Frans Jozef Bitferwater AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander" ST. E MIL ION i A. v. d. Weg, Langestr. 23 |Reparatiën Firma Fontein Schippers - LaijestawtM bij I. li. SCHOTERMAN Zn., Itr.str. 17. Tel. 145 Eigengemaakte Kinderkleeding. Per flesch f 1.60, per anker f 65-. TWEEDE BLAD^ BINNENLAND. Magaz. „De Dom1', i per flesch 45 Cent. Willen! OrsenliiizenJiEwelier Gero Zilver Jamlepels Fruitlepels Suikerstrooiers FEUILLETON. DE GSEMEZEK Is Klas Goederen. G. VAN DOIN, Jowelier-Qpticien. aan Tennis- üackets JOH. VAN DIJK. Langestraat 116 Tel. 70 21 e Jaargang. No. 25 Zaterdag 29 Juli 1922 BUionderheden Voor «le moderne woninc. Onze Eetkamer „Lydia" in mahonie-en ebbenkieur. Buffet, tafel, theetafel, 2 fauteuils. 4 stoelen, compleet f 450. ORIGINEELE zeer aan te bevelen Bordeaux, gewas 1917 Uit de Per9. STAATKUNDIGE BRIEF VAN MR. S. VAN HOUTEN. In No. I eener nieuwe serie Staatkundige Ojieven schrijft mr. von Houten o. m.: t Napleiten heeft geen nut. De nieuwe Kamer moet voor beter fi nancieel beleid en een betere kieswet zor gen en mag geen Regeering dulden, die deze naaste taak niet met alle kracht ter hand neemt. Of de nipuwe ministers naar een kerk gaan en naar welke, doet niets ter zake. Ons volk wordt door Christeliike en niet- Christelijke ambtenarij gelijkelijk geplaagd 'en uitgezogen en de overmatige en ver keerde belastingen drukken gelijkelijk op de burgerij van elke gezindheid. 't Zal zeker niet zonder strijd gaan en de liberalen moeten zich op zulken strijd ook bij de stembus voorbereiden. Niemand kan zelfs voorspellen of deze niet wellicht door Kamerontbinding vóór 1925 opnieuw zal worden geopend. De grootste voldoening was voor ons comité de erkenning, dat wij de hoofdza ken juist aanwezen, waarop groote bezui niging mogelijk is en die ik hier nog eens recapituleer. Men knn al dadelijk beginnen met op- Veffing der huurwetten. Zij hebben alle jfcronde verhoudingen in het bouwbedrijf n alle regelmatigheid in de koopprijzen Ier huurhuizen vernietigd. Veorftj moeten de bemoeiingen van >teat fïemeente met den bouw van ïmtiwe beiden zich bepalen tot de afwer king van 't neen onder handen is. De S'->-t beeft er meer dan 700.000 ^OO. zegge /«venhonderd miT- lioen o"Jden. ingestoken, terwiil er door duren bouw en opgedreven loonen mis schien niet eens de bnlve verkoopwaarde voor geproduceerd is. Er is geen bedrijf waarin het aanbod zich zou nauw naar de vraag moet richten, als de speculatieve huizenbouw en dit kan alleen de onderne mer zelf in verband ook met den prijs der materialen en de loonen van geschikte werkkrachten. Wat er voor verzorging van- validen wordt gedaan, moet niet uitgestrekt wor den tot hen die wel arbeid kunnen vindm, maar tot lager loon, dan zij willen aan nemen of bun vakvereenigingen veroor loven aan te nemen. Wat die vokvereeni- gingen uit eigen middelen willen doen, gaat de overheid naluurliik niet aan, maar 't is oen verkeerde politiek als de over heid hen steunt. Kunstmatig opgedreven leonen verminderen de totale productie, die toch den graad van welvaart van een volk aangeeft. Dit zelfde is het gevolg van de beper kingen van den arbeidsduur, te meer om dat de jaargetijden en de afwisselende vraag de behoefte aan werkkrachten in zoo goed als alle bedrijven onregelmatig maken. De vakvereenigingen zijn mans genoeg geworden, om het vroegere overwicht dat de ondernemers uitoefenden, niet te doen herleven. Tk voor mij heb overheidsbemoeiing met de nijverheid nevens ontwikkelde vnkver- ernigingen steeds onnoodig geacht, be halve voor olgemeene gezondheidsbelan gen en tot tegengang van misbruik van ouders van hun gezag over