RSFOORTSCH DAGBLAD
PRIJS DER ADVERIENTIEN
DE EEMLANDER"
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
MODE -MAGAZIJN
„L' HIRO^DELLE"
CONFECTIE
BINNENLAND.
22e Jaargang No. 6
per post f 3.—, per week (met gratis verzekering
legen ongelukken) f 0.176, afzonderlijke nummers
1 0.05.
Zaterdag 7 Juli I923
ff
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2A.
POSTREKENING N* 47910. TEU INT. 513.
I van 1 —4 regels f 1.0#
met inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie»
dingen en Liefdadigheids-adveitentiën voor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordeelige bepalingen voor het adverteeren. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
De besprekingen tusschen de geallieerden.
Londen, 6 Juli. (R.) De Fransche gezant
had om half zes een onderhoud met Curzon op
het departement van buitenlandsche zoken. De
gezanten van Belgïe en Italië hadden von tevo
ren met Curzon van gedachten gewisseld.
Londen, 6 Juli. (R.) Het onderhoud tus-
J schen Curzon en den Frsnschen gezant duur
de langer dan een uur. Vernomen wordt, dat
de gezant geen documenten heeft aangeboden
als antwoord op de Britsche vragenlijst betref
fende de schadevergoedingen, maar volledig
heeft geantwoord op de punten, die naar de
ir.eening van Groot-Britannië opheldering ver-
eischten.
België en het schodevcrgoe-
dingsvTaagstuk.
Uit Brussel wordt d.d. gisteren oan het Hbl.
gemeld
Algemeen neemt men aan, dat Theunis het
moeilijk tot Nieuwjaar zal halen, te meer
dear nu de paus heeft gesproken, het Roer-
vraagstuk bij vele katholieken uit een ander
oogpunt wordt bekeken en de Engelsche op
vattingen al meer cn meer aanhangers vinden
onder de bevolking. Zoo schreef vanmorgen de
bekende publicist Passelecq een ophefmakend
artikel, dat van nationalistische zijde fel wordt
bestreden, onder meer door de „Nation Beige'
en de „Soir" en hetwelk door Juspar zelf zou
zijn ingegeven, wat vanavond officieel op de
tegengesproken. No te hebben gewezen op 3e
voor België allesbehalve gunstige buitenland
sche wisselkoersen en de nieuwe verhooging
van de kosten van het levensonderhoud in ons
land, stelt Passelecq vast, dat thans vier jaar
na den wapenstilstand, en 24 weken na de be
zetting van het Roergebied, welke, naar toen
werd beweerd, eindelijk de ware oplossing van
het herstelvroogstuk zou brengen, alle illusies
daaromtrent moeten worden opgegeven. Het
Roergebied wordt geledigd, maar niet uitge
baat Over drie maanden zullen de voorraden
zijn uitgeput. Wat dan vraagt de schrijver
zich af. Naar Berlijn oprukken, zooals ons
blad onlangs nog uitriep, aldus zonder het zelf
te weten het bewijs leverend van de mislukking
der Roerpolitiek Passelecq ziet den toestand
vrij somber in. Veel tijd heeft men nu niet
meer te verliezen, want Engeland vertoont
teekenen van ongeduld. Misschien heeft men
ten hoogste nog veertien dagen over om het
dreigende onheil, do breuk der Entente, af
te wenden.
Het parlement heeft veel van zijn vroegere
geestdrift voor de Roerbezetting verloren,
zoodat men zich terecht mag afvragen, of
het nogmaals voor dezelfde quaestie gesteld,
ook weer op dezelfde wijze zou stemmen als
in Januari. Het land, zelf door zijn wissel
koersen, de financieele en economische moei
lijkheden geplaagd, voelt met minder duide
lijkheid misschien dan het parlement, dat
de mogelijke noodzakelijkheid om tusschen
Parijs en Londen een keuze te doen, ons
voor een tragisch dilemma zou plaatsen. Daar
om, meent Passelecq, is het goed, dat de
oogen van de natie gericht worden op de wer
kelijkheid, dat de natie eindelijk leere inzien,
hoe de heele wereld, Frankrijk en België alleen
uitgezonderd, reeds sedert verscheidene we
ken de vergissing der huidige Fransch-Belgi-
sche herstelpolitiek heeft ingezien. Hoog tijd
wordt het, dat we aan onze eigen belangen
gaan denken cn alle nuttelooze gevoelsover
wegingen terzijde laten.
