T
mmmzïxZzz'z:
DE EEMLANDER"
PRIIS DER ADVERTENT™
BUITENLAND.
DAMES-HOEOER
6.75
HAHOSCHOEliEN
PILED BLOUSES
13.25
COSTUMES
Motie-Magazijn „L'HIRONDEILE", 44 Langestraat, Amersfoort
"BINNEN LAND."
FEUILLETON^-
Oe reman van een stóente.
1.23 0.90
fcoe Jaargang No. 83
per post f J.—, per week (met gnfb werrekeran
Cgen ongelukken) f OUT*, «feonrietlijke nummers
(X05.
KMEBSFOORTSCÜ DAGBLAD
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAJ
TBI. INT 613.
Donderdag October 1921
inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 0.25. dienstaanbto
dingen en Liefdadigheids-ad vei ten tien voor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer
woordcelige bepalingen voor bet advcrlccrcn. Een*
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden-
Politiek Overzicht.
I'Overeenkomstig het ultimatum dat door de
oallieerde mogendheden onlangs aan Honga-
Je is overhandigd, heeft de Hongaarsche re-
eering op den 3en October het Burgenland
oen ontruimen van troepen. Officieel is hier*
lede aan den gestelden eisch voldaan. Maar
téér ook niet. Want de verwarring in- en in-
ake Burgerland blijft voortbestaan; er wordt
oor Hongaarsche benden geopereerd, terwijl
ok de proclamatie door den voormaligen pre
mier Stephan Friedrich van een zelfstandigen
Staat West-Hongarije, ofschoon van uit Buda
pest ambtelijk gelogenstraft, een symptoom Is
dat wantrouwen in een geordenden staat van za
kten in West-Hongarije alleszins rechtvaardigt.
jVan een krachtige disqualificatie en belemme
ring van al dergelijke kuiperijen van Hongaar-
\rchen kant blijkt weinig.
Onder deze omstandigheden is het geen won
der dot de Oostenrijksche autoriteiten op het
bogenblik over den staat van zaken nog alles
behalve tevreden zijn. Waar het Hongaarsche
bendenwezen in de comitaten, die krachtens
het vredesverdrag van Trianon oan Oostenrijk
irijn toegewezen, welig blijft tieren, waarbij
befaamde „rechtschbolsjewisten" als Pronoy en
Heyas de leiding hebben, valt het te begrijpen,
dat van Oostenrijksche zijde bezwaar is ge
maakt om het gemeenschappelijke protocol te
teekenen inzake de ontruiming door Hongarije
van het Burgenland. Zulk een vormelijk gedoe,
'dat door de werkelijkheid niet wordtgerecht*
vaordigd, acht men in Weenen iets volkomen
Illusoirs. Anders is het met de kwestie van
Oedenburg. Juist anderhalve week geleden werd
bericht dat de Mongoarsche regeering bereid
was de Westelijke comitaten te ontruimen, in
dien men van Oostenrijksche zijde bereid was.
Oedenburg, dat belangrijk schijnt als spoorweg-
Jcnooppunt, aan Hongarije af te staan. Over dit
punt is een conferentie ophanden, die te Venetië
zal worden gehouden, nadat de Italiaanschc
minister van buitenlandsche zaken, Delia Torret-
te, op verzoek van Hongarije, als bemiddelaar
tusschen de beide Donau-staten was opgetre
den.
Het is ons niet recht duidelijk waarom Oos
tenrijk nog toestemt in onderhandelingen over
ttfeuwe concessies, waar het Burgenland toch in
zijn geheel aan dit land is toegewezen en het
biet meer verkrijgt dan zijn recht is. Doch hoe
dit zij, er zal over een compromis worden ge
confereerd, waarbij voor Oostenrijk de bonds
kanselier Schober als gedelegeerde zal optre
den, en voor Hongarije minister Banffy. De
kwestie van Oedenburg kan intusschen nog tot
genoeg haken en oogen aanleiding geven. De
streek om Oedenburg nl., die logischerwijs het
lot van de stad zal moeten deelen, is zeer wel
varend en moet onder meer ook waarde heb
ben als mijngebied, zoodat het long niet onmo
gelijk Is dat bij de grensafbakening van het af
te staan gebied moeilijkbeden zullen ontstaan.
