ORANJE-BAZAR
ST. EM!LION
2 Zo,, Btr.str, Tel. 141
BINNENLAND.
Per fiesoh f 1.€0, per anker f 65.-
A. 1. P.'s VAHILLE-ClÊMEPüQBiNB
„AMlCiTIA"
verloting j ORANJE-TENTOONSTELLING i sjoelbak
IH G iSVLIJT-TÉHTÖÖN 8TELLIN G
Dr. Homrasl's Haemalogen
VEREENIGDE STATEN.
DE ZIEKTE VAN PRESIDENT HARDING.
Vergiftiging door 't eten von
kreeften.
San Francisco, 30 Juli. (R.) Naat ge
meld wordt, zou Harding ziek zijn geworden
door het nuttigen van bedorven zeckreeften, die j
in koperhoudend water aan de kust van Alaska
waven gevangen
De toestond von Harding ernstig.
San Francisco, 30 Juli. (R.) De toe
stand van Harding is ernstig, ofschoon hij een
vrij rustigen nncht heeft doorgebracht. Hij
heeft teveel van zijn hart gevergd door aan
I het operbarc leyen deel tc nemen, hoewel hij
ziek was.
Gizonderheden over den
locstand.
San Francisco, 31 Juli. (V.-D.) Pre
sident Harding zal, zoodra hij weer von zijn
ziekte hersteld is, per specialen trc-in, naar
Washington worden vervoerd. Vier doctoren
bezochten hem heden. Een bulletin, dat 'ö^or
hen wos uitgegeven, meldt, dat hij een rustigen
nacht doorbracht;^ zijn toestand is acuut en
hij heeft tijdelijk te veel von zich gevergd door
tijdens zijn ziekte toch nog redevoeringen te
houden, tengevolge waarvan zijn bloedvaten
stelsel is aangetast. Zijn temperatuur is 101
(58*4). De polsslag 118 cn de ademhaling 53.
Ben volledige rust gedurende de periode van
acute verschijnselen zal noodig zijn. De pijn-
aanvallen in den buik, waarmee de ziekte van
den president begon, toen hij van Alaska te
rugkeerde, zijn thans gelocaliseerd tot de gal-
blaasstreek, meldt het bulletin. Er zijn geen
teekenen van buikvlicsontsteking cn de longen
werken bevredigend. Evenmin zijn cr stoor
nissen in het zenuwstelsel, behalve die, welke
voortkomen uit vermoeidheid.
De Chicago Tribune van Zondng decit .blij
kens de Tc!., mee, dat het eten van kreeft te
Seattle de ziekte van president Harding heeft
veroorzaakt. Hording verkeert, blijkens mede-
dceling von zijn lijfarts, brigade-generaal
Sawyer, geenszins in ernstigen toestand, maar
niettemin zijn verschillende redevoeringen, die
hij zou houden, afgezegd, cn wordt zijn taak
voorloopig waorgenomen door de ministers
van binnenlandschc zaken en van landbouw.
De ziekte niet alleen is het, die de omge
ving van den president verontrust. In hcogere
mate doen dat de onthullingen van den ver
maarden detective W. J Burns, betreffende
het complot der Russische anarchisten tegen
Harding's leven. De vrienden van den presi
dent geven hun vrees te kennen, dat het eten,
en in het bijzonder de kreeft, onder de misda
dige handen van de agenten van het complot is
doorgegaaniets, wat niet onbegrijpelijk is,
wanneer men bedenkt, in hoeveel verschillende
plaatsen en onder welke verschillende omstan
digheden men op zulk een grootc reis zijn
maaltijden gebruikt. De trein van den president
heeft een restauratiewagen, welks personeel de
proviand uit diverse bronnen betrekt. Natuur
lijk is het toezicht dan niet zóó nauwkeurig
als wanneer de president óp het Witte huis
verblijft
Volgens Bums nu woien Philip Koerinski en
Sophie Bushwick door hun anarchistische ka
meraden aangewezen om het Amerikaonsche
staatshoofd tijdens zijn reis te vermoorden.
