GELEGENHEIDS* SESC»
mus DER RDVESTEHÏltH
N.V. Middenstaties MuM
UPS' SAFE-INRI8HTINS
1TEN KRAAGPAHTOFFELS
IBOHHEMtHISPRUS Z tZ
„DE EEMLANDER"
r-£
BUITENLAND.
ill SM Ui. 4. ïEKMltl Ui. 38
BINNENLAND.
FEUILLETON.
Os roman van sen studente.
Kiiiöer villen gespschoeuen.
Deposito-Rente;
Sen iaar vast
zes maanden opzegging
een dag
Motel MÖNOPOLE
Mornen: Blsfs'uk mat rgij. aardappelen.
Kameroverzicht.
WILLEM GROENHUIZEN
ZIE ETALAGE. ALS STEEOS Ie KLAS GOEDEREN
in alls prijzen en kwaliteit.
20e Jaargang No. 130
yrr post f J—T*' *«k toe' C",U »e"ekern«
'tegen ongelukken) 0.J7». sUondcilyke nummers
f OjOJ.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
OIRECTEUR-UITGEVER: j VALKHOFF.
éUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWV
CEt INT 513.
Woensdag 30 November 1921
van 1-4 regtls f i.0%
met inbegrip van ecm
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, diensta.inbie»
dingen en üctd.idiqheids-adve.tenticD voor de helft
der prft» Voor handel cn bedrijf bestaan zeer
vooideeiigc hcpalineen «oor het «dverleercn. licne
aiculaire. bevattende da voorwaarden, wordt op
aanvraag tocqczondco-
YLEE8BHH0UWER EN LAMME
WEBBILEERIKUEIi.
WinkelHOF I# TEE. «IS
Monsterkamers: PAPENHOFSTEDE
Politiek Overzicht.
'Ook in Frankrijk zelf laat men niet na Briond's
Aouding te Washington te kritiseeren. Zoo laat
b.v. het economisch dagblad La Journée In-
^dustrielle zich in een hoofdartikel uit over de
avonturen van de Fransche diplomatie. De
«chrijver van 't artikel heeft een jaar of tien ge
leden van een gezant de uitlating gehoord, dat
de diplomatie dood zou gaan aun twee ziekten:
aan babbelzucht en aan literatuur. Maar 't
«rgste was, dat later onder de volkeren de vuist
slagen op de oratorische déraillementen waren
gevolgd. Dit al was af te leiden zoowel uit de
gebeurtenissen in Italië (bedoeld zijn de inci
denten in sommige Italiaansche plaatsen, waar
tegen Frnnkrijk werd gedemonstreerd, omdat
naar het heette Briand kwaad zou hebben
gezegd van 't Itaüaansche leger) als uit de be
trokkingen, die tusschen Frankrijk en Engeland
waren ontstaan. Voor den oorlog had een groot
practicus van de geheime diplomatie, Delcassé,
het klaargespeeld al deze niet onvermijdelijke
wrijvingen stilzwijgend tot een oplossing te
btengen, maar tegenwoordig had het er den
schijn van, dat men er een bizonder behagen in
schiep zooveel mogelijk drukte er bij tc maken.
De Engelschc romanschrijver Rudyurd Kipling,
die men naar men *wcet enkele dagen ge
leden tot eeredoctor van de Sorbonnc heeft ge
maakt, anlwóordde op de vraag, wat hij van de
conferentie- dacht: „Woorden, woorden, niets
dan woorden!"
De Journée Industriellc wil wcl-is-waar niet
beweren, dat de woorden, die Briand te
Washington heeft gesproken, slecht waren,
maar de Chineezen beweerden, dat één woord
al steeds onvoorzichtig was, wanneer het bij di
plomatieke aangelegenheden werd gesproken.
