Handschoenen
B.
STJICSLAAS GESCIIENXEÜ
„L'KIRONDELLE"
r
BUITENLAND.
"rtOTül „MONGPOLE"
BINNENLAND.
Ar
EERSTE BLAD.
21e Jaargang No. !29
«MUM £0! rïJ
ptt port r V-. r« we«k t™01 R™"» vcrztkeriag
Ijegen ongelukken) 0.17s, afzonderlijke nummeri
OOI.
Woensdag 29 November 19Z2
PRIJS DER
tl
DE EIEMLANDER"
DIRECTEUR-UITQEVERI J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHE I1BCHE POORTWAL 2A.
POSTREKENING N®. «7910. TEL, INT. SIJ.
v.tn 1 —4 regels f I.OJ
JiLhlLH i iLil met inbegrip \aq eca
bewijsnummer, elke icgel meer 0.25, dienstaanbier
dingen en Lk-Idadighcids-advc.tentiën voor de helfl
der prijs. Voor handel co bedrijf beslaan zect{
vooadcclige bepalingen voor het advcriccrcn. lienö
circulaire; bevattende do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
<F
X
i
DUITSCHLAND.
DE SCHADELOOSSTELLING. T*
,De eventueele bezetting van
het Roergebied.
Berlijn, 28 Nov. (V. D.). De Fransche mï-
«fsterraad, heeft zich bezig gehouden met het
ÊchadevergoedlngsvTaagstuk. Volgens deze be
lichten zou de ministeraad-besloten hebben om,
wanneer de conferentie te Brussel geen resul
taat oplevert en Duitschland op 15 Januari in
jgebreke blijft aan zijn verplichtingen te voldoen,
}tot strenge maatregelen over te gaan, bestaande
|trit de vervanging van Duitsche beambten door
Fransche, uitbreiding van de bezetting tot het
^uhrgebied met inbegrip van Essen en Bochum.
I' De Berlijnsche correspondent van t Hbld.
telefoneerde gisteravond
Nauwelijks heeft het nieuwe kabinet de regee
ring aanvaard of het staat reeds voor een bui
tengewoon ernstige moeilijkheid op het gebied
der buitenlandsche politiek, nl. de nieuwe Fran-
6che plannen tot verzekering van de betaling
der schadevergoeding ingeval de Brusselsche
conferentie zonder resultoten blijft.
Begrijpelijkerwijze is de verontwaardiging
over de voorgenomen dwangmaatregelen van
Foincaré hier algemeen. Zij komt zoowel in de
pers als in het openbare leven tot uiting en
voor het eerst sedert langen tijd krijgt men
weer eens den indruk, dat, met het oog op den
dreigenden toestand van buiten af, voor een
Dogenblik de binnenlandsche tweespalt us-
>chen de partijen op den achtergrond is ge
raakt en een gesloten front tegenover de
Fransche plannen zal worden gevormd.
Een symptoom hiervan is, dut de „Vor-
Warts" en de „D. Allg. Ztg.", die elkaar dage
lijks fel bestrijden, hedenavond in nagenoeg de*
zelfde bewoordingen stelling kiezen tegenover
de verontrustende berichten uit Parijs.
„Frankrijk laat het masker vollen" is het
Leitmotiv van de verklaringen der beide bla
den. Vooral de „Vorwarts" hoopt, dat men in
Frankrijk geen illusies zal koesteren omtrent
de gevoelens, welke de Duitsche arbeiders
koesteren ten aanzien van Frankrijks gevaar
lijke politiek.
Algemeen zijn de bladen van opinie, dat
Frankrijk, indien het werkelijk zou overgaan tot
uitvoering dezer plannen, daarmee allerminst
zijn belangen zou dienen en dat integendeel
zijn financiën daardoor reddeloos zouden wor
den bedorven en de ineenstorting der vajuta
ook in Frankrijk zou worden bespoedigd.
