AMERSFOORTSCH DAGBLAD „DE EEMLANDER
BINNENLAND.
2lé Jaarqanff
No. 73
DERDE BLAD.
Schijnbare bezuiniging,
Faansc'ie Brief.
Rotterdamscbe Brief.
Modspraatje
Zaterdag
30 September I92f"
s^Hier staan wij, wij lornnen ook anders."
Dit gewijzigde woord van Luther is in de ver-
Soezings dagen nog al eens geciteerd ter ka-
irakteriseering van het „voormalige" kabinet
Ruys de Beerenbrouck, dat gelijk men weet
«pngeveer gelijk in samenstelling was als het
tegenwoordige ministerie.
'We (hebben in de afgeloopen wetgevende
period's bij bc-rhaling gezien, hoe een minis
ter, 'hoe heel het kabinet „vandaag zus en
morgen zóó dacht over de meest belangrijke
•Vragen, telkens wijkende voor of toegevende
aan een ietwat forsohen aandrang van toe
vallige meerderheden. De geheele regeer
kunst heeft in de afgeloopen periode bestaan
in pogingen om althans de meerderheid
der ministers te laten blijven zitten aan het
hoofd der departementen, die zij he eten te
leiden.
Na het spel met de crisis van 1921 en
Xet ongehoorde geknutsel met de crisis van
1922, konden wij uit den aard der zaak:
niet verwachten, dat het „nieuwe" kabinet
thans een anderen koers, een vaste lijn zou
volgen. Maar dat het tweede ministerie-
Roiijs zich al dadelijk zóó ernstig zou bloot
geven, als het thans doet, dat het onmiddel
lijk weer den slinger-weg zou volgen en de
zig-zag-bjn zou gaan, dat hadden wij zeker
niet verwacht. Het „overleg" met de Kamer
fracties der Rechtsdhe partijen heette im
mers, zij het dan slechts voor een jaar, tot
een bevredigend resultaat te hebben geleid I
We zien er niets van. Integendeel. We
hebben een vorig maal al gewezen op de
onverdedigbare splitsing van het nog niet
geheel vereenigde departement van d'efen-
sie In de oude ministeries van „Oorlog" en
Marine, ofschoon het „vorige" kabinet Rirys
eer» viertal stevige argumenten ten gunste
van de vereeniging had gegeven.
Nu zou de lijn van bezuiniging gelden.
Met positieve zekerheid zou deze worden
gevolgd. En wie de cijfers van de millioenen-
<rede voor oogen kreeg, geloofde heel even
*>r wordt bezuinigd. Er wordt 17 procent be-
zoirJgd l
Bij nader bestudeering van de water- en
melkachtige toelichting en van de cijfers
volgt al spoedig de ontgoocheling T Werke
lijke bezuiniging zal misschien in de
toekomst worden verkregen. Als een tal van
wetten zullen zijn aangenomen, die bezui
niging mogelijk zullen maken. Maar
voorloopig wordt de Rijks-affaire op den
eelfden voet voortgezet.
Het denkbeeld scheen aanvankelijk ook
JÖechts door den een of anderen dorps-
acribent te zijn gelanceerd: 17 procent be
zuiniging voorschrijven in plaats van na te
s ifm, met welk bedrag elke der begrootin
gen kan worden verminderd, het zou immers
een rare procedure zijn. Maar deze eigen-
eardige bezuinigingsmethode blijkt inder
daad door een kabinet van zeer bekwame
mannen te zijn uitgedacht of althans te zijn
gevoteerd en in dit laatste geval zal de hoo-
ge ambtenaar, die het heeft verzonnen, z'n
Nederlands oh e leeuw wel krijgen. Het is een
prachtverdoovingsmiddel voor de vrien
den en partijgenooten.
Maar wie onbevooroordeeld ziet naar de
toepassing van dit fraaie denkbeeld, voelt
zijn bloed naar het hooTd stijgen. En als
hij zijn drift met moeite bedwingt, zoekt hij
te vergeefs naar een parlementair woord
voor dezen „Sohwindel."
De redactie van de Vrijzinnig Democraat
gebruikte in hare beschouwing over de
Openingsrede, toen zij zich terecht ergerde
aan de beweerde vermindering van het aan
tal departementen, die geen vermindering is,
het woord „camouflage."
