Hockey Sticks
NIEWEG
„DE EE M LAN DER'1
BUITENLAND.
HOTEL
„L'HIRONDELLE'i
LANGESTRAAT 39
21e Jaargang No. 112
BOMREMEHTSPRUS Z ÏZ
pott f 3.*% per week (toet gratis verzekering
jtegen ongelukken) f Q.176, afzonderlijke nummers
f 0.05,
DontiercSag 9 November 1S2Z
PRUS 8ER ABVERTEHTiÊR
DIRECTEUR-UITGEVER, J. VALKHOFF. ARNHEMSCK^POORTWAL 2A.
POSTREKENING N*, 47910. TEL. INT. 513.
van 1—4 regels 1.05^
met inbegrip van een'
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie*
dingen en Llcidadlgheids-advcitentiên voor dc helft-
der prijs. Voor handel cn bedrijf bestaan zeer,
voordcclige bepalingen voor het advertcercn. lieno
circulaire, bevattende do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Politiek Overzicht.
De toestand te Constontinopel blijft ernstig,
,teat de verhouding tusschen de geallieerden en
We Kemalisten aangaat. Terwijl de eersten
Booals past tegenover de scheiding van keTk
Itn staat, die de Kemalisten door een plotselinge,
revolutionaire daad tot een feit hebben gemaakt,
feen neutrale houding aannemen, daar zij te-
lrecht van oordeel zijn, dat dit Turksche interne
aangelegenheden zijn, stellen de geallieerden
fcich overigens op het standpunt, dat de hand
moei worden gehouden aan de te Moedania ge-
ploten overeenkomst. En wel door beide par
tijen. Vandaar dat de geallieerden er op staon
de orde le blijven handhaven in de zónes, die
Ihun legers hebben bezet. Ook beroepen de geal
lieerde commissarissen zich op de intergeal-
lieerde beslissing van 23 Sept. en de conventie
van Moedania om Constantinopel bezet te hou
den. Evenmin verkiezen zij de geallieerde oor
logsschepen terug te trekken. Vandaar, dat
generaal Harington Rcfet pasja, den nieuwen
gouverneur van Constantinopel, dan ook te ver
staan heeft gegeven, dat, mocht het waarschijn
lijk zijn, dot Constantinopel binnen enkele we
ken aan de Turksche nationalisten wordt over
gegeven, de geallieerden tot zoolang de ver
antwoorde! iikheid dragen voor de publieke orde
en veiligheid. Immers: de conventie van Moe
dania behelst, dat de geallieerde strijdkrachten
de bezetting van Constantinopel zullen hand
haven tot het tijdstip, waarop de vredesconfe
rentie van Lausanne is ofgelocpen. Hoe de toe
stand zich verder zal ontwikkelen, dient te wor
den afgewacht, daar Refet pasja aan Angora
om nadere instructies heeft verzocht.
De houding der hooge commissarissen werdt
(door hun regeeringen goedgekeurd. Dit blijkt
uit hot feit, dat zij door hun respectievelijke
gouvernementen zijn gemachtigd alle maatrege
len te nemen, die volgens hun inzichten dienstig
lijn om de orde in Constantinopel te handhaven
en die zich ook mogen uitstrekken tot de af
kondiging van den staat van beleg, wuartoe
makkelijk kan worden overgegaan, wanneer de
«mli-gea li leerde betoogingen, waaromtrent Reu
ter reeds het een en ander seinde, mochten
voortduren. Ook heeft het Engelsche kabinet in
een spoedvergadering zich reeds met de nete
lige situatie te Constantinopel bezig gehouden
en besloten om het Turksche verzoek inzake de
ontruiming door de geallieerden van do hand le
wijzen. Een Londensch telegram bevestigt, dat
de Engelsche troepen in Constantinopel zullen
blijven cn generaal Harington steun zal erlan
gen. Afzonderlijk mag in dit verband er wel
eens op worden gewezen, dat de geallieerde
eensgezindheid ditmaal met betrekking tot de
Oostersche kwestie, werkelijk eens een feit is.