Door de rede van Briand waren de Engelschen
gekrenkt, ten eerste omdat zij daarin een klaar
blijkelijk streven van Frankrijk hadden gezien
om bij de Vereenigde Staten een wit voetje te
krijgen en omdat in het diepste van hun hart de
Engelschen van de Amerikanen niet zoo erg
veel hielden en bovendien, omdat Briand had
geprobeerd met een erooten „tamtam in het
conflict tusschen de Vereenigde Staten, Japan
en Engeland in te grijpen. Daardoor had de
Fransche diplomatie den schijn gewekt, als ont
brak het haar aan discretie. Uit dezen hoofde
was de zeer Britsche rede van lord Curzon te
verklaren. Hij had willen zeggen: Wat, jullie
Franschen mengt je in de ontwapening van
anderen; begint eerst maar ns bij je zelf en
houdt niet het sterkste leger van Europa op de
been.
Iets duidelijker nog spreekt het Journal des
Débats zich over het optreden van Briand in
Amerika uit. Het blad verklaart geprobeerd te
hebben hem van zijn reis naar de Vcrecnigdp
Staten af tc houden, waar hij een rol had willen
spelen op een gevaarlijk gebied. Maar het had
voor doovemansooren gepredikt. Eenigcrmate
als Inleiding tot zijn groote rede voor den
transatlantisch en areopagus hod hij een tele
gram naar Angora gezonden en de ratificatie
van de Fransch-Kemalistischc overeenkomst
5»<«
4 «ƒ3 °lo
3»;a °lo
aangekondigd. Thans kon men zien, hoe weinig
gelukkig hij beïnvloed was geweest en welke
resultaten zijn oratorische diplomatie hod be
reikt. He't blad hoopt, dat, door de ervaring wijs
geworden, de Fransche staatslieden thans den
verkeerden weg zouden veriaten en terugkeeren
tot de oude methodes, opdat men te Londen in
correcter vorm van gedachten zou kunnen wis-
selen.
Gistermorgen al hod een blad, dot tot Briand
betrekking staat, een groot oratorisch tour-
nooi tusschen <le politici van Engeland en
Frankrijk aangekondigd. Frankrijk had er heele-
mnal geen belang bij, dat zijn minister-presi
dent door de vleiers als de eerste redennor der
wereld werd aangeduid. Artiesten hoorden thuis
op 'de planken. Maar het was preferabeler, dat
Frankrijk aan 't hoofd een ijverig cn zwijgzaam
man had, die de zaken regelde ter algemeenc
bevrediging; en het hod in 't geheel geen zin,
dat Briand na zijn terugkeer voor de Kamers
een verklaring aflegde, 't Is te wenschen, aldus
de strekking von 't betoog der Fransche krant,
dot Briand, in 't belang der natie uit de ge
beurtenissen zooveel mogelijk profijt trekt, daar
de Engelsche nota er op aandrong een gedach-
tenwisseling met het Britsche kabinet over de
vraagstukken van 't nabije Oosten te beginnen.
Veel was al bedorven, want sommige fouten
waren niet meer goed te maken, maar 't was
nog tijd wat orde in de zaken tc brengen.
Berichten.
DE CONPERENTIE TE WASHiNGTON.
De vlootbeperking.
Washington, 2 9 Nov. (N. T. A.). De
Amerikaansche marinc-expeits overhandigden
den Japonschen cn Britschen officieren een ge
detailleerd antwoord op de hun gestelde vragen
ten aanzien van 't vlootverminderingsprogram.
Diepgaand onderzoek van dc cijfers der marine-
sterkte van dc drie mogendheden heeft geen
wijziging gebracht in h?t oorspronkelijk stand
punt van Amerika, dot nog steeds vasthoudt
aan de verhouding 5:5:3.
Dc Japonschc vloot.
Tokio, 29 Nov.. (N. T. A. Draadloos.).
De Japansche vice-admiraal Kozumi heeft in
een alhier gehouden vergadering gezegd, dat,
als de Japansche gedelegeerden te Washing
ton de vlootverhouding van 60 pet., in plaats
van 70 pet. goedkeuren, de bevolking die gede
legeerden zou beletten bij hun aankomst aan
wal te komen, maar zal streven naar wijziging
van een dergelijk besluit. In diezelfde vergade
ring werd een motie aangenomen tegen de ver
houding van 5, 5, 3 voor dc oorlogsvloten en
voor het afschaffen van de versterkingen in de
Stille Zuidzee.
Duitschland's toelating.
Berlijn, 2 9 Nov. (N. T. A. Draadloos.)
Ameriknonscho bladen te Parijs, vooral de
New-York Herald, spreken thans tegen, dut
Harding van zins zou zijn Duitschlnnd uit t>
noodigen fot de tegenwooidige conferentie tc
Washington.
Dc lucht-oorlog.
Wa terburg, 29 Nov. (N. T. A. D-and-
loos). De Amerikaansche admiraal Sims heelt
in een lede gezegd, dat de slagschepen niet
langer de ruggegraat van de vloot zijn. Ze
hebben geen voldoende middelen van verweer
tegen vliegtuigen en geen voldoende aanvals
middelen tegen vliegtuigschepen (z.g. moeder
schepen voor vliegtuigen), die snel genoeg zijn
om zich uit de voeten te maken. Sims ver
klaarde een voorstonder te zijn van het pro
gram tot ontwapening, maar gaf in overwe
ging een deel der beschikbare gelden voor
vliegtuig-schepen beschikbaar te stellen, waar
door de vloot aanzienlijk zou worden versterkt.
Duitschc leveringen uan Frankrijk.
P a r ij s, 2 9 Nov. (B. T. A.) De commissie
van herstel heeft onlangs het protocol betref
fende de levering van teer cn teerderivaten door
Duitschlnnd aan Frankrijk goedgekeurd. Duilsch-
land heeft dit protocol thans geratificeerd.
He tFronsche partijleven.
Parijs, 29 Nov. (B. T. A.) De sodalis-
tisch-democratische en de liberaal-democrati
sche groepen zijn samengesmolten tot een de
mocratische groep, die in de Kamer 143 leden
telt.
HET PROCES-LANDRU.
Versailles, 2 9 Nov.' (B. T. A.) Bij het
proces-Londru eindigde de advocaat-generaal
zijn requisitoir niet het uitspreken van zijn ob-
solute overtuiging, dat Londru tien vrouwen en
een jongen heeft vermoord.
DE IERSCHE KWESTIE.
Londen, 29 Nov. (R.). Lloyd George,
Chamberlain cn Lord B:rkenhead hebben van
daag oen langdurig onderhoud gehad met de
Sinn Fein-gedelegeerden, waarbij geheel nieu
we voorstellen zijn besproken. Deze voorstel
len zijn reeds eerder aan Sinn Fein medege
deeld, maar zij zullen niet aan Ulster worden
voorgelegd vóór zij door Sinn Fein zullen zijn
aanvaard. De onderhandelingen zijn dus niet
afgebroken, maar integendeel in een nieuwe
phase getreden.
De Italaansche tyoografen-staking
geëindigd.
Rome, 2 9 N o v. (B. T. A.) De typografen-
staking is in geheel Italië geëindigd.
DO NOOD IN RUSLAND.
Berlijn, 29 Nov. (W.-B.). In Petersburg
zijn in dc afgcloopen weken verscheidene ge
vallen van epidemische ziekten, waaronder voor
al vlcktyphus, geconstateerd, die op bedenke
lijke wijze dieigden zich verder uit te breiden.
Vooral onder de vluchtelingen uit het hongers-
noodgebied werden vele slachtoffers dezer ziek
ten aangetroffen. Het Duitsche Roode Kruis
te Petersburg is begonnen met het openen van
ccn dienst voor hulpverleening.
De Christenen in Cilicic.
Rome, 29 Nov. (B. T. A.) In Vaticaon-
sche klingen schijnt men volkomen gerustge
steld, dat de rechten der Christelijke minder
heden in Cilicië voldoende gewaarborgd zijn.
Britsch oorlogsschip naar Cilicië.
B e r 1 ij n, 2 9 Nov. (N. T. A. Draadloos.),
Het Britsche oorlogsschip Condor vertrok 28
Nov. van Malta naar Mersina (aan de kust van
Cilicië) voor do bescherming der Engelsche
onderdanen, voor 't geval, dat Cilicië door de
Franschen wordt ontriiimd.
Uit Palestina.
Jeruzalem, 28 Nov. (R.) De regeering
heeft een boete van 6000 pond sterling- opge
legd aan de Arabieren en Bedoeïenen voor den
brooddronken aanval op de serafijnsche Jood-
sche dorpen in Mei.
Foch en de president von Mexico.
San Antonio, 29 Nov. (N. T. A.) Presi
dent Obregon van Mexico is door het Ameri
kaansche legioen in Tqxas uitgenaodigd maar
schalk Foch te ontmoeten, wanneer deze op 7
Dec. een bezoek aan de stad brengt.
Tweede Kamer.
Het artikel betreffende den aankoop van het
huis te Den Haag voor de hoofdinspectie van
den Waterstaat werd in do zitting van Dinsdag
verworpen met 73 tegen 2 st.het artikel be
treffende subsidie aan de koninklijke luchtvaart
maatschappij aangenomen met 56 tegen 20 st.;
het artikel nopens de inrichting en den aanleg
van terreinen aangenomen met 58 tegen 18 st.
Verschillende wetsontwerpen.
Eenigo kleine ontwerpen worden aangeno-
men z. h. st. o.a. de voorziening omtrent het tijd
stip van inwerkingtreding der gewijzigde be
palingen van dc kieswet en het opleggen van
voorloopige aanslagen in» de directe-belastingen,
Voorts worden nog een groot aantal kleine
ontwerpen z.h.s. aangenomen, o.a. goedkeuring,
van het tusschen Nederland en België gesloten
verdrag, betreffende do ongevallenverzekering.
Supplctoirc Waterstaatsbegroot ing.
De suppletoire landbouwbegrooting betref
fende de kosten van vervaardiging van soep
tablet ten 2.275000), wordt aangenomen met
45 tegfcn 26 stemmen.
Naare men vei neemt heeft Mr. B. J. A. Sterck,
president van het Gerechtshof to 's-Grnvenhage,
als zoodanig tegen 1 Januari eervol ontslag
ngevraogd.
Militaire Pensioenwetten.
De nmendemcnten-Wijk, klcino verbeteringen
voorstellende, worden ingetrokken.
Artikel 4 (opsomming van gevallen, waarin
recht op pensioen verloren gaat) wrodt goedge
keurd mot ^6 tegen 25 stemmen.
De heer Bij le veld verd t een amende
ment om den peisioenlecïtijd van vliegers te
verlogen.
Minister Van D ij k wijst het amendement
of. dat verworpen wordt met 38 tegen 24 stem
men.
Bij art. 24 komt aan de orde een nmendement-
Wijk om de in dit artikel genoemde bedragen
te verhoogen.
De Minister zegt dat besloten is een wets
ontwerp in te dienen volgens hetwelk deze ver
hoogingen niet zullen worden beschouwd als
deel van het pensioen, terwijl dc reeds toege
kende verhoogingen van pensioen geen veran-
deringe zullen ondergaan.
Het amendement wordt vcrworpo met 54 te
gen I st.
Bij crt. 48 deelt dc Minister mede dat dc
duurtrbijslogen als van tijdelijken aard zijnde,
niet kunnen worden medegerekend voor het
pensioen
De heer W ij k vraagt den Minister deze
qunestic tc herzien.
De stemming over het ontwerp wordt aange
houden.
Besloten wordt de Pensioenwet voor de zee
macht hedenavond te behandelen.
AVONDVERGADERING.
Aan de orde is de pensioenwet voor dc zee
macht.
Bij art. 3 verdedigt de heer T e r H a 11 (V. B.)
een amendement, strekkende pcnsiocnverbetc-
ring voor don directeur der marinekapel.
De heer B ij 1 e.v e I d (V. B.) wcnscht ope
ning van de mogelijkheid, dat officieren kunnen
doordienen tot hun 50ste jaar. Ook wil Spr.
den leeftijdsgrens van 45 jaar voor de ondcr-
officieren cn manschappen laten vervallen.
De Minister van Marine o. i. (de heer
Van Dijk) zal de positieregeling van den direc
teur bii de stnfmuziek onder de oogen zien. Den
heer Bijleveld merkt Spr. op, dot in den regel
de menschen niet voor htm 50ste jaar worden
ontslagen. Het amendement is dus ontoelaat
baar.
De heer Ter Hall trekt zijn amendement in.
De stemming over het nmendcment-Bijleveld
geschiedt morgen na de pauze.
Bij art. 24 betuigt de lieer Duymner van
Twist (A. R.) namens den heer Rink den mi
nister dank voor dc toegezegde regeling inzake
de keerkringtoologc.
Waterslnntsbegrooting.
Aan de OTde.is voortzetting van de behande
ling von de Waterslaatsbegrooting.
Bij de afdecling Spoorwegen klaagt de heer
Van Braambeek (S. D.) over het nog
steeds toepassen von het verlecnen van eervol
ontslag bij wijze van straf. Voorts dient het
pensioen van het personeel opnieuw te worden
geregeld. Ook dienen in den Loonroad de ver
schillende organisaties stem te behouden in ver
band met haar ledental. Ten aanzien van het
spoorwegbedrijf merkt Spr. op, dot het niet
goed te keuren is, dnt een tekort wordt ver
haald op het personeel, zoolang op dit bedrijf
nog kosten drukken du daarop niet moeten
drukken, zooals het kosteloos vervoeren van dc
post en het materiaol voor de telegraaflijnen.
Ook hod een deel van hel tekort moeten komen
ten loste van het departement van Oorlog.
Eveneens crilisecrt de heer Van Braambeek
de opvattingen door de spoorwegdirectie ten
opzichte van hel verkeer gehuldigd. Voorts zou
Spr. een bezuinigingscommissie wenschen voor
dc inwendige organisatie van het spoorwegbe
drijf.
De heer S me enk (a.-r.) vraagt welke maat
regelen de minister wil nemen voor de tram-
wegonderncmingcn. Ook spreker wcnscht spoe
dige invoering van de nieuwe pensioenregeling
voor het spoorwegpersoneel.
Spr. waarschuwt voorts tegen uitbreiding van
den Zondagsdienst! Spr. is voorts van mcening,
dat verlaging van de spoorwegtarieven aanbe-
beveling verdient.
Dc heer Smcenk dringt vervolgens aan op het
benoemen van een commissie voor bezuiniging^
op de exploitatie, in welke commissie ook het
personeel moet zijn vertegenwoordigd.
Bij de inkrimping der formatie moet men
niet terugdeinzen voor ontslag van personeel.'
Wat do diensttijden van het personeel oqngoatj
acht spr. vooral noodig ccn commissoriaal on*
derzoek.
De heer Hormons (r.-k.) komt op voor do
positie van het tramwegpersoneel en dringt hi}'
aan om ten spoedigste dc nieuwe arbeidsregeling)
voor het personeel in tc voeren.
Wat net spoorwegpersoneel aongnat, erkent
spr., dat reeds vele belangrijke verbeteringen
zijn ingevoerd.
Daarmee is echter het personcclvroagstuk nog)
niet opgelost, cn in dit verband wijst spr. op
den onderüngcn strijd tusschen de organisaties,
tengevolge woorvnn von het overleg met dc dn
recties niets terecht komt.
Voorts is spr. vnn meening, dot het personeel
rcchtstreckschcn invloed dient te hebben bij de,
directie cn in dc dngelijksche leiding.
Ten onnzicn von het tekort op de exploitatie
dringt spreker aan op de instelling van een bc-
zuinigingscommissie, waarin vertegenwoordigers
vnn het personeel.