Het departement van justitie zegt, te weten
waar Koerinski zich ophoudt cn hem onder
strikte bewaking te houden. Van zijn gezellin
schijnt men echter niets af te weten.
De voortdurende klimaatveranderingen en
onregelmatigheid van levenswijze, dingen die
op een groote reis onvermijdelijk zijn, hebben
het weerstandsvermogen van den president veel
kwaad gedaan en hem vatbaar gemaakt voor
de lichte vergiftiging, waaraan hij lijdt
De bezettingskosten der Amerikanen aan
den Rijn.
Londen, 50 Juli. (N. T. A. Draadloos.)
In het Lagerhuis heeft sir Joynson-Hicks me- J
degedceld, dat een overeenkomst is gesloten
tusschcn de Amerikaansche, Fronsche, Italiaan-
sche, Belgische en Engclsche regeering betref
fende terugbetaling van de kosten van het
Amerikaansche bezettingsleger aan den Rijn.
Het bedrag zal in 12 gelijke termijnen worden
afbetaald en wel uit de gelden, dia de geallieer
den uit Duitschland zullen ontvangen. In de
eerstvolgende drie jaren zal telkens op den
laatsten December (tot 1926) in het geheel 25
pet moeten zijn voldaan. De minister deelde 1
verder mede, dat niet zal worden geraakt aan
het geld, dat Engeland uit hoofde der schade- j
vergoeding heeft ontvangen cn dat er evenmin
aan Amerika preferentie zal worden verleend.
De reden, waarom deze regeling is getroffen,
ligt hierin, dat de Ver. St nog niets wegens
de bezettingskosten hebben ontvangen, het
geen voor de andere landen wèl het geval is.
Het drankverbod.
Londen, 30 Juli. (N. T A. Draadloos.)
Op de vraug, welke yoorsctller. Washington
heeft gedaan ten opzichte van het recht tot
doorzoeking van" schepen buiten de diiemijls-
krens, verklaarde Baldwin geen mededeeling te
kunnen doen, aangezien Amerika voorloopig
geheimhouding had gevraagd.
Botsing tusschcn negers en blonken,
Chicago, 30 Juli. (R.) Vijftig met revol
vers en messen gewapende negers drongen te
Worth nabij Chicago een danszaal binnen, waaf
blanken donsten. De negers dwongen de blanke
vrouwen met hen tc dansen cn rukten haar
zelfs uit de armen van hoor echtgenoctcn. Op
het gegil dier blanke vrouwen kwam politic
opdagen. Er ontstond een gevecht waarin één
neger werd gedood. Twee blanke politieagenten
zijn zwaar gekwetst. Verscheiden andere per
sonen zijn licht gewond.
ZUID-AFRIKA.
BEGENADIGING DER RANDREBEILEN.
Amnestie.
Pretoria, 30 Juli. (R.) De Tegeering
heeft besloten amnestie te vcrleencn aan allen,
die veroordeeld zijn tot niet meer dan 5 jaar
gevangenisstraf voor misdrijven, begaan tij
dens den opstand aan den Witwntersrand
ORIGINEELE
o »!ss> iswis b i<ba a *«*5» a.'sa zeer aan te bevelen
ET-saT.yj.m--':rdeauX, gewas 1917
Verfrisschend en Verkwikkend
A. J. P.'s Frambozensaus over
Puddingfabriek A. J. POL4K. Groningen.
CANADA.
SLUITING VAN STAALFABRIEKEN.
Geheimzinnige ontploffingen.
Sydney (Nova Scotia) 50 Juli. (RDe
staalfabrieken zijn hier gesloten wegens ver
schillende ontploffingen, waarvan men vermoedt
dat zij aan bommen te wijten zijn. Het perso
neel staakt al ecnige weken lang.
