FONTEIN SCHIPPERS amfpsfooRTSCH DAGBLAD „de eemlander- bi J. i SCIQTERMAII h, ütr.str. 17. Tel 141 A. v. d. Weg,. Langestr. 23 Speciaal adres voor OPTIEK ST. EMILION zeer aan te bevelen Eigengemaakte Kinderkieeding. Badkamer Installaties Prima Bad- en Hanggsijser f 140 Bet Verloren Tehuis. Meubilesringen, Kunsthandel, Behanprij en Stoüeerdem. Per fflesch ff 1.80, per anker ff .65-- ^TWEEDE BLAD. KOLONIËN. TMDEL8JKE AANBIEDING GGEDKOOPE FRANSCHE TOILETZEEP. ftftagaz. De Donr»" Electro Technisch li Sanitair Bureau v.h A. VAN RUE Co. LANGESTRAAT 79 - TEL. 29 BINNENLAND. WILLEM GROENHUIZEN Het aangewezen adres voor Zilveren Kransen, Takken en alle soorten medailles. FEUILLETON. JOH. v. DIJK G. VAN DUIN, 20» Jaargang No. 262 6 Moi 1922. LANGESTRAAT 24. Tel. Int. 496. Amersfoort schoolvraagstuk van de baan is, is „christe- ïijkt politiek" een sprookje. Dat hebben onze mannen, Bos vooraan, jaren lang be toogd. Nu is het objectieve bewijs geleverd. Cranenburgh en Aal'berse r Coiijn en Smeenk, zij vertegenwoordigen zéér uiteen loop ende politieke richt mg en. Eindelijk zul len ze dan nu uiteengaan. Het werd tijd. De coalitie-leugen is te laat achterhaald. Het kwaad van de z.g. christelijke politiek wordt wel laat gewroken! Bordeaux, gewas 1917 De coalitie gaat uiteeu. „Vroeg of laat, wreekt zich 't kwaad". Het fs ons van onze jeugd af ingeprent door de moralisten, die op onze opvoeding invloed hebben geoefend en hoezeer menigeen van ,ons zich heeft losgemaakt van veel, dat hem Sn zijn jeugd is geleerd, wij allen gelooven in 'de rechtvaardigheid van het fatum. Op den duur kan het kwaad, kan de leugen zich niet Brcande houden. Wij hebben dit ook geloofd ten aanzien van 's lands politiek en ons vertrouwen in deze overtuiging moet wel heel sterk zijn ge veest. Want jaren lang hebben wij waar genomen, dat onze politieke verhoudingen werden bpheerscht door' eene leugenaohtige scheidingrsl-euze; we zagen de groepen, wier (politiek op deze onwaarachtige antithese is gebaseerd, groeien in kracht. Maar deson danks hielden we vol: het kan niet zoo blij ven.. Een® zal de dag komen, waarop deze leugen door die waarheid wordt achterhaald, waarop dit kwaad zal worden gewroken. Indien niet alle teekenen ons bedriegen, dan is thans het uur der wrake geslagen. Verpletterend zijn de bewijzen, dat de cleri- oale coalitie in stede van op „een gemeen- Bchappelijken wortel des geloofs" op een leugen stoelt Is diat tot voor enkele jaren slechts ingezien door de menschen van Links en weinige enkelingen ter Rechter zijde, thans pleiten de beste zonen der Rechtsohe partijen voor eene wijziging in de politieke partij groepeering. Niet allen zien de consequentie van hun optreden, dat tot volkomen doorsnijding van de coalitie moet leiden, in. Maar in aller betoog ligt de er kenning van de onmogelijkheid om voortaan op den basis van de Reohtsche coalitie te regeeren. Het begon met.de Crari enbujghers, die religieus één van zin met de leiders van de Roomsch-katholieke paTtij in politici® verre afstaan van AaJberse en diens vrieiv- den. Zij wilden aanvankelijk verzet tegen de Wmocratische politiek van de tegenwoor dige R.-K. leiders in de partij zelf. Maar zij rijn daarbij niet blijven staan en zij zijn bij alle bewering van trouw aan het R.