hunne kinde ren. Eenige olgemeene beperkingen, die noch goed noch kwaad doen, zijn tot ge ruststelling van hen, die bang zijn voor herleving van misbruiken toelaatbaar. Ik de olgemeene heb grootere vrees voor schadelijk© gevolgen van de overheidsbe moeiingen, die den ondernemers allen lustnetto-korenopbrengst als huur. ken het ontbindingsbeslirit in den zak heeft. Er moet verandering komen, cn spoedig ook. Bfrichfen. Huurwijzen in Drente. Het huren van boerenplaatsen, zijnde een boerc-nbehuizing met landerijen, van landerijen zonder huis en van huizen zonder land was vroeger veel meer algemeen in Drente dan in dezen tijd, schrijft de Asser Ct. Voor het bestaan van een veel grooter aantal boerenplaatsen zijn dfe oorzaken wel te ver moeden, doch niet altijd met zekerheid bekend. Een eigenaar met b.v. 80 tot 100 H.A. land, die- zelf een boerderij had, kon al dat land grooten- deels in natuurstaat liggende, niet bewerken. Een boerenzoon, de tweede of volgende van een echtpaar, kreeg bij overlijden der ouders bij erfopvolging geen vost goed, hetwelk alleen dc oudste broeder bekwam. Hij kreeg wel zijn aan deel van het roerend vermogen evenals de zus ters, zoo die er waren. Boven die zusters kreeg hij als zoon nog een geldsom voor vast goed. Trad nu zoo iemand in het huwelijk met een boerendochter, die ook hoor aandeel uit het roerend vermogen van haar ouders ontving, dan huurde deze tweede of derde zoon een boeven- plaats. De eerstgenoemde grondeigenaar bouw de voor den huurder van een gedeelte van zijn land, een boerenhuis Dot ging langzaam en ge makkelijk. Eikenhout was er oudtijds genoeg, maar het moest al heel wat werk kosten door het te zagen. Was het houtwerk voor een nieuw huis opgericht, don werd de bekapping met stroo gedekt, cn wanneer dit werk voltooid was, werden de muren, zijnde dc leemen wanden •ondom het huis, aangebracht. Dit alles kostte veel werk doch weinig geld. Voor verfwerk nnn die huizen werden geen uitgavn gedaan. Het eikenhout was zoo duurzaam, dot het zonder verf wel 100 jaar duren kon. De huurder, die het woeste land deels ontgin nen moest, betaalde in de 5 eerste jaren geen huur. Alleen van het bouwland, dot hij niet be hoefde te ontginnen, betaalde hij het von do Van de vaak aan hun bedrijf ontnemen. ruime korenoogsten was dat 1A deel geen to Niet licht zal tegenwoordig iemand zijn hooge huurprijs. Mislukte het gewas of was zoon opleiden en kapitaal verschaffen voor het een slecht korenjaar, dan was dat V,deel een moatsohappelijken werkkring, waarin ook zeer gering. Als de eerste 5 jaren om wa- hij veel werkvolk noodig heeft en tussohen rCn, don betaalde hij het Ys deel van zijn ge- ambtenaren en vakbonden platgedrukt heele korenopbrengst, benevens eon kleine geld- wordt som, 50 tot 80, als huur van het huis en van het hooi- en weiland, veld en veen dat hij De ernstigste fout der regeering is ge- jn huur had. weest, dot zij met ruime hand tractemen- Die huwrwijze heeft meer don twee ecuwen in ten en pensioenen heeft verhoogd wegens Drente bestaan. In tijden van eenige welvaart de daling van de waarde van den gulden, waren er genoeg huurders, in tijden van achter- Zij kon voorzien, dat bij goede muntpoli- uitgang te weinig. Een goede huurder (meier), tiek die dn ling tijdelijk zou zijn en. dus die het land goed onderhield en bewerkte cn slechts aanleiding had behooren te ziin rot zijn huur behoorlijk betaalde, werd door den een t ij d e l ij k e n bijslag. Ook de Kamer verhuurder (heerschop) zeer geacht en er zijn had haar op den verkeerden weg niet be- meiers geweest, die, met hunne zonen en klein zonen als huuropvolgers, 100 jaar dezelfde boerenplaats