De Staatcourant van gisteravond bevat o.m.
de volgende Kon Besluiten
Benoemd lot ridder in de Oranje-Nnssau-orde
J. Nolel, voorzitter van de Rotterdamsche ver-
ccniging voor R. K. Onderwijs te Rotterdam
benoemd tot vertegenwoordigers van Nederland
ter vierde zitting van de vergadering van den
Volkenbond, bijeengeroepen tegen 5 Septem
ber 1923, te Genève, Jhr. dr. J. London, ge
zant te Parijs, Jhr. Mr. O. F. A. M. van Nispen
tot Sevenaer. gezant bij het Vaticoan, Prof. Jhr.
Mr. W. J. M. var. Eijsinga, hooglceraar te Lei
den als ploetvervangcr dor vertegenwoordi
gers Mr. J. Limburg, lid van Ged. Staten vnn
Zuid-Holand, prof. mr. dr. J. P. A. Francois,
refeicndans-chef vnn de afdeeling Volkcnbonds-
zoken, van het Dcpnriemcnt van Buitenland-
sche Zaken, buitengewoon hoogleeraar van de
Handels Hoogeschool te Rotterdam.
DE PRINS IS TERUGGEKEERD.
De Koningin komt ccnigc da
gen later.
Z.K.H. de Prins is Zondagavond met den trein
van 8 uur 44 via Viissingen uil Engeland in
de residentie teruggekeerd.
Z. K. H. is ccnigc dagen vroeger dan H. M.
dc Koningin teruggekomen, ter afdoening van
eenige Roodc Kruis-aangelegcnhudcn v^ór zijn
vertrek naar Mecklenburg op 3 Augustus a.s.
DE VOLKENBONDSVERGADORJNG.
Benoeming van NcdcrlontJ-
sche vertegenwoordigers I<A
vierde zitting der Volkenbonds-
bondsvergadcring.
Blijkens de gisteravond verschenen Staats
courant zijn benoemd tot vertcgcnwoordigfrs
van Nrdeiland ter vierde zitting van de ver
gadering van den Volkenbond, bijeengeroepen
tegen 5 September a.s. te Genève Jhr. Dr. J.
Loudor., gezant te Parijs, Jhr. Mr. O. F. A. M.
van Nispen tot Severoer, gezant bij het Vnti-
enm, Prof. Jhr. Mr. W. J. M. Eysingo, hoog
lceraar te Lelden. Tot plaatsvervangende ver-
teg^nwoordigers zijn benoeirïd Mr. J. Limburg, 1
I'd von Gedep. Stoten van Zuid-Hollnnd, Prof.
Mr." Dr. J. P. A. Francois, referendaris chef van
do ofdepling Volkenbondszaken van het de
partement van Buitcnlcndsche Zaken, buitenge
woon hooglecraar aan de Handelshoogerschool
te Rotterdam.
DO VERKIEZING DER EERSTE KAMER.
Zitting van het Centraal Stembureau.
In de gister gehouden openbare vergadering
van het Centraal Stembureau voor de verkie-
zing vun leden van Eerste Kamer, heeft de
waarnemend voorzitter, mr. P. Rink, ccnige
woorden gewijd aan de nagedachtenis van pro!.
Struycken
In memoriam prof. Struycken.
Spr. gaf uiting aan zijn gevoel van weemoed,
dat het Centraal Stembureau zijn hooggcachten
voorzitter door den docd heeft moeten verlie-
zen.
Al te vroeg is deze eminente man aan het va
derland ontvallen.
Op zeldzame wijze waren in hem vereenigd
groote geleerdheid cn vernuftige practische
kennis.
Tengevolge van deze vereeniging was heï»n\o-
gelijk dut Prof. Struycken in zijn nog zco kort
leven groote diensten heeft bewezen aan moat-
schuppij, staat en wetenschap
Ook bij het Centraal Stembureau zal de
schcrpziinnge, humane en onvermoeide werk
zaamheid van Prof. Struycken lange jaren in
dankbare herinnering blijven voortleven.