-K. beginsel tot eene afzonderlijke, conserve- lieve, partij geworden- In den anti-revolutionairen hoek is de reactie tegen het democratische werk van die christelijke regeering nog kradhtiger dan bij de katholieken. Daar is sohier heel de partij teruggekomen van bet onder Kuyper bele den democratisch beginsel en volgt in Coiijn den christelijken beschermer van de belon ken der Haute Finance. Hier is de splitsing nog niet begonnen, maar het lijdt geen twij fel of de arbeiders van christelijken (huize ruilen al spoedig weigeren Coiijn in zijn politiek te volgen. En bij de katholieken èn bij de anti-revo lutionairen is derhalve de beweerde eenheid verbroken. Het religieus beginsel men zal het weldra onomwonden erkennen geeft politiek geen houvast en daarmee zal men de juistheid van de kritiek der vrijzinnig- democraten op de nög bestaande partijvor ming en partijgroepeering hebben toegege ven. Groote gebeurtenissen werpen hunne schaduw' vooruit. De reactionaire krachten in de christelijke partijen zijn sterk gewor den en d'it heeft zijn invloed op de in hun hart conservatieve heeren van de Eerste Kamer niet gemist. Achtereenvolgens heeft dit hooge college een veto uitgesproken over een aantal voorstellen van de bevrien de (f) Regeering; nu weer van enkele ont werpen tot herziening van de Grondwet. Alles wat in die voorstellen een democra tisch karakter heeft, is om hals gebracht: de evenredige vertegenwoordiging ten aanzien van de Eerste Kamer, de aftreding van de Eerste Kamer tegeljjk met de Tweede Ka mer en de ontbimdbaaiheid van de Provin ciale Staten. 'De Regeexing komt blijkbaar onder den in vloed van de reactionaire strooming in de Rechtsche groepen enhaalt bakzeil. In plaats van hare, toch al niet te radicale, voorstellen onveranderd in te dienen of al thans in plaats van de herziening van deze hoofdstukken van de Grondwet uit te stellen tot na de verkiezingen, ddent zij met overmatigen spoed nieuwe voorstellen in, waarbij zij als bij de pensioenwetten toegeeft aan de conservatieve heeren in de Eerste Kamer. Uitgegaan om de Eerste Ka- Oost-tndlB. DE KONINGINNEDAG IN TANDJONG. Z. en O. afd. van Borneo. Een onzer lezeressen doet ons een brief toe komen, waaruit blijkt met hoeveel animo tot in de verre buitenbezittingen van onze Oost de nationale feestdagen worden gevierd. Wij ne en er het een cn ander uit over. De vorige controleur is hier een jaar of zeven geweest, cn in al dien tijd werd hier de Ko ninginnedag niet gevierd, de menschcn herin nerden zich eigenlijk niet dat er hier ooit feest was geweest Nu, dat vond Bob wel een beetje al te gek, en hij maakte dan ook een plan om de 31ste Augustus niet onopgemerkt te laten voorbijgaan. Allen brachten naar vermogen hun aandeel in de kosten bij, en een poos van te voren werd er op ons erf al gewerkt van belang om de noo- dige tenten op te richten. En de kamponghoof den beloofden ook met iets te komen voor den optocht Uitleroard verwachtten wij er voor ons zelf niets van, daar het feest enkel voor de inlanders was. Ook laten deze menschen nooit blijken of ze iets erg aardig vinden of niet Toch heb ik dien dag genoten van het enthousiasme van de menschen en den ijver en vernuftigheid waar mee ze alles gedaan hadden, en zijn de inlan ders wel in mijn achting gestegen; ik had hen niet in staat geacht om zich zooveel moeite te geven. En het was werkelijk geen kleinigheid! 's Morgens om negen uur kwamen de ambte naren met hun vrouwen ons feliciteeren, dat was een heele drukte, minstens veertig h vijftig men schen, die allen een plaatsje moesten hebben. Daarna werd er limonade en gebak gepresen teerde (verschillende soorten, alle door koklu en mer te democrcliseeren, verleent rij in de praktijk aan dit hooge college „het recht van amendement langs een omweg". Dit kan slechts worden verklaard zoo als Nolens' houding bij de behandeling van de vlootwet door het streven in Go des naam de zaken drijvende te houden tot na de verkiezingen. Misschien zal „het Ghris- tenvolk" er nog éénmaal inloopen en aan het heterogeen-politieke complex, dat coa litie heet, eene meerderheid bezorgenl Men kan nooit weten. Maar de feiten staan vast. De