UIT DEN OMTREK.
Advert® rriSSsi
VERHUISD;
I
VUUKTIUT
(hoek Uêr. weg)
G. A. PRMS
Faillissement Jet Kei-Veem"
0PEN5ABE VEBK06PIHG.
Twee Landhuisjes te koop
dwenen alle na een aanwezigheid van een dag-
of vijf, zes. Deze gevallen zijn meer of minder
ft locaal geweest.
Verder verdwenen na een oponthoud van ver
scheiden weken verschillende ooievaars, zonder
to leggen.
Alzoo vonden de vogels blijkbaar, hetzij door
den drogen zomer van TQ27, hetzij door den
vrij "strengen winter van '21—'22, die in menig
opzicht hetzelfde effect veroorzaakt als lang
durige droogte, hetzij door den logen water-
stond, hun tafel niet voldoende gedekt on
verdwenen.
De ooxefoors zochten vergeefs naar hun meest
geliefde voedsel, kikkers, en gingen zich te bui
ten aan eieren en jonge vogels. Op de Veencn-
doalsche hei verdwenen grutto's, kieviten en
kemphonen, omdat al hun jongen gestorven
waren tengevolge van gebrek aon voedsel.
Opmerkelijk is ook het klein aantal kievits
eieren, dat in 1922 werd verhandeld. In 1919
bedroeg dit totaal 124.TOO, in 1920 166.000 in
1921 113.000 en in 1922 slechts 40.000.
En zelfs op den cierleg der kipper, in 1922
heeft de droogteperiode van 1921 slechten in
vloed gehad. De legsels waren kleiner en het
aantal kuikens, dat uit kunstmatig bebroede
eieren kwam, was belangrijk lager dan in ande
re jaren.
Natuurliefde en vernielzucht.
De mchitect Jan Wils wijdt in het Tijdschrift
vcor Volkshuisvesting een artikel aan 'n groep
arbeiderswoningen, die in opdracht van de wo
ningbouw verecniging Uitbreiding-West te Go-
rinchcm gebouwd is. Het terrein was van -dien
aard, dot er van latere uitbreiding geen sprake
zou kunnen zijn; het werd in een driehoek be
grensd door een dijk, een scheepswerf, een op
slagplaats van aannemersmaterieel en een 'krui-
wagenfabriek. Er moesten zooveel mogelijk wo
ningen gezet worden, flinke achter- en voortui
nen moesten vermeden worden. Er zou hier en
daar wat groen aan te brengen zijn, maar van
een loonend en genoeglijk gebruik van den open
grond was bij een dikte van cenige meters op
gespoten rivierzand zonder enorme kosten toch
geen sprake.
De schrijver klaagt dan „dat men over het
algemeen bij de arbeiders en hun gezinnen nog
slechts sporadisch die liefde voor planten en
bloemen aantreft, die, ondanks alles, van een
wèestijn nog wat aardigs zou weten te maken."
In het plan, zoo schrijft de heer Wils, had ik
wat boomen .doen planten; op het breedste ge
deelte was een pleintje ontworpen met een groot
grasveld en een paar banken daar langs, bene
vens een soort fonteintje; in sommige stroten
waren grasstrooken langs het trottoir gemaakt;
voor elke woning was een gemetselde bloem
bak, om op eigen terrein gelegenheid te hebben
tot het planten van klimop of wingerd of enkel
wat kleurige b loemen. Van dat alles is zoo
goed als niets terecht gekomen, 't Gras is ver
trapt, jonge boompjes met wortel en al uitge
trokken, de bloemen uit de bloembakken ge
scheurd, het bassin om het fonteintje tot zwem
plaats van oude schoenen en 'hoeden gepromo
veerd, kortom, de ergste baldadigheden. Een
teleurstelling, maar tegelijk nog eens een ern
stige wenk, dat, wil men inderdaad de woning
groepen door gras en bloemen tot een hooger
plan opvoeren, aan het volk nog heel wat liefde
voor de natuur moet bijgebracht worden.
Woeker in het volkscredietwezen.
Aan een artikel in 'het „Tijdschrift voor Arm
wezen" wordt het volgende ontleend
Enkele jaren geleden vestigde de brochure
„De woeker in het volkscredietweten te Amster
dam" de aandacht op het groote kwaad der par
ticuliere voorschotbanken en der zgn. „leen
vrouwen". Sindsdien is er nog weinig op dit
gebied verbeterd. Een bijzonder stof]; staaltje
van woeker deed zich onlangs te Amsterdam
voor, waaruit een door den Armenraad inge
steld nauwkeurig onderzoek bleek, dot niet min
der dan een geheele stadsbuurt door een woe
keraarster, die bijna huis aan huis haar slacht
offers had, onveilig werd gemaakt.