Daarna werd voorlezing gedaan door den
Voorzitter vnn het rapport van den uitslag,
welke voorlezing bijna een vol uur vorderde.
De officicele uitslag.
Tot lid von de Eerste Kamer zijn gekozen ver
klaard:
Voor de groep Noord-Brabant, Utrecht, Lim
burg en Zeeland:
H. M J. Blomjous te Tilburg (R,-K.), O. M.
F Halfmans te Helden (R.-K.), F I. J Jansen
te Maastricht (R.-K.), \V C de Jonge te 's-Her-
togenbosch (S D A P.), P W d: Jong—van j
den Heuvel te Tilburg (R.-K.), W. M. van Lijn
schot te Vught (R.-K.), L. H. L J. van der
Macsen de Sombreff tc Hulsberg (R.-K.), P.
Moltmakcr tc Utrecht (S. D A. P.), R. R. L. de
Murolt tc Borculo jV.-B A. F. O van Sosse
vah ysselt te 's-Hertogenboseh (R.-K.), J. R.
Slotemoker de Bruine te Utrecht (C.-H.), A A.
dc Veer te Middelburg (A.-R.), en F. X. A. Vcr-
hoijen te 's-Hertogenbosch (R -K.).
b. Voor de groep Gelderland, Overijssel,
Drenthe en Groningen*:
J. F C. Arntz tc Nijmegen (R.K.), P. A.
Diepenhorst te Amsterdam (A. R.), P. T. H. M.
Dobbelman te Nijmegen (R.K.), H Fronsscn ie
Zwolle (A R.), E van Ketw.ch Verschuur te
Groningen (V.B.), J C. vnn der Lnndc te Ub-
bergen (R.K.), M. Mendels te Amsterdam (S.
D.A.P.), E. Rugge ie Groningen (S.D.A.P.), H.
Smcenge te Amsterdam (V B.), R Sicnhuis te
Amsterdam (S.D.A.P.), W. L. dc Vos van
Steen wijk tc Wijhe (C.H.), O. J. F Wassenaar
van Catwijck te 's-Gravenhag:- (C.H.), J. B.
Westerdijk tc Uithuizermeccn (V.D.)
c. Voor de groep Noord-Holland en Fries-
lund
S. van den Bergh Jr. te Wassenaar (V.B.),
J. J. Croles tt Leeuwarden (A f'.D. van Ernb-
den te Amsterdam (V.D^i. W. Fransen Jzn. te
Leeuwarden (R.K.), P. J. P. Haazcvoet te Am
sterdam (R KJ. N. J. E. Heerlens Thijsscn
te Haarlem (R.K.), H. Polak te Laren (N.H.)
(S.D.A.P.), W C .B. Pothuis—Smit tc Amster
dam (S.D.A.P.), H. Verkocieren te Amsterdam
(C.H.), V. de Vlugt te Amsterdum (A.R.), L.
de Vries te Mintertsgo (C.H.), F. M. Wi-
baut te Amsterdam (S.D.A.P.)
d. Voor de provincie Zuid-Holland
A. Anema te Haarlem (A.R.), Ch. G. Cramer
te 's-Gra\enhoge (S.D.A.P.), N. C. de G'jselayr
te Leiden (C.H.), A. van der Hoeven tc Rotter
dam (C.H.), A. W. F. Idenburg te 's-Graven-
1 hngc (A.R.), H. H. van Kol te Voorschoten, (S.
D, A. P.), P. Rink te 's-Gravenhage (V.B.),
M. Slingenberg te Haarlem (V.D.), J. J. G. baron
Van Voorst tot Voorst (R.K.), J. H de Waal
Malelijt te Katwijk (A.R.), E. B. F. F. Wittert
van Hoogland te 's-Gravenhage (R.K.) en A. B.
j de Zeeuw te Rotterdam (S.D.A.P.)
Bovenstaande uitslag stemt overeen met de
reeds officieus in de bladen gepubliceerde. Als
bijzonderheid kan worden gemold dnt de heer
Srncenge, die de zitting bijwoonde met het oog
op zijn vertrek near het buitenland, reeds zijit
benoeming heeft aanvaard.