Hoe goed is het gekozen. Het is karakte
ristiek voor heel het cijfergegoochel, dat mi
nister De Geer ons in zijn miMi oenennota te
aanschouwen geeft, een spelen met cijfers,
dat wij van dezen ernstigen en bekwamen
'inancier niet hebben verwacht, een
knoeien het woord is er uit dat dezen
bewindsman onwaardig is.
De begrooting voor 1923 sluit niet. Dit is
«en onloochenbaar feit. En een feit, dat te
minder verdedigbaar is, nu de minister zelf
Schrijft, dat „het grootste cultureele, hygië
nische, sociale en defensieve belang op dit
©ogenblik is de veiligstelling van
den guide n". Weet de minister dan niet,
'dat begrootingen, die met een tekort sluiten,
(onherroepelijk leiden tót de uitgifte V3<n te
veel papier, d. i. tot daling van de waarde
van den gulden? Natuurlijk wel. Maar dan
had hij moeten weigeren zulk eene begroe
ting in te dienen
Erger nog is het, dat de bezuiniging zoo
goed als geheel.camouflage is. Br werd
Inderdaad niet bezuinigd. De lagere eind-
fcijfers zijn verkregen door dat sommige uit
gaven niet meer noodig zijn. Doordat andere
uitgaven worden uitgesteld of onder „bui
tengewoon" gebracht, doordat een tekort,
op de begrooting van een bedrijf te verwach
ten, niet wordt overgebracht op het hoofd
stuk der Staatsbegrooting, waar het feitelijk
thuis behoort.
Een stukje tekort wordt weggewerkt door
de ambtenaren weer te laten betalen (en
meer dan vroeger) voor eigen pensioen en
weduwenpensioen, samen vijftien milioen
gulden, m. a. w. doordat de dienaren van het
Rijk gezamenlijk worden belast met de dek-
ikdng van dit stukje tekort, doordat men deze
jjngezetenen, die men finantieefl in de hand
ïieeft, een aparte eigenaardige belasting laat
pefclen. En dan wordt nog een deel van het
tenaren van dezen tak van dienst op de
zelfde wijze te behandelen. Het is fraadf
Wie de begrootingscijfers voor 1922 en
1923 aanschouwt, ziet onmiddellijk, wet het
ministerie blijkbaar niet wil zien, dat werke
lijke bezuiniging slechts langs twee wegen
kan worden verkregen. Ze zijn beide door de
Vrij'zinnig^Democratisohe Kamerfractie reeds
geruimen tijd geleden aangewezen. De eerste
is: niet vervangen van ambtenaren, die om
welke reden dan ook, den dienst verlaten.
De tweede is: ernstige besnoeiing van de
uitgaven voor leger en vloot Deze .beide
departementen vragen voor 1923 ruim 112
millioen gulden op een totaal van 808
millioen of wil men alleen de „gewone"
uitgaven vergelijken ruim 108 millioen op
een totaal van ruim 620 millioen.
Was onze, Vrijzinnig-Democratische,
stembusleuze: „50 millioen minder op Oor
log en Marine" niet volkomen juist. En is het
gemodder en de camouflage waarvan we nu
getuigen zijn niet alleen en uitsluitend het
gevolg van de weigering der Rechtsche par
tijen om daar te bezuinigen, waar werkelijke
bezuiniging mogelijk is?
oorlog omgekomen visschcrs. Op zich zelf
schouwd zal dit monument velen zoo niet ai',en, j
kcopprcmio betalen, gelijk non wat zij, die we!
toetraden, reeds betaald hebben. De gemeente
Nederlanders sympathiek zijn. De visscher oe-j schiet het geld voor, en wilde een termijn van
De huldiging von een kampioen
Werkloozen cn vreemde arbeid
krachten Brievenbussen nan de
trams De Scheveningsche Vis*
schcrij De Dierentuin.
