AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander"
DERDE BLAD.
Brisf uit Weeuen.
Finactieet Overzicht.
21e Jaargang
Ko. 84
Zaterdag
7 October 1922
keerden, overgebracht naar het nieuwe buiten
land, en vooral naar de hoofdsteden van de suc
cessie staten. Oostenrijk heeft daardoor 't groot
ste deel der metaalindustrie, der glas- en porce-
ïeinindustrie, bijna de geheele textiel- en suiker-
nijverheid van de oude monarchie verloren, zon
der dat het mogelijk was, in weinig uiren en on
der de moeilijkst© omstandigheden iets ter ver
vanging van het verlorene in het leven te roe
pon. Wel zijn er talrijke nieuwe fabrieken op het
gebied van het tegenwoordige Oostenrijk ont
staan, maar het is de vraag, of zij de concurren
tie kunnen volhouden, want veel, vooral de
steenkool, moet tegen enorm hóoge prijzen uit
het buitenland worden ingevoerd. De zooge
naamde „witte steenkool", d. i. de electriciiiteit,
zal wocrschijnlijk in later tijd, Oostenrijk onaf
hankelijk maken van kolenimpert, maar de
bouw van de reusachtig© electricitcits- en water-
krachtinsteliniics, die daartoe nooaig zijn, zal
nog jaren op zich laten wachten, wijl het onmo
gelijk is de bcnoodigde sommen spoedig bijeen
te brengen.
Al kan olzoo een versterking van de Nieuw-
Oostenrijksche Industrie in den loop der jaren
verwacht worden, de republiek is thans geen
industriestaat.
Eeven weinig echter is zij een londbouwstaat,
wat ook weer samenhangt met het hooggeberg
te-karakter van het land. De oude monarchie
bevatto gebieden van intensieve landbouw-pro-
duclie. De Boheemsche veeteelt en melkerij, de
graanbouw in Galicië, voorzagen het Alpenge
bied rijkelijk van alles; terwijl Hongarije zoowel
als vee- als korer.leveroncier in aanmerking
kwam. Onder den druk van deze concurrentie
bleef de landbouw in de Oostenrijksche Alpen
ten achter en ontwikkeld© zich zeer langzaam bij
ste exportartikel van Oostenrijk is, zijn groote
v/orden. Het gras van de weiden strekt tot voed-
De economische toestand.
Wèonen.
Sedert Juni 1.1. is Dr. Ignaz Seipel Oostenrijks
jBondskanselier. Ook zijn tegenstanders in de
c.-Dem. partij moeten erkennen, dat deze po
liticus, die prelaat is en 'professor der zedeleer
ban de theologische faculteit van de Weensche
universiteit en tct den rechtervleugel van de
Christelijk-Sociale partij behoort, een werkzaam
heid ontwikkelt, welke het steeds dringender
Oostenrijksche vraagstuk telkens opnieuw aan
Europa voorlegt. Als is hij 'n geleerde, hij is
geen boekenworm, die buiten de maatschappij
staat; hij is geen theoreticus, maar een man van
do daad en van nuchter-praktische levensopvat
ting. Dat kon men zijn smal, energiek gezicht
imet de schevpo door brillenglazen schitterende
Óogen en den gebogen neus zelfs op Sacra
mentsdag aanzien, toen hij, pos tot Bondskan-
i$elier gekozen, trouw aan de traditie der
Roomsch-Katholieke kerk deelnam aan de prach
tige en kleurige processie van St. Stephanus in
'«den donkervioletton prelatenmantel, onmiddellijk
Richter den vorst-aartsbisschop van Weer.cn, Dr.
Pitil, die de monstrans droeg.
Het nieuwe Oostenrijk is door het vredesver-
(Ürng van St. Germain als kern van de uiteenge
vallen monarchie overgebleven en heeft sedert
ihet begin van zijn ontstaan met do zwaarste
zorgen en do grootste moeilijkheden te kampen.
Weliswaar is het nu gedaan met de twisterijen
tover nationaliteit en taal, die de monarchie tien
tallen van jaren hebben peheerscht, nu de jonge
republiek bijna uitsluitend door Duitschcrs be
woond wordt, behoudens kleine afwijkende groe
pen, zooals rrfen die overal aantreft, maar die
geen overwegenden poli rieken invloed uitoefe
nen. Aan den strijd, die nu eenmaal in de poli
tiek, helaas, onvermijdelijk schijnt te zijn en zoo
oud is als de wereldgeschiedenis, wordt in Oos
tenrijk uiislui chd richting gegeven door de
partijprogramma's, die in iedere natio voorko
men, ingegeven door verschil van beroep, le
venswijze en opvoeding".
