ST. E M I LION
tij 1.ISGH8TERMAH Zn, Utr.str, II Tel. 145
"binnen landT"
Per fiesch f 1.60, per anker f ©5.-
Appelbollen, Appelbeignets, Abricozenbeignets,
Frambozenbeignsts, Sneeuwballen, Amandines, Berlinerbollen IC Ct. per stuk.
Saucijsebroodjes en Amandelbroodjes 15 Ct.
Pasteitjes en KalSsragoutbro^slJes £5 Ct,
bij A. J. VAN ZALINGEtë,
(Alle bestellingen worden ZATERBAG 30 DE&EMBEG uitgevoerd}.
Ernstige ontploffing.
T rente, 2 8 Dec. (B. T. A.). Door het
ontploffen van Oostenrijksche bommen, die ge
demonteerd moesten worden in een vroeger mi
litair gebouw te Tagtiata vloog dit in de lucht.
£even werklieden en één soldaat werden onder
1c puinhopen begraven.
HONGARIJE.
Baron Manfred Weiss. -J*
Boedapest, 27 Dec. (V. D.) De grootste
Industrieel van Hongarije, baron Manfred Weiss,
is tengevolge van een beroerte overleden. Hij
oeieikte den ouderdom van 66 jaar.
TURKIJE.
DE CONFERENTIE VAN LAUSANNE.
Engeland weigert Mosoel of tc
staan.
Lausanne, 27 Dec. (R.) Curzon's af
wijzing van de Turksche argumenten inzake het
vilajet van Mosoel is ter kennis der Turken ge
bracht. Naar wordt verwacht, zullen de Turken
zeer teleurgesteld zijn, daar zij geloofden dat
er een of ander compromis zou worden bereikt.
De Britten antwoorden zonder boosheid en met
afdoende argumenten, die oontoonen dat de
Turksche beweringen volkomen onhoudbaar zijn.
O. u. legt het antwoord er den nadruk op, dat,
hoewel de Turken zes eeuwen long op het ge-
ried van Mosoel gevestigd waren, zij geen kaar
ten noch statistieken bezaten, terwijl de Eritten
cr zes jaren waren en beiden hadden.
Dreigende mislukking der
conferentie -
Londen, 27 Dec. (R.) Uit Lausanne wordt
gemeld, dat er ernstig gevaar bestaat, dat de
conferentie mislukken zal, indien de Turken in
hun tegenwoordige methode volharden. Binnen
enkele dagen zullen de geallieerde delegaties in
/laat zijn haar slotconcdlusies aan de Turken
voor te leggen, die dan genoodzaakt zullen om
te beslisen of zij de voorwoorden al don niet
aannemen.
De buitenlandsche postkantoren.
Reuier verneemt uit Smyrna: De Turksche
autoriteiten deelen mede, dat de buitenlandsche
postkantóren zullen worden samengesmolten
•net de Turksche en dat iedere natie een sectio
al hebben.
EGYPTE.
Engclschman vermoord.
Reuier meldt uil Cairo, dat prof. Robson,
ioogi eeraar in de rechtswetenschappen, toen
hij zich met een anderen Engelschman per rij-
.viel huiswaarts begaf, door drie inboorlingen
doodgeschoten is. Zijn metgezel kon ontkomen.
1 ot nog toe is niemand gearresteerd.
PALESTINA.
Stoomvaartverbinding tusschen Amerika
en Haifa.
Volgens mededeeling van de Palestijnsche Ex
press Company zullen in den loop van dezen
winter vier direct van Amerika komende stoom
schepen van de stoomvaartlijnen Red Star en
White Star te Haifa aankomen.
Het eerste schip zal den 30slen Januari 1925
te Haifa arriveeren hef tweede den 9den Febr.,
oeide met toeristen uit de Vereenigde Staten
•inn boordT De twee andere schepen worden den
)6den en 31 sten Maart in de haven van Haifa
verwacht.
Aan boord van de den 16den Maart verwachte
boot zullen zich een groot aantal Joodsche Zio
nisten uit Amerika inschepen, die zich voorge
komen hebben het a.s. Faaschfeest in Jerusalem
Joor te brengen.