De positie van Belgic tusschen Frankrijk en
Engeland in laat niet toe, dat nieuwe fouten
worden gemaakt in de toekomst. België mag
dan ook inzake de uitvoering van het verdrag
van Versailles de volgende waarheden niet uit
het oog verliezenZonder de medewerking
van Engeland is het vraagstuk van het herstel
beslist onoplosbaar en het toch te willen doen,
zou een dwaasheid zijn. Engeland echter is bij
machte om het afzonderlijk voor zich alleen
op te lessen, terwijl Frankrijk zelfs met Bel
gië, zooals zij er thans voorstaan, in dc onmo
gelijkheid verkeeren, hetzelfde te doen.
Aan het slot van zijn stuk uit Passelecq den
wensch, dat Londen en Parijs elkaar zoodanig
zullen naderen, dat wij niet voor de moeilijk
heid worden gesteld, een keuze te doen, maar,
zegt hij, moest zulks ten spijt van alles toch
plaats hebben, dan zou deze keuze moeten
worden bepaald met inachtneming van het
diepgaande verschil, dat bestaat tusschen dc
internationale positie en de huidige macht
van onze twee groote geallieerden.
Van avond komt de „Libre Belgiquc" op
de zaak terug, om haar standpunt te hand
haven en zichzelf geluk te wenschcn, dat zij
den moed heeft gehad, den Belgen voor te
houden, welke ramp het land bedreigd.
België en het schudever-
gocdingsvraagstuk.
Brussel, 6 Juli. (B. T. A.) Wij zijn ge
machtigd mede te deelen, dat de Belgische re
geering geheel vreemd is aan de gezichtspun
ten, uitgedrukt in een persartikel over de be
zetting an de Roer en de buitenlandsche poli
tiek van België, daar de regeering zich stipt
houdt aan de verklaringen, die zij vroeger te
dezer zake heeft gedaan.
Poincoré over den pausclijkcn brief.
P a r ij s, 6 Juli (Havas). De Kamer heeft den
pauselijken brief besproken. Poincaré herinner
de er oan, dat Jonnart omiddellijk zijn beden
kingen aan Gosparri kenbaar maakte. Hij wees
er op, dat dc bezetting van de Roer beantwoord
de aan de wcnschen van het land. Gasparri stel
de het Christelijke doel van den brief vost en
voegde er aan toe: als Duitschland van goeden
wil blijk gaf, zou er aanleidinng bestaan de be-
taligscopacitcit van Duitschland en dc mogelijk
heid van een ontruiming van het bezette gebied
te onderzoeken. De paus verzekerde Jonnart,
dat hij, op verzoek van alle Katholieken ter we
reld, alleen een beroep wilde doen op den geest
van gerechtigheid en menschenliefde. Jonnart
bleef wijzen op de rechten van Frankrijk en de
leugens van de Duitsche propaganda inzake de
misdaden in de Roer cn het Rijnland. De paus
verklaarde, dat hij den misdadigen weerstand
formeel veroordeelde en voegde er aan toe, dat,
wanneer Duitschland zich niet inspande om het
vertrouwen van zijn schuldeischers te verdienen
de brief geen reden van beslaan meer zou heb
ben. Daarna zei Poincairé:
De brief van den paus kent den geallieerden
het recht toe om waarborgen te nemen. Hij
herinnert er oan, dat de afschuwelijke aanslag
op de Belgische soldaten heeft plaats gehad on
middellijk na het verzenden van den brief. De
paus heeft deze misdaad gebrandmerkt. Trou
wens, zoo voegde Poincaré er aan toe, hoe eer
biedwaardig de autoriteit ook zij, van wie de
brief afkomstig is, deze heeft volstrekt niet de
macht om in te grijpen in de binnenlondsche en
buitenlandsche politiek van Frankrijk. Onge
twijfeld nadert de stelling van den paus die van
zekere van onze bondgenooten, maar zij is niet
de onze.
Poincaré constateerde, dat dc brief dc recht
matigheid van de Roerbezetting niet betwist
en alleen aanraadt dc lasten, die zij aan Duitsch
land oplegt, te veriichtcn. Dergelijke raadgevin
gen kunnen echter geen gewicht in de schaal
leggen. De paus heeft geen enkel gezag in we
reldlijke aangelegenheden.
