ZATERDAG
a. s.
«uwEiism zïTï? z
DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN
BOEKHOUDEN e» HANDELSTEKENEN
DillELMKSTITUIT JUK HAARLEM"
BINNENLAND.
PRIJS DER ADVERIEnS" met inbegrip van ctn
STENO „GROOTE" (duur c.a. 2%a 3 maanden]
Langestraat 83" Amersfoort.
20e Jaargang No. eo
yet poet f 5 pet week (met gratis Tetiekeriog
legen ongelukken) f 0.17*. afzonderlijke nummert
\f OM.
aMERSFOORTSGH dagblad
DIRECTEUR-UITGEVERi J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEVSCHE POORTWV
TEl INT 513.
Vrijdag 9 September 1921
bewijsnummer, elke icgcl meer f 0.25, diensta.inbi»
dingen en Lictdadicheids-adveitentiën voor de helft
der prijs Voor handel cn bedrijf bestaan zeer
^ooideelige hcpalineen *oor het advcrleercn. Een«
ciicuiaire. bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden
Politiek Overzicht
^Omtrent de arbeidersonlusten in West-Vir
ginia namen wij al meermalen berichten op. De
gebeurtenissen, die zich aldaar hebben afge
speeld, waren voor gouverneur Dr. Heinrich
Schnee oonleiding in de Voss. Ztg. een artikel
te schrijven over den toestand, waarin de ar
beiders in Amerika verkeeren. De schrijver be
gint met erop te wijzen, dat in Amerika, in te
genstelling met de voornaamste industriecle lan
den van de oude wereld, tot dusver betrekkelijk
rust heeft geheerscht onder de arbeiders. Ter
wijl in Duitschland de eene staking op de andere
.volgde en in Engeland de geweldige staking der
mijnwerkers de fundamenten van het Britsche
rijk dreigden te vernielen, hoorde men weinig
Van stakingsactie aan gene zijde van den Atlan-
tischen Oceaan. Dr. Heinrich Schnee weidt uit
„Feitelijk zijn sinds den wapenstilstand maar
twee stakingen van beteekenis uitgebroken, n.l.
die van de arbeiders der staalfabrieken en die
der mijnwerkers. Tijdens den oorlog was de
vraag naar oorlogsmateriaal zonder te letten
op de kosten zóó groot, dat de Amerikaansche
nijverheid de handen meer don vol had. De ar-
beidersloonen bereikten een hoogte, als men
vroeger nooit had vermoed. Ook na den wapen
stilstand duurde de gunstige economische toe
stand voorloopig voort, zoodat de hooge loonen
konden worden gehandhaafd. Maar daarna
dwong de stilstond van den afzet en de eco
nomische depressie het bedrijf in te krimpen en
de loonen der arbeiders te verlagen. De loons
verlaging was dikwijls aanzienlijker dan de da
ling der levensmiddelenprijzen. Terwijl de da
ling van de kosten voor 't levensonderhoud in
Juli j.l. op 10 pet. werd geschat, bedroeg de ver
mindering der loonen dikwijls 20 pet.
Wanneer het desondanks tot nog toe niet tot
groote stakingen is gekomen, houdt dit wel
licht hiermee verband, dot, zoodra de economi
sche crisis zich begon te openbaren de werk
loosheid in de V. St. spoedig een geweldigen
omvang aannam. Volgens officieele bronnen
waren reeds begin Juli van dit jaar 25 pet. der
Amerikaansche arbeiders zonder werk. Naar
een schatting van de groote arbeidersvereni
ging, de American Federation of Labour, waren
toentertijd vier millioen arbeiders zonder werk
Sindsdien is 't aantal werkloozcn nog meer toe
genomen men neemt thans aan, dat er reeds
vijf millioen zijn."