STANDPLAATSEN VOOR WOONWAGENS.
Een circulaire van den minis
ter van justitie,
j De minister van justitie heeft het volgende
schrijven gericht aan de -commissarissen der
Koningin in de provincies:
„Ik heb de eer, u beleefd uit te nocdigcn aan
de burgemeesters in uwe provincies te willen
berichten, dat mij een verzoek bereikte van den
algcmeencn secretaris der Ned. Ver. van Ker-
misvakgenootcn „Ons Eelung", om te bevorde
ren, dat aan de, bij die vereeniging aangeslo
ten leden een andere standplaats voor woon
wagens wordt aangewezen, d*n aan de niet-
aangeslotencn. U gelieve daarbij onder hunne
aandacht te brenger, dat voor zooveel bepalin
gen in den geest van art. 31, 2e lid der vet op
woonwagens en woonschepen zijn of worden
vastgesteld, geencrlei bezwaar bestaat, één of
meer afzonderlijke standplaatsen aan te wijzen
voor woonwagens, waarvan de inwoners niet
tot het gros der bevolking dier wagens bc-
hooren.
Aangezien plaatselijke omstandigheden veel
al van overwegenden invloed zullen zijn op dc
Oordeelt Zijn Excellentie gewetensbezwaar te
zijn geldige reden in den ?in der wet?
heeft de minister van Justitie geantwoord:
Reeds na de jongste verkiezingen voor de
Provinciale Stoten was door don ondergetee-
kende het zijne gedaan, dat, in afwachting van
den uitslag ven het onderzoek, dat thans loo-
pende is, ook ten plattelonde geen vervolgingen
ingesteld zouden worden wegens het niet-nako-
men van den zg. stemplicht, aangezien het in
stellen van deze vervolgingen in de groote
steden nis regel niet plaats heeft. De billijkheid
vorderde, naar het oordeel van Tien ondergc-
teckcnde, dat, in afwachting van den bedoelden
uitslag met toepassing van het bij de strafver
volging beslaande opportuniteitsbeginsel, deze
vervolgingen, althans voorloopig achterwege
bleven, ook daar, waar de hoeveelheid der ge
pleegde overtredingen geen beletsel vormde
tegen vervolging.
In het vorenstaande vinden de twee eerste
vragen haar beantwoording, waarbij do onder-
geteeker.de nog opmerkt, dot, naar zijn oordeel,
welk oordeel door den minister van Binnen
landschc Zaken cn Landbouw gedeeld wordt,
een spoedige beslissing in zake het vraagstuk
vnn de al of niet handhaving van den z g.n.
stemplicht noodig is. Deze beslissing zal door
de regeering zooveel doenlijk worden bespoe
digd.
Wat betreft de derde vraag, de bedoeling
van den wetgever omtrent gewetensbezwaren,
wordt gekend uit hetgeen de regeering bij me
morie van antwoord aan de Eerste Kamer (zit
ting 1916; 1917, no. '124, 44, blz. 12) heeft ver
klaard:
„Immers niemand wordt gedwongen feitelijk
rijn stem uit te brengen; dit zoude trouwens ook
het beginsel der geheime stemming aantasten.
1
van Woensdag I to en met Zaterdag 4 Augustus
Geopend ran 2—5 en van 6—10 ntir.
WOENSDAGMIDDAG 2 uur olfieiCcle opening door don WelEerw. lieer
Ds. K. DEK HOLLANDER, opg.-luistord door muziek en zang van eenmannonkwartot.
Toegangsprijs 20 cent.
Ic lore 500ste cn lOOsto bezoeker ontvangt con sonvernler, terwyl
'.ierdoren lOOsten bezoeker oen d<»os sigaretten wordt aangeboden.
