"^RSFOORTSCH DAGBLAD
REX Glazen
ABOHHEMENTSPRIJS rf
DE EEMLANDER
BUITENLAND.
,,L' HIRONDELLE"
P. NI EROP
LANGESTRAAT 90
FEUILLETON.
In Eeuwigheidslicht
22e Jaargang No 25
toort j 2.10, idem franco
per post f 3.—, per week (met gratis verzekering
«gen ongelukken) f 0.I75. afzonderlijke nummers
0.05.
99
99
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2A.
POSTREKENING N*. 47910. TELINT.513.
Maandag 30 Juli 1923
PRIJS OER ADVERTEHTIE» met Inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer f 0.25, dienstaanbie»
dingen en Licidadigheids-adveitentien voor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordcelige bepalingen voor het adverteeren. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Nabetrachting over den
Gemeenteraad.
We hebben Donderdagavond weer eens
een debat gehad over het 'befaamde hout-
gazijn en veel wijzer zijn we alweer niet
-©worden. De heeren Kroes en Noordewier
-ren afwezig, zoodat de heer Stadig dit-
aal alleen als opposant stond. Dat
chter niet meerdere led'en waren, bij wie
"jn woorden weeridank vonden, zouden we
iet durven beweren. Zijn critiek was lang
iet malsch en thans was hij zoo verstandig
et geheele college er in te betrekken. Hij
prak tamelijk krasse woorden, die, wat wel
(het ergste mag genoemd worden, onvol
doende werden weerlegd. Wel deed wet
houder Ruitenberg een sympathieke poging
den heer Stadig tot andere gedachten te
brengen, maar op het hoofdpunt, het on-
"uiste rapport dat den Raad was aangebo
den, ging hij niet in. En hierin zijn wij het
volmaakt met den hear Stadig eens, dat het
toch een verbijsterend feit moet worden
genoemd, dat in een zoo belangrijke kwestie
•een onjuist rapport wordt ingediend.
De desbetreffende commissie heeft dnder-
tijd nagegaan, dat 20,000 zijn verdwe
nen op geheel andere wijze, dan in het rap-
jport werd voorgesteld. En ook thans is nog
niet opgehelderd, hoe dit mogelijk was.
(Het college van B. en W. achtte een en an
der blijkbaar niet zoo heel erg en sprak
dan ook van onvolledigheid van het rapport
en de samensteller van dit dan onvolledige"
rapport is blijkbaar niet eens ter verant
woording geroepen. Een dergelijke houding
verdient ong etwijfeld in hooge mate af
keuring. Waj kunnen veel, wat in deze on
verkwikkelijke geschiedenis as gebeurd',
verklaren en de gemaakte fouten willen we
heusdh niet te hoog aanslaan, maar dat bij
het nagaan der fouten zoo weinig nauwkeu
righeid werd betracht, dat er, zooals mr:
Stadig het uitdrukte, maar wat is neerge-
kalkt, dat vinden wij wel heel erg. En een
en ander as dan ook niet bijster geschikt
[vertrouwen te •wekken in1 de gestie dier
ambtenaren, die in deze met de leiding be
last zijn.
Toch bestaat er voor hen nog één troost;
ook anderen maken zich aan die foutieve
f voorlichting schuldig. Dit bleek bij het voor
stel van B. en W. om den cursus voor het
penbaar vervolgonderwijs met I Oct a.s.
'et voort te zetten. In de toelichting stond
at de afgeloopen cursus w erd bezooht door
5 leerlingen en dat de kosten, 2700 be
droegen. De heer Van Veen toonde aan,
tiat een en ander onjuist was; de wethouder
van Onderwijs deed daar het zwijgen toe en
1de Raad vond thans deze onjuiste voor
lichting blijikbaar niet zoo heel erg. Maar
ook bij dit voorstel waren de -cijfers onjuist
en als de heer Stadig er prijs op stelt, dat
zijn verontwaardiging over onjuiste voor
lichting voor eoht wordt gehouden', dan moet
hij niet zwijgen als het een „bevriend" wet
houder geldt
Bij de rondvraag kwam nog een onder
wijskwestie ter spra'ke. De heer Rekké in
formeerde n.h naar het optreden inzake het
slechte resultaat bij de laatste II. L. O.-
examens.