Dc heer Bakker (C.-H.) sluit zich oan bij
den heer Smecnk. Voorts bepleit spr. aanleg
vnn een spoorlijn TholcnBergen op Zoom-*
Fijnonrt, verbetering vnn het traject Lceuwaw
den—Zwolle, dubbel spoor op de Fricsche lij
nen. Spr. dient ccn motie in voor den aanleg
van een dubbele lijn op het traject Meppol-
Leeuwarden.
Dc heer C o I ij n (a.-r.) dringt aan op spoedin
gen aanleg van de wcst-Brabantschc lijnen.
De heer Juten (r.-k.) wcnscht een betert
verbinding tusschen ZeelandWest-Noord-Bra<
bant en Limburg.
De heer van d c Bilt (r.-k.) vraagt een la
tere treinverbinding Hnarlom-Velzcn.
De heer F 1 c s k e n s (r.-k.) vraagt een
spoor weghalte to Mierlo.
De heer Wintcrmnns (r.-k.) bepleit
oveneens betere verbindingen, vooral met het
zuiden cn dringt non op verbetering in het vee*
vervoer.
De heer Gerhard (s. d.) verzet zich togen
de pogingen om tc komen tot gedwongen Zon
dagsheiliging. Voorts bepleit spr. goedkooper
reisgelegenheid voor dc jeugd.
De heer van Bcrestcyn (v. d.) zou niet
wenschen dat de tromwogondcrncmingen in ho
heer kwamen bij de groote spoorwegen.
Voorts zou voor eenige tromwegen van rijks
wege steun gcwcnscht zijn. Wat betreft de op
merkingen von dc directie over het rapport
der commissie betreffende dén slechten loc
stand der spoorwcgcxploitntie in het vorig jaar,
dit stemt weinig hoopvol wegens den scham-
peien toon. De directie is blijkbaar, geen critiek
gewend. Doch de opmcikingen zelve snijden
weinig hout.
De klachten over het telaat komen zijn nog
niet opgehouden. Spr. steunt de motie-Bskkcr
voor dubbel spoor op dc lijn Leeuwarden-Mep
pol. De minister vergroote de buitenhavens t«
Vlissingen zooveel mogelijkhij make Vjis-
singen tot ccn voorhaven van Antwerpen. Spie*,
leer dient ccn motie in waarin wordt oangedron--
gen' op gelijke tarieven voor het verkeer nnnr
Londen via Vlissingen cn Hoek vnn Holl md.
Deze motie wordt dadelijk behandeld.
De heer R u g g e (s.d.) klaagt over ons ge
brek aan plaatsruimte in derde klasse-rijtuigen
en bepleit bekleeding voor deze rijtuigen, als
ook afschaffing der eerste klasse. In hei Noor
den is het reizen op Zondag ten gevolge vnn
de beperkte reisgelegenheid practisch vrijwel
uitgesloten.
De heer O u d (v.d.) betoogt, dat het depar
tement op heel pndere wijze tegenover den
Rand van 1 oczicht op de spoorwegdiensten
moet optreden. Spr. heeft namelijk don indruk
dat het departement den Raad als quan'jcu
negligeuble beschouwt. Voorts gaat hij na of
tot dekking van het spoorwegtokort in de ar
beidsvoorwaarden van het personeel wijziging
dient gebracht. De houding der Nederlandvihe
Vereeniging acht hij zonderling. Maar nen
moet trachten een weg to vinden om van de
102 uur diensttijd zooveel mogelijk te maken
T02 uur arbeidstijd in de 14 dogen, zonder den
diensttijd te verlengen. Geschiedt dit dan kan
Alles wat wij liefhebben is het middelpunt
van een paradijs.
(Novalis).
JUWELIER - AIMFR*l (HIKT
Grootö keuze
door
RUDOLPH STRATZ
uit het Duitsch door
Mevicuw A. E. NUIJS—POSTHUMUS.
45
Er volgde een stilte. Met gerimpeld voor
hoofd en de sombere uitdrukking van een
hopeloos verliefde keek doctor Bonifer
smachtend Dina Spielvogel aan, cn zij
staarde met een droomerigen glimlach door
liet raam naar den blauwen hemel; Erna
die beiden in het oog hield, dacht bij zich
zelf. Kinderen wat ben jullie dwaas!
