SOU'S BraiÉtiÉriaél iteWemg 71 Tel. 539 - Ssesterweg-speor.
ST. EfDILION
JOH. BQTTINGA.
Levering van prima Hoiiandsche-, Duitsche- en Belgische
Anthraciei. Gietcckes en Brechcokes voor Centrale verwar
mingen. Concurreerende prijzen. Per wagon korting.
i. I. SEiïEi» 8 Zi., ütrechlsclis sir. 17, Tel. 145.
J. J. POLDERMAN,
Voor de reis
GEZOKDHEIDSSOHOENEH
Kantuor-Baekhandcl et Drultkerij
B. Kramer,
Per fiesch fl.75, per anker f 72.-
VRAAGT
Dr. LAHMANN'S
Voor Amersfoort alleen
verkrijgbaar bij:
Langestraat 28 Tel. 59
limiilml 85, lil. 326 f Ml
zeer aan te bevelen
ORICINEELE
Bordeaux, gewas 1917
Accountant en Leeraar M. 0. Boekhouden. Anna Paulowoalaan t.
Opmaken van Balansen en verdere Accountantswerkzaamheden. - Telef. 331.
»Jz
(Brochures vrorilen op aanrruag
gaarne verstrekt).
Modern Drukwerk
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
gemeentewet
krocht.
in overeenstemming is ge-
Voorontwerp van wet tot wijziging
der Arbeidswet 1919.
De Minister ven Arbeid heeft bij den Hoogen
'Raad van Arbeid aanhangig- gemaakt een voor
ontwerp van wet tot 'wijziging der Arbeidswet
1919.
Aan de toelichting wordt het volgende ont
leend
Het ontwerp beoogt allereerst een technische
herziening der Arbeidswet tot stand te brengen,
teneinde enkele bezwaren te ondervangen en
eenige leemten aan te vullen, waarvan, blijkens
de met de wet opgedane ervaring, de urgentie
niet kan worden ontkend.
Van de redenen, die uit dit oogpunt tot de
'indiening dezer voorscellen hebben geleid, tre
den er vooral twee op den voorgrond.
Nachtarbeid in bakkerijen.
In de eerste plaats moet gewezen op het feit,
dat artikel 39 der wee op 24 October 1921
expireert. Na dien datum zal, wordt een nadere
voorziening niet getroffen, de mogelijkheid dus
2ijn uitgesloten, om aan hoofden of bestuurders
van broodbakkerijen een vergunning tot nacht
arbeid te verleenen.
De minister nu is van meening, dat een ver
gunning tot nachtarbeid te verleenen.
De minister nu is van meening, dat een daar
toe strekkende bevoegdheid ook na 24 October
e. k., niet kan worden gemist, omdat zich steeds
omstandigheden kunnen voordoen, die het tijde
lijk yerrichten van nachtarbeid in broodbakke
rijen noodzakelijk maken.
Daarnaast heeft de ondervinding aangetoond,
dat het modem ingerichte grootbedrijf aan
nachtarbeid behoefte heeft, wil economische ex
ploitatie der ovens mogelijk zijn.
Voorts zijn nog enkele andere belangrijke wij
zingen noodig in het gedeelte der wet, dat be
trekking heeft op den arbeid in broodbakkerijen.
Verlenging en verschuiving
van den arbeidstijd.
Th de tweede plaats heeft bij het aanhangig
fttaken van dit ontwerp de overweging gegolden,
dat het stelsel, volgens hetwelk thans vergun
ningen tot verlenging of tot verschuiving van
den normalen arbeidstijd wordt verleend, nood
wendig en spoedig- aanvulling behoeft.
En dat wel in dien zin, dat, maken voor een
bepaalde groep van ondernemingen dezelfde
omstandigheden afwijking van de nonnen der
•wet noodzakelijk b.v. St. Nicolaasdrukte in
"banketbakkerijen, voorjaarsdrukte in kleeder
makerijen, chemische wasscherijen, enz. de
mogelijkheid meet worden geopend om de ge
legenheid daartoe te bieden, hetzij krachtens een
algemeen, in de Staatscourant af te kondigen
ministerieel e beschikking, geldend voor alle tot
iüie groep behoorende ondernemingen, hetzij in
gevolge een algemeene machtiging aan de dis
trictshoofden, om aan alle of een aantal onder
nemingen dier groep zoodanige verruiming te
iverleenen.
