Hl Middenstands teülai
UPS' SAFE-INRICHTING
GELEGENHEIDS GESCHENKEN
Bet Verloren Toliuls
BUITENLAND.
BINNENLAND.
IBOüiEMEHTSPRIlS 3 ZT AmOT
DE EEMLANDER"
IMBMHI h i mm»! fc JS
Deposito- Rene:
6en jaar vast s«'0
zes maanden opzegging 4'/s#/o
een dag 3iis0lo
PRIJS DES ADVERTEHYifH met inbegrip van eea
WILLEM GROENHUIZEN
l\l ETALAGE MS STEEPS Ie KLAS GOJIREU
FEUILLETON.
20# Jaargang No. 171
tooit 1 2.10. kiem tianco
fytv post f 3.—, per week (met gratis verzekering
[tegen ongelukken) f 0.17s, afzonderlijke nummers
V cms.
AMERSFOORTSCH
DIRECTEUR-ÜITGEVERi
ft
J. VALKHOFP.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWA'
TFt INT 613
YLEESBHHOUÏÏER EH LAMME
MEEBÏI.EESISGES.
Winkel: HOF 16 TEL. 6IS
HoGsterkamers: PAPEHHOFSTEDE
Loonsvsr aniug.
iA«n Wet ei-nd'e van 1920, toen de h-an-
Öel'scristis al eene aanmerkelijki©. diepte hed
g-ekregen, kon worden voorspeld, dat 1921
in oeoortomischen zin en slecht jaar zou
oijn. De voorspellingen in dezen zin zdjn he
')aas maar al' te zeer. be-waarheid; de depressie
5<n het zaken leven nam in den loop^van het
Jaar toe en in December 1921 had de malaise
een nooit gekeruden omvang bereikt. Met de
toenemende stilte in het zakenleven ging
eene toenemende werkloosheid.1 gepaard en
de, ook met zekerheid voorspelde, loonsver
lagingen gaven, in de metaalindustrie, aan
leiding tot eene langdurige staking.
A'ls er zoo'n conflict 'hangt, onthouden wij
on9 in den regel van het uitspreken van een
oordeel, vooral indien vrij de arbeiders de
z wakst partij achten. Oeconomisch zijn ze
<»och al de zwaksten en wij wenschen niet
ftet onze hij te dragen om hunne positie
fvog meer te verzwakken. Daarom hebben we
tot nu over de staking in de meiaalnijver
heid gezwegen.
Thans echter, nu de arbeiders den strijd
ibeb-ben. verloren, willen we voor den zoo-
r»r isten keer de aandacht vestigen op het
gebrek in oeconomisch inzicht van_de lei-
c - s van de vakorganisaties. In een tijd,
waarin de fabrikanten gebrek hebben aan
werk en eiken dag geld verliezen, in een tijd
klus, waarin de staking op zich zelf weer
een voordeel is voor den werkgever, gaat
geen doordenkend mensch eene werkstaking
beginnen I De leiders hadden bij eenig na
denken te voren kunnen weten, dat zij den
«strijd zouden verliezen, dat zij dus den ar
beiders onnoodig ontberingen zouden opleg
gen 1 Een verloren staking is een veelvuldig
■kwaad. Zij verzwakt de arbeiders lichaamlijik
en geestelijk, zij ondermijnt de kracht van
de vakorganisatie, zij maakt de kans op ver
kies bij eeni volgend conflict groot-er.
Hadden dan de leiders van de metaalar
beiders onmiddellijk moeten adviseeren de
loonsverlaging zonder strijd' te aanvaarden
Naar onze overtuiging stellig» zoo dra bleek,
idet bij het overleg met de fabrikanten niets
(van beteeken is 'kon worden verkregen.
Wat toch is het geval? De oorzaken van
ide heerschende malaise en van de werkloos.