Met betrekking tot de besprekingen, die te
Berlijn plaats hebben tusschen do Duitschc re
geering ecner-, de leden der commissi© van
herstel en lui van financieele deskundigen an
derzijds, dringt weinig positiefs door tot het pu
bliek. Om de ontwikkeling der onderhandelin
gen naar waurneid te schetsen en ons n;et louter
te bepehn tot speculaties en combinaties, ont
breken de feitelijke gegevens, omdat de voor
stellen cn tegenvoorstellen niet worden gepubli
ceerd. Hoe eigenlijk precies hetgeen Duitschland
aan de hard doet om de stnbTsatie van de mark
te bewerkstelligen cn de schadeloosstollings-
kweslie op een voor beide pai tijen bevredigende
v/ijze te re "-'en, is gefo.-muleerd, weten wij neg
riet. Mnnr v«1 schijnt vrijwel vast te staan, dat
«de wezenlijke inhoud der definitieve Duitsche
voorstellen is gebaseerd op aanbiedingen, die
«door bu'iorl-yvdsche particuliere ban1 i rs zijn
gedaan. Het belangrijkste feit met betrekkin-1" tot
de door genoemde financiers te verstrekken
Voorschotten is wel, dat buitenlandsche regee-
ringen niet al'-en zouden instemmen met het
initiatief deze" bankiers, maar zelfs hierbij daad
werk elijken st-un zouden hebben toegezegd. Er
Eou dus eer '"nternntionaal svn^'eaat worden ge
vormd om d- stabilisatie v°n de mark mogelijk
te maker- ook zou de RüVsbank in dit geval
deelnemen aan d" f'nancieele oneratie m-t haar
goud. Als bedrag der voorschotten wordt een
minimum genoemd van 500 millioen goudmark.
Wat ech'-- do voorwaarden betreft, order welke
deze crccietrn worden toegestaan, hieromtrent
valt nog niets met zekerheid te vermelden. En
ook, of Duitschland dan tevens een moratorium
zal erlangen van zijn schuldeischers is iets, dat
nog niet opgehelderd is.
VOLKENBOND.
De opium-kwestie. f
Genöve, 8 Nov. (B. T. A.) De secretaris
generaal van den Volkenbond heeft den leden
van den Bond een wensch der opiumcommis
sie voorgelegd, hen uitnoodigend om alle in
lichtingen te verschaffen omtrent het beslag
leggen op verdoovende middelen, waartoe "de
onderscheidene autoriteiten zijn overgegaan.
Nederland zal den wensch ter kennis brengen
aan landen als de Ver. Staten, Duitschland en
Mexico, die geen deel uitmaken van den Bond.
DurrscHi a^"ttx
DE SCHADELOOSSTELLING.
De Berliinsche onderhandelingen.
Berlijn, 8 Nov. (V. D.l De onderhandelin
gen met de commissie van herstel zullen duren
tot Vrijdagavond, als wanneer de commissie
Berlijn znl verlaten. De ommekeer ten gunste
van een verder veiblijf is teweeggebracht door
het verslag der buitcnlandsche deskundigen
Brand van Engeland, Cassel van Zweden, Jenks
van Amerika en Keynes van Engeland.
Het hoofdpunt ven dit verslag is de vaststel
ling van het feit, dat de stabilisatie der mark
absoluut noodzakelijk is en wel het beste op
den grordslag van 5000—3500 mark voor den
dollar. Als richtlijnen hiervoor gelden het op
richten van een onafhankelijk valuta-bureau te
Berlijn als bijzondere afdeeling binnen de orga
nisatie der rijksbank, die een bepaald deel der
goudreserves ter beschikking zou moeien stel
len. Het totale bedrag der vlottende schuld zou
een bepaald cijfer niet mogen overschrijden. Het
verdere crediet, dat Duitschland behoeft, zou
door eene gefundeerde leening gedekt moeten
worden. Verder wordt een geheel vrij deviezen-
verkeer en een aanzienlijke verhooging van het
i ijksbankdisconto voor noodzakelijk gehouden.
