GEBOUW
^ECOFA" - AMERSFOORT
daar zijn aanwezigheid des middags in de Twee
de Kamer gewenscht was voor de verdediging,
der Onderwijswet, tot zijn spijt do leiding moest
overdragen aan ds. De Heer, vice-voorzitter.
Hierna werd door kinderen der Stichting een
bloemen-cantate (muziek en woorden van Gecr-
truida van Vladcrackcn) ten gehoore gebracht
Hierna droeg dr. De Visser, afscheid nemen
de, de leiding over aan ds. J. L. de Heer te Rot
terdam, die den voorzitter dank bracht voor het
geen hij voor de Mariha-Stichting deed.
In zijn herdenkingsrede ging Ds. de Heer in
korte trekken na wat is geweest de taak, de
methede, het resultaat en de ervaring der Mor-
tha-Siichting en herinnerde hij aan de wording
en de geleidelijke ontwikkeling van de Stichting.
De methode bij de verzorging der in het ouder
lijk huis verwaarloosde kinderen gevolgd, is ge
richt op het inzicht dat een gezonde ziel slechts
in een gezond lichaam kan wonen. De zorgen
om in de behoeften van het bijna 500 hoofden
tellende gezin te voorzien, zijn dikwijls groot.
Spr. herinnerde aan den distributie-tijd, aan de
rijkssubsidie en den terugslag daarop, de bezui-
Mging'* 1 erwijl do nieuwbouw met den oorlog
is stop gezet, kan nu nog niet weer begonnen
worden wegens gebrek aan geld, hoewel ds.
Vcors gevaar loopt onder de puinhoopen der
Mf.rtha-Stichting bedolven tc worden 1
Liefde moet bij de opvoeding de band zijn
die alles samenhoudt in dit gezin. Spr. wees er
op dat bij het volgen van nieuwe banen het
oude ideaal wordt hooggehouden. Ongeveer
2C00 kinderen hebben in den loop der jaren
in de Stichting een tehuis gevonden.
De opgedane ervaring van Gods trouw en
hulp geeft moed voor de toekomst
Nh het zingen van een gezangvers hield
de directeur ds. Voors een toespraak, waarin hij
aan zijn dankbaarheid op dezen blijden dag
uiting gaf.
Hij deed een beroep op aller medewerking om
den arbeid voort te zetten en noemde in dit ver
band eenige cijfers, o. a. dat de feestgaven reeds
zijn gekomen tot het achtste duizendtal, terwijl
men hoopt, dat met behulp van den bazar een
40,000 zal worden bijeengebracht.
Door 25 ingezetenen van Alphen alleen werd
3500 geschonken, wel een bewijs dat de hou
ding der burgerij tegenover het werk der stich
ting ten goede aan 't veronderen is.
Nadat een collecte voor de Mortha-Stichting
was gehouden, die 316 opbracht, stonden ver
schillende toespraken op het programma. Van
de hier geboden gelegenheid om het woord te
voeren, werd het eerst gebruik gemaakt door
den heer Lovink, burgemeester van Alphen.
Vervolgens sprak de heer mr. Scheltus, die
namens minister Heemskerk de jubileerendc
stichting cn haar bestuur geluk wenschte.
Ds. Dc Heer bracht deze en andere sprekers
dank, waarna de feestelijke Ivjaenkomst met
dankgebed en gezang werd besloten.
Vervolgens werd door een groot aantal per
sonen in de Opperzaal en in de naaikamer aan
het gcmeenschapelijk noenmaal deelgenomen,
alwaar nog hartelijke toespraken werden ge
wisseld.
Door den directeur werd mededecling geduon
van de per post en telegrafisch ontvangen gc
lukwenschen, waarbij ook die van de Konink
lijke Familie en van de Koningin-Moeder, bei
de vergezeld gaande van een belangrijke gift.
Verschillende vereenigingen en stichtingen in
den lande gaven blijk dat zij met dc Martha-
Stichting medeleven.
Onder de velen die hier het woord voerden,
bevond zich ook een vertegenwoordiger van de
Mpij. Zandbergen bij Amersfoort, wier 50-jarig
jubileum het volgend jaar staat te herdenken.