Piet Moeskops is gehuldigd. Ik twijfel er geen
oogenblik nan of iedereen weet wie Moeskops
is; men kent hem zooals men Einstein kent of
Pasteur. En als men hem niet kende zullen de
krantenverhalen den onwetenden lezer wel heb
ben ingelicht wie en wat Piet Moeskops is. Hij
is een tweede Willem van Oranje, kon een broer
zijn van Kenau Simons Hasselaer, kortom, hij is
een van de redders von ons dierbaar Vader
land tenminste wanneer wij alle drukte en
herrie en ge-huldig mogen gelooven, waarvan
de arme jongen't slachtoffer is geweest. Toch is
hij maar een doodgewone wielrenner, een sport
man die om den broode de sport beoefent,
Maar hij is sportman in die kwaliteit heeft hij
kans gezien in 't buitenland te tooncn dat Ne
derland in vele dingen groot kan zijn, ook al is
't maar op sportgebied. Hij is wereldkampioen
geworden of liever gebleven, want hij was
vorig jaar reeds en waar de Sport in do
laatste jaren ook een diplomatieke en propa
gandised beteekenis heeft gekregen is dus de
overwinning van Moeskops van otis land een
zaak van groot gewicht. De dankbaarheid van
den Hollander schijnt zich steeds te moeten
ten in veel uiterlijk vertoon en vandaar dat
Moeskops inslede van op een wielerbaan in de
Haagsche straten is „gehuldigd". De huldiging
had inmiddels meer van een reclame optocht
met Moeskops als, slachtoffer". Want 't merk
waardige van heel deze huldiging was, dat do
wereldkampioen zelf bescheidener is dan zijn
vriendjes en liever per tram direct naar zijn
ouderlijk huis was getogen, dan zittende op de
kap van een auto met een groote krans om
den hals langs een menschenmenigte welke hem
aangaapte als een wonderdier uit de Afrikaan-
sche oerwouden en daardoor vergat dat bij een
spontane huldiging, waarom men toch blijkbaar
was uitgeloopen, toch wel wat meer verwacht
mag worden dan een gapende menigte welke
in dat geval niet op haar voordeeligst is I Waar
mede ik maar wil, dat men nu eens moet op
houden met die dwaze reclame-optochten welke
de sport tot een paskwil maken. Moeskops is
nog jong en hij zal nog dikwijls kans op een
wereldkampioenschap kunnen krijgen; maar
moet het heen als we hem telkens weer moeten
inhalen
In de laatste raadsvergadering Kceft het pu
bliek kunnen genieten van een smakelijk debat
over df> werkloosheid en te werkstelling van
vreemde arbeidskrachten in de bouwbedrijven.!
De Socialistische heer Van Langen en de Com
munistische heer De Visser hielden daarbij prach
tige propaganda redevoeringen welke in een ver
gadering in het Volksgebouw met donderend
applaus beloond zouden zijn geworden. Thans
bleef men nog al koud onder het vurige betoog
dezer heeren, dat wij in de eerste plaats voor
onze Haagsche arbeiders moesten zorgen. Ter
wijl de koude verdween toen de anders nog
al stille beer Van St;*enbergon de niet onver
makelijke opmerking maakte, dat de Internatio
nale zoek was. Inderdaad, op de keper be
schouwd was dat ook de logische gevolgstrek
king van het Socialistische betoog. Als de hee
ren aan den lijve ondervinden dat er tusschen
theorie en practiik nog al eenig verschil is, dan
houden zij 't toch ook maar liever bij de prac-
tijk.
In Amsterdam gaat men het buitenland na
volgen daar zal men een proef nemen met
bi ie venbussen aan de trams. In een groove Za-
kenstad als Amsterdam is valt er voor een der
gelijke proefneming alles te zeggen. En wel-
lioht zal c-l: wat kunnen worden bezuinigd,
omdat als het systeem algemeen werd doorge
voerd het lichten van bussen in alle deelen der
stad onnoodig zou worden. Immers wie een brief
vlug naar 't postkantoor zou willen hebben zou
hem even in de trambus werpen en weten dat
hij over een half uurtje ten postkantore zou1 lig
gen. Voor het lichten dezer bussen heeft men
wel personeel noodig, maar dat was toch ook
vereischte voor 't lichten der gewone bussen;
daarentegen kunnen de postauto s gemist wor
den, wat een niet onaanzienlijke besparing op
levert. Hier in Den Haag acht men een proef
voorloopig nog niet noodig. Men wil eerst eens
afwachten hoe de proef in Amsterdam verloopt
en eerst van 't eventueel slagen daarvan laten
afhangen of men er ook hier toe zou kunnen
overgaan. Voorzichtigheid is de moeder der por-
celeinkast, zeker in dezen tijd waarin steeds
maar om bezuiniging geroepen wordt; vondaai
dat de Haagsche postadministratie de proef, die
natuurlijk geld kost niet aandurft. Ze heeft
gelijk. Als men er in Amsterdam succes mee
heeft is 't altijd nog vroeg genoeg om er ook
hier mee te beginnen. Den Haag is geen zaken-
stad, althans niet in di© mate als Amsterdam,
en de Hagenaar zal het over 't algemeen niet
zoo heel erg vinden als zijn brief niet zoo spoe
dig besteld wordt.