Het geldende stelsel, dat ook in de hier be
doelde geva'lcn noodig maakt, om aan iedere
.onderneming afzonderlijk een vergunning* uit
|te reiken, c.q. nadat het districtshoofd voor
leder speciaal geval gemachtigd is, is onnoodig
omslachtig, leidt voor de belanghebbenden niet
Zelden tot groot»tijdverlies en onttrekt cn dit
bezwaar weegt niet het minst de arbeids
inspectie te zeer aan da: gedeelte van haar taak
Jdat op het gebied der arbeidsbeveiligïng ligt.
Ibtontwerp wil de mogelykheid openen, dat
Arhnid 1
lijke voorschriften, betreffende de regeling van
den arbeidsduur wordt afgeweken, indien werk
gevers en werknemers hieromtrent tot overeen
stemming zijn gekomen.
De vraag of het gewenscht is daarbij zoo ver
te gaan, dat voor een vergunning, als boven
bedoeld, ook regelingen in aanmerking komen,
waarbij de gemiddelde arbeidsduur voor een
bedrijfstak de wettelijke grenzen overschrijdt,
of deze regelingen zich moeten beperken tot
een verschuiving van den arbeidstijd, meent de
minister in den eerst aangegeven zin te moeten
beantwoorden, echter onder deze beperking, dat
een jaarmaximum van 2500 uren ongeveer
overeenkomende met de op de Internationale
Arbeidsconferentie te Washington aangenomen
48-urige arbeidsweek niet wordt overschre
den. Voor bedrijven, die ingevolge art. 26 of
artikel 27 der Arbeidswet langer dan 45 uur
per week mogen werken, kan bedoeld maximum
dienovereenkomstig worden verhoogd.
De minister is van oordeel, dat deze vrijheid
moet worden gelaten allereerst met het oog
op de industrieën, die onder buitenlandsche con
currentie gebukt gaan. Kunnen werkgevers en
arbeiders in een zoodanige industrie het eens
worden omtTent de invoering van een gemid
deld 48-urige werkweek, dan kon het, naar
het gevoelen van den minister, geen bezwaar
ontmoeten, dot de regeling, die de bedrijfsge-
nooten blijkbaar zelve in het belang van het
betrokken bedrijf achten, onder de noodige, door
de overheid te stellen waarborgen in de plaats
treedt van de voorschriften der wet.
Maar ook voor bedrijven, die niet vaor de
wereldmarkt werken, kan deze vrijheid ge
wenscht zijn en leiden tot overeenkomsten,
waarbij zooals thans reeds in verschillende
collectieve arbeidscontracten, o. a. in dit voor
de typografische vakken, het geval is wordt
bepaald in hoever door overwerk de voor die
bedrijven geldende normale arbeidsduur kon
worden overschreden.
Worden voor de laatst bedoelde bedrijven
vergunningen verleend tot het toelaten van in
gemeen overleg vastgestelde overwerk regelin
gen, dan zal, zooals van zelf spreekt, ten aan
zien van die bedrijven aan art. 28 eerste lid. of
art. 29 der Arbeidswet T9I9 slechts zelden
toepassing behoeven te worden gegeven.
Dergelijke regelingen bieden voor het be
drijfsleven dit voordeel, dat de werkgever, mits
blijvende binnen het aantal ovenrren dat vcor
een bedrijf wordt toegestaan (ten hoogste 160
per jaar), voor het aanvaarden eener opdracht,
die overwerk noodig maakt, niet eerst de dik
wijls tijdroovende en daardoor soms te laat ko
mende bewilliging van de overheid behoeft te
vragen.
Op de détails van het ontwerp komen wij
nog nader terug.
Een «llenatwelgernars-OTitwerp.
