„DE EEMLANDER" FEUILLETON. 21e Jaargang No. JI39ÜUTSPiil]$ f'oor Amc" tootf 2 10, idem trance CH DAGBLAD pe. post 5.- c tegen ongelukken) 1 C .05. week imet gratis vei zeker ng 0.175. ala^ndeilijkc nummers DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. BUREAU: ARNh'EMSCHE POORTWAL 2 A. POSTREKENING N* 47910. TEL INT SIS. vrrjttan it» foo^uari 1923 PRIIS DER AOVERUNVIÊN mei inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer 1 0 25, d«enstaanb e» dingen en Llcldadl ;heidsadve tenticn voor de helft der prijs- Voor handel en bedrijf 'bestaan teer vooidccligc benalln-.-en voor hel advcrieercn Kcne circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. BUI1 EN LAND. DÜITSCHLAND. DE BEZETTING VAN 'T ROERGEBIED. Requisitics. B e r I ijn, 15 Febr. (N. T. A. Draadloos) Volgens de Kölnische Zeitung voer Maandag middag een politievaartuig onder Fransche vlag het Keulsche gebied binnen om kolen, die voor Italië bestemd wören, als bimkcrkolen te requi- reeren. Processen, B e r I ij n, 15 Febr. (N. T. A. Draadloos), Morgen zal voor den Franschen krijgsraad te Essen-Bredeney het proces worden behandeld tegen burgemeester Schafcr van Essen, den eer sten burgemeester Arenstein van Oberhausen, den directeuT Bussmann van de electrische cen trale te Essen en twee andere ambtenaren. Von Blankenstein is heden gearresteerd en zonde voor den krijgsraad gedaagd te zijn veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf. Arrestaties en uitwijzingen. Koblentz, 15 Febr. (B. T. A.) Pirmascns, de eerste burgemeester en de directeur van po- liiie zijn door de Franschen gearresteerd, omdal zij geweigerd hadden oproepen te laten aan plakken, waarin .en beroep op de bevolking werd gedaan en vervolgens hadden toegelaten dot die werden verscheurd. De centrale directie der douanen te Ncu Wied is door de Franschen bezet Dusseldorp, 15 Febr. (B. T. A.) Tc Recklinghausen zijn twee agenten van de rijks weer en twee burgers uit Munster gearresteerd. Een schildwacht heeft gevuurd op drie perso nen, die zich op de spoorlijn Dresden-Winter- hold bevonden. Stakingen en lijdelijk verzet. Duisburg, T 5 Febr. (B. T. A.) De tram- staking is geëindigd. Dusseldorp, 15 F e br. (B. T. A.) In een streek van de Belgische zone zijn 6000 mijn- wei kers in staking geg'aan tengevolge van de opvordering van kolen door de Belgische troc- pen. De houding van arbeiders en ambtenaren. Jusseldorp, 15 Febr. (Haras). Tenge volge van het besluit van de Riinlandcommis- sie, waarbij waarborgen geboden worden tegen represaille-maatregelen ven het rijk, schijnt het Duitsche personeel van het conserilcnbureau te Em» bereid het werk te hervatten. De mijnwer kers van de streek von Recklinghausen hebber aan de militaire autoriteiten verzocht treinen sa. men te stellen om hen naar hun werk te bren gen. De nationalistische verecnigingen gaan voor', met het terroriseeren van do bevolking en trachten ook doo bedreigingen de behoeftigen te bewegen zich niet naar de gratis soepuit- dee'ring te begeven. De mijnwerkers eischen op nieuw Ioon8verhooging. Dusseldorp, 15 F.e b r. (B. T. A.) Dc mijnwerkers in het Roergebied hebben eer. nieuwe Ioonsverhooging van 80 gevraagd. Het kolentransport. Dusseldorp, 15 Febr. (B. T. A.) Gis teren zijn uit Wedau drie kolcntreir.en en uit Herang twee kolenlreinen vertrokken. Vijf trei nen met cokes en steenkool zijn te Wedau aan gekomen. De contróleposten te Scharnhorzi constateerden, dat een trrin met meel door de controle is gereden. Wat - i telegraafdienst be treft, is de toestand r.iet grwijzigd. De telegra fische verbinding tusschen het bezettingsleger in hot Roergebied ®n het Zuiden is hedennacht afgesneden. De Engelsche