De woekeraarster was een gehuwde vrouw
met kinderen. Een van dezen had een groenten-
handeltje en via dezen jongen man, die scheu
tig was met het verleenen van crediet aon zijn
klanten, kwam de moeder dikwijls aan clandizie
voor haar wockerzaak. Menigeen n.l. kwam bij
do vrouw het voorschot opnemen, dat dienen
moest om den zoon af te betalen. Men leende
b.v. 10, afbetaling f 2 per week, 20 ceftt per
week rente. In 't algemeen gold 10 pet. van de
geleende hoofdsom per week als een matig ta
rief, velen betaalden 35 pet. over twee weken.
Dikwjjls konden de aflossingen niet op tijd
plaats hebben en dan liep natuurlijk de schuld
geweldig op. De angst voor schandaal, waar
mee de woekeraarster dreigde, dreef de men-
schen in vele gevallen tot allerlei pogingen om
in de gunst te blijven. Stilzwijgend werd al ver
wacht, dat men zijn groente bij den zoon be
trok (al was deze wel eens wat duurder dan zijn
concurrenten!) Cadeautjes werden gekocht van
het schrale weekloon; ging dat niet, dan werd
arbeidskracht gegeven. Zoo was er ééh vrouw,
die zonder er iets voor betaald te krijgen, weke
lijks de wdsch bij de woekeraarster deed en
daarna het goed meenam, om het bij haar thuis
te strijkenl
Hoe meer de slachtoffers vastraakten, hoe
voordeeligér het zaakje natuurlijk werd. De
woekeraarster, wier ondernemingsgeest steeds
nieuwe middelen verzon, kocht bij opruimingen
en bij uitdragers kleedingstukken van slechte
hoedanigheid, oude schoenen, oude kachels, en
stelde haar slachtoffers in de gelegenheid die
op afbetaling te koopen tegen belachelijk hooge
prijzen. Ook gaf zij wel eens, in plaats van
contanten, zegeltjes van een bekend afbeta-
lingsmagezijn. Zij kocht ook wel Bank van Lce-
ning-briefjes van haar klanten voor een prikje
op en loste de daarop staande voorwerpen in.
Een der gevallen, dat een bijzonder kentee-
kenend verloop had, moge hiér volgen Een
vrouw leende eens in het begin van de week
5 voor één week tegen f 0.50 rente. Den Za
terdag d.o.v. leende de geldschietster haar bo
vendien voor het betalen van de huur f 3 voor
enkele dagen tegen 30 et. rente. De vrouw raak
te gewend aan het leenen en nam in den loop
van twee jaör wekelijks steeds een grooter be
drag op. Op het laatst droeg zij Zaterdags het
geheele weekloon aan de woekeraarster af, om
dan natuurlijk 's Maandags weer opnieuw te
moeten leenen. Toen eens de geldschietster te
gen een nieuwe leening bezwaar maakte, gaf zij
haar uit angst 4 zoo juist aangeschafte lakens
en sloopen cadeau. Toer liet de geldschietster
zich grootmóediglijk verbidden en leende
20 in geld en 20 in zegels op een afbeta-
lingsmagazitn, 'terug te betalen met f 2 per
week pios 20 ct. per week rente!! Een geluk
gen alle drie beklaagden twee jaar gevangenis
straf.
Mr. J. d e V r i e z e, te Amsterdam, die voor
beklaagde De V. als verdediger optrad, vestigde
dc aandacht op de houding van getuige Schil
ling, die aan de verleiding om aan kaartspel mee
te doen geen weerstand kon bieden cn als van
zelf, toen de speelduivel hem eenmaal tev pak
ken had, er toe kwam om steeds grootere be
dragen te zetten.
Om aan de kans, beschuldigd te worden van
verduistering van geld, aan zijn patroon toe-
behoorend, te ontkomen, is hij gaan schreeuwen
om hulp, wat niets anders dan een comediever-
tconing is geweest. Getuige heeft natuurlijk ge
dacht: „O, wat ben ik begonnen; 3900 ver
speeld! Hoe moet ik mij daaruit redden?" Ge-
mag het genoemd worden, dat deze vrouw tot
ccn wanhoopsdaad kwam zij ontvluchtte haar
woning waardoor het werk van de woeke
raarster bij het maatschappelijk hulpbetoon
bekend werd.