Verliefd zijn goed. Maar te doen, alsof
men de verliefdheid eerst ontdekt had, als
aanleiding om de vrouwenkwestie te bespre
ken en n«g wel met Gat uitgestreken kin
dergezicht van Dina Spielvogel dat was
werkeliik een schandaal... Alsotmen tea ka
rikatuur van zijn eigen gezonde werken en
willen vóór zich zag. Voor de tweede maal
stond zij op.
De vrouw des huizes bemerkte het niet.
„Bonifer wat is de vrouw?" vroeg zij
aan haar vriend, met gesloten oogen en met
de uitdrukking van een kind, dat suikergoed
wil hebben.
Bonifer kuchte en zeide, terwijl hij haar
strak anndfc»rde als een slaapwandelaar:
„De vrouw? De vrouw is eenvoudig dé
hoogere mensch..."
Nu moest Erna toch werkelijk lachen. Zij
reikte Dina de hand.
„Adieu!" zeide zij. „En geloof den doctor
maar niet mevrouw! Wij zijn geen wonder-
menschen! Dat praten de mannen ons maar
voor, evenals ik- vroeger tegen mijn pape
gaai zeide: „Lorretje je bent zoo mooi
en bont en zeldzaam en duur! Je moogt niet
uit je kooi. Anders pikken de ondeugende
musschen buiten je doodl" Och neen, doc
tor, wij willen geen vleugels hebben, of zij
van een engel of van een gansje zijn of
van allebei tegelijk! wij willen doodeen
voudig menschen zijn menschen evenals
de mannen, en menschen, die nog meer ge
breken en ondeugden hebben af te leggen
dan de mannen, omdat er bij onze opvoe
ding veel meer gezondigd is. Laat ons dus
ons zelf opvoeden! Dat is mijn meening over
de vrouwenbeweging. Adieu!"
„Goddank!" zeide doctor Bonifer, toen
Erna weg was. Voorzichtig stapte hij naar
Dina Spielvogel en dfukte een ernstigen kus
op haar mond. En zij liet het droomerig en
zwijgend toe, als een gewijde plechtigheid.
„Goddank!" dacht ook Erna, terwijl zij
haar weg vervolgde. Liever vijanden dan
zjilke vrienden van onze zaakt Die Bonifer
en zijns gelijken! Blijkbaar waren er man-
netuiiifijijijziichf_oin_zich aan iets vast te
klemmen, tot de vrouwen gedreven werden,
oifldat huns gelijken dc trillingen van hun
ziekelijk zenuwgestel niet begrepen, en hen
met onverschilligheid of barschheid beje
genden. En dan waren zij nog trotsch op
hun kleinzieligheid, die zij decadence noem
den, en dan predikten zij in hun zwakheid de
kracht der vrouw. Alsof zulke vrouwensla-
Onlvangen
Groote collectie
Aanbevelend,
J. GROOTEMDORST
ven de vrouwen konden, bevrijden I Hoog
stens maakten zij ijdeltuiijcs ais Dina Spiel
vogel nog meer in de war, tot bonte vogel
verschrikkers der vrouwenbeweging, be
stemd om alle geestelijk gezonde iijdgenoo-
ten at te schrikken van hun streven.
Waarom denken dc mannen uit de hooge
standen meestal zoo laag over ons?
peinsde Erna, terwijl zij haar weg vervolg
de. Dat is niet het geval bij arbeiders en
boeren. Die ondernemen niels, zonder er,
met^moedcr" over gesproken te hebben. Wij
daaTènlegen worden in het algemeen op
vriendelijke, vergoelijkende manier uitgeslo
ten van de zorgen van den man. Waarom?
Blijkbaar, omdat wij aan de mannen in onze
omgeving de overtuiging geschonken heb
ben, dat wij die zorgen niet bcgrijpeh zoo
als de bieeke, versufte stumper van gisteren
bii Gallus in huis of ze verkeerd ver
slaan, zonals Dina Spielvogel. Twee din
gen, die een man niet kan verdragen.