Men meldt ons uit den Haag
Van bevoegde zijde wordt ons medege
deeld, dat reeds bij het ontwerpen van de
dienstplichtwet de mogelijkheid van eene
regeling voor de ernstige dienstweigeraars
door den minister van Oorlog onder de
oogen is gezien. Gebleken is toen, dat een
afzonderlijke wettelijke regeling noodig
was, getlijk ook betoogd dóór den minister
in de vergadering van de Tw-eede Kamer
der Staten-Gerveraal van 14 Juni j.l., in ver
band waarmede dan ook van de zijde der
regeering geen bezwaar is gemaakt tegen
de motie van het lid dier Kamer, de heer
Drion.
Thans ligt aan het departement een. ont
werp van afzonderlijke wettelijke regeling
gereed.
H. W. A. Deterriinz.
Een der merkwaardigste Nederlanders
van onzen' tiijdi herdacht gister den dag,
dat hij 25 jaar aan het hoofd staat van een
organisatie, die niet slechts de grootste is
in Nederland, maar tevens een der grootste
van de wereld.
Het Vaderland zegt van hem:
Een se!(f-made man in de beste beteekenis
des woords is de heer H. W. A. Deterding
tezamen met den heer van Aalst zijn loop
baan aan de Nederlandsche Handel-Maat-
schappij van m-eet af aan begonnen, al gaf
hij reeds bij zijn intreden, als nummer één
geslaagd uit 200 sollicitanten, blijk van
buitengewone begaafdheid. Zijn overgaan
in 1896 naar de Koninklijke, toen een jon
ge maatschappij in zeer moeilijke omstandig
heden, was de aanvang van. een carrière,
weergaloos in de geschiedenis van den Ne-
derlandschen handel, die toch overigens
wel namen van den allereersten rang telt.
Het kan niet de bedoeling zijn de ge
schiedenis der maatschappij, waaraan De-
terding's naam onlosmakelijk verbonden
is, hier oök maar zelfs te schetsen: in
hoofdtrekken is zij trouwens algemeen* 'be
kend. Die geschiedenis heeft Deterding in.
hoofdzaak zelf gemaakt, al heeft hij en
het is niet een zijner minste verdiensten
een buitengewoon scherpen kijk gehad in
-W U—tml, 1KL-;Jük.
'heeft het geluk hem gediend; doch ook ge
luk in zaken is als een vrouw, die veroverd
wil worden, en de taaie energie in moeilijke
perioden heeft Deterding niet ontbroken.
Van een bijna Fransche tournure van
geest, intuïtief, scherpzinnig, vol verbeel
dingskracht, getemperd door groote werke
lijkheidszin, openhartig, eerlijk en op den
man af tot in het excessieve, wordt Deter
ding, die ondanks zijn grijze haren een bij
na iongensachtige opgewektheid en levendi-
heid heeft behouden, door zijn medewerkers
op de handen gedragen.
Scherp steekt, tegen die vereering in
eigen kring, de openbare kritiek af op zijn
maatschappij, waarbij ook ziin persoon niet
steeds onaangetast blijft. Voor zoover die
critiek tegen zijn werk, de politiek zijner
maatschappij gericht is, is deze zonder twij
fel voor een deel te goeder trouw, voort
vloeiende uit eerlijk verschil van inzicht.
Wij wenschen bij deze gelegenheid eens
uit te spreken, dat wij overtuigd zijn, dat
de overgroote meerderheid onze landge-
nooten met ons veroordeelt, dat men een
man als Deterding met onwaardige midde
len bestrijdt.
Een der onzen.
Want ondanks jarenlang verblijf buiten
's lands is deze leider van het internatio
naal kapitalisme, waarop sommigen zoo
gaarne de fiolen des toorn uitstorten, een
Hollander gebleven in merg en been.
En gaarne bieden ook wij dezen voor-
treffelijken landgenoot onze beste wen
schen aan.
De N i e u w e C t. zegt in een warm ge
stemd artikel dat in ieder ander land een
man als Deterding tot eereburger zou zijn
benoemd. In Engeland moet hem vroeger
reeds een peerage aangeboden zijn,
doch Deterding heeft deze verheffing in den
Engelschen adelstand afgeslagen, zeggen
de Hollander te willen blijven. Het bCad
spreekt den wensch uit dat onze regeering
zioh door de Djambi-aJfaire niet zal laten
weerhouden om den heer Deterding een ver
dienden onderscheiding toe te kennen.