Het lijkt onbegrijpelijk, hoe menschen zich
vrijwillig aan zulk een onwettige macht kunnen
onderwerpen en zonder eenig verweer een zoo
groote materieele en moreele schade dragen.
Maar de woekeraarster beschikt over een mach-
lig wapen de bedreiging met burengerucht en
openlijk schandaal. Omdat de buurtbewoners
voor elkaar niet willen weten, hoe ze beetgeno
men worden, vliegen ze er met elkaar inl Zoo'n
angst hedden sommigen voor de woekeraarster,
dat ze den ambtenaar smeekten er vooral voor
te zorgen, dat zij toch niet te weten zou komen,
wat zij van haar praktijken verklapten.
En de woekeraarster zelf? In bekrompen om
standigheden had haar gezin zich indertijd in
deze buurt gevestigd; als menschen, die 't roy
aal hebben gedroeg men zich nu. Uitgaan naar
bioscoop, zomers op mooie fietsen naar buiten,
mooie kleeren enz.
BEROOVING IN EEN TREIN.
Men herinnert zich nog wel het opzienbarend
verhaal, dat 3 November 1922 dc ronde deed
over een berooving in een trein tusschen Am
sterdam en Haarlem.
Dc beroofde was de boekhouder L. Schilling
uit Den Haag. Toen hij in Amsterdam in den
trein had plaats genomen, kwamen vier per
sonen achtereenvolgens de coupé binnenstap
pen cn begonnen onmiddellijk, nadat de trein
zich in beweging had gezet, onder elkaar kaart
te spelen. Spoedig werd de heer S. uitgenoo-
digd om aan hei spel deel te nemen. Hij kon
de verleiding niet weerstaan. Zooals het ge
woonlijk gaat won de heer S. eerst, maar daar-
na verloor hij ecnige malen en, geen klein geld en zijn onmiddellijke invrijheidstelling,
hebbende, om te betalen, nam hij een bonkbil- Mr. B. Cohen, te Amsterdam, die voor de
jet van 1000 uit zijn portefeuille, en vroeg beklaagden F. en K. optrad, vroeg verlof nog
den „heeren" het te wisselen. Een van dezen ccn vraag aan getuige Schilling te mogen doen.
bleek in het bezit te zijn van zooveel geld, dat Pleiter vroeg, wanneer getuige aan de noodrem
hij den heer S. van dienst kon zijn. Na het getrokken, namelijk of hij dat deed toen hij
biljet van 1000 in ontvangst te hebben ge- <*e hand zag naderen, die de bankbiljetten greep,
nomen, reikte de „bereidwillige" vreemdeling, ^oen die greep al gedaan was,
met bloemen, terwijl eenige groote bloemstukken
nog afzonderlijk gedragen werden. Daarop volg
de de lijkwagen; de lijkkist was onder zeer veel
bloemen bedolven. Vóór den lijkwagen gingen
kleine meisjes van het Wcozcngesticht van de
artisten, ieder met een palmtak in dc hand. Ach
ter den wagen volgden te voet in de eerste plaats
Maurice Bernhardt, de zoon van Sarah, en Louis
Vcrneuil en Gross, beiden gehuwd met klein
dochters van Sarah. Verder volgden tal van ar
tisten te voet den lijkwagen. Dan volgde nog
een onafzienbare rij van volgrijtuigen. De stoet
moest de geheele stad door, van het Westen
naar het Oosten. Overal stonden dichte rijen
toeschouwers langs den weg geschaard. Het
was een mooi gezicht den stoet te zien gaan
langs de Madeleine en in de rue Royale en ver-
tuige heeft het met zijn comediespel in zoover der langs de Tuilericën en in dc rueRivoli. Over-
getroffen, dat het bekende kwartjesvinders (een al op de Place de la Madeleine en op de terras-
welkome prooi voor politie en justitie) waren; sen van de Tuilerieën stond ccn dichte menigte,
dot was dus, zei pleiter, voor getuige een pracht
situatie. Mr. De Vrieze vond het ook heel
vreemd, dat in de biljetten, die aan getuige
Schilling ontnomen zouden zijn, geen scheurtje
is te bekennen. Er is ook geen spoor van geweld
op getuige Schilling gevonden. Dat is loch on
die uren long had gewacht. Voor het „Théatre
Sarah Bernhardt" hield de stoel 30 seconden
stil. De gemeenteraad heeft besloten, dat dit
theater den naam van Sarah Bernhardt zal blij
ven dragen.