Dr. Heinrich Schnee wijst er op, dat onder
deze omstandigheden de kans op staking niet
groot was, daar, wijl meer arbeiders zich aan
boden dan konden worden geplaatst, de onder
nemers de stokers makkelijk zouden hebben
kunnen vervangen, terwijl anderzijds de laatsten
bezwaarlijk weer werk zouden hebben gekre
gen, wanneer een eventueele staking zou zijn
mislukt. De schrijver is echter van oordeel, dat
al krijgt men zoo oppervlakkig gezien, een
gunstigen indruk, het nochtans, naar deskundi
gen verklaren, bedenkelijk gist. Het artikel ver
volgt dan
„Het radicalisme is in Amerikaansche arbei
derskringen den laatsten tijd in zeer aanzienlijke
mate toegenomen. De opvatting wordt gehul
digd, dot de laatste decennia nog nooit zoo'n
verbittering, wat de betrekkingen tusschen werk
gevers en arbeiders betreft, heeft geheerscht al9
tegenwoordig. De Amerikaansche regeering be
ijvert zich de door de alom verbreide werkloos
heid vei scherpte tegenstellingen te doen ver
dwijnen. Naar uit Washington wordt bericht, is
president Hording van zins een nationale arbei
dersconferentie bijeen te roepen om te trach
ten het lijden van den winter te verzachten eri
een betere overeenstemming tusschen werkge
vers en -nemers naderbij te brengen.
Een uitgebreide socialistische arbeiderspartij
heeft tot dusver, naar men weet, in de Ver. St.
niet bestaan. Wel zijn in de decennia vóór den
oorlog herhaaldelijk arbeiders- of socialistische
partijen opgericht, die doeleinden als de natio
nalisatie van 't land, de invoering van een pro
gressieve inkomstenbelasting, het overnemen
der spoorwegen en telegrafie door de regeering,
het voorkomen van het emigreeren naar Ame
rika van Chineesche én andere contract-arbei
ders e. d. nastreefden en candidaten voor de
verkiezingen stelden. Zij hebben het echter te
genover de beide groote partijen, de republi-
kemsche en de democratische, nooit tot-eenige
beteekenis kunnen brengen. Ook tegenwoordig
bestaat geen groote poüti^ arbeiderspartij. In
verband met de toenemende ontstemming in ar
beiderskringen wordt echter door ernstige men-
schen met de mogelijkheid van de vorming
van een dergelijke partij rekening gehou
den, die wel niet een der beide groote
partijen zou kunnen vervangen, maar toch
wel zooveel stemmen behalen en zooveel
mocht verkrijgen, dat zij met betrekking tot de
beide groote partijen den doorslag zou kunnen
geven, evenals indertijd het geval was in
'Australië.
Moeilijkheden van beteekenis in de Ameri
kaansche 'arbeiderskwestie heeft het overne
men der spoorwegen in staatsbeheer tijdens den
Oorlog en de teruggave aan de particuliere
spoorwegmaatschappijen in rt leven geroepen.
Tijdens het beheer der spoorwegen door den
staat gedurende den oorlog is een deficit van
ongeveer 1800 millioen dollar (7,2 milliard
mark in goud) ontstaan. Wat de arbeiders be
treft, waren tijdens 't staatsbeheer eenerzijds de
Jirbeldsloonen verhoogd, anderzijds waren ar-
^beidsschikkingen ingevoerd, waardoor in ver
band met den 8-uriger. werkdag de arbeidspres
taties verminderd werden. Toen de spoorwegen
weer aan de particuliere maatschappijen werden
hoogde arbeidsloonen mogelijk te maken, een
verhooging der tarieven toegestaan. Maar ten
gevolge van den gelijktijdigen druk der algemee-
ne economische depressie en de aanzienlijke
verhooging der transportkosten ontstond een
aanmerkelijke vermindering van 't goederenver
keer. Hieruit vloeide voort, dat de inkomsten
kleiner werden en een verlaging der arbeids
loonen onvermijdelijk werd."
Berichten.
Genève, 8 Sept. (B. T. A.). Bij de in-
terprefhtie van art. 10 van het bondsverdrag
betreffende een aanval op staten, die Hd
van den bond zijn, heeft de commissie voor
de amendementen vanmiddag besloten het
artikel niet maar zonder meer in zijn tegen
woordige vorm te handhaven, maar een
le-kst goedgekeurd, volgens welken art 10
het karakter verliest, dat het tot nog toe
had. Volgens deze interpretatie zou art. 10
niet langer ten doel hebben ten eeuwigen
dage de thans bestaande territoriale gren
zen te waarborgen. Het- strekt slechts te»-
voorkoming van veranderingen, die zouden
kunnen voortvloeien uit een aanval en zal
geen leden van den bond verplichten hun
hulp te verleenen voor het waarborgen van
de onaantastbaarheid van een bepaald
grondgebied.