De conservatieve en nationalistische pers
bH de regeeringsportij belecdigde, ontzegde
de Speaker, die hem reeds tal van keeren had
gewaarschuwd, hem het recht de vergadering
verder bij te wonen. Jones ging daarop heen,
mompelend: ^e zaniken over doode soldaten
en laten de levenden van honger omkomen.'
De Britsche dominions.
Londen, 28 Nov. (N.T.A. Draadloos). In
zijn rede in het Lagerhuis over de Iersche grond
wet zeide de eerste minister gisterenavond, dat
niet alleen de Britsche grondwet niet geschre
ven was, maar dat ook de betrekkingen tusschon
do dominions en het moederland niet in eenig
schriftelijk document waren omschreven. Het
aandeel, dat de groote dominions in den oorlog
hadden genomen, had een ontzaglijke woardee-
ring gebracht in hun verhouding tot het moe
derland. Zij waren zich zelf bewust geworden
van de verandering, die tengevolge van den oor
log was ontstaan. Od de jongste riiks-confercn-
tie was er langdurig beraadslaagd over de vraag
of er al don niet een poging zou worden gedaon
om door een nadere resolutie te-bepalen, wel
ke de tegenwoordige betrekkingen waren tus-
schen de dominions en het moederland. Het ver
heugde spreker te kunnen zeggen, dat de eer
ste ministers der dominions eenstemmig tot de
conclusie waren gekomen, dot elke poging van
dien oord onverstandig en zelfs noodlottig zou
kunnen zijn. Wanneer er dus een poging ge
daan mocht worden om in de Iersche constitutie
nader te omschrijven in welke betrekkingen de
dominions staan, dan zou dat niet enkel een
kwestie zijn tusschen Groot-Brittannië en Zirid-
Ierlnnd, moor het zou een kwestie zijn van veel
verder strekking en veel grooter beteekenis.
HET VRAAGSTUK DER WERKLOOSHEID.
Draadloos uit Londen d.d. gisteren
De regeering arbeidt met voortvarendheid aan
de plannen voor de steunverleening aan werk-
loozen. De werkloosheidscommissie uit het ka
binet heeft heden een rapport ingediend. Loter
had Bonar Law gedurende bijna een uur een
onderhoud met óe directeuren van de voornaam
ste spoorwegmaatschappijen. Volgens een offi-
cieele verklaring verzocht de premier om de me
dewerking der maotschappijen door het ver
vroegd doen uitvoeren van werkzaamheden en
beloofden de vertegenwoordigers der maat
schappijen om op aüe mogelijke wijze hun steun
te verleenen. Zij beloofden eveneens aan de re
geering een staat over te leggen van hetgeen
xeeds is tot stand gebracht en van nadere plan
nen. Naar gemeld wordt, is met de uitvoering
dier pionnen een bedrag van 50 a 60 milliocn
pond gemoeid.
Algemeen gelooft men, dat het voornaamste
punt, dat heden werd besproken, was de kwes
tie van het uitschrijven eener leening om dit
bedrag te verkrijgen en het garandeeren der in
terest ervan.
Is natuurlijk het heftigste in haar uitdrukkingen j veJ"ban-d hiermede had de bankier en voor-
m spreekt van „roofpolitiek" en „politiek sa- kanselier der schatkist McKenna een en
en waar-
disme", doch spoort aan tot kalmte
digheid.
De Lokal Anz." waarschuwt Frankrijk drin
gend, de boog niet te strak te spannen, daar
vroeg of laat de geweldige druk op Duitsch
land een nog geweldiger tegendruk tengevolge
moet hebben en dan zou, naar het blad vre°st,
als Duitschland zijn kluisters losrukt misschien
geheel Europa in de lucht vl'^gen.
Het behoeft geen betoog, dal met dezen te
gendruk de revanche-oorlog wordt bedoeld en
het blad heeft hiermee inderdaad gelijk, went
een nieuwe agressieve politiek vnn Poincaré zou
<de kleine groep van revanche-poHtid nieuwe
aanhangers bezorgen en koren zijn op de mo
len van de nat.-soc. beweging.