Hoe speelt ook hier al weer, evenals in Opper-
Silezië, de economische kwestie een rol I Wat
trouwens ook het geval is voor het geheele
Burgenland, dat ons wordt beschreven als een
rijks landbouwstreek, die voor de ravitailleering
van Weenen van groot belang is. Maar dit land
van melk en honig zal den Hongaren dan toch ont
jgaan en aan het, toch al zoo deerlijk geampu
teerde, Oosterijke blijven. Volkomen rationeel,
waar de overweldigende meerderheid der
350.000 zielen tellende bevolking uit Duit-
fichers bestaat.
Berichten.
- G e n v e 5 O c t. (B. T. A.) De vergadering
yan den Volkenbond heeft de aftredende niel-
permanente leden van den raad van den Vol
kenbond (België, Brazilië, China en Spanje)
'herkozen. De uitslag van de stemming werd met
Jevendig applaus begroet.
Genève, 5 Oct. (B. T. A.). Aan bet eind
Van zijn sluitingstoespraak dankte van Karne-
beek de vergadering voor de hem bewezen eer
en voor haar medewerking voor het welslagen
jder vergadering. De zitting werd te 6.13 ge
sloten verklaard.
Volkenbond, onder leiding van Lord Robert Ce
cil, zal aankomen, om de kwestie Weenen te
kiezen als zetel voor den Volkenbond, te be-
studeeren.
Parijs, 5 Oct (B. T. A.). De commissie
van herstel heeft besloten, dat de conversie in
gouden marken van de kosten der bezettings
legers vóór 1 Jan. 1922 zal geschieden vol
gens den gemiddelden koers der kwartalen, ge
durende welke de uitgaven werden gedaan.
Berlijn, 5 Oct. (W. B.). Naar de bladen
vernemen, hebben de democraten en de cen
trumpartij him instemming betuigd met het
eventueele toetreden der onafhankelijken tot de
rijksregeering, maar op de volgende drie voor
waarden
(1). moeten dc onafhankelijken de grondwet
van Weimar als basis aanvaarden(2). moet
overeens emming worden verkergen omtrent oen
gemeenschappelijk regeeringsprogfom(3).
moet de coalitie ook de Duitsche volkspartij
omvatten.
Berlijn, 5 Oct. (W. B.) Na het besluit
van den bond der Duitsche industrieelen om de
buitenlandsche kredieten der Duitsche industrie
ter beschikking te stellen van de Duitsche re
geering, zijn reeds, naar de Voss. Ztg. en de
Berl. Lokal Anzeiger melden, verscheidene aan
biedingen van lecningen van de zijde van
groote Ameriknansche financieel© groepen ge
daan, die zich bereid verklaarden vertegenwoor
digers naar Duitschland te zenden voor onder
handelingen.
B e r 1 ij n5 Oct. (N. T. A. Draadloos). Het
officieele orgaan van het Vaticaon publiceert
een bul, volgens welke Eupen en Malmedy van
het bisdom Keulen gescheiden en tot een af
zonderlijke diocese gemaakt worden onder den
bisschop van Luik.
Gonève, 4 Oct. (V.-D.) Volgens zekere
berichten h de Raad van den Volkenbond tot
volledige overeenstemming gekomen betreffende
de Opper-Silezische kwestie en is het besluit
reeds vastgesteld.
Het advies van den Raad zal waarschijnlijk
Zaterdag aan den president van den Oppersten
Raad worden medegedeeld.
Ber 1 ijn, 5 Oct. (W. B.). Naar de Berl.
Lokal Anzeiger uit Pless vcmeemt, is gisteren
een aanslag gepleegd op het Kriegerdenkmal
aldaar. Men bracht n.l. een hoeveelheid ex-
plotieve stoffen tot ontploffing, met het gevolg
dat het standbeeld omlaag stortte. De aanslag
is waarschijnlijk gepleegd door Poolsche in-
juist plaats gehad in de tunnel des Batignolles,
vlak bij de Gare St. Lazare, met den trein, die
om 5 uur 47 van St. Lazare naar St. Cloud ver
trekt. Dit is de trein, die de Parijsche forensen
naar buiten voert. Dc wagens hebben imperia
len en zijn op dit uur stampvol.