En in haar toorn over Dina Spielvogel
geraakte Erna geheel buiten zichzelf. Zulke
karikaturen waren toch alleen mogelijk,
wanneer aan het oorspronkelijke beeld iets
ontbrak. Misschien had het Duitsche vrou-
wenidenal wel behoefte aan eenige hervor
ming. Dit ideaal bestond reeds sinds een
eeuw, zoo teer en wazig als geen andere
natie er een kon aanwijzen. Het was blond
en had groote blauwe nogen en heette in de
week Gretchen en Zondags, in plechtige
uren, Gerntania en volgde men het door
de eeuwen heen, dan sliep het ais Walkure
blond en droomend in zijn vlammenkring.
Alle schaften des harten, van vrouwelijk
gemoed en gevoel had men daarin ver-
cerngd. Doch het verstand? Waar was dat?
Daarentegen vormden de Duitsche mannen
in 't nieuwe rijk zich steeds meer van week
hartige droomers tot koele, harde menschen
van de daad. Hier werd eenerzijds meer en
meer het verstand ontwikkeld ginds, bij
de vrouw, volgens het oude voorschrift, al
leen het hart. Moest daar niet de klove ont
staan, het groote misverstand, dat de twee
geslachten scheidt? En was dit gevaar in
Duitschiand niet dreigender dan bij elke an
dere beschaafde natie, juist omdat men van
hel Duitschc Gretchen, evenals indertijd van
haar grootmoeder, niets anders verlangde,
rjan dat zij „Gretchen" zou zijn? Hooger
sjaat immers dc geestelijke vrijheid der
vrouw, die niet in angstige verrukking sid
dert voor den man, doch die hem liefheeft,
omdat zij hem begrijpt, niettegenstaan
de zij hem begrijpt. Geeft ons slechts vrij
heid! Voor hc-t vrouwelijke element in ons
zuilen wij zelf wel zorgen. Daarvoor is hef
fc innig verhonden met het beste wat wij
bezitten. Doch dc onmondigheid brengt zul
ke losgelaten mcerkatjes voort als Dina
Spielvogel, die tot afschuw van alle ver
standige menschen haar grimassen verton
nen.
Bij die overpeinzing had zij haar eigen
leed een poos vergelen.
Nu schoot het haar plotseling weer tc bin
nen eerst als iets vreemds, iets dat bij
na onmogelijk is, als een droom in den
nacht, die ons bij liet ontwaken doet glim
lachen, dan met een steeds toenemenden
angst, als dc tastbare, stroeve werkelijk
heid.
Zij wist, dat alles waar was, cn toch kost
te het haar altijd eenige inspanning 0111 het
te geioovcn, zoo onwaarschijnlijk kwam de
ze waarheid haar voor. Het was haar zoo
plotseling op liet lijf gevallen, ais een blik
semstraal uit den blauwen voorjaarshemel
boven haar. Maar toen zij zich weer ver-
plaalst had in den nieuwen toestand, twij
felde zij niel meer aan het ongeluk zelf,
doch aan de wijze, waarop zij het droeg.
Hoe was het nu mogelijk, dat een mensch,
wien zulk een slag had getroffen, nog
steeds veerkrachtig rondliep en praaifc met
vreemden, en zelfs nog alleenspraken ging
houden over het lot en de bevrijding der
vrouw, in plaats van na tc denken over haar
eigen lot, het zonderlinge lot van een bede-,
lares in een elegant voorjaarstoilet?
Kwam dit misschien, omdat zij zich de
fncknmst niet recht knn voorstellen? Of om
dat zii nog altijd alles zelf in haar macht
had. Het kostte haar immers niets dan het
bestuif, om zich te buigen voor den wil van!
John Henry van Lenncp! En zij ergerde zich
weer over zichzelf, omdat zij in haar hart
een deemoedige blijdschap voelde bij de ge
dachte, voor- hem zwak en onderdanig tó
mogen zijn... (Wordt vervolgd.) i