al te keuren, om „de groote massa" met
een „bij u, over- u, zonder u" er verre van
te houden en hare uitingen te smoren.
stoomschip. Het Belgische stoomschip be
liep daardoor zulke averij, dat om zinken te
voorkomen het op een zandbank werd ge
zet. Het achterschip zat reeds onder water.
Zaterdag half twee is het schip geheel ge
zonken. Het Engelsche schip was aan de
voorsteven zeer gehavend en is naar Ant
werpen gesleept. De bemanning van het ge
zonken Belgische schip is Zaterdagmiddag
aan wal gebracht.
VOO It
School- en Kerknieuws.
Melkuitvoer naar Engeland.
Men meldt uit Middelburg aan de TeL:
Naar wij vernemen worden sinds eenigen
tijd groote hoeveelheden melk van hieruit
dagelijks naar Engeland verzonden. De ex-
porteerende afbriek heeft echter aan den i Arbeidswet.
Minister van Landbouw de verzekering
moeten geven, dat, zoodra in de omgeving
alhier, gebrek aan consumptiemelk zou ont
staan, de uitvoer onmiddellijk zou worden
stopgezet. Over de geheele maand Decem
ber zal de ten uitvoer toegelaten hoeveel
heid circa 250,000 Liter bedragen.
Thans worden met de regeering nog on
derhandelingen gevoerd, om een zelfde hoe
veelheid melk naar Engeland te mogen uit
voeren. Reeds herhaaldelijk trachtte men dit
jaar van hieruit zaken op Engeland te doen,
doch steeds stuitte de poging af op den
prijs, daar die voor genoemd land te hoog
word hierin is inmiddels verandering ge
komen. Indien wij goed zijn ingelicht, zou
onze melk thans aan de overzijde van het
Kanaal 30 cent per Liter opbrengen.
Slapte in de industrie.
N. V. Stijfsel fabriek De Bijenkorf, voorheen
fa. Honig, te Koog a. cl. Zaan, heeft wegens
aanhoudende slapte in het bedrijf een groot
deel van haar personeel ontslagen met in
gang van I Januari.
De directie van de N. V. De Vereenig-
de Blikfabrieken v.h. J. B. Lorrewa, heeft aan
een 100-tal werklieden ontslag verleend,
Door slapte in het bedrijf staat de pa
pierfabriek De Eendracht van de firma Van
Gelder te Wonnerveer, voorloopig voor een
tiental dagen stop. Ook do gortfabriek De
Mercurius, van Gebr. Laan aldaar werkt
sedert eenige weken niet meer.
Vrijdag a.s. worden wegens slapte te
Oude Pekela vier cartonfabrieken geheel of
gedeeltelijk stopgezet.
De fa. Lemrnens en Co. te Bergeijk zet
haar sigarenfabriek ten deele stop.
Wegens slapte wordt meldt de Msb.
bij de N.V. Philips Gloeilampenfabrieken
te Eindhoven aan vele jongere krachten ge
daan gegeven.
Aan de kristal-glasfabriek De Sphinx tc
Maastricht is een groot aantal werklieden j
bedankt wegens gebrek aan orders, terwijl i
een gedeelte slechts halve dagen werkt, j
Wanneer de toestand niet verandert, moet j
het personeel nog ingekrompen worden.
Hoofdoorzaken van de malaise in de glas-
en kristafindustrie hier te lande is de valuta
m verband met het Boheemsch kristal en j
niet het minst het inwerkingtreden van de
Een deputatie van den Nederlandschón Bond
van Vakschoolleeraren cn leeroresscn, bestaande
uit mej, R. Eeekmann, te Arnhem, cn de hee-
ren C. Menke te Utrecht, H. Bucher te Am
sterdam, A. G. A. Wagenvoorde te Middelburg,
en A. C. Krjtfse te Leeuwarden, zijn gistermor
gen half twaalf door den minister van onderwijs
in audiëntie ontvangen, ter overhandiging van
een breed toegelicht petitionnement betreffende
de positie von het vakschool-personeel cn van
een motie, welke in dc vergadering van den
Bond van 25 September is aangenomen er\
waarin rogecring cn volksvertegenwoordiging'
worden witgenoodigd een artikel in de Nijver
heidsonderwijswet op te nemen, „dat de Re
geering nu het rijkssubsidie vanaf I Jan.