Eerst om kwart vóór vier kwam men op de
denkbaar, als iemand .door drie mannen wordtPère lachaise, waar Sarah Bernhardt in het-
aangerand. Pleiter liet met cenige trucjes met zelfde graf werd gelegd, waar reeds haar moe-
het kaartspel aan de rechtbank zien, hoe groot j der begraven ligt en waar zij indertijd voor haar
de verleiding is om bij een voorkomende ge- moeder een zeer eenvoudig mauseleum heeft !a-
legenheid aan een kaartspel mee te doen. Dot is ten oprichten. Op dit familiegraf staat alleen de
een man van den leeftijd van Schilling niet kwa- naam Bernhardt vermeld,
lijk te nemen. Pleiter riep de rechtbank toe: Er werden geen toespraken gehouden. Nadat
weest voorzichtig I, en herinnerde eraan, dat ook
de officier gezegd had, dat getuige Schilling zelf
de schuld van het vermissen van het geld is.
Pleiter had gehoopt, dat getuige Schilling in deze
zitting de waarheid zou spreken en zou ver
klaren een valsche aangifte te hebben gedaan.
Pleiter vroeg voor beklaagde De V. vrijspraak
men de kist had laten zakken, defileerde de
menigte nog urenlang. Verscheidene bezoekers
brachten nog bloemen.
Zoo heeft geheel Parijs de nagedachtenis van
de groote tooneelspeelster geëerd.
den heer S. het geld over, maar op hetzelfde
oogenblik dat deze laatste het in zijn porte
feuille wilde leggen, bij het overige geld, had
dc aanval plaats en van het gcl'd wist de heer
S alleen nog een bankbiljet van 1000 en een
van 100 te behouden.
HET BEZUINIGINGS VRAAGSTUK.
Rede van Prof. Bruins.
Voor het departement Apeldoorn van de
Nedcrlandsche Maatschappij voor Nijverheid en
Handel heeft prof. mr. G. W. J. Bruins, hoog-
Getuige antwoordde, dat hij dit deed nadat 'eeraar aan de Handelshoogeschool, gesproken
hem het geld ontnomen was.
I over: „Bezuiniging en kapitaalvorming in ver-
Mr. Cohen ving hierop zijn rede aan en vond band met het bevolkingsvraagstuk",
het vreemd dat iemand, die in een groote stad Zich bepalend tot een meer principieel© uit
woont, dus ook kranten leest en weet, dat er ccnzcHing, gaf de spreker eerst eenige beschou-
dikwijls kwartjesvinders in den trein zitten, met
Zijn pdgingen om de noodrem ie grijpen of ccn portefeuille geld niet alleen in hun midden
het deurtje, dat toegang gaf lot de andere gaat zmen, maar pok dit geld laat zien en zelfs
coupé, te openen, werden door de indiyuduën
verhinderd. De trein réed intusschen he; sta
tion Haarlem binnen en nog voor hij stilstond
openden de roovers het portier en sprongen op
het perron. De laatste gauwdief had den heer
S. natuurlijk melen loslaten, zoodot deze, zich
vrij voelende, zijn beroovers onmiddellijk ach
terna sprong. Hij slaagde er in een van de die
ven te grijpen en wel juist diegene, die het
allergrootste deel van het geroofde geld in zijn
bezit bleek te hebben. Men vond 5000 van
de 3900, welke geroofd waren, m zijn be
zit. Uit het onderzoek door de politie bleek,
dat de aangehoudene was de 54-jarige koop
man W. J. C. de V. wonende in de Wijde Kerk
steeg te Amsterdam. De 3 anderen hadden
zich inmiddels uit de voeten gemaakt. Twee
van hen zijn door den heer S. op het politie
bureau op foto's herkend.
Later werden ook de overige daders gearres
teerd en gistermiddag stonden drie van hen
voor de Haarlemsche rechtbank terecht. Het
waren Amsterdammers, te weten \V. J. C. dc
V.. B. J. F. en J. IC.
Beklaagden moesten zich verantwoorden, dat
zij op of omstreeks 2 November 1922 te Haar
lem, althans binnen het ressort van de Arr.
Rechtbank te Haarlerp, te zamen en in vereeni-
ging, met het oogmerk tot wederrechtelijke
toeëigening, in een in beweging zijnden spoor,
gaat spelen. Wanneer drie eerbare menschen, dus
geen kwartjesvinders, bij een berooving tegen
woordig zijn, .dan blijven zij rustig in de coupé
zitten, omdat zij zich immers vnn geen kwaad
bewust zijn. Met deze drie beklaagden was dat
heel wat anders; zij waren kwartjesvinders. Voor
hen was het dus zeer logisch, bij een dergelijk
wingen over de functie van het kapitaal en de
kapitaalvorming.