Het Fransch-Belgisiche spoorwegverkeer.
Dusseldorp, 6 Juli. (Havas). De regio
van dc spoorwegen in de bezette gebieden is er
in geslaagd het verkeer voortdurend te doen
toenemen en heeft dc exploitatie geperfectio
neerd met 12,000 Fransche en Belgische spoor
wegarbeiders, die 180,000 Duitsche spoorweg
arbeiders vervangen. Dagelijks rijden 300 pas-
sagierstreinen cn 400 goederentreinen voor de
levensmiddelenvoorzicning, hetgeen dagelijks
54,000 K.M. trein uitmaakt. In weerwil van het
toezicht van Duitsche ambtenoren en bedrei
ging met gevangenisstraf en in weerwil van
door het Duitsche rijk uitgekeerde premies aan
Duitsche arbeiders, die dagelijks te voet be
paalde trajecten afleggen, beloopt het aantal
Duitsche reizigers per dag 55,000.
De verkeersbelemmering.
Berlijn, 6 Juli (W.B.). Uit het Roergebied
wordt gemeld, dat sedert gister ook de Engel-
schen aan de verkeersstremming streng de hand
houden. De bezettingsgrens bij Dieburg is tot
Steinhausen vooruitgeschoven. Te Dieburg is
Fransch zwaar geschut aangekomej.
Inbeslagnemingen.
B e r 1 ij n, 6 Juli. (W. B.) Op 5 Juli heeft
een Belgische patrouille de stations-kas van
Gladbeck-Ost leeggehaald. Op het stotion van
Volmarstein maakten de Fransche soldaten zich
meester van een groote menigte levensmidde
leden, die zich in 't stationsgebouw bevonden.
In Uerdingcn bezetten de Belgen drie suiker
fabrieken. De verkoop der voorraden is verbo
den. De arbeid ligt stil in de bedrijven. Door
het wegnemen van de suiker in 't bezette gebied
wordt het reeds bestaande suikergebrek nog
ernstiger.
Arrestaties.
B e r 1 ij n, 6 Juli. (V. D.) De directeur van
den stadsschouwburg te Crefeld, Maurcnbrecher,
cn zijn bedrijfsraad zijn, naar de bladen mel
den, door de Belgen in hechtenis genomen.
Gebrek a on koopwaren.
Dortmund, 6 Juli (B. T. A.). Dertig win
kels zijn in de stad gesloten tengevolge van
gebrek aan koopwaren en het afsluiten van de
grenzen.
De sabotage.
Dortmund, 6 Juli (B. T. A.). Een patrouil
le schoot op Duitschers, die zich op den spoor
weg tusschen Homburg en Neustadt bevonden.
Niemand werd gearresteerd, maar er werden
bloedsporen ontdekt.
Krantenverbod.
Dusseldorp, 6 Juli. (W. B.) Sedert gis
teren zijn alle bladen hier ter stede verboden.
De door de Franschen in het Duitsch uitge
geven bladen worden kosteloos verspreid. v
Vlugschriften uit Fransche
vliegtuigen geworpen.
Berlijn, 6 Juli. (W. B.) Fransche vlieg
tuigen werpen de laatste dagen te Essen boven
de fabrieken van Krupp stapels vlugschriften
naar beneden. Eergisteren stonden er maar drie
woorden op: „nog drie dagen". Gister: „nog
twee dagen". Wat deze woorden beteekenen,
weet men niet, maar het doel ervan is blijkbaar
de bevolking in onrust tc houden.
DE SAARKWESTIE.
De behandeling in den Vol
kenbondsraad.
Genève, 6 Juli (B. T. A.). De Raad van
den Volkenbond begon vanochtend in een zit
ting met gesloten deuren de bespreking van de
punten, die het Britsche memorandum bevat be
treffende het Saargebicd. Het debat werd op
zeer hartelijken en vriendschappelijken toon ge
voerd.
DE STAKING TE BERIJN.
Berlijn, 6 Juli. (W. B.) De stakingsleiding
der Berlijnsche metaalbewerkers heeft heden
voor zestig Berlijnsche metaalbedrijven met on
geveer 90.000 arbeiders het stakingspa rooi uit
gegeven. Onder deze bedrijven bevinden zich
bijna alle Berlijnsche grootbedrijven, met uit
zondering van de A. E. G.