De democratische pers soreekt de v*rwnch-
derhoud met den premier, nadat deze met de
spoor wegdirecteuren had geconfereerd. Nmir
verluidt, worden in het rapport, dat door het
comité uit het kabinet inzake het werkloosheid-
vraagstuk, is opgesteld, verschillende plannen
behandeld nopens de verbetering en uitbreiding
van de spoor-, tram- en waterwegen, den aan
leg van parken en andere instellingen van alge
meen belang.
De beteekeis vnn het werkloosheidvraagstuk
voor Engeland blijkt duidelijk uit de statistieken,
die hedenavond omtrent den stond van de weik-
loosheid gepubliceerd zijn. Op 20 November be
droeg namelijk het aantal geheel werkloozen
1.379.000. Dit aantal is iets meer dan in de
voorafgaande week, maar ongeveer een half mil-
lioen minder dan in het begin van dit jaar.
De Britsche wisselkoers.
ting uit, dat Duitschland alles zal deen om zijn
betalingscapaciteit te verhoogen en aldus het Londen, 28 Nov. (N.T.A. Draadloos). De
buitenland van Duitschlonds go^n wil te financieele redacteur van de Times zegt, dat de
overtuigen. Het nief-Fransche buitenland zal i ST0°te gebeurtenis op financieel gebied giste-
zijn verzet tegen de Fransche plannen afmeten ren h°°ge stand van het pond-sterüng was.
naar de waarde, die het hecht aan een econo- beurs te New-York noteerde 4,5218. Uit dit
verder herstel blijkt, daf het pond-sterüng te
New-York thans overeenkomt met 18 shillings 7
pence, dot is bijna 93% van de voor-oorlogsche
goud-pariteit. Ook is de koers van het pond-
sterling verbeterd in Nederland, Zwedc-n en
Zwitserland, de eenige drie landen, waar de
Britsche wisselkoers nog beneden pari staat.
De verhouding tusschen het pondsterüng en de
goud-pariteit is thans in Nederland 94,3
92,1% in Zweden en 95,9% in Zwitserland.
ITALIË.
Fascistische successen*
Rome, 28 Nov. (B. T. A.) Er hebben in
verschillende streken partieele verkiezingen
plaats gehad. Onlusten kwamen niet voor. Over
at zijn de fascistische condidaten met groote
meerderheid gekozen.
Een onopclie voor het transportwezen.
R o e, 2 8Nov. (B. T. A.) Volgens de Me^.
sagero heeft een Italiaansche maatschappij van
de vegeering het monopolie gekrecen voor het
vervoerwezen in het heele land.
inisch sterk Duitschland.
Par ijs28 Nov. (Havos). Poincaré heeft
den ministerraad in kennis gesteld van de bij
eenkomst, die gisteren in hot Elysée is gehouden
en naar aanleiding waarvan de meest onjuiste
mededcclingen door sommige bloden zijn ge
publiceerd.
ÏVitai i»eint uit Berlijn aan de N. R. Ct.:
De nieuwe bedreiging van Frankrijk tegen
Duitschland hebben heden hun uitwerking op de
Berlijnsche beurs niet gemist. P^eds La de och
tenduren steeg de dollar tot 8300 en later tot
6800. De officieele re teering was 8796. In de
fxemiddogur-'-n üepen üle koersen der buiten
landsche bfciaalmiddeien een weinig achteruit en
noteerde de dollar 8700. In het vrije verkeer op
de effectenbeurs stegen de koersen van vrijwel
olie fondsen.
ENGELAND.
UIT HET LAGERHUIS.
Oe eveniucele bezetting van
*t Roergebied.
