AMERSFOORTSCH DAGBLAD
■maww-'rts-zï:
„DE EEMLANDER"
Pillis 8ER ADVERTEHTIEH met inbegrip van een
BUITENLAND.
L' HIRONDELLE"
Nappa en Suède lederen
El II
CEINTUURS.
FEUILLETON.
In Eeuwigheidslicht
RIÜME KEUZE TENNIS RACKETS
JOH. VAN DIJK
22e Jaargang No 34
per post f 3.per week (met gratis verzekering
tegen ongelukken) 0.17s. afzonderlijke nummers
1 0.05.
RIJ D C A II
DIRECTCUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ARNHEMSChE POORTWAL 2A
POSTREKENING N°. 47910. TEL INT 513.
Donderdag 9 Augustus 1923
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie»
dingen en Llcfdadighcids-advei ten tien voor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer
▼oordeelige bepalincen voor bet adverteeren- Fcne
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
Cuno in den Rijksdag aan 't woord.
B e r 1 ij n, 8 Aug. (W. B.) De rijkskanse
lier schetste heden na de opening van de bui
tengewone zomerzitting van den rijksdag de
„gewelaheerschappij" in het Roergebied, die al
bijna zeven maanden duurt en den dood van
Teeds 100 Duitsche burgers heelt geëischt.
H Hpnd' iden milliarden staat- en bankgelden zijn
geroofd en elf dui - nd personen verdreven van
huj- en haard. Frankrijk cn België hebben aan
cokes en kolen uit het Roergebied slechts één
^^Bfdc deel gehaald van de hoeveelheid, die
vrij - Duitsche arbeid anders zou hebben gele
verd. Frankrijk kan niet op betere resultaten
ft?cn' ^aar or^c'^ers en werkgevers ervoor
1^M°'in'cep opder den dwang der bajonetten ten
voordcele van de onderdrukkers te werken
Hieraan zal ook de nieuwste en brutaalste moat-
règel, n.l. het in eigen beheer nemen van de
mijnen, niets veranderen
■gfOnder den strijd in het Roergebied, verkloar-
do de rijkskanselier, lijdt op het oogenblik het
géhecle economische leven der wereld. Gewich
tige economische en ideëele belangen van bijna
Htëwe stalen komen er door in het gedrang, maar
het diepst en pijnlijkst wordt het Duitsche volk
getroffen. Om deze reden slaat het Duitsche
volk met spanning de bemoeiingen gade, die
wbrden gedaan, ten einde de crisis op te los
sen.
Mw| De leiding hierbij berust in handen van
Groot-Brittannië. De basis, waarop de Britsche
rejjgeering zich voorstelt de kwestie tot oplos
sing te brengen, is voor Duitschland werkelijk
niet prettig. Er is daarbij veel, dat ons onmo
gelijk schijnt, voor zoover men zonder kennis
van de begeleidende documenten zich een beeld
kan vormen. In zijn streven de goede verstand
houding met Frankrijk te hondhaven, is Enge
land met zijn concessies buitengewoon ver ge
gaan; maar het is niet onze zaak er ons in te
verdiepen, wat Engeland zijn belang acht. Het
zou ook doelloos en gevaarlijk zijn combinaties
voor de toekomst op te stellen. Er is geen aan-
1, leiding veel hoop te koesteren. Toch kan men
ons het geloof niet ontnemen, