ibohutspriis
priis der advertentiên
buitenland.
binnenlandT
DE EEMLANDER"
FEUILLETON.
Cs roman van pen s!of S\
20e Jaargang No. 163
per 3 maanden voor Amen»
tooit 1 X1Q. kiem üanco
per post 1 3.-. per week (met prat» verteker.n*
tegen ongelukken) f 047», alxondeslgke nummer»
&0J.
DIRECTEUR-UITGEVER» J. VALKHOFP,
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWA»
TRI INT 61X
Maandag 9 Jauuari 1922
van 1 —4 regeJ# f I.OS,
met inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie»
dmgen en Lletdadigheids-adveitentiën voor dc bclft
der prijv Voor baudel en bedrijf bestaan zccc
Voordeelige bepalingen voor bet «dvcrtecrcn. Ecno
circulaire, bevattende dc voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Politiek Overzicht
De conferentie van Cannees, die in 't teeken
:aat van de Duitsche schadeloosstelling en het
inomisch wereldherstel, van belang om het
oorstel, dat de Britsche premier aan den
'ranschen eersten minister reeds te Londen
't gedaan, en dat te Cannes opnieuw
behandeld en waarvan de strekking
dat Duitschland hetwelk niet in
Staat wordt geacht de 15 Jan.- en 15 Febr.~
termijnen te betalen in 1922 geen 600 mil-
ioen mark, maar 500 millioen zou behoeven te
>eta!en. De betalingswijze zou hierbij zoo wor
den geregeld, dat Duitschlond maandelijks 125
millioen betaalde. Op 15 April zou dan die ge-
leele 500 millioen moeten zijn gekweten. België,
5at ten aanzien van do schadeloosstelling tot
dusver een voorkeursrecht bezit, zou over 1922
5e helft van het door Duitschland te storten be-
Irag ontvangen, maar het prioriteitsrecht van
delgië zou tot 1925 worden verschoven. Van
lc Duitsche schadeloosstelling zou Engeland
maar 60 80 millioen ontvangen, terwijl Italië
dat een tegoed heeft van 180 millioen
bereid schijnt zich offers te getroosten. Zijn
delegatie moet in principe reeds hebben goed
gevonden een vrij groot bedrag te laten vallen.
3et zou dan ten goede komen aan Frankrijk,
welks rechten met betrekking tot het van kracht
Iworden van hot accoord van Wiesbaden voor
)®en tijdperk van drie jaar evenmin door Enge
land zou worden aangetast. Lloyd George heeft
tlriand vrij veel tegemoet willen komen; o.a. zou
tie financieele overeenkomst van 13 Aug. der-
,'jjvijze worden veranderd, dat b.v. ten aanzien
Van do taxatie der mijnen in 't Saorgebied de
commissie van herstel de waarde pas naderhand
(t>p Frankrijk's debet zou brengen. Dit is dus een
Voordeeltje voor Frankrijk. Bovendien zou vol
gens 't Britsche plan een garantie-systeem voor
't Duitsche rijk worden ingesteld om de Duitsche
financiën op orde te brengen; o.a. wordt over
wogen toezicht op de rijksbank, verhooging der
Ipost- en spoorwegtarieven, een belasting op de
Duitsche steenkolen, beperking van de circu
latie van Duitsch papiergeld, alsmede terugkeer
maar Duitschland van de buitenjandsche ruil
middelen, die in 't buitenland in betaling voor
Duitsche goederen bij banken zijn gedeponeerd
ten behoeve van de schadeloosstelling.
Uit het vorenstaande is dus af te leiden,, dat
!het Engelsche voorstel niet al te ongunstig is
voor Frankrijk, maar ondertu^schen is een der
kleinere staten, België, in zi|n wiek geschoten.
Men herinnert zich, dat alle onderteekenaars van
't verdrag van Versailles indertijd de Belgische
prioriteit hebben gewaarborgd; de Belgische
staatslieden zijn nu ontstemd, dat, terwijl geen
enkele vertegenwoordiger van hun land heeft
deelgenomen aan de aan de conferentie van
Cannes voorafgaande besprekingen te Londen
tusschen Briand en Lloyd George, de Engelsche
concept-overeenkomst het er op aanstuurt te
tornen aan de Belgische prioriteit enkel en alleen,
opdat Engeland en Frankrijk, de grootste schuld-
eischcrs van Duitschland, die ten aanzien van
'de Duitsche schadeloosstelling te zomen bima op
bijna tienmaal zooveel recht hebben als België,
een moratorium tot stand kunnen brengen. Van
dit aan Duitschland te verleenen moratorium
zou België zoodoende de dupe worden. Men
ziet, dat er dus bij het verdeelen van de buit
reeds weer ruzie is ontstaan, al seint Havas ook
uit Cannes, dat Briand in een rede verklaard
heeft zich in principe te kimnen vereenigen met
Lloyd George's opvattingen, zoowel ten aanzien
van het vraagstuk van 't herstel als wat de be
trekkingen met Rusland aangaat. Briand heeft
evenwel als voorwaarde gesteld, dot de denk
beelden nog nauwkeurig zouden worden onder
zocht en waar noodig verbeterd en aange
vuld. Onder dit beding aanvaardde de Fransche
delegatie de voorstellen van den president der
Belgische delegatie. Men ziet, dat deze aanvaar
ding nog zeer voorwaardelijk is: alleen in becrm-
Bel en na het stellen van zekere condities. Het
geen nog aanleiding kan gevm tot allerlei ver
wikkelingen. Wij doen het beste het verloop
der verdere besprekingen af te wachten. Van
belang is echter vooral, dat overeenkomstig een
ontwerp-besluit, dat in groote trekken 'is aan
vaard en door industrieele en financieele des
kundigen in hun bijeenkomst van verleden week
te Parijs aanvaard, de voornaamste betrokken
mogendheden binnenkort zullen vergaderen over
de kwestie van 't wereldherstel, waartoe ook
Duitschland zal worden uitgenoodigd en zelfs
Rusland, zij het dan dot dit laatste land zal
worden geïnviteerd op zekere voorwaarden: in
de eerste plaats zal Rusland wel zijn schulden
moeten erkennen. Lloyd George's opvattingen
zijn dan ook, dat Frankrijk er slechts baat bij
kan vinden, wanneer de economische betrekkin
gen tusschen Duitschland en Rusland weer wor
den vernieuwd: Duitschland zal alsdan beter in
staat zijn te betalen.
De duikbootenkwestie te Washington heeft bij
voortduring de aandacht gevraagd; deze nete
lige aangelegenheid heeft in verband met de
Fransche aspiraties naar wij meermalen op
merkten tot onaangename wrijvingen tus
schen Engeland en Frankrijk aanleiding gege
ven, terwijl laatstgenoemd land door zijn
houding tevens voor een niet gering deel de
Amerikaansche symphatie verspeelde. Engeland
duchtte vooral een bedreiging door de Fron-
schen van zijn koopvaardijvloot. Dc zaken
hebben zich althans in theorie dermate
gunstig ontwikkeld, dat er thans minder reden
tot wrijving is. Senator Root toch had in de
voltallige zitting van de maritieme commissie der
Washingtonsche conferentie twee voorstellen in
gediend, die de regeing betroffen van de oor
logvoering door middel van duikbooten en een
nieuwe bepaling inhielden van 't volkenrecht.
Deze voorstellen zijn nu aangenomen. In een der
voorstellen was een amendement van Balfour
vervat, volgens hetwelk het verbod nopens het
voeren van oorlog met duikbooten tegen han
delsschepen dadelijk zou ingaan met betrekking
tot de vijf mogendheden, die het accoord heb
ben onderteekend betreffende het inkrimpen van
de bewapening ter zee. Hoewel de commissie niet
tot de behandeling overging van Root's voorstel
om de commandanten der onderzeeërs, die de
bepalingen schenden, persoonlijk aansprakelijk
te stellen, is reeds veel bereikt door de aan
vaarding ook door Frankrijk van het voor
stel nopens het verbod van optreden der duik
booten tegen koopvaardijschepen. Engeland kan
dus in theorie gerust zijn; immers schending
van de bepalingen zou gelijk staan met een
zonde tégen het internationale recht en een der
grofste vormen zijn van piraterie.
Ook ten aanzien van de Iersche kwestie valt te
beschikken over enkele nieuwe feiten. Terwijl het
Engelsche parlement reeds in 't oude jaar dc En-
gelsch-Iersche overeenkomst heeft bekrachtigd,
is een ratificatie door 't Doil Eireonn nog steeds
geen feit. De Valera is er geducht tegen gekant
en in 't Doil Eireann wordt door het groote aan
tal redevoeringen een vlotte afwikkeling van de
aangelegenheid tegengehouden. Er schijnt een
minderheid zij 't een groote tegen de
ratificatie van de Britsch-Iersche overeenkomst
te zijn. Het Freeman's Journal bracht gisteren
zelfs het bericht, dat De Valera was afgetreden.
Men zou dit kunnen opvatten als een symptoom,
dot hij zijn zaak als verloren beschouwt en niet
meer tegen den stroom kan oproeien van hen,
die de ratificatie wenschen. Zijn heengaan heeft
De Valera gemotiveerd door te verklaren, dot,
sinds 8e overeenkomst van Londen was getee-
kend, het onherroepelijk gedaan was met de
autoriteit van 't bewind; alleen in naam bestond
er nog een eensgezinde uitvoerende macht; de
tijd was nu gekomen om aan dien schijn een
einde te maken. Daarom nam hij ontslag en
wilde hij niet langer de verantwoordelijkheid
drogen van zijn functie, tenzij hij over een vol
ledige volmacht beschikte om de republiek te
verdedigen. Beu zeide hij te ziin van de politiek
en hij keerde tot het particuliere leven terug,
tenrij de Dail Eireann hem herkoos.
Echter is De Valera blijkbaar op zijn ontslag
teruggekomen. Althans Reuter seint ons heden
uit Londen, dat, nadat De Valera ziin ontslag
had aangekondigd, Michael Collins zeide, dat hij
en zijn vrienden verlangden, dat de Dail Eireann
zich allereerst zou uitspraken over Griffith's
voorstel tot ratificatie van 't verdrag. Wanneer
de stemming had plaats- gehad, die, zooals men
weet, is bepaald op heden Zaterdag zou
De Valero kunnen aftreden, wanneer hij zulks
wenschte. Er is nog een geruimén tijd gedis
cussieerd, maar ten slotte liepen de besprekin
gen hierop uit, dat De Valera zijn ontslagaan
vrage tijdelijk heeft ingetrokken. Met spanning
zal dan ook worden uitgezien, hoe de Iersche
kwestie zich vandaag verder zal ontwikkelen.
Berichten.
DE CONFERENTIE TE WASHINGTON.
Londen, 7 Jan. (R.) Een telegram uit
Washington meldt, dot giftig gas heden als
strijdmiddel in den ban is gedaan, doordat de
vertegenwoordigers van Engeland, Fronkiijk,
Italië en Japan het Amerikaansche voorstel om
het gebruik ervan te verbieden, hebben aange
nomen.
DE CONFERENTIE TE CANNES.
yDuitschlond krijgt uitstel
van betaling.
Cannes, 7 Jan. (R.). De conferentie is het
er over eens geworden aan Duitschland uitstel
van een deel zijner betalingen voor 1922 toe
te staan onder voorwaarden, die nog niet vast
gesteld zijn.
P a r ij s, 7 Jon. (H. R.). Te Cannes blijft in
de best ingelichte kringen het gerucht loopen,
dat Engeland er van afziet in 1922 de 450
millioen goudmork te ontvangen, dit het toe
komen. Frankrijk zou zijnerzijds geen enkel
van zijn rechten behoeven af te zien.
Cannes, 7 Jan. (H. R.) Briand heeft vol
macht gekregen om Duitschland uit te noodigen
gedelegeerden naar Parijs te zenden, die later
naar Cannes ontboden zullen worden om over
eenkomstig het verdrag van Versailles inlichtin
gen te verstrekken over de betalingscapaciteit
van Duitschland. Deze gedelegeerden zullen in
gelicht worden omtrent de voorwaarden der ge
allieerden en zullen alleen worden ontboden,
wanneer de Opperste Raad het eens is gewor
den over de kwestie der schadeloosstelling,
waarschijnlijk eerst na twee dogen.
Cannes, 8 Jan. (H. R.) De Duitsche ge
delegeerden zullen niet vóór Woensdag of Don
derdag kunnen worden gehoord. Men verwacht,
dat de besprekingen der deskundigen don ge
ëindigd zullen zijn. Het verschil tusschen de
standpunten gaat thans feitelijk slechts over een
bedrog van 200 millioen goudmark.
Lcnin naar Genua.
R o m e, 8 J q n. (B. T. A.) In verband met de
beslissing van den Oppersten Raad te Cannes
wordt medegedeeld, dat de Italiaonsche regee
ring, door tusschenkomst van de Russische eco
nomische delegatie, Lenin heeft uitgenoodigd de
conferentie te Genua bij te wonen.
De Volkenbondsrood.
P ar ij s 7 Jon. (B. T. A.). Hanotaux is aan
gewezen als vertegenwoordiger van Frankrijk op
de bijeenkomst van den Volkenbondsraad te
Genèvo op 10 Jan.
DUITSCHLAND EN FRANKRIJK.
B e r 1 ij n, 7 Jan. (W. B.) De Germania, het
blad van den rijkskanselier, schrijft over Briand's
poging om het waarborgverdrag voor Frankrijk
weer op het tapijt te brengen:
Duitschland behoeft zich door zulk een ver
drag niet bedreigd te gevoelen, aangezien van
een aanval op Frankrijk geen sprake is, ook al
daarom niet, omdat, al zou men de vredelievend
heid van het tegenwoordige Duitschlond ter zijde
laten, een dergelijke aanval bij den stoot van de
Duitsche bewapen:ng waanzin zijn zou. Wellicht
zou er zelfs voor Duitschland reden zijn om het
tot stand komen van zoo'n verdrag met vreugde
te begroeien, daar een onverbreekboar verband
met de Engelsche mogendheden Frankrijk's vei
ligheid voorgoed zou waarborgen en Frankrijk's
vices voor een onverhoedschen aanval, een der
voornaamste onderwerpen van de Fransche bla
den, noodzakelijk zou moeten wegnemen. Bo
vendien is Duitschland het met Briand eens, dat
de geruststelling van Frankrijk de voorwaarde
is voor het herstel van de rust in Europa. Als de
politiek van eerlijk nakomen der verplichtingen
door het rijkskabinet, het voltooien van de Duit
sche ontwapening en het nauwgezet nakomen
van de eischen tot schadeloosstelling Frankrijk
deze geruststelling niet kunnen verschaffen, mag
Duitschland ingenomen zijn met elke overeen
komst, die tot Frankrijk's geruststelling kan bij
dragen, zonder bedreiging met nieuwe lasten
voor Duitschland. In dat geval zou het waar
borgverdrag kunnen worden, wat Briand het
noemde tegen de Daily Mail: „Een zeer gewich
tige stap tot een beslissende opheldering van
den Europeeschen toestand."
HET BEZET DUITSCHLAND.
K o b 1 e n t z, 7 Jan. (B. T. A.) De hooge
geallieerde commissie voor het Rijnland ho-eft
besloten een commissie van onderzoek in te
stellen naar het onderwijs in Duitsche scholen in
de bezette streken, daar men heeft opgemerkt,
dat dit onderwijs niet wordt gegeven in een
geest, die overeenstemt met dien van art. 148
van de grondwet van Weimar. De commissie be
sloot tevens maatregelen te nemen ten aanzien
ven het percentage ambtenoren, afkomstig uit
het niet-bezette Duitsche gebied.
DE OORLOGSMISDADIGERS.
Brussel, 7 Jon. (B. T. A.) Dc commissie <icn.ProajTschen aRrevoardipdc bij het Rockcic
voor de berechting der schuldigen eon oorlogs- I 'er-instituut, alsmede de scherpe besluiten v.
misdrijven, heeft naar wcrl;2aamheden heden- hct ministerie van openbare (jeiondhcid wii»
viseur bij den Volkenbond, en van prof. Cunnj)
d i I M jockefcM
mórgen hervat. Zij zal hedenmiddag opnieuw
een zitting houden, naar men verwacht de
laatste.
P a r ij s7 Jan. (H. R.) De commissie van
rechtsgeleerden, die gevormd is om van advies
te dienen ten aanzien van de vonnissen, die door
het Hooggerechtshof te Leipzig zijn geveld, is
tweemaal bijeengekomen. Met olgemecne stem
men werden twee resoluties aangenomen, dio
aan den Oppersten Raad zullen worden mede
gedeeld.
OPPER-SILEZÏË.
Oppeln, 7 Jan. (H. R.) Twee Poolsch ge**
zinde bewoners van Rudzinitz bij Gleiwitz wer
den vannccht door geweerschoten gedood.
Dc brand in West-Hartlepool.
Londen, 7 Jan. (R.). De schade, dio dc
brand tc West-Hartlepool heeft aangericht, is
officieel op meer dan twee millioen pond ster
ling vastgesteld
DE IERSCHE KWESTIE.
Het Dail-Eireann neemt de
overeenkomst aan.
Londen, 7 Januari. (R.). De Dail Eireann
heeft dc overeenkomst van Londen met 64 tegen
57 stemmen aangenomen.
Londen, 7 Jon. (R.). De stemming over
de Engelsch-Iersche overeenkomst in den Doil
Eireann had plaats te midden van groote op
gewondenheid. De voorzitter maakte den uitslag
eerst in het Iersch bekend, daarna in het En-
gelsch. Het nieuwe bereikte snel de menigte
buiten het gebouw, die een luid gejuich aanhief.
In den Dail zelf werd weinig gedemonstreerd.
Do Valera heeft formeel zijn ontslag inge
diend. Hij verklaarde, dot hij morgen met zijn
aanhangers een bijeenkomst zou houden.
Dublin, 7 Jon. (R.). In zijn rede in den
Dail Eireonn zeide Griffith, dat hij er zeker van
was, dat 98 percent von het Iersche volk de
overeenkomst wenschte. Zij, die tegen het ver
drag stemden, zouden daarmede te kennen ge
ven, dot zij het Engelsche leger in Ierland
wenschten te doen blijven.
Dublin, 8 Jan. (R.). De uitslag der stem
ming in den Doil Eireann heeft sensatie ver
wekt, want na de berichten der laatste dagen
had men op zulk een meerderheid ten gunste
van de overeenkomst niet gerekend. Te Dublin
was de opgetogenheid zeer groot. De voor
naamste voorstanders der ratificatie werden op
straat geestdriftig toegejuicht. De Valera, die
eveneens werd toegejuicht, was blijkbaar zeer
teleurgesteld en terneergeslagen. Het bericht
omtrent de beslissing werd te Londen met een
diep gevoel van opluchting ontvangen met name
in de groote politieke clubs cn in de schouwbur
gen. De somenstelling van het nieuwe Iersche
kabinet zal binnen enkele dagen bekend wor
den gemaakt.
De reis van cx-keïzerin Zita.
Lissabon, 7 Jan. (H. R.). Ex-keizerin
Zita zal o.s. Maandag naar Madrid vertrekken.
ITALIË EN ZUID-SLA VIË.
Het incident te Sebenico.
R o m e7 J o n. (LI. R.) Stefani publiceert een
P'-'a, waarin wordt gezegd, dot de berichten over
het gebeurde te Sebenico overdreven zijn. De
besprekingen, die hierover gaande zijn tusschen
de regeeringen te Rome en BelgTado, zijn door
drongen van het grootste verlangen om elkaar
te verstaan. De regeering te Belgrado heeft een
streng onderzoek bevolen cn krachtige instruc
ts gegeven aan de plaatselijke autoriteiten om
behoorlijke maatregelen te nemen, ten einde
nieuwe dergelijke incidenten te voorkomen. De
Italiaonsche regeering doet wat zij kan om elke
mogelijkheid tot conflict uit den weg te ruimen
en een algeheele kalmeering van de gemoederen
in de steden aan de Adriatische zee te verzeke
ren.
VLEKTYPHUS-EPIDEMIE IN POLEN.
B e r 1 ij n, 7 Jan. (N. T. A. Draadloos). De
Warscliausche bladen verbreken het stilzwijgen
over de vlektyphus-epidemie in Polen, die reeds
tot Warschau is doorgedrongen. De bevolking
is zeer ongerust. Bijzondere ministersconferen
ties over deze kwestie, die worden aangekondigd,
het ontbieden van Reichmonn, geneeskundig ad-
op den ornst van den toestond.
Bekende anarchisten in Zweden aangekomen.^
Stockholm, 7 Jan. (N. T. A. Draadloos)^
Drio bekendo anarchisten, Emma Goldmnmy
Alexander Berkmann cn Alexander Schopiro zijnf
uit Revol te Stockholm aangekomen. Zij hebbenf.
van de regcering verlof gbkregen hier een maand*
to blijven. Zij zijn twee jaar geleden door doj
Ver. Stoten uitgewezen. Emma Goldmann ven
klaarde in een interview, dat zij daarheen wol-i
licht zou terugkeeren.
Hongerstaking van socialistische»
gevangenen.
B e r 1 ij n7 Jan. (W. B.) Naar do YorwiirtsP
en Frcihcit melden, heeft de buitenlondschc deij
legatie van de socialistische arbeiderspartij vniV'
Rusland (mensjewisten) uit Moskou langs omwef
gen het volgende telegram ontvangen;
Do in de Boetyzki-gevnngenis geïnterneerde som'
cialistcn en leden von vokvereenigingen zijn
hongerstaking gegqan. De reden von dezen stapt
is de voorgenomen zending von 35 politickq
gevangenen naar Toerkeston, waar zo voor een'
deel onder politietoezicht zullen leven en vooï)
een deel gevangen gezet zullen worden. Dnnr,
het uitvoeren van een dcrgelijken maatregel gei
lijk staat met een doodvonnis, hebben de gevam
genen besloten het v/anhoopsmiddel van dat
hongerstaking aan te grijpen. Zij doen een bei
roep op dc proletariërs von West-Europa oral
hulp tegen de bolsjewistisch© terreur.
DE NOOD IN RUSLAND.
Kopenhagen, 7 Jon. (W. B.) Uit Riga
wordt aan Politiken gemeld, dot op het raden-I
congres te Moskou gedelegeerden uit do hon-
gergebieden vort Rusland hebben medegedeeld^
dat op het oogenblik 27 millioen Russen hongor
lijden. Men heeft slechts oan het tiende deel
van hen hulp kunnen verstrekken. De sovjetre-
geering heeft 100 millioen goudroebel toogoi
staan voor de hulpactie. Dit bedrog is echter
maar een druppel in dc zee.
Moskou, 7 Jon. (N. T. A.) Er is last gego-
ven, dat de spoorwegen in Januari 6 millioen/
poed graan en zoaikoren uit Siberë moeten ver*
voeren.
DE OPSTAND IN KARELIË.
Moskou, 7 Jon. (N. T. A.) De roode troc-»
pen hebben Porosozero bezet. Dc benden ziyn
teruggetrokken naar do Finscho grens op 20
wersten afstand. Van dc 500 man van een ven
slagen ofdeeling woren maar zestig Koreliërs,
die trouwens in de voorste linie geplaatst wm
ren. Het bevel werd gevoerd door Finschc offii
eieren, waarvan vier gedood zijn. In nnderet
sectoren zijn dc l>cnden ook op do Finsche
grens teruggetrokken.
Russisch-FinscK-grensincidcnt,
Helsingfors, 7 Jan. (W. B.) De Koreli-
sche troepenofdeeling, die gistermiddag de wijk
nam over de Finsche grens, heeft een bolsje
wistische compagnie achtervolgd tot aan Mei
grijervi, dot op Finsch gebied, 40 K.M. van do
grens ligt. De zwakke Finsche grenswacht trnV
na een kort gevecht bij Lioesvora terug.
DE SPANJAARDEN IN MAROKKO.
T e t o e a n7 Jon. (B. T. A.) Het stormwoet
is voorbij en de operaties zijn hervat. Drie coi
lonnes zijn opgerukt cn hebben het aangewezen
doel bereikt. Op verscheidene punten is fel gei
vochten.
Be
Amcriko's gezont tc Berlijn.
lijn, 7 Jan. (N. T. A.) Volgens een
telegram aan de Chicago Tribune zou Allen
Houghton definitief tot Amerikoansch gezant te
Berlijn zijn benoemd.
KONINKLIJKE BESLUITEN.
Bij Kon. Besluit is
op verzoek eervol ontslagen mej. H. v. d. Mey]
te Laren (N.-H.) en Mr. A. G. A. ridder von
Rappard te Tiel als lid van den Hoogen Rond
van Arbeid en W. Drop te Rotterdam als plaatsi
vervangend lid van dien raad, onder dankbetuil
ging voor de bewezen diensten
benoemd tot lid van genoemden raad mej. A,
Wie houdt zich rein in den stroom der
.Wereld?
Op eiken bodem, waarover hij heengaat, laat
hij zijn slijk achter.
door
RUDOLPH STRATZ
uit het Duitsch door
.MevTcuw A. E. NUIJS—POSTHUMUS.
73
Erna volgde hem met de oogen.
„Ik wel I Luister nu eens naar mij I Het is een
£uae, veelgebruikte spreuk en <k /elf heb er
ortgeleden de waarheid van ervaren, dat elke
Vnerdschap tusschen man en viouw overgaat
In liefde. Vriendschup kan er dus tusschen ons
luet bestaan I Maar wel kan de licfue tot de
hoogste uiting van vriendschap worden als
mijn man zul je mijn vriend zijn niet mijn
tneester, zooals gisteren, niet mijn slaaf, zooals
hp et oogenblik. Herinner je je de woorden
begin van mijn langen brief
Sc ree „En man en vrouw zagen elkander in
°°*en zon^er te vreezen I" Zoover zijn wij
*og lang niet In mijn liefde is nog te veel
^rees, in de jouwe te t*>el geringschatting I Ge
loof mij ik heb je lief, maar mijzelf ook. Daar
om wil ik vrij naast staan, eeA mensch als ie
zelf bent je gelijke I En daarom moet je mij
met andere oogen aanzien I Ik heb jou leeren
be griioen door den strijd van het leven. Leer mij
nu ook begrijpen door m ij n striid I Dezen tijd
van beproeving kan ik jou en mij niet sparen.
Ik ken het eenige, waarvoor je eerbied hebt
dat is kracht. Het zich in de hoogte werken.
Het „ik wil I" Wie kan willen en overwinnen, is
je kameraad. En zie je, ik wil. Met hart en ziel.
Ik wil arbeiden. Ik zal arbeiden, evenals jij, en
mij door het leven heenslaan, en door eigen
kracht iets worden, evenals jij I Werk heb ik
reeds gevondenden taalcursus van mijn
vriendin hiernaast. Daarvan kan ik leven. Mijn
overige tijd is voor mijn studie, totdat ik in
drie jaren mijn doel bereikt heb. Dan ben ik
een zelfgevormde, gerijpte vrouw, en niemand
mag er in dien tijd aan denken, mij te helpen I
Jij evenmin als een ander. Ik help mijzelf I
Schrijf mij wanneer je wilt kom mij bezoe
ken, wanneer je wilt zie hoe het mij gaat.
Je zult mij altijd welkom zijn, maar ook niets
meer dan een welkome gast, tot den dag, waar
op ik kan terugzien op die drie jaren en tot mij
zelf mag zeggen Het lot heeft mij veel ontno
men, doch ik heb" veel teruggewonnen. Ik heb
niet gebedeld of gesmeekt, maar gewerkt, en
daarom kan ik je met trots aanzien, en kun je
trotsch zijn op mij I En wat ik door eigen
kracht in dien moeilijken tijd geworden ben
neem dat I Ik schenk het je van ganscher hartel
Dan zal ik je vrijwillig gehoorzamen, omdat ik
het niet meer behoef te doen, en jij het niet
meer eischt niet uit dankbaarheid, niet uit
vrees, niet uit nood, zooals nu, maar enkel uit
liefde, want bir ons hefoek^-v» *-hte liefde ge-
j hoorzaamheid I Dan ben jij de meester maar
j anders don nu. Mijn meester en makker, die
mij liefheeft, met hoofd cn hart, omdat hij
overtuigd is, dat ik zijner waardig ben, en die
J mijner waardig is, omdat hij den langen proef-
tijd door geduldig op mij gewacht heeft. Dan
ziin wij beiden, over drie jaar, nog in het bezit
van onze volle kracht een long leven ligt
nog vóór ons. Hand in hand zullen wij dien weg
gaan en je moogt mij met al je weelde omge
ven, omdat ik geleerd heb, arm te zijn. Is de
je echter te lang, acht je het te gering wat
ik, zoowel voor jou als voor mijzelf bereiken
wil, reik mij dan nog eens de hond en vertrek I
1 Dan behooren wij niet bij elkander I Ik heb je
j te lief, om nu je vrouw te worden."
I Een oogenblik bleef alles stil. John Henry
greep haar hond.
„Ik zie niet van je af," zeide hij volkomen
j bedaard. „Hoe het komt, weet ik niet, maar dit
I weet ik zekerNooit trouw ik met een andere
vrouw dan met jou. Ik zal dus wachfen en doen
i wat je verlangt. Mogelijk heb ik het vroege*"
niet zoo begrepen maar nu merk ik iets
nieuws in je op, wat ik tot dusverre niet gezien
had I En dot is misschien juist je eigen, ware
persoonlijkheid
,-Dat geloof ik ook I" zeide Erna.
Haar stem had reeds iets van de oude vroo-
lijkheid teruggekregen, en een heimelijk glim
lach speelde om haor mond, alsof zij in het
bezit was van een groot geheim, dat John Henry
eerst later zou ontdekken, wanneer hem do
oogen geopend werden. De betoovering was
verbroken I Zij begonnen elkander te leeren
kennen
„Maar drie jaren, Erna begon hij aarze
lend. „Drie lange jaren
„Die gaan ook voorbij," zeide hij. „Denk je,
dat ik mij voor mijn genoegen hier afzonder, in
plaats van mij door jou op de handen te laten
i dragen Voor jou doe ik het alleen voor
jou I Spaar je in dien tijd maar vlijtig. Hoe
I meer, hoe beter I Des te vroeger kun je een
i beetje meer rust nemen, als wij belden eenmaal
zoover zijn. Dan zal ik jou eens bij de hand ne
men en je het leven van een anderen kant laten
j zien, en je zult het veel mooier cn rijker vin-
j dcn> dan je tot dusverre vermoed hebt, arme,
afgetobde man Maar nu, John Henry
het is al heel laat f en ik moet aan het werk.'
1 Nu lachte hij niet meer om den ernst, waar
mede zij dit zeide. Hij begon iets te vermoeden
van het verlangen, dat daarachter verborgen
was het verlangen om te handelen naar de
spreuk, die ook hem onbewust door het leven
j geleid had„In den beginne was de daad I"
I „Over drie jaar zal ik anders zijnschoot
j hem door het hoofd, terwijl hij de huisdeur
ocl.ter zich dichttrok.
I En Erna, die hem voor het raam nog een
afscheidsgroet toewuifde, dacht bij zichzelf
f „Nu moet ik zorgen en werken 1 Over drie
I jaar begin ik te leven I Door hem
j Zij was alleen. Om haar heen was alles dood
stil. De kamers van hoor vriendinnen woren
ledig en donker, het gebouw der „Cheruskia"
j was in nachtelijk zwijgen gehuld, geen mensch
cp straat, geen geluid in huis.
Terwijl zij bij haar studeerlamp ging zitten
en de cahiers van haar leerlingen voor zich ne-
dcrlegde, begon zij onwillekeurig te denken.
over alles wat er gebeurd was. Eefgisterenmori
gen had zij heimelijk als vluchtelinge het
ouderlijk huis en de fabriek verloten ,om vrooi
lijk, als een leeuwerik het morgenrood, het leven;
in te gaan. Nog hoorde zij den zwaren, dóffen!
slag, waarmede de oude, gebeeldhouwde huisi
deur achter haar dichtviel. Die klank scheiddó
haor van al wat zij daarbinnen achterliet, van
kindsheid en mcisjesdroomen, van kleine vreugi
den en kleine smarten, van al de herinneringen!
en indrukken horer jeugd.
En sinds dien dag zou de zon eerst tweemaal
opgegaan zijn Zij kon het nauwelijks geloo-
ven. In dien tijd had zjj immers een geheel leven!
doorleefd, vol stormen en schokken.
Nu zouden de stille uren terugkomen, de uren
von emstigen arbeid en eentonig werk, ook
soms de uren van vermoeidheid, die haar zou
den doen vragen
„Waarom heb je dien zwaren last op je jongó
schouders genomen
Wat deed het ertoe Zij wist het, die uren
gingen ook weer voorbij, en in haar was alld
veerkracht van dapperheid en jeugd.
Want in haar hoofd voelde zij, terwijl zij erni
stig, met gefronst voorhoofd, haar werk opvaM
te, het triomfantelijke, het verheveneIk wil f
En in haar hart vpeldo zijIk heb lief I
Wie eerlijk wil zijn en oprecht liefheeft, ia
vroolijk als een held. En glimlachend docht zijl
^k werk voor jou en voor mijzelf I"
„Aan mijn arbeid zul je mij kennen, dail
ben je je vrouw waardig.
„En dan zal ie vrouw je vriendin zijn I" t
EINDE.