Londen, 28 Nov. (R.) In het Lagerhuis
Stelde de arbeidersafgevaardigde Wallhead da
Vraag, of de bezetting van het Roer-gebied door
Frankrijk te verwachten is en zoo je, of de
Britsche regeering daaraan haar moreelc n mi
litaire medewerking zou verleenen. Boriar Law
antwoordde hierop, dat hij niet over inüch'irvgen
beschikte, die rechtvaardigden te zeggen. Vat de
bezetting van het Roer-gebied door F «krijk
aanstaande is. Wat de tweede vraag betreft,
iverkloarde Bonar Law, dat hij deze, veronder
stel lenderwijs geuit, riet kon beantwoorden. De
premier voegde hieraan toe, dat hij den leden
van het Lagerhuis de verzekering on geven, dat
in die richting nog geenerlei stappen gedaan
zijn. Naai aanleiding hiervan zeide de afgevaar-
idigde Wedgwood
Ik veronderstel, dat er geen twijfel over be
slaat dat, als een dergelijke stap zou worden
{gedaan, de Britsche regeering hiervan van te
voren op de hoogte zou v. rden gesteld, waarop
EJonar Law antwoordde: Dit ligt voor de hand
Het ging nogal worm toe bij -preking
van de kwestie van geestelijk .minkte cud
s' Jat' De socialist Jack Jon.: interrumpeer-
v Toen Mi op een fcoreven oogen-
HONGARIJE.
Het hoogvcrTondsproces tegen fCarolyl
k< o e d a p e s t, i 8 Nov. (H.K.B.) In het
hoogverraadsproces tegen graaf Michael Karo-
lyi, dat gisteren werd hervat, besloot het ge
rechtshof de bewijsvoering door den openbaren
aanklager met gesloten deuren te laten geschie
den. Er zal o.a. bewezen moeien worden met
welke vijandelijke landen en hun spionnen Ka-
rolyi gedurende den wereldoorlog in relatie
stond, met het doel den VTede tot stand te doen
komen, de betrekkingen tusschen Hongarije en
de andere landen der Oostenrijk-Hongaarsche
monarchie te verbreken, alsmede het bondge
nootschap tusschen Hongarije en Duitschland te
doen eindigen.
POLEN.
DE BUITENLANDSCHE POLITIEK.
Warschau, 20 Nov. (P.T.A.) De minister
van buitenlandsche zr.l on heeff in een perscon
ferentie verschillende actueele kwesties nopens
de buftenlandsche politiek uiteengezet Over de
conferentie te Lausanne zei de nister, dat de
P*x>lscho bela' aldaar vere erd zijn. Hot
Morgén: Irish Stew f 1.60.
voornaamst-1 streven van Polen is een samen
werking me de andere mogendheden ter vreed
zame afwik keling van alle strijdvragen, waar
mede de ccrvferentio zich zal bezighouden. Met
voldoening 'herinnerde de minister voorts aan de
onlangs g'fsloten handelsverdragen met Roe
menië en 2!uid-Slavië. Indien de hangende ge
schillen me t Tsjecho-Slowakije kunnen worden
opgelost, zullen ook de betrekkingen met dat
Tand roodonu'g zifn, als in het politieke beleng
van Europa noodig wordt geoordeeld.
Met betrekking tot de ontwapeningsconferen
tie te Moskou, die 30 dezer zal bijeenkomen,
zeide de minister, dat ook Litauen aan deze
conferentie zal deelnemen. Polen zal zich op de
conferentie laten leiden door de door den Vol
kenbond aangenomen beginselen inzake de ont
wapening.
TURKIJE.
DE KWESTIE VAN T NABIJE OOSTEN.
Officieel conferentie-communiqué.
Lausanne, 28 Nov. (B. T. A.) Officieel
bericht: De economische en financieele commis
sie is te half vier bijeengeroepen. Ismet en Veni-
zelos hebben de zienswijze van hun delegaties
over de drie volgende vraagstukken uiteengezet:
verdeeling van de Turksche openbare schuld,
teruggaaf van de bezettingskosten, herstel van
de oorlogsschade.
Nintsjitsj gaf de meening van zijn regeering
weer over de vergoedingsschulden. Barrère zet
te het standpunt der geallieerden uiteen over de
voornaamste punten, in den loop der bespre
king gerezen.
De bespreking van de financieele vraagstuk
ken zal worden voortgezet door de sub-commis
sie voor het koophandels- en douanestelsel, die
morgenochtend bijeen zal komen. De commissie
voor de territoriale vraagstukken zal te 4 uur
vergaderen.