hebben bewoond en gebruikt. Al tijd bestond de huur uit „voorhuur", d. i. eenc geldsom voor huis, groenland enz. als boven vermeld, en uit „de derde", d. i. het derde deel van den korenopbrengst. Sedert 1870 zijn armere huurwijzen in zwang gekomen. hooren te volgen. De verhouding van het deel der bevol king, dot de schatkist moet vuTTen en zijn belastingen in guldens van steeds toene mende waarde moet betalen, tegenover ben die ze uit de schatkist ontvangen is te scheef geworden. De verhoogingen van tractementen en pensioenen, welke geen ander motief hebben don de daling van waarde van den gulden, zullen als b ij- slag moeten worden behandeld cn ver minderd naarmate de gulden aan koop kracht wint, óf de muntpolitiek die de volle goudwaarde van den gulden hersteld wil zien, stuit af op het toenemend defi cit op de staatsbegrooting en ook ons land zal in toenemende mate met papiergeld overstroomd worden. Dit is het alternatief: ik althans zie geen anderen weg. 't Goede van de afgeloopen verkiezin gen is, dat de partijen den financieelen janboel moeten redderen, wier ministerie dien heeft veroorzaakt. Kunnen zij het niet, dan moet er een bezuinigingsministe rie komen, dat voor het geval dat de Ka mer niet medewerkt bij wijze van spre- De hertjes op Sonsbeek. Onderstaand aardig instontanétje vinden wij in de Amsterdamsche Courant. Ze zijn er weer, de jonge hertjes op Sonsbeek. Kleine, onevenredig gebouwde diertjes, met veel te lange pooten, met groote, schrikachti ge vraagoogen, met steeds in actie zijnde oor schelpen cn een klein wit konijnenstaartje. Die ooien en dot staartje vormen de taal van het jonge hertje, doormede drukt het uit zijn angst, verbazing, vreugde en verdriet. Ziet ze liggen, dicht bij de moederhinde, nietige hoopjes le ven in een fraai gedoalderd bruin huidje, ziet hoe de lange ooren heen en weer flappen, hoe zij gekeerd en gewend worden naar ieder geluid, dat uit de geheimzinnige wonderwereld, waar van het hertje het middelpunt uitmaakt, tot het jonge ding doordringt. Een kind dot lacht, een kraai die krast, een hond die blaft, een auto, die langs 't park ronkt, op alles reogecrcn do be wegelijke ooren. Klinkt het geluid al te angst aanjagend, dan richten de groote vochtige oogen zich op de moeder, maar, die, oud en levens wijs, toont niet de minste ongerustheid, en het jonge hertje voelt zijn angst wijken. Dit demon streert het met zijn staartje. Evenals de ooren is ook dot voortdurend in beweging. Als een wit seinvlogje zwaait het heen en weer, cn voor wie tracht door te dringen in de geheimen van het hertcnleven, wordt het spoedig duidelijk, dot ook dat staartstompje een voorname factr is in het leven der dieren. Zoo liggen daar op Sonsbeek do jonge hert jes weer. Zoo leeren zij zich aanpassen aan het leven in hun kamp, leeren zij dc neigingen, wel ke zij hebben geërfd von een lange, lange rij voorouders, cn die hun zeggen, dat iedere be weging, ieder geluid gevaar bcteckcnt, onder- di ukken, leeren zij den mensch, hun natuurlij ken viinnd, als vriend kennen, die zij straks na- loopen langs het hek, bedelend blatend om een stukje brood. Een merkwaardige eetbare paddestoel. In afl. 3 van „Tropische Cultuur" geeft de heer C. van Ovcreem een met teekeningen cn foto's voorzien artikel over de door dc Chincc- zen veel gekweekte en gegeten roodsporige Agaricocee: Volvoria volvncen Buil. Het is een paddestoel, die in de tropen ongecultiveerd voorkomt op weggeworpen rijsthalmen, ook op rottende resten van andere planten. De kweeke- rijen van dezen paddenstoel zijn bij de Chince- sche rijslpellerijcn om Buitenzorg overal te vin den en zijn zeer primitief