De sterk :ie partij in Oostenrijk is de chrislc-
Üjk-sociale, die daarom cok den hoog sten func
tionaris na den Bondspresident, dien van Bonds
kanselier aanwijst. He' is de partij van de con
servatieve kleine burgerij in de steden c n van een
?root deel van de bevolking van het platteland.
egenovcr haar slaat maar weinig zwakker
de Sociaal-Dernokratic n\et haar bekend interna
tionaal program; tot haar behooren in hoofdzaak
de arbeiders en een ge 1 ^elte van de landelijke
bevolking, vooral de landbouw-arbeiders. Op de
wip tusschen deze beiden zit de kleine, maar in
tellectueels hoogstaande groot-Duitsche partij,
waardoor de ontwikkelde lagen der stedelijke
bevolking, de amblcnaien, geneeskundigen, juris
ten, ingenieurs, professoren cn kunstenaars ver
tegenwoordigd worden cn waartoe ook de vroe
gere minister van Bnitenlandsche Zaken, graaf
Czernin, als afgevaardigd behoort. De commu
nisten zijn te gering in aantal om eon politieke
ról te spelen.
De Soc.-Dcm. partij met haar machtigen, in
vloed in bres de kringen is als pdlifmke partij en
els machtsfactor te sterk, dtn dot de Christen-
Socialen, gesteund dcor dc Groct-Duitschers
zonder haar te hooren, zouden kunnen regeecen
©n het is daarom trots heiligen sirijd en vurige
debatten in den „Nc.ticnslrat" gedurende de
laatste 4 jaren in nagenoeg alle gewichtige
vraagstukken tot compromis ,.n gekomen, die
natuurlijk noch de eene noch dc andere partij
Bis ideale oplossing voorkwamen, maar die toch
den betrekkelijk rusligen gang der Staatszaken
tn de afschaffing mogelijk maakten van vele
wetten, zonder al te sterke wrijving. Uit een en
onder volgt, dot ook c-p het gebied der binnen-
landsche politiek niet c? voornaamste bezwaren
liggen tegen het voortbestaan van den njeuwen
slaat, al blijft er veel, dat men anders zou
wenschen.
De moeilijkheden liggen vooral op economisch
vobied en zijn daarom, dier even als elder?, pro-
men, die ver over de grenzen van den slaat
'eiken en van internationale, ja Europeésche be
trekenis zijn. Deze economisch© vraagstukken
zijn een gevolg van het dictaat van St. Germain,
dot do republiek Oostenrijk uit het samenstel
<ler Oostènrijksch-Hongaarsche monarchie licht
te en hear een zelfstandig politiek cn, daardoor,
economisch beslaan toewees, zender te over
wegen, onder welke voorwaarden dit mogelijk
vee.
Een moderne slaat en dat geldt voor kleine
en groote hec-ft in liet samengestelde mecha
nisme van de algemcene economie drie moge
lijkheden cm zijn economisch bestaan te verze
keren. Beschikt een slaat over twee of zelfs alle
drie deze mr. gelijkheden,.-des te bet erf Maar over
een dient hij te beschikken om verder te kunnen
bestaan. Wnnneer wij-nu e?n onderzoek instel
len naar de bestaansmogelijkheden der jonge
republiek dan ontstaat het volgende beeld.
Oostenrijk is tegenwoordig geen Industrie
staat. Reeds do geografische gesteldheid bewijst
dat, want groote industrieën gedijen niet m 't
gebergte. Krachtig industrieel ontwikkeld is
daarom alleen dat gedeelte van den staat, dat in
het middelgebergte of in de vlakte ligt, dus
•V/eenen en stukken van Beneden-Oostenrijk;
verder in de Stiermarken groot geworden ijzer-
industrie. In de monarchie zocht de fabrieks-
ïniverheid, zooals overal op de wereld, de na
bijheid van de grondstoffen, vooral die van de
goedkoopst mogelijke erbeidskraenteri. Daar nu
in het tegenwoordige Oostenrijk zoo goed als
geen kolenmijnen voorkomen en de werkman in
de niet-Duitecho gedeelten der monarchie, ton
gevolg© van zijn eenvoudiger levenswijze, goed-
kooper v :s dan die van de Duitsche gebieden,
werden de bedrijven reeds tientallen van jaren
geleden overgebracht naar streken, die nu niet
meer tot Oostenrijk behooren. De directies van
deze ondernemingen zetelden echter bijna
zonder uitzondering in Ween en, waar het sterke
<en modem georganiseerde verkeer, de banken,
[do rechtbanken, de ministeriër. en andere re-
gc-eringslichamen decommerciëele leiding van
de veraf gelegen fabrieken vergemaldcelijkte. Na
het ineenstorten der monarchie was deze toe
stand natuurlijk niet meer te bestendigen. Het
was ondenkbaar een onderneming van uit Wee-
nen te leiden, terwijl de fabriek of het terrein in
't buitenland lag, dat de jonge republiek min of
meer vijandelijk gezind was. Dientengevolge
werden in de laatste 4 jaren de directiezetels der Het herstel van-den Pondenkoers heeft op zijn
snees*© jwutenwiiunfien, welk© in dit fiwjftl vver- beurt «dc .betere stemming te Londen en te New
York in de hand gewerkt. Vooral in laatstge
noemde plaats is de tendenz in dc afgeloopen
week weder willig geweest. Naast de gunstige
politieke berichten was deze vaste houding te
danken aan de mededeelingen betreffende den
toestand in handel en nijverheid, en in den
landbouw. Tengevolge van de daling in dc prij
zen van verschillende landbouwproducten was
de koopkracht van de bevolking in de land
bouwdistricten sterk verminderd. Vooral in de
katoenstateri heeft de crisis zich scherp doen
gevoelen. Van een maximumprijs van 43.75
dollarcents per lb. in Mei 1920 was de noteering
voor katoen tcrnggeloopen tot 11.25 cents per
Ib. in Maart 1921. In verband met deze prijsda
ling was destijds besloten tot een aanzienlijke
inkrimping van den katoenaanplant. Door een
vermindering der opbrengst hoopte men tot een
aanzienlijke prijsverbetering te kunnen geraken.