Wethouder Jorlssen vond dit optreden
blijkbaar nog al verdienstelijk en deelde
roede, welke vragen aan de leerlingen zijn
gesteld, om te doen uitkomen, dat toch
niets vreeselijks is gedaan. Maar wat ge
vraagd is doet niets ter zake. Het feit, dat
kinderen ten stadhuize zijn ontboden om
hen uit te hooren, dat is het wat in ied'er
geval afkeuring wekt. Was er geen andere
weg om het beoogde doel te bereiken?
(Moest dit nu op een voor het personeel' der
school zoo grievende wijze geschieden?
Bij het afscheid van den heer Linden-
hovius vernamen we hoe de laatste drie
jaren allerlei hinderlijke maatregelen zijn
genomen, die de taak in school niet ver
aangenamen. Het optreden inzake de U. L.
O.-examens wordt geplaatst in de reeks
dier „hinderlijke maatregelen", welke een
geest onder het onderwijzend personeel
wekken, zooals vroeger hier nimmer bestaan
heeft
De heer Polder kwam nog eens terug op
de kwestie van den nachtagent, die tegen
over hem dingen had verklaard1, die hij in
een onderhoud tegenover den burgemeester
en den commissaris van politie heeft ont
kend. De heer Polder had nu een en ander
op schrift en ten einde te voorkomen, dat
men hem voor een praatjesmaker hield1, las
hij de schrifelijke verklaring voor, ondertee
kend door bedoelden naohfagent, waarin
deze de juistheid volhield van het door den
'heer Poldter in de vorige raadsvergadering
gesprokene. Wij he'bben vorig keer geen
oogenblik aan de woorden van den heer
Polder getwijfeld, maar ook de juistheid
aanvaard van de mededieelingen van den
burgemeester. En wij doen dit nog, omdat
wij niet mogen aannemen^ dat een der hee
ren zoo de waarheid' te kort zou doen1. Maar
dan moet de oorzaak der tegenstrijdigheid
gezocht worden bij den nachtagent in kwes
tie, die, zou dat soms epidemisch heersahen
in onze gemeente, zich aan onjuiste voor
lichting naar een der zijden moet 'hebben
schuldig gemaakt.
DU175CHLAND.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
Waarschijnlijk vandaag over
handiging van 't Fransch-Bel-
gische antwoord.
Londen, 28 Juli. (R.) Reuter verneemt
dat, hoewel er geen bepaalde aanwijzingen zijn,
de Fransche en Belgische antwoorden op de
Briische nota Maandag op het Foreign Office
worden verwacht. Algemeen wordt aangeno
men, dot de beide nota's nadrukkelijk zullen
weigeren ondeihandelingen met Duitschland te
beginnen, zoolang het lijdelijk verzet voort
duurt. Men gelooft, dat de Belgische nQta het
Briische standpunt ten aanzien van de waarbor
gen en het to betalen bedrag meer zal naderen,
terwijl de Fransche nota blijkbaar meer inlich
tingen wcnscht op zekere «punten.
Brussel, 28 Juli. (B. T. A.) De minister-
read is hedenochtend bijeengeroepen en heeft
het ontwerp-antwoord op de Engelsche nota
van 20 Juli bestudeerd. Het antwoord zal
waarschijnlijk Maandag naar Londen woiden
verzonden.
De Belgische nota te Parijs
overhandigd.
P a r Ij s, 2 9 Juli. (B. T. A.) De tekst van
't Belgische ontwerp-antwoord op de laatste
Britsche schadevergoedings-nota is vanmorgen
op de Quai d'Orsay overhandigd.
De uitwijzingen.
Dortmund,' 28 Juli. (W. B.) Aangezien
de directeur van de Rijksbank geen gevolg heefj
gegeven aan de beschikking der bezettings
overheid d.d. 23 Juli om binnen drie dagen 60
milliard papiermark te leveren, heeft de bevel
voerende generaal der bezettingstroepen ver
ordend, dat de directeur, de tweede directeur
en de hoofdkassier der Rijksbank zullen worden
uitgewezen en de rijksbank zal worden geslo
ten. Ingevolge deze beschikking werd de rijks
bank door de militaire bezettingsautoriteiten
verzegeld. De directeuren Froehlich en Schmidt,
alsmede de hoofdkassier Beer werden naar het
onbezette gebied gebracht.
Het wegvoeren der kolen.