Genève, 8 Sept. (B. T. A.). Chi'i heeft
vandaag de overeenkomst nopens heti in
ternationale gerechtshof geteekend.
Genève, 8 Sept. (W. B.). Het voor
stel van Argentinië tot wijziging van het
artikel van het convenant betreffende de
toelating van nieuwe staten, dat de toela
ting van alle souvereine Staten beoogde,
werd door de commissie voor de wijzigin
gen in het Convenant afgewezen.
Berlijn, 8 Sept. (N. T. A. Draadloos).
De Fransche bezettingsoverheid eischte te
Godesberg a. d. Rijn de inrichting van een
ar'.dFeriekamp, dat 24 millioen mark zou
kosten. Van Duitsche zijde werd tegen deze
overmatige belasting van de Duitsche finan
ciën geprotesteerd.
Beuthen, 7 Sept. (Orient.). Uit Op-
peln wordt bericht, dat wegens de belang
rijkheid der versterkingen, die naar Opper-
Silezië gezonden zijn, een algemeen opper
bevel der geallieerde troepen gevormd zal
worden onder aanvoering van generaal Le-
rond, die reeds in O.-S. teruggekeerl is
Be r 1 ij n, 8 S e p t. (V/. B.). Over den om
mekeer in de stemming der Poolsche Op-
per-Sile-ziërs, meldt de Deutsche AUgemeine
Zeitung, dat een Poolsche depu atie uit
Chwdllontz, vroeger een bolwerk van de
Polen, in het district Rybnik, zich naar de
intergeal'lieeide commissie te Oppein heeft
begeven om te verzoeken, dat heel het dis
trict Rybnik bij Duitschland blijft. De Nico-
lai zijn Poo'sche vergaderingen gehouden
waar aangedrongen werd op aansluiting bij
Duitschland.
B e r 1 ij n, 8 Sept. (W. B.). Het Acht
Uhr Abentblatt verneëïnt uit parlementaire
kringen, dat het compromis met Beieren
hierin zal bestaan, dat de regeering-von
Kahr op een nog nader vast te stellen tijd
stip den uitzonderingstoestand zal ophef
fen, waarbij aan de Beiersche regeering bij
zondere concessies zullen worden gedaan.
Over den aard van deze concessies is nog
niets bekend.
L o n d e n, 8 S e p t. (N. T. A. Draadloos
uit Horsea). De Daily Telegraph zegt: Sinn
Fein heeft door het besluit van het kabinet
oen nieuwe zeer verlokkelijke kans gekre
gen, die, naar de ministers gelooven, naar
lerland's smaak zal zijn en de geheele we
reld den indruk zal geven van het besluit
van de regeering om elk pad naar een rege
ling te verkennen, voor zij ged\vongen wordt
haar pogingen op te geven. Geen bezwaren
de voorwaarden worden aan het aanbod
vastgeknoopt. De regeering houdt ten stel
ligste vast aan de voornaamste voorstellen,
die zij enkele weken geleden aan Sin Fein
gedaan heeft, maar is volkomen bereid over
de bijzonderheden van gedachten te wisse
len. Naar verluidt, wordt er in den brief na
druk op gelegd, dat geen conferentie mo
gelijk is, indien Sinn Fein vasthoudt aan
zijn eisch mzake een republiek. Sinn Fein
-moet ook goedvinden het lidmaatschap van
het Britsche gemeenebest te aanvaarden.
Een lid van het kabinet zeide' na de ver
gadering tot een man van de Daily Tele
graph: „Wij kwamen vanochtend allen bij
een, bezield met één enkelen wensch: den
vrede te verzekeren, zoo de vrede maar
eenigszins binnen de perken van ons aan
bod te bereiken was en de deur niet te slui
ten."
Barton, de koerier van Sinn Fein, die lid
fs van de Valera's voorloopige regeering en
het voorstel naar Ierland brengt, zeide, toen
hij hoorde wat er in hoofdzaak in stond tot
een medewerker van de Daily Telegraph:
„Ik geloof, dat daaruit iets goeds zal voort
konven."