Inderdaad is sindsdien een aanzienlijke stij
ging in den katoenprijs ingetreden. In October
van het vorige jaar noteerde katoen reeds we
der 21 jA cents per lb., na de publicatie van de
voorloopige oogstraming door het Departement
van Landbouw, die een vermoedelijke opbrengst
aangaf van ca. G'/z millioen balen, tegen ruim
12 millioen in het voorafgaande jaar. Al spoedig
bleek echter, dat deze raming alles behalve zui
ver geweest was. Door verschillende katoen
planters was de opbrengst veel te laag geraamd,
en de ambtenaren van het regeerings-landbouw-
bureau hadden deze opgaven, zonder nader on
derzoek, voor waar aangenomen, daarbij niet be
denkende, dat bij deze lage opgaven wel eens
speculatieve bedoelingen voorgezeten konden
hebben. De werkelijke opbrengst bleek twee
millioen balen meer te bedragen dan dc officiee-
le raming, en in de pers is fel tegen de mani
eën conservatieven aard van de boerenbevolking 1 Praties bij het opmaken van het officicele lea-
zender gelijken tred le houden mot den vooruit- I 'O^nrapport te velde getrokken,
gang van den modernen landbouw. Terwijl hetIntusschen was de katoenprijs, toen het bleek
overgroole deel van de gebieden, die voor be- dat de regeeringsraming veel te laag was ge
bouwing in aanmerking komen, bosscben zijn,weest, weder tot ca. 16' cents in het begin van
wier houtopbrengst tegenwoordig het belangrijk- dd Jaar teruggegaan. Sindsdien is echter, in ver
dien tijd voldoende zullen hebben hersteld, is
zeker niet groot, en wordt zelfs hoe langer hoe
geringer, nu de toestand van het Duitsche be
drijfsleven hoe langer hoe meer achteruit gaat.
De kringloop van loonsverhoogingen, die tot
prijsstijgingen leiden, welke dan op hun beurt
weer nieuwe loonsverhoogingen noodig maken,
blijft nog steeds zijn weg vervolgen. De daling
van de koopki: ht van tic Mark in het binnen
land, en de credietnnod der industrie leiden tot
een vermindering der binnenlandsche bestellin
gen, die niet, als tot dusverre, voldoende ge
compenseerd worden door opdrachten uit het
buitenland, nu het de Duitsche nijverheid steeds
moeilijker wordt, te conctirreeren. Wel bljjven
ook thans nog de Duitsche looncn lager dan die
in het buitenland, doch hier staat tegenover, dat
voor dc grondstoffen, die uit het buitenland
moeten worden aangevoerd, door de Duitsche
fabrieken hooge prijzen in vreemde valuta, be
taald moeten worden. Bovendien heeft de Duit
sche industrie bii haar offerte rekening te hou
den met de onzekerheid en het risico, dat uit de
scherpe koersfluctuaties van het Duitsche geld
voortvloeit. Vooral bij groote orders, welke ov
geruimen tijd loopen, moet wel een ruime mar
ge gecalculeerd worden voor eventueele, inmid
dels intredende loonsverhoogingen, prijsstijging
der te verwerken artikelen, etc
band met de grootcre vraag, een geleidelijk her-
goederen met landbouwproducten een zeldzaam- s*e' i'igetreden, dat in de laatste week verderen
neid. Hét land is bijna uitsluitend in 't bezit van voortgang heeft gemaakt, op de publicatie van
kleine boeren, die elk van 10 lot 30 H.A. be- de ra™,n2 van den oogst voor dit jaar. Dc ra-
bouwen. De geringe oppervlakte van deze boer- ["'"S» die, naar men aanneemt, na de opzien
barende gebeurtenissen in het vorige jaar wel
betrouwbaar geacht mag worden, bedraagt
derijen hangt samen met de buitengewoon groote
moeilijkheid van den landbouw in de Alpen,
waar aan de veelal steenige en'stceds hellende ™ans_ ruim 10 millioen balen, wat weliswaar
akkers, waarop zelfs de eenvoudigste landbouw-n'eer.,s da» dc werkehjk opbrengst van het vo-
werktu gen niet gebruikt kunnen worden met de r,2e ïaar at ca" 2 nnllioen balen, doch bij een
grootste inspanning in het ruw© klimaai met den normalen oogst nog steeds ten achter blijft. De
korlcn zomer een karige oogst wordt ontwoe-katoenprijs is deze weck opgeloopen tot 22.b0,
kerd. Do meeslo boeren verkoopen daarom nu da* 1S het hoogste punt, hetwelk in dit jaar be
en dan een stuk jong vee, om het noodigc geld rek5 ,WCT
om handen to hebben, terwijl overigens de pro-1..,0,011 f °nizcn van verschillende andere ar-
ductio vrijwel juist voldoende is voor het ondc,-: ,kfien tonnen een racer of minder groote ver
houd ven de lomiiie en wie daartoe gerekend I bc,erin? aan' De «a"ve-pr,JS b.v. noteert thans
1.2514 per bushel, tegen 1.16 begin Septem-
J aan de koeien, wier melkgift in den vorm ber' suikernoteenng is van 2.99 cents per lb.