De koningin pas in ons land arjg van haar
réis door Scandinavië heeft Dinsdag het mönu-
rftATlA ..1J J _1", J A AT,
bespreking liep over de toetreding tot het alge-
y, r~,ooor ocancunavie neelt L>ms<lag liet imonu- meen burgerlijk pensioenfonds voor hen, die
gekort op „Posterijen geaelct door de QiPb- ment onthuld 'Aer naoedacliteriis var» de in <h>n dit indertiid verzuimd:^. Zij moeten een in-
fent een gevaarlijk beroep uit, maar het was in
en kort na den oorlog nog gevaarlijker. En
vele zijn als slachtoffers van dien oorlog waar
mede zij niets uitstaande hadden gevallen.
Maar toch dringt zich de vraag op of men hun
nagedachtenis niet beter had kunnen eeren door
thans steun te verleenen aan de horingvisschers
die het heel hard te verantwoorden hebben.
Van export in den zin die men er vroeger onn
mócht stellen is geen sprake meer. En de vangst
is bedroevend gerir.g zoo gering zelfs dat er te
Schevcningcn van een waren nood onder de
visschcrsbcvolking mag worden gesproken. Dat
is droevig voor een zoo nijvere bevolking ols de
Scheveningsche en het ware te wcnschen dot
daaraan eens wat meer aandacht geschonken
werd.
De Dierentuin waarvan alleen nog het laat
ste gedeelte overg bleven is heeft een nood
sprong moeien maken, oen sprong on leven of
dood. De ..Tuin" zoools deze instelling onder
de oude Hagenaars genoemd wordt, was lang
zamerhand een noodlijdende inrichting gewor
den, ondanks het feit dat het velen Hagenaars
gedurende den zomer een mooie rustige wan
deling bood en in den winter voor voldoende
vertier zorgde door concerten, bals en tooneel-
voorstellingen. Maar afgescheiden nog van
het feit dat het aantal leden in de laatste jaren
sterk was achteruitgegaan, gevolg van de
omstandigheid, dot de jongere Hagenaars geen
behoefte meer hebben aan een instelling als bet
Kon. Zool. Bott. Genootschap, was een nnderc
factor oorzaak van den geleidelijke achteruit
gang dezer instelling. Men had nog steeds niet
gebroken met het oude systeem van gezins
lidmaatschap, wat oorzaak was dat heele groote
families voor een prik lid waren van de „Tuin".
De gevolgen van dit systeem lieten niet op zich
v/achten, zeker niet in de laatste jaren van duur
te. Men liorl geen gelden om zi?n personeel be
hoorlijk te betalen wat zeer zeker al te vcroor-
deelen is. Maar even erg was, dat er zelfs geen
geld was om herstellingen te verrichten nnn-
gebouwen, bloemenkassen e.d. en dat b.v. hel
restaurant meer geleek op een boerenherberg
dan óp een modern café. Thans heeft het be
stuur, naar wij hopen nog niet te laat ingezien,
dot er maatregelen moesten worden genomen
om te voorkomen dat de „Tuin" zelf een ruïne
en de vereeniging een levend lijk zou worden,
En dus heeft men een voorstel gedaan om het
gezinslidmaotschap af te sohaffen cn le vervan
gen door een persoonlijk lidmaatschap. Het was
het eenige middel om de geschokte finoncien
weer in 't reine te kunnen brengen. Woensdag
avond heeft men er over vergaderd. En zooals
te verwachten was hebben de aandeelhouders
niet anders kunnen doen dan dit redmiddel aan
grijpen, al werd ook de vrees geuit, dat velen
voor hun lidmaatschap zouden bedanken. Dat
zal de tijd moeten uitwijzen.
De ondergrondschc Groote
bocmen. Les in bezuiniging.
Om de klandizie. Directe
bezuinigng door uitschakeling.
Do Geldcrscho Week.
Tooneel.