Dc conferentie te Lausanne.
Lausanne, 28 Nov. (VJJ.) Hedenmorgen
is de sub-commissie onder voorzitterschap van
generaal Weygand bijeengekomen ter bestudee
ring van de kwestie -der eilanden in de Egeïsche
Zee. Ismet Pasja heeft nadere inlichtingen ge
geven omtrent zijn reeds vroeger in deze kwes
tie afgelegde verklaringen. Ernstige moeilijkhe
den schijnen zich niet voor te doen, daar de
Turken niet het bezit van deze eilanden wen-
sch.en, doch slechts de demilitarisatie verlan
gen.
Tsjitsjerin op weg naar Lausanne.
Moskou, 28 Nov (W.B.) Tsjitsjerin is
gisteravond naar Lausaruis vertrokken. De Duit
sche gezant was bij zijn vertrek op het station
aanwezig. Tsjitsjerin zal op zijn doorreis één
dag te Berlijn blijven.
IS-I MUI x x «KI.
in Wol en imt- Suèdo m|z. I
in zeer vele soorten.
Benes naar Lausanne.
P a r ij s, 2 8 Nov. (V. D.) Benes is heden
uit Parijs naar Lausanne vertrokken.
Keyes naar Lausanne.
Een draadloos N. T. A-telegram meldt dot
admiraal Sir Roger Keyes heden uit Londen ver
trokken is om zich bij de Britsche delegatie te
Lausanne te voegen, waar hij zal optreden als
technisch adviseur voor B;tannië, wanneer de
kwestie der zeeëngten aan de orde komt.
Het Russische verzoek af
gewezen.
Lausanne, 28 Nov. (B.T.A.). In 't ant
woord der uitnoodigende mogendheden, dot
morgen aan de Russische delegatie zal worden
overhandigd, zal het verzoek om Rusland tot
deelneming aan alle werkzaamheden der confe
rentie toe te laten, worden afgewezen. De Rus
sen zullen alleen kunnen deplnemen aan de
behandeling der kwestie betreffende de zee
engten.
Lausanne, 2 8 N o v. (B. T. AHet ant
woord der uitnoodigende mogendheden aan de
Russische delegatie zal morgen worden over
handigd. Alleen de Italiaansche vertegenwoor
diger heeft gevraagd er eerst met zijn regee
ring ruggespraak over te houden.
Britsche persstemmen.
Londen, 28 Nov. (V. D.). De besprekin
gen te Lausanne over de Aziatische grenzen
van Turkije zullen, naar verwacht wordt, einde
van deze week plaats hebben. D:-ze verdaging
is evenwel niet ontstaan door ecnig gescMl tus
schen de geallieerden. Intec 'eel, zegt de
Daily News-correspondent, er is reden te ge-
looven, dat deze onverwachte verdaging het
pad zoJ effenen.
Het gerucht, dat Brittannië ..«et Turkije on
derhandelt over d- overgave van Mosc 1 in ruil
voor olie-cor.ee ..s, is absoluut a' <rd en
ongegrond. In der geval, aldus de Daily Te
legraph, heeft geen der mandaat-mogendheden
het recht vrij te beschikken over 't lot der aan
haar zorg en beschermi;.,. jevertrouwde vol
ken..
Hamid Bey te Parijs.
Parijs, 2 8 Nov. (V. D.). Hamid B de
vertegenwoordiger van de Ang j-regeering te
Constan. nopel, is te Parijs aangekomen. Hij
heeft reeds een onderhoud gehad met Poin
caré.
GRIEKENLAND.
HET HOOGVERRAADSPROCES. Ti
Verschillende oucWninistcrs ter
dood veroordeeld.
Athene, 28 Nov. (V. D.). De oud-minis
ters Stratos, Goenaris, Theotokis en Protopa-
padakis zijn ter dood veroordeeld, generaal
Stratigos en admiraal Goedas tot levenslange
gevangenisstraf.