Tweeërlei moet hier onderscheiden worden:
de kapitaalgoederen aap den ecnen kant en het
kapitaal in den economischen zin, de zich in
een vermogensrecht omzettende besparing. De
een vermogensrecht omzettende besparing. De
vrije daad van besparing. Een individu of een
organisatie heeft keus tusschen verteren cn j
I niet-zelf-verteren, doch beleggen, d. i. anderen
bedrag van 115 miliioen in 1920 gestegen op
576 miliioen. Het spreekt van zelf, dat de toe
komstige opbrengst deze. belastingen niet zoo
hoog zal blijven. Zelfs echter wanneer eem niet
onbelangrijk deel van de overblijvende stijging
door verminderde consumptie wordt goedge
maakt, zal in de eveneens gestegen behoefte
aan nieuwe kapitaal voor de telken jare zich
aanmeldende nieuwe klassen van werkers niet
meer ten volle uit eigen surplus kunnen wor-
d voorzien, om van nieuwe belegging in den
vreemde niet te spreken.
Niettegenstaande voor het oogenblik de vraag
noar nieuw kapitaal voor het eigen bedrijfsleven
vrijwel stilstaat, treedt het bovenstaande reeds
thans duidelijk aan den dag. Men schrikt, wan
neer men de huidige positie van vorderingen en
schalden van Nederland tegenover het buiten
land vergelijkt met die van vóór den oorlog.
Toen vrijwel zonder schuld, thans in vorderin
gen achteruitgegaan, terwijl men zich van de
schuld slechts een juist beeld kan vormen, wan
neer men bij de in den vreemd'* aangegane lee
ningen voegt de hier te lande uit vreemd tegoed
aangekochte guldensobligaties. Dit alles vormt
met de verdere vreemde saldi hier te lande een
b Irag, door het huidig geslacht verbruikt,
waarvoor ons nageslacht zal hebben op to
komen.
Spreker ging op het een cn ander nog nader
in en besloot met de opmerking, dat, wie het
vraagstuk van de bezuiniging uit voldoend breed
oogpunt wil bezien, zich op dit algemeene
standpunt behoort te plaatsen. Terwijl de vraag
stukken onzer moderne maatschappij steeds in
gewikkelder worden, is het de vraag, of het re-
geerbeleid niet dikwijls in algemeen inzicht ech
ter staat bij dat van een vroegere periode. Vart
het velerlei dilettantisme, dat in tal van landen
aan den dog treedt, wilde inleider niet eens spre
ken. Ook het beheerschen der vraagstukken
ieder op zich zelf is niet voldoende. Het individu
is sterfelijk, de staat, dc economische volksge
meenschap niet. Staatsman is slechts hij, die
ieder zijner daden op dit blijvend karakter der
gemeenschap het oog gevestigd houdt. Dit geldt
niet alleen ven het zuiver staatkundige buiten-
landsche en binnenlandsche beleid, maar ook 1
en in onze tijden meer dan ooit van het eco
nomisch beleid. Slechts onder dit licht kan het
juiste evenwicht tusschen de particuliere huis
houdingen en de staatshuishouding, tusschen
vertering en besparing, tusschen den levens
standaard van het huidige geslacht en die van
de toekomstige geslachten worden bewaard.
geval snel op de vlucht te slaan, omdat zij voor
de dader, zouden «orden aangezien. Het zou- voor de toekomst arbc.den, gelegenheid ge-
den geen goede kwartjesvinders geweest zijn, ven in hel heden te verteren, cn kiest uit vrije
als zij niet op dc vlucht rvaren geslagen, omdat keus het laatste. De particuliere vermogens mo-
zij mét justitie en politie uit den aard der zaak gen voor een deel ook in waardestijging van
niet op vriendschappelijiten voet staan. den grond etc. hun oorsprong vinden, tegenover
Pleiter merkte op. dat br-klaogden hem in ver- ieder kapitaalgoed in den eigenlijken zin moet
trouwen gezegd hadden, bang te zijn geweest,
om iets in d"e instructie te zeggen, omdat er in
die coupé inderdaad grof gespeeld is. Zij vrees
den uit dien hoofde een vervolging wegens ha
zardspel. Pleiter waarschuwde eveneens de recht
bank, niet te veel waard.-; te hechten aan het
hord wegloopen van deze beklaagden. Hij her-
bij zijn ontstaan steeds een vrije besparings
daad staan.