Een der aanwezigen, de heer Bijlsma, stelde
den directeur nog het resultaat eencr inzame
ling, n.I. een kleine tweeduizend gulden ter hand.
De sprekers werden door ds. De Heer in
humoristischen trant beantwoord.
Na tafel werd buiten een foto van het gezel
schap genomen en had vervolgens de opening
plaats von den bazar, uitgaande van den Rijn-
stroomkrons te Alphen aan den Rijn. Voor
dezen bazar waren uit alle declen des lands (al
leen uit Den Haag reeds zestig) zeer ruime en
talrijke giften binnengkomen.
Terwijl om vijf uur in de Kerkznol de feestdag
officieel werd besloten met een toespraak van
ds. J. P. van Melle tc Kralingen, had .des avonds
nog een gezellige bijeenkomst in het Nutsge-
bouw plaats voor de grootere jeugd der Martha-
Stichting.
Het conflict in de textielindustrie.
De bemiddelingspoging in het conflict in dc
textielindustrie van de commissie-Sybrandi is
mislukt, nadat van de zijde der fabrikanten dui
delijk te verstaan was gegeven, dat in het hui
dige geval iedere poging nutteloos zou zijn.
De R. K. georganiseerde arbeiders hebben tot
nu toe geen uitkeering van hun Bond ontvangen,
omdat de Bond zich op het standpunt stelt dat
het conflict buiten hem om uitgebroken is, cn
dus de stakers geen recht op uitkeering heb
ben.
Het bestuur van de Landelijke Federatie
van Textielarbeiders heeft zich, naar aanleiding
van het besluit van de Fabrikantenvereniging,
niet meer met de Fedcrntie te onderhandelen,
met een schrijven tot de Fobriknntenvereeniging
gewend. Hierin wordt betoogd, dat de op 16 en
20 April uitgebroken conflicten geheel verschil
lend van aard zijn. De Federatie verklaart zich
alsnog bereid mede te werken tot oplossing van
het conflict.
«KGEZONDEN STUKKEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redact**
cop* wordt niet ieruggegeim*
Geachte Redactie
In uw blad van Maandag 30 April 1.1. komen
diie artikels voor betreffende het verhandelde in
de gemeenteraadszitting van 27 April, over het
verzoek om ontslag vun den heer A. R. Veen-
stra als gemeente-secretaris.
Een over het geheel juist geredigeerd hoofd
artikel, getiteld „Nabetrachting", vangt aan met
de woorden,,Ecn treuriger raadsvergadering
als van Vrijdagavond hebben wij nimmer mee
gemaakt", en in een trillend geschreven inge
zonden stuk, getiteld „Klein gemier", geeft de
heer I. Hovens Greve uiting non zijn veront
waardiging, eindigende met de woorden„Maai
de zwarte vlek zit er toch, op den huelen Raad,
en ieder draagt er een spatje van", terwijl de
heer Veenstra zelf in een ander ingezonden
stuk doet opmerken, dat hij niet heeft aan
geboden in Utrecht zijn verontschuldigingen te
maken en ook niet ten volle heeft erkend, dat
hij had gefaald.
Ook ponder deze verklaring mag men de
verontwaardiging over den tegenstand
van den wethouder Hofland en de socinal-de-
mociatische raadsfractie tegen het venecnen
\an een eervol ontslag met dunkbetuiging voor
de bewezen diensten, alleszins gerecht-
v a a r d i g d achten, doch mcenen wij, dat de
schrijvers van de „Nabetrachting" en van het
„Klein gemier", hoe goed bedoeld,-och iets
meer aandacht hadden kunnen schenken aan
den indruk, dien de tegenstand van den wet
houder en later van de fractie op .len Raad
gemaakt heeft. Zij hadden kunnen weergeven
de wel is waar kalme, doch den Raad toch
betarnond i r 111-
waardiging over de houding van den wet
houder eerst cn van de fractie daatno. Er werd
niet met vuisten geslagen, er vielen geen inkt
kokers om (er werd ook niet daarmede gesme
ten), de waardigheid liet dit gelukkig niet
toe, doch hetgeen omtrent der. tegenstond werd
gezegd was zeker belangrijk en scherp genoeg.