van boter cn kaas, juist voldoende is om in dc1 September tot 3 46 cents verbeterd, de ruw-
behocfic van den hof te voorzien, terwijl het I Wijs kwam van 5 21.98ipcr bruto ton m be
koren slechts het bcnoodigde brood en de zemo-n, f deze algemeene pnjs-
len als voedsel voor een paar varkens levert, die 13 ue a e aestand m de ^er~
hunnerzijds weer tot taak hebben de b©wonersw jC genomen, aan-
van de boerderij van vleesch en vet te voorzien.
Zooals men ziet, een allesbehalve modem
landbouwbedrijf, waarin heel wat verandering
zou moeten komen, eer Oostenrijk een land-
bouwstaat genoemd zou kunnen worden. Die ver
andering, welko bij het conservatieve karakter
van den Alpnboer jaren in beslag zou nemen,
heeft toch reeds een begin, went het vcebaslag is
thans grooter dan vóór den oorlog. Do Oosten
rijksche Alpengebieden zullen namelijk nooit als
korenleverancier kunnen optiedcn, hun toekomst
ligt in
merkelijk verbeterd is.
In het jongste maandbericht van de National
Bank of Commerce te New York wordt er
echter op gewezen, dat, hoewel de toestand van
het bedrijfsleven thans gunstig is, het verkeerd
zou zijn, een nieuwe „boom"-periode te verwach
ten. De meeste orders, die thans verleend wor
den, zijn bestemd voor liet dekken der behoef
ten in de naaste toekomst. Ten aanzien van de
leveringen Op termijn blijft men nog steeds te
rughoudend, hetgeen voornamelijk verband
u i r v i houdt met den toestand in Europa. Bii den te-
de veeteelt met melken, en WebnkaUe genw00rdigen stand dcr EuropPceschJ
kcfersen mag men voorloopig nog geen groote
vermeerdering van den handel met de oude we
reld verwachten. Daarentegen mag men aanne-
near Zwitserschen card.
De derde mogelijkheid van het economisch be
slaan van een staat is, zooals wij boven reeds
zeiden, de handel en de toekomst is in dat
j i i- '«vu» utu ui- idiiucn, waar een aigeme
oprachtmet al te donker, want de republiek bg» betering van het economisch |evc„ valt waar tc
m het hart van Europa, non een der belangnjk- ncmcn; ZOQa|s AustraIib de vnornnamste Zuid.
ste nvtc-ren van het vasteland cn ts m verbandAmerikaansch(, staten> Cent „l-Ameri!:a en
met den gcogromchen toestand groepen de p West.Indig, in „root-ren orav.-n- als koopers
brug te zijn tusschen het Oosten en het Westen. van Amerikaansche Roederen zullen optreden,
Die taak wordt lichter gemankt door de hoog- zejfs hiervan mogen geen overdreven ver
staande handelsorganisatie von \Voenen met zijn wachtingen worden gekoesterd
oudo bekende firma's, die overal haar vcrbm-| De export van de 'Vcreeni„de stafen de
dingen hebben; met zijn bankinstellingen cneerste zeven maanden van het loopende jaar is
druk bezochte effecten- en goederenbeurzen, overigens niet onbevredigend geweest YM
Maar de eerste voorwaarde vcor den handel zijn j bIi,ft hjj met 2.125 millioen 'no- aVnzien!?!'- bij
open grenzen en aan d:e hoofavoorwaarde kon|1921 ten achteren, doch hierbij is n-koning te
in weerwil van alle bemoeiingen der opvolgende houden met de inmiddels ingetreden dating voor
Oostenrijksche regeenngen sedert het ontstaan vergchiHende expwtartikeïcn. In ver^etiikin- met
van de jonge republiek tot op den dog van dezeifde'periode van 1913 toont de'Ameri'^an-
heden me of in onvoldoende mote worden vol- sc},e uitvoer een verbetering aan van ca 58
daan. Niet alleen de beschermende rechten van j Daar de prijzen jn den groothandel thans on.ge-
velerlei aard, maar ook een vloed van in-, uit- i veer ditzelfde percentage hoo.ger zijn dan in
en doorvoerverboden en andere beperkingen van j 1913f men aannemen, dat de Amerikaan
den kant der aangrenzende staten legaen en leg- j scjie uitvoer in de eerste zeven maanden van dit
gen den Oostenrijkschen hendel boeien aan, en jaar> v/at den omvang betreft, gelijk is geweest
aan den export in het laatste jaar voor den
oorlog.