De veroordeelden terechtgesteld.
Athene, 28 Nov. (R.) Goenaris, Theotokis,
Baltozzis, Protopapndalds, Hadjanestis en Stra
tos zijn gefusilleerd.
De executie.
Londen, 25 Nov. (R.). De Daily Express
verneemt uit Athene, dat de veroordeelde mi
nisters om half twaalf, vijf uur na de uitspraak
ven het vonnis, werden doodgeschoten.
Voor het front V3n het vuurpeleton werd Had
janestis plechtig gedegradeerd, waarbij zijn sa
bel werd stuk gebroken. Na de executie werden
de lijken naar het kerkhof gebracht en daar aan
de familie overgegeven.
De Engclsche gezant vraagt
zijn pospoort.
Londen, 2 8 Nov. (Draadloos). Zoools ge
meld, zijn de zes Griekscho oud-ministers en
officieren, die door de door de nieuwe Griek-
sche regeering ingestelde rechtbank ter dood
waren veroordeeld, heden terechtgesteld. Het
waren Goenaris, voormalig premier, die sedert
eenigen tijd ernstig ziek is, Protopapadakis,
eveneens oud-premier, Stratos, voormalig mi
nister van binnenlandsche zaken, Theotokis, oud-
minister van oorlog, Baltazzis, voormalig minis
ter van buitenlandsche zaken, en generaal Hod-
janestis, ex-opperbevel hebber in Klein-Azië. Te
gen de andere in staat van beschuldiging ge'
stelde officieren werden, zooals bekend, minder
zware straffen uitgesproken.
Het doodvonnis is voltrokken ondanks de
ernstige vertoogen, die de Engelsche gezant
Lindley namens zijn regeering heeft gedaan. On
middellijk nadat do terechtstelling had plaats
gehad, vroeg de Engelsche gezant zijn paspoort
aan en deelde hij aan de Grieksche autoriteiten
mede, dat hij ingevolge instructies zijner regee
ring moest vertrekken. Hij vertrekt hedenavond
naar Lausanne, waar hij verslag zal uitbrengen
aan lord Curzon.
Deze drastische maatregel Is natuurlijk be
doeld als protest tegen het onbeschaafde op>
treden der tegenwoordige Grieksche regeering
om haar voorgangers ter dood te brengen. Er
bestaat een precedent voor deze daad van den
Engelschen gezant, n.l. na den moord op den
koning en de koningin van Servië door de revo-
lutionnairen in 1903. Engeland verbrak toen do
diplomatieke betrekkingen met Servië. De En
gelsche bladen keuren het vonnis in scherpe
bewoordingen af.
De Daily Express van hedenmorgen zegt:
Griekenland wil aanspraak maken op den naam
van een beschaafde mogendheid. Indien het dien
naam wenscht te behouden, moet de jongste
van zijn revolutionnaire regeeringen noodzake
lijk een studie maken van de manier, waarop
andere beschaafde naties gewoon zijn om de
zaken te leiden.
De Evening News schrijft: Indien het vonnis
ten uitvoer wordt gelegd, zullen de Grieken
zichzelf in een slecht daglicht hebben gesteld.
Andere bladen zijn van oordeel, dat de aclie
der militaire extremisten waarschijnlijk ernstige
gevolgen voor Griekenland zal hebben, daar zij
er op berekend is om niet alleen den moreelen
maar ook den financieelen steun der groote
mogendheden van Griekenland af te trekken.
Engeland breekt de diplomatie
ke betrekkingen of.
Athene, 29 Nov. (R.). De Britsche gezant
heeft eai\ de Grieksche regeering kennis gege
ven van het afbreken der diplomatieke betrek
kingen en is met de Simplon-Express vertrok
ken.
Het nieuwe Grieksche kabinet
P o r ij s, 2 8 Nov. (V. D. Draadloos). Naar
uit Athene wordt gemeld, omvat het nieuwe
door kolonel Gonatas gevormde ministerie vier
officieren. Eén hunner is minister van binnen
landsche zaken. Pangalos, de voorzitter van de
commissie voor onderzoek naar de verantwoor
delijkheid inzake de nederlaag in Klein-Azië,
wordt minister van oorlog. Kolonel Plasfiras is
de eenige, die op het oogenblik zitting heeft in
het revolutionnaire comité.