Elke stabilisatie der mark zou echter moeten
mislukken en tot een nuttelooze verspilling van
de laatste reserves van Duitschland leiden, in
dien Duitschland niet voor eenigen tijd wordt
vrijgesteld van betalingen door het verdrag van
Versailles geëischt. Te dien einde verlangt het
rapport een moratorium voor de schadeloosstel
lingen van minstens twee jaren. Bij het toestaan
van zulk eene vrijstelling hangt het succes van
het plan tot stabilisatie hoofdzakelijk af van den
aard der productie-toestanden en de staatshuis
houding in Duitschland. Het ondersteunen van
de eigen maatregelen van Duitschland door het
crediet van een internationaal consortium zou
intusschen van eene groote uitwerking zijn op de
stemming vun het volk.
Naar verluidt, zou voor de stabiliseeringsaan-
koopen door het goud der Rijksbank bij een
basis van 3250 mark voor den dollar nauwelijks
de helft van de rijksbankreserve gebruikt wor
den. De oppositie in rijksbankkringen zou men
definitief hebben loten varen, doch slechts on
der voorwaarde van eene buitenlandsche goud-
leening. De rapporteur Brand van het bankiers
huis Lozard Brs. te Londen en New-York moet
in verband met dit verslag de rijksregeering
reeds eene leening van een buitenlandsche bon-
kiersgroep hebben oongeboden voor de stabili
satie der merk en met medewerking van het
Rijksbankgoud.
Dc stubiüscering der Mark.
B e r 1 ij n, 8 Nov. (W. B.). Het rapport der
buitenlandsche financieele deskundigen Brond.
Keynes (Engeland), Jenks (Amerika) en Cass-el
(Zweden), dat gisteravond den rijkskanselier is
voorgelegd, bedoelt een stabiliseering der mark
op een grondslag van 3000 tot 3500 voor den
dollar. Volgens het rapport is zonder de sta
biliseering der mark de gchecle Duitsche beto-
lings-, valuta- en economische kwestie niet te
regelen.
In de tweede plaats bespreekt het rapport hef
gebruik der goudreserve van de Reichsbank. De
betaling in goud zou alleen betrekking hebben
op banknoten; maar niet op de schatkistwissels
v/el vóór alles op de markenpostcn in het bui-
tenland. Bir den aangenomen grondslag van
3000 lot 3500 mark voor den dollar zou min
der dan de helft van den goudvoorraad der
SüsrgenGeksakta sshslviseh Sew. BjIji
!.5Ü.
Reichsbank noodig zijn. Ten derde eischt het
rapport een tweejarig moratorium met de mo
gelijkheid van een verlenging.
B e r 1 ij n, 8 Nov. (W. B.). Volgens den Berl.
Lokal-Anzeiger is heden nog een tweede rapport
ven de buitenlandsche financieele deskundigen
ingekomen bij de rijksregeering. Het rijksminis-
terie is hedennomiddag bijeengekomen om zich
bezig te houden met de voorbereiding van het
antwoord aan de commissie van herstel. Des
namiddags heeft het ministerie opnieuw een
zitting gehouden. De nota van antwoord zal vol
gens de Germania waarschijnlijk morgen wor
den overhandigd.
Een tweede bankicrsconfcrcntie.
B e r 1 ij n, 8 N o v. (\V. B.) Volgens een mede-
deeling van het Berliner Tageblott worden se
dert geruimen tijd pogingen gedaan een tweede
hankiersconf eren tie, onder voorzitterschap van
Morgan, te Parijs of Brussel bijeen te roepen ter
>espreking van het vraagstuk der schadcloos-
ïtelling. Daar Morgan, die zich tegenwoordig
te Rome ophoudt, op zijn laatst op 26 Novem-
>er naar Amerika denkt terug te keeren, zal de
bcnkiersconferentie nog voor dezen datum moe-
ton bijeenkomen. Dit is ook dc reden, waarom
■le commissie van herstel zoo spoedig mogelijk
nonr Parijs wilde tcrugkeeren.