Deze tocht is georganiseerd door de „Ole Re
gel Leerez Israel", een vertakking in New York
'an de „Express Company" te Jerusalem.
De toeristen zullen ongeveer een maand in
Palestina blijven.
Een gcldlcening.
B e r 1 ij n, 21 Dec. (V. D.). De regeering
v n Palestina heeft reeds alle maatregelen ge
troffen om de eerste geldleening ten bedrage van
2 x/i milliocn pond sterling te plaatsen. Van ge
noemd bedrag zal ongeveer y, millioen pond
worden besteed voor de spoorweglijn Jaffa
Jerusalem, welke aanleg door een agentschap
van een Fransche spoorwegmaatschappij in Pa
lestina is aanvaard.
Vervolgens wordt 50.000 pond ter beschik
king van de regeering van Trans jordanië gesteld.
riet resteerende bedrag zal bestemd worden
.voor de openbare werken in Palestina.
VEREENIGDE STATEN.
De deugd beloond.
Baltimore, 29 Doc. (N, TA. Draad
loos.). Aan de werklieden der Baltimore- en
Ohio-spooiweg-Maatschappij, die in den afgc-
'loopen zomer tijdens de staking aan don arbeid
bleven, is een bonus uitgekeerd van 500.000
dollar.
Dr. Ch. A. Towers -J*
Denver, (Colorado), 27 Dec. (N. T
'A. Draadloos). Dr. Charles Andrew Powers, ecn
zeer bekend chirurg en president van de Arneri-
kaansche verceniging voor kanker-controle,
overleed plotseling in de Universiteitsclub al
hier.
De Staatscourant van 27 December bevat
.o.a. de volgende Kon. besluiten
verleend titulaire rang van luitenant-kolo
nel aan den gepensionneerden majoor-titulair
der militaire administratie van hel Ne cl.-Indi
sche leger A. P. J. van dor Laaken;
toegekend de eere-medaiilc der Oranje-
Nnssau-orde in zilver aon J. P. te Winkel,
schrijver bij het koloniaal établissement te Am
sterdam;
benoemd tot electro-techr.isch ambtenocr bij
Be telegrafie P. Bles, thans adspirant-electro-
technisch ambtenaar;
toegekend de bronzen eere-medaille der
jOranje-Nassau-orde aan M. G. Schreuder Goed-
lheijt, te 's Gravenhage, gewezen korvloorlooper
bij de N. V. Stoom Meel- en broodfabriek
p,Ceies" te Amsterdam.
Permanent Hof van Internationale Justitie.
r De Raad van den Volkenbond heeft op 4
.October j.l. besloten aan het Permanente Hof
.Van Internationale Justitie de vraag om advies
Voor te leggen, of het geschil, dat tusschen
Frankrijk en Engelend is ontstaan, omtient de
fiationaliteitsdecreten in Tunis cn Marokko al
dan niet als een vraagstuk van uitsluitend in-
A'endigen aard moet worden beschouwd.
De beide betrokken regeeringen hebben over-
róenkomstig de tusschen haar getroffen overeen/
komst ter griffie van het Hof, respectievelijk op
24 November en op 25 dezer memories en con
tra-memories ingediend, waarin deze zaak wordt
behandeld.
Op 8 Januari o. s. komt het Hof bijeen ter
behandeling van deze zaak.
NEDERLAND EN BELGIË.
Hc-i B. T. A. seint uit Brussel, d d. 27 Dee.