coalitie -re- geeim-g heeft in de Tweede Kamer de groe pen, waarop zij steunt, niet meer in de hand en hare „vrienden" in de Eerste Kamer schrijven héór de wet voor, in stede van zich aan hare leiding te onderwerpen. Zoo is het in de coalitie één en al chaos, één en al feitelijke ontkenning van de veer tig lange jaren beweerde eenheid. Daarvoor kan het kiezerscorps niet blind zijn. Het zou j ons niet verbazen als de christelijke groe pen bij de stembus geweldig slaag kregen. Zij hebben het er naar gemaakt. Sinds het mij gemaakt: tulband, schuimpjes, krakelingen en dodol, een Indische snoeperij). Ons erf „stond zwart van de menschen", had ik bijna gezegd, maar dat zou niet juist zijn, het was een kleurig bont gewemel, van honderden menschen met kleurige baadjes en hoofddoeken, die uren ver waren gekomen. Van Amoentei was een orchestje gekomen van blaasinstrumenten en ook een strijkje. De school kinderen van Tandjong en ook van Kloea (ook een plaats in Bob zijn onderafdeeling) waren allen in Europeesche kleertjes gestoken, de ver schillende groepen met gelijke keurige nieuwe petten op, versierd met een kroon en de begin letter van de plaats van de school. De eene school ligt hier vier uur gaans vandaan, en er waren alleen van die school meer dan driehon derd kinderen. Ze voerden het versierde portret van de Koningin mee en zongen het Wilhelmus in het Hollondsch. Dat was gewoon ontroerend. Die honderden kinderen, die geen woord Hol- landsch spreken, toch het Nederlandsche volks lied zingende als een hulde aan de jarige Ko ningin, cn dat op zulk een groote afstand! Groepsgewijze zongen ze een soort inlandsche speclliedjcs met gebarenspel. Een der school meesters hield een heel aardige toespraak, en daarna Bob. Toen kwam de optocht, bestaande uit: versierde wagens en fietsen, een groote boot, groote popieren beesten met menschen er in. O.a. twee olifanten die een gevecht leverden te gen en hert, grooter dan levensgroot. Bij dat gevecht een stofl Verder een troep da jakkers in oud-nalionnnl costuum, ik weet niet hoe ver die menschcn hier wel vandaan wonenl Ook de meeste wagens cn fietsen, zeker wel 30 er van kwamen vier uur noar hier geloopen door de luttel En alles was zoo vernuftig mooier dan een Hollandschc optocht. Nu don was er nog een dajakker die zeer mooi danste, dat was wer kelijk een genot om te zien. Daarna trok olies onder een vroolijk wijsje ons erf rond en naar de tenten. Daar werden de schoolkinderen cn ambtenaren onthonld, de muziek speelde; er was een inlandsche gamelan en een vrouw die Ja- vaansche dansen ten beste gaf. In onze aparte tent was het strijkorchestjg. 's Middags zou er mostgcklommcn worden cn meer van die dingen, om prijzen, maar te gen half vijf, toen ze door juist mee begonnen waren, begon het op eens te stortregenen. Dat duurde tot ongeveer half acht en we vreesden al dat alles in het water zou vallen, maar toen werd het eindelijk weer droog en de optocht van de schoolkinderen kon dus toch nog door gaan. De heele weg naar ons huis was afgezet me: vetpotjes op bombocstakcn, de kazerne vnn de inlandsche politie was versierd en ver licht, eveneens de inlandsche sociëteit (do „club", zooals de heeren het zelf noemen.) D« optocht was een groote verrassing. Ik heb nog nooit zoo iets gezien. Honderden kinderen ieder met een lampion, maar geen klaar ge kochte, nee, een verscheidenheid, waar je ver steld van stond, van zelf gemaakte, door een kaars verlichtezwanen, klokken, olifanten, bouquetten, reuzenbloemen reusachtig natuur getrouw-nagebootste annanosplanten, booten, huizen, ja wat met al. In een woord keurig en keurig. Een prachtig gezicht. Bobby had van te voren al van een van de kamponghoofden twee snoezige