Hveid zijn vele. De indirecte oorzaken, gevol
gen weer van'den oorlogv zijn de voornaam
ste. De directe oorzaken zijn de hooge prij
zen van alle industrieele producten en de
tengevolge daarvan geringe vraag. Het moet
voor iedereen, die de beginselen van de
©economie begrijpt, duidelijk zijn, dat we
wiet uit de ellende komen, als niet de prij
zen der fabrikaten dalen.
'Natuurlijk wordt die daling door de be
langhebbenden, d. i. de houders van voor
raden zoo lang mogelijk tegengehouden.
Niemand verliest graag geld of winst, de
„kapitalist" zoomin als de arbeider, de fabri
kant, grossier en winkelier zoomin als de
werknemer. De kapitalist en de middenstan
der handelden hoe 'begrijpelijk ook
egoïstisch en on-sociaal, toen zij hurtrve voor
roden vast hielden. Natuurlijk konden zij
dit niet lang volhouden. In Januari stond' het
index-cijfer van The Economist nog op 255
(in Maart 1920 op 379f), in December was
het tot 198 gedaald, tegen 122 in Augustus
1914. Het niveau d'er prijzen staat dus op het
oogenblik 70 pet. boven dat van vóór den
oorlog.
De verkoop tegen steeds dieper dalende
prijzen heeft den bezitters van voorraden in
den loop van de laatste maanden vooral
zij hebben te lang vastgehouden f enorme
verliezen berokkend. Maar zij moesten
gaan verkoopen en zij moesten hunne voor
raden wilden ze zaken blijven doen
weer aanvullen. Die aanvulling geschiedde
op het nieuwe pr ijs-niveau, maar ging niet
vlot. Men vreesde immers voor verdere da
ling der prijzen. Dit verklaart de geringe
vraag naar fabrikaten.
Het publiek ged-roe? zich jegens de detail
listen op dezelfde wijze. Men kocht eerst wel
bij belangrijk verlaagde prijzen, maar men
kocht weinig.
Er is meer. De bge stand van Mark en
Kroon maakte de concurrentie tegen hel
buitenland1 schier onmogelijk. Ook daardoor
verminderde hier te lande het werk.
Tegen deze oorzaken der malaise i<s er,
hoe men er overigens over denke, slechts
ëén middel: vermindering van winsten en
van werklood-en-.
Het is te begrijpen, dat de arbeiders de met
moeite verkregen hoogere loonen niet gaar
ne zien verlagen. Zoomin als de Jtoopmen
de prijzen van zijne goederen m°i genoegen
omlaag ze'g gaan. Maar ook de arbeiders
zullen de oecpnomische krachten niet kun
nen tegenhouden.
De leiders van de vakorganisaties moes
ten dit inzien en zij behoorden, hoe onaan
genaam het ook is deze waarheid te ver
kondigen, hunne leden van de noodzakelijk
heid van deze positie-verslechtering van den
arbeider te overtuigen, zij -moeten hen terug
houden- van verzet tegen billijke loonsverla
ging door staking.
Ook in onze, vrijzinnig-democratische par
tij zijn er arbeiders, die voor de noodzakelijk
heid van loonsverlaging blind blijven. Er
zijn er zelfs onder hen-, die het ons kwalijk
nemen, als wij de billijkheid van loonsver
laging bepleiten, als wij betoogen, dat deze
hopen we tijdelijke verlaging noodig
is om uit de mala-ise te komen..
Maar aan schijn-democratie doen we niet
mee. Het moge heel democratisch schijnen
op de kapitalisten af te geven, die deze loons-
dalingen zouden dwingen, wie de verhoudin
gen ziet, zooals ze zijrv, begrijpt, dat niet de
fabrikanten de dwingende kiaoht vormen,
maar d'e ecoiromische ver-hcu din gen.
Ons schijnt 'het ver van democratisch den
arbeiders te zeggen-, dat de 1 oonsd-ailingen on
gemotiveerd zijn; ons schijnt het tegen het
belang van de arbeiders en van de gemeen
schap, de werknemers in de tegenwoordige
omstandigheden te brengen tot staking om
de loon-sdaling tegen te houden.