De bladen waarschuwen Sinn Fein ern
stig, dat het in Engeland's verzoenende
houding geen zwakheid moet zien. Het besef
van de noodzakelijkheid, dat men den -eisch
betreffende lerland's afscheiding van het
Britsche rijk moet laten varen, wint in Ier
land gestadig veld. Afscheiding van Enge
land zou in eïk geval afscheiding en burger
oorlog in Ierland beteekenen, daar Noord
overgedragen, werd dezen om hun inkomsten - Ierland zich daar nooit aan zou onderwerpen,
ten bedrage van 5K pet. van hun oprichtlngska- jOoor een conferentie op 20 Sept. voor te
tótoa! te jzarandeeren en de betalirur der .were stellen schijnt het kabinet te handelen in
den geheelcn «Ine, van »'/t «hip t/iii tot en met O1/, nur n/iu.:
voor de per 15 SftptRIÜb6T R. K. aanvangende nieuwe lessen in
TYPEM met geheel vollodigé f, 0 ,1
llrLN kantooroploiding lduur o.a. 2 raaandonj
(dnur s mud. voor „Mercurlns" d.)
HANDELS I tvKaisiti.Aiyuscn
CORRESPON- \\ci7
DENTIE enof.i.SCH
(fliiiir c.e. 7 A N mild. voor „Morenrln»" e. d.)
De Directeur do lieer G. VAN HAARLEM (Examinator van voisohillonde Praotijk.
Fxameus) is p>r*oonlMk to sprokon. Vraagt roeds nu gr. prospectus.
den geest van wat Freeman's Journal, het
voornaamste orgaan van Sinn Fein, gisteren
schreef toen hij zeide: „Het schrijven van
lange brieven moet ophouden. Wij zouden
beide partijen onder het oog willen brengen,
dat zij bijeen moeten komen en spreken en
niet schrijven. Enkele uren openhartig spre
ken zouden den heelen toestand ophelde
ren."
De Irish Dominion League, het invloed
rijke lichaam waarvan Sir Horace Plunckett
voorzitter is, zegt ook met nadruk tot de Va
lera, dat de openbare meening in Ierland,
Amerika en elders voorstandster is van aan
neming van het regeeringsaanbod van den
dominion-status binnen het Britsche rijk. Het
vooruitzicht is vanochtend over het alge
meen hoopgevend.
De volledige tekst van de nota der Engel-
sche regeering aan De Valera, die gister
middag te vier uur te Londen en Dublin
werd gepubliceerd, luidt als volgt
„Zijne Majesteits regeering heeft uw nota
van 30 Aug. ,jl. overwogen en daarop de
volgende opmerkingen te maken
Het beginsel van regeeren met toestem
ming der geregeerden is inderdaad de
grondslag van de Britsche constitution eel e
ontwikkeling, maar wij kunnen niet als basis
voor een practische conferentie een inter
pretatie van dit beginsel aanvaarden, die ons
zou binden aan een eisch, dien gij zoudt
kunnen stellen en die zelfs zou kunnen gaan
tot 't recht van vorming van een republiek
en afscheiding van de Britsche kroon. Het
moet u duidelijk zijn, dat een conferentie op
een dergelijken grondslag onmogelijk is. Op
deze wijze toegepast zou het beginsel van
regeeren met toestemming der geregeerden
den opbouw van eiken democratischen staat
ondermijnen en de beschaafde wereld terug
voeren tot het stamwezen.
Anderzijds hebben wij u uitgenoodigd de
merites van onze voorstellen met ons te be
spreken, zoodat voor u geen twijfel zal over
blijven met betrekking tot hun strekking en
den ernst en oprechtheid onzer bedoelingen.
Gij zoudt bij zulk een conferentie gelegen
heid hebben de vaststelling van waarborgen
aanhangig te maken voor elk punt, waarop,
naar uw meening, de Iersche vrijheid door
onze voorstellen zou worden bedreigd.