De Burgemeester en de wethouders Veis Heijn
cn Ruitenberg (de heer Jorissen was afwezig)
gaven van hunne ontroering duidelijk blijk,
eindigende in de vernederende opmerking van
den Burgemeester, dat de qualiteit van de op
positie zal bijdragen tot verhooging van de
qualiteit van den heer Veenstra. Genoemde
wethouders drukten hun spijt uit omtrent den
overval van hun collega. Ten slotte heeft de
eerst-ondergeteekende als raadslid nog de b e-
m e r k i n g gemaakt, dat wethouder Hofland
Gieuwe Uftgavoai»
Bctoovering door E. Temple
Thurston. Uitgave A. W. Bru-
na en Zns Uiig. Mij.
Na pas het zoo mooi geschreven boek „Een
Levensweg" te hebben gelezen, is dit verhaal
ons tegengevallen. De geschiedenis van den
dronkaard Desmond biedt weinig bekorends,
terwijl ook het leven van Charles Stuarts niet
veel interessants geeft.
Bchcersch U zelf door Jos de
Cock. Uitg. F. Luyten, den
Haag.
Dit in keurig gewaad verschenen boekje be
oogt steun te bieden aan hen, die lijden cn
voorlichting te geven aan hen, wier taak het
is hulp te bieden. De schrijver toont er in aan
welk een ontzaglijke kracht uitgaat van een ge
zonde geduchte en welk een groote beteckenis
het besef hiervan voor elkeen kan hebben.
Gemeentel ij ke Arbeidsbeurs.
Overzicht van de werkzaamheden der ar
beidsbeurs gedurende de maand April '23.
Afdeeling voor mannen Aanvragen van
werkgevers 81 aanbieding van werkzoeken
den 748; aantal plaatsingen 62 (over de
maand April van het vorige jaar waren deze
cijfers resp. 132, 561 en 107).
Afdeeling voor vrouwen. Aanvragen van
werkgevers 29aanbiedingen van werkzoeken
den 46.
Aantal plaatsingen 13 (over de maand April
van het vorige jaar waren deze cijfers resp.
20, 39 en 8).
Financiëel Overzicht.
Een lustelooze stemming heeft in de afgeloo-
pen week weder de overhand op de internatio
nale fondsenmarkt gekregen. Zelfs New-York,
dot de lautste maanden vrijwel onafgebroken een
opgewekte houding aan den dag heeft gelegd,
is verschillende dagen ten prooi geweest aan
een scherpe inzinking, waarin dezen keer niet
alleen de leidende industrieel© waarden hebben
gedeeld, welker koersen ons door Reuter regel
matig worden onthouden, moor ook de spoor-
weg-noteeringen, waarop men zich te onzent
bij gebrek aan beter nog altijd blind tuurt,
doch die in het algemeen volstrekt geen over
wegende beteekenis meer hebben als indicatie
van de stemming in Wallstrcet.
Deze scherpe teruggang, welke vrijwel over
de geheele linie te New-York heeft plaats ge
vonden, was in hoofdzaak te wijten aan den
achteruitgong in dc noteeringen van olie cn
king dwingt, om zuiniger met dit genotmiddel
om te gaan.
Het verbruik van suiker in de Verccnigde
Staten heeft zich in de laatste paar jaar gewel
dig uitgebreid nis gevolg van het verbod van
alcoholische dranken. Wel wordt dit verbod op
allerlei wijzen ontdoken. Het spreekt echter van
zelf, dat niettemin een groot deel der bevolking
zich het genot van alcoholia moet ontzeggen,
zoolang zij officieel niet verkrijgbaar zijn. Bij
gevolg worden veel grootere hoeveelheden li
monades etc., vaak van zeei twijfelachtig gehal
te, in den handel gebracht, en stijg-t ook het ver
bruik van koffie en thee, met de daarbij behoo-
ende klontjes suiker in sterke mate. Dit groo
tere verbruik, terwijl de wereldvoorraden niet
bijzonder ruim zijn, is oorzaak geweest van een
belangrijke prijsverheffing, die thans echter op
haar beurt tot een beperking der consumptie
dreigt te zullen gaan leiden.