Nöoh wettelijke 'bepalingen, nóch krach
tige organisaties van werkgevers of van
werknemers zijn in staat oeconomische wei
ten in hare werking tegen te houden. Zij
kun-nen slechts waken tegen excessen.
Alleen Indien mocht blijken, dat de werk
gevers misbruik maken van de omstandig
heden, indien zij de loonen meer dan noodig
is zouden drukken, dan zou verzet tegen dit
pogen gemotiveerd zijn en zouden stakingen
moeten worden aanbevolen en gesteund.
De vrijzinnig-democraat kan en wil zich op
grond van zijne beginselen niet los maken
van de realiteit. En ook indien deze werke
lijkheid pijnlijk mocht zijn voor bepaalde
groepen, in dit geval voor de arbeiders, voelt
hij zich verplicht zijne volgelingen de waar
heid voor te houden.
Bij ernstig nadenken zullen onze arbeiders,
in stede van er boos om te zijn, dit in ons
eeren.
Woensdag 18 Jauuari 1922
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstannbie»
dingen en ücldadipheids adveitentiën voor de helft
der prQ* Voor handel en bedrijf bestaan zeer
vooidrelige bepalingen foor het adverlecrcn. bene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Berichte».
DE CONFERENTIE TE GENUA.
M a d r i d, 1 7 J n n. (B. T. A.). De Spaonsche
regeering is uitgenoodigd tot de conferentie te
Genua.
Wecncn, 17 Jnn. (W.-B.). De Italiaanschc
gezant heeft aan de Ooslenrijksche vegeering
een nota van den Italiaanschcn minister van
bui'.enlnndsche zaken overhandigd, waarin Oos
tenrijk wordt uiigenoodigd aan de a. s. confe
rentie te Genua deel tc nemen.
P o r ijs, 17 Jan. (B. A.). Volgens de
Temps zou de sovjet-vei legenwoordiger te Lon
den een nota hebben overhandigd, waarbij dc
motie van Cannes wordt aangenomen.
DE DUITSCHE SCHADELOOSSTELLING.
P a r ij s 17 Jan. (B. T. A.) De Intransigeont
verneemt uit Berlijn: Mayer, het lid van de
Kriegslastenkommis ion te Parijs, heeft aan de
commissie van herstel kennis gegeven van de
storting van het op 15 Jnn. verschuldigde, ver
zonden uit Berlijn naar Parijs. Bovendien zijn
maatregelen genomen om de termijnen van de
betaling, stipt in acht tc nemen. De commissie
van herstel had te 4 uur 's middags nog geen
dergelijke mededeeling ontvangen.
EUPEN EN MALMEDY.
Zeventien economische organismen van de
geannexeerde districten Eupen en Malmcdy
hebben aan ieder der lcderi van het Belgische
parlement een in de Fransche cn Duitsche talen
geredigeerde brochure overgemaakt, in welke zij
lucht geven aan de groote misnoegdheid, welke
aldaar heerschï. Vooral aldus de N. R. C.
over de verplichte invoering van den Belgischen
frank zijn de» ondertcekenaais van het protest
zeer slecht te spreken. Zij beweren dat, indien
de Belgische regeering de mark niet door de
fiank had vervangen, de industrie te Eupen cn
Malmédy nog steeds in volle werking zou zijn
cn holen tot staving- net voorbeeld van de Aken-
sche fabrieken aan.
Eupen en Molmcdy aldus de brochure
zijn zoowat voor alle produkten op de Duitsche
markt en de Duitsche koopers aangewezen. D
Belgische regeering heeft dit niet begrepen.
Vandaar dan ook de in de geannexeerde dis
tricten heerschende werkloosheid. Zou het in
dezen gedachtengang tc veel zijn, te beweren,
dol de Belgische regeering den plicht heeft,'de
schade, door de inlijvng van onze districten bij
Belgie aan het economische leven toegebracht,
te vergoeden?
