bij 1.1
5 Zr-, Iltr.str. II Tel. 14'
BINNENLAND,
Per ffiesch f 1.60, per asüker ff SS.-
bouw van het Berliner Tageblatt ingestort. In
zijn vol sleurde het neerstortende puin alles
mede tot de eerste verdieping. Hef gebouw is
van binnen grootendeels verwoest. Vroeg in
den middag waren reeds 10 dooden en 16 ge
wonden onder het puin vandaan gehaald. Het
cantal slachtoffers is echter veel grooter.
De Rijkspresident stortte 1 millioen
roor de nagelaten betrekkingen.
ontstaan tengevolge van de weigering van Ismet
Pasja, den Turkschen gedelegeerde, om het voor- J
stel van lord Curzon betreffende de toekomst j
van Mosoel aan een onderzoek en de beslissing
van den Volkenbond voor te leggen, te aan
vaarden. Op Ismet's antwoord volgde een lange
en geargumenteerde rede van Curzon, waarin
Mark [het Britsche standpunt ,n dc Mosoel-aangele-
genheid uitvoeriger werd uiteengezet dan tot
ORIGINEELS
zeer aan Ie bevelen
Bordeaux, gewas 1917
Toen het ongeluk gebeure, waren vele per- .nu toe het geval is geweest. De verklaring weid
sonen aanwezig. Het aantal slachtoffers kon nog ten zeerste door de andere geallieerde gedele-
niet worden vastgesteld, daar niet bekend is .geerden ondersteund en de verwerping door de
1 hoeveel menschen precu/s in het gebouw waren. kurken veroorzaakte groote teleurstelling, wei-
De hoofdredacteur Th. Wolfï, wiens kamer even- tdoor lord Curzon onmiddellyk onder woor-
eens verwoest is, was niet aanwezig, zoodat werd g(;brachtAan het s|ot van een ernstig
hem geen letsel is overkomen De oorzaalvan sl dü houdin Ismct pasjo had
het ongeluk ts nog met bekend. Op het gebouw n omen en na klcm tc hebben gcwe.
was een nieuw bovengedeelte geplaatst en het I
h, 1 p. zen op de ernstige gevolgen, welke onvermij-
schijnt dat de cementlast te zwaar was. Del,
bouwpolitie stelt een onderzoek in. Het bedrijf ,dc^k ,°P dez* «uden volgen, waar-
i schuwde lord Curzon, sprekende als Britsch
minister van buitenlandsche Zaken en met volle
is stop gezet.
Berlijn, 2 4 Jan. (\V. B.) Volgens de be-t i
lichten van 7 uur hedenavond bedraagt het aan- verantwoordelykheid, dat indien Turkije op zijn JTi. 4,jaa^lt0r
tal dooden bij de instorting op heden dertien; standpunt zou blijven staan, hij z'ch namens de plaatsvervanger van den krijgsraad der land-
De Staatscourant van 24 Januari
bevat o. a. de volgende Kon. besluiten:
op verzoek eervol ontslagen J. Koolhoven, no-
otaris te Haarlem;
op verzoek eervol ontslagen met dank P. H.
Eijssen, als burgemeester van Schmncrt;
eervol ontslagen wegens bereiken van den 70-
jarigen leeftijd mr. H. J. M. Tijssens, president-
daaronder zijn een aantal meisjes.