lampions gekregen en nu kreeg hij nog twee reusachtige annanassen die ver boven hem uitstaken. Een kleine groep van jongens had een soort donkergroene vierkante transparante lantoarns op slokken, aan vier kanten een letter. Deze kinderen kwamen voor. Op commando van den schoolmeester draaiden ze de lantaarn telkens een slag om, sloten zich op commando keurig aaneen en vormden zoo achtereenvol gens gelukwenschen 31/8/21 verjaardag Ko ningin Wilhelmina. Gemachtigde B. P. Wink. Controleur Tandjong. Wat aardig bedacht was dat. Nadat de heele stoet onder luid hoera was voorbij getrokken, ging het weer naar het feest terrein waar de schoolkinderen een soort beurt zang zongen. Zoo dapper die kleintjes, een voor een, soms met overslaande stemmetjes van vermoeidheid. Daarna kwam er een clown, en werd er een groote papieren ballon opgeblazen. Dat gelukte schitterend en nog lang was de verlichte ballon tegen den donkeren hemel zichtbaar. Onder luid hoera en v^jld gedans van de knmpongmenschen die dit nummer op touw gezet hadden, ging hij de lucht in. De heb nog nooit inlanders zoo opgewonden zien springen en juichen. Meestal blijven ze onder alle omstandigheden doodkalm. Daarna was het prijsuitdeeling, en ging alles met de muziek voorop naar de „club" en de kinderen noar de loodsen waar zo dien nacht zouden slapen. In de sociëteit sprak Bob de menschcn nog eens toe om hen te bedanken voor den ijver en toewijding waarmee ze geholpen hadden om het feest te doen slagen, en daarna bleven ze nog lang bijeen. Bob kwam tegen twaalf uur thuis, maar de districts- en kampong-hoofden, onderwijzers, en verdere leden van de soos waren nog tot 6ver vier bij elkaar gebleven, al- Maison VAN EIMEREN.^ m Coiffeur Postlcheur t Coitfenae J J W1JKRSSTKAAT 14. - Tel. 205 J Hoogst Modorno Salons voor DA MUS cu IIGE SCEN - Manicure Magazijn van Parfumurieën on fl Toilot-Artikolon. BADINRICHTING Varkensmarkt Amersfoort. Speciale ntdeelliig Deze geysers z(]n In onze zaak in werking te zien. len uiterst voldoon en dankbaar over den ge slaagden feestdag. U kunt begrijpen dat Bobke zich bij dot alles de oogen uitkeek. Toen 's morgens dc groote menigte op ons huis kwom aongolven word hij eerst bang. Ik had ook nooit gedocht dat er in deze onderafdeeling, waar de huizen zoo ver spreid hier en daar liggen, zooveel menschen zouden zijn. Maar zo waren uren gnnns komen loopen en hodden den vorigen nacht onder den blooten hemel doorgebracht om toch vooral niets te missen van het feest. Ziezoo, nu heb ik U hoop ik oen kleine voor stelling gegeven van dc manier waarop hier de verjaardag van de Koningin gevierd werd. Het was een uiterst vermoeiende dog voor me, temeer daar ik den vorigen avond tot één uur had zitten naaien om een witte japon met oranja ceintuur af te krijgen. Ik had n.l. geen enkele witte japon, en wou toch goed zichtbaar oranje drogen. Verder waren er twee heeren uit het naburige Amocntoi die bij ons bleven eten. Maar ik geloof wel dat de menschcn allen dankbaar waren voor den vooral voor hen, die niets gewend zijn, grootcn feestdag. Burictitea Politieke rede van Jhr. De Muralt. In een Maandagavond gehouden openbare vergadering van de afd. Den Hang von den Vrijheidsbond heeft het lid der Tweede Kamer Jhr. R. R. L. dc Muralt een politieke rede ge houden, nadat mevr. Van Broam Houckgeesl gesproken had over „de plicht der vrijzinnigr vrouw." Jhr. De Muralt begon zijn rede met er oji te wijzen, dat veelal gezegd wordt, dat de Libe* raio Partij voortgekomen is uit de Franschf revolutie. Moor don heeft die revolutie toch iets goeds tot stand gebracht. De Liberale Partij is ons land vrij gelukkig geweest. Spr. herinnerde aan de successen on der Thorbecke bereikt. Maar