Dc kwestie der hou tie veringen.
Naar het Berliner Tageblatt verneemt, zijn de
onderhandelingen tusschen de rijksregeering en
de commissie van herstel over de houtleveringcn
door Duitschland aan de Entente verdaagd. Zij
zullen weldra te Parijs worden hervat.
10-18 ïï.nng<8sfr;iat - Amersfoort, j
iöüirëLlli
m f?5J EVS E KEUZE VOOR
ELKSN LEEFTIJD
I TEGEbU coulante pkuzgn
De vlottende schuld.
B c r 1 ij n, 8 Nov. (V. D.). De vlottende
schuld van het Duitsche rijk bereikte op 31 Oct.
de som van 720 milliard mark, waaronder 603
milliard ongedekte, gedisconteerde schatkistbil
jetten.
Von KniJLing premier van Beieren.
Miinclicn, O W v. (W. D.) Zii dc lieden
gehouden zitting van den Beierschen Landdag
is Von Knilling tot minister-president gekozen.
Hij verklaarde zich bereid om met terzijdestel
ling ven olie persoonlijke en algemeene bezwa
ren het ambt te aanvaarden.
De reactie in Beieren.
B e r I ij n, 8 Nov. (\V. B.). Volgens een be
licht der Voss. Ztg. uit München worden do re
dactielokalen der sociaal-democratische Mün-
cher.er Post en he gebouw der vakvereenigin-
gen op voorstel der sociaal-democratische af
gevaardigden door politie bewaakt om misschien
beraamde aanvallen van rechts-radicale zijde bij
tijds le voorkomen.
De stoking en uitsluiting tc Dontzig.
Dontzig, 3 Nov. (W. B.) De arbitrage
commissie hod het personeel von de werf te
Dontzig een bijslag toegekend von 140 percent
boven het loon van September, terwijl het 300
had geëischt. Het was daarom vandaag in sta
king gegaan, hetgeen de directie heeft beant
woord met het ontslaan von ongeveer driekwart
von het 4000 man sterke personeel, dot met
cén dag opzeggens was aangenomen.
ENGELAND.
DE VERKIEZINGSCAMPAGNE.
Asqtrifh aen het woord.
Londen, 3 Nov. (R.) Asquith, die heden
avond in Paisley het woord voerde, verklaarde
dat de kwesties, die bij den toestand in het na
bije Oosten zijn betrokken, te ernstig zijn om
een verkiezingskwestie te worden. Het is van
het uiterste belang, dat er eenheid van gevoelen
ten aanzien der politieke actie is en één front
tusschen dc groote christelijke Europeesche mo
gendheden. Elk gemis non oordcel, gebrek aan
tact, of een overhaast optreden zou een ramp
teweeg kunnen brengen.
IERLAND.
DE BURGERSTRIJD.
Nieuwe botsingen.
Dublin, 8 Nov* (R.) Ongeregelde troe
pen, die machinegeweren gebruikten, hebben in
Wellington de door de Vrijstaters bezette ka
zernes aangevallen. De strijd duurde meer dan
twee uur, waarbij aan beide zijden talrijke ver.
liezen werden geleden. Versterkingen der Vrij
statcrs cn pantserauto's rukten aan.
SPANJE.
De Spanjaarden in Marokko.
Madrid, 8 Nov. (B. T. A.) Generaal Jur-
gucs heeft in een telegram aan de regeering zijn
voldoening geuit over den loop der operaties ii
Marokko en tevens zijn komst to Madrid tegen
II Nov. aangekondigd.
Staking te Bilboo.
Bilbao, 8 Nov. (B. T. A.) Uit solidariteit
met cle moordenaars von den directeur der hoog
ovens te Bilbao, wier proces gisteren begonnen
is, zijn de socialistische en communistische vak
arbeiders in staking gegaan. De autoriteiten heb
ben maatregelen genomen om de orde te hond
haven.