/S Juiilcum- en O ran; insignes
\r - WJ vi y verschillende soorten
Kalenders on losso bloes Ij O O/S.
voor kalcnderschild üw'fca^Tr
Signrc»J- Tn'jak - Pijpon- Parfn-serie - Zeep - Bloeiuen - Fruit
t>fas - Porcolein - Aa.-rictferk - Tlodea;tlkelen - Speelgoed
Spr»rt-artikelen - Gainnierióu - Kïectrisclio artikelen
Stadsgezichten - Boeken - Postpapier - Vlaggen
Hoek- en suikerwerken.
NOUVEAUTE's
„WUBE" Watorsj-.eolgopd
KI NO if ATOGRA A P-K AA RTEX
FOTO'S OKSAAL St 70RI3KKRK
SPEELGOED vervaardigd in het R. O. G.
VREL3IDE POSTZEGELS
Z7.
ATTRACT6ES:
GRABBELTON KRACHTMETER
THEETENT - WEEGSCHAAL mot prijzen
ELECTRISCHE VISSCHBRIJ
RING WERPEN SCHIETTENT
TOMBOLA RAD VAN' AVONTUUR
vaa een
waardevolle
Aquarel
mot betrekking op de geschiedenis van ons
Vorstsnhuis en van do Stad Amersfoort.
iïisspjaaH
beslissing betrefier.de ce aan 'e v/ijzen stand-
of ligplaatsen, meen ik het bij den hierboven
'gegeven wenk te moeten laten".
DE VLOOTWET.
Het eorigc, dat gcèischt wordt cn dat redelij-
kerwijze ook van ieder staatsburger geëischt
mag worden, is op den dag der stemming al
thans zooveel belangstelling aan den dag te
leggen, dat men het bureau, waar men voor de
De uctic van den ia:. Bond stemming is opgeroepen, bezoekt. Heeft de kic-
voor bezuiniging. j zcr, daar gekomen, principieele of andere be-
Vanwege het be-tuuur van den Nationalen j denkingen om aan dc stemming deel te nemen,
bond voor bezuiniging wordt mcd oe J ld, dnt j ^;ze wor(-cn tcn volle geëerbiedigd; niemand
nuast de actie tot huldiging van minister Dc ''"1 k A 'f l.i—
Geei voor diens houding inzake de behandelin,
i van het ontwcrp-Vlooiwet een nieuwe landelijke
.actie tegen de behandeling von'het ontwerp zelf
m dc tegenwoordige tijdsomstandigheden wordt
op touw gezet. Het hgt in de bedoeling, in vei-
j schill-.-nde plaatsen van ons land openbare ver
gaderingen te Jbeicygen. Ter bestrijding van de
^daurpen .verbonden kosten wordt een fonds ge
vormd
Een demonstratie van het
N. A. S.
Het Nationaal A: beids-$ecretarioat zal een
landelijke demonstratie te Amsterdam tegen de
Vlootwet voorbereiden tegen Zondag 16 Sep
tember.
DF SPOORWEG GOUDA—ALPHEN
AAN DEN RIJN.
Het onfeigcningsproces nog
niet geëindigd.
Op een vraag van den heer Lovink, lid von de
Tweede Kamer, betreffende de voorgenomen
onteigening voor den aanleg van den spoorweg
van Gouda over Wnddinxvcen en Boskoop nanr
Alphc-n aan den Rijn, heeft de minister van
Waterstaat geantwoord
De werkzaamheden ter toepassing van de
Onteigeningswet voor den aanleg van den spoor-
1 Or vraï'cn van het Ineedc Kamerlid Keften:W.ddinxveen en Boskoop
Kot. Zijn ate. .ntie mtSpdeelen o! het jotstM,,r A'phen h(hben 'oortganj Hot
is, dut ditmo ;I in nllc gemeenten van ons lar.d
tegen dc kiezers voor dc gemeenteraadsverkie
zing, die niet hun stomplicht hebben vervuld
cn geen geldige reden vnn verhindering kunnen
opgeven, een vervolging zal worden ingesteld;
dat echter in Amsterdam van vervolging zal
worden afgezien?
die hem dwingt zelfs een stembiljet in ontvangst
te nemen".