Naast deze natuurlijke oorzaak van de rijzing
op de suikermarkt in de Unie (die, zooals men
weet, ook tot een heuglijke verbetering van
de prijzen voor Javo-suiker aanleiding heeft ge
geven), is er nog een andere, minder natuur
lijke. Ter gelegenheid van de verhooging van
de jongste algemeene verhooging van het tarief
Van invoerrechten in de Ver. Staten is n.I. ook
het recht op buitenlandsche suiker aenzienlijk
opgevoerd. Voor Cubasuiker is het van I Am.
cent per lb. op 1.76 cents per lb. gebracht,
voor andere buitenlandsche suiker van 1.25 op
2.20 cent. Dit beteekent, dat alleen reeds aan
invoerrechten thans 100 millioen per jaar
meer door de Amerikaansche burgers zal moe
ten worden opgebracht dan vóór de invoering
der verhooging het geval was.
Wel ontkent de regeering, dat deze tariefher
ziening de stijging der suikerprijzen zou ver
klaren. Het is echter duidelijk, dat dit een ver
legenheidsargument is, om te ontkomen aan de
critiek, dat de herziening der invoerrechten een
verhooging der kosten van het levensonderhoud
medebrengt. Het kan, ook wat de prijzen be
treft, nu eenmaal niet anders dan uit dc lengte
of uit de breedte komen, en de regeering loopt
de kans, dat zij, wat zij aan den eenen kant wint
door een verhooging der invoerrechten, aan den
anderen kant weder zal verliezen door daling
van verbruik en bijgevolg vermindering van den
invoer. In dat geval zal niet alleen de bevol
king, maar ook de schatkist, per saldo nog
nadeel van de verhooging kunnen ondervinden.
Als lachender Dritter blijven dan alleen de ver
bouwers van beetwortelensuiker in de Unie over,
welke deze verhooging der invoerrechten heb
ben doorgedreven, en die in elk geval zijde er
bij zullen spinnen.
Dc zwakkere houding der New-Yorksche beurs
Voor KOOP. permanente, ol lijdelijke HtUUR, ook tijdens <1e Vucustusdcesten.
•Zich te wenden tot den Malkclftftr W. VAK 5SAXFLE1V PHzn., Snorackaer tlaas» 22-24
Bebouwde oppervlakte 20U0 M terrein grootte 7000 J~J M. Gas en water aanwezig, terwiil
het gebouw is voorzien van ©lectrischo lichtsignaal en klokinstallatie hoote lucht- en stoom ver warming
Luchtvaart
BALLONVAART VAN DE
„NEERLAND1A".
Op 2 Mei werd de ballon „Neerlandia" te
Zeist wederom gevuld onder leiding van den
heer Delia Moulhon, voor het maken van een
nieuwe passagiersvlucht. Even voor ccn uur ste
gen mevrouw A. H. G. Fokker en de luchtvaart-
journalist, de heer Henri Hegener, in de mand,
om onder leiding van dr. Cannegieter op te stij
gen. De ballon dreef langzaam naar het oosten,
en ging al spoedig in de wolken. Na een val tot
ongeveer 500 M. volgde een nieuwe stijging,
die eindigde boven de wolken. Langzaam stij
gend bevond de ballon zich al spoedig op 2000
M. hoogte, en genoten de vaarders van onbe
schrijflijk mooie wolkengezichten. Door gaten
tusschen de wolken bleef de aarde voortdurend
zichtbaar, zoodat steeds oriëntatie mogelijk
bleef. Ruim 2 uur bleef de ballon in dit niveou.