Zijne Majesteits regeering is niet geneigd
aan te nemen, dat gij haar voorstellen zult
verwerpen, zonder ze met haaT in een con
ferentie te hebben overwogen. De weige
ring om een regeling te bespreken, die aan
het Iersche volk volledige vrijheid van natio
nale ontwikkeling binnen de grenzen van
het k'eizerrijk zal toestaan, zou alleen kun
nen beteekenen, dat gij elke verbinding met
de Britsche kroon en alle aansluiting bij het
Britsche gemeenebest zoudt willen verwer
pen. Wanneer wij deze conclusie uit uw
brief moesten trekken, zouden verdere dis
cussies doelloos zijn en elke conferentie
vergeefsch blijven.
Indien wij echter de-ze conclusie niet moe
ten trekken, indien wij nog hoop mogen
koesteren en indien uw werkelijk bezwaar
tegen onze voorstellen is, dat zij Ierland
minder aanbiedeh dan de vrijheid, die wij
hebben beschreven en aangeduid, kan dit
bezwaar op de conferentie worden onder
zocht. Gij zult het met ons eens zijn, dat
deze correspondentie lang genoeg heeft ge
duurd. Zijne Majesteits regeering is daarom
genoopt u thans te verzoeken een definitief
antwoord te geven op de vraag, of gij bereid
zijt met haar een conferentie te beleggen om
te overwegen hoe de vereeniging van Ier
land met de eenheid van naties, bekend als
het Britsch keizerrijk, het best kan worden
overeengebracht met de Iersche en natio
nale aspiraties. Indien, zooals wij hopen,
uw antwoord bevestigend zal luiden, stel ik
voor, dat de conferentie bijeen zal komen
te Inverness op 20 dezer."
Weenen, 8 Sept. (W. B.). Het inter
nationaal typogTafencongres nam een motie
aan, waarin wordt gezegd, dat 'het congTes
zich op het standpunt stelt van de Amster-
damsche Internationale. Tot de internatio
nale lypografen-organisatie kunnen derhalve
slechts vereenigingen behooren, die op het
zelfde standpunt staan.
Weenen, 8 Sept. (\V. B.) Volgens het
Weensche Correspondentie Bureau is de
gendarmerie-post te Agendorf vannacht door
overmachtige benden, die van cavalerie ver
gezeld waren, aangevallen en moest hij zich
naar Mattersdorf terugtrekken. De afdeelmg
te Oslenburg viel de bende aan en verdreef
haar, waarbij honderd gevangenen gemaakt
werden. De Oostenrijksche regeering had
van dezo gebeurtenis dadelijk de te Weenen
geaccrediteerde vertegenwoordigers van de
drie groote mogendheden in kennis gesteld.
Op verlangen van de geallieerde commissie
van generaals houdt de afdeeling uit Osten-
burg Agendorf bezet, totdat de Oostenrijk
sche gendarmerie er weer binnenrukken
kan.
Weenen, 8 Sept. (W. B.) In oen extra
editie meldt de Wiener Mittagszeitung, dat
de landsregeering voor West-Hongarije in
verband met het oprukken van Hongaarsche
benden naar Mattersdorf en van daar naar
Wiener Neustadt terugtrok.
Naar de Chr.-soc. Reichspost van het ge
vechtsterrein bij Kirchschlag verneemt, heb
ben de Hongaarsche troepen de Oostenrij
kers aangevallen onder het geroep: ,,Leve
de koning". Volgens het Neue Wiener Ta-
geblatt zuiverden de Oostenrijksche troepen
de hoogten bij Kirchsohlag, die thans alle
weder in Oostenrijksoh bezit zijn. In
Kirchschlag zijn de Britsche militaire atta
ché, kolonel Cunningham, en de Amerikaan
sche kolonel Bridge, alsmede de comman
dant der intergeallieerde militaire commissie
te Weenen, generaal Hallier, aangekomen.