De gemeenteraad heeft bsslist, dat Rotterdam
liaar ondergrondsche krijgt. Zoo groeien we dan
toch langzamerhand uit tot een groote stadl
Immers Berlijn, Londen, Parijs, zij hebben de
ondergrondsche, en wij verlangden er al jaren
naar. Het is eigenlijk, wanneer ik mij goed
herinner, nog ©en ideaal van vóór den oorlog,
dat vanwege het bezuinigingsstreven dreigde
nooit uit de lucht en in den grond te komen.
Maar nu is het ei door. Wel is waar net. op
het kantje, met 21 stemmen voor en 18 tegen
(zelfs de wethouder van plaatselijke werken
stemde tegen), doch zij komt er. Het zal een
heele pluk geld kosten, en ook de exploitatie
zal ook niet veel opbrengen. Zij zal n.l., precies
als de electrische naar Den Haag, slechts twee
klassen hebben, met dit verschil, dat de laagste
klasse kosteloos is. En de vrees is niet denk
beeldig, dat de meeste menschen, die nu van
de bovengrondsche gebruik maken, voor 't
overgroote deel de compartimenten tweede
Vlosse zullen bezetten. De bovengrondsche.
waarvan nu o.a. nog een station aan de Beurs is,
zal door deze zware concurrentie wel verdwij
nen, omdat zij het twee-lel assenstelsel niet
kent. Andere tijden, andere zeden. „De ijzeren
krul" zal zich slechts in de buitenwijken kun
nen handhoven. De binnenstad kan cr alleen
op vooruitgegaan dat de „ijzeren noodzakelijk
heid" verdwijnt, en de ondergrondsche toilet
inrichting ervoor in de plaats komt. Overigens
kost deze vooruitgong de gemeente niet minder
dan 48.000, allerlei geriefelijkheden, ols een
publiek telefoonstation, erbij inbegrepen.
De boomen, die men met betrekking tot het
bosch- cn parkplan aan den Kralingschen Plas
heeft opgezet, zijn nu zoo groot geworden dat
men ze niet meer verplanten kon. Men is n.l.
indertijd alvast begonnen om de boomen aan
de gemeentelijke kweekerij te Haps in N. B. te
planten, en nu zijn ze, omdat de beslissing VRn
den Raad in verband met een oorlog slepende
is gehouden, zoo gegroeid, dat een gedeelte niet
meer voor het doel gebruikt zullen kunnen
worden. Ook de jongste vergadering heeft geen
besluit gebracht, nu weer omdat de Heide
maatschappij bij de uitvoering van het plan ge
kend wil worden.
Ondertusschcn heeft ons gemeentebestuur
een les in bezuiniging gekregen von minister
De Visser. Een bouwplan voor scholen is dooT
het ministerie van onderwijs teruggestuurd. Zóó
als daar lag werd de goedkeuring geweigerd.
De verdiepingshoogte der lokalen moest met
25 c.M. worden verminderd en de wandbeklee-
ding van tegels moest worden vervangen door
geverfde schotten. Men vervalt aan onderwijs
wel van het ééne uiterste in 'r~andere. Alsof het
onderhoud van tegelbekleeding niet de meerde
re kosten van aanschaffing ruimschoots goed
maakt, vergeleken bij verfwerk dot telkens ver
nieuwing behoeft. Onze vroegere wethouder
van Onderwijs, de s. d. de Zeeuw zag in dit be
zuinigingsstreven een aanslag op het peil van het
onderwijs. Dat is aan den onderen kant weei
overdreven.
Voorts heeft men in den raad de gunst der
gemeente-ambtenaren en -werklieden geveild.
De heeren trachtten elkaar te overbicdcn. Do
vier jaren geven om het bedrag te incosseeren,
Sommige heeren vonden vier jaren niet long
genoeg, en men heeft er zes van gemankt. Bij
dc discussie hebben de verschillende sprekers
gretig gebruikt gemaakt van do gelegenheid
om de politieke tegenstander hun gedrag in T9I3
te verwijten. De a. r. Rechters heeft den Soc.
dom., die nu voor de toetreding ijverden, alsof
hun politiek leven er vnnr.f hing, croon herin
nerd, dat zij destijds, in 1913, «die nlgemccne
toetreding zooveel mogelijk trachtten te ver
hinderen. Waarover natuurlijk één cn onder
loskwam. Bijna tien jaren geleden!