Aan het Maandblad van het Personeel
der Verbonden Petroleummaatschappijen,
zijn de volgende bizonderheden over De-
terdiixg's loopbaan ontleend
„Onze tegenwoordige Directeur-Gene
raal werd den 19en April 1866 te Amster
dam geboren, waar zijn vader als koopvaar
dij-kapitein woonde.
Zijn jongensjaren bleef hij in de hoofd
stad, waar hij de lagere school en de 3-ja-
rige H. B. S. doorliep. Daarna kwam hij bij
de Twentsche Bank, om in de effecten-af-
deeling eenige ervaring in het Bankwezen
op te doen. Zijn hart trok echter naar Indië
doch om uitzending in dienst van een bank
instelling in aanmerking te komen, moest
men zich althans voor de Nederland
sche Handel-Maatsohappij aan een exa
men onderwerpen en dit scheen niet zoo
gemakkelijk te zijn. Niet minder dan
200 sollicitanten zouden zich in 1886 aan
gemeld hebben en daarvan was Deterding
nummer 1 van de 10 geslaagden.
Reeds 6 weken na het examen zat hij aan
boord van de mailboot op weg naar Indië,
waar hij bij het Agentschap te Medan ge
plaatst werd. Hier bracht hij het tot plaats
vervanger agent, om daarna aOs agent naar
Penang verplaatst te worden.
Tien jaren werkte hij voor de factory der
Nederlandsche Handel-Maatschappij in In
dië toen verzocht Aug. Kessler hem tele
grafisch om naar Nederland terug te ko
men en als zijn hufrp en steun op htt kan
toor van de Koninklijke een plaats in te ne
men. En sedert dat jaar 1896 is hij bij
voortduring bij de Maatschappij gebleven,
waarvan hij reeds 5 jaar later, 25 Januari
1901 nadat in December tevoren de
heer Kessler overleden was directeur
werd.
In de vergadering van 17 December 1902
werd het bestuur opgedragen aan drie di
recteuren, H. W A. Deterding, jhr. H. Lou
don en nu*. A. Capadost, waarvan de heer
Deterding Directeur-Generaal werd en dat
tot op heden bleef. Sedert dien tijd heeft
hij bijna onafgebroken in Engeland verblijf
gehouden.
Gistermorgen had de algemeene receptie
plaats in het gebouw der Koninklijke, waar de
directeuren en commissarissen hun opwachting
maalden en den heer Deterding een souvenir
werd aangeboden bij monde van mr. A. Capa-
dose. De receptiezaal zoowel als de trappen
stonden vol groote bloemstukken. O.a. was er
één in den vorm van een schip van het perso
neel der Kon. Shell Groep.
Op de receptie weiden o.a. opgemerkt de
minister van L., N. en H., de heer H. A. van
IJsselsteyn, de gezant ven Nederland in Roe
menië dr. Hendrik Muller, de heer Van Aalst,
directeur der Nederl. Handelmaatschappij,
voorts de heeren A. koe'vink, directeur van de
Twentsche Bank, P. van Wessem, directeur der
Amsterdamsche Bank, general Avery D. An
drews, vertegenwoordig?, in Amerika van de
Kon. Shell Groep, E. Luden, directeur der Pe-
tioleum Maatschappij Moesi L Leer, Th. F. A.
Delprat, dir. Petr. Mij. Moeara Enim, R. van
Lennep, dir. Tarahan. Petr. Maatschappij Cap
tain Walter H. Samuel, president of The Shell
Transport en Trading Company te Londen, be
nevens nog een aantal andere hoofden van han
delshuizen, industrieelen enz.