Te 3.40 uur begon van 2550 M. de daling, die
eindigde met een zeer vlotte belang bij Amme-
loe, 3 K.M. over de Duitsche grens. Het over
schrijden der grens gaf eenige vertraging, doch
geen moeilijkheden. De ballon werd den volgen
den morgen naar Eibergen gebracht voor de
terugzending. Wj
eene beslissing van den Raad omtrent de han
delingen van den heer Veenstra tijdens diens
secretarisschap had kunnen uitlokken daartoe
is ongeveer een jaar tijd geweest. Waren die
handelingen inderdaad minder juist, dan had
dit, den heer Veenstra behoorlijk gehoord, tij
dig kunnen blijken. Dezen nu, in zijne afwezig
heid, een eervol ontslag met dankbetuiging te
weigeren, zou zijn in strijd met de goede usance
en met den geest der wettelijke bepalingen en
verordeningen. De eerst-ondergeteekende sprak
daarna de hoop uit, dat met het door B. en W.
voorgestelde eervol ontslag met dankbetuiging,
waarop de heer Veenstra wegens zijne werk
zaamheid recht had unaniem zou worden in
gestemd.
Eenigszins tot onze verbazing trok de heer
Hofland, die de bemerking blijkbaar wel be
greep, zijn plotseling verklaard ongunstig ad
vies niet in en gingen bij de stemming, die den
Burgemeester ons in arrenmoede oplegde, alle
sociaal-democratische raadsleden met hun wet
houder mede. Het voorstel van B. en W. werd
nungenomen met alle overige II stemmen vóór,
de 6 sociaal-democratische tegenstemmers kon
den slechts gelden als een onwaardig protest.
Bij den tweeden ondergeteekende kwam vóór
de stemming een oogenblik de gedachte op, den
sociaal-democratischen wethouder te doen op
merken, dat h ij toch allerminst van een hoofd
ambtenaar gedweeheid mocht eischen, terwijl hij
en zijn fractie steeds voor vermeende 'echten,
ook van de lagere beambten, willen poseeren.
Als de heer Hofland eens Veenstra,
en de heer Veenstra eens een lager
beambte, in het gevlei van d c partij, zou ge
weest zijn, zouden de bordjes don niet zijn om
gehangen? Dc tweede ondergeteekende heeft dit
evenwel voor zich gehouden, gezien den ernst
waarmede de Burgemeester de stemming aan
kondigde.
Meent de heer Hovens Greve thans dat er
een zwarte vlek zit op den heelen Raad en ieder
er een spatje van draagt, dan kunnen wij dit
slechts beamen als gerekend wordt, dat de oor
zaak er van alleen ligt bij de onredelijke partij
opvatting van den sociaal-democratischen wet
houder en van zijne fractie
Zóó heeft de schrijver van de „Nabetrach
ting" vermoedelijk ook de „treurigheid" der
raadsvergadering aanschouwd.
U dankend voor de plaatsing,
Ir. F. M. VAN VEEN,
S. B. BOAS,
Raadsleden.
2 Mei 1923,
l
suiker. En wel om tweeërlei redenen. In de
eerste plaats heeft deze reactie natuurlijk c-cn
slechten invloed op de koersen der desbetref
fende aandeden, die bij den handel in Wall
strcet een zeer belangrijke plaats innemen, zoo
dat de geheele matkt begrijpelijkerwijze de uit
werking hiervan mede ondervindt, evenzeer als
in Amsterdam b.v. een heftige deling in olie-
en tabokswaarden op de geheele locale markt
zou terugwerken, ook al waren hiervoor eigen
lijk geen bepaalde motieven aan te wijzen. Maar
bovendien vreest men, dat de prijsverlaging in
twee artikelen, die zoo zeer als een gevoelige
barometer voor den economischen toestand zijn
te beschouwen, een aanwijzing zou kunnen vor
men voor een achteruitgang in de algemeene
conjunctuur. Men is zich in de Unie zeer goed
ervan bewust, hoe abnormoa) eigenlijk de toe
stand is van een geweldige hausse in Amerika,
terwijl in Europa de crisis nog sterk haar na
werking doet gevoelen. Dientengevolge vreest
men, dat ook de opbloei in de Vereenigde Sta
ten niet blijvend zal zijn, en speurt men eigen
lijk voortdurend naar verschijnselen, die hierop
zouden kunnen wijzen, zij het ook met de ge
heime hoop, dat men die indicaties niet zal kun
nen vinden. De daling op dc suiker- en op de
oliemarkt wijst echter, naar men vreest, in' te
genovergestelde richting, en dc beurs is dan ook
voor deze factoren bijzonder gevoelig.