J Britsche regeering tot
wenden om in de kwestie in te grijptn, daar deze
Aan de N. R. C. wordt d.d. gisteren gemeld een oorlogsbedreiging vormt, bedoeld in art. II
uit Berlijn: jvan het Volkenbondsverdrag. Hij zette aan ïs-
De instorting vanochtend, in het gebouw van met de gevo'r, n uiteen, die uit de verdere wei
de firma Mos se heeft te Berlijn heel wat op-'gering van Turkije zouden moeten volgen, even
schudding verwekt en schijnt een oogenblik de qIs de toe te passen sancties. Hij noodigde Ismet
gebeurtenissen in het Roergebied le verdringen. uit zijn besluit alsnog te herzien. Lord Curzon
Thans, om 9 uur, zijn er reeds 10 dooden en wees op vier dwalingen, waardoor de rede van
26 zwaargewonden uit het puin gehaald. De [smet gekarakteriseerd werd: ten eerste de vol-
zwaargewonden zijn naar verschillende zieken- |cdipe erkenning van hef mandaat in het geval
huizen gebracht en de meest noodzakelijke van Frankrijk in Syrië, terwijl deze werden ont-
operaties zijn daar onmiddellijk uitgevoerd. De kcnd Jn hct ffevQ, aan gritannië, ten tweede het
meeste slachtoffers hebben leelijke wonden aan vcrkeerde gebruik van de statistieken betreffen-
het hoofd gekregen, nbben zijn gebroken Ion- Je h percenta„e Turk<m in Mosoel, ten derde
gen en n,eren zwaar gekneusd. Vaa zeven slacht- on, ische van lsmef, opmerUinsen over
offers kon men de tdertmett nog met vasts ellen. ide Koerdische verUiezingen cn lcn vierde he[
Ook het bureou van Iheodor Wolft, den
hoofdredacteur van het Berliner Tageblatt, die :vooL*es e 1SC1<V
den Volkenbond o» u "s GVa^'ha^
aan den reserve-ecrste-luitcnant C. J. de
Wolff, van het regiment genietroepen, op het
daartoe door hem gedaan verzoek, een eervol
ontslag als zoodanig uit den militairen dienst
verleend.
niet aanwezig was, is ingestort. De geheele i
iramp speelde zich in enkele seconden tijds af.
Slechts weinige lieden konden op het laatste
oogenblik uit de bedreigde vertrekken vluchten.
NEDERLAND ALS SCHEIDSRECHTER.
Eenigen tijd geleden is in de Amerikaansche
pers het bericht verschenen, dat de Indianenstam
der „Six Nations" zich tot de Nederlandsche re-
geeiing had gewend met het verzoek om tus-
schenkomst, teneinde een tusschen genoemden
stam en de Canadeesche regeering gerezen con
flict door den Volkenbond te doen beslechten.
Naar wij vernemen is dit bericht juist.
Het verzoek heeft inderdaad de Nederlandsche
regeering bereikt en is bij haar in overweging.
MILITAIRE MAATREGELEN.
Naar gemeld wordt zijn dezer dagen in eenige
Ten opzichte van het laatste puiV weès Cur
zon op de hopeloosheid van het houder-, van
zulk een referendum bij een dergelijke fena-
tieke bevolking, zelfs met behulp van groote garnizoenen in het Oosten des lands militaire
Een ionc meisje sprong uit het raam en werd machten neutrale troepen. En waar moeten de maatregelen getroffen, als het aanvoeren van
kort daarop door de brandweer op een der stel- neutrale troepen vandaan komen Daarop deed groote hoeveelheden munitie en van mitrail-
loges die het huis omringen teruggevonden. Zij Curzon een nieuw beroep op Ismet Pasjo. H.j leurs.
zette nauwkeurig uiteen de te verleenen waar
borgen voor de bescherming der Turksche be
langen gedurende het onderzoek van den Vol
kenbond, dat hij voorstelde. Hij legde nadruk beeft ministers van financiën en van
op de waardigheid en onpartijdigheid van het waterstaat de volgende vragen gericht:
tribunaal, waarvoor Brittannië en Turkije zou
den verschijnen, als gelijkgerechtigden en met geering, dat ambtenaren van de bezuinigingsin-
buitengewone plechtigheid verzocht hij Ismet speotie op eigen gezag in vergaderingen van
Pasja zijn weigering te herzien. Op ernstiger j publiekrechtelijke organen, waarin zij nog wel
toon waarschuwde Curzon Ismet T'osja wat het volgens de wet geen toegang hebben, redevoe-
persisleercn bij zijn weigering zou beteekenen. i ringen gaan houden om den aanleg van ver-
De crisis zeide hij zou niet blijven, zoo- f keerswegen tegen te werken, gelijk mr. J. F.
als deze thans is. Uit verschillende bronnen Dijkstra, op hoogst zonderlinge wijze, heeft ge
had hij vernomen van militaire voorbereidin- daan in de vergadering van ingelanden van het
gen, welke thans door Turkije worden getrof- waterschap Breede Watering bewesten Ierseke,
fen in de omgeving van Mosoel en indien Is- op 17 Januari 1925?
met zou blijven weigeren met de geallieer- 2. Zoo ja, is het overeenkomstig den wensch
den samen te werken voor den vrede, zou hij der regeering, dat ambtenaren als bovenge-
dadelijk een schrijven zenden aan den Volken
bond, dezen inlichtende over de bedreiging,
die zich heeft gevormd, met het verzoek in te
grijpen. De Volkenbond zou don de samenwer»
was bewusteloos, luid echter geen ernstige
kwetsuren opgeloopen.