De onderteekonaars van deze brochure zijn
onder meer het „Allgemeiner Arbriigeberver-
band für den Kreis Eupen", het „Verband der
Grossliündler" in hetzelfde district, de „Associa
tion des patrons du cercle de Malmédy" enz.
Ook over de achteruistelling van de Duitsche
taal in bovengenoemde districten wordt fel ge
klaagd. Naar aanleiding van dc tweede verjaring
van de uitvaardiging, door de Belgische regee
ring, van de „feierïiche Proklomation" van 11
Januari 1920, waarbij generaal Baltia plechtig
beloofde, dat aan de taolstoestand geen wijzi
ging hoegenaamd zou worden gebracht, wijzen
de Eupener Nnchrichten, het te Eupen ver
schijnende Katholieke dagblad, op het feit dat,
hoewel tachtig procent van de bevolking in de
twee districten geen wooid Fransch verstaat, de
meeste rechtzaken thans voor de rechtbank te
Vervier», waar alles in het Fransch geschiedt,
worden behandeld.
Verder moeten alle douaneverklaringen in het
Fransch worden gesteld, zijn de vergunningen
voor in- en uitvoer eentalig Fransch, en bestaat
er niet eens een Duitsche vertaling van de tol
tarieven.
In dit blad wordt ten slotte de vraag gesteld,
of het in de districten Eupen en Malmédy,
evenals in Vlaamsch-België, tot een honderdjari
gen tealsirijd zal moeten komen, om eindelijk
toch tot de gelijkstelling van dc volkstaal met
de toal van de regeering te komen.
OPPER-SILEZJE.
B e r I ij n, 17 Jnn. (N. T. A. Draadloos).
Het Brcslr.uer Abendblatt deelt van goed inge
lichte zijde te Warschau mede, dat de terug
keer vnn Poincaré in de uitvoerende politipk
opwekkend gewerkt heeft op de Poolscne pion
nen in Opper-Silczie. De leiders van Poolschc
troepen door zijn no de eerste berichten over
de Fransche ministercrisis naar Warschau ge
sneld om nieuwe instructies te halen. De Polen
zouden slechts naar een aanleiding zoeken om
gewapend op te treden in Opper-Silezië.
B e r 1 ij n, 17 Jan. (N. T. A. Draadloos).
Ter besprek.ing van de Tangcrkwcrie zal spoe
dig een conferentie te Londen worden bijeenge
roepen, waaraan Engeland, Frankrijk en Sponj'
zullen deelnemen.
pE ENGELbCiI-FRANSCHE RELATIES.
Londen, 17 Jan. (R.). Poincaré heeft nun
Lioyd George geseind, dat hij uit naam van de
Fransche regeering de verzekeringen wenscht
te herhalen, die hij Zaterdag onder vier oogen
nan Lloyd George hod gedaan. Frankrijk zal
gaarne en op dc hartelijkste wijze de vraag
stukken onderzoeken, die tusschcn Engeland en
Frankrijk hangende zijn. Poincaré koestert zeer
sterk de hoop, dat het wederzijdsche vertrou
wen zal leiden lot een oplossing, die in het
beste belang is vorv beide landen. Tevens hoopt
hij, döt de beide mogenheden in gemeen over
leg het behoud van den vrede zullen verzeke
ren, de uitvoering zuilen bewerkstelligen van
het verdrag, dat zij beiden hebben ondertoe-
kend en vergoeding zullen verkrijgen van dc
schade, bij den inval teweeggebracht.
Lloyd George zogt in zijn antwoord
„Wij beschouwen de veiligheid van den
Franschen bodem tegen een Duitschen aanval,
de betaling van een schadevergoeding aan
Frankrijk en de bestudeering der handhaving
van de bepalingen van het verdrag van Ver
sailles als gemeenschappelijke belangen van
het Fransche en Britsche volk, welke belangen
zij door samenwerking moeten verzekeren.