Of men terecht nerveus is naar aanleiding
van de reacties op de goederenmarkt, is noch
tans zeer de vraag. Wat petroleum betreft,
lijdt het geen twijfel, dat de daling althans voor
een groot deel haar oorzaak vindt in een locale
overproductie in Californië, als gevolg van het
aanboren van een groot aantal nieuwe belang
rijke bronnen. Het maakt natuurlijk verschil, of
een prijsverlaging veroorzaakt wordt door een
abnormale vermeerdering der poductie, dan wel
door een inkrimping van het verbruik. Van dit
laatste schijnt voorloopig nog geen sprake tc
zijn. Het zou ook moeilijk kunnen, nu het aantal
auto's in de Ver. Staten nog steeds snel blijft
toenemen, en bijgevolg cok het verbruik van
benzine, smeeroline enz. zich nog steeds in een
stijgende lijn beweegt.
Eenigszins anders staat het ten aanzien van
de suikermarkt. Het schijnt inderdaad niet uit
gesloten, dot de suikerconsumptie in de Unie
eerlang- aanmerkelijk zal dalen. Dit behoeft ech
ter nog geen gevolg te zijn van een minder
gunstige conjunctuur, maar kan zeer goed
voortspruiten uit de enorme stijging van den
suikerprijs in de laatste maanden, die de bevol-
heeft natuurlijk geenszins gestrekt om het animo
op de Europeesche fondsenmerkten te doen toe
nemen. Bovendien was men aan deze zijde van
den Oceaan toch al niet willig, met het oog op
dc onzekerheid over den inhoud der verwachte
Duitsche nota betreffende de oorlogsschatting.
Nadat dit document na veel aarzelen van Duit
sche zijde gepubliceerd was, verkeerde men nog
in afwachting, hoe het in Frankrijk zou worden
opgenomen. De beschouwingen in de Fransche
pers deden reeds de vrees opkomen, dat de stap
van Duitsche zijde niet tot de gewenschte poli
tieke ontspanning zou leiden.
In het midden latende, of men al dan niet ge
noegen zou willen nemen met het aangeboden
bedrag van 30 milliard goudmark, critiseert men
in Frankrijk het feit, dat Duitschland hiervan fei
telijk slechts 20 milliard contant aanbiedt, en
don nog alleen, wanneer het deze som zelf in
het buitenland zal kunnen opnemen, in den verm
van een leening met langen looptijd. Bovendien
worden deze twintig milliard dan nog verder
verminderd, doordien de Duitsche regeering" vijf
jaar rente eiven wil aftrekken, welke rente zij
dus met gesloten beurzen wenscht te verreke
nen.
Als dadelijk te betalen som komt men dan
op nog geen T5 milliard. Uit dit bedrag zou niet
alleen aan de Fransche vorderingen, doch ook
aan die der overige Entente-staten moeten wor
den voldaan. Dit is inderdaad wel wat heel po
ver. Als men ia Frankrijk van goeden wille ge
weest was, had men echter de Duitsche nota als
uitgangspunt voor nieuwe onderhandelingen
kunnen aangrijpen, door er niet la mort sans
phrase over uit te spreken, maar aan te drin
gen op de noodige wijzigingen. Men had nog
hoop, dat het inderdaad dien kant zou opgaan,
onder Engelsche invloed. Uit het bericht, dat
de Fransche Ministerraad dc Duitsche voorstel
len eenstemmig onaannemelijk heeft verklaard,
is inmiddels gebleken, dat in Frankrijk de voor
keur aan een voortduur der bezetting van het
Rurhgebied, nu men juist in den chaos eenige
regeling is beginnen te brengen. Dit beteekent
echter, dat de politieke spanning onverminderd
voortduurt, en onder deze omstandigheden zal
van een algemeene economische opleving in
Europa vooralsnog slechts weinig sprake kun
nen zijn.