ITALIË.
ONDER DE REGEERING-MUSSOUN1.
Legervcrmindering.
Rome, 8 Nov. (V. D.) De kabinetsraad, die
heden bijeenkomt, zal zich bezig houden met de
belangrijke kwestie inzake de sterkte van de ko
ninklijke garde cn de carabinieri. Naar verluidt
zal de koninklijke garde worden teruggebracht
tot 15.000 man cn zullen de carabinieri de
40.000 man niet mogen overschrijden. Voorts
zal de kabinetsraad heden een beslissing nemen
over de vervanging van civiele gouverneurs cn
vice-gouverneurs in Italië, onder wie de prefect
van Rome.
De Italianen in Tripolis.
Rome, 8 Nov. (B. T. A.) Volgens een be
richt uit Benghazi aan de Mcssagero hebben daar
plunderingen door inlanders plaats gehad, waar
uit men mag ofleiden, dat zij uon de Senoessi's
te wijten zijn. Volgens de Giornale d'Italia zijn
die berichten juist en zou de werkelijkheid zelfs
nog wat ernstiger zijn. De toestond in Cyrenoïco
zou zeker bezorgdheid baren. Het blad verzoekt
de regcering krachtig en vlug in te grijpen. In
bevoegde kringen, voegt het blad er aan toe, is
men vóór de bezetting van Djedobia cn Marsa-
brega. teneinde de verbindingen tusschen de
Tripolitannsche rebellen en de Senoessi's uf te
snijden. Het blad zegt, dat er bij de langdurige
besprekingen te Djedabia eenige dogen geleden
de uitbreiding van het emiraat over heel Lybië
aangenomen is.
ALBANIË. - - -
Geen opstand.
De Albeneesche legatie te Parijs spreekt, naar
liet B. T. A. meldt, nadrukkelijk de berichten te
gen over een opstand in Albanië. Er heerscht
sedert acht maanden volkomen rust in het land
OOSTENRIJK.
De begrooting voor 1923.
W o e n e n, 8 Nov. (W^B.) Bij de eerste le
zing van de wet inzake den wederopbouw ver
klaarde vice-kanselier Frank, die den minister
van financiën vertegenwoordigde, dnt de be
grooting voar 1923 aan uitgaven rond 365 mil-
lioen en aan inkomsten rond 312 milb'oen goud-
kronen aanwijst, zoodnt met een deficit van 53
millioen is rekening te houden. De voorloopige
begrooting zou door de bezuinigingsmaatrege
len, aangeduid in het reconstructieplan, ingrij
pend worden everanderd, waarvan de omvong
nog niet onder cijfers kon worden gebracht.
RUSLAND.
Het congres der communistische internationale.
St. Petersburg, 8 N o v. (W. B.). Het
Russische Tel. Ag. meldthet vierde wereldcon
gres dor communistische internotionolo is hiel
gisteren geopend. Vóór do opening hebben on
geveer 200 groote vergaderingen plaats gehadJ
Voor de opening von het congres is een groot
aantal vertegenwoordigers van de buitenland-'
sche pers aangekomen. De openingsverga (lering
werd geleid door Sinofjef. Tot de voorzitters be*
hooren Klarn Zetkin, Lenin cn Troïzki. De ei-: n*
lijkc besprekingen von het congres zullen U
Moskou worden gehouden cn met een redovoo
ring van Lenin worden geopend.
Do vliogdienst op Moskou.
Moskou, 7 Nov. (W. B.). De vliegdienstf
KoningsbergenMoskou zal dezen winter, voor-
zoover het weer zulks zal toelaten, gehandhaafd
blijven, maar wegens de korte degen zal de reis,
to Smolensk onderbroken worden cn voortnon 2
dagen duren.
Nieuwe dreigende hongersnood.