CHINA.
DE KABINETSCRISIS.
Twee ministers in staat van
beschuldiging gesteld.
Peking, 2 8 N o v. CR.). Het Huis van Afge
vaardigden heeft met 262 tegen 39 stemmen
een resolutie aangenomen om den premier Wang
Tsjoeng Hoeai en den minister van buitenland
sche zaken. Wellington Koo, in staaf van be
schuldiging fe stellen, op grond, dat zij de over
eenkomst inzake de z.g. Oostenrijksche leening
mede onderteekend hebben, in verband waarme
de de minister van financiën, Lo Wen Kan, werd
gearresteerd.
de post werd verhoogd dus dc critick onbüj
lijk is.
De heer Stulemeijer vraagt onderwijsbom
voegdheid voor doctorandi der HnndclshoogcH
school.
De minister wenscht de regeling dezer
kwestie uit to stellen tot behandeling van do
nieuwe middelbaar-onderwijswet.
De heer B e u m c r mankt bezwaar tegen om
zetting vnn het lectoraat in de kindcrgenees-<
kimde te Leiden in oen professornnt.
Do minister wijst erop, dnt de kinderge
neeskunde vnn groote beteekenis geworden is.
De heer Duymoer vnn Twist bepleit
de instelling von een leerstoel in homoepothio
te Utrecht.
Dc minister zal het volgende jaar een
beslissing kunnen myncn. De heer S c h c u r e i
wijst op de moeilijkheden, waarmede het on
derwijs in huid- en geslachtsziekten tc Gronin
gen tc kampen heeft.
De minister deelt mede dat maatregelen
ter .verbetering worden getrolicn.
Mevrouw De V r i csB ruins komt op te
gen bezuiniging op het Middelbaar Onderwijs
door uitbreiding van het onntal leerlingen pet
leeraar en verlenging van lesuren.
De minister betoogt dc noodzakelijkheid
dcrer maatregelen.
De heer Visser van IJ zon doorn acht
hooger subsidie voor instituten voor doofstom*
men, slechthoorcnden en blinden wenschelijk.
Avondvergadering. Geopend te 8 uur.
Voorzitter mr. dr. D. A. P. N. Kooien.
STAATSBEGROOTJNG VOOR 1923.
Hoofdstuk VII B (Financiën).
De behandeling van de afdeeling Ecrcdienstëf
wordt voortgezet.
De heer Schokking (C. H.) maakt eenig4
opmerkingen noar aanleiding van de rede van'
den heor Visschcr.
De heer Dresselliuys (V. B.) acht even
eens het forsche geluid van den heer Visscher
niet overal duidelijk.
De Minister van Financiën, dc heer
De Geer, zegt, dat in de Ned. Herv. Kerk het
verschil gaat tusschen eenheid en rijke veelvul»
digheid. Over dat verschilpunt heeft spr. als be
windsman geen obrdeel. Een regcering-sverkla-
ring behoort niet een dezer eerbiedwaardige
stroomingen te versterken. De gemeenten zijn
volkomen vrij haai bestuursregeling te horzien;
dit punt blijft spr. handhaven tegen den lieer
Visscher, onder verwijzing naar--de he er en
Schokking en Dresselhuys.
LANGESTRAAT 39
Ruëme keuze
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag 28 November.
Aan de orde is de
Onderwijsbegroting.
De heer K. ter Laan dringt aan op spoed
met de regeling der spellingkwestie.
De heer Schaper wenscht eveneens ver
eenvoudigde spelling, doch niet zooals Ter
Luan die van Kollewijn.
Minister de Visser wil ook geen
uitersten inzake spelling. Hij overweegt de
keuze van een stelsel, doch kon nog geen toe-
•gging" doen, dit zittingjaar met voorstellen te
komen.