Dit verloop van zaken stelt te meer teleur, nu
juist in den laatsten tijd de teekenen, die er op
wijzen, dat ook voer het Europeesche bedrijfs
leven de toekomst zich hoopvoller laat aanzien,
toenemen. In deze richting wezen niet alleen
dc cijfers betreffende dc buitenlandsche han
delsbeweging van verschillende lander, doch
ook de in de laatsten weken gepubliceerde jaar
verslagen van industricele ondernemingen, zoo
wel hier te lande als in het buitenland. Vele
maatschappijen, die in het voorafgaande jaar de
toekomst te onzeker achtten, om dividend uit
te keeren, zelfs wanneer winst gemaakt was,
gaan thans tot dividendbetaling over. Andere
die het jaar 1921 met verlies hadden afgeslo
ten, hebben dit verlies in het afgeloopen jaar
weten in te halen. Wel zijn er nog steeds maat
schappijen, die ook in 1922 nog ongunstig heb
ben gewerkt. Meercndeeh gaat 't hierben dan nog
om zaken, die tijdens de oorlogs- en naooilogs-
hausse aan hun bedrijf een te groote uitbrei
ding hebben gegeven'en die thans niet in stoat
zijn, den omzet in overeenstemming te bren
gen met de verhoogde exploitatiekosten. Der
gelijke gevallen behooren thans nog tot uitzon
deringen, terwijl zij in het vorig jaar daarente
gen vrijwel aan dc orde van den dag waren. Men
óenke slechts aan de vele Indische handelsven
nootschappen, kleinere scheepsbouwwerven, in-
dustriecle ondernemingen, etc., die hun bedrijf
geheel hebben moeten liquideeren, waarbij in
vele gevallen niet alleen het aandeelenkapitaal
verloren ging, doch ook crediteuren belang
rijke verliezen hebben geleden.
Wat speciaal industriëele ondernemingen be
treft, heeft ook het feit, dat de Duitsche con
currentie zich veel minder scherp doet gevoe
len, tot meer hoopvolle verwachtingen aanlei
ding gegeven. De scherpe fluctuaties, die den
laatsten tijd weder in den Markenkoers hebben
plaats gevonden, hebben den toestand ook in dit
opzicht weder meer onzeker gemaakt cn een
drukkenden invloed op de stemming voor indu
striëele waaiden ter beurze 'uitgeoefend.
Hierbij kwam nog, dat tegen de publicatie van
gunstige bedrijfsresultaten van verschillende on
dernemingen, zooals dc aankondiging van een
dividend van 5 door de Lijm- en Geletine-
fabriek Delft tegen nihil in het vorige jaar, van
6 door „Werkspoor", 5 door de Ned.
Scheepsbouw Mij., 10 door de Kon. Maat
schappij „De Schelde" etc., alarmeerende ge
ruchten betreffende andere bedrijven stonden.
'Zoo had reeds eenigen lijd de lage stand van
de 7 obligation Kalis Barger Mij. de aan
dacht getrokken. Geruchten, volgens welke de
maatschappij moeilijkheden zou hebben bij de
betaling der interest op deze obligation, wor
den door het bestuur categorisch tegengespro
ken. Toch doken deze geruchten telkens weder
opnieuw op, ook weder dezer dagen, nu de da
tum voor de couponbctaling van 7 Juni weder
nadert. De koers der 7 obligation is in ver
bond hiermede tot 45 teruggegaan. Inderdaad
schijnt het twijfelachtig, of de coupons betaald
Kullen worden. Het feit, dat hierover nog tot op
/het laatste oogenblik onderhandelingen met
'bankiers gaande zijn, wijst er intusschcn wel op,
dat de positie der maatschappij allesbehalve
'Isterk is, en dat voor de* koersdaling gegronde
Inreden bestaat. Dergelijke gebeurtenissen doen
i inatuurlijk de vrees toenemen, dat nog meerdere
ir.wakke steeën in het bedrijfsleven aanwezig zijn.