De trein is in de tunnel op een stilstaanden
trein geloopen. Een vreeselijke paniek onder de
reizigers ontstond. Zij trachtten uit dc tunnel te
vluchten. Door een ontploffing van den gashou
der van een wagon geraakte deze in brand,
weldra gevolgd door vier andere wagons. Men
is op het oogenblik bezig de dooden en gewon
den weg te dragen.
Aan de Gore St. Lazare deelde men mede,
dat het aantal dooden op tien wordt geschat,
dat der gewonden op tweehonderd. Doch dit
laatste cijfer is waarschijnlijk overdreven. Het
is evenwel nog niet mogelijk juiste gegevens
hieromtrent te verstrekken. Het treinverkeer met
St. Cloud is geheel gestoord. De tunnel, waarin
het ongeluk plaats had, loopt onder den bou
levard des Batignolles.
Op dit oogenblik, 10 uur, aldus een nader
bericht von den correspondent, is het juiste aan
tal dooden en gewonden nog niet bekend. Men
heeft reeds vier dooden en zestig gewonden uit
de rookende tunnel gehaald, maar, door aan
beide zijden van de tunnel het reddingswerk
plaats heeft, kan het aantal ook grooter zijn.
De avondbladen zijn met extra-edities versche
nen. De „Intransigeont" meldt, dat reeds hon
derd gewonden naar de hospitalen zijn gevoerd.
Ook een der brandweerlieden, die onmiddellijk
ter overweging van practische maatregelen te
gen de werkloosheid. Het bestuur hield vervol
gens een bespreking met dc leiders dor partij
en besloot een bijeenkomst van het algemeen
bestuur met de Lagerhuisleden der partij bij
een te roepen om ontwerpen op te stellen ter
leniging van den nood en ter verschaffing van
werk, die aan het ministerie zullen worden
voorgelegd, alsmede ter benoeming van de
commissie, die te Londen met de regeering zal
samenkomen.
Londen, 5 Oct. (N. T. A.). Croig, eerste
minister von Noord-Ierlond, heeft giseren de
houding vnn het Noordelijk Iersche parlement
ten aanzien van de aanstaande conferentio tus-
schen regeering en Sinn Fein uiteengezet. In
dien hij wederom door Lloyd George zou wor
den uitgenoodigd, zoo zeide hij, don zou in de
beslissing van de regccring van Ulster geen ver
andering komen.
P n r ij s, 5 Oct. (B. T. A.). Volgens hier uit
Italië ontvangen berichten duurt te Triëst de
staking voort, ondanks de gesloten overeen
komst. Op den spoorweg van Triëst naar Polo
werd een bom geworpen, waardoor de spoor
lijn vernield werd.
B e r I ij n, 5 Oct. (N. T. A. Draadloos). Een
bericht uit Boedapest van 4 Oct. maakt mel
ding van de officieele overdracht van Wcst-Hon-
gnrijc aan de Entente-regeeringen van do on-
derteekening van het protocol dienaangaande te
Oedenburg en van het plan een deel der West-
Hongaarsche gendarmen voorloopig daar te
met h^t reddingswerk aanvingen, is gewond. I handhaven, omdat verrassingen von de zijde der
Het blijkt, dat het ongeluk zich als volgt heeft bevolking niet onmogelijk zijn. Uit Weenen
toegedragen. wordt daarentegen de onderteekening van het
in Soepel Vilt
Moderns Kleuren
Winter-Tricot
met Zijden Voering
Koog leao sluitend
In Nieuwe Kleuren
In Crêpe do Cblne
Gabardine
en Fluweel
37.50 17.SO
i
Dantzig, 4 Oct. (Orient). Ten gevolge
van geweldpleging van Duitsche zijde tegen
Poolsche diplomatieke koeriers, wier koffers
met diplomatieke bescheiden men zelfs onder
zocht had, heeft de Poolsche consul te Ko
ningsbergen zijn consulaat gesloten en vor-
klaard, dat hij slechts visa voor een reis naar
Polen zou geven aan Polen of Dantzigers, maar
niet aan Duitsche rs.