telegraafverbinding in dezelfde zóne is eveneens verbroken. Dc kwestie van 't vervoer door de Britsche zóne. Reuter verneemt, dat gisterochtend een con ferentie is gehouden tusschen Bonar Law, Cu:- zon, Derby, minister ven oorlog en Le Trocquer, benevens Fransch»' experts op spoorwegggc- bied. Vandaag zullen de heeren opnieuw Yer~ gederen. Zoowel van Fransche als Britsche zij- de werd geweigerd inlichtingen te verschaffen over 't verloop der conferentie. Londen, 15 Febr. (R.) Antwoordende op vragen in het Lagerhuis, of de Fransche regee ring de Engelsche had verzocht een deel der Britsche zóne op te nemen in de Fransche, deelde Mac Neill, onderminister van buitenland- sche zaken mede, dat de Fransche regeering een dergelijk verzoek niet had gedaan. Daarop vroeg Wedgwood aan Bonar Law, of er thans geen vertegenwoordigers der Fran sche Tegeering in Engeland waren en of zij deze kwestie niet ter sproke hadden gebracht. Bonar Law antwoordde, dat de heden gehouden bijeenkomst tot morgen verdaagd was cn dat hij dus onmogelijk inlichtingen kon geven. Het onder dc wapens geroepen Fransche spoorwegpersoneel. P a r ij s, 1 5 F c b r. (Havns.) De minister van oorlog heeft in een brief aan den Senaat mee gedeeld, dat het voorloopig onder de wapens houden, met het oog op de Roerbezetting, van het spoorwegpersoneel, dof opgeroepen is voor een periode van instructie, strikt beperkt zal blijven tot den tijd, noodig voor aflossing door chcminots, die als vrijwilligers dienst doen. Tsjechische kolen voor Frankrijk. Insbruck, 15 Febr. (W. B.) Volgens dn bladen alhier gaan er dagelijks treinen mei Tsjechische cokes over Arlberg en Zwitserland naar het Fransche industriegebied Incidenten. In den afgeloopcn nacht kwam, aldus meldi het Hbl., te Bingen 0. d. Rijn een 22-jarig schipper op weg naar zijn in den Rijn liggend vaartuig in de nabijheid van een Franschen post. Hij werd door bajonetsteken levensgevaarlijk ge wond en is stervende in het ziekenhuis te Bingen opgenomen. Koestert Frankrijk hoop op Britsche interventie'' Naar cle Vossische Ztg. uit Parijs verneemt, wachten de politieke kringen in Parijs met groo- te spanning het resultaat der onderhandelingen vaii den minister van verkeer, Letrocquer, te Londen af en zijn zij geneigd aan te nemen, de. do spoorwegkwestie slechts als voorwendsel gèldt en Letrocquer de opdracht hebit te Lon den de mogelijkheid van Engelsche interventie na te gaan, -eneinde cer.e ontspanning tusschen Frankrijk en Duiischlond teweeg te brengen. Mogelijk terugtrekken der Engel sche (roepen uit Duitschland Londen, 15 Febr. (V. D.) Het verluid! DE STAKING IN HET SAARGEBIED. Saarbrücken, 15 Febr. (W. B.) In den toestand van de staking is geen verandering ge komen. De stakers zijn besloten vol te houden al moet de staking maanden duren. Uit Straats burg wordt gemeld, dat de kolen voorraden daar geheel uitgeput zijn. B e r 1 ij n15 Febr. (N. T. A. Draadloos), De stoking in het Saargebied heeft reeds aan leiding gegeven, dat een groot gedeelte van het werk in dc staalfabrieken van St. Ingbert moest woj den - stopgezet. Prijsverlaging. Keulen, 15 Febr. (W. B.) Een aantal win keiétalages hier ter stede leverde heden een ongewoon schouwspel op. Voor de eerste moal sedert vele weken waren de prijzen aanmerkelijk verlaagd. Vooral was dit het geval in de winkels, waar vetten enz. werden verkocht. Margarine was 1200 M. per pond lager in prijs don ecnige dagen geleden, reuzel zelfs 2000 a 3000 M. Vliegongeluk. Maagdenburg, 15 Febr. (W. B.) De vlieger Schulz is bij het dalen met een vleugel tegen iets aangekomen. Het toestel is omgesla gen en in brand geraakt. Dé vlieger, die onder het toestel was gcraakl, is