Genève, 8 Nov. (N. T. A.) Het Nansen-
Steuncomité deelt mede: Een gedelegeerde van
de Quakers Association, die een reis in de pro
vincie Boczoeloek heeft gemaakt, meldt dnt het
volstrekt noodig is, dot de hulpactie nog op zijl*'
minst zes moanden lang wordt voortgezet. De'
hongersnood zal gedurende den winter voortdu
ren, want men heeft in het voorjaar niet vol
doende gezaaid en een groot deel van den oogst
is door de droogte in Juni cn Juli verwoest. Eei»
boekweitoogst is volkomen uitgebleven. De
Sovjet-autoriteiten moedigen de boeren aan
voorroden comestibles in to slaan. In enkele dis»
tricten laten de autoriteiten groote kuilen gra
ven voor de lijken, aangezien zij een gruwelijke»
sterfte in de komende maanden verwachten cn'
de sneeuw den arbeid der doodgravers dan ten
zeerste bemoeilijken zal.
KmshoudeBijke Artikelen
SpeciaEe afdeeltng
le étage.
LITHAUEN.
De verkiezingen voor den Landdag.
Kofno, 8 Nov. (W. B.) Volgens het Russ«
TeL Ag. zijn de definitieve uitslogcn von do ver
kiezingen voor den Londdog aldus: 38 Christen
democraten, 19 Volkspartij, 11 socinnl-democrui
ten, vijf Arbeiderspartij, drie Joden en twee
Polen.
TURKIJE.
DE KWESTIE VAN T NABIJE OOSTEN.
Angora handhaaft zijn eiscl.eiv
Constantinopel, 8Nov. (B. T. A.) Hei
denochlend is een antwoord von de regeering to
Angora ontvangen op de note verbale der hooge
commissarissen. De Kemalistischc regeering her-
hcait in dit antwoord hoor eischcn inzukc de
ontruiming von Constantinopel door de geal
lieerde troepen, alsmede dc terugtrekking der ge
allieerde oorlogsschepen, torwijl mede in de
antv/oord-noto wordt verkloord, dot hun oanwc-
zigheid niet verecnigbaar is met het Kemolis-
tische bestuur te Constantinopel.
De proclomatie van den stoot van
beleg verwacht.
P o r ij s, 8 Nov. (B. T. A.) Volgens de jong
ste alhier ontvangen berichten hebben de hooge
commissarissen Constantinopel nog niet in staat
var. beleg verklaard. De toestand is echter nog
niet beter geworden en men verwacht, dot wel
dra tot dezen maatregel zal worden overgegaan.
Het ItaJiaonschc postkontoor to
Constantinopel doorzocht.
Het bericht, dat het Italiaonsche postkantoor
te Constantinopel doorzocht zou zijn, wordt be
vestigd volgens een draadloos bericht uit Lon
den.
Het eventueclc uitstel der vredes
conferentie.
Een draadloos bericht uit Porijs houdt in:
In antwoord op de Engelsche nota, waarin
wordt voorgesteld de conferentie te Lausanne
tot 27 dezer uit te stellen, heeft Poincoré lord
Hardinge doen weten, dat, ofschoon de Frnn-
sche regeering de wenschelijkhcid erkent om de
Verblijd u niet als uw viiand valt en
als hij struikelt, laat uw hart zich niet ver
heugen.
Spreuken 24 17.
FEUILLETON.
In tien Pas 1st room
Roman van
OLGA WOHLBRiiCK.
Genaio. - -.de vertaling von Mevrouw
W esse linkvan Rossom.
55
„Hij zei: „Wat is dot toch vreemd, men-
•chen als wij hebben meer energie noodig om
ons een paar uur uit de eentonigheid van druk-
kenden arbeid los-te rukken, dan om nieuwen
arbeid op ons te nemen. En nu voel ik toch,
hoe goed de ontsponning mij gedaan heeft
Susannc sloeg de oogen op en ging rechtop
fitte:..
„Otlo moest heelemaal eens een poos rust
nemen. Drie weken zeelucht. Ook voor de kin
deren zou het goed zijn, Kurt is altijd nog erg
Jjleek, cn Liesel wil niet recht eten."
„Je weet toch Susel, dat het dit jaar niet
gaat," protesteerde hij.