In onze maatschappij bestaal tusschen aan
bod en vraag naar kapitaal een zeker evenwicht,
zich uitend in den oogenbükkelijken rentestand.
Do vraag wordt bepaald dooi den vooruitgang
van de vraag naar producten, welke op haar
innerde daarbij aan een gebeurtenis, die hem zelf keU|-j. weder met de toeneming der bevolking en
Woensdagavond te Amsterdam overkomen was.
Er liep namelijk een jongedame vóór hem en
toen zij zag, dat pleiter dènzclfdcn weg bleef
gaan, zette zij het op een loopen. Na een kort
poosje keek zij nog eens om en ziende, dat hij
nog maar steeds achter haar aan liep, versnelde
zij nog haar vlucht. Deze jongedame was dus
b hl-beer bevreesd voor hem. En weurom? Pleiter h«ft aangeduid, een feit is, dat deze
was zich van geen kwaad bewust. Een bewijs, I bespanng. een der onmisbare fundamenten is
andere factoren samenhangt en door den voor
uitgang der techniek. Het aanbod wordt be-
heerscht door den spaarzin van de bevolking.
Men kon er over twisten, of ïnen hier te doen
heeft mét een eigenschap inzonderheid van het
blanke ras en van wat men we' Q's dc «bour-
trein een geldsbedrag van tezamen 4000 zei pleiter, dat iemand wel eens voor een denk- van allen materieelen vooruitgang der laatste
toobehoorende aan een ander dan hen beklaag
den hebben weggenomen uit de portefeuille
of uit de handen van L. S., welke diefstal was
vergezeld en gevolgd door geweld tegen S.
voornoemd, met het oogmerk dien diefstal ge
makkelijk te maken cn om bij betrapping op
heeterdnnd aon henzelvcn de vlucht mogelijk
beeldig gevaar op
de vlucht kon slaan. Hij
méénde, dat er geen enkel argument voor dc
schuld van deze beklaagden aanwezig is.
Re- cn dupliek volgden,
Beklaagde De Z. merkte nog op, dat getuige
twee eeuwen.
Wat is nu bij dit alles de functie van den
Slaat? Ook deze kan direct of indirect sparend
en surplus-vormend optreden en heeft dit in
de 19de eeuw in een aantal landen. Engeland,
Schilling alleen zijn' beweringen heeft volgehou- de Vereenigde Staten en ook Nederland, gedaan,
den, om zijn fatsoen te bewaren. Schilling, zei In latere jaren kon dit den oorlog daargelo-
te maken en zich het bezit van het gestolene -beklaagde, is in de vijf maanden, die ik nu al ten echter vrijwel nergens van de overheid
te verzekeren, welk geweld bestond inher preventief gezeten heb, verschrikkelijk veran- meer worden gezegd. Tegenover surplus-vor-
krachtdadig ontrukken van de bankbiljetten, 1 derd. Mij begaat thans een schurkenstreek om ming, die een conservatief beheer van over-
tegen en óm S. heendringen, hem terugtrek- alles vol te houden en daar drie mannen de heidsbedrijven nog mogelijk mocht maken,
kon, afweren, slaan cn stompen. slachtoffer-; - in ie laten worden. I stondf dat allengs de overheid in steeds sterker
De boekhouder, als getuige gehoord, deed een D rechtbank ging daarop in raadkamer. Dour- mQle een VQn de belangrijkste crcdictvragcrs
omstandig verhaal van hetgeen in de coupé was na deelde de president mede, dat dc rechtbank wer(j 0p kapitaalmarkt.
gebeurd. Eerst had men hem een horloge te geen termen aanwezig had gevonden om aan lwcede plaats oefent de Staat als.be-
Instingheffer invloed uit. To,t zekere hoogte
koop aangeboden, hetgeen hij weigerde. Duarna het verzoek der verdedigers, de beklaagden on-
verd hem gevraagd om mee kaart te spelen. 1 middellijk in vrijheid te stellen, te voldoen.
Eerst toen get. zog, dat de kans gunstig was,
had hij J 200 ingezet, welke hij won. Toen hij
even later 5 gulden inzette, verloor hij die, waar
na hij volgens zijn bewering ophield met spelen.
Vlak nabij Haarlem heeft men hem bij het wisse
len van een bankbiljet dé portefeuille ontroofd
en hem belet aan de noodrem te trekken of door
een zijgang te ontsnappen.