verbrand. .L'RII M lllliiï FI0N ?AAT 9IIU' AMESSfOflRT GKOOï'E SORT. EKCNG lilEL-lOSTUIliS •x'oasSamüe Ü)C#ïtC:sïiBg en gjsrijzen FRANKRIJK. DE COMMISSIE VAN HERSTEL. P a r ij s, 15 Febr. (B. T. A.) De commissie van herstel heeft met 3 stemmen en 1 onthou ding vastgesteld, dat het besluit, genomen door de Duitsche commissie voor de teruggave, waar bij wordt verklaard, dat de machines en het materieel, door haar herkregen, tot nader order niet moet worden verzonden naar Frankrijk cn België, cIccl uitmaakf van h°t algemeen in ge breke blijven. De commissie van herstel heeft dot de bcsp'rchin -n te'Londen met mirOe.' met 3 stemmen en I onthouding de procedure r i,.i.i -I i... -A.'l1~C Letrcquer, aanleiding kunnen geven let een spoedig terugtrekken van de Britsche troepen uit 'het district van Keulen. Een protest der Dcensche soc.-dc-n, Kopenhagen, 15 Febr. (WB.) De Dcensche sociaal-democratie heeft gisterenavond een groote betocgir.g gehouden tegen den in val der Franschen in de Roer. DE STEUNACTIE VOOR DE MARK. Dc beurs tc Londen. Londen, 15 Febr. (V.-D.) He1 opmerke- ijkste verschijnsel op dc wisselmarkt van he den v/as wederom het herstel der Duitsche mer ken. De aanvankelijke zwakheid eer francs werd gevolgd door verbetering en ceze koers slooi eter op den dag; hetzelfde was het geval ïr.e de Belgische franc Het pond cp Ncw-bc.;- eeg opnieuw. Waf de Tomps ervan denkt. Parijs, 15 Febr. (Havas). De Tcrnps stelt r.aar aanleiding van de verkcopcn van vreemde deviezen door de Reichsbank vast, dat de Duit sche regeering door erin te slagen in minder dan tier. dagen de waarde van de mark vrijwel te verdubbelen, bewezen heeft, dat Duitschland nog „voorraadschuren" van middelen in reser ve heeft en dat zijn insolvabi .Lsi' voorgewend is. Zij bewees aldus ook, dat de betaüngscapa- citelt van Duitschland thans niet ken worden cmetcn dcor internationale deskundigen, maar dat de bezetting van het Roergebied deze capu- iteit plotseling in onverwachte mate heeft doen toenemen. De stijging eer mark is een recht vaardiging voor de bezetting. vastgesteld nopens de levering van stikstof, door Duhschloiid in 1923 te doen. Zij heeft aan de regeeringen, cie kolen krijgen, geschreven en hun verzocht hun eischen in kolen voor het ko len je r.r 1025/24 mede te declen. De commissie heeft zich bezig gehouden met verschillende kwesties irapens Oostenrijlc-Hon- gorije, o.a over de schuldbewijzen von vóór den oorlog. HET FRANSCHE LEGER. P a r ij s15 Febr. (B. T. A.) Dc Senaat be raadslaagde over het wetsontwerp betreffende de aanwerving vcor het leger. De rapporteur, gene raal Bourgeois, zette de techniek der wijzigin gen uileen. Het leger op vredesvoet moet over eenkomen met 32 divisies, een aantal, dat ge rechtvaardigd wordt door de lengte van de grens, die in tijd van oorlog moet worden gc- cicH. Het totale effectief van het Fransche leger is 650.C00 man, waarvan 460.000 Franschen rijn, 10.000 vreemdelingen en 180.000 inboor ling.:n. Generaal Bourgeois constateerde, dat de militaire superioriteit van Frankrijk de vei ligheid ven Frankrijk en den vrede garandeert. Draadlooze colleges. Volgens het Petit Journal zullen lezingen aan de Scrbonne en andere instellingen voor hooger onderwijs voortaan per draadlooze telefoon wor den verspreid. Hedenavond zou de eerste lezing van Gemier, den directeur van het Théatre Po pulaire, aldus worden overgebracht. Stijging der suikerprijzen. Pa r ij s 15 Febr. (B. T. A.) Met het oog op de stijging der suikerprijzen bestaan er plnn- 1 ncn om het invoerrecht op suiker te verlogen en den uitvoer te verbieden. ENGELAND. UIT HET LAGERHUIS. Reuter meldt d.d. gisteren uit Londen: In het Lagerhuis