De Berlijnsche brandweer en een aantal auto
mobielen van het Berlijnsche reddingwezen wa
ren onmiddellijk na de ramp ter plaatse.
Alle slachtoffers, zoowel de dooden als de
gewonden, werden terstond weggehaald. Onaf
gebroken worden de puinhoopen doorzocht.
Honderden personen moeten helpen om het puin
te verwijderen. Met het bouwmateriaal waren
6tukken van de binnenmuren, meubels, papier-
voorraden enz. mee naar beneden gestort. Het
kostte heel veel moeite om de slachtoffers te
voorschijn te halen. Als een der eersten werd
de heer Moebius, de procuratiehouder van de
firma Mosse, onder het puin uitgehaald. Ge-
neesheeren konden slechts zijn dood conslatee-
ren.
Het grootste gedeelte van het personeel was
In een paniekstemming uit het gebouw ge
vlucht, zoodat het onmogelijk was onmiddellijk
vast te stellen hoeveel personen eigenlijk ont
braken. De Schuetzenstrosse, waar de inge
storte vleugel van het gebouw is gelegen, werd
door de politie ontruimd en afgezet. Honderden
familieleden van arbeiders en beambten, die bij
de firma Mosse werkzaam zijn, waren ter
plaatse. Vaders, zonen en dochters werden ge
docht en de bekende tooneelen speelden zich
hierbij af. Tal van leden van het personeel wa
ren naar huis gevlucht, terwijl hun familie hen
©p de plaats van de ramp zocht.
De gemeentelijke bouwpolitie heeft een onder
zoek naar de oorzaak van de instorting inge
steld.
Nader vernemen wij nog, dat de groote brand
kast van de firma Mosse mee in de diepte werd
gesleurd. De brandkast stond open. Daar een
groot aantal cheques in de brandkast opge
borgen was en deze cheques thans wellicht in
verkeerde handen kunnen komen, verzoekt de
fiima Mosse alle Duitsche banken geen cheques
u u,vuiiug teg<5n een UU vuil uci» LKjnu, zekere
die op haar naam zijn ges e i regelen tegen dien staat zullen worden geno-
j~_l -tl—ten bate van de firma te willenb ij v
i men. Deze maatregelen zijn gregeld in het
Verdrag door de artikelen 17 en 16 en omvat-
Bezuinigingsinspectie en verkeerswezen.
De heer Merchant, lid van de Tweede Kamer,
1. Is het overeenkomstig den wensch der re-
noemd „op eigen initiatief" aldus ontwerpen van
de regeering afbreken, gelijk mr. J. F. Dijkstra in
voormelde vergadering heeft gedaan?
3. Hecht de regeering eenige waarde aan op
king van Turkije vragen. Indien Turkije dan i die wijze verkregen adviezen?
nog zou blijven weigeren, zouden de voor deze 4. Kan de minister van Waterstaat dit optre-
gevallen vastgestelde sancties in werking tre- den van een regeermgsambtenaar vereenigen
den. Curzon deed toen voor de laatste maal een met zijn verantwoordelijkheid voor de zorg voor
beroep op Ismet.
Baron Hayashi, de Japansche gedelegeerde,
getuigde van do onpartijdigheid en de onbaat
zuchtigheid van het voorstel, dat de Britsche
een doelmatig verkeerswezen?
De monteursschool der marine.
In verbond met de voorgenomen reorgamsa-
delegatie had gedaan. Dc Fransche en Italiaan- lie van het onderwijs aan de monteursschool der
sche gedelegeerden sloten zich eveneens bij de marine te Amsterdam, waarbij de duur der op-
politiek van Curzon aan. Doch Ismet bleef bij i leiding van 4 jaren tot 3 jaren wordt terugge-
zijn botte weigering en de zitting sloot met een bracht, zullen in dit jaar geen leerlingen-mon-
ernstïige verzekering van Curzon aan Ismet, tours voor de Koninklijke Marine worden aan-
dat hij zich onmiddellijk tot den Volkenbond
zou wenden.
Het Volkenbondsverdrag bepaalt, dat inge
val een staat, die geen deel uitmaakt van den
Volkenbond en weigert een geschil te onder
werpen aan dezen Bond en aanspoort op een
oorlog tegen een lid van den Bond, zekere maat-
doch alleen
boeken.