Het werk van het internationale comité
tot hulpverleening inzake den Russischen
hongersnood, is tijdelijk onderbroken in af
wachting van het antwoord der Sovjet-Re
geering op de nota die door de gTOote
mogendheden is verzonden en waarin ge
vraagd wordt, naar faciliteiten voor de
commissie van deskundigen, die een onder
zoek instellen naar het vraagstuk in Rus
land. Indien, zooals verwacht wordt, een
gunstig antwoord uit Rusland és ontvangen,
zal het werk van de Commissie, het nemen
van voorloopige maatregelen, te zijner tijd
een aanvang nemen. Gisteren werd het
eerste schip met levensmiddelen (een
schip van 1400 ton) van Londen naar Riga
gezonden. In samenwerking met Dr. Nansen
hoopt het „Kinderhulpfonds" onmiddellijk
100.000 kinderen in de provincie Saratov
te voeden. Binnen een week of twee hoopt
men dat dezelfde organisatie in staat zal
zijn 250.000 kinderen te voeden terwi|l dit
werk nog verder voortgang zal vinden.
W a r s c h a u, 7 S e p t. (P. T. A.). De sta
king bij de tram en van de gemeentewerk
lieden te Warschau is geëindigd. Stecz-
kowski, minister van financiën, heeft ont
slag genomen.
C o n s t a n 11 n o p e 1, 8 Sept. (B. T. A.)
Berichten uit Angora melden, dat op 3 Sep
tember een tegenaanval werd gedaan, die
den Griekschen opmarsch naar Angora heeft
gestuit.
Een vertegenwoordiger der Daily Tel.
heeft op 25 Aug. j.l. een onderhoud met den
Griekschen koning' gehad, die te Eskisjehir
vertoeft. Hij verhaalt dat de vorst daar lee.ft
in een heel eenvoudige Turksche woning,
waarin vroeger een Turksche handelsman
met zijn harem woonde. De deuren zijn er
zóó laag, dat de koning, die lang van
lichaamsbouw is, moet bukken als hij de
schamel ingerichte vertrekken wil binnen
gaan. Toen de journalist een dier vertrek
ken binnentrad, stond de koning, die aan
een eenvoudig houten tofel zat, op om hem
welkom te heeten en zeide
„Ge ziet hoe arm we hier behuisd zijn.
Toen we hier kwamen, moesten wii de meu
bels zelf hierbrengen ik hoop hier niet te
blijven, maar weldra naar Broessa te kun
nen verhuizen."
De journalist merkte op, dat het daar zeker
koeler en gezonder was, waarop de koning
zeide
„Dat moet ik hebben. Deze plaats is on
gezond en ik ben hier niet wel geweest."
„Hoe is de militaire toestand vroeg de
journalist.
„Ik denk zéér goéd", antwoordde koning
Konstantijn, „ik krijg uitstekende berichten
van het front. Als Moestapha Kemal ditmaal
den strijd aanvaardt, zullen wij zijn geheele
leger verslaan en de meeste ziir.^r soldaten
gevan ;en nemen. Ik ben oveviuigd dat hy
niet meer dan 5O.D00'man hekelt. Ons le
ger is volkomen in staat dat aantal t* be
dwingen, ook al zijn we ver van onze basis.
Wij hopen binnen enkele dogen tol
Angora to zijn en zoodra wij de militair®
depóts daar vernield hebben en de spoor
weg-voorraden genomen, zullen wii terug
trekken."
„En dan uw aandacht wijden nnn Kon-
Stantinopel vroeg de journalist.
Oe koning glimlachte on zeide toen ern
stig
„Er kon geen sprake zijn vnn Konstanti-
nopel, althans nu niet. Het Grieksche leger
zou er natuurlijk zéér nuutig kunnen zijn
en holnen tot de pacificatie en oplossing der
lastige Oostersche kwesties, moor de mo
gendheden willen er ons niet hebben. Dnt
is hun beslissing en ik wil hun moeilijkheden/
niet vermeerderen. Vindt ge ons leger niet
bewonderenswaardig en verdient de dapoer-
heid onzer soldaten onder zooveel moeilijk
heden en ontberingen geen lof Zij hebben
hier reeds genoeg te doen."