Evenels gij wenschcn ook wij enkel de hangen
de vraagstukken te regelen, opdat niets de vol
komenheid van de entente onzer volken moge
schaden. Op die wijze wenschen wij onze ka
meraadschap in den oorlog op te voeren tot
de hoogere taak van het bijeenbrengen vnn de
volken van Europa in oen rechtvaardige en
duurzame vredesovereenkomst".
Lloyd George 59 jaar.
Londen, 17 Jan. (N. T. A. Draadloos).
Lloyd George heeft vandaag vele felicitatie
telegrammen bij gelegenheid van zijn verjaar
dag ontvangen. De eerste minister is 59 jaar
geworden.
Vreemdelinge.! in den Engelschen consu-
laircn dienst.
Londen, 17 Jan. (R.) Sir William Clarke,
permanent secretaris van het departement voor
den overzeehondcl, heeft in een rede voor de
Vercenigdc Kamers van Koophandel omtrent
den Britschen consulairen dienst gezegd, dat het
met het oog op de kosten onuitvoerbaar was de
vreemdelingen geheel uit dien dienst te verwij
deren, maar waar dit het meest noodig was, wer
den verbeteringen aangebracht
Dr. Edward Hopkinson. -j-
Londen, 17 Jan. (N. T. A. Draadloos).
Een der pioniers van het eleclrisch spoorweg
bedrijf, dr. Edward Hopkinson, lid van het
Er.gelsche Lagerhuis, is gisteren overleden. Tal
van belangrijke electrische ondernemingen wa
ren op zijn aanwijzingen ingericht. Aart hem is
levens de eerste electrische ondergrondsche
spoorweg in Londen (1890) te danken geweest.
Prijsdaling in Engeland.
Londen, 17 Jan. (N. T. A. Draadloos).
Het index-cijfei vnn de kosten van het levens
onderhoud zal morgen officieel worden gepu
bliceerd. Het geeft voor de maand Dec. een da
ling van zes punten aan, zoodat het index-cij
fer daardoor komt te staan op 93 boven de
kosten van het levensonderhoud van voor den
oorlog.
Dc clectrificatic der Zwcedschc spcoruegen.
Stockholm, 17 Jan. (N. T. A. Draadloos)!.
Do regeering heeft een wetsontwerp ingediend
om reeds in den loop vnn dit jaar cn begin tel
maken met de electrificatie van den spoorweg)
Stock'olm—Gothenburg. Dit zou aon vijfdui
zend personen werk verschaffen.
Dc militaire junta's.
Madrid, 17 Jan. (B. T. A-) De stonlscotr*
rant publiceert een decreet, waarbij de organic
sntie en werkwijze van de junta's van militair©
verdediging, die „commissies van inlichtingen"1
worden herdoopt, worden gewijzigd. Zij zullen»
in '-het vervolg hun secretariaat moeten heb' en»
op het ministerie vun oorlog, waar al hun be
sluiten zullen moeien worden gecontroleerd door
d hoogere overheden.
Uit Palestina^
Londen. 17 Jan. (R.) Om de kosten van
hol bestuur in het nabije Oosten te verminde-"
re heeft de regeering besloten 700 man Brit
se. maréchaussee onder de wapenen le roep wit
voor Palestina. Voor het geval er strijdkrachten»
noodig mochten zijn voor militaire doeleind?n>
zullen deze gewapend worden cn dienovcrcen-
komstig afgericht.
Belangrijke rcsolu'ie ven den Amerikaonschen
Scnaut.
De senaat te Washington nam bisteren een'
resolutie aan van Mac Cormick, waarbij het
staatsdepartement verzocht werd mededeelin-
gen te doen over den Europecschen financiec-
len toestand en de uitwerking vnn dc krijgs
toerustingen der Europcesche landen op dc
rentebetaling der Amcrikannsche leeningen. Do.