Ze schudde het hoofd. „Jawel, het gaat. Het
fnoet gaan, ik zal met Juiius spreken."
Een beetje geprikkeld antwoordde Graebner.
Ik wil het niet hebben. De jongen heeft we"
Jterïlr ng in liet Sanatorium gelegen, Julius heeft
geneeg gedactiu Duizenden en nog eens duizen-
Iden blij; m den heelcn zomer in Berlijn, wij
gullen dat ook nog wel dragen kunnen. Men
moet zich schikken, moet ook eens iets ortbe-
ren kunnen
Susnnne had daarop de lippen op elkaar ge
drukt en geen woord meer gezegd, tot ze thuis
gekomen waren. Maar ze had ook met zorg
vermeden, achterover te leunen, om niet veer
in hnnr mans arm te liggen. En ze had Frank de
hand ten afscheid gegeven, zonder hem aan te
kijken als vreesde ze, bij het eerste voord in
tranen te zullen uitbarslen en slechts gezegd
,Jk donk u voor den prettigen avond" zooals
welopgevoede kinderen dat doen op bevel van
hun ouders.
Intusschen had hij haar eens aan het einde van
een les weergezien, cn toen had ze gedweept
over den wonder, v/ondermooien avond en hem
gevraagd, wanneer hij dan nu wilde komen, om
een beetje te musiceeren.
En nu hield hi} een ruiker roede rozen in de
hand en het was hem, als of een auto nog nooit
zoo langzaam, zoo kruipend van de Bismarck
naar de Paussauerstrasse gereden was.
Het dienstmeisje opende de deur. Ze zag er
een beetje verschrikt uit, en wist op zijn
vraag, of Mevrouw thuis was, niet, of ze ja
of nren zou antwoorden. Door de kier van de
woonkamerdeur klonk een zachte, min of meer
j verstikte stem„Wie is er don Mijnheer
Frank Zoo-ja, komt u binnen, komt u
maar binnen."
Suscnnes stem kwam hem heelemaal vreemd
voor. Zij zelf stond nog altijd achter de deur,
scheen te wachten, tot het meisje eerst door
ging en in de keuken verdween.
Hij begreep haar, verschikte nog wat aan zijn
bloemen en kwam toen binr.en, maar deinsde
ecnigszir.s achteruit voor het beel«J, dat de ka-
mer bood.
„Mooi ziet het hier uit, niet waar
Ze greep snel een paar blouses en. feponnen
bij elkaar, die op den grond lagen, wierp ze op
de groote sofa, nam een schoor op, wierp die
rammelend op tafel, waarop nog het koude,
onaangeroerde avondeten stond.
„Wat is er toch. Mevrouw?"
Ze liet haar hcofd met een bons op de tafel
vallen en snikte:
Ik heb er genoeg van I Genoeg I
Toen zag ze eerst de bloemen,
„U is goed voor mij, u, u alleen I"
Scheurleer Ballsn,
VoetballenSchoenen!
JOH. VAN DIJK
Langestraat BIS - Tel. 70
Hij streek hoar over het haar, streelde haar
handen, en schonk een glas water in.
„Maar Mevrouwtje, wat is er toch Zeg
u eens wat, als ik helpc-n kan, u weet, ik doe
graag alles voor u, alles, wat in mijn macht
ligt 1"
En daar Susanne tot de vrouwen behoorde,
die meenen, dat de macht van een vreemden
man, die van hen houdt, onbegrensd is, glim
lachte ze door haar tranen heen.
„Ik wil weg," zei ze kortaf.
was, zou ik ver weg reizen, ergens heen, waar
het heel mooi is en waar hij mij niet nakomen
kan. Maor zoovee! geld heb ik niet. Ik zal dus
een kamer nemen, ik zal een piano huren cn
lessen geven. Dnt kan ik minstens evengoed als
onze piano onderwijzeres hier. Misschien heb
ik eens zooveel geld, dat ik geen lessen meer
hoef te geven en dat ik een mooi huis er op
na kan houden! Liesel neem ik natuurlijk mee.