De .elefoon-centralo van het gebouw j™» tcn vcrbrckin„ van alle bandcls_ en finan.
Mosse is eveneens gedeeltelik verwoest Het bL,|rekkingeii (usschen dc die ,e.
was onmogelijk vandaag een telefonische ver-
binding
met het gebouw te krijgen. Rijkspresi- f™ B™<1 en de betrokken staat,
.1 vprhrtrl van n vprl-onr fttcornpn .-\r\ nnrrlonnn
genomen. Het voornemen is om in 1924 weer
met de aanneming aan te vangen.
Administrateurs van militaire hospitalen en
militoire verplegingsinrichtingen.
Ter kennis van de Landmacht wordt ge
bracht, dat met ingang van I April 1923 vaca
tures zullen ontstaan in de betrekking van ad
ministrateur vande militaire hospitalen te
's-Gravenhage, Amsterdam, Breda, Arnhem,
Amersfoort, Venlo, Bergen op Zoom, (tijdelijk),
Harderwijk en Assen
de militaire verplegingsinrichtingen te Am-
Eben heeft den Berlijnschen burgemeester j ^[bod van all^ verkeer tusschen onderdanen sterdam (K. R en L.h Amsterdam (B.), Haar-
Boess verzocht de familieleden van
Gelukkige gemeente.
In den Raad van het Noord-Hollandsche dorp
je Blokker is bekend gemaakt, dat de totale ge- reeds gisteren verzonden,
meenteschuld nog slechts 2600 bedraagt
palingen, volgens welke geschillen tusschen pas»
tijen niet meer bij den gewonen rechter komex^
doch opgelost worden door een scheidsgerecht
ingesteld door partijen.
Dergelijke bepalingen kwamen voor in con-
tiacten geldende voor 90 pet. (op I Jan. 1920
60 pet.) der arbeiders.
HOLLANDSCHE KOLEN NAAR
DUITSCHLAND.
Naar de Tel. verneemt is van Duitsche zij<W
bij "verschillende Limburgsche s'eenkolenmijnen
een contract afgesloten voor de levering van
kolen naar het onbezette gebied. 1000 ton wen
In bevoegde kringen venvacht men, dat do
Weldra zal ook deze ingelost zijn. De gemeen-1 stecnkolenprijzen van de Limburgsche mijnen
zullen stijgen.
Ongeperforecrde postzegels.
Ten gevolge van de Typografenstaking is <16
firma Enschedé te Haarlem, die de postzegels
drukt, niet in staat geweest de vellen te perfo*
reeren. Daar gevreesd werd voor een tekort
van postzegels zijn ongeperforeerde vellen voor
de uiïqïfte aan kleine postkantoren bestemd
daar de beambten aan de postkuntoren van be*
teekenis niet den tijd zouden hebben de vellen
te knippen.
Op deze wijze zijn dan geknipte postzegels
in circulatie gebracht. Toen de staking wos
opgeheven hebben de enkele kantoren, die or
der gekregen de restanten ongeperforeerde
postzegels weer in te leveren, hetgeen ge
schied is.
Naar de postzegelhandelaar Mebus aan do
tebclasting wordt van 32.000 op 21.000
teruggebracht, dus met 50 pCt. verminderd.
Onder deze omstandigheden durft men het
wel aan een nieuw raadhuis te gaan bouwen, dot
eig noodig is.
Journalistiek.
Tot lid van de redactie der „Leeuwarder
Courant" is met ingang van 1 April e.k., ter ver
vanging van den heer G. J. D. Mingelen, aan
wien op zijn verzoek eervol ontslag is ver
leend, benoemd jhr. J. W. J. Witsen Elias, re
dacteur der „Zutphensche Courant".
J. R. dc Kruyff. f
Te Oosterbeek, waar hij sinds een 10-tal ja
ren woonde, is in den ouderdom van 78 jaar
overleden, de heer J. R. de Kruyff, oud-direc
teur der Rijksschool voor Kunstnijverheid te
Amsterdam. Dc overledene was officier in de Tel. mededee'lde, zijn sinds 1652 geen ongeper
orde van den Eikenkroon en ridder in de St.
Josephs-Orde. De crematie zal Zaterdagmid
dag te Westerveld plaats hebben.