Of de buitenlandsche handel der Ver. Staten
zich verder zal kunnen uitbreiden zal, als
verhinderen zijn ontwikkeling in elk opzicht.
Zoolang deze blijven bestaan en de voor Oos
tenrijk zoo belangrijk© transitohandel zich niet
kon ontvouwen, is er geen sprake van, dat de
republiek een handclsstaat zou zijn. jzegd, grootendeels niet de verdere ontwikkeling
lk heb getracht aan te toonen, dat de repu-van den toestand in Europa afhangen, en van
bliek Oostenrijk tegenwoordig noch een indus-den loop der wisselkoersen, die daarmede in
trie-, noch een landbouw-, noch een handclsstaat iiet nauwste verband staat. Dc afgeloopen week
is in die mate, dat haar economisch welzijn op js jn dit opzicht weder zeer ongunstig geweest,
een van deze grondslagen verzekerd is. In mijn pe Markenkoers heeft opnieuw een noodpeil van
volgenden .brief hoop ik te spreken over de ver- o. 12 bereikt, ondanks het bericht, dat een Zwit-
houdingen, die daardoor zijn ontstaan en welko sersch bank-consortium onder leiding van de
wegens de tegenwer dige Oostenrijksche Bonds- Schweizerische Bankverein bereid is gevonden,
kanselier Dr. Scipri tracht te volgen, om den de door Duitschland aan België verstrekte schat-
steeds dreigender wordenden moeilijkheden kistbiljetten, met een looptijd van zes maanden,
meester te worden, voor het te laat is.
Dr. E.
De ontspanning, welke in den politieken toe
stand is ingetreden, heeft haar invloed op de
fondsenmarkt niet gemist. Wel is de kans op
nieuwe conflicten niet geheel verdwenen, zoolang
geen definitieve regeling is getroffen voor de
meest brandende kwesties, zooals de neutraliteit
der zeeëngten, de bezetting van Thracië etc., en
de beurs blijft in verband hiermede nog steeds
eenige terughoudendheid aan den dag leggen.
Het feit echter, dat het directe oorlogsgevaar
met het terugtrekken der Turken uit de neutrale
zóne als geweken mocht worden beschouwd,
heeft tot een verademing aanleiding gegeven, die
zich in de eerste plaats weerspiegeld heeft in
een krachtige verbetering van den koers van het
Pond Sterling, die in de laatste weken, tijdens
dé politieke spanning, scherp was teruggeloo-
pen,
ter v/aarde van 96 millioen goudmarken, over
te nemen, tot een rentevergoeding van 4'/2
Eenig risico nemen de Zwitsersche banken hier
door weliswaar niet op zich, daar de biljetten
door de Duitsche Rijksbank (gerugsteund door
de Bank van Engeland), en de Belgische regee
ring v/orden gegarandeerd. De Amerikaansche
bankiers, met wie eveneens onderhandeld was,
hadden voor de verdisconteering een vergoeding
verlangd van 6/2 zoodat de thans bedongen
voorwaarden voor de Duitsche regeerig gunstig
kunnen worden genoemd.
Dat niettemin het bericht de verdere daling
van den Markenkoers niet heeft kunnen voor
komen, is daaraan toe te schrijven, dat men
wel inziet, dat de geheele transactie voor
Duitschland slechts een korte verademing be-
teekent. Over zes maanden zal Duitschland de
schatkistbiljetten moeten inlossen. Bovendien
zullen het volgende jaar de betalingen op reke
ning dér oorlogsschatting weder moeten begin
nen, en hoe hiervoor de noodige middelen zullen
kunnen worden verkregen, ligt nog geheel in het
duister.
De hoop, dat de Duitsche financiën zich tesen iswaar vooralsnog niet voor gfoote hoeveelhe-
Hoc zeer het concurrentie-vermogen der Duit
sche industrie vermindert, blijkt o. a. hieruit, dat
de directie der Duitsche cigarettenfabrick Bat-
schari besloten heeft, een gedeelte van haar bc
drijf naar Nederland te verplaatsen, aangezien
de uitgaven voor arbeidsloonen, etc. in Neder
land niet meer noemenswaard hooger zijn dan
in Duitschland, en het kleine verschil gemakke
lijk opweegt tegen de Duitsche invoerrechten op
tabak. Nog een ander voorbeeld vormt het ve
loop der inschrijving voor de overkapping van
een gedeelte van het Centraal Station te Amster
dam. De laagste geldige Duitsche aanbieding
w;>slechts weinig hooger dan de Nederland
sche en met het oo™ op het geringe verschil
werd, tr-neinde de Ncderlandschc industrie tc
steunen, de order aan ..Werkspoor" opgedragen,
Opmerkelijk was het, dat de inschrijving, d
van Oostenrijksche zijde binnenkwam, aanzien
lijk hooger was dan de Hollandsche prijs. Uit
hetgeen zich in Oostenrijk afspeelt, blijkt wel
duidelijk, hoe snel het inflatie-proces, eenmaal
begonnen, voortwoekert. Nog slechts bertekke
lijk kort geleden was Oostenrijk op het punt,
waarop Duitschland zich thans bevindt. Op een
wekelijksche vermeerdering der bankbiljetten-
circulatie met één milliard Kronen is al spoedig
een verdere uitbreiding met 5, 10, 20, 30, tot
zelfs 40 milliard Kronen per week gevolgd.