In een Senaat heeft Juspar, minister van bui
tenlandsche zaken, zinspelend op de Ncdc-r-
lnndsch-Belgische betrekkingen, gezegd„De
Senaat zal de verklaring hebben gelezen, welke
jhr. Van Karnebeek heeft verstrekt in antwoord
op een schriftelijke vraag in het Nederlandsche
parlement inzake de Nederlandsch-Belgische
betrekkingen. Mijn Nederlandsche collega ant
woordde, dot hij in Luzern en Genua een onder
houd met mij had gehad, en dot hij in den
loop dei besprekingen er toe was gekomen ten
opzichte der Wielingenkwestie verschillende
oplossingen voor te steken o.a. arbitrage. Het
is juist dat deze besprekingen tusschen jhr. Van
Knrnebeek en mij hebben plaats gehad in Lu
zern en tijdens dc jongste conferentie in Genua
ten einde een oplossing te vinden voor de
verschillende problemen, welke onze beide lan
den verdoelen. In den loop dezer besprekingen
die het stempel van groote hartelijkheid droe
gen, zijn verschillende formules onder de oogen
gezien cn thans in studie genomen. Er is nog
geen enkele beslissing genomen. Eén resultaat
echter is bereiktde atmosfeer, welke in Hol
land en België bestond, is verbeterd, en dit zal
de latere onderhandelingen vergemakkelijken."
Bordeaux, gewas 1917
F/iOSGOVSSCHE TULBANDEN in verschillende grootten
Electrische Banketbakkerij.
LANQESTRAAT I. TEL. I7S.
W erklooshcidsverzekcring.
Dc min. van arbeid heeft aan de gemeentebe
sturen toegzonden een afschrift van den volgen
den brief aan de besturen van gesubsidieerde 1
•vereeriigingen met werkloozenkos en daarbij
verzocht er op toe te zien, dot deze besturen
het daarin bepaalde nauwlettend opvolgen. j
„Het is af cn roe voorgekomen, dat leden van
gesubsidieerde vereenigingen met werkloozen-
kas geen uitkccring in ontvangst namen over j
dagen, waarover 2ij reglementair recht op uit-
keering konden doen gelden, dat naar ik
vernam met de bedoeling om le voorkomen,
dat zij in het loopenae kalenderjaar, boekjaar
of tijdvak uitgetrokken zouden geraken.
Door een dergelijke handelwijze onttrekken
de betrokken leden zich aan het in de meeste
kasieglementen voorkomende artikel, hetw?lk
bepaalt, dat, indien ecn lid gedurende een be
paald aantal achtereenvolgende jarenof tijd
vakken uitkeering heeft genoten over een zoo
danig aantal dagen, als het maximum-aantal
dagen bedraagt, waarover hij in elk dier jaren
of tijdvakken recht op uitkeering had, geen
verdere uitkeering meg worden verstrek,, vdór- vermclden<!e tTacht IB.,
dat hij sedu.ende een daarop volgend jaar otl^ door van briefkaarten de vor-
,V' ,ld, cr Scuec'h" j nung van een steunfonds, strekkende tot het
feu einde onn d,t nusbru.k een ernde ,c ma- I uhgeven von vo,kseditie van het Gedenk-
zal zijn op 26 en 27 Januari a.s., zal als spreker
optreden mr. J. C. A. Everwijn, directeur der
Nederlandsche Ilandel-Moatschappij, oud-gezant
te Washington en voordien chef van de afdee-
ling handel van het departement van landbouw,
nijverheid cn handel.
Gedenkboek 18981923.
De h:c-r W. G. de Bas, redacteur van het
„Gedenkboek 1898—1925" meldt ons: Op het
einde der vorige week verscheen in de dogbla-
ken, bepaal ik bij dezen, dat, indien een werk
loos lid eener werkloozenkas opzettelijk met
bovenvermeld doel nalaat uitkeering in ont
vangst te nemen over dagen, waarover hij re
glementair recht op uitkeering neeft, in het
vervolg deze dagen zullen worden beschouwd
als uitkeeringsdagen, en derhalve zullen mede
tellen tot het volmaken van het maximum-aan
tal uitkeeringsdagen, in het regiement uwer
werkloozenkas genoemd".
Kopverbod opgeheven.
Bij ministerieele beschikking is het kopverbod
op de boomen, staande longs twee lanen nabij
dc uitspanning „De Zutphen Boer", in g<
meente Voorst, opgeld ven.
boek, te bevorderen.