Omstreeks elf uur werd in de 60 bedrijven
de arbeid neergelegd. De noodwerkzaamhe-
den zullen echter geschieden. Verwacht wordt,
dat de staking de eerstkomende dagen aanzien
lijk zal worden uitgebreid.
Zelfmoorden in Berlijn.
B e r 1 ij n, 6 Juli. (V. D.) Het aantal zelf
moorden in Berlijn bedroeg in de eerste week
van Juli 4T, waaronder 12 vrouwen en 29
mannen. De oorzaken waren meestal zorgen
voor het levensonderhoud.
N.V, MIDDENSTANDS CREDIETBANK VOOR
AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
LANGE GRACHT i.
AMERSFOORT
TELEFOON 304.
MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL 3CO.OOO.
Commissarissen:
A. R. Vecnslra Voorzitter, Amersloor*.
J. H. van der Meiden Koopman Amersfoort.
E. van Vollcnhoven Koopman Amersloort.
H. Noorman Particulier Amersfoort.
J. Bolk Notaris Amersfoort.
Rekening Courant met Rentevergoeding
Deposito's (rentevergoeding 3^2-5
Spaardenosito's 4
Hanöelscredleten
Incasseeringen
BLANCO credieten
worden niot verleend
SPECULEEREN in
Mfecten is verboden
De Directie A. H. MARTENS.
■6|i8 Langestraat, Amersloort.
ENGELAND.
DE TOESTAND VAN DEN BRITSCHEN
HANDEL.
Draadloos d.<L 'gisteren uit Londen: Kolonel
Buckley, parlementair secretaris van het depar
tement voor den overzeeschen handel, heeft in
een vergadering van do Britsche Kamers van
Koophandel het woord gevoerd en de vrees ge
uit, dat de wereld door een nieuwe golf van
werkloosheid wordt bedreigd. Hij merkte op, dat
de ongunstige toestand van den handel niet te
wijten is, zooals twee of drie jaar geleden, aaA
de economische omstandigheden, maar aan po
litieke. Het is thans staatsmansplicht deze poli
tieke omstandigheden uit den weg te ruimen,
maar dit is een zeer moeilijke taak en dit zal
zoo blijven, totdat oen regeling zal zijn gevon
den ten opzichte van den toestad, die in het
Roergebied is ontstaan en de kwestie van het
herstel zal zijn geregeld. Alh'oewel de vooruit
zichten bijzonder somber zijn, geven de export
cijfers een straal van hoop, dat de markten, die
men verloren waant, zullen worden herwonnen.
DE UITBREIDING DER LUCHTVLOOT.
Een nieuwe verklaring van
Ho are.
Londen, 6 Juli. (R.) Heden het woord
voerend aan het jaarlijksch noenmaal van de
National Citizens' Union, zeidc Hoare, de minis
ter van luchtvaart, naar aanleiding van de ver
hooging van de luchtbegrooting, dat hij van
geen enkele zijde een aanval verwachtte,'aller
minst van oude vrienden cn geallieerden. De
behoefte, Engelands verdediging tc verbeteren,
was een gevolg van de omstandigheid, dot „wij
als groot rijk de nationale veiligheid moeten
verzekeren en wij, wie ook onze vr;enden mogen
zijn, hoe uitmuntend onze betrekki igen met hen
ook mogen wezen, de kusten van Groot-Brittan-
nic niet bloot mogen stellen aan vijandige aan
vallen en wij niet kunnen leven bij de gTatie van
een andere mogendheid in de wereld."
Verdediging tegen duikbooten in den oorlog.
Uit Londen d.d. 6 JuliHet oorlogsgeheim
aangaande de Britsche verdediging tegen de
Duitsche duikbooten werd heden onthuld door
vice-admiraal Keyes, die in 1918 met succes
de operaties leidde tegen Zeebrugge en Ost-
ende. Hem werd het eereburgerschap van Fol
kestone aangeboden. Uit erkentelijkheid be
schreef hij de maatregelen, die genomen wer
den om de bedreiging der I>uitsche duikbooten
in het laatste deel van den oorlog af te wen
den. Hij verklaarde, dat in Oct. 1917 een Duit
sche onderzeeër in de haven van Waterford
tot zinken werd gebracht. Drie weken later
werd hij aan de oppervlakte gebracht en in de
boot werden zeer waardevolle inlichtingen ge
vonden, Er waren bijzonderheden aangaande de
wijze, waarop de Duitsche -duikbooten onder of
over de mqnversperringen gingen in het Ka
naal van Dover. Volgens deze inlichting te werk
gaande, stelde de admiraliteit zich aan het
werk en liet een lange lijn van kleine vaartui
gen postvatten met 150 visschersbemanningen.