HET N. V. V. EN DE BEZETTING VAN HET
RUHRGEBIED.
Dinsdagavond vergaderden de hoofdbesturen
van de bij het N. V. V. aangesloten bonden
ter bespreking van de vraag, wat het N. V. V.
zou kunnen doen om het verzet van de Duit
sche arbeiders in het Ruhrgebied te steunen.
foreerde postzegels uitgegeven.
De pcstzegel -rzamclaars 'hebben nu een
nieuw jachtterrein.
Poslwissel-stempelmachincs.
In verband met de ingebruikneming van post-
wissel-stcmpelmachines op een groot aantal be-
langrijke postkantoren, worden, meldt de Msb.,
met ingang 1 Maart a*s. nieuwe postwissel for
mulieren in gebruik gesteld, waarvan de indee-
j ling correspondeert op de stempelmachine. Het
Besloten werd te beginnen met 2X van formulier bestaat uit drie deelen, n.l. het lich-
het vermogen der Nederlandsche Vakbeweging aam, de strook (welke door den geadresseerde
beschikbaar te stellen voor de Duitsche arbei- kun worden behouden) en het bewijs van stor-
ders, met dien verstande, dat geen enkele or
ganisatie minder dan 50 cent per lid voor dit
doel mag afdragen. Op deze wijze zal een be
drag van ongeveer 150.000 zijn bijeenge
bracht.
Voorts werd besloten, om, wanneer zich een
wijziging in de situatie mocht voordoen, we
derom te vergaderen en eventueel na 5 weken
opnieuw de vraag van verderen fir.ancieelen
steun onder de oogen te zien.
De internutionale toestand.
De Communistische Partij in Nederland, het
Nationaal Arbeidssecretariaat en de Federatie
van Sociaal-Anarchisten hebben, naar de Tri
bune meldt, een comité van actie gevormd „naar
aanleiding van den dreigenden internationalen
toestand", bestaande uit de hoeren Lansik Jr.
(N. A. S.), L. de Visser (Comm. Partij) cn C.
Kitsz (Fed. van Sociaal-Anarchisten).
ting. De wissel moet in zijn geheel door den
afzender worden ingevuld, dus ook het bewijs
van storting, waarop naöm en woonplaats van
den geadresseerde .voorkomen.
Aangezien door één enkele handeling door
middel van de machine èn de frankeerzegels
onbruikbaar gemaakt èn de dienstaanwijzingen
op den wissel aangebracht worden, zullen de
werkzaamheden door de invoering der machines
aanmerkelijk vereenvoudigd en bespoedigd wor
den.
Veen verhuringen.
De veen verhuringen isn Cost-Drente Ioopen
hoog als ten tijde van den oorlog. Voor putten
die vorig jaar 1500 aan huur deden wordt nu
2500 geboden en vele huursommen zijn ver
dubbeld. Het is blijkbaar dat op grooten aftrek
en hooge prijzen wordt gerekend, waarschijn-
lijk ook op grond van vrij veel vraag in den
Volgende week Woensdag zullen in de groote |.iatslen tijd naar turf en baggel. Wel is waar
sleden openbare vergaderingen worden belegd. vemeem^ men wej dat opslagplaatsen in ons
noorden vol zitten met de brandstofdat er tien-
Entréelxeffing in de Rijksmusea.
Naar „De Telegraaf" uit goede bron verneemt,
beslaat het voornemen binnenkort over te gaan
tollen geladen turfschepen zonder directen afzet
liggen te wachten in Noord Groningen en Fries
land tot de winter eens invalt en er vraag
tot de reeds vroeger in de Memorie van Ant-j noar het artikel zal komen, zoodot het optimis-
woord my.nlff» d#> TiAirrnfttlnir vtm TC *»n W nnn. _j1
woord inzake de begrooting van K. en W., aan-
gt kondigde heffing van entrée's in de Rijksmu
sea. Op aandrang van het departement van Fi-
me wel eens wat overdreven zou kunnen zijn.
Tot nog toe zijn de prijzen zeer vast de kans
op uitbreiding der vervening is groot en de
de slacht- von eerstgenoemde staten en den betrokken i lem (K. N. en L.), Leiden (K. N. en L), Dord-
Ook heeft stoat en verhindering van alle financieel, com- recht (K. N. en L.) Arnhem (B.), Nijmegen (K.
merceel en persoonlijk verkeer tusschen onder- N. cn L.), Ede (K. N. en L.), Middelburg (K. N.
danen van den betrokken staat met die van an- cn L.), Venlo (K. N. en L.), 's-Hcrtogenbosch
dere staten, leden van den Bond of niet. (K. N. en L.), Utrecht (K. en N.), Uirecht (L. en
B.), Assen (K. N. en L.) cn Groningen (K. N.
en L.).