Daily Express noemt het aannemen dezer reso*
lutic het eerste antwoord der Ver. St. aon dd
nieuwe militaire regeering van Frankrijk, dia»
het economische herstel van Duitschland dreigt
te verhinderen. De berichtgever van do Timo.v
te Washington schrijft, dut dc vooruitzichten,
dat Amerika zou deelnemen onn den wederop
bouw van Europa, in gevaar zijn gebracht,
doordot Frankrijk zich tegen alles verzet. Men
vreest, dat het Fransche militairismo amok
maken. Ook is het niet uitgesloten, dat de
Fronsdie politiek een zoodanige uitwerking*
heeft, dat Harding terstond dc Amcrikaonscho
bezettingstroepen van den Rijn zal terugtrek
ken, als laatste symbool van de deelneming van
Amerika aan Europcesche aangelegenheden.
Verspreide Berichten.
110 jaar oud.
Mary Vemctt, de oudste vrouw in o'en staat:
Illinois, heeft haar honderdtienden verjaardag
gevierd in het huis van hoar zoon, die ook al
bij de tachtig is. Een jongere zoon vun zes-cn-
zeventig en een nontol kleinkinderen cn achter
kleinkinderen woonden het merkwaardige feest
bij. De jubilaresse is een Iersche uit de buurt
van Cork; in T8^0 kwam zij met haar man in een
zeilsdhip den Oceaan over, om zich in Amerika
te vestigen. Dc Amcrikoansche lucht schijnt haat
geen kwaad te hebben gedaan.
IIet aantal faillissementen in Scandinavië.
Naar- uft Scandinavië gemcla wordt, werden
in 1921 in Dcnemnrken 706 faillissementen uit
gesproken tegen slechts 510 in 1920. Ook in
Zweden is het aantal failli- si men ten meer dan
verdubbeld, n.l. 5186 in 1921 tegen 2350 i»
1920.
De Staatscourant van 17 Jnn. bevat o. a*.
de volgende Kon. besluiten
benoemd tol vice-consul in algemeenen dienst
de aspirant vic. consuls in algemeenen dienst
A. Methofer, W. D. Visser en A. Th. Lamping,
respectievelijk werkzaam aan het gezantschap to
Buenos Ayres, en aon de consulaten-generaal to
Singapore en te Antwerpen;
benoemd tot consul-p;cneraal der Nederland
den te Calcutta voor Britsch-Indië en Ceylon.
P. Staal, consul-generaal der Nederlanden tel
Smyrna,
benoemd bij liet wapen der artillerie, bij zijn!
tegenwoordig korps, lot majoor dc kapitein A^
H. van Andel, van het 4de regiment veld-artil«
lerie;
Niet wie weinig heeft, maar wie veel noodig
lieeft is arm.
JUWEOFK - AMEKSFÖORT
Groots keuze
door
DAVID LYALL.
Uit het Engelsch door
Wevv. J. P. WESSELINK-VAN ROSSUM.
1
HOOFDSTUK L
- Ben schadvrw op een willekeurigen hoek ge-
furorpen, een bundel zonnestralen op een be-
■nosten muur, een gedeelte van een liedje, zelfs
«en vluchtige geur kunnen voor onzen geest
prerschillende visioenen oproepen.
Het was slechts een geur, die plotseling de
©andacht trok van Duncan Heriot, toen hij zijn
Kluissleutel in de deur stak en die opende met
«en groote ruwe, onverzorgde hand. Geen aan
gename of fijne geur, maar de lucht van een
•waschtobbe, die zich zoo gaarne verspreidt
«n nestelt in de hoeken ex\ holen van kleine
huizen, die in overbei olkfie stadsdeelen worden
neergezet, zooals Pen VüUi, Ardington-
«oad- Camden Town.