Het resultaat was, dat spoedig 13 Duitsche
duikbooten op den bodem van het Kanaal la
gen tusschen Folkestone en Kaap Griz Nez.
Vroeger hadden de verliezen der Britsche koop
vaardijvloot 70 of 100,000 ton per week be
dragen, maar tengevolge van de nieuwe actie
daalde dit tot 5 6000.
DE STAKING DER HAVENARBEIDERS.
Uitbreiding.
Londen, 6 Juli. (R.). Het aantal stokende
havenarbeiders neemt voortdurend toe. In Lon
den alleen hebben thans 21,000 den arbeid ge
staakt, terwijl het totaal antol stakers ongeveer
50,000 bedraagt. Gemeld wordt, dat de regee-
/ing een plan uitwerkt tot instandhouding van
het transport van levensmiddelen en andere
goederen, maar tot nog toe maakt men zich niet
ongerust over de voedselvoorziening, daar cr
voor verscheidene weken voorraad is.
HONGARIJE.
Arrestatie van communisten.
Boedapest, 6 Juli (B. T. A.). Alhier zijn
gearresteerd elf communisten-leiders, die er van
worden beschuldigd door Bela Kun geteekende
brieven te hebben verspreid, waarin deze laatste
het proletariaat aanspoorde opnieuw de macht
in handen te nemen. De organisatie zou zijn ver
takkingen over het geheele land hebben.
POLEN.
Mislukte aanslag op het Rocmccnsche
vorstenpaar in Polen.
Omtrent een mislukt plan om een aanslag te
plegen op het Roemeensche vorstenpaar ver
nemen de Roemeensche bladen, dat als aan-
stichtster van het plan de vroirw van een Pool
gearresteerd is, die zijnerzijds onlangs een aan
slag poogde te plegen in den Roemeenschen
Senaat. Deze vrouw en een helpster werden ge
arresteerd, toen zij uit den sneltrein Warschau-
Boekarest in de nabijheid van Halicz sprongen,
die voor den hoftrein reed. De vrouwen wilden
de Dnjesterbrug bij Halicz in de lucht laten
springen. De beide gearresteerden zijn naar de
gevangenis te Stanislau overgebracht.
RUSLAND.
Krassin van zijn functie ontheven.
Londen, 6 Juli. (R.) Uit Moskou wordt
officieel gemeld, dat Krassin is afgezet als
hoofd van de Russische handelsdelegatie te
Londen.
PATRIARCH TICHON.
Moskou, 6 Juli (W3.). Het Russisch Tel.
Ag. meldt, dat patriarch Tichon in een tweeden
herderlijken brief openlijk schuld bekent met
de woorden: „Ik doe voor mijn tegen do sovjet
macht gerichte daden boete, betreur do slacht
offers daarvan cn wek allen, dio zich heimelijk
met de vijanden des volks en witte gardis.ten heb
ben ingelaten, met name de geëmigreerde pries
ters en de leiders van het concilie te Karlowitz,
op eveneens boete te doen, daar zij anders voor
het kerkelijk gerecht te Moskou moeten worden
gedaagd."
De patriarch spoort de orthodoxen ten slotte
aan eensgezind te blijven, daar oneenigheid on
der hen slechts het katolicisme ten goede kan
komen.
TURKIJE.
Intrekking der pasformalitcitcn voor
buitenlanders.
Constantinopel, 6 Juli (R). De regee
ring van Angora heeft tot eind Juli de jongst-
uitgevaardigde paspoortformaliteften voor de
aankomende en vertrekkende vreemdelingen in
getrokken, uitgezonderd voor de Russen, Bulga
ren en Grieken.
VEREENIGDE STATEN.
KRITIEK OP DE REGEERING.
Een verklaring ven Underwood.