Von meer belang lijkt de beslissing van den
raad omtrent de uitbreiding van het aantal
markten. Dat is n. I. een uitstekende maatregel
om de eerste levensmiddelen belangrijk goed-
kooper te maken. Want hoewel de prijzen van
gi oenten. aardappelen en fruit zijn gedaald,
blijven rij toch veel te hoog, vergeleken met
de bedrogen welke op de veiling worden be
steed, cn in aanmerking genomen het feit dat
er overproductie is. De oorzaak hiervan is de
tusschenhandelaor, die de levensmiddelen aan
do huizen distribueert. Men is cr bij ons nog
niet aan gewend zelf naar de markt te gonn;
maar dot zal wel komen wanneer men de groo
te besparing in cijfers ziet welke daarmee be
reikt wordt. Een boer, die zijn aardappelen non
de markt brengt, krijgt daarvoor thons stellig
niet meer dan L— per mud. De groenten-
koopman verkoopt ze aan de huizen, uitge
wogen, h 8 cent de kilo, dat is per mud ƒ5. 60.
De groenten worden hanst weggegeven. De
groentenmnn loot er echter nog behoorlijk
voor betalen. Daarom is het von groot belang
indien het geluk do afnemer, de consument, in
onmiddelijk contact te brengen met den produ
cent. Daar hebben beiden belong bij.
De Linker Maasoever krijgt cr nog meer beton
bij394 gomeentcwoningen van gewapend be
ton 5 3430 per woning. De menschen, die
in woonschepen een plaats op de Rotte hebben
gezocht, worden ook al veel cischend. Zij hebben
een vereeniging natuurlijk, wie niet en
deze heeft geadresseerd om een sleephelling,
waarop bij lekkage of schade dc woonschepen
kosteloos van gemeentewege kunnen wor
den gerepareerd meerdere ringen of meer pa
len en nummering van polen of ringenbetere
verlichting van den wal door middel van elec-
triciteit, cn electrische aansluiting op de sche
pen toezicht op onbesuisd varen van motor
boten en jachten uitdiepen van het waterbe
tere drinkwater voorzieningeen ijsbreker om
bij ijsgang het water zooveel mogelijk vrij te
houden.
Als verlanglijstje niet onaardig I
Overigens staat „Ons Huis" in het centrum
van de belangstelling. Daar is n.l. ©en Gelder-
sche „week" georganiseerd, welke ongeveer
veertien dagen duurt. Een van de lokalen is
door onze tooneeldecoroteur Van der Lugt Mel-
sert herschapen in een woonkamer uit Zelhcn.
De meubelen en verder de geheele inrichting is
van en boerenwoning uit die gemeente naar
hier overgebracht. Verder is er een demonstra
tie gegeven van Geldersclie gebruiken en ver
maken, met een tentoonstelling van het werk
van schilders en teekenaars die Geldersche on
derwerpen kozen. Het is zeer karakteristiek.
Later zal er een Friesche weck komen. Dot is
buitengewoon nuttig, omdat men daardoor een
idee krijgt van den rijkdom van ons land,
van volksaard, voor zoover deze tot uiting komt
in het handwork, inrichting van de woning, ge
woonten van zijn schoonheid ook, welke in
iedere provincie weer een ander, eigen-aardig
cachet heeftvan zijn wonderlijke geschiedenis
en zijn groot verleden, welke spreken door dc
afbeeldingen en de sagen. Want meer dan uit
boeken en voordrachten leest de massa uit de
voorstelling, die onmiddelijk tot haar spreekt.
De eerste opvoering van „De Onbekende"
vnn Louis Verneuil was een succes. Het Hof
stad tooneel heeft er mogelijk een kosstuk aan,
omdat het iels van de spanning heeft waaraan
de bioscoop zoo rijk is en waarmee deze zoo
veel menschen trekt. Veel kunstwaarde heeft
het niet; het is geschreven door iemand die het
doorsnee publiek kent cn met het verlangen
duarvnn rekening houdt. En dit laatste is wel het
bedenkelijke.
Montclpolckcn.
Zelden is de wintermode het mantelpak zoo
goed gezind geweest ols dit jaar. Niet alleen dat
ze in stoffen voor pakken een prooien rijkdom
en ccne oneindige variatie brengt, ze geeft ze
ook modellen die voor den winter practisch en
kleedzaam zijn.
Haast olie manteltjes hebben een hoogen
kraag, of althans een kraag die zich met ge
mak tegen den hols op lont zetten. Don, wat al
tijd bij voorbaat succes beteckcnt, het mantel
pak wordt veel gegarneerd met bontronden.