een vraag van het Labour- partij beantwoordend omtrent de verhooging van het inkomen van den hertog van York van 10.000 op 25.000 pond sterling per jaar ter ge legenheid van zijn huwelijk, wees Baldiwin erop, dat tot deze verhooging machtiging was ver leend door vroegere wetten. Kirkwood (Labour) gaf in den loop van een heftig incident in over weging, dat, aangezien de loonen der arbeiders klasse verlaagd waren, er nu con prachtige ge legenheid was om met dc verlaging van bovenaf te beginnen. Er werd een algemeen wijdloopig debat ge voerd over het amendement der Labourpartij op het adres van antwoord inzake het verband tus schen de buitenlandschc politiek en de werk loosheid. Clynes verklaarde, dot de buiten landschc politiek in groote mote de oorzaak was geweest van de ontwrichting dei nijverheid de economische ineonstorting. Wanneer er geen groote wijziging, zoo niet een algeheele omme keer, kwam in de politiek, kon er geen blijvend geneesmiddel voor de werkloosheid gevonden worden. Hij critiseerde de politiek van Frankrijk, waarvan de voornaamste gedachte scheen te zijn, dat om veiligheid te verkrijgen Duitschland eT onder moest worden gehouden. Voorstel tot onverwijlde fundeering van alle oorlogsschulden. Londen, 15 Fobr. (R.) In een bijeenkomst van een groep induslricele Lagerhuis-leden wer den voorstellen tot onmiddellijke fundeering der oorlogsschuldcn van alle landen, ook dc door Duitschland te betalen schadevergoeding, be sproken. Eenstemmig was men van meening, dat mits dc politieke moeilijkheden overwonnen konden worden, zulk een operatie von zeer groot financieel en commercieel belang zal zijn. Dc groep zal haar voorstellen aan de regeering voorleggen. DE WERKLOOSHEID. Londen, 15 Febr. (R.) ïn het Lagerhuis sprekends over de werkloosheid, zeide de minis ter van arbeid Montague Barlow, dat, hoewel de cijfers der werkloosheid schrikbarend hoog bleven, er niettemin een lichtpunt was, n.l. de geleidelijke daling der cijfers, die met 100.000 waren verminderd in de eerste vijf weken van 1925. Door tc! van werkverschaffingspionnen op aanstichting der regeering en groote plannen, goedgekeurd op grond der wet tot bevordering van den handel, gevoegd bij de werking van het uitvoercredieten-steise!, was naar schatting rechtstreeks en zijdelings aan 200.000 arbeiders werk gegeven, hetgeen een poging vertegen woordigt om aan de werkloosheid het hoofd te bieden, die door geen land wordt geëvenaard, De loonen in het bouwvak. Londen, 15 Febr. (R. B. D.) Terwijl het land te lijden heeft onder een nijpend tekort aan woningen, zijn de werkgevers cn de arbei ders in het bouwvak aar. het twisten over loonen arbeidsduur. De onderhandelingen duren ol cenige weken. Heden hebben de vertegenwoor digers von de bouwvakarbeiders-organisatie aan de werkgevers meegedeeld, dat zij onder geen omstandigheden konden toestemmen in arbitrage omtrent den eisch tot loonsverlaging der werk gevers. Groote buitenlandschc kolenbestcliingcn. De buitenlandsche vraag op dc kolenmarkt van Newcastle is volgens Reuter sterker dan ooit. Duitschland is een groot afnemer, evenals België en Nederland. Er is ook veel vraag van Fransche zijde. LITAUEN. MEMEL. Memel, 15 Febr. (W. B.) Vanmiddag is het bewind over Memel door d regeering van Simonajtis aan het nieuwe door den gezanten- raad benoemde direetoirium (president Gailius, lcd-n twee Litauers en twee Duitschers) over gedragen. Petisne, de hooge commissaris, zal, naar van Litauschc zijde wordt verklaard, als de beslissing over Memel geveld is, z:ch met de Fransche troepen inschepen. Deze beslissing zal spoedig afkomen. Ven dezelfde zijde wordt gemeld, dat er een overeenkomst is