De redactie van het Gedenkboek stelt er prijs
op te verklaren, dat dit persbericht bui,ten mede
weten van redactie-commissie en redactie is ge
redigeerd en wederrechtelijk onder enveloppen,
door de redactie gewaarmerkt, aan de verschil
lende bladen werd toegezonden. De redactie
wenscht in geen enkel opzicht de verantwoorde
lijkheid voor den inhoud der circulaire, onder
tekend door den lieer M. Lakemariy la Voor
scholen, ie aanvaarden.
Gencraal-majoor C. van Tuinen, comman
dant der vesting Holland, wordt binnenkort bc-
vorderd tot luitenant-generaal.
Th. F. A. Delprat.
Do heer Th. F. A. Dclpiat, voorzitter van
het Kon. Ncd. Aardrijkskundig Genootschap
werd door dit genootschap te Marseille benoemd
Het Vredespaleis.
Het Vredespaleis is weder voor lief publiek
ge- ter bezichting opengesteld.
Een begraafplaats gevonden.
Nu de gemeente Rotterdam het brandspuit
huisje moest opruimen, dat oan den kanf van
de Korte Hoogstraat tegen de Waalsche kerk
stond, is, zegt de N. R. Ct., het vermoeden
dat men indertijd koesterde, n.l. dat ook om
deze kerk of daarbij zich een begraafplaats
heeft bevonden, bewaarheid. Dat kerkhof ligt
blijkbaar onder den hol van de Korte Hoog-
tot correspondeercnd eerclid cn door dat te straat, tusschen de vroegere kerk en het wa-
Lyon tot lid voor het leven, terwijl laatstgc- renhuis. Zoo is men dus opnieuw op mcnschen-
i'oemde Genootschap hem tevens zijn metlailie beenderen gestooten. Deze dooden liggen bui-
verleende- ten dc muren van de kerk, in gemeentegrond.
Ecn kreet cm hiftjr.
Dagelijks vermeerderen zich de angstwek
kende verschijnselen, welke den toesiand in
Duitschland teckenen. Ook hier te lande is in-
Commissïe voor den Nederlandsch-
Franschcn Handel.
De geschillen, die gerezen waven tusschen de
Commissie voor den Ncderlandsch-Franschen
eenzinking, maar wij vertoeven in nog zoo gun-Hcndel cr hajen voormaIi?en Alg. Secretaris,
stige omstandigheden, vergeleken bij den toe-1 den he0r A Carnbresy d'Ancona, zijn in der
stond van ellende en nood, dicteer onze gren- mjnne lost en beidc par,ijen hebben cikaor
zen heerscht. W.j vestigen daarom de een-over cn wcer voUodi„ gedechargeerd. Dienten-
tT 1P gevolge ken de liquidatie van gemelde com-
missie thans voortgang hebben.
van een ziekenhuis cn kinderziekenhuis voor
arbeiderskinderen van elke gezindte, vlakbij
on7.e grenzen in Westfalen, dat in nood verkeert.
Misschien zijn er onder onze lezers, die zich
door den geest van het juist gevierde Kerstmis
lot helpen gedrongen gevoelen.
Telefonische verbinding met Denemarken.
Naar aanleiding van het bericht, dat de tele
fonische proefgesprekken tusschen Nederland
en Denemarken een bevredigend resultaat heb-
ben opgeleverd en dientengevolge de opening
Hongaarsche Coupons en fcffecten. va^ geregeldcn dienst kan worden tegemoet
De heer J. Clinge Fledderus, Consul-Gene- gezien, meldt de N. Ct. van bevoegde zijde, dat
raai der Nederlanden te Budo-Pest, deelt aan die proefgesprekken niet zoo moedgevend zijn
het Hoofdbestuur van het Nederlandsche Roo- als in bedoeld bericht werd medegedeeld. De
de Kruis mede. dat van 1 Januari—1 December gesprekken via Hamburg gingen met groote
1922, door hem voor de door het Nederland-moeilijkheden gepaard, terwijl die via Berlijn ge-
sche Publiek ter beschikking van het Neder- heel onverstaanbaar waren. Deze ondervinding
lar.dsche Roode Kruis geslteidc Hongaarsche wettig dus niet het vermoeden, aat binnen kor-
coupons en effecten, na verzilvering, wérd ont- ten tijd een dienst tusschen Nederland en Dene-
vangeh
Voor coupons Hong. Kr. 409.019.25.