Schlebusch, 5 Oct. (W. B.) In de fa
briek der A. G. Schlebusch-Manfort ontplofte
vanmorgen door nog onbekende oorzaak een
ketel, die voor de bewerking van nitrietproduc-
ten diende. De aangerichte materieele schade
beperkt zich tot de naaste omgeving. Volgens
een later bericht is slechts één man door glas
scherven gekwetst. De ontploffing had plaats
in een lokaal, waar ontploffingsmiddelen voor
den mijnbouw uit trinitrotoluol werden be
werkt.
B e rl ij n, 5 Oct. (N. T. A. Draadloos.). Vol
gens een bericht uit Parijs zal Tardieu op 1
Dec. een nieuw blad, de Nation Fran^aise, uit
geven, tot welks dagelijksche medewerkers ook
Clemenoeau zal behooren.
P a r ij s, 5 Oct. (B. T. A.) Luitenant Pauland,
die beschuldigd werd van het afleggen''van een
valsch getuigenis in de zaak des zes soldaten,
die in T9T4 te Vingré gefusilleerd werden, is met
algemeene stemmen door den krijgsraad van
Clermont-Ferrand vrijgesproken.
P a r ijs, 5 Oct. (H. R.) Twee passagierstrei-
nen zijn omstreeks zes uur 's middags met el
kaar in botsing gekomen in den tunnel van Ba
tignolles (Parijs). Een der treinen raakte in
brand. Er zijn vele slachtoffers.
De Parijsche Tel.-correspondent meldt d.d. 5
Weenen, 4 Oct. (V.-D.) Onze corrcspon-
lent verneemt, dat op 12 October te Weenen October
ëen Fronsche en Engelsche delegatie van den Een zeer ernstig spoorwegongeluk heeft zoo
Trein no. 333, die om 5.43 naar Versailles
vertrok, verloor in den tunnel eenige wagons.
De machinist van den trein bemerkte dit cn
stopte om veiligheidsmaatregelen te nemen. De
trein, die vier minuten later uit het station ver
trekt, reed echter in volle vaart door de tunnel
op het achterste gedeelte van den stilstaanden
trein. De machinist von den rijdenden trein had
door den rook in de tunnel den stilstaanden
trein niet bemerkt en het ongeluk vond in volle
duisternis plaats.
Tot overmaat van ramp ontstond zooals reeds
gemeld, brand in een der wagons, die dadelijk
op de andere wagons oversloeg. Vlammen en
rook vulden onmiddellijk de tunnel en do brand
weer hnd daarom met frrn'ot© moeilijkheden te
kampen om het vuur te bestrijden. Eerst om
kwart over zevenen kon de eerste hulp worden
verleend.
Op het terrein van de romp waren aanwezig
de minister van binnenlandsche zaken en de
prefect van politie, Leullier.
Zoodra in Parijs het bericht van het ongeluk
bekend werd, spoedden zich groote menschcn-
massa's naar de omgeving van hot station. Ve
len, wier familieléden met den trein waren ver
trokken, waren zeer onder den indruk. In het
station is een lijst opgehangen met de nomen
der gewonden. Ook voor de stations St. La
zare, St. Cloud en Versailles heeft zich ccn
groote menigte verzameld.
Londen, 5 Oct. (V.-D.) De „Daily Express"
.erneemt, dat de Vereen. Staten bij Groot-Brit-
tannië aandringen op terugbetaling van 972
millioen pond sterling, zijnde het bedrag van dc
oorlogsschulden.
Londen, 5 Oct. (R.). Lloyd George is
te Londen teruggekeerd cn heeft Clynes, den
leider der werklieden, ontvangen, met wien hij
over het vraagstuk van de werkloosheid heeft
gesproken. Vervolgens ontving Lloyd George
de afgevaardigden, aangewezen door het al
gemeen bestuur van het vakvereenigingscon-
gres. De premier stelde de afgevaardigden voor
een kleine commissie te benoemen voor het
bijwonen van de conferentie van het kabinet
protocol der overdracht een politieke comedio
genoemd. Oostenrijk zal daarom Burgenland pas
overnemen, als er waarborgen voor een onge
stoorde bezetting bestaan.
Het Hong. K. B. verspreidt berichten, volgens
welke ontevreden elementen in verschillende
plaatsen bestuurscommissies hebben ingesteld.