Dooruit blijkt, dat de regeering destijds op
zettelijk slechts den plicht tot aanmelding en
niet stemplicht heeft willen opleggen, ten einde
met gewetensbezwaren rekening te houden.
ZIJ, DIE NIET STEMDEN.
De regeering houdt rr.ct ge- t
wetensbezwarer» rekening.
Zoo dit waar is, acht Zijn Excellentie deze
onevenredige toepassing toelaatbaar, met het
oog op liet rerhtsrrc^o.ri dot vr.!ri i-n den eer-Duitsc'nc ofdeelny
tijdstip, waarop deze werkzaamheden zuilen zijn
Igc ci kan nog niet worden vastgesteld. Zij
worden echter zooveel doenlijx bespoedigd.
HERSTEL EUROPA COMITÉ.
Prof. Kohnstamm zet de bedoelingen
van het Comité te Parijs uiteen.
Men schrijft ons uit Berlijn:
Dezer dagen I\ad alhier op initiatief van dc
vnn den Wercidbond der
bied voor de wef"
IK..ken, een vergadering plaats van vertegen
woordigers van kerken, wetenschap, handel cn
bedrijf, vakvereenigingen en politieke partijen,
die geneigd zijn de „Erfüllungspolitik" van de
tegenwoordige Duitscho rogeering to steunen.
Prof. Kohnstamm was uitgénoodigd de bedoe
lingen van het Herstel Europa Comité uiteen te
zetten. Hij betoogde in hoofdzaak dnt slechts
erkenning en vervulling van de gerechtvaardig
de eischen von Frankrijk en België tot schade
vergoeding den weg naar het herstel van Euro
pa konden banen, dat deze vervulling een eisch
is vnn internationale solidariteit en dc eerste
stop daartoe het bijeenroepen van een interna
tionale conferentie tot vaststelling von de betn-
lingscopaciteit van Duitschland, zooals thans
door de Duitsche- rcgcering is voorgesteld.
Daarna voerden nog tal van spr|kers het
woord.
Besloten werd to trachten uit alle kringen der
bevolking een comité te vormen om propaganda
te moken voor dc gedachten van het Herstel
Europa Comité. Aan een viertal aanwezigen
werd de voorbereiding hiervan opgedragen.
De Gorsclschc heide weer vrije wandeling.
De miiilniro politic te Zutfen verhinderde se
dert eenigen tijd de vrije wandeling op de be
faamde Gorsclsche heide en de omgeving von
het z.g. „Meertje" nldonr, woor dikwijls militaire
oefeningen plaats vinden. Zij meende, dat di«
terrein verboden was voor vrije wondeling, wel
ke zoozeer wordt gewaardeerd voor vreemde
lingenverkeer.
De kantonrechter heeft thons verklaard, geen
vei volging te zullen bevorderen van wnndeleers
ter plaatse bekeurd, tenzij zou worden uitg°-
mnnkt, dat bedoeld terrein, bij toeristen zoo ge
liefd, op rechtmotige wijze is afgesloten.
EEN GROOT DROOGDOK TE WATER
GELATEN.
Een succes voor de Ncdcrlandschc
Scheepvaart-industrie.
De Nedcrlandsche Scheepsbouw Maatschappij
heeft Zaterdagmiddag van haar nieuwe werf aan
de Noordzijde van het IJ dc eerste helft van een
drijvend droogdok van ^25000 ton hefvermogen
gebouwd voor de Amsterdamsche Droogdok
Maatschappij, te water gelaten.
Het Noordelijk IJ-gedceltc bood ccn bonten
nonblik door de vele motorbootjes, welke de da
mes en hceren aanbrachten, die door de direc
tie van de Scheepsbouw Maatschappij uitgénoo
digd waren om de plechtigheid bij te wonen.