B e r 1 ij n, 2 8 Juli. (W. B.) Volgens de
avondbladen is de kolenopslagplaats van Stin-
nes in de Monnheimer haven te Rheinau door
de Franschen in beslag genomen ten einde weg
gevoerd te" worden.
DE RECHTS- EN LINKS-RADICALE
ACTIVITEIT.
Bremen, 28 Juli. (W. B.j Hedenochtend
zijn verschillende leiders van de communisti
sche partij alhier wegens hoogverraad gearres
teerd. De orde werd te Bremen nergens ver
stoord.
Berlijn, 29 JuIL (W. B.) Volgens tot op
het oogenblik hier binnengekomen berichten
is de «dag van heden in het geheele Duitsche
rijk rustig verloopen
Keulen, 28 Juli. (W. B.) Naar de socia
listische Rheinische Zeitung meldt, hebben te
Keulen talrijke arrestaties van rechtsradicalen
plaats gevonden. Tot hedenmiddag waren meer
dan 20 personen gearresteerd. Verdere arres
taties op uitgebreide schaal zijn te wachten.
•Talrijke huiszoekingen bij de gearresteerden,
die allen tot verboden rechtsradicale organisa
ties behooren en voor een deel studenten zijn
aan de universiteit te Keulen, brachten gToote
hoeveelheden dynamiet voor den dog. Tot nu
toe is hiervan een hoeveelheid van 250 kilo
in beslag genomen.
Volgens een bericht van Hetzelfde blad wordt
van communistische zijde in de verschillende
fabrieken het parool uitgegeven het verbod van
den hoofdcommissaris van politie te Keulen en
de Engelsche autoriteiten inzake het houden van
vergaderingen in de opan lucht, niet op te vol
gen, maar ondanks het verbod morgen op de
vastgestelde plaatsen bijeen te komen. Het blad
waarschuwt in verband hiermede de arbeiders
dringend voor onbezonnenheid.
DAMES MODE MAGAZIJN
I6|i8 Langestraat, Amersfoort.
Stroobosden
Voile-Blouses
Frotté-Bloases
Frotté-Japonnen
AL DEZE
SEIZOEN-ARTIIEIEN
WORDENTOT
Spotprijzen
Opgeralmd.
VOOR REGENKIEEDIÏG VRAAGT Onz.
Essen, 28 Juli. (W. B.) Naar de com-
mandeerende generaal van de 77e divisie in
fanterie mededeelt, zijn krachtens bevel van den
commandeerenden generaal van het bezettings
leger in de steden, waar een stedelijke politie
is georganiseerd, alle anti-fascistische demon
straties op 29 dezer verboden.
EEN ONTPLOFFING IN EEN FABRIEK.
Een H. N.-bericht aan de bloden meldtNaar
thans eerst bekend is geworden heeft Woens
dagmiddag in een metaalfabriek te Oker een
herige ontploffing plaats gehad. Een groot blok
koper van ongeveer 200 K(X, dat nog uit den
oorlogstijd stamde, en vermoedelijk met ont
plofbare stoffen geladen was, werd in den
smeltoven gebracht en sprong toen met vree-
selijke kracht uit elkaar. Het dak der fabriek
werd weggevaagd en binnen de fabriek werd
groote schade aangericht. Alle werklieden
werden door den luchtdruk ter aarde gewor
pen. Zes werklieden uit Goslar en Oker be
kwamen brandwonden, anderen liepen eveneens
verwondingen op en slechts drie arbeiders ble
ven ongedeerd.
DE DUITSCHE METAALBEWERKERS.
De verkiezing der gedelegeerden.
B e r 1 ij n, 2 8 J u 1 i. (W. B.) Naar de avond
bladen uit Stuttgart vernemen, is de uitslag
van de verkiezingen onder de metaalbewerkers
over het geheele rijk tot Zaterdagochtend204
afgevaardigden voor de Amsterdamsche en 112
voor de Moskousche richting. De Beiersche
uitslagen zijn nog niet bekend, maar deze kun
nen aan den geheelen uitslag niets veranderen.
DE BROODPRIJS TE BERLIJN.
B e r 1 ij n, 2 8 Juli. (W. B.) De prijs voor
vrij brood is voor Berlijn met ingang van Maan
dag verhoogd tot 50,000 Mark.
BELGIE.
i Socialistisch vaivereenigingscongres te Brussel.