Washington, 6 Juli. (R.) Senator Un
derwood, wien men kans geeft op een verkie-
z'-g tot president van de Unie in 1924, heeft
m zijn terugkeer uit Europa een verklaring af
gelegd, waarin hij Ver. St. o, het ha. t drukt
mede te werken aan het herstel der wereld. Hij
r emt de Amerikaansche regeering „verlamd
en zonder eenige vaste politiek ten aanzien der
Europeesche aangelegenheden, zonder moed
van overtuiging cn zonder iets dat van een
men een man en van een regeering een regee
ring maakt." In dezelfde verklaring verzet Un
derwood zich tegen dc toetreding der Ver. St.
tot het Int. Gerechtshof.
Dc Staatscourant van 6 Juli be
vat o.a. de volgende Kon. besluiten
op verzoek eervol ontslagen W. J. M. Ver
kouteren als notaris te Epe;
bevorderd tot ingenieur 2e kl. voor het
stoomwezen de adspirant-ingenieur voor het
stoomwezen A. van Rijn, te Amsterdam;
benoemd tot belasting-ontvanger tc Valkens-
woard E. M. Marée, verificateur der invoer
rechten en accijnzen te Amsterdam;
tot hoofdcommies der directe belastingen, in
voerrechten en accijnzen de commiezen dier
middelen M. Krijthe, ten kantore der invoerrech
ten te Rotterdam, P. v. d. Vliet, ten kantore der
invoerrechten en accijnzen op suiker te Amster
dam;
op verzoek eervol ontslagen K. Monster, te
Amsterdam, als verificateur der invoerrechten
en accijnsen>
Rcgeeringsjubilcum der Koningin.
Naar Het Hbld. verneemt zal dc Koningin
Vrijdag 7 September do vlootrevue van de
Kon. Ned Zeil- en Roeivereeniging op het
Binncn-lJ bijwonen cn den volgenden dag ge-
ruimen tijd vertoeven op het clubgebouw van
de Kon. Roei- en Zcilvereeniging „De Hoop".
Dien dag worden er op den Amstel water
feesten gehouden.
nET HANDELSVERDRAG MET TSJECHO-
SLOWAKIJE.
Officieus wordt uit Praag medegedeeld, dat
de regcering heeft toegestemd in een verhoo
ging van de hoeveelheid in te voeren groenten
volgens het handelsverdrag met Nederland,
van 1000 tot 7000 ton.
STEUN AAN MIDDENSTANDSCREDIET.
BANKEN.
Voorloopig Verslag Eerste Kamer.
Blijkens het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer over het wetsontwerp tot wijziging van
hoofdstuk VII B der Staatsbegrooting voor 1923
werd algemeen geklaagd dat de leden over dit
wetsontwerp moeten oordeelen, zonder dat zij
den eigenlijken inhoud en strekking er van juist
konden te weten komen. Deze toch bleek niet uit
de stukken, die tijdens het afdeelingsonderzoek
in hun bezit waren, doch moest geconstrueerd
worden uit de redevoeringen, in de Tweede Ka
mer gehouden, waarvan de officiecle tekst hun
eerst later in handen mocht komen. Men be
hield zich dus voor, bij de mondelinge behan
deling nog punten te berde te brengen, die hier
niet vermeld zijn.
Onderscheidene leden hadden tegen dit wets
ontwerp ernstige bezworen. Zij achtten deze
hulpverleening een zeer gevaarlijk précédent,
waarvan de consequentie zoude zijn, dat de
Staat niet onverschillig zoude kunnen blijven,
wanneer een nieuwe débacle in het bankwezen
zoude ontstaan. Deze staatshulp brengt het ge
vaar met zich, dat sommigen, ook voor de toe
komst daarop rekenende, bij hun bankpolitiek
niet de noodige voorzichtigheid in acht zullen
nemen.
Andere leden wezen erop, dat een débacle als
deze, als vervolg op die van 1914 en 1918, niet
kon uitblijven, omdat het noodwendig uit het
middenstandskredietwezen moet voortvloeien.
Het veroordeelt wel op de duidelijkste wijze alle
financieele standsorganisaties. Deze leden meen
den dan ook, dat het middenstandskredictweZen
zich zal moeten associeeren met het groot-
bankbedrijf, wil het althans den middenstand
niet voor nieuwe en herhaalde moeilijkheden
plaatsen.
Sommige dezer leden achtten een staatstoe
zicht op het middenstandsbankbedrijf, op grond
|vnn voorafgaande overwegingen, zeer gewenscht.