Breede bontranden voor het gekleede jacquet,
smalle bontstrookjes voor de eenvoudige vareu-
se.
Het is niet immer noodig dat deze bontstrook
jes zich langs den gcheelen mantelomtrek be
vinden. Als binncnomlijsting van een liggende
kraag, nis buitenomlijsting van een slaande,
met een klein rondje op de gefingeerde man
chet, brengen ze reeds eene aardige garneering
aan.
De hoofdvorm van het modieuse mantelpak
is eene voortzetting van de aardige losse vor
men der zomermode, die gewoolijk bestonden
uit korte jeequets met wat fnntosie-;n-eigcn-stof
versierd. De ceintuurtjes ziiten loog en bestaan
bij effen stoffen uit ingeslikte koordribbels, die
er mooi dik op liggen.
Wat de mode al niet voor fantastische din
gen verzint, om de manteljaquetjes op te sieren
is ongelooflijk.
Zij vergenoegt zich de eene maal met een
rijtje gewone ingeslikte plooitjes. Een ander
maal, zet zij kleine, van de stof gemaakte drie
hoekjes zoo dicht op- en naast elkaar op het
mantclschoolie, dat liet wel een detachement
netjes in de rij gepriv.sle rekruutjes lijkt.
Indien de mantelschoot wat langer uitvalt
want niet iedereen houdt van die korte vormen
dan stikt men eeno heele rij biais van de
zelfde stof boven elkaar ter gameering, cn
krijgt daardoor vanzeli een uitstaand schoot-ef-
fcct. Om nu weder de mouwen en de kraag
daarmede te deen hnrmoniec-ren geeft men ook
dezerv den uitstaanden vorm, bekend als scho-
teltjesvorm. Dt kraag die opwaarts gaat, wordt
oan de buitenzijde gegarneerd, de monehiileii
vallen op de hnnd en ook dot is even flnltcu^
voor de hand als de col voor hot gelaat.
Naast de losse jnquet-vorm dingt de Blouse»
Russe met breeden overslag en sluiting ter zijd*
st^-rk naar de gunst.
Men kan zich voorstellen hoezeer dit vit; ge
model de a'gemccne goedkeuring zal \ycgdrn<
gen, ols men bedenkt dot het vooral voor flu
weel de modevorm zijn zal.
Met zijn afstekende schoteltjeskrnng, die met
eene andere kleur fluweel, dan wel met ccn©
plottc-bontsoort gedoubleerd kan zijn, met zijn
fluweel- of bont rond langs dc overslag is het
een manteltje dat haast universeel mooi gevont
den wordt. Indien de randgorneering von den
overslag longs een dergelijke overslag nan d n
rok tot onderaan doorloopt is het effect niet
te onderschatten. Het pakje behoeft dnn nog
niet eens van bontronden of anderszins aan niniw
tel- en rokzoomen voorzien te zijn, oni tot het
gekleede genre te behooren.
Nu we met de blouse-Russe allerlei overblou-
sende vormen gekregen hebben, ziet reen oolc'
het gewone overblouscndo jacquet met aange
zet ten schoot opdagen. Dit heeft ook al een
schoteltjeskraag, waarvan ik tot beter begrip
de definitie kan geven, dat het een opslnandc-n
krnog is met rondgeknipten, even omvallenzen
rond, die den vorm vnn een schotelt je aanneemt.
Gewoonlijk is bij de nieuwe krnng, nlles uif-ecn-
stuk geknipt, n! lijkt hij mij een voorlooper van
de uit deelen bestaande Stunrt-kroog die het-
zelfde effect mankt, en die, wie weet hoe spoe*
dig in de wintermode komt opduiken.
Noost deze twee vormen is er een derde, do
b!ous*-vorouse, die bestaat uit ccn recht los
jasje, in eene breede heupceintuur gevat. Dit
zal wel de populairste vorm voor jongenieisjos
worden, want hij kleedt zeldzaam jeugdig en
chique. Bij den vorcuse-vorm Is do breede cein
tuur het voornaamste onderdeel. Zij is beeldig
gesoutneheerd, van lieve gebrocheerde stof ol
in nnnst elkaar liegende reepen verwerkt, die
don ter zijde met puntjes over elkaar sluiten
en somtijds door gespjes afgewerkt worderu
In de elegante kleedinn- sluit deze vareuse zich'
aan bij een fijn nnmiddagtoiletje cn vormt door-
mode op cenigen afstond gezien een soort
robe-mantenu.