Brussel, 29 Juli. (B. T. A.) Het socia
listisch vakvereenigingscongres heeft heden een
motie aangenomen betreffend de handhaving
van den eenheidsfront. In deze motie wordt aan
de Belgische kameraden, die zitting hebben in
het hoofdbestuur van het I. V, V., opgedragen
alle maatregelen, die door deze organisatie ge
nomen mogen worden, te steunen, ten einde
overeenkomstig de resoluties, die aangenomen
worden op de congressen te Amsterdam, Lon
den en Rome, tenslotte te komen tot verwezen
lijking van de eenheid in de internationale
vakbeweging.
FRANKRIJK.
Belangrijke 'documenten van Paul Cambon
gestolen
P e r Jj 3, 2 9 Juli. (B. T. A.) Volgens Het
Journal zouden aan Paul Cambon, den vroege-
ren gezant te Londen, belangrijke documenten,
van welke sommigen dangteekenden van tien
jaar voor de oorlogsverklaring, zijn ontstolen.
ENGELAND.
De geschorste Lagerhuisleden,
Londen, 28 JuIL (R.) De vier afgevaar
digden van de Labour Party, voor Glasgow, die
een maand geleden werden geschorst uit hoofde
van een ongepaste uitlating, die zij niet ver
kozen in te trekken, hebben aan den Speaker te
kennen gegeven van plan te zijn Maandag in
't Lagerhuis te verschijnen om hun recht op te
eischen en hun zetels weer in te nemen.
„Geen oorlog meer",
Londen, 28 Juli. (R.) Op den jaardag
van het uitbreken van den grooten oorlog zul
len in geheel Engeland „geen oorlog meer"t
demonstraties gehouden worden.
DE STAKING DER HAVENARBEIDERS.
Hervatting van den arbeid.
Huil, 29 Juli (R.). De dokwerkers besloten
met groote meerderheid morgen den arbeid te
hervatten. Duizenden hunner trokken met ba
nieren en vaandels van East End naar Hydepark
en hielden daar een demonstratie. De pogingen
der leiders om de staking te doen voortzetten
bleven vruchteloos.
MIJNGASONTPLOFFING IN yORKSHIRE.
Vele slachtoffers.
Londen, 28 Juli. (R.) Nabij Rotherham
(Zuid-Yorkshire) heeft een hevige mijngasont-
ploffing plaats gehad, waarbij waarschijnlijk
een twntigtal mijnwerkers den dood heeft ge
vonden.
Onmiddellijk uitgezonden reddingsbrigades
zijn niet in staat de plaats van de ontploffing
te bereiken, daar de gangen en naar toe ver
sperd zijn.
Omtrent de mijngasontplofflng wordt aan de
Cour. d.d. 29 Juli nader gemeld
Algemeene verslagenheid heerscht onder de
bevolking van yorkshire. Acht-en-twintig mijn
werkers, meerendeels gehuwd, 'en hoofden van
gezinnen, hebben een ontzettenden dood gevon
den. Eenige weken geleden ontstond in de mijn,
welke toebehoort aan de Maltby Main mijn-
bouwmaatschappij brand in een der gangen.
Deze brand nam zoodanige afmetingen aan,
dat de directie het in verband met het gevaar
voor ontploffingen raadzaam vond, hef werk
tijdelijk stop te zetten. De tweeduizend arbei
ders, in dienst van deze maatschappij, konden
dientengevolge deze week niet in de mijn werk
zaam zijn. Slechts 120 man. belast met het
blusschen van den brand, waren gisteren in de
mijn bezig, toen er een herige ontploffing plaats
vond. Deze werd blijkbaar veroorzaakt door een
opeenhooping van gassen nabij de plek van
den brand.
De meeste van de onder den grond werken
de arbeiders bevonden zich op veilige plaatsen
en kwamen er derhalve ongedeerd af, maar 28
•an hen werden door de ontploffing overvallen
en van hun kameraden afgesneden door een
reusachtige lawine van steenen, steenkool en
puin, waardoor de mijngang ter plaatse geheel
werd versperd.
De ontploffing was zoo hevig, dat zij over.
een grooten afstand werd gehoord. De mijn-
workersgezinnen, die maar al te goed weien,
wat een ontploffing in een steenkolenmijn be-
teekent, snelden onmiddellijk naar de plaats
des onheils. De arbeiders, die het leven er had
den afgebracht, lieten zich snel naar boven
hijschen. Zes van hen waren door het mijngas
min of meer bedwelmd geraakt, maar gelukkig
herstelden zij spoedig. De mededeeling, dat 28
arbeiders waren ingesloten, bracht groote ver
slagenheid onder de vrouwen en kinderen te
weeg. Vreeselijke tooneelen speelden zich af.