Voor effecten Hong. Kr. 324.922.91.
Uit deze opbrengst werden door dc-n heer
Clinge Fledderus de volgende ondersteuningen
gedaan.
Sophien Kinder Sanatorium Kr. 348.024.91.
Elisabeth Lungen Sanatorium Kr. 134.678.07.
Appongi Polikliniek Kr. 120.000.
Diverse personen (studenten)
Kr. 27.713.05.
Hulpactie van Gouverneur von Horthy
Kr. 100.000.
Saldo Kr. 3526.15.
spoorwegen, tegen berekening van afhaalloon,
van huis afgehaald.
Ook dit afhaalloon wordt met ingang van '1
Januari 1923 aanzienlijk verlaagd (waarbij na
tuurlijk de lengte van het af tc leggen spoorweg
traject geen rol speelt). Voor het afhalen zal
slechts verschuldigd zijn 10 ets., 'indien ecn zen
ding van 110 K.G. weegt, 15 ets. wanneer de j^r'
zending 1015 K.G. zwaar is, cn 20 ets. vooi
zendingen van 15—25 K.G.
gesteld, waar een vacanlictoeslag werd gegevoJ
enz.
Maar in begin 1921 is de ongekende malais^
gekomen. En nu hebben de werknemers gedu^
rende de beide jaren 1921 en 1922 toch nog <W
zeifde arbeidsvoorwaarden gehad. Deze toestand
kon natuurlijk bij een nieuwe C. A. O. niet worr
den bestendigd.
Hoe slecht het bedrijf er thans voor staat
blijkt uit het feit, dat er op het oogenblik Iwefl
a drieduizend werkloozen zijn terwijl vele onder<
nemingen korter werken. Deze mededeeling
spreekt te sterker, als men weet, dat het in nor*
male lijden al als een bewijs van groote slapte
gold, als er b.v. honderd werkloozen waren.
Het Jaarverslag van dc Kamer vair Koophan
del van Amsterdam zegt reeds over 1921 voa
het drukkersbedrijf
I „In het algemeen is dc productie in het druk*
kersbedrijf in het afgeioopen jaar zeer belang*
r'jk gedaald cn moet deze tak van bedrijf gere*
kond worden tot die. welke de crisis in de hoog*
stc mate ondergaat.
Nog een ander voorbeeld
Het aantal boeken, dat werd uitgegeven, be*
dioeg in 1919, 4129; 1920 4065 1921 5742.
1922 zal natuurlijk ecn nog veel lager cijfer
geven. Ais men nu weet, dot van het meerdere
aantal boeken in 1922 uitgegeven, nog een bej
langrijk getal door de valuta-concurrentie in
Duitschland werd gedrukt, dan kan ieder reedt
uit dc^e enkele gegevens zien, dat de drukkers-
organisatie absoluut niet overdrijft, wanneer zij
zegt, dat de toestond ellendig is. De oorzakei<
van deze malaise liggen voor de hand. Wanneet
handel en industrie grootendeels stil staan, is er-
geen behoefte aan drukwerkhet streven naar
bezuiniging, zoowel bij het particuliere als het
overheidsbedrijf, doet veel drukwerk verdwijnen;
de stand der valuta heeft werk naar Duitschland
cn Belgic verplaatstkantoormachines doen de
vraag naar drukwerk verminderen.
Onder deze omstandigheden begon in Juli 1.1,
de onderhandelingscommissie over de nieuwe
C. A. O. haar arbeid. Van Juli tot einde Octo-,
werd vergaderd. Men was er toen door sa*
menwerking in geslaagd een concept vast te stel*
len, dat als compromis aan de verschillende al-.