De gestadige teruggang in de aandeelen van
het groote Furness-Stokvis-concern wijzen er
Eveneens wel op, dat het bij enkele ondernemin
gen nog niet is, zooals het zijn moet.
Voor rubberwaarden was dc stemming even
eens lusteloos en zijn de koersen door overwe
gend afgebrokkeld, in verband met het besluit
oer Engelsche regeering, om de hoeveelheid
rubber, die vrij uit de Britsche koloniën mag
worden geëxporteerd, van 60 tot 65 der
siendaardproductie te verhoogen, daar de rub-
bei prijs te Londen zich in het per 30 April ge
ëindigde kwartaal tusschen T sh. 5 pence en 1
sh. 6 pence per Ib. bewogen heeft. Dit besluit
kwam nog tamelijk onverwachts, hoewel het ge
heel in overeenstemming is met de destijds ge
troffen regeling inzake de beperking der rub-
berproauctic in de Britsche koloniën.
Volgens dit restrictie-schema toch mogen de
rubberondernemingen slechts 60 van hun
standaard-productie uitvoeren, indien gedurende
drie achtereenvolgende maanden te Londen de
gemiddelde prijs van het product minder be
draagt den I sh. 3 pence per Ib. Als stand-
danrdproductie wordt beschouwd de productie
j van eiken maatschappij afzonderlijk gedurende
de 12 maanden van T November 1919 tot 31
October T920. Indien de gemiddelde rubber-
prijs te Londen in drie achtereenvolgende
maanden boven dc 1 sh. 5 d., doch beneden
1 sh. 6 d. is, wordt het kwantum, dat in de Brit
sche koloniën mag worden uitgevoerd, op 65
vastgesteld. Dit nu is thans het geval geweest.
Men had echter gehoopt, dat van een verhoo
ging van het uitvoerpercentage zou zijn afge
zien, nu juist in den laatsten tijd de rubberprijs
weder neiging tot dalen toont. Het vrijgeven
van een grootere hoeveelheid voor export zal ook
verder een drukkenden invloed op het prijsver
loop uitoefenen. Mocht dc noteering echter zoo
danig teruggaan, dot in de thans loopende drie
maanden de gemiddelde prijs beneden de 1 sh.
3 d. wordt, dan zal overeenkomstig de bovenom
schreven bepalingen van het reslriclie-plan, de
export weder met 5 °/n der standaardproductie
worden beperkt terwijl, wonneer de gemiddelde
prijs beneden de 1 sh. mocht worden, 't percer.-
centage met 10 verminderd wordt, en dus
slechts 55 der standnardproductie geëxpor
teerd zou mogen worden. Op deze wijze hoopt
men in Engeland het prijsverloop te kunnen blij
ven regelen. In hoeverre dit ook verder geluk
ken zal, zal natuurlijk in hoofdzaak afhangen
van den gang van zaken in de Ver. Staten, de
grootste afnemer van rubber.
Cultuurwaarden, die aanvankelijk een flauw
verloop hebben gehad onder den invloed van
de bovenbesproken berichten uit de Ver. Sta
ten, konden zich later eenigszins herstellen, in
aansluiting aan een lichte verbetering van den
Cuba-suikerprijs. In de scheepvaartafdeeling
had de aankondiging van het dividend van 7
door den Rottcrdamschen Lloyd geen invloed,
aangezien dit overeenkwam met de verwach
tingen. Een opmerkelijke verbetering is inge
treden in aandeelen en oblige tien Koninkl. Hol-
landsche Lloyd op allerlei oncontroleerbare ge
ruchten betreffende aankoopen van Duitsche
zijde, verkoop von het gebouw der maatschap
pij, etc. Taboksaandeelen. die in aansluiting aan
ruhberwaarden vrij scherp waren teruggeloopen,
verbeterden op gunstige taxaties voor de deze
week gehouden inschrijvingen.
AGENDA:
Dagelijks
Openbare leeszaal en bibliotheek-
Museum Flehite.
R K. Openbare leeszaal.
Leeszaal Handelsregister. Arnhemscheweg 23.
Vrijdagavond 8—9 uur, Iheosophische Biblioi
theek. Laantje 3 a