Voor een kort oogenblik echter verdwenen
de nauwe gangen met haar schunnigen afge
sleten looper van zeildoek en de Tottenham
Court Road tafel van achttien shilling cn zes
stuivers, voor een schoon gezicht op heuvels
die tot de lucht reikten, van murmelend water
in een beek, die in hun oneindigheid haar oor
sprong vond, en hij zag de gestalte eer.er
vrouw, die voor de deur eener hut over een
waschtobbe gebogen stond en nu en dan op
hield, om naar een pot met drie pooten te kij
ken, die vroolijk kookte boven een stookplaats,
die met rolsteenen gemetseld was en gestookt
werd met turf uit het heksenmoeras onder aan
de heuvels. De gestalte zijner moeder, het huis
zijner moeder het verioren huis van zijp.
herinneringen en zijn droomen I
Het kleine huis, dat hij nu binnentrad, was
voor het oogenblik zeer rustig maar nu werd
die rust verstoord door een klagend gehuil, dat
uit het benedengedeelte scheen te komen.
Het zou zijn vaderlijk gevoel hebben moeten
opwekken, want het was het doordringend ge
schrei van een klem kind, het eenig middel,
waardoor het zijn tegenzin in dit leven ken
baar kan maken. Maar het wekte een onu;*-
sp*ekelijken afschuw in dien grooten, ruwen
man.
Hij had een dag van hord werken achter den
rug, een vermoeiden uitputtenden dag en in
dien een man dan geen rust en verfiissching in
het tehuis kan vinden, dat hij voor zichzelf
heeft opgebouwd, waar moet bij die dan zoe
ken
Hij smeet de deur dicht, gooide zijn hoed
neer en stapte naar de plaats, die uit beleefd
heid studeerkamer genoemd werd, err sloot zich
daar op. Hij ging naar den haard en trok aan
het koord van het giocilicht, dat gasfitter
ïnet geheimzinnige denkbeelden, vastoenwwki
had op de meest onbereikbare en meest onge
schikte plek van de heele kamer. Het verspr ifi
de echter in de nauwe ruimte een ziekelijken
blauwachtigen sch'jn, cn liet een vloer zien, be
dekt met nog meer zeil, dat Jeanie Heriot go-
kozen had in het verkeerde idee, dat het werk
uitspaarde.
Een woonkamer, die met een goedkoop vloer
kleed bedekt is, werkt ontmoedigend op het uit
wendig oog, veronachtzaamt den gezelligen
.aanblik cn blijft vooral bij de goedkoopere
sooiten een vagen, onaangenomen geur be
houden, riekend naar Kircoldy, als de wind naar
zee waait. Die geur was overhoerschend toen
Heriot de kamer binnentrad, want het raam
was den geheelen dag hermetisch gesloten ge
weest, terwijl het vuur, dat de lucht gezuiverd
zou hebben, reeds vroeg in den nanvddag uit
gegaan was, uit gebrek aan toevoer. Drie stoe
len met haardoek, wat geschilderde boeken
planken, die schamel gevuld waren tegen de
eenige bruikbare muurruimte en een Ameri-
kaansche schrijftafel, met een oprolbaar voor
gedeelte en onbeschrijfelijk leclijk, maakten de
meubileering uit van Duncan Herit's studeerka
mer, de plaats waar, zooals verondersteld, zijn
beroep siert. Hij gooide zijn pok boeken en
handschriften neer met een kracht, die den om
slag en den band deden losgaan en den in
houd over den vloer verspreidde.
„VerdI" mompelde hij binnensmonds,
maar inplaats van zich te bukken om ze meteen
weer op te rapen, schoof hij ze met zijn voet
wat terzijde en deed zijn schrijftafel openr Het
was daarbinnen niet ordelijk en er was ook in
geen dagen stof afgenomen. Heriot gaf daartoe
zijn toestemming niet en hield zijn tafel ge
sloten tegen alle stroopers, zijn vrouw medege-
rekend.