1921 bepaald is op een bedrag van 70 der
netto-kosten voor de solarieering van het
personeel een bedrag verstrekt van 100 zoo
dat aan de thans bestaande, meer dan erger
lijke, salaris-misère een einde komt."
De deputatie lichtte deze motie uitvoerig toe,
waarop de minister zeer welwillend toezegde al
het mogelijke te zullen doen om te zorgen, dat
de salarisbetaling verzekerd wordt. Alsnog werd
verzocht zoo spoedig mogelijk de pensioen
storting over 1920 te doen terugbetalen, het
geen door den minister werd toegezegd. Over
wogen zal worden aan de besturen van de Nij
verheidsscholen toestemming te geven tot het
sluiten ven een leening, om aan de personee-
len het salaristekort over 1920, aan sommigen
Dë zelfs nog over 19T9 te kunnen uitbetalen.
Veenendaal. Naar men ons me
dedeelt, zal met 1 Januari de sigarenfa
briek der firma gebrs. Van Schuppen alhier
wegens slapte worden gesloten.
Zij. dis zich nu abonnecren
op het Amersfoortsch Dagblad
ontvangen de nummers tot
i Januari 1921 GRATIS.
De Administratie.
worden beleefd verzocht hunne rekeningen
vóór of op 31 December a.s. in te dienen bij
de DIRECTIE VAN HET AMERSFOORTSCH
DAGBLAD.
De werkloozenuitkeering
stopgezet? Vrijdagmorgen is naar
Garnizoen,
j Aan den adjudant onderofficier Dorgelo
j van het 5de reg. inf. is door den Minister
i van Oorlog met ingang van 1 Jan 1Q21 een
verlof van 9 maanden buiten bezwaar
de Tribune meWt de uLkeerinJg voor de van 's Rijks schatkist-verleend, als verlen-
werklooze fabrieksarbeiders tijdelijk stopge-ging Van een reeds onder dezelfde voor
zet. De heerschende crisis is oorzaak dec de waarden verleend verlof van 3 maanden^
kassen te zwaar werden betast. Er woidt op zulks om de belangen als voorzitter van de
het oogeriblik onderhandeld met de regee-1 Woriingbouwstichting „Ons Belang" to
Belgische douane. Iemand,
dezer dagen uit Parijs teruggekeerd, wijst
het Hbld. er op, dat zij, die kleinigheden
uit de Fransche hoofdstad mee naar Neder
land willen nemen, verstandig doen, indien
zij hunne inkoop-en met de handbagage
doorzenden naar Nederland.
Pakt men de artikelen in de koffers, dan
veroorzaakt dit, tengevolge van het optreden
der Belgische douane, noodeioos kos'.en en
oponthoud.
Geen beurs op Oudejaar.
Op Oudejaar zal géén beurs worden ge
houden.
ring om bij te springen.
Ook in andere bedrijven hebben de orga
nisaties moeilijkheden.
Amersfoort te kunnen behartigen.
D e G. O. S. M. In de te Lochem ge
houden aandeelhoudersvergadering der Gel-
derschOverijseische Stoomtram Mij. werd
de vraag of de aandeelhouders de schuld
willen aanvaarden, die eventueel ontstaat
als van het Rijk een renteloos voorschot
moet worden aanvaard, o.m. tengevolge van
den beperkten en onaannemelijken steun van
de gemeente Deventer, bevestigend beant
woord.
De exploitatie der tram DeventerBorcu-
Io is dus over 1921 verzekerd.
De commissarissen beloofden het hunne
te zullen doen tot een blijvende voortzetting
Doopsgez. Kerk.
De dienst in de Doopsgezinde Kerk be
gint op Oudejaarsavond om zeven uur.
Volksuniversiteit.
In een feuilleton va/n „De Nieuwe Rotteo*
dammer" van eenkele dagen geleden, „De
School als Cultuurmacht", schrijft Dr. A. C.
de Vletter over volksuniversiteiten in 't al
gemeen -
„In onzen tijd is misschien -een waarschu
wing op haar plaats, een waarschuwing te
gen succes op het terrein der volksuniver
siteit. Het moge vrijmoedig schijnen de
stem te verheffen in een aangelegenheid,
Li die door zoo begaafde menschen wordt be-
recht, met wenschen te mengen m een po- d vooxtTeffelijke bewoor-
l.fek conflict, hun eens ingenomen stand- en hrift€rv is behandeld en ver-
punt zullen verlaten Te meer met daare£n enkd<? vraa? of opmCT-
R wTu6' rverkleedenreglement aan fc. ,och geoorloof4 Maakt de lei.