Te Boedapest meent men echter, dat deze avon
tuurlijke ondernemingen van geen beteckenis
zijn. De Hongaarsche regeering verlangt een
vergelijk en verwacht van de bemiddelingspo
gingen door de Itolioansche regeering een
vreedzame oplossing der West-Hongaarsche
kwestie.
Boedopo»*, 5 Oct. (B. T. A.). De recht
bank deed uitspraak in het proces- Hszö. i-ous
Keri werd ter dood veroordeeld wegens aan
zetting tot moord. Zijn medeplichtige Gürtner
kreeg 74 jaar eenzame opsluiting, twee andere
beklaagden werden vrijgesproken.
G r a z, 5 Oct. (W. B.). De Grazer Togc-
post meldt uit Belgrado De ministerraad heeft
besloten sterke troepcnafdeelingen tegen Al
banië of te zenden en de lichting 1978 tot 7920
op te roepen. Ook werd besloten tot het zen
den van een nota aan de geallieerden, waarin
wordt geprotesteerd tegen de grenslijn, zooals
deze in 7973 tusschen Albanië en Servië is
vastgesteld. In sommige Albaneesche gebie
den, die tot Joegoslavië behooren, wordt een
levendige propaganda gevoerd voor aanslui
ting bij Albanië. Zes katholieke Albaneesche
priesters zijn gearresteerd.
G r a z, 5 Oct. (W. B.). De Grazer Tagespost
bericht uit BelgradoDe Albaneesche regee-
rings-troëpen rukken naar de Joego-Slavische
grenzen op. Ten N. van Dibra kwam het tot een
treffen tusschen Albaneesche en Joego-SIovi-
sche ofdeelingen. Bij een gevangengenomen Al-
baneeschen officier werd een dagorder van den
Albaneeschcn minister van oorlog gevonden,
waarin de Albaneesche stommen worden opge-
roeen het Joego-Slavische gebied binnen te val
len en de Albaneesche onderdanen te bevrij
den, die zich nog onder de Joego-Slavische ovcr-
heersclung bevinden.
Berlijn, 5 Oc. (N. T. A. Draadloos). Tö
Romo heeft ccn officieele medcdceling van dd
regeering te Belgrado inzake nanstaondo milif
taire maatregelen aan de Albaneesche grens
groot opzien geboord. De Tribuna bcschul-
digt Zuid-Slnvië het voornemen te koesteren
zich von Zuid-Albanië meester te maken. Do
Giornale d'ltnlia dringt oan op een spoedig i)W*
grijpen van de mogendheden.
Brussel, 3 Oct. (B. T. A.) Tot dusver,
hebben een tiental stoten van dc 27 uitgenoom
digden meegedeeld, dut zij zullen deelnemen'
aan de internationale conferentie ter besti ijdingj
van den hongersnood in Rusland: o.a. België,'
Frankrijk (vertegenwoordigd door Noulens enf
gencroul Pnu) cn Engeland. Het is nog niet bei
kond, of Nonscn cn Ador dc bijeenkomst zullend
bijwonen. Men gelooft niet dat de conferentie
longer dan tot Zaterdag zal zitting houden.
Londen, 5 Oct. (N. T. A. Draadloos uit
Horseo). Officieel wordt vernomen, dat gcheimi'
raad Hnusschild aangewezen is als Duitsch gen
delegeerde ter internationale conferentio ovcfl
den hongersnood.
A n g o r a5 O c t. (B. T. A.). Een Turkschd
afdeeling heeft in den omtrek van Azizio en
Boelvadia ccn Grickschc afdeeling, die zich op
den terugtocht bevond, achterhaald cn aangei'
vallen. De Grieken trachtten zich te verzetten,
maar leden zware verliezen cn gaven zich tenl
slotte met pak cn zak over.
Berl ij n, 5 Oct. (N. T. A.) Twee Russische
stoomschepen, die buitenlandsche goederen naar,
de Noordkusten van Siberië gebracht hadden,
zijn volgens een bericht uit Riga op de terug
reis naar Archangel met ccn lading graan nan
boord in de Karn-Zcc vergaan. Een deel der bc*
manning verloor daarbij het leven.