Het meisje hoort hij de moeder. Kurt kan bij
zijn vader blijven, het dienstmeisje moet hem
alle zondagen bij mij brengen, dan ga ik met
hem wandelen en naar een banketbakker. Als
ik genoeg verdien, zal ik speelgoed en boe
ken koopen, hij hoeft zijn moeder niet te ver
geten. Ik zal het dienstmeisje ook altijd wat
geven, dat ze hem goed verzorgt, en als hij ziek
mocht woiden, zal ik hem komen verplegen.
Zoo. nu weet u het I"
Hij wist heelemaal niets. Hij stond verbijs
terd. Wat was er don in Godsnaam, gebeurd
Hij had moeite uit haar verwarde praat een
paar samenhangende feiten te begrijpen.
Otto Graebner was vandaag in de stad ge
weest en had zijn schoonzuster getroffen. Ze
hadden over een en ander gepraat en Mevrouw
Elise had op haar vaak scherpe manier van
doen opmerkingen gemaakt over de mooie
kleeren, die Susel plotseling was gaan drogen.
Dan ging het zeker wel goed met de lessen, ze
verheugde zich daarover, en meer van die
gezegdes.
En toen hij alleen bleef en met andere men-
schen praatte, waren hem Eb'zes woorden niet
uit de gedachten gegaan en nu scheen het hem
ock zc'.f toe, of Susel meer werk van haar
kleeren maakte, en wat hem vooral achterdoch-
Hoezoo weg, waarom weg? waarheen?" -
Ze kneep haar zakdoek tot een bul en staar- tig maakte, was, dat ze altijd met haar huis
de in de gasvlam. j hondgeld unkwam.
„Waarheen* dat weet Ik nog niet. Als ik riik 1 „Nu kunt u deaiken, hoe hij hier kwaml Ver
schrikkelijk zog hij cr uit, met een grauw ge
zicht en oogen zoools toen, toon het ongeluk
met den jongen gebeurd was I Ik zat niets
kwaads vermoedend in de slaapkamer cn ver
stelde wat aan mijn goed. Toen kwam mij ook
een uitgangsjapon in handen met een mooien
kanten kraag. En nu ik weet niet, of u mij zult
begrijpen, nu kan ik dezen kanten kraag nrt
uitstaan. Hij herinnerde mij aan iets, waaraan ik
niet graag denk. Aan iets mnnr dot kan ik
u niet zeggen. Ieder heeft wel eens iets in zijn
leven, waarvan Lüj nooit cn tegen niemand
spreekt en wat dooraon ook maor in de verste
verte herinnert, dat wil hij niet om of, enn *".ch'
hebben, niet waar
Hij begreep haar wel altijd nog niet, mnnr hij
knikte, om haar te knlmeeren „Ja, natuur':jkr
Mevrouwtje natuurlijk."
„Dus kort en goed, ik mocht dien kraag niet,
en nu was ik net bezig, hem er af te torren en
kaoot te knippen."
Ze hield op, toen ze zijn verwonderden Vik
zag en herhaalde toen, een beetje geprikkeld en
met grooten nadruk „Ja, in heele kleine stuk
jes heb ik hem geknipt, nirt klein genoeg kle
den ze zijn, en die wilde ik don in het vuur
goo;en. Moor toen kwam net mijn man cn
Een krampachtig snikken deed de wo.tr n
bij horten en stootcn over haar lipnen konten.
„hij sloeg mij d- schaar uit de hand
trok kosten en laden open, wierp n>i:n
goed door elkaar. Waar ik dot van had en dal.
Wat ik hiervoor en daarvoor beten d
had? Hoeveel ik van Julius geleend hno
Want anders had ik me zoo niet kunnen!
opdirken, hoe ik dat durfde wagen Ik
kwam heelemaal niet aan het woord I Hij schud*
dc mij ja werkelijk hij schudde mij*
zooals hij den jongen schud', om hem ha^tr ia'
1 maken