De drie beklaagden ontkenden achtereenvol
gens zich aan deze berooving te hebben schuldig
gemaakt. Getuige heeft zijn geld verspild, zei
den zij, maar het is hem niet ontroofd. Toen
getuige zijn geld kwijt was, is hij (aldus be
klaagden) misbaar gaan muken; hij schreeuwde
dat hij het gestolen geld, dat aon 'zijn patroon
toebehoorde, terug moest hebben.
Getuige C. A. P., die in de coupé had gezeten
en dien de president herhaaldelijk op den ernst
van den eed wees, merkte op, dat getuige
Schilling inderdaad meegespeeld heeft; het ging
eerst om kleine bedragen, maar later ging het
om 500, zelfs om 1500.
Op een 'desbetreffende vraag van den presi
dent bleven beklaagden hun onschuld volhouden.
De officier vaf\ justitie noemde het
een zeer ernstig misdrijf, dot aan deze be
klaagden ten loste is gelegd. Spreker stelde er
evenwel prijs op te verklaren, dat z. i. getuige
Schilling de grootste schuld aan deze berooving
heeft, omdat hij op zeer roekelooze wijze in
een volle coupé heeft willen laten zien hoeveel
geld hij wel in zijn zak had, ook al was dat geld
van zijn patroon. De officier hechtte nochtans
meer gewicht aan de verklaringen van getuige
Schilling dan aan die van beklaagden. De ver
klaringen van getuige P. vond hij zeer bedenke-
lija. Spreker meende, dat het bewijs van het ten
laste gelegde geleverd is, niet alleen door de
getuigenverklaringen, maör ook door het feit» dat
beklaagden uit den trein zijn gesprongen nog
voordet die stil stond en dat bij beklaagden geld
is gevonden, dat aan getuige Schilling is ont
nomen. Komende tot de strafmaat, wees hij er
op, dat beklaagden een zeer ongunstig verleden
hebben; zij hebben zich te voren reeds schuldig
gemaakt aan opjichting, diefstal, enz. Eisch te-
Uitsprunk 12 April, 's morgens om tien uur.
Kun9t en Wetenschap.
Theo Mam*Bouwmeester.
Binnenkort zal mevrouw Theo Mann—Bouw
meester bij de Kon. Ver. „Het Ncdeflandsch Too-
neel" c-enige gaslvoorstellingen geven als Sabine
Revel in „De Fakkelloop".
DE BEGRAFENIS VAN SARAH
BERNHARDT.
kan men de voorstelling handhaven, dot uit het
surplus der bevolking, in de eerste plaats van
do belastingen dat deel, dat gewoonlijk ais
directe belastingen wordt aangeduid, betaald
wordt, waarna de rest voor belegging o\er
blijft. Verhooging van belastingen behoeft niet
ten volle tot vermindering van belegging te lei
den. Ten deele zal hierop ook door versobering
van levensstaat worden gereageerd. Voor een
groot deel echter, vooral bij de hoogere inko
mens, zal vermindering van het voor belegging
beschikbare deel het gevolg zijn. Wat deze be-
Sarah Bernhardt heeft een mooien, zonnigen dag legging betreft, den individueelen belegger
voor haar begrafenis en veel bloemen gehad, ntoge zij een vrije daad schijnen, voor de volks-
zooals zij het gcwcnscht heelt: seringen, rozen,nemeenschap is zij dit niet. Een volk, dat gere-
ar j. rs, camelia's cn vooral veel violets de Parme. I „el<j in zjelcntal toeneemt, moet op straffe van
TAN
VLASAKKER WEG I
NAAR
Alle theaters te Parijs hadden bloemstukken ge
zonden en niet alleen die van Parijs, doch ook
vele theaters te Londen en Brussel. Zelfs, de doo-
den vergaten niet hulde te brengen aan de over
ledene. Zoo was er
souvenir van Mme. Réjeonne,
van Sarah en een ander als souvenir van Ed- exP°rt
mond Rostand.
I achteruitgang, in levensstandaard, in het nieu
we kapitaal, noodig voor de tewerkstelling van
het toenemend aantal arbeiders, kunnen voor-
iii zien, terwijl voor de dichtbevolkte West-
een prachtig bloemstuk ols
r, x Europeesche landen een zekere jaarhjksche
Réjeonne, de groote rivale 1 J,
j export van kapitaal een grooter betoekenis
j heeft dan enkel die van te zijn een appeltje voor
Precies om 12 uur begon de dienst in dc kerk c''eri ^orsh
Toetst men aan het voorgaand betoogde den
toestand van ons land in de laatste jaren vóór
den oorlog, dan was deze betrekkelijk gunstig.