Na afloop der receptie werd door directie en
commissarissen aan den heer Deterding een
innrh nnBrmhndpTTb in hntfil Wi«*fthnwr,
Van het Londensche kantoor waren Dinsdag
een aantal employés aangekomen, om deel te
nemen aan de sportfeesten, ter gelegenheid van
ih't jubileum georganiseerd op het terrein vóór
het gebouw der Koninklijke Den Engelsche
gasten was dien middag een autotocht door de
stad en naar Scheveningen aangeboden. Zij zijn
allen lid van de Lensbuxy-clob te Londen, de
Hollanders van de A. S. V. Onder den auto
tocht werd in Boschhek de thé gebruikt, terwijl
na afloop een diner in Riche plaats had.
Dinsdagavond werden zwemwedstrijden gehou
den in de Regentes, bijgewoond door de ge
heel e directie.
De sportfeesten, waai bij het ging om ver
scheidene personeele prijzen, benevens den De
Kok-wisselbeker hadden, begunstigd door heer
lijk weer en prettig verloop.
Een 2-dekker van de K. L. M. strooide van
morgen boven het spcitterrein biljetten uit,
waaropHulde aan Sir Henry Deterding.
Gisteravond is do feestviering van
de „Koninklijke "voortgezet in het Théa'ne
des Ambassadeurs te Scheveningen. Er
werden versaheidene redevoeringen gebon
den. Mr. A. Capedose sprak namens com
missarissen.
De spieker legde ten slotte nadruk op de
nationale beteekenis van den arbeid van
den heer Deerding.
Hij hoopte, dat de heer Deterding zou
voongaan op zijn weg, en gesteund door de
genegenheid en het vertrouwen van hen, die
rijn arbeid hebben leeren waardeeren als
strekkende tot nut en roem, niet si echts van
enkelen, maar van het gansche Nederland
sche Volk.
Namens de directeuren sprak de heer H.
Colijn, die in het bijzonder stil stond bij de
internationale beteekenis van 's heeren De-
terding's arbeid.
Hij schetste uitvoerig diens grootsche
levenswerk, de wordingsgeschiedenis der
koninklijke en het aandeel daarin van den
met zoo vèr-zjenden iblik begaafden heer
Deterding.
Gaarne aldus d*e heer Colijn zouden
wij op dezen dag een oftficieele erkenning
van die verdienste hebben gezien. Het lei
den eener nationale onderneming, die gij
foefej uitgebouwd tot de grootste in Neder
land, de grootste m Europa en een der «lier-
grootste in de wereld, schijnt echter in Ne
derland minder te worden gewaardeerd, dan
het gedurende 40 jaren getrouwelijk stoloen
van een kachel in een ambtelijk gebouw.
Spir. uitte den wensch, dab D. nog vele
jaren zijn krachten aan zijn zoo grootsdh le
venswerk zal kunnen wijden. Voor wat hem
zelf betreft, komt aan onzen tegenwoordigen
vorm van samenwerking binnen afzienba-
ren tijd een einde, maar juist daarom
wensoht hij openlijk uit de spreken; hoe hij
D. heeft leeren waardeeren om zijn hooge
gaven van hart en verstand. „Gij zijt een
Nederlander zooals de beste uit de 17e
tw" riep hij hem toe om dan voort te
gaan: nu is het ook voor den oningewijde
zich)-baar, dat aan den politieken hemel wol
ken beginnen op te komen, die moeilijke tij
den voorspellen. Onmiskenbaar is 'bij som
mige vo'lken een streven merkbaar om terug
te keeren tot de nationale protectie, die ook
nu noodlottige gevolgen zaïl moeten hebben.
De „Koninklijke" veriangti geen protec
tie zij staat er in beginsel vierkant tegen
over; maar wanneer de concurrenten de
macht van den Staat inroepen, den is het
duidelijk dat aan D.'s doorzicht en geest
kracht! nieuwe eischen gesteld zullen wor
den. Temeer, omdat in het eigen land de
waardeermg voor uwe grootsche schepping
eer schijnt af te nemen dan dat rij toe
neemt.
Spr. wil niet gewagen van den schaamte-
looien laster, dit nu en dan vernomen werd
en waartegen men niei opkomt, maar wees
op de kortzichtigheid die, zich hi/lend in het
kleed van den Staatsman of in de toga van
den hoogleeraar, in den Moei van een maat
schappij als de onze eerder een gevaar voor
den Sta et ziet dan een voordeel en een eer.