getroffen, volgens welke de Litoucrs het Z. en dc Fron- schen het N. deel van de stad zullen bezetten TURKIJE. DE KWESTIE IN HET NABIJE OOSTEN. Ontspanning te Smyrna. De Temps bevat, blijkens het B. T. A., oen telegram uit Smyrna, volgens hetwelk een merk bare ontspanning valt waar to nemen in de betrekkingen tusschen de geallieerde en do Turksche autoriteiten. De bevolking dor stad is kalm. De stoomvaartdiensten zijn normaaL VEREEN IGDE STATEN Een departement van nationale defensie. Washington, 1 5 F e b r. (N. T. A Draad loos). President Hording heeft officieus ver klaard, dot hij zijn goedkeuring hecht non het reorganisatieplan, dat bedoelt dc departemen ten van oorlog cn marine somen te smelten tot één departement van landsverdediging. De Russische kroonjuwcelen. New-York, 15 Febr. (N. T. A. Draad loos). Gelijk men weet, hadden do autoriteiten grond te vermoeden, dat in het graf van den zeeman James Jones, op het kerkhof van Brook lyn, zich de Russische kroonjuweelen zouden be vinden. Gisteren is von regeeringswege het lijk opgegraven. Van de kroonjuweelen werd echter geen spoor ontdekt HEVIGE BRAND. Omaha, 15 Febr (R.). Gisteren is brand uitgebroken in de inrichtingen van de Armour Packing Cy. De brand woedde heden nog voort. Drie gebouwen van negen verdiepingen zijn ol vernield. Dc schade wordt op twee mil» lioen dollar geroomd. NOODWEER. Ncw-York, 15 Febr. (R.). Een vreese- lijke storm, die zoowel te land als tc water groote schade aanricht, woedt over het ge- heele Amcrikaansche vasteland Verscheiden schepen zijn gestrand of verkcercn in nood. Het houten schip Nika staat in brand bij Knap Flattery. Een tweede schip, dat tc hulp snelde, s-trandde. Het I'ahoansche stoomschip Mon- oénsio verkeert 15 mijl ten Oosten van Koop Lcnnu in Virginia in zinkenden toestand. In tal van dee'.cn des lands woeden hevige sneeuwstormen, waardoor het trein- en ander verkeer gestremd wordt. To Pittsburg zijn ver scheiden huizen omgewaaid. Er wordt melding gemaakt von een aantal doo-den. Er hccrscht een felle koude. N e w-Y ork, 15 Febr. (R.) 54 menschcn zijn gered van het schip „Nika", dot tot oari de waterlijn is afgebrand. Het Engelsche stoom schip „Tuscan Prince" met een bemanning van 40 koppen, is vermoedelijk bij kaap Lattery ge- zon en. BINNENLAND. Kameroverzicht. Eerste Kamer Zitting von Donderdag 15 Febr. Aon de orde is de wijziging L. O.-wct 1920. Do heer De Wool Molefijt gelooft dat do minister nog tc optimistisch staat tegenover de ze zaak en meent dot de wijziging die nu wordt ingevoerd wel van blijvenden aard zal moeten zijn. Honderd millioen alleen voor onderwijs vindt spr. een te zwaren druk op onzo finan- c.cele draagkracht. Spr. vraagt welke maatre gelen te wachten staan ten opzichte van scholen voor luberculeuse kinderen. De heer van der Hoeven mist geestdrift voor het ontwerp. Wel acht hij het bezwaar er tegen ingebracht overdreven; wij kunnen ook op onderwijsgebied niet op dezen voet blijven voortleven. Spr. betreurt dat de gemeenteraden voor zulke gewichtige besluiten worden gesteld, zooals het bepalen van het aantal kinderen der klas; voorts dot h°t 2e leerjaar niet kan gehand haafd blijven; hij betreurt eveneens dat het veri Met dooien?! zwijgen. Oorspronkelijke detectiveroman door R. J. BRANDENBURG. Ik had met spanning dit korte duel, waarbij Arthur het onderspit scheen te hebben gedolven, gevolgd. Bradford vervolgde „Het voorts gebleken, dat we hier hebben te doen met een gewonen roofmoord. Horloge met ketting en portemonnaie van Sir James zijn verdwenen. Zijn portefeuille, waarin slechts en kele brieven, werd op den verslagene bevonden, evenals diens sleutelbos en enkele andere voor werpen." En