B. en W. de bevoegdheid geeft, straffen op onJzer volksu6niversiteiten door het in-
richten van zoo vele cursussen met soms
De stakers van 3 Juni. Het
Volk on.kent de juistheid van het bericht I
van het Hbld., dat B. en W. va»n Amsterdam
de vierbedrijfsdirecteuren, d'ie dë aan hun I
dienst verbonden 8 Juni-stakers niet voor j
straf hebben voorgedragen, hebben „ge
last", dit alsnog te doen. Aan de bedoelde j
directeuren is, volgens Het Volk, slechts in
overweging gegeven, alsnog een strafvoor-
stel te doen.
Het blad vo-egt 'hieraan toeHet is intus-
schen zeer ónwaarschijnlijk, dat de betrok
ken directeuren, die zich blijkbaar en te-
te leggen, en het initiatief daartoe dus 'ook
zonder inmenging van de directeuren van
B. en W. kan uitgaan.
In den mist. Men meldt
honderden toehoorders (fk schreef bij-na:
toeschouwers) zich rviet schuldig aan dezelf-
ons uit de fouten, die de middelbare school, naar
Harlingen dd. 25 Dec.: Gisteravond werden de meening van velen, aankleven? Geen
hier. noodseinen waargenomen van een enkele blaam teeffe de vaak voortreffelijke
stoomboot. Een sleepboot met de reddings- docenten, leiders der cursussen, waarop
boot verlieten daarop de haven, doch keer- menige volksuniversiteit trofesch gaat maar
den spoedig wegens de dikke mist terug.1is de geroemde volkshoogeschool niet
De schelpenzuiger „Minister Colijn" der vaak
firma A. J. v. d. Wall en Zn., die naar zee „aufs
een echte „luisterschool", geheel
horen eig-erichtet" (Kerchensteiner)
was vertrokken om de motorschuit H. A. 53,waar „it is aft made for listening" (Dewey)?
welke een defect aan den motor had ge- Luisteren is iet-s heel goeds, iets heerlijks,
kregen, op te halen, is toen op de nood- en sommige volksunaversiteitscursussen
seinen naar de stoomboot gestoomd, welke mogen en kunnen misschien (toch zeg ik
bleek te zijn de „Franeker 1", kapitein J. de nog: misschien) niet andere zijn dan luister-
Haar, der Reederij Holland-Friesland, welke lessen, maar als in de verslagen bericht
der exploitatie en zich neer te zullen leggenjboot 's morgens 10 uur van hier was ver- vvrdfc van cursussen met honderd, tweehoiv
derd, vierhonderd deelnemers, dun komt di
vraag op: zou het resultaat niet vaak om
gekeerd evenredig zijn aan het deel nemen
de aantal en zou een klein auditorium van
getrouwen, die een paar cursussen van de»
zelfde personen of over dezelfde ondcrwer*
pen volgen, vooral als het responsielesseiv
zijn, niet meer baat vinden voor zijn „vor
ming" dan de groote, volle zaal? Dèur, in
zoon kleinen kring, heerschte mogelijk do
ware stemming der „Arbeitsschtile", zoonis
zich de voorstanders zich die denken! (te
veel meent men nog, dat met „Arbeiis-
schule" slechts een school voor handen
arbeid wordt bedoeld.)"
Dit lezend verheugen wij ons nog eens
eenmaal te meer over onze Amersfoortschf
instelling, waar wij, door de handhaving var
ons gering maximum (40 deelnemers voöi
één cursus) deze bedenking geheel ontg. n
Dilettantisme.
(Vereenvoudigde spelling).
Wij ontvangen het volgende schrijve n-
trent de opvoering von „Martha", waa: n
we gaarne een •plaatsje verleenen.