Doelend op het oproepen van ban en ach.
terban in de agiatie tegen een organisatie,
aan welke men niets ergers verwijten kan
dan dat rij een der voornaamste bronnen is
vast het volksinkomen. U beangstigt dit niet
evenmin als uw medewerkers. Wij hebben
de rustige zekerheid^ dat wij arbeiden op
soliede grondslagen.
Trouw blijvend aan uw beginselen, zullen
de nuchtere onweerlegbare feilen op den
duur alle agitatie als kaf voor den wind
doen verstuiven.
Wij zijn aldus besloot de heer Colijn
dankbaar een Nederlander gelijk gij rijt *e
hebben leeren kennen; dankbaar dat wij
eerst onder en later met u hebben mogen
werken, en dat wij ean onze waardeering
voor u geen betere ukdrukkinig kunnen ge-
ven dan door het woord, eenmaal gebezigd
van een beroemd Nederlander: „Een man
singulier in alles!
De heer v. d. Broek sprak namens het per
soneel den heer Deterding toe. Hij herin
nerde aan het in dienst treden van den toen
nog jeugdigen heer Deterding op 13 u
1896. Een inspectiereis naar de installaties
in Britsch Indië volgde, waarna de heer De
terding in November 1897 den directeur,
den heer Kessler, verving, die voor een balf
jaar naar Indië ging. De maatschappij was
toen nog klein. Maar er moest hard gewerkt
worden.
In 1901 werd de heer Deterding tot direc
teur hirnemd. Reeds in 1902 kwantdfLfusi.8.
met de Shell tot stand en toen deed al spoé^
dig het gerucht de ronde zeide spr.
dat gij ons zoudt gaan verlaten om voortaait
in Londen te gaan werken. Dit was een groo.
te slag.
Al is de maatschappij onder de leiding]
n 1 cr Deterding uitgegroeid tot een
geweldig sterken boom, welks vertakkingen'
zich over de geheele aarde uitbreid, en al iar
het personeel van circa 25 man bij zijn aan
vaarding van de leiding aangegloeid tot}
re. ds 9500 leden van het Voorzienings*
fonds op ultimo 1920, toch is dezelfde hu«4
mane patroon gebleven.
Spr. deelde mede, dat het personeel den
jubileerende directeur-generaal een sopve-
nir wenschte aan te bieden, dat voor hemt
eenige persoonlijke waarde zou hebben. Ini
overleg met de Directie was besloten tof
het samenstellen van een gedenkboek overs
de geschiedenis der maatschappij. Daarmee
zal ongeveer een jaar heengaan. Thans koni
alleen worden aangeboden den titel, de in
houdsopgave en de thans uitgesproken re-"
devoeringen, alles vervat in een band.
De spreker bes-loot met -een driewerf'
Xang leve Deterdingf Lang leve de Konink
lijke!" De aanwezigen stemden luide daar
mede in.
De heer Det-erding dankte bewogen
voor de vele oprechte hulde-betuigingen,
hem 'bij dit jubileum ten deel gevallen.
Aan het eind van zijn redevoering deelt
hij mede, dat door hem heden aan den Mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen is kennis gegeven van zijn besluit
om aan het Nederlandsche volk bij deze
gelegenheid de bekende schilderij het
Straatje" van Vermeer, dat op het punt
stond, voor ons land verloren te gaan, ten
geschenke aan te bieden ter plaatsing in
het Rijksmuseum.
Deze mededeeling werd door de aanwezh
gen met levendigen bijval begroet.
Men bleef in intiemen kring nog tot laat
in den nacht bijeen.
Station foor Maalderij en Bakicei'9
te Wagentugen.
Versohenen is het verslag van bovengenoemd
Station, loopende over het vereeitigingsjaar t'
Mei 1920 tot 1 Mei 1921, waaraan is ont*
leend:
Hulde wordt gebracht aan den overleden
voorzitter, wijlen den heer dr. J. Roeters van
Lennep, die 14 jaar lang de belangen van het
Station heeft behartigd en den voornaamsteil
stoot tot de oprichting heeft gegeven.