de inspecteur wees op de bekende city bag. ArthuT ging hierna met Bradford naar de slaapkamer, waar Sir James op zijn bed was neergelegd, om de wonde nauwkeurig le onder zoeken. Bij zijn terugkomst stond zijn gezicht nog grimmiger, dan het den ganschen avond ol was geweest. „Neergeslagen als een beest I" mompelde hij tusschen de tanden. „Hij heeft geen kik kunnen geven." „We gingen met ons drieën nog even naar de plaats waar de misdaad gepleegd was, waarbij Arthur opmerkte dot er een lantaarn stond tus schen die plek en Het huis van Sir Jnmes, zoo dat de boosdoener goed had kunnen zien wie er naderde. .Dit zou er op wijzen dat bij zijn slachtoffer van dien kant verwachtte," meende Arthur. Wij keerden weör naar de studcerkomer terug. Arthur leunde achterover in zijn stoel, de oogen gesloten, de vinger tegen elkaar gevouwen. Ik had reeds eerder opgemerkt, dat dit zijn ge liefkoosde houding was, wanneer hij ingespannen dacht. „De huishoudster, zij lijkt me een volkomen betrouwbaar persoon te rijn, heeft iels gezegd over een brief, dien .Sir James vanmorgen ge schreven had, zouden wij daarvan het kladje neg kunnen vinden Bradford zocht op het bureaublad, maar kon niets vinden. Arthur had het vloeiblad in handen genomen, maar dit was al vaak gebruikt cn het gelukte hem aan ook niet iets te maken uit de veim:nkte letterteekens. Daarop wandelde Ar thur het vertrek op er. neer en nam alle voor werpen scherp'op, hij las dc titels op de ruggen de. banden, die zorgvuldig gerangschikt stonden in de groote boekenkasten langs den wand en nam een deel er uit, dat den indruk maakte van een heel gewoon schrijf-cahier. „Ik tref het", zei hij, „het is een soort register van alle plaatsen die door Sir Box zijn bezocht en hier achter een aantal handtëekeningen van staatshoofden en bekende persoonlijkheden, een interessant werk." Arthur verdiepte zich er in en ik zag hem en- kcie aanteekeningen maken, daarna reikte hij het deel over aan inspecteur Bradford, die hei ook met belangstelling bekeek. Vervolgens wilden de beide heeren nog een rondgang maken door de vertrekken der bene den verdieping om te zien of ze nog iets bijzon ders zouden aantreffen. De voorkamer leverde j niets op. In de gang Z8gen we een Indisch tapijt werk aan een wand hangen waartegen een fes ton van veelsoortige wapens, krissen, waarvan het heft kunstig was geciseleerd en het lemmet vaalt voorzien van geheimzinnige letterteekens, dolken van verschil lende grootte, twee sterkge- bogen Moorsche zwaarden, die bijna een sta'cn halve maan geleken, speren met vervaarlijke punten, in den vorm van een palmblad, een me nigte pijlen cn een paar fraai gesneden en vnai- dig gevlochten houten pijlkokers. Toen we do voorkamer aan de overzijde der gang binnentraden ontsnapte ons een kreet van bewondering. Blijkbaar waren we hier te midden van Sir James' liefste schatten. De wanden der kame: waren behangen mei Turksche tapijten, waarvan de gleed der kleuren was gedoofd met de jaien, de felle tegenstelling was verzacht en een tesre kleurenharmonie ontstaan, die het oog weldadig aandeed. Hef zware kleed op den vloer verdoof de onze schi eden hier in dit vertrek moest stil te beerschen. Van de zoldering hingen aan kope ren kettingen moskeelampen van koperen kant werk, waarin gekleurd glas gevat was en het gedempte electrisch licht goot warme kleuren neer. ïn het midden van den langen wand was I op een altaar op een zwart eikenhouten voetstuk gezeten de Bouddha, een glimlachende Boud- dha, uit geelkoper geniaal gebeeldhouwJ door een onbekenden kunstenaar. Hij zat daar zoo I vredig op zijn bed van lolus-bloemen, deze Bouddha, zoo stil-medi tee rend dat tranen in mijn