M a d r i d 5 O c t. (B. T. A.). De hooge comi
missaris in Marokko te Mclilln heeft den minis-*
ter van oorlog meegedeeld, dat de troepen ont
5. uur 's ochtends de krijgsverrichtingen hebben
hervat. Verscheidene sterke ofdeelingen begaven
zich naar verschillende doelpunten. De afdeeling
van San Jurgo brak den krochtigen vijandclijkcn
tegenstand en maakte zich vnn Atlnntan mees
ter. Om 70 uur hervatte dc afdccliog haar op-
marsch. Het communiqué voegt hieraan toe,
dat de nieuwe fazc der krijgsverrichtingen van
groot belang is.
B e r 1 ij n, 5 Oct. (N. T. A. Draadloos). In
dankbare herinnering uan de werkzaamheid van
het Spnnnsche Roodc Kruis in den wereldoorlog
heeft het Duitsche Roode Kruis zijn hulp in den
veldtocht in Marokko aangeboden. Het Spaan*
sche Roode Kruis nnm het aanbod oan.
Tokio, 5 Oct. (R.). Allcrwcge wordt bes
rioht, dat de keizer van Japan ziek is. Het be
richt is echter niet officieel bevestigd.
De Staatscourant vnn gisteravond bevat
o.m. de navolgende Kon. Besluiten:
benoemd tot burgemeesicr van ^uuieianua
D. Kodde;
benoemd tot Ridder in de orde van den Ne*
derlandsohen Leeuw de vice-admirool-titulail
C. J. G. de Booy, lid van het Hoog Militair
Gerechtshof te Utrecht
bcvordord tot kapitein-luitenant ter zee do
luitenants ter zee 7 e klasse O. Bender cn B.
R. Sohoelz
met ingaihg von 7 October 7927 non den re^
serve-kapitein van de artillerie der landweer
J. R. Ebbinkhof, van het londweerdistrict
Zaandam, ter zake van vijf jaren dienst bij het
reserve-personeel der landmacht, een eervol
ontslag uit den militairen dienst verleend
met ingang van 26 October 7927 benoemd
bij het personeel van den geneeskundigen
dienst der landmacht, tot dirigeerend-paardene
arts met de» rang van majoor, de paardenarts
der 7e klasse D. H. Goossen, van het 2de regi
ment veld-artillerie.
Z. K. H. de Prins is gister von het Loo
voor enkele dogen in de residentie aangekomen.
Bcgrooting vnn inkomsten en
uitgaven von hgt Lceningfonds
1914 voor het dienstjaar 1922.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsi
ontwerp tot voststelling van de bcgrooting .van
inkomsten cn uitgaven van het Lceningfonds
'—'Vrijheid is de baarmoeder der zedelijk
heid.
door
RUDOLPH STRATZ
uit het Duitsch door
Mevrcuw A. E. NUIJS—POSTHUMUS.
4
„Nu 'dat was natuurlijk papa's heimelijke
U'ensch ook. Maar wat moest ik hier uitvoeren
Alleen, zonder moeder of zusters, papa den ge-
heelen dog in de zaken I Daar was hij niet ge
rust op en hij zeide„Erna, van nature ben je
.luchthartig en vergenoegd als een vlieg
,maar hier, in de eenzaamheid, zou je vanzelf
droevige gedachten krijgen I Ik kan zoo weinig
bij je zijn je zult je hier doodelijk vervelen.
-Tegen verveling bestaat maar één middel ar
beid Maar hoe vinden wij hier geschikte be
zigheid voor je?"
„Toen dacht ik aan mijn vroegere school
vriendin, Meta Wiggers, die vier jaar ouder is
don ik, en juist op het gymnasium te Karlsruhe
.eindexamen had gedaan. Zoo knap als de koele
Tdondine hen ik toch ook, zeide ik bij mijzelf.
Op de hcogere burgerschool was ik toch ook
bekend als een monster van knapheid, als een
'soort van wonderdier en hardop zeide ik:
j^Weet u wot, papal ik zal hier bij de leeraars
jyon het gymnasium privaatles nemen in Latijn
Jn Grieksch en alles wat men noodig heeft voor
et eindexamen I"
„Dat gaf een heele scène I Papa verkeerde in
de grootste opgewondenheid, en wilde gedu
rig weten, wie mij dien onzin in het hoofd had
gepraat, en ik zeide altijd maar weer „Dat heb
ik zelf gedaanHeel alleenIk voel duidelijk,
dat ik best daartoe in staat ben."