(K. Kleedingmagazijn. N. nachtleger
magazijn, L. Levensmiddelenmagazijn, B.
bakkerij).
Onderofficieren, hieronder begTepen zij, die
in sedentaire betrekkingen werkzaam zijn, die
genegen zijn om in eene der genoemde functiën
te worden benoemd, kunnen daartoe langs den
JAPAN.
DE BEPERKING DER BEWAPENING.
Tokio 24 Jan. (R.). Dc Japansche pre
mier verklaarde in het parlement, dat de ie-
geering alles in het werk stelt om Saghalin zoo
spoedig mogelijk te doen ontruimen. Voorts
verklaarde hij, dat er een overeenkomst
offers uit zijn naam te condoleeren.
president Ebert een millioen mark ter beschik
king van de slachtoffers en hun gezinnen ge
steld. Het gemeentebestuur van Berlijn heeft
een telegram van deelneming aan de firma
Mosse gestuurd.
ENGELAND.
DE WERKLOOSHEID.
Reuter meldt d.d. 24 Jan. uit Londen:
Vele duizenden werkloozen kwamen heden
bijeen in het Lonóensche district Towerhill—
East voor een afscheidsbetooging aan twee
greepen werkloozen, die te voet de prov.ncie
ingaan om optochten van werkloozen te ont
moeten op weg naar Londen om deel te nemen
aan de groote werkloozenbetooging bij de
_r van het parlement. D. werkloozen, aan
wie ifitgf 'ide werd gedaan, droegen roode ro-
setten en zongen de „Red Flag" toen zij op
marsch gingen. De eene groep gaat naar Bir
mingham, de andere naar Southampton.
POLEN.
Geen militaire toebereidselen.
Warschau, 20 Jan. (P. 1. A.) De Pool-
sche minister-president S.korski ontkende in een yim verdrQ? Vfln Washington le eerbiedt-
onderhoud met^ journalisten categorisch do ge- gCT (cn aQn,icn vun de bepor)dng der bewa.
pening ter zee, ofschoon de voorgestelde
getroffen tusschen Groot-Brit tonnië, de Ver- hierachieken weg bij gezegeld request aan den
eenigde Staten en Japan ten aanzien van oe minister van Oorlog het verzoek doen vóór 8
stoppen, die zullen worden genomen, wanneer j Februari 1923,
de andere mogendheden de overeenkomst van j
Washington niet zouden ratificeeren. De pre-
Zij behooren daarbij tevens aan te geven
een 5-tal vacatures, in volgorde van voorkeur.
zou tot dozen maatregel zijn overge- I nrbcider zief weer veel en goed werk voor dit
jaar tegemoet.
(N. v. d. D.)
Als voor duizend jaar.
Een ingezetene van een Groningsche grens
gemeente bezat een huis in Oost-Friesland, dat
hij in deze wankele tijden veiliger vond van de
hund te doen. Hij gaf een notaris last tot den
verkoop en dezer dagen ging het perceel in an
dere handen over, niet voor een zeker aantal
marken, maar als in de tijden toen er rog geen
geld als ruilmiddel bestond, tegen goederen In
natura, en wel vijf koeien, twee kolveren en een
i paard. (Hbld.)
Een hooge schoorsteen.
De Gistfabriek te Delft hoeft een nieuwen
schoorsteen gekregen, dde door zijn lengte cn
moderne afwerking opvalt. De Fabrieksbode
gaan. Het enlréegeld zal tien cents bedragen,
terwijl op cén dag in de week de musea slechts
tegen betaling van vijf-en-twintig cents toegan
kelijk zullen zijn. Verwacht wordt, dat door de
zen maatregel het museumbezoek niet zal ver
minderen hoogstens zal het resultaat zijn, dot
ongewenschte bezoekers, die het museum meer
als pied a terre gebruiken, automatisch hun be
zoeken zullen staken.
IETS OVER DE NIEUW VERSCHENEN
STATISTIEK DER COLLECTIEVE
ARBEIDSOVEREENKOMST.