oogen kwamen door de tegenstelling, gevo'ind door de vrede en rust, die hier heerschten en de opwinding en nervositeit, die de laatste dagen in ons leven waren geweest als een bijtend gif. De man, die dezen Bouddha had vereerd, wiens schoonheidsgevoel en gemoed hier bevre- j digd waren geworden, was niet meer en een gevoel van oneindig medelijden met Sir James, den wereldreiziger, die zoozeer gesnakt hnd naar rust, werd in mij wakker. Met moeite kon ik mijn oogen afwenden van dit beeld en kijken naar de ov,. schoone voorwerpen die in dc kamer waren. Tegenover den Bouddha stond een antieke, mahoniehouten kast en daarin, achter de geslepen, bolle ruiten een Jopansch servies van het doorschijnendst porcelein met kopjes als bloemblaadjes zoo fijn. Op de kast stond een vaas van blauw email, van slanke omlijning, een rank v/ezen, een volmaakte vorm, een voor werp uit een andere wereld. In de hoeken groo te, veelvcrvige Chineesche pullen. Langs de wan den divans met zijden kussens van een geie kleur, waarop met goudborduursel exotische vogels. Lagt Turksche rooktafeltjes stonden verspreid, van ebbenhout met ivoor ingelegd en mei een blad van mozaikwerk. Bij een ervan stond een Turksche waterpijp, nog gevuld, met lange slang en ivoren mondstuk. In het midden van het vertrek een bewerkt koperen wierook vat, vermoedelijk door ongeloovige honden ge roofd uit een Mohamedaanschen tempel. Ei hing in het vertrek een zoete reuk van Oostersche kruidenhet was als een decor uit de Duizend en een nacht en ieder oogenbiik zou men kunnen verwachten de bevallige zwart- oogige Shéhérezade te zien liggen in langou- reuse houding op een divan en te hooren het rinkelen van de gouden banden om armen en bcenen. Arthur en Bradford waren vol bewondering en waagden het niet door een prozaïsche op merking de stilte, die hier bijna gestalte aan nam, te storen. Wij gingen heen uit dezen droom en betraden de tweede kamer. Hier was niet die rijkdom, dien we in het vorig vertrek hadden aangetrof fen Belangrijk waren de Japansche houtsneden aan den wand waarbij er één was waaronder we den naam van een der kunstenaars uit de school van Hokusoi aantroffen. Het was de af beelding van een meisjesfiguur, gehuld in een wijde kimono, die zij samenhoudt met de rech terhand, terwijl ze met de linker haar papieren zonnescherm boven 't hoofd houdt. Ze had in haar houding het berustende, overgegevene, lichtelijk onderdanige, dat het kenmerk moet wezen van de Japansche vrouw van den ouden stempel en tevens het sierlijke, gracielijke voor komen van een bloem, dat het Japansche meisje tot een decoratief poppetje maakt, 't Was alsof de schilder niet had willen geven het portret 7an eenig levend wezen, maar een conterfetfsel van de ziel der Japansche vrouw. Langen tijd stond ik in contemplatie voor de ze oude prent en het trof me hoe groot het verschil is tusschen de hedendaagsche West- Europcesche vrouw en in 't bijzonder het En gelsche sport-meisje en dit ideaal van dien Oosterschen dichter met het penseel. Arthur maakte mij opmerkzaam op een groote glazen kast mei oud porcelein en chinoiseries, op en kele mooie waaiers aan den wand. Tenslotte kwumen we in de serre, waaT we een pracht-verzameling vlinders vonden en een collectie schelpen van den wonderlijksten vorm en de teerste kleur overtogen door een zilve ren glans van parelmoer. „Het zou de moeite waard zijn te weten t© komen aan wie deze schatten zullen komen door den dood van den eigenaar," merkte Arthm op, toen we weer in de studeerkamer zo ten. „Het zou mc spijten als lady Carson er meo ging strijken," zei ik, (Wordt vervolgd)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1923 | | pagina 1