De directie organiseerde onverwijld een red
dingsbrigade waarvoor zich talrijke mijnwer
kers, in edelen wedijver, vrijwillig aanboden.
Het gemeenschapsgevoel van deze onder den
grond steeds aan groote gevaren blootgestelde
mannen, ontplooide zich op aandoenlijke wijze.
Ofschoon elke mijnwerker weet, dat er groot
gevaar aan verbonden is, onmiddellijk na een
ontploffing het reddingswerk ter hand te ne
men, daalde spoedig een aantal in de mijn af,
teneinde te trachten de 28 achtergebleven ar
beiders in veiligheid te brengen. De directeur
van de mijn leidde persoonlijk het reddings
werk.
De mare van de ramp verspreidde zicK als een
loopend vuurtje. Herbert Smith, de voorzitter
van de Nationale Federatie van Mijnwerkers, die
in yorkshire woont, kwam eveneens spoedig per
auto op het tooncel van de ramp aan. Hij bood
aan, persoonlijk een reddingsbrigade te leiden.
Ook kwamen andere mijnwerkers uit omliggen
de plaatsen zich voor hulp aanmelden. Doch
hoeveel vrijwilligers zich ook het reddingswerk
aanboden, het bleek alras, dat het zeer moeilijk,
zoo niet onmogelijk, zou zijn de ingesloten ar-
zijn de beste
Het beste, het goedkoopste.
beiders te bereiken, in verband met de gevaar
lijke gassen, welke nog overal in de mijn hingen.
Toen de eerste reddingsbrigade een poging
deed, werd zij, tengevolge van de sterke gassen,
gedwongen onverwijld terug te keeren. Sléchts
één lijk werd door haar geborgen, namelijk dot
van een 35-jorig werkman, hetwelk in een der
mijngangen werd gevonden. Groot was de ver
slagenheid, toen de doode boven werd gebracht.
Van de jammerende vrouwen en kinderen maak
te zich, niet ten onrechte, de vrees meester, dat
ook de overige mijnwerkers zouden zijn omge
komen.
Talrijke reddingsbrigades daalden nog in 'de
mijn af, doch de gevaarlijke gassen waren zóó
sterk, dat er niet te denken viel aan opruiming
van het puin, teneinde de achtergeblevenen te
kunnen bereiken. Tot in het holst van den nacht
werden de reddingspogingen voortgezet, maar
hoeveel toewijding de redders ook betoonden,
zij slaagden er niet in eenig resultaat te berei
ken. Enkele reddingsbrigades bleven urenlang
onder den grond, om ten slotte weder onverrich
ter zake te moeten terugkceren. Ieder oogenblik
nam het vermoeden toe, dot alle 27 nog ver
miste arbeiders zouden zijn omgekomen. Den
geheelen nacht bleef een talrijke menigte rond
om de mijn verzameld. Vreeselijke verhalen
worden gemeld omtrent hartverscheurende too
neelen, welke zich daar afspeelden.
Hedenavond vernamen wij, dat de directie het
nodig had geoordeeld, den gang, waar de ont
ploffing plaats vond, te doen dichtstoppen, ten-
eindo het overige gedeelte van de mijn voor
ondergang te bewaren. Blijkbaar moest dus alle
hoop op redding van de 27 ingesloten mijnwer
kers worden opgegeven.
Naar gemeld wordt, heeft ook In Schotland
gisteren een noodlottig mijnongeval plaats ge
vonden. Twaalf man waren aan het werk op de
mijn Garshore nabij Kilsyth voor het openen
van een nieuwe schacht, toon er een hevige ont-
Die zich zelf hoog stelt, mag anderen niet ge
ring achten.
Goethe.
MARGREET DIJKSTRA.
IV.
~t as een neiacre wintcr-zondag.
Buiten op het oudo dorp staan in Vaders
vruchtengaard do kale boomen zwart en
somber in de felle winterkou en de bloe
mentuin is een donkere vlakte met enkele
lage struiken slechts, die triestig treuren.