In het bovenbedoeld voorbeeld van een pok'-
j lil gemeene vergaderingen zou v/drden voorgelegd,
ket van J K.G. van Amsterdam naar Leiden zal u,n i
- 4 v an de gezellenorganisaticn heeft de Roomsch*
daarvoor dus, afgehaald van huis te Amsterdam Katho!iekc Grafische Bond het cconc nan.
en bezorgd aan huis te Leiden met meer dan Ij me( eer 2200-300 stemmen, de
501 cis. (tot dusver 1 berekend «orden christelijk Grafische Bond heeft hetzelfde ge-
alleen de afhualloonen voor bestelgoed, daan me( ecr 1000-300, terwijl ook de
maar ook de afhaal- en beslelloonen voor yl- er. Keder!ondsch Gra(ischo Bond het concept gis,
vrachtgoed worden met ingang van I Januari
1923 verlaagd. Vooral voor kleine zendingcu
is de verlaging aanzienlijk. Kostte b.v. tot dus
ver het bestellen of afhalen in Amsterdam en
Rotterdam minstens 0.65 per zending, voort-
aon wordt voor de bestelling van zendingen tot
50 K.G. 0.40 in rekening gebracht. Voor
zwaardere zendingen is het verschil naar ver
houding minder groot, maar toch ook hiervoor
zijn die loonen vrijwat lager geworden.
WIJ.
marken zal geopend kunnen worden.
Vrachtverlaging Nederlandsche spoorwegen,
Men meldt ons
Aan de klachten van het publiek omtrent de
hocgc vracht voor bestelgoed wordt weldra een
heel eind tegemoetgekomen. Op I Januari 1923
zullen voor afstanden tot 100 K.M. vrachtver-
logingcn worden ingevoerd, d:e, vooral vooi
kleine zendingen, van niet geringe beteekenis
zijn.
De vracht voor Amsterdam—Den Haag wordt
o. a. verlaagd voor goederen tot en met 1 K.G.
van 0.50 tot 0.40, boven 1 tot en met 3 K.G.
In de Safien Sanatoria aan het Balatannieei van 0.65 tot 0.50, boven 3 tot cn met 5 K.G
worden kinderen verpleegd, die aanleg voor! van 0.75 tot 0.60, en boven 13 tot en me\
15 K.G. van 1.40 tot f T.10.
Deze nieuwe vrachten zullen gelden voor alle
afstanden van meer dan 50,100 K M.
Een pakket van 3 K.G. wordt dus voortaan
over afstanden als AmsterdamLeiden vervoerd
en op de plaats van bestemming thuisbezorgd
natu-! voor slechts 0.40 (vroeger 0.65). Dit is zelfs
goedkooper dan hel tarief, dat door de poste-
I rijen wordt berekendals postpakket toch zou
Nederland in den Vreemde. men o.50 moeten betalen. Afzender kan het
Op den Nederlandschen dag te Bern, welkezich bovendien heel gemakkelijk maken, want
wordt geörganiseerd door de Zwitsersche com- op diens verzoek per telefoon of op andere wijze,
«sTissn* yan Nederland in V~-°emde- er. welke worden, zooals bekend is, de goeaeren door de
tufceiculose heb')?n.
In het Elisabeth-Sanatorium, worden tuber- j
culc-uze kinderen en volwassenen verpleegd. I
In dc Graaf Appongi Polikliniek worden zie
ken gratis behandeld.
Dc actie van den Gouverneur von Horthy
steunt behoeftige families met geld
ralicn.
Nederlandsch Fabrikaat.
In de aflevering van 20 December treffen
o.a. aan
Een artikel „Kortzichtigheid", waarin wordt
aangetoond, dat, en op welke wijze de Neder
landsche industrie zich in eigen land laat ver
dringen door de buitenlandsche, door niet ge
noeg bekendheid te geven aan haar eigen voort
brengsel n.
Belangwekkend is het artikel „Ca ve ant",
waarin op krachtige wijze naar voren wordt ge
tracht het gevaar, gelegen in een voorbijgaan
van de voorforengselen van eigen nijverheid en
door de Nederlanders; een mode, hebbelijkheid
en domheid, waarin vele landgenooten nog
steeds vervallen.
Talrijke afbeeldingen verduidelijken het arti
kel „de Nederlandsche zeevisscherij". In deze
bijdrage wordt voor den leek helder uiteenge
zet, aan welke eischen de vaartuigen, in gebruik
bij. de verschillende wijzen van vischvangst,
moeien voldoen.