Duitschland heeft het thans zoo ver gebracht,
dat in één week tijds 20 milliard Mark aan
nieuwe bankbiljetten moeten worden bijgedrukt,
en nog kan de bankbiljettenpers de groote geld-
schaarschte, die een gevolg is van de inflatie
zelf, niet bijhouden. Vooral bij de- jongste
maandwisseling heeft deze geldnood zich weer
scherp doen gevoelen. Bij de kassen dcr ban
ken kwam het tot opgewonden scènes, daar nan
zeer veel eischen niet kon worden-voldaan, zoo
dat vele bedrijven niet in staat waren, op den
eersten der maand salarissen en loonen uit te
betalen. En dit hoewel op de Rijksdrukkerij in
drie ploegen, cn eveneens 's Zondags, wordt ge
werkt, terwijl de Rijksbank bovendien in elke
Duitsche stad aan een drukkerij opdracht had
gegeven voor het vervaardigen van biljetten.
In vier maanden tijds is de bankbiljcttencircu-
Iatie der Duitsche Rijksbank dan ook verdub-
n van 144 milliard op 23 Mei tot M.
_j0 milliard op 23 September, nog ongerekend
de in omloop zijnde beleeningsbiljetten, die even
eens wettig betaalmiddel zijn, en waarvan het
wettelijk vastgestelde maximumbedrag juist de
zer dagen is verdubbeld. Het eind van deze ca-
tastrophale uitzetting der betalingsmiddelen is
nog met te zien. In verband met den ongunsti-
gen Dintschcn oo~st en de moeilijkheid van het
financieren van den invoer van graan uit het
buitenland heeft de Duitsche regeering juist de
ze week besloten, den prijs van liet distributie-
gram te verdriedubbelen, waardoor het brood
waarschijnlijk tegen den dubbelen prijs zal moe
ten worden verkocht. Hierop moet onvermijde
lijk een verhooging van loonen en salarissen
v°1 gen v/at tot e-n verder opvoeren van de
ban'-hiliettencrnilatie moet leiden.
Wat Oostenrijk betreft, hoopt men thans een
verbetering te kunnen verkrijgen door het uit
geven van een internationale leening. die door
de verschillende Europecschc staten gewaar
borgd zal worden, welke garantie gegeven is op
voorwaarde, dat Oostenrijk een finan-'-e! recon
structieplan uitvoert, dat ten slofte tot het even
wicht m de begrooting zal moeten leiden. Men
rekent op een totaal fcedrag van 600 a fir>0 mil
lioen Goudkronen; Frankrijk, Engeland. Italië
cn Tsjecho-Slovakije willen elk 20 daarvan
waarborgen. België en Zwitserland elk 5 en
voor de restecrende 10 hoopt men on de me
dewerking van Nederlaijd en de Scandinavische
landen. Of het met Duitschland tenslotte ook
met dezen weg zal moeten opgaan?
De Amsterdamsche beurs heeft in de afgeloo
pen week een vrij vaste houding aan den dag
gelegd, zonder dat ook thans weder de omvang
van zaken belangrijk is geweest. Voor Olie
waarden werden dc mededeelingen betreffende
een samenwerking van de Koninklijke en de
Standard Oil tot het verkrijgen van concessies
in de gebieden van Zwarte en Casoische Zee
gedeeltelijk te niet gedaan dcor minder gunstige
berichten uit de Ver. Staten. De Koninklijke
Shell-croep zou in California haar olie-voorra
den tot eiken prks liciuideeren, teneinde nieuwe
uitgaven voor de opslaggclegenheid, of voor
den bouw van een voldoende raffinagc-capaci-
teit, te vermijden. Voorts zou de Nederlandse?!
Engelsche groep, hoewel zij al haar Amerikaan
sche belangen vereenigd heeft in dc Amerikaan
sche Union Oil Company of Delaware, moeili;':-
heden ontmoeten bij haar pogingen tot het ver
krijgen van verdere petroleumconccssies, als ge
volg van de Amerikaansche wetgeving. Deze
bepaalt n.ldat concessies niet behoeven te
worden gegeven aan onderdanen van buiten
landsche landen, waar in dergelijke zaken onder
scheid tegen Amerikanen wordt gemaakt. De
aanvraag van de Shell, voor petroleum-cxnlo-
ratje in Utah, is afgewezen, tenzij de Shell haar
gelijkstelling onder de Amerikaansche wet be
wijst.