Amersfoort is toch een benijdenswaardig
oord voor een grote-stads-mens, d. w. z.
voor iemand, die m een grote stad moet
wonen en die houdt van de natuur; die een
afschuw heeft van huizen in nauwe straten
vol stof en benzinedamp en die, als hij, zo
els nu tegen Kerstmis, op de pleinen dc
denneb oompjes te koop ziet staan, sir '<i
naar de bossen en hunkert naar de bre>
hei met donkere boomrand.
Maar niet om de schone natuur olleeir
Kleine provincieplaatsjes zijn meestt
doods, zo niet dood. Maar A'foort leef if D i
is een vitale kracht, die boven de opper
vlakte uitkomt.
A'foort is een benijd nswaardig oord,
want niet dikwels zal men cr ens zó een ver
scheidenheid van mensen bijeen vinden als
binnen en buiten de oude wallen van dit
stadje-met-historie; van mensen, die leyen
!n de nieuwe gedachte en toch in zich voe
len de samenhang met wat vroeger was.
Maar Amersfoort heeft één kotegorie
van mensen, die andere plaatsen niet
hebben, en dat zijn dilettanten f
Het zijn in den regel ondragelike wezens.
Maar de A'foortse dilettanten zijn zéér te ge
nieten, ja buitengewoon appréciabel.
Over, of liever tot dit eigenaardig)
ras, dot in dit plaatsje tiert, zou ik, als out
sider, graag iets willen zeggen. Het gaat na
tuurlik over de Martha f A'foort is immers
vol van de Martha. Waarom zou ik 't niet
zijn. Ik kan 't Wilhelmus met één vinger
spelen en een niet te moeilik versje zachtjes
mee neurieën zonder schade aan 't geheel
maar wanneer iets fals is, ook in overdrach-
telikë zin, voel ik een huivering en wanneer
iets werkelik waar mooi is voel ik óók
een huivering. Een dilettant is iemand naar
wie je luistert met een bij voorbaat goed
keurend glmlachtje en je geeft hem of haan
een aanmoedigend knikje.
Ook voor deze dilettanten had ik m'n
glimlachje klaar, maar ze is* weggetrokken
van m'n mond, al dadelik in 't eerste bedrijf'
j.l. Zaterdagen aan het slot ben ik mee op
gestaan, ter huldiging.
Misschien zijn er foutjes gemaakt (ik speel
immers maar één vinger en neurie slechts),
•maar wat ik gezien heb en gehoord, was iets
biezondersik uit de grote stad in de pro
vincie.
Hoe is 't mogelik zó'n liefhebberij-orkestje,
zulke solisten, zo'n bij uitstek beschaahf
koorf Hoeveel inwoners heeft A'<foort? Of
doet iedereen aan dilettantisme? A'foort is
een benijdenswaardig oord
Wat de A'foorters zelf zeggen, weet iM
niet; maar meer dan jammer zou 't wezen;/
als na deze vloed een zeer lage eb kwam".'
Dat mag nietf Dat zou ziinvandalisme.
Wanneer in de zomeravond, als de stilte^
gekomen is uit de bossen en van de hei oven
het plaatsje en je wandelt door de villawijk
ken buiten, of door de nauwe bochtige stra-,
ten in de stad, dan hoor je uit open veraivd
dadeuren of vensters vioolklanken of een!'
heldere vTOuwenzang. En je voelt die worvé
dere stemming bij je opkomen als de naluuif
en de mens in harmonie zijn met elkaar.
In de zomer, als de stad doortrokken is
van dennengeur en 's avonds die wonderf
like rust als een wade ligt over alles en aW
len, dan worden geboren de klanken erf
groeien de gedachten en gevoelens, dlaf
diep leven in de mens, als öegTaven-
En 's winters dan komt de expansirf
van al die opeengehoopte kracht, en naaw
buiten moet al dat verborgene mooie; dof
is een natuurwet!
En daarom ben ik niet bevreesd, dat 't
„uit" zal zijn I
Een toehoorder»
Beleedigingf j
In eert d-er laatste nummers van het Ai
gemeen Militair Weekblad verscheen ee;
stukje, ondierteekend „Penteekenaar" oveï
den vlagge tj es verkoop op 31 Aug. De vooi
zitter der R. K. Onderofl. Ver. St. Marti nu
achtte zich daardoor beleedigd en heel
daarom een aanklacht ingediend bU denj;
offioier van Justitie te Utrecht