Al bestaat over de wenschelijkheid van coL
lectieve contracten in ons land nog verschil van*
meening, uit de gegevens over de ontwikkeling
van dit instituut, welke reeds gedurende een
reeks van jaren verzameld worden door het Cen
traal Bureau voor de Statistiek blijkt niettemin,
dat sedert de laatste tien h twaalf jaren het aan- - j i
j j meldt, dat zij 70 Meter hoog is, en dat de toten
tal zoowel als de beteekems van de collectieve .„njfc
mier betreurde het, dat Frankrijk en Italië de waaian ZÜ 'n eerste plaats zouden wenschen
vlootovercenkomst nog niet hebben geratifi- te worden benoemd.
ceerd en voegde er aan toe, dot, indien deze benoeming zal zoo noodig geschieden
landen de overeenkomst ook in de toekomst me* afwijking van het bepaalde op blz. 58/60
niet zouden ratificeeren, het voor Groot-Brit- Ï921
tannië, Amerika en Japan onmogelijk zou zijn I Zii ™eT noam reeds aongeteekend
een zekere overeenkomst te bereiken. Japan °P <*n der candidatenlijsten voor voorschreven
zal echter niet in gebreke blijven den g#>est
betrekkingen, dienen op de aangegeven wijze
hun verzoek te herhalen.
xuchten, die in de Russische en Duitsche pers de
ronde doen betreffende militaire toebereidselen
in Polen. De reizen van den minister van oorlog
en den chef van den generalen staf naar Brest,
Baranowicze en Rowno staan in verband met
normale werkzaamheden, waartoe reeds van te
voren was besloten.
RUSLAND.
Graaf Sergïus von Tol!, f
B e r 1 ij n, 2 4 Jan. (Draadloos). Graaf Ser-
gius von Toll, die eens tot de bekende persoon
lijkheden in Rusland behoorde en o.a. lid van
den Rijksraad en gouverneur van Petersburg is
geweest, is op 75-jarigen leeftijd te Baden Ba
den overleden.
schrapping van oorlogsschepen en de op
schorting van den aanbouw van nieuwe sche
pen zouden kunnen worden uitgesteld.
VEREEN1GDE STATEN.
Overeenkomst in de steenkolenmijnen.
Reuter meldt uit New-York, dat de mijneige-
Bezuiniging op mili air schoeisel.
Met het oog op een zoo zuinig mogelijk be
heer van het schoeisel, verstrekt ten behoeve
van het gymnastiekonderricht bij de korpsen,
zijn de commandeerendc officieren van korpsen
en korpsgedeelten uitgenoodigd, nauwlettend
toe te zienlo. dat dit schoeisel, telkens na
afloop van de gymnastiekles wordt ingenomen
en opgeborgen in een daartoe geschikte kast
2o. dat vermeden wordt bedoeld schoeisel in
naars en mijnwerkers der steenkolenmijnen in natte terreinen te doen gebruiken, zoomede op
Ohio, Illinois cn Indiana een loonsovereenkomst een doeltreffend onderhoud van dat schoeisel,
voor den duur van een jaar geteekend hebben.
de confe;.:,
Eer. Britsch radic
E*» ernstige to- aiu
I_AUr-ANNB,
:e toestand ernsfig.
24 Jan. houdt in
teren le Lausann©
Deze bekkens brengen 36 van de steenkolen
der V. S. voort. Het teekenen der overeenkomst
in de andere mijnbekkens wordt zeker geacht.
Volgens de overeenkomst bedraagt het loon ze
ven en een halven dollar voor een werkdag van
echt uur.
Markenbijslag
D© regeering heeft met ingang van 5 Fe
bruari een wijziging gebracht in den marken-
bijslag voor Nederlandsche arbeiders, die te
Gronau werken en in ons land wonen. De maxi
mum-bijslag bedraagt dan voor een gezin ven
2 personen 5, voor een van 3 personen 6
en voor elk kind één gulden moer tot een maxi
mum van li,
van de Nieuwe Kerk op de Groote Markt te Delft
dus slechts de helft van dien schoorsteen hoo-
ger is. De schoorsteen moest op een stevig fun
dament worden geplaatst Men begon daartoe
met een uitgraving van ongeveer 300 M3. ini
houd, waarna 150 palen, ieder van 18 M. lengte,
werden ingeheid. Daarop is de beton-fundeering
geplaatst. Deze fundeering heeft een oppervlak
te van 100 M7. Het totaal gewicht dat op de
palen der fundeering rust bedraagt één millioen
driehonderd duizend K.G. De middellijn van den
schoorsteen bedraagt 3,35 M. bij den voet en
neemt af tot 2.60 M. bovenaan.