minder gelukkig is zij geweest in den schoolstrijd, dien zij ver loor. De strijd ging niet tegen den godsdienst, maar hiertegen, dat het bijzondere van het on derwijs zich richtte op het partijwezen. Den kinderen wordt geleerd geen kennis te nemen van de linkschc partijen. De geestelijke vrijheid wordt wel hierdoor belemmerd. Slaaf van hun beginselen heeft het ministerie-Cort v. d. Linden moeten toegeven cn het openbaar en bijzonder onderwijs financieel gelijk gesteld. Feitelijk tegen haar beginsel in, heeft de libe rale partij de overheidsbemoeiing ingehaald. Dit p— De meester wordt niet waarlijk vrij, zoolang hij niet zijn slaaf heeft vrijgemaakt. HEGEL. JDWELIFR door DAVID LyALL. Uit het Engelsch door Mevr. J. P. WESSELINK-VAN ROSSUM. 89 „Vf1 ij zullen hem binnen twee uren zien, Na omi. Zij kennen allen den jongen hier en bij 'God, zij spreken over hem alsof hij een soort regeerende voorzienigheid is. Wat zal je zeg gen, vraag ik mij of als je hoort, dat hij Zon dags preekt in een kleine kerk in een hoek van de boerderij Hij is nog altijd niet goed wijs I (Misschien nog erger, Neomi Naomi had geen antwoord gereed. Zij begon de spanning te gevoelen van de aanstaande -ontmoeting. Toen zij de laatste mijlen aflegden Jarigs lage daken en de enkele boomen van Flin ters, zwegen zij en de stilte was rondom hen. Hun koetsier was of buitengewoon dom of buitengewoon zwijgzaam, want hij gaf de meest antwoorden op Speed's weinige vragen. Een mooi uitzicht lag voor hen, toen zij de laatste mijl van den zachten prairieweg afge legd hadden en de hofstede voor zich zagen. Zij was een van de eerste nederzettingen geweest in dat district en twee families hadden reeds een inkomen ervan gehad. Elk had iets gedaan om het een aangenaam tehuis te maken en de groot te, en deftigheid van het woonhuis, met de groote, groene veranda rondom maakte een levendigen indruk op de reizigers, die het nu voor den eersten keer zagen. Zij hadden de reis op hun gemak gedaan en er waaide reeds avondkoelte, toen zij onder aan den weg kwamen, die tot dichtbij het huis leidde- Eenige gestalten waren op de veranda en er kwam een, die zijn oogen tegen de zon be schermde met zijn hond, om beter te kunnen zien wie de inzittenden waren, aanstappen over het korte gras, naar den weg, waar het rijtuig stil gehouden had. Speed stapte haastig uit en Naomi volgde. Maar hij klom de helling reeds op en zij ge voelde, dat zij beter deed, achter te blijven. Zij zag hen elkander tegemoet gaan en stil staan en toen voegden hun handen zich te za- men. Wat zij niet zag, waren de tranen in Bar clay Speed's oogen, toen zij zich vestigden op het edele gelaat van zijn eerstgeborene en daar iets las, dat hem met een vaderlijk verlangen vervuld; ook hoorde zij den snik niet, die in Charlie's keel opwelde> toen hij het enkele woord „vader I" riep. Naomi wendde zich af en terwijl haar oogen over de vruchtbare velden dwaalden, waarop de onvergelijkelijke schoonheid van een zonson dergang in de prairiën neerdaalde^ zeide zy tot zichzelf „God heeft mij hierheen geleid en ik zal •teo en hier nuin .tehuis bouwen." HOOFDSTUK XXVBL Mevrouw Barclay Speed van het Heerenhuis te Upleys bevond zich in buitengewone opge wondenheid. Voorbereidingen voor een Kerstdiner van on gewone afmetingen werden getroffen in huis, maar een feest op groote schaal was niets nieuws voor haar en de oorzaak van haar onrust lag ook dieper. Den geheelen dag liep zij in en uit de kamers, de trappen op en neer, maar haar belangstel ling bepaalde zich tot twee kamers aan het eind van de gang op de eerste verdieping, die lang ongebruikt waren. Zij waren eens bezet door den zoon des hui- OufterlioiKl uw Tennisrackets Persen en Headcovers. ETUI'S