Casablanca, 8 Sept. (IT. R.). De
operatie-s van generaal Poeymirau tot ver
drijving van een pos«t der opstandelingen
tusschen de Boven-OumerTobbia en een
post, die den weg van Meknes naar Mou-
layn over'den Tcghzeft-pas kon bestrijken,
zijn met goed gevolg afgeloopen. Twee ko-
lonnes, gesteund door vriendschappelijk ge
zinde inboorlingen, vertrokken in de rich
ting van het Tizza-plateau aan den oever
van de Oumerrehbin, het laatste steunpunt
der opstandelingen. Het gestalde doel werd
volkomen bereikt. Ondanks de geweldige
terrein-moeilijkheden en hevige gevechten
op het Tizza-plateua werden Ajzba en Dzje-
bel Haroen met geringe verliezen bezet, ter
wijl de opstandelingen van Mournkises. on
danks hun ernstige verliezen, genoodzaakt
waren onmiddellijk onderhandelingen aan
te knoopen.
Ottawa, 7 Sept. (R.) De meerderheid
van de aibitrogecommissie der Grand Trunk
Railway stelde heden vast, dot aan de ge
wone en preferente aandeelen der Grand
Trunk geen waarde kan worden toegekend.
Ex-president Taft, die als arbiter der maat
schappij stemde, verschilde van meening,
maar bepaalde oo"k geen woarde voor de
aandeelen.
De
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
interpell atie-Marchant
over de reconstructie van het kabinet werd
in de zitting- van Vrijdag toegestaan.
De V o o r z i 11 e r stelt voor, dat interpel-
latie-Marohant te houden na de wijziging der
kieswet, daarna de iterpellaite-Sdhaper
(woningbouw), de interpellait-Teenstra (kos
tenberekening der Zuiderzeewerken), in
terpellatie-Van Ravesteyn (dienstweigeraars)
de interpellatie-De Jonge (staking dominala
mijnen) de rijksuitkeering aan den gemeen
ten en den rechtstoestand ambtenaren ta
behandelen. Dit voor9tel van den voorzitter
werd aangenomen na verwerping met 46
tegen 34 slemmen van een voorstel Van
Ravesteyn om de interpellati-Marohant te
houden in het nieuwe zittingsjaar en na ver
werping met 50 legen 30 stemmen van een
voorstel-Van den Tempel om "de uit'keering
aan de gemeenten aan de interpellatie-
Marchont te doen voorafgaan (waarmede
vervallen is het voorstel-Dresselhuys om
ook de rechtspositie aan de genoemde inter
pellatie te doen voorafgaan).
Voortgegaan wordt met de behandeling
van de
Wijziging der Kieswet.
Het amendement-Snoeck Henkemcns
(maximum 20 in plaats van lOnamen op de
leden-candidatenlijst) wordt verworpen met
41 tegen 39 stemmen; het amendement Al-
barda om mogelijk te maken dat de stern-
lessenaars door gordijntjes worden afgeslo
ten, wordt verworpen met 48 tegen 26 stem
men.
De heer Kol t-h e k heeft bezworen tegen
den stehplicht.
De heer Kleerekoper bestrijdt vrij
stelling van stemplicht voor leden van het
Koninklijk Huis. De vrijstelling wordt even
wel aangenomen met 53 tegen 19 stemmen.
Over het amendement-Albarda om aan
analphabeten bevoegdheden te geven zich
te d-oen -bijstaan door een lid van het stem
bureau, staken te stemmen.
Het amendement-Albarda om bij vast
stelling van den kiesdeeler de breuken niet to
verwaarloozen wordt aangenomen zonder
hoofdelijke stemming.
De heer A1 b a r d a lioht een amendem; at
toe om een lijstkiesdeeler in te voeren au
voor de verkiezing bij voorkeur-stemm n
minstens een aantal stemmen te vorderen,
gelijk aan den halven lijstkiesdeeler.
De heer Deckers verdedigt een amen-
dement-Bongaerts om voor de verkiezing hij
voorkeurstemmen een bepaald aantal slc.n-
men te vorderen boven het aantal van a
-hooger op de lijst geplaatsten.
De heer D r i o n licht een amendement ,oa
om voor de verkiezing bij voorkeur-stemmen
een aantal stemmen te eischen van minsten!
1/5 van den kiesdeeler.
De Minister meent dat het ame-i -
ment-Albnrda den invloed van denkieze: ti
veel aan banden legt. Ook'-het amendement
Bongaérts kan de Minister niet aanbevelen
Beter is amendement-Drion.