De acht-uur sluiting tc Haarlem.
De Haarlemsche Winkeliersvcreeniging zoekt
samenwerking met andere middenstonds-oiganii
saties om een nieuwe actie tegen de verplichte
acht-uur sluiting te beginnen.
Landelijke zeden.
Te Dinxperlo wordt in een aankondiging voor
een aldaar te houden muziekuitvoering aan het
publiek verzocht apennootjes thuis te laten.
Een tegenspraak.
Men meldt ons uit den Haag:
Het bericht als zoude een circulaire, uitgegaafl
van het hoofdbestuur der P. en T. aan hoofden
arbeidsovereenkomsten belangrijk is toegeno
men. Bestonden er in 1911 nog slechts 87 con
tracten, welke van toepassing waren op 23000
arbeiders in 1100 ondernemingen, op 1 Januari
1922 (löötst bekende cijfers) waren er reeds 702
contracten van kracht voor 20900 ondernemin
gen en 257600 arbeiders. Den grootsten om
vang had dit instituut bereikt op 1 Januari 1920,
toen er 973 contracten waren, geldende voor
22500 ondernemingen en 273600 arbeiders.
Daarna had, zooals uit bovengenoemde cijfers
blijkt, een teruggang plaats,_welke echter voor
de ondernemingen neerkomt op slechts 7 pet. en
voor de arbeiders op 6 pCt.
Van al deze contracten regelt tot dusver het
grootste gedeelte de arbeidsvorwaarden voor een
vrij beperkt gebied, n.l. één of meer onderne
mingen of wel het meerendeel van een bepaald
soort ondernemingen in één gemeente. Doch er
zijn toch ook reeds vrij wat contracten, welke
b.v. voor meerdere gemeenten gelden, voor een
geheele provincie, zelfs voor het geheele land.
Op 1 Januari 1922 waren er 22 z.g. lande
lijke contracten van kracht voor niet minder dan
13400 ondernemingen en 128400 aibeiders, d.
i. 50 pet. van alle arbeiders, welke onder de col
lectieve contracten werkten. Bij vergelijking van
de minimumloonen op 1 Januari 1911 en 1922
blijkt, dat het minimumloon te Amsterdam voor i
een 24-jarigen hondzetter in het typografisch be-,van dienst, betreffende het ontslag van minder
drijf steeg met 190 pet. voor timmerlieden en i ambtenaren, op last der Regeering
metselaars met 156 pet., voor opperlieden en zijn ingetrokken, is onjuist. Er is zulk een circu-
grondwerkers resp. met 170 pet. en 160 pet.,
voor loodgieters met 172 pet., voor boekbinders
met 204 pet. en voor een ovenist in het bak
kersbedrijf met 179 pet.
De arbeidsduur op 1 Januari 1922 voor 77
pet. van de arbeiders 45 uur per week; voor 81
pet. was de arbeidsduur des Zaterdags verkort.
Bepalingen omtrent uitkeering van ziekengeld
laire niet geweest; deze kan dus ook niet, zelfs
niet op last der Regeering, worden ingetrokken.
Minister Van Karnebeek „gezocht".
Door midd'el van eene bekendmaking in een
der plaatselijke bladen van de „Kreas Ahrweiler"
in Duitschland zoekt het „Amtsgericht" daar ter
o plaatse onzen minister van Buitenlandsche Za-
ontbraken nog slechts voor 21 pet. (op 1 Jan. ken jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeek, om tegen
- j\~r - - - I
1920 nog 40 pet.) der arbeiders. Ongeveer de
helft der arbeiders had blijkens hun collectieve
contracten recht op vacantie. Uitkeering van
een kinderbijslag was verder voorzien voor 24
pot, (op 1 Jan. 1920 12 pet.) der arbeiders.
Sterk toegenomen is ter. slctie Kat aantal ba-
hem een geldstraf te executeeren.
Hij moet 5000 Mark betalen, of voor iedere
100 mark een dag in de gevangenis zitten, om
dat hij met zijn auto over den straatweg Hem-
messan-Altenohr is gereden, hetgeen verboden