Het bosch achter Vaders huis ligt stil en
verlaten en de heide, de enkele streep, die
je over het doktershuis heen zien kan, lijkt
dood en zwart. In de stal loeien de koeien,
de boeren hebben hun werk in huis en 't
dorpsleven is warm van de gezelligheid
van veel menschen, die anders buiten zijn.
In de stad zijn weinig boomen, maar veel
huizen, gesloten, doode huizen. Er is geen
leven op akker en veld. Het drukke stads
verkeer, 't is als in de warme, volle zomer.
Maar op straat loopen de menschen vlugger
nu en veel arme, veel verkleumde kinderen
dwalen weg uit de eigen wijk en steken
bedelend het handje uit en de magere
lichaampjes huiveren in de al te dunne
kleeren.
„Ik moet èr uit. Pit", heeft Ilskc gemop
perd. „Ik moet er beslist uit, wat anders
zien! Bij ons op 't doip is het nu héérlijk!"
«Dat zal wel", smaalt Pitje en ze kruipt
dicht bij de warme kachel. Maar Ilske kijkt
even later om de deur: „Ik ga menschen
zoeken, die kunnen schaatsrijden. Zou ik
ze vinden, Pim?" vraagt ze bedenkelijk.
„Doe de deur toe", rilt Pitje. „Jc lijkt wel
niet wijs. Kan die dokter, die vader van
Boy, niet mee? hè ja Pitje leeft op,
„toe Ilske, vraag hem en stuur Boy dan
naar hier!"
Hans is niet thuis, maar mevrouw van
Maren belooft, als het kan, vanmiddag den
kleinen man te zenden.
Ilske gaat verder.
Ze gaat vlug en krachtig, haar korte,
kittige pasjes klinken helder op van de
harde straat en ze zoekt en vindt werkelijk
een paar vrienden in de groote stad, die
haar stellig beloven vanmiddag tc komen.
En nog voor de lunch, klinkt de bel luid en
aanhoudend.
Pitje kent het signaal.
„'t Zijn de jongens van Erica", z'cgt ze
v rooi ijk. „0, kijk 4ens, wat een gezellige
bende."
Een paar studenten,- meisjes en jongens
staan in de vestibule, dik ingepakt in
warme jassen, in dikke mantels, die mak
kelijk zitten, met mutsen op, die stevig om
het hoofd sluiten en de schaatsen bengelen
aan hun arm.
„Wo gaan nu al, mevrouw van 'Alfen,
dan zijn we tegen donker teriug", joelt een
hooge meisjesstem.
„Erica heeft nog niet gegeten", schrikt
Pitje en Pim gaat met groote, zware stappen
naar boven om Ilske te waarschuwen.
„Ik hoor ze", zegt Ilske, ze staat voor de
spiegel en drukt zich het bonte mutsje
diep over de ooren.
„Eerst eten!" commandeert Pit en de vijf
jongelui, die even binnengekomen zijn, la
ten baar om de beurt happen.
„W at flatteert je dat. Erica", zegt Pitje
jaloersch.
Ilske heeft een donker mutsje, de rand
van bruin vossenbont op haar krullen ge
drukt. Het warme, donkere wandelpak, ook
met vossenbont afgezet, doet haar slank fi
guurtje op zijn voordeeligst uitkomen.
De jonge, blonde student, die haar als
partner is toegewezen, is het blijkbaar vol
komen met Pit eens.
„Is U nu een Friesch meisje?", vraagt hij.
„U lijkt meer op een Italiaanschê!"
„Laten we gaan, de Dikke wordt poë
tisch!" hooncn de anderen.
„Dat zal u straks op het ijs merken' Of
ik een Friesche ben! Moet u Moeke zien
rijden!"
Maar de meisjes nemen haar onder den
arm, 't is een druk gejoel en gewuif.
Ritje's salon ligt weer verlaten en 't
jonge vrouwtje kruipt dichter bij de kachel
en wenscht zich vér van hier.
't Is een heerlijke middag. Het ijs is
prachtig glad; en de baanvegers in hun
dikke jassen met de dassen hoog om den
hals gewikkeld, de handen in de gebreide,
wollen handschoenen, maken de baan vrij
van de sneeuw, die gisteren nog in kleine
vlokken neerdwarrelde. Nu staat de lucht
helder cn strak. Het blecke winterzonnetje
schijnt mat cn flauw door en heeft geen
kracht.