„Van en voor de Vrouw" beval als steeds ecn
aantal belangwekkende bijzonderheden voor de
lezeressen van belang.
Dat het bestuur niet stil zit, blijkt degelijk
uit de officieele berichten in deze aflevering op
genomen, waarvan wij ditmaal vermelden den
brief geschreven aan de redacties van alle Ne
derlandsche dagbladen, naar aanleiding van het
feit, dat in de laatste tijden in verschillende
plaatsen hier te lande bazaars, tentoonstellingen;
en dergelijke worden gehouden met het doel,
veelal met een beroep op de medewerking
van Nederland ter leening van den nood in
andere landen, buitenlandsche artikelen te ver-
koopen, waarbij in het bijzonder den St. Nico-
laas en de Kersttijd worden benut.
Hoewel het bestuur uitdrukkelijk vóór alles,
op den voorgrond stelt, dat het niet in het minst
in de bedoeling ligt van het bestuur te propa-
gandecren tegen de hulp van Nederland aan
noodlijdende particulieren in het buitenland,
wordt toch de vraag gesteld of in dezen wel de
zuo noodzakelijk te trekken grens blijft be
waard en dat hierdoor de strijd om het bestaan
van het Nederlandsch fabrikaat nog moeilijker
wordt gemaakt dan deze reeds is. Daarom doet
het bestuur ecn beroep op de medewerking van
de pers met verzoek, wanneer redactioneele
medewerking in het belang van zulke bazaars,
tentoonstellingen en dergelijke wordt ingeroe
pen, met het hiervoren uiteengezette rekening
te houden.
Uit een andere officieele mededeeling blijkt,
dat de vereeniging wederom een nieuwen tab
werkzaamheden aan haar toch al zoo uitgebreid
terrein heeft toegevoegd, n.l. het houden van le
zingen met lichtbeelden en met films ten dienste
van inrichtingen van middelbaar onderwijs en
daarmede overeenkomende inrichtingen van
onderwijs en met het bevorderen van school
reizen, ten doel hebbende Nederlandsche fa
brieken le bezoeken, waarvan de geheele rege
ling door het algemeen secretariaat der vereeni
ging geschiedt
DE NIEUWE COLLECTIEVE ARBEIDS
OVEREENKOMST IN HET BOEKDRUKKERS-
BEDRIJF.
Mr. van Rhijn, de adviseur der Patroonsorga-?
nisatie schrijft ons
De talrijke berichten, die in de laatste weken
over de nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst
in het Boekdrukkersbedrijf zijn verschenen, doen
de vraag stellen, hoe de juiste stond van zaken
op het oogenblik is. Laat ik daarom hierover
eenige mededeelingen mogen doen.
Toen de vorige collectieve arbeidsovereen
komst in Januari 1920 tot stand kwam, leefden
wij in een tijdperk van .ongekende hoog-con-
jitnctuur. De drukkerspatroons hebben hun werk
nemers daarvan in ruime mate doen profiteeren.
leren met groote meerderheid heeft aangenomen.
De patroonsvergodering aanvaardde het con*
tract met ongeveer 110053 stemmen. Daaren
tegen verwierp het congTes van den Modernen
Algemecnen Neder). Typ. Bond het contract met
een meerderheid van 169 tegen 53. JMen mag
deze verwerping voornamelijk op rekening stel*
len van het gemis eener krachtige verdediging
in de afdeelingen en in het Bondsorgaan. De af*
gevaaidigden kregen bindend-mandaat om tc*
gen te stemmen, zonder dat zij van de zijde van
het Hoofdbestuur vooraf de noodige inlichtingen
voor een juiste beoordeeling van het concept
hadden ontvangen. Intusschen is door den A. N«
T. B. nog een referendum over het contract uit*
geschreven, waarvan het resultaat aan het einda
dezer week bekend zal worden gemaakt.
De voornaamste veranderingen van de nieuwe
C. A. O. vormen drie puntenDe 48-uiige
werkweek, de verlaging van het loon met 6
en eer. wijziging in de regeling van het ontslag.