ingericht Zij zijn Varkensmarkt - Amersfoor*. •Speciale afdeelliig Maison VAN EIMEREN. I 1 1 Coiffeur Posflclieur Colffense VHJERSSTRAAT 14. - Tel. 205 Hoogst Modorno Salons voor DAMES cn IIEERRN - Manicure Magazijn van Farfumurioön on Toilot-Artikolon. BADINRICHTING BMi/ninii/n i inu wordt, gaf hij aan deze Volvoria Volvoceo dot variëteit edulis, waarmee hij tevens dc voronM' woordelijkheid voor de eetbaarheid von dc** Europcoschen vorm van zich afschudt. reeds vroeger door de hecrcn dr. Rutgers cn Deinum en ook door Van Gorcum beschreven. De kweekbedden zelve hebben den vorm von „mcules" of champignonbedden, liggen in de open lucht vlak bij de plaats waar de podi-ofval wordt gedeponeerd en bestaan uit rijststroo, dat in lagen ligt, wanrtusschen asch van padistroo en rijstzemelen (dédek) gestrooid wordt. Een cn ander wordt geregeld natgehouden. De bedden worden van zelve geinfecteerd door de sporen van de verlangde soort, die in de nabijheid on gecultiveerd voorkomt. Voor broed behoeft dus niet gezorgd te worden. Ongeveer een dag of veertien na het berei den van zoo'n kweekerij verschijnen op den buitenkant der bedden de vruchtlichamen, die iederen avond cn morgen worden geoogst. Dit duurt zoo enkele maanden en daarna worden de bedden op dezelfde plaatsen door nieuw mate riaal vervangen. Eigenaardig is het dat de Volvario-soorten in Europa meest alle als giftig te boek staan. Waar nu deze zwam naar hem uit de meest betrouwbare bronnen bleek algemeen gegeten Stand der landbouwgewassen op 20 Juli. Door landbouwnutoriteitcn cn het mctcorolo^ chisch instituut is een overzicht samengesteld van den stand der landbouwgewassen op 20 Juli jl. Daaruit blijkt, dat de hoeveelheid regen in dal laatste week van Juni het dubbele bedroeg cn ir% het Noorden des lands het drievoudige. De mees te zomergewassen, welken den nadccligcn invloed der droogte duchtig begonnen te 'gevoelen, gingj tot hernieuwden groei over, ofschoon de regeni voor dc haver vooral op dc hoogere gron- den wel wat laat kwam cn ann do eerste snci de van het hooigras in de meeste gevallen geen nut meer kon doen. In een deel van Zeelund deed tegen het eind der maand Juni een hagelbui veel schade aan dc veldvruchten. Ofschoon de gewone aardappelziekte tot he- den zich weinig of niet vertoont, wordt uit vela streken geklaagd over het optreden der z.g. dc- generatieziektcn der aardappelen als „topbont^ „krulziekte". Gewassen, welke niet in meer dere of mindere mate door deze ziekten zijn aangetast, komen slechts weinig voor. Overigens leveren de eetaardappelen een be vredigend gewas. Zoo ook de fabrieksaardappe len. De haver heeft veel te lijden van het optre den der fritvlieg; in sommige streken is deze plaag zoo hevig, dat sommige pcrccelcn er door mislukken cn worden omgeploegd. Het vlos, <lat in het Noorden des lands een bevredigenden stond vertoont, is in de Zuidelij ke provinciën voor bet grootste deel mislukt; dc perceelen, welke niet zijn omgeploegd, ver- tooncn een slechten stand. De stond van de tarwe is vrij goed, die von do rogge eveneens. Zoo ook van winter- en zomcr- gerst. Boekweit staat vrij goed in Utrecht, Brobont cn Limburg; matig in de Oostelijke provinciën. De stand von konnriezood is algemeen vrij goed. Blouwmnanzaod stoat overal goed, behalve in Westelijk Noord-Brabant, woar de stand vrij goed is. Karwij stoat vrij goed in Zuid-Holland, Zee land en Noord-Brabant en matig in Groningen en Noord-Holland. Koolzaad is goed in Zuid-Holland cn Zeeland; vrij goed in Friesland cn matig in Groningen,, Noord-Holland en Noord-Brabant. De stand van de tabak in Gelderland en Utrecht is vrij goed. Klaver voor zood