De heer K. ter Laan meent dat een te
klein bedrag is uitgetrokken voor studie
beurzen.
Do heer Van Wiinbert list emn da*
Spr. blijft van mecning, dat aan art. 171 dei
Grondwet niet wordt gederogeerd door kapita
lisatie. Het errest van den Hoogen Raad zegt
niet, dat er een vordering blijft als de kapitale
satio heeft plaats gehad.
Het adres moest eohter worden opgegeven
waar het geld zou moeten worden uitgekeerd.
Elk kerkgenootschap moest doorvoor ccn cen
traal college aanwijzen. Van de zijde der Ken*
ken rezen toen reeds enkele bezwaren. Met nama
ontstond er strijd over de -vraag, aan welk cen
traal college het geld zou worden .uitgekeerd.
De regeering zeide toen, zich in deze strijdvraag
niet te kunnen mengen. Dit moest in den boei
zem der Kerk worden beslist.
De heer Visscher (A. R.) repliceert. Hij
heeft niet gezegd, dat de Overheid in do Kerk
moest ingrijpen, maar dat zij het onrecht, tegen
over de Kerk gepleegd, moest goedmaken.
De heer Visscher betoogt verder, dat men
stekeblind moet zijn om te ontkennen, dat er
richtingen in de Hervormde Kerk zijn. Spr. be
pleit eohter uitkecringen niet aan de verschil
lende richtingen, maar aan het complex der
Kerken, waarbij men heeft te bedenken, dat de
plaatselijke Kerken eigen bezittingen hebben.
De heer Schokking repliceert.
De heer Dresselhuys repliceert.
De heer C o 1 ij n (o--r.) geeft den Minister in
overweging om het moeilijke vraagstuk van ort
171 der Grondwet nog eens aan een opzettelijk
onderzoek te onderwerpen en het contact mei
do Kerk, dat in 1921 bestaan heeft, weer op
te vatten.
De Minister dupliceert Als,er eenmaol ka*
pitalisetie is gescMed, dan zullen geen nieuwe
uitkeeringen meer worden gedaon krachtens ali
nea 2 van ort. 17T der Grondwet. Maar alinea
2 is facultatief. Wat de vroa" van den heer
Colijn betreft, gevoelt spr. weinig voor een nieu
we Staatscommissie en waar bij de conferentie
von 1920 verschil van meening bleek over do
vraag wie rechthebbende is op de uitkeering,
dient de Hervormde Kerk daarover eerst tot een
stemmigheid te komen en eerst don weder zich
tot de regeering te wenden.
Stoatsbegrooting voor 1925
Hoofdstuk II (Hooge Colleges).
Aan de orde is Hoofdstuk II der Staatsbe-t
grooting voor 1923.
Do heer Rutgers (a.-r.) dringt non op wij
ziging van de wet van 1918, regelende de scha
deloosstellingen aan de leden der Tweede Ka
mer krachtens art. 89 en 91 der Grondwet. Nu
weldra óe Grondwet zal zijn herzien en de scha
deloosstellingen zijn verhoogd, is er reden om
het abonnement le klasse op de treinen te doen
vervallen, waarvoor thans 08.000 is uitgetrok
ken, en alleen de Kamerleden recht te geven om
te declareeren voor alle reizen, ^ie zij naar do
Kamer in Den Haag maken.
De heer Oud (v.-d.) bestrijdt dit betoog.
De Minister van Financiën, de heet
De Geer zegt overweging toe.
De heer IJ z e r m a n (s.-d.) dringt bij deir
begrootingspost betreffende ridderorden op of-
schaffing daarvan aan. Spr. betoogt, dat bij be
schaafde volken van de zucht «_or versiering der
wilde volken zoo goed als niets meer over is.
Thans tooit men zich nog slechts mof bescheiden
lintjes of strikjes. Het hooge doel van de rid
derorde, dat men fdoor opvallend wordt on
derscheiden, wo:; >s toch niet bereikt.
De Minister heef»- belancrstelling d®