Tegenover een totaal .surplus van wellicht 400
tot 500 miliioen stond aon directe lasten uit-
van den H. Franciscus van Sales, waarheen het
lijk van Sarah reeds hedenochtend was gebracht.
Dit was de laatste tragédie, waarin Sarah Bern
hardt de stille hoofdrol speelde.
Alles wat naam heeft in de artistefiwereld j
van Parijs, was aanwezig Voorts tal van ofti- genomen de gemeentelijke lasten in de ge-
cieele personen, zooals de minister van Oorlog, meenten beneden 20,000 zielen een bedrag
Léon Bërnrd, de voorzitters van den gemeente- van 115 miliioen, zonder de grondbelasting 85
raad en den Depafterïventalen Raad, met 'de miliioen. Voor de buitenlandsche kapitaal vraag
volledige bureaux van beide openbare lichamen, was nooJig een gemiddeld bedrag van wellicht
de prefect van de Seine, de prefecis van politie 280 tot 300 miliioen, zoodat voor belegging in
en verschillende gezanten. Acht officieren van het buitenland een bedrag van wellicht 50 mil-
het garnizoen te Parijs brachten de militaire lioen overbleef. Dat deze cijfers voor een deel
hulde aan het stoffelijk overschot. Zooals men ruwe schattingen zijn, spreekt vanzelf,
weet, was Sarah Bernhardt officier van het Le- Neemt men aan, lat de nieuwe evenwiohts-
gioen van Eer. In de kerk, waar de lijkdienst toestand, die thans bezig is zich te ontwikke-
werd verricht, werd o. a. gezongen: Ase's Dood; len, zich zal zetten op een prijs- en inkomens
voorts composities van Fauré, César Franck, niveau van pl.m. TJd maal den toestand van
G1 uck.en de zevende symphonie van Beethoven, vóór den oorlog, dan zou gelijk evenwicht dus
Het was reeds over éénon, toen de stoet zich bereikt zijn op IK- maal deze cijfers. In tverke-
in beweging stelde. Vooraf gingen vijf wagens lijkheid is alleen reeds evengenoemd belasting-
Huisarts en Kinderarts.
Deurwaarder KUYTERS to
Amersfoort zal ten verzoeke
van den heer Mr. R. P. VAN
DER MARK, advocaat en
procureur te Amersfoort als
curator in hot faillissement
van „het Kei-Veem" te Amers
foort aan het. gebouw van dat
Veem aan dc Stoovcstraat
(tégenover de Sociëteit) te
Amersfoort publiek verkoo-
pen dc in genoemd Kei-Veem
opgeslagen goederen en wel:
op Woonstlap 4 April 1923
's morgens 10 ure ccn com
pleten netten
INBOEDEL
waarbij noten salon-ameuble
ment. mahonie slaapkamer
ameublement. mahonie en
andere kasten, tafels, stoelen,
spiegels, groote partij schil
derijen en schilderstukken,
serviezen, porcclein, glas- en
aardewerk, ledikanten, ma
trassen, vloerzeil, gordijnen
enz. enz., benevens kappers-
commode lichtdrukraam,
base ül e, takel, cyclostyle,
terwijl op Donderdag 5 April
a.s. mede des morgens te
tien ure worden verkocht
de voorraad
KOOPMANSGOEDEREN,
waarbij 3 geheel nieuwe bios
coopapparaten en kist met
eelluloidplatcn, nieuwe ac
cu's, twee kisten dice. 30 ba-
Ion tapiocamecl. 12 balen
h|ne gelatine, partij svdql
poctsextract. groote partij
vlccschextract en soucc m
flacons, ccn groote partij stof
fers on schuierhout.
hooischudder enz. enz.,
nevens een partijtje
cn ruiten.
Alles te bezichtigen Dins
dag 3 April a.s. van 10 tot u
cn van 2 tot 5 uur.
een
be
deuren
gevraagd voor don verkoop
van Touwwerk, m beperkt
Zeer loonend artikel voor
heeren. die de kleinere plaat
sen bezoeken.
Pellecianten gelieven op te
ccven in welke branche zu
werken onder No. M" bur.
Amersf. Dagblad.
Bcrg-Zuid mooi op de zon
gelegen. C 1 amors. keuken,
serre. tuin. schuur enz. Pnjs
7D00 en f TSOO.
\anvnarding Mei a.s
Br. onder No. 1974 bureau
Amersf. Dagblad.