stoat vrij goed. Voldbooncn staan cr goed voor. Bruins boonen eveneens. Erwten staan er zeer goed tot vrij goed voor. De stand von dc suikerbieten is goed tot zeer goed. Cichoi ei stoot er zeer goed voor in Friesland cn goed in Zuid-Hollond cn Brabant. Uien vertoonen een zeer goeden stond in Zuid-Holland. Overal elders is de 9tond goed tot vrij goed. De voederbieten vertoonen een goeden stond. Dc klaverstand is slecht. In Lim burg is hij zelfs mislukt. De stand van lucerne i5 vrij goed tot goed. Op de lagere veengronden is de stond van hel weiland thans weder vrij goed tot goed; ook op de klei begint de stond weder vrij goed te wor den, terwijl op het zond, waar de toestand vóór de regen nijpend was, thans de toestand weder: ij boeten voor onze geboorte ten eerste üoo te leven, en in de tweede plaats door te sterven. SCHOPENHAUER. 67 door ROBERT HERRICK. ?JQ, hij zei, dat ik rust moest nemen, en 'Mj £Taf m'j een drankje, om mij op te wekken. Maar rusten kon ik niet en de drank hielp me niet. Ik ging naar een anderen dokter en die gaf mij weei wat anders. Dat hielp me voor een paar dagen toen ging ik weer naar een ander, ik was zoo zwak geworden. Die zond me naar een ziekenhuis en de dokters daar hebben me geopereerd. Het heeft me niet geholpen. Ik ging weer naar huisik wou maar dood, maar dot kon ik niet er was zooveel te doen 1 Daar was het oogenbli'k nog niet iroor gekomen," zei ze zacht. „B\ toen ik sterk genoeg was om op te staan $n te loo- pen, ben ik hierheen gekomen." „Waarom „In het ziekenhuis lag een vrouw In het bed Iteast mij en die heeft me van uw Genezende bron verteld. Ze was hier in het Noorden ge feest en zei ,f haar het loven gered hadt dat was jaren geledenZe zeiHij is de eenige dokter, die zieken kan beter maken hij is een Genezer 1" Ze keek naar Holden met een uitdrukking van zegevierende overtuiging en haar lippen krul den zich tot een gelukkig lachje, zoodat hoar gezicht jonger leek, minder vervollen en uit geput. De dokter schoof ongeduldig heen en weer. „Dus op die paar woorden van een vreemde fn het ziekenhuis bent u die duizenden mijlen hierheen gereisd, naar een man van wien u eigenlijk niets wist Dat is niet heel verstan dig." De vrouw glimlachte weer. „Hoe wist u, dat ik iets voor u zou kunnen doen „Omdat ik u zoo noodig had I" Dê dokter liep in gedachten heen en weer. „Ze had me den naam van het meer gezegd Sanguishine. Ik heb het opgezocht op de kaart Sanguishine I" Ze sprak den naam zacht liefkoozend uit. „Hoe wist u, dat ik hier zijn zou U zei, dot het een paar jaar geleden was, dat <üe vrouw onder mijn behandeling was." „Ik had u zoo noodig," herhaalde ze „Het is hier heel anders dan ze vertelde, heel andersZe hield op, ze had bijna gezegd, dat de Genezer zelf niet de man was, dien zij haar beschreven had. „Hoe anders „Het is hier net als op andere plaatsen, waar je wel beschrijvingen van leest, met mooie hui zen, en lanen en bloemen, en overal irtensohen." „Wat hadt u dan verwacht?" „Dat weet ik niet het moest hier wijd en stil en eenzaam zijn ze zei, het was de echte wildernis I" „Lang geleden was dot zoo nu is er niets meer over van die wildernis^,' „O, is dat de redenmaar u bent er toch nog I" „Hoe weet u, dat ik nog dezelfde ben dat ik voor u kan doen, wat ik voor die vrouw gedaan heb Ze keek hem angstig aan, en haar gezicht betrok toen ze fluisterde„Ja, dot weet ik niet I" De dokter fronste zijn wenkbrauwen en keer de zich af. „Het is hier heelemaal vol ik heb net zooveel patiënten als ik opnemen kan, eigen lijk al meer.... Bovendien," voegde hij er ruw bij, „het kost geld om hier te zijn een heele- boel geld I Hebt it daar aan