Wot de gekleede mantelpakken voor dit sei
zoen zoo aantrekkelijk mankt, zijn de prachtige
stoffensoortcn die cr voor gebruikt worden.
De matelassés zijn nu olgemcen ingevoerd,
daarbij komen cotcle's cn schitterende wollen
brochéstoffen. Niet altijd worden deze kostbare
weefsels voor geheele mantelpakken verwerkt
Onder ccn matelossó josje kiest men dikwijls
een effen rokje vnn fluv/eel of nmazöne-laken
in dezelfde kleur.
Do wollen-broché stoffen bestaan uit ccn on
dergrond van vclours-dc-Ioinc cn zijn bedrukt
met echt iluweelen dessins. Men kan zonder zo
zelfs gezien le hebben, wel nonncmcn, dat dezo
contrasten van dof en fluweelig een rijken in
druk moeten maken.
Ook in fluweel is cr een massa nieuws. Aan
het Smyma-fluwcel met zijn doffen pool di©
heel fijn cn dichtineen niet witte lijntjes over
trokken is, komt eene eerste plaats toe nis stof
voor mantelpakken. Cotelé fluweel is nog frnoier
cn glanzender dan het toch al zoo suffisantd
wollen cotelé. Mantelpakken von velours-chif
fon cn spiegelfluwoel behooren ook al niet tot
de zeldzaamheden. Wat kan men zich denken
zoo fraai, uls deze soepele stof op vorstelijke
wijze met bont omrandt Waarlijk wie goed in
de duiten zit, goot ze stellig, bij het zien vnn
zooveel moois, oan het rollen brengen.
GRACE ALLAN.
Uit de Pers.
Regeering cn Tweede Kamer.,
D e T ij d schrijft:
Het heeft de aandacht getrokken, dat
binnen korten lijd tot tweemaal toe vrt-
gen zijn gesteld aan de regecring, of ge-
den voor opdrachten, van harentwege ge
geven, reeds door de Tweede Kamer waren
toegestaan.
Enkele leden der Rechterzijde schijnen
van mcening le zijn, dnf de Tweede Kamer
er niet langer genoegen mede mag nemen,
zoo te weinig rekening wordt gehouden
met haar begroolingsrecht, en zoo bij
Ulnar crediclen worden aangevraagd voor
opdrachten, die reeds zijn gegeven. Even
min haar suppletoire begroolingen worderï
aangeboden voor uitgaven, welke óf wel
bij de oorspronkelijke begrooting hadden
kunnen worden voorzien, óf wel reeds'
lang soms zeer long hebben ploot»
gehad.
Men mag vertrouwen, dat onze gekoze»»
nen zich in dezen niet onbetuigd zullen In-
ten. Immers het R.-K, Stootsprogrom zegt
uitdiukkc-lijk: „Goedkeuring voor de volks-
vei tegenwoordiging van wetsvoorstellen,
die nieuwe of buitengewone uitgaven vor
deren, heeft niet plaats, dan met gelijktij
dige aanwijzing der middelen tot bestrij
ding van deze uitgeven."
Van de toepassing van dit programpunt
zou weinig terecht komen, wanneer aan
sommige departementen belongrijke uitga
ven werden gedaan, waarvoor achteraf do
middelen bij de Stnlen-Gonornal worden
gov eagd.
Het ligt o. i. op den weg van de R.-IC
Kamerleden, om aan deze voor onze finan
ciën noodlottige methode, die in de crisis-
jarer non sommige departementen mnar
nl te veel ingang heeft gevonden, een ein
de te moken, door alle suppletoire begroo
lingen, waarvan de uitgaven reeds zijn ge-
dnnn, onverbiddelijk af te wijzen.
Met den Fronschcn slag.
Het Alg. Ned. weekblad De Vr ij beid
noemt het geen groote kunst voor de regee
ring om op de Stoatsbcgrooting de tekorten
op d-» posterijen en dc spoorwegen weg t©
„decrMeeien". Het blad schrijft:
Het Is schier misleidend zich ols volgt
uit le drukken: „Aon het tekort op het
spoorweg- en hot postbedrijf moet een voW
strekt einde gemaakt worden, opdat oIk'
thans hiervoor gec i bedrag op de ge
wone begrooting behoeft te worden
uitgetrokken". (Spaticering vnn ons). lm«
mor>; het 1 te deel ven den volzin heft