Met kleumende vingers, het gezichtje go
spannen van de kou, bindt Ilske zich de
scraatsen om en de blonde student helpt
haar.
Eerst moeten ze op gang komen en weer
wennen.aan de schaatsen, die een jaar
hoven op zolder hingen. Maar al heel spoo
dn? vatten ze eikaars hand en in een lange
rij glijden ze voort met mooie, gelijke sla
gen nu. Er staan vele kraampjes op het ijs,
mei er om heen menschen, die uitrusten en
even naar binnen glippep. Er zijn ook veel
kinderen met verkleumde, koude snuitjes
en hoofdjes, die diep wegduiken in de
warme, bonfc-gekleurde dassen. Ze scharre
len op hun onwennige schaatsen achter het
kleine prikslcetje, onder de veilige bescher
ming van een grootere zuster of van Vader
zelf. Bij de kraampjes is het een bont, klein
kermisgedoe. Uit een klein, zinken pijpje
dwarrelt knus een lichte rookpluim de hel
dere winterlucht in. Een groote jongen slaat
zich met wijd armengezwaai de tintelende
handen warm.
Jongelui, de schaatsen nog onder de voe
ten, roepen eón groet en er is een algeheele
verbroedering op do gladde ijsbaan.
Aan weerszijden van de witte, gesloten
gracht worden de huizen nu zeldzamer,
men ziet minder wandelaars en minder
drukte en eenzamer en vlakker wordt de
weg, dien Ilske afziet- Hier en daar flad
dert een enkele, verwaaide kraai en krijsent
somber van zijn donkeren tak en dreigt
onheilspellend met zijn zwarte vleugels.
Stiller wordt de weg tusschen dc kleine
dorpen, tot men weer meer menschen ziet,
tot men weer meer drukte merkt en aan
den kant, mannen en vrouwen, nu in bocr-
sche kleedij, ziet wandelen.
Dan rijden ze een dorpje voorbij en er
staan vele kraampjes. Ze rijden door naar
Haarlem en rusten daar uit en eten er. Dan
slaan zc de richting in naar Leiden.
Ze zeggen elkaar hun enkele opmerkin
gen, maar meestal gaan ze zwijgend en ze
drinken in de heldere winterlucht en ze
voelen over zich komen de stille rust van
het zwijgende land.
Dood en kaal ligt de akker, zwart en
somber staan de zwijgende boomen. Maar
de lucht is licht en prikkend, vol tintelend
leven cn dringt door en geeft luchtige, pret
tige gedachten. Het bloed stroomt warm.
door de aderen en het kleurt de wangen
en de oorep, cn de handen houden elkaar
schemering in, hier en daar branden enkel©
omvat in krachtigen, vasten greep.
De weg gaat nu terug cn vroeg valt de
bleeke lichtjes en in de dorpen, die ze
voorhij rijden, hooren zc drukker gejoel.
Langzaam daalt de bleeke winterzon ter
kimme.
Op een wijd, open veld staan de de zes
jonge menschen naast elkaar cn ze zien als
een geel-gouden hal zinken in teerstille
rust, met matten glimlach, de bleeke win
terzon. De lucht hoog er boven is effen en
grijs, maar hier en daar breken zwak de
laatste zonnestralen door en teerc kleuren,
sober en fiin en zachte tinten en licht-pur-
pejen strepen wisselen het blauwig grijs nu
af.
Wijder valt de stilte op dc doode akkers,
en in de harten van die jonge menschen
daalt neer een sereenc rust, die begeerte-
loos en stil en devoot stemt en opvoert
naar schooner oorden.
Zwijgend hervatten ze hun tocht en aan
den hemel gaan schitteren de sterren. Eerst
is hun pronk en flonkering omfloersd, maar
in voller en sterker glans komen er meer
dere nog en onder die-schitterende sterren
hemel rijden ze voort en in run hart dragen
ze mee dc herinnering aan goede, stérke
uren.
De blonde student brengt Ilske naar huis.
Ze gaan den weg zwijgend en Ilske is hem
er dankbaar voor. Ze heeft zich zoo heel
dicht hij Vader en Moeke gevoeld.
En door de nu drukke straten, met hun
Zondagsch credoe. met hun vroolijke men-
ichen, en luide klanken en woorden, dra
gen ze mee de stilte, die van binnen is,
(Wordt vervolgd).