RacketolieIn use, Not in use. 116 Langgstr. - Tel. 70 - „YEDEA" zes. En, tot verwondering van de geheele huis-, houding en tot vreugde van een gedeelte ervan, zouden zij nu weer gebruikt worden. Het waren zeer mooie kamers, in den oudsten vleugel van het huis gelegen en daarom groot en laag, met eikenhouten balken en met groote, getraliede vensters die op de zuidelijke heuvelruggen uit zagen, zoodat de zon ze met haar gezegende stralen het grootste gedeelte van den dag be scheen. Ofschoon zij grondig overhoop gehaald wa ren, was alles toch weer op zijn plaats terugge zet, daar een innerlijke stem haar zeide, dat de banneling niets zoozeer vreest, bij zijn terug- Jcnracf ciaa veran de ring. De zitkamer, met rijen boeken voorzien, had een rand van aquarellen langs de bovenste plank, die alle dezelfde handteekening droegen. Deze had Mary Speed opgespoord uit ieder deel van het huis, ze had de onoogelijke lijsten door nieuwe laten vervangen, om bij de rest te passen, en nu, terwijl zij, tegen half drie in den namiddag met gematigde voldoening het werk harer handen overzag, moest zij bekennen, dat er nog één ding ontbrak. Zij zette haar hoed op en ging dadelijk uit, teneinde het te zoeken. Zij behoefde niet ver te gaan slechts naar Upleys' Oude Pastorie, waar zij haar schoon zuster alleen aantrof. Er had een hartelijke be groeting tusschen haar plaats, want onlangs was er een gelukkige verandering tot stand ge komen in de betrekkingen tusschen het Hoeren huis en de Oude Pastorie en er was en betere verstandhouding tusschen beiden gekomen: „Neem mij niet kwalijk, Lucy, dat ik zoo kom binnendrevenik heb werkelijk geen tijd te ver liezen, want zij zullen binnen twee uur hier zijn en ik kom je een groote gunst vragen." „Ja, lieve, en wat is dat Ik willig in, voor je vraagt." „Wees daarvan niet zoo zeker. Het is iets bui tengewoons en moeilijks." „Nu, wat is het „Heb ik niet eens in je slaapkamer, toen ik daar geweest ben, op een van de dagen, dat je ziek waart, achttien maanden geleden, een zeer mooi portret van mijn voorgangster gezien Zij sprak stotterend, viel over haar woorden, maar Lucy glimlachte bemoedigend. „Ei hangt daar een portret van Enid een schets in waterverf, die Nugent gemaakt heeft, toen zij in het London Hospital was. Men vond het algemeen zeer goed gelijkend. Wil je het nu even komen zien Mary knikte en de twee beklommen samen dDen. Lucy Ferrars gebruikte, haar slaap kamer zoo dikwijls als zitkamer, dat die daar* van ook langzamerhand de eigenaardigheden had gekregen en een gezellige, mooie kornet, geworden was. Het portret, waarover zij gesproken ha<L hing met andere boven de Chesterfield rust* bank, die wat verder tegen den muur stond. Ma< ry Speéd ging er bedaard heen en keek et zwijgend eenige seconden noar. Het was een lieflijk gelaat, zoo mooi en zacht van kleur, zoo schoon van lijn, dot het laatste overblijfsel van verbittering uit Mary Speed's hart verdween, terwijl zij er naar koek. Want de man, die voor dit altaar gebeden had, moest het moeilijk gevonden hebben, zijn hart daor- van los te scheuren. „Het is een mooi ding. Heeft zij werkelijk daarop geleken, Lucy „Ja, zij was nog mooier," antwoordde Lucy, terwijl zij naast haar kwom staan. „Somtijds geleek zij werkelijk meer op een enge don op een menschelijk wezen. Slechts menschen, dit jong sterven, hebben zulk een hemelsei en blilcr Maar wat wil je ermee doen „Raad je dot niet Ik wil het in Charlie's ka mer hangen." Lucy's bereidwillige handen hodden het te kwaad met het koord en in haar oogen stonde* heldere, warme tronen. (Wordt vervolgd). UTRECHTSCHESTRAAT 23, Moderne Slljpinrlototino.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1922 | | pagina 5