Dit toezicht was alleen reeds daarom gerecht
vaardigd, omdat de staat te hulp moet komen
en wel blijvend zal moeten helpen.
Ook waren er leden die in het algemeen
bedenkingen opperden tegen de oprichting van
banken als de Hanzebanken.
Hierbij werd opgemerkt, dat, hoe juist die
mochten zijn, zij buiten het kader van dit wets
ontwerp lagen, daar het ontwerp bedoelt niet
steun aan banken of particulieren, doch alleen
het voorkomen von massa-vcmietiging van ge
zonde middenstandsbedrijvcn, waardoor massa
werkloosheid ontstaat en het vertrouwen, zon
der hetwelk alle handel onmogelijk is, zwaar
zoude geschokt worden.
Vele leden, die oorspronkelijk ernstige be
zwaren hadden tegen het voorstel, zooals het
was ingediend, zouden zich, na de toelichting
door den minister in dc Tweede Kamer en de
indiening van het gewijzigd ontwerp, daarbij
neerleggen. Evenwel hield dit niet in, dat zij
ook in de toekomst steun aan middenstands-
bedrijven zoudpn helpen bevorderen, die tenge
volge van moeilijkheden, waarin middenstands-
kredietbanken zouden verkeeren, buiten staat
zouden geraken hunne bedrijven voort te zetten.
Men vroeg nadere inlichtingen omtrent de af
betaling van opgenomen kredieten bij de Hanze-
bank, waarvoor het onderpand ten volle het
opgenomen krediet dekte. Men meende dat in dc
meeste gevallen het voor vele kredietnemers
niet anders mogelijk zoude zijn, kredieten op
te nemen bij de A. C. B., don onder afbetaling
van zoodanig bij de Hanzebank opgenomen
krediet, omdat voor dit laatste krediet alle
zekerheid, die de debiteur geven kon, verpand
was. Zou nu het krediet bij de Hanzebank niet
uit het nieuwe krediet kunnen worden afgelost,
don zou voor deze kredietnemers de staatsga
rantie geen hulp bieden, en dc gevolgen, die het
wetsontwerp juist wil voorkomen, toch intreden.
Dat daardoor de Hanzebanken hoor volle vorde
ring zouden ontvangen, ochtte men geen be
zwaar, omdat dit toch ook bij executie het
geval zou zijn. Geame zou men vernemen of de
minister het standpunt deelt
Bij het beoordeelen der kredietwaardigheid
van den debiteur zal gelden aldus had men
begrepen dat het veto van een der drie par
tijen, de A. C. B., de Nederlandsche Bank on dc
regeering, voldoende zal zijn, om het krediet
niet te doen verleenen.
Er waren leden, die meenden dat risico van
50 pet. voor den Staat te groot was. Men
achtte een premier risque van 30 pet. vol
doende, terwijl dan de volgende 20 pet. voor
den Staat en den kredietgever ieder voor de
helft zouden moeten worden gedragen. Deza
leden wezen er op, dat de prikkel van het be
lang voor de A. C B. en de Nederlandsche
Bank gering was, zoodat men moest vreczen,
dat zij tc gemakkelijk zouden adviseeren kre
dieten te verleenen, die niet geheel gedekt wa
ren. Eenige leden meenden dan ook hunne stem
aan dit wetsontwerp niet te kunnen geven, als
het risico van den Staat en de banken niet beter
verdeeld was. Verscheidene leden, ofschoon de
bedenking beamende, dat de Staat meer risico
op zich neemt don noodig is, vonden echter
geen vrijheid om daarom het wetsontwerp tc
verwerpen, als het bleek, dat op geen andere
wijze viel te helpen.
Eindelijk vroeg men, of er een eindtermijn
zou worden vastgesteld voor de Staatsgarantie.
Men meende, dat na verloop van enkele jaren de
normale toestand moest hersteld 'zijn en do
Staatsgarantie dan öf zijn nfgeloopen, öf het
gegarandeerde verlies door den Staat zijn bij
gepast.
Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer zijn ter open
bare vergadering bijeengeroepen op Dinsdag
10 dezer des namiddags 8j< uur.
DE A.S. EERSTE KAMERVERKIEZINGEN.
Naar wij vernemen zullen vanwege den Vrij
heidsbond bij de a.s. Eerste Kamerverkiezingen