gedacht Hebt IJ al eens kenuis gemaakt niet onze artikelen. Bij een billijken prijs verkoopen wij uitsluitend „Die vrouw zei, dat u niets hadt willen aan nemen voor alles, wat u voor haar gedaan hadt." Hij maakte een handbeweging alsof hij zeg gen wilde, dat dit lang geleden was. „Dc zal werken en u later betalen ieder keer wat," zei ze verlegen. ,Jk weet niet waar ik u stoppen moet," mom pelde hij meer tegen zichzelf, dan tegen haar. „Ze heeft ook verteld die vrouw dat de zieken in tenten cn in houten hutten lagen, die ze voor zichzelf moesten maken, als ze konden ze lagen dicht bij den grond onder de sterren Ik kon hier toch liggen, beschut door de boomen I" En toen hij dit verwierp, smeekte ze„O, neem me toch I Laat me toch blijven IStuur me niet weg. Ik m o e t beter worden I" Hij wendde zich ongeduldig af, alsof hij al te veel tijd aan haar versoild had. „Dat huisje is leeg," zei ze, met een blik op het door wingerd begroeide raam boven haar. „Lant me hier blijvenl" De dokter schrikte even. „Ik kan me niet weer in wanhoop terugslee- pen, heel dat lange eind dan zou ik nog liever Ze keek over den rand van de rots naar het blauwe water beneden, alsof ze zich van de klip wilde storten en rust zoeken onder de stalende oppervlakte van het meer. „Het huis is leeg," mompelde de dokter in zichzelf. „Het heeft lang leeg gestaan/' Ze zei niets, ze voelde, dat dit huis op de een of andere manier herinneringen bij den man opwekte. „Het is heet toevallig, dot u me hier van tmorgen vondt/' zei hij stroef. „Ik kom niet dikwijls dezen kant uit." „Het is hier mooi,' zei ze zacht. „Zoo ver weg van de wereld." „Kom," zei hij bevelend. Hij ging haastig naar de venveerde deur van het kleine huis en bonkte er hevig tegen met zijn ééne knie. Langzaam gaf de deur toe, het slot bezweek en eindelijk vloog de dour open. „Ik heb den sleutel lang geleden verloren," legde hij uit. Ze volgde hem in de groote donkere kamer. De grijze asch in den haard was bedekt met stof en reet. Er was een muffe lucht van het lange dichtzitten, maar alles was in orde de groote tafel, de lage bank, de sneeuwschoenen (hingen nog aan de balken. De dokter bleef midden in de kamer staan, en staarde 'n oogen- blik om zich heen, verdiept in zijn eigen ge dachten. Hij was de vreemde vergeten. „Leeg, leeg," mompelde hij. De vrouw ging zacht naar het breede raam, en deed het open. De warme zomerlucht vol geuren drong de stille kamer binnen. „We zullen het leven er in laten.'' zei ze zacht, „dan wordt het een tehuis voor mij/4 De dokter schrikte alsof haar toevallige woor. den hem troffen. Ze glimlachte tegen hem cr zooals ze daar stond bij het raam, do dikke wingerd op zij duwend om lucht en zonne schijn toe te loten scheen ze al een ander wezen dun die eenzame in het zwart gekleede vrouw, die hij een uur geleden gevonden had, ineen gedoken voor de deur. Ze was grooter dan hij gedacht had, met een zekere bevalligheid in haar bewegingen cn het trillend glimlach^ om' haar dunne lippen sdheen haar gelaat de jeug dige uitdrukking terug te geven, die ze sinds long verloren had. Ze was een vrouw, die zeket eens bemind was geworden. Een droeve uit-f drukking van onvervuld vrouwzijn log in haat peinzende oogen. „Ja I" riep de dokter uit, terwijl hij het room aan den tegcnovcrgestelden kont opendeed „het huis heeft veel te lang dicht gezeten* Het had eerder in gebruik genomen moeten wordenIk zie, dot er een lek naast den schoorsteen is dio zal ik laten maken... U zult hier voorloopig best kunnen blijven. Ils zal u iemand zenden." (Wordt vervolgd.) SPOEDIG RETOUR.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1922 | | pagina 5