Culturen waren iets hooger op de verbete
ring van cjen Cuba-suikerprijs te New-York, en
op nieuwe afdoeningen door de V. I. S. P., wel
den, doch tegen den vrij bevredigenden prij(
van f 13.25 per picol voor superieure stroopsui-
ker Mei/Juni-levering, en f 12.75 voor superieur*
hoofdsuiker Mei/Juni/Juli-Ievering.
Op i ubberwaarden had de verdere stijging
van den prijs van het product te Londen tot 8'/i'
d. een goeden invloed. Deze verbetering houdl
verband niet de voortgezette onderhandelingen
betreffende een beperking der rubberproductii
door de Engelsche producenten, waarbij ver<,
schillende Nederlandsche voorstanders van pro<
ductie-bepcrlcing verklaard hebben, zich even
tueel vrijwillig tc zullen aansluiten.
Tabakken waren vaster op het bericht, dat da
Duitsche regeering heeft afgezien van dc ver
hooging der invoerrechten op ruwe tabak.
Van de andere afdeclingen valt niets bijzon»
ders te vermelden. Onderstaand nog een lijstje
der voornaamste fluctuaties in dc afgeloopen
week.
430' STAATSLOT RH IJ.
.Vijfde Klasse. Twaalf of. Lijst*
Trekking vau Uatober.
5 .000 No. 13: J.
Ib.ifüO No. '27'i7.
1500 No. 1' 271.
f 1 00 No. 357, 7617.
f 400 No. 409o\ lil 13, 14207, 20205,1
20-107.
f 200 No. 277i1510G, 17024, 18390,
21783.
lwü No 777, 82S, 4045, 6096, 5311,
6-1 Jl, 640.), U3ül, Ü621,6826,
7 .0, 1U808, 11712, 12750,
14197, 143..9, 14452, 1Ü722,
I J 3:1, 2141*1.
Pttlo^riN VAN j éO.
171 3451 ciaaJ LUi7 ivwiA> lo439 20552
-O'J COi'Ji OOJ k »A/< I llvkO AC-jJ
202 Ü2U9x09 looi/J loli/J iöóu3 201)12
OóvU 0-21 9141 lóuCti iO-oJ ibOOi 20o9©
ll/it> 3J53 0-JU2 92-ió luvU iOólo 18604 20/12
1152 3813 0-12/ 9-^»i iurii) lui/3 Ibvüü iucii)
1269 38ÖÖ Oioi 9..oö 4u9o-l ioj/i lb<61 20/62
12Ö5 3800 Ooi 9 9-xO'l lubvO lOouO 18//X 20/09,
1860 39/0 0v)03 XOi^i- i'iO'15 lUü/3 18ol9 208773
1411 3994 ÜüJ3 lOLoi i-i0u3 lOuul lbC-12 21011
1-120 40i4 0/09 10<u0 1.162 ló80o lb863 21947
1-1/4 -1039 0/bvi i0:«2i 14214 lOudU lbcOV 219ÓÓ
1^18 41)9 O- 6 JOL 9 1/210 IV181 18937 21092
1027 4319 7114 il0<7 KÓZ7 1)2)1 19108 21161
1684 4491 7125 11065 i K>84 1)411 19917 21151
1/21 4691 7io9 11025 liuOl 1)4/5 196-18 21213
1871 4055 '/22'x 11).2 i «o05 17484 19713 2l2'.ai>
1920 477? 749Ü 41.- o 14034 17526 19727 21396
1969 4906 752/ IJ209 li)07 17551 19706 21538
2038 4982 77o2 119o3 14-0 1/oOÜ 20940 21583
9101 5074 77/2 I20o3 11948 1'702-1 20U20 21706
2227 5269 7734 12-08 15011 17035 20100 21713
2296 5317 7931 12-15 160W 17051 20126 21786
23-42 5332 8009 12701 150^9 17743 20130 22059
2559 5387 8125 13033 15113 17749 20187 22070
2059 7718-1 8189 13106 15217 17 775 20198 22111
2730 5535 8277 1313-1 15286 17801 20249 22161
2757 6536 8321 13215 1533J 18022 20301 22220
2896 5650 8149 13251 15532 18090 20323 22354
3054 6719 8026 13257 15602 18097 20310 22388
3086 6720 855-1 13274 15602 182C8 203-18 22465
3100 6S51 8651 13332 16744 18289 20376 22832
3113 5934 8637 13318 15748 18385 '20515 22835
3316 69G8 8793 13393 15782 18436 20636 22877
3332 5975 8809
METEN.