„Eindelijk werden wij het eens. Ik mocht be
ginnen met de lessen, maar papa verzekerde mij
plechtig en onomstootelijk, dat hij mij nooit zou
toestaan, mij voor het eindexamen aan te mel
den of zelfs horribile dictul naar de
universiteit te gaan. Ik mocht ajlecn voor mijn
eigen genoegen binnen vier muren mensa
de tafel verbuigen en a m o ik bemin
vervoegen, cn werkte altijd maar voort met mijn
leeraars, grondig en geheel naar het studiepro
gramma van het gymnasium. En zoo kwam ik
met ieder jaar het doel nader.
„Afleiding was er genoeg I Vooral de gezel
ligheid I Papa moest wel van tijd tot tijd men
schen ontvangen, en ik zal ook niet beweren,
dat ik melancholiek von aard ben en mij slechts
prettig gevoel in de eenzaamheid. O, neen
ik ben gaarne vroolijk onder vroolijke men-
schen, dat weet je ook wel I Ik ben immers aan
den Rijn geboren, en bovendien opgewekt van
nature.
„Maar den volgenden morgen was ik weer bij
mijn boeken I In dat opzicht was ik onverbidde
lijk tegenover mijzelf. Daar week ik niet af I
„En zoo vormden zich langzamerhand twee
zijden vnn mijn karakter, die eigenlijk geheel van
elkander verschillen. Des avonds, in gezelschap,
de elegante jonge dame, de rijke eifgename en
balkoningin zoo zag de wereld mij zoo heb
jij mij leeren kennen des morgens een vlijti-
ge, jonge gymnasiaste, die met de honden on
der het hoofd zat te tobben over de geheimen
van Cicero's zinbouw en de kegelsnede. De laat
ste was ik. Ik zelf 1 Doch zóó liet ik mij niet
gaarne zien, en in groote gezelschappen natuur
lijk nooit. Ik had de verschrikte oogen van mijn
cotillondonsers wel eens willen zien. En waar ik
mij zoo mocht vertoonen bij mijn naaste ver
wanten, had ik altijd het treurige gevoel „Och,
zij begrijpen het toch niet l"
„Ten laatste waren papa en jij mijn eenige
verwanten. Papa zag mijn ijver aan met een on
tevredenheid, die ik nu nog niet begrijp, en met
de voortdurende aanmaning, mij toch te ver
loven. Toen ik eindelijk met je geëngageerd was,
beschouwde je mijn werklust met spottende on
verschilligheid, als iets, waaraan nu natuurlijk
een einde moest komen.
„En in den eersten tijd, zoolang ik geheel
door jou betooverd was, greep je onverschillig
heid voor Latijn en Grieksch mij ook oan een
meisje is toch ook maar een mensch I en we
ken lang bedekte een dunne stoflaag Cicero en
de grammatika.
„Maar toen moest je op reis naar China, om
je zaken daar te regelen, en kort daarop stierf
papa. Op eens was ik geheel alleen. En om mijn
verdriet te verdooven, in de troostelooze een
zaamheid van het groote, stille, leege huis nam
ik mijn boeken weer op, zocht al mijn geest
kracht bijeen, en spoedig haalde ik het verzuim
de in en leerde in het rouwjaar bij, wat mij nog
ontbrak, want ik was vroeger reeds bijna klaar
-voor het eindexamen en nu kon niemand mij
meer verbieden, examen te doen I Ik meldde mij
aan en deed den vorigen herfst, een paar we
ken voor je terugkomst, eramen. Sinds dien tijd
was ik in ons stadje het voorwerp van een
eerbiedigen afschuw.
„Aan de hoogeschool dacht ik toen niet meer.
Ik wilde je vrouw worden 1 Ik zeide tot mezelf
Zooals hij met mij doet, is het mij wel I Hij zal
mij opvoeden I"
„Maar zie ie deedt niets met mij I Zooals
ik was, onontwikkeld en onvolkomen, vond je
mij goed Zoo moest ik blijven I Meer zog je in
mij niet f Je waart tevreden.