Het aantal monsters in private contróle on
derzocht, bedroeg 545 tegen 720 in het vorige
jaar. Het aantal monsters van de aangesloten
bedrijven steeg van 2937 tot 3122. Nagenoeg
800 monsters graan, bloem en mëel zijn onder
zocht ten behoeve van de controle op de ver
werking der Regeeringstarwe en andere grond
stoffen. Dit getal is aanmerkelijk lager dan hef
vorige jaar, pl.m. 3500, in verband met de be
ëindiging van de verstrekking van graan en meel
door de Regeering. Totaal bedroeg het aantal
monsters 4848 (vorige jaar 7190). Van de«ze
waren van gebuild brood 1367, bloem en meel
(ongebuild) 1230 monsters enz. Het totale aan
tal scheikundige bepalingen dat uitgevoerd is,
bedraagt plm. 12600, vorige jaar 19050. Hef
aantal aangesloten bakkerijen en broodfabrie
ken bedroeg op 1 Mei j.1. 106, of 3 meer dani
het jaar te voren. De algemeen heerschende man
laise houdt krachtige uitbreiding tegen.
In den loop van het jaar is in plaatsen waarf
een keuringsdienst werkzaam is, een enquête
gehouden naar de samenstelling van melkbrood.
Hierbij is gebleken, dat meermalen brood onder
dezen naam verkocht wordt en ook tegen den'
prijs van melkbrood wordt betaald, zonder de
zen naam te verdienen. Een zaak welke ook de
aandacht verdient, is het vaak bovenmatig groof
gebruik van zeep en potasch in beschuit. De rei-
niging voor roggebrood blijkt vaak te wenscheri
over te laten. Zand en diverse onkruiden zijn in
een hoeveelheid, veel grooter dan toelaatbaar;
is, aangetroffen.
De onderzoekingen in de laboratoria leverdeiï
o. a. de volgende bijzonderheden op: Herhaal*?
delijk werden restanten regeeringsbloem onder
zocht, ongeschikt voor menschelijke voeding;
sterk bezet met mijten en meelwormen en vaali
verzuurd. Bloem, geleverd als Zeeuwsche tar
webloem bestond uit tarwebloem, maïsmeel, ta-
piocomeel en gerslebloem. Rijstebloem (strooi-
meel) bevatte 3 pet. krijt. In monsters water, tej
onderzoek naar de geschiktheid voor gebruik
in de bakkerij, werden rottingsbacteriën aange
troffen. Talrijke monsters Qhineesche bloem
werden onderzocht. Nimmer werd knjt of iets
dergelijks aangetroffen (wat van andere zijda
beweerd was). Het diostatisch vermogen in dez*.
bloem was uitermate laag. Melkbrood is aange
troffen, waarvan bij onderzoek bleek, dat in he(
geheel geen melk bij de bereiding was go*
brrrikt.
De cursussen voor vakonderwijs zijn ge^
volgd door 20 leerlingen, 15 voor de efdeelmg)
bakkers en 5 voor de afdeeling molenaars eri
grutters. Van de schenking der Nederlandsche
Gist- en Spiritusfabriek, welke rente moet dien
rven minder bedeelde leerlingen der afdeeling
bakkerij te steunen, genieten 2 leerlingen eeri)
uitkeering van 500. In Februari 1920 vingetf
een 40-tal cursussen door de bakkerij-leerarei(
te geven aan. De resultaten er van kunnen zeeij
gunstig genoemd worden. Ruim 400 deernen
mers, bakkerspatroons of zoons die de zaalqj
drijven, hadden zich opgegeven. Vier cursus*
sen rijn mislukt, Alkmaar, Dortbecht; ooge*
veen en Roermond. Nieuwe cursussen O50) njit
begonnen. In den zomer van 1920 is een ean*,
vang gemaakt met het geven van patroonsleenj
gangen door den leeraarmolenaar van het btaj
tion. Er rijn er 4 fregeven, te to»»».
worden, Winterswijk en Gronmgen. Ook dei«
cursussen hlek«n_zeer gewaardeerd worden.