Het vuur, dat uitgegaan was en de koude
kilte der kamer maakten een troosteloozen in
druk, maar hij deed geen poging om dit te ver
beteren of te onderzoeken waarom men hem
zoo verwaarloosde. Hij trok niet aan de bel, om
dat de eenige persoon, die komen zou, zijn
vrouw was en hij verlangde niet, hoor te zien.
Terwijl hij troost zocht bij zijn doorgerookte
piip, die hij uit zijn vestzak gehaald had, vroeg
hij zich boos af, waarom hij naar huis gekomen
was, waarom ooit eenig man naar huis kwam f
Hij had spijtig afscheid genomen van twee ver
wante zielen op het Temple station, die hem
gesmeekt hadden, om in het yorick te gaan di-
neeren, om in groote trekken den opzet te be
spreken van een stuk, dat met veel moeite en
zorg door hen samen zou geschreven worden.
Hij had geweigerd, niet omdat zijn huis hem
zoo vroolijk aangelokt had, maar omdat het
opengebarsten pak op den v.oer werk was, dot
al over tijd was, en sommige dingen moesten
den volgenden morgen vroeg geheel cn al
volledig naar de City teruggebracht worden.
Een klein diner met z'n drieën, vermengd met
geestig gepraat, verlicht door enkele verdwaal
de parels van geest, brengt, alhoewel het zeer
prettig is, weinig koren tenminste koren, dat
dadelijk gemalen kan worden op den molen.
Toch had Heriot wel kunnen verlangen, dat
die dag bijzonder gevierd zou worden, want
het was toevallig zijn vier-en-dertigste geboor
tedag. Maar verjaardagen werden niet her
dacht in het kleine, grijze huis in Pember Villas
en als men Heriot naar de reden daarvan ge
vraagd had, zou hij waarschijnlijk evenals Job
gezegd hebben, dat de dag van iemands dood
beter is dan de dag zijner geboorte.
Lichamelijk had de man een figuur, die de
aandacht boeide. Breed, grof van gebeente en
lenig, zes voet lang, met een breede borst, een
groot hoofd als van een leeuw, een zwijgzaam
gelaat met grove trekken en diepliggende oo*
gen, die gloeiden onder dicht behaarde wcnlo*
brauwen, een massa roodbruin hoar dat allefl
gaf den oogenblikkelijken indruk van hulpbron*
nen. die waren achtergehouden door tijden vai<
nood.
Zijn kleeren een pok van geruite stof u'f
een achterbuurtschen winkel zaten hem slecht
aan het lijf en zakten uit op zijn knieën. Een!
slap hemd en een oude zwarte das, die achtei
loos gestrikt was, zouden aan Bohemen heb*
ben doen denken, maar zij zouden er niet meel.
door gekimd hebben op plaatsen, wnor per*,
soonlijke netheid bijna tot kieskeurigheid wordt
opgevoerd. 1
Toch ging die alles behalve heldhaftige h*
guur zelden onopgemerkt door de menigtehet
was de soort gestalte, die letterkundige ama-ij
teurs en menschen, die naar „helden" zoeken^
in verrukking de handen doet samenvouwen enh
hen met ingehouden adem doet vragen „wat dioM
gedaan heeft V Geschapen om zich ver boven! I
het menschdom tc verheffen, was hij nu zee^J
dicht bij de aaide aan het kruipen.
Al zijn levenskrachten warenin den smelt*
kroes.
De slaafsche vrees, dat hij gestoord zou wom|
den door de eenige persoon ter wereld, die vol<
gens aangenomen regels het recht had zijn(
eenzaamheid te onderbreken, had hem de deuflj
van zijn werkkamer doen sluiten.
Hij had sedert het ontbijt niets gegeten, maaiff
het verlangen naar werken was dringender danf
de begeerte naar voedsel. Hij maakte de veter^
van zijn modderige laarzen los en schopte z#
uithij bukte zich, om zijn verstrooide schat*
ten op te rapen, en beyon aan zijn lessenaar
werken.
3t venroïgdL