En allen keken met belangstelling nanr het
geweldige dok, in ofwochting von het oogen-
blik, dat het gevaarte voor hun oogen zou vooi-
bijglijden.
Om ongeveer 12.10 sprok de heer D. Goed
koop, directeur von dc Nedcrlandsche Scheeps
bouw Maatschoppij, eenige woorden, waarin hij
den wensch tc kennen guf, dot het nieuwe
droogdok in alle opzichten aan de gestelde ei
schen zou voldoen.
De heer W. Fenengo, gedelegeerd commissa
ris van de Amsterdamsche Droogdokmaat-
schoppij, beantwoordde den spreker op korte
wijze.
Precies 12.15 had „het grootc moment" plaats
Drie hydraulische persen met een gezamen-
lijken druk van 150 otmosfeeren oefenden hun
geweldige stuwkracht op de achterzijde van het
droogdok uit
Het Harmonie orkest „Crescendo" vnn do
Ned. Scheepsb. Mij., hief hel „Wilhelmus" aan
En terwijl de klanken zich verspreiden over de
golven van het IJ, gleed het gevaarte statig dc
helling af, het IJ in, woor twee groote sleep-
booten van de Gebr. Goedkoop gereed lagen,
om het dok in zijn vaart te stuiten. De plechtig
heid was voorbij.
Hieronder geven wij nog enkele bijzonderhe
den over het nieuwe droggdok.
Het thans te water gelaten gedeelte, non welks
bouw elf maanden besteed is, heeft een gewicht
van 5900 ton. Evenals het „Priok"-dok, dat te
Rotterdam gebouwd is, werd ook dit niuwe ge
deelte van het dok longsscheeps te water ge
laten, in tegenstelling met andere werven, waar
de gebouwde dokken dwarsscheeps tc water
glijden.
Men rekent met het^tweede gedeelte von het
dok Februari a.s. gereed te komen. Indien de
helften don tot een groot dok oaneengevoegd
zullen zijn, komt de Nedcrlandsche Scheeps
bouw Maatschappij de eer toe, het grootste dok-
in Nederland vervaardigd te hebben. Het gan-
schc dok is een z.g. zelfdokkend type en bestaat
uit acht aan elkaar gekoppelde secties, waar
van er dus vier te water gaan. De totale lengte
bedraagt 189,12 Meter, dc breedte 39,62 Meter
cn de holle 15.70 Meter.
Behalve door 14 waterdichte dv/arsschotten
wordt het dok door twee over de gcheele lengte
doorloopende waterdichte langsschotten in sa
terdichte compartimenten verdeeld.
Het water, dat ingelaten wordt, om het dok te
doen zinken, voordat een schip kan worden op
genomen, wordt daarna uitgepompt door een
pompinstallatie, v/cike in staat is b.v. ccn schip
van 22 voet (6,7 M-) diepgang en een deploy
ment van 150C0 ton binnen drie uren te lichten.
De aandrijving van de motoren en verdere werk
tuigen geschiedt electrisch. Behalve von de noo-
dige kiel- en kimblokken wordfhet dok voorzien
ian 20 mechanisch bewogen zijschoren in dc
luchtkasten. Het dok zal in geheel gereed zijnden
toestand ccn eigen gewicht hebben von 7,8 mil-
liocn kilogram.
DE SCHEVENINGSCHE HARING-
VISSCHERIJ.
Het bedrijf gaat gewoon verder.
Nnar aanleiding van het bericht omtrent de
mogelijke stopzetting der horingvisscherij ver
neemt de Tel. uit welingelichte kringen, dat
is het onovertroffen hlocdrormend
versterlclngauilrtric! voor ki»doren
en volwassenen, bil olkon /,uakic:oe-
stavd.
loni verkrijgbaar a I 2.50 per tl.
voorloopig von stopzetting geen sprake zal
zijn.
Het bedrijf wordt op den gewonen voet
voortgezet en practisch gevolg voor de vissche-
rij en de daarbij betrokken visschers is voorloo
pig althans niet te wachten.