Vooreerst dus de verandering van de 45-urige
in de 48-urige werkweek. Waar zoowel interna*
tionaal als nationaal bijna algemeen de 48-urige
werkweek geldt, kan en wil het drukkersbedrijf-
niet achterblijven. Bovendien beteekent deze ver
lenging van de werkweek een aanzienlijke veria*
ging der productiekosten. Van werknemerszijde
heeft men gezegd, dat er, gezien de werkeloos
heid, eerder reden was de werkweek te verkorten
don haar uit te breiden.
Maar op die manier komt men natuurlijk hoi
langer hoe verd^i^in het moeras. De verlenging
der werkweek brengt een verlaging van .dei
prijs van het product.
Een meerdere vraag en daardoor op den dunt
een afname der werkloosheid.
Bij de oehandeling van de laatste wijziging
der Arbeidswet hebben sociaal-democratische
kamerleden, als dc heeren Schaper, Troelstra en
Vliegen, zich tegen de verlenging met drie uren
zoo goed als niet verzet. Deze verandering was
dan ook nic in strijd met -»et aloude arbeids.
idoial van den 8 urer.dag. En waar zoowel door
het Rijk als de gemeenten nu eens hier, dan
weer r, tot de 48-urig erkweek wordt
cvertre-i.aan, zal niemand de redelijkheid van het
concept dit punt kunnen betwisten
De aede verandering in de huioige C. A. O
betreft de verlaging van het weekloon met 6
Qnr*« -V - zijn talrijke stemmen op
gegaan, dat deze verlaging lang niet voldoend
is om het bedrijf staande te houden. En inden
daad is deze verlaging eerder te weinig, dan ti
veel. De bedrijfstoesland in de typografie i*
naar verhouding zeker niet minder slecht dan
in het sigarenbedrijf en het metaalbedrijf. WeL
nu, tegenover de verlaging van 6 in he*
concept staat, dot in die bedrijven een veria-
ging van het weekloon van resp. 15 en 16
heeft plaats gevonden. En de verlagingen, die
elders ingevoerd werden, zijn alle meer dan
6 Wij wijzen op de verlaging in het kleer-*
makersbedrijf van 10 in het meubelmakers-
bedrijf van 8—12 van het spoorweg- en
rijkspersoneel van 8XA enz. Het billijke van
het voorstel der drukkersorganisatie van 6
blijkt nog duidelijker, wanneer men weet, dat
de kosten van het levensonderhoud sedert Jan.
1920, toen de tegenwoordige loonen werden
vastgesteld, met niet minder don ruim 18
zijn gedaald. Ondanks de geweldige malaise
blijft derhalve nog een verbetering van het le
vensonderhoud van 12 En dat verbeterde
levenspeil wil de drukkersorganisatie, ondanks
de malaise, gedurende twee jaren waarborgen,
want ®r is een bepaling in de C. A. O. opge
nomen, dat het loon kan worden verhoogd bij
stijging van de kosten van het levensonderhoud/
Is hiermede niet duidelijk aangetoond, dat de
rechtvaardigheid tot m het uiterste is betracht?
Thans bet derde punt de verbetering in de
regeling van het ontslag. In andere bedrijven
kan ecn werkgever zijn werknemers met een
termijn van een of twee weken zonder meer de
dienstbetrekking opzeggen. In het drukkersbe
drijf daarentegen mag een patroon alleen tot
ontslag overgaan, indien hij tegenover de Cen
trale Commissie (samengesteld uit werkgevers
en werknemers) kon aantoonen, dat er een „gel
dige" reden was, de dienstbetrekking te beëin
digen (b. v. slapte, onbekwaamheid, enz.) In het
algemeen wordt deze regeling door het concept
intact gelaten. Maar in de praktijk is gebleken,
dat het bewiis van de „geidige reden niet kat*
i 1 1
De Typografie was het eerste bedrijf waar de 3- - - -
45-urige weikv. Vk werd ingevoerd, waar een worden geleverd, tegenover J^eHen, die
loon. dat de werknemers bevredicde werd vest-«eregelden gang van het drijf belerrjn éi\