6811 10-14 13041 15749 18378 20883
USJÖ 10225 13061 1576-1 18391 20902
6881 10234 130F1 16794 18117 20939
6025 10328 13)10 15798 18-191 209-13
7033 10343 13124 15821 18493 21O30
7066 10390 13176 15883 18533 21108
7127 10423 131 bi 15932 3S626 21112
7181 10457 13188 15952 18035 21128
7343 10616 122-12 164)58 18G00 21117
73/7 1" '3 i1.' ■•7 I' i'./O 21181
7385 10613 1 3411 16996 18G86 2120(5
7459 10674 13524 16005 1875^ 21207
7152 10684 13566 KXXXi 18768 21221
7497 10703 18626 3 60b8 1S810 2123-4
7603 10777 13676 lGüól 18851 21238
7627 10781 13093 16079 Ï8855 21240
7632 10827 13820 16162 18663 21313
7635 1* V4S 13537 1G1S0 18.S70 21358
7054 ]0-.'l 13813 10209 18895 21384
7669 10. 23 13913 16273 i802ö 21465
7811 10976 13951 16285 18932 21631
7309 109X5 13973 16332 18012 2154
7912 11005 13180 16336 18370 2156*
7912 11062 14015 163-12 18992 21674
S0U8 110.80 14016 10348 19012 21576
8040 11020 14046 1G370 19162 21004
8051 11091 14053 10397 lplKO 21G17
8005 11117- 14074 1G42C 19189 210.51
8079 71121 14131 10148 19301-21707
8031 11132 1418G IC 149 19377 21725
8150 11129 14249 lG-lèO 19153 217-14
S2C3 111G0 14317 16485 19479-21764
8204 11170 14322 16537 19481 21708
8239 11193 14351 1C-5M 19532 21780
0'MS 11203 14333 10908 19002 21761
8.137 11511 1M05 \p ,i jn<;i7 21784
8KJ6 31367 14C08 16723 19629 21SÜ6
'I •- 4 K 5 15n52 21596
844 1 11.710 14 10-0.5 19690 21966
8-10-3 115:0 14546 16816 19694 21093
8475 nr. 3 14.580 1685.3 19607 2204)3
8ü05 11572 14587 1 6:'52 19738 £'.'(>26
£547 11709 14391 lCbCO 19Ó00 22038
85S7 11723 14091 169.'5 1T883 2203.1
8C01 11816 14007 lCrV' 1%U22 22030
ïriio fi'xi i]c IN'.'-l j0935'22053
1003 5447 8616 12002 14570 17:1 J .15958 220.55
1(62 54.j5 12111 14912 1707.9 2(^01 22075
8676 12181 149:13 1712 2- U 22139
S731 12207 14947 172.23 21062 22252
S825 12221 1495i Y,v:-7 20G71 22271
1 1 1 -■ Cri-V.) 22:>77
8094 0 14903 17.:::5 20092 22316
9086 1223Ö 14991 17.326 2009.3 22.3'6
90") 1 "330 15006 17."" 1 2-137 22379
9103 12391" 15019 17395 99183 22-656
9105 12. 2 16024 17425 202Ó9 224M
„OJ 1 - 106 15032 17431 20278 22467
2/97 5324 0:;,t 12630 150-56 17531 20302 22472
2298 5835 9207 12511 15103 17638 20319 28498
209) 5n90 9400 1251 15126 17588 20328 22505
9137 12562 1 5164 17G29 20335 22521
9457 32535 15105 17*: J! 20312 22508
9181 12597 15106 17642 20343 22627
9616 12608 15213 17665 20418 22653
9624 1 ".25 15243 17715 20134 22609
9641 17677 15256 37722 20149 22078
or'3 126 15276 175.01 20465 22729
V*' 3 7852 20-167 22748
9070 12,. 16324 17;-'.'7 20538 227.50
96S6 12751 1.5360 17874 20583 22757!
5-1 3560
88 btMi
91 3782
115 31
178 3311
179 5b>l
188 3988
222 4002
8Ó-1 4619
366 4621
8)3 4025
403 4125
401 4128
407*4237
411 '4
500 Z
670 «8
610 4o50
Üi3 4617
671 4022
701 4623
719 4647
78a 4649
829 4681
805 4754
8c4i 4759
802 4702
914 4789
950 4793
970 4839
1014 48 !1
1010 -ri-'s
1053 4910
io.:s 4935
1218 4
12-54 5012
1262 5031
12:8 5073
ir00 513 7
1818 5325
3332 5323
1420 6349
1503 5286
1517 5384
1563 5403
3780 5457
38 2 5-533
3853 5531
K03 5539
1949 5598
1267 5G03
1973 5606
2£Cl) 5681
2233 5737
87 5717
2485 5905
2520 6949
2/3.5!) 6002
2666 0084
2717 6053
2822 6088
2930 0133
2948 62-53
3074 0287
.3110 03-25
.33 7.", 0338
CUM 1 '27
.3395 Gr.!.
28 6 4
- -5360 17874 20.533 227571
.•ri «2779 1.5378 1 78S7 20G60 228051
9783 12781 15399 17930 20G32 22879
2 -08 32799 35492 18024 20081 22A39
9! SI16517 18000 80701 /--'-«a
F"'O J««S!l l'l-'M 21,720 22005
I - ',1 'fff '-'072.1 22''29
1 10 1L1-2Ó 15591 18099 20747 22'33
-'O 1 'j-'-'Oli
'S'A 10078 ir.;)2 jssce isi:tr> 20,85 22'o»
3533 êsiö'5m 20853 229981
Jn TOTige lijst stond: 2012, ra. s. 2622.
!«-•- a, ui. z. 15443.