„De winter, die nu achter mij ligt, werd mij
op die wijze tot een zware beproeving I Bange
twijfel, cn altijd weer pogen door je begrepen
te worden, en eindelijk moedeloosheid en uit
putting. En ten slotte mijn trots het besluit.
Ik moest kiezen tusschen het huwelijk en de
studie aon de hoogeschool, die nu immers voor
mij open stond. En toen ik eindelijk geheel en al
inzag, dat een huwelijk met jou, zooals jij dat
begrijpt, mijn geheele persoonlijkheid, die nog
moet groeien cn zich ontwikkelen, zou onder
drukken en verminken, bleef mij niets over don
de vlucht.
„Vandaag is het er toe gekomen. Nu is het
gebeurd. En het laatste wat ik te doen heb, is je
tot je geruststelling iets te zeggen over mijn
toekomstplannen, opdat je niet zult denken, dat
ik er maar in het wilde op los studeer.
„Vóór mij ligt een gesloten enveloppe met het
adres „Vrijheer von Arras von Thurnndt, pro
fessor, Dr. med., Dr. Philos., Dr. scient., tijde
lijk Heidelberg. En als ik die aanzie, krijg ik
een lichte rilling bij de gedachte, dat ik, de on
beduidende toekomstige studente, vandaag voor
dien wercldberoemden man der wetenschap zal
verschijnen. Hij behoort wel niet tot de Heidel-
bergsche universiteit, maar omdat hij zwaar ziek
geweest is hij had longontsteking, geloof ik
heeft hij den winter in Egypte doorgebracht,
en in het voorjaar een villa gehuurd in het
Neckardal, om daar een paar maanden te wo
nen, eer hij naar zijn hoogeschool in Noord-
duitschland terugkeert. Maar juist daarom heeft
hij tijd om mij aan te hooren, te meer, daar ik
een aanbeveling meebreng van een zijner oude
studievrienden. Daarmee ga ik vandaag nog naar
den professor, zoodra deze- brief klaar is. Dat
kan ik gerust doen. Want ten eerste kan hij,
naar den leeftijd te rekenen, ruimschoots mijn
vader zijn, en ten tweede is hij gehuwd en heeft
zijn vrouw en zijn gezin bij zich in de villa. En1
zijn vrouw is zelve doctor in de philosophic I
„Mijn tweede hoop is gevestigd op het privaat
laboratorium voor chemie van Gallus. Den nnnrfl
Gallus ken jij zelf 1 Jullie fabrikanten leeft inV
mers voor een groot gedeelte vnn zijn studiël
en ontdekkingen. Hij moet een zonderling heef,
zijn, door cn door knorrig en verloopen, en alf'
privaat-docent een doodsvijand van de universi«t
teit, waortoe hij niet behooren kon om zijn on>*
mogelijken levenswandel, zijn strijdlustigheid en'
zijn giftig korakter. Nu ik zol het wel met
hem klaarspelen en dan zie je, dot is het]
eerste doel van mijn verblijf hier bezoek ik'
nis leerling zijn laboratorium, cn leer begrijpen,!
wat er eigenlijk gebeurt in mijn fabriek, die mij
toebehoort, terwijl ik van de vakgeheimen op
het oogenblik evenveel weet als van de maan.
Is het niet kenschetsend, dat je mij, sinds je na'
papa's dood het beheer van mijn vermogen op
je genomen hebt, tot dusverre nog zelfs geen
oppervlokkig overzicht van mijn geldmiddelen'1
hebt willen geven, maar dit onder allerlei voor-
wendseld altijd tot na ons huwelijk hebt uitge
steld, zoonis men een ongeduldig kind paait. Nuj
dringt ik in de geheimen van mijn eigendom in.
Nu leer ik zooveel practische scheikunde en wat
daarbij hoort, dot ik op eigen beenen kan staan,
en, al bestuur ik de fabriek niet persoonlijk, toclv
kan overzien, wat mijn directeur cn mijn onder
geschikten uitvoeren. Dan ben ik onafhankelijk?
van jullie, mannen. Dan troon ik als koningin in
mijn klein, geërfd rijk cn regeer naar eigert
goeddunken en op eigen verantwoording, inj
plaats dat de jagers op een bruidschat naar mi/
hengelen als naar een dommen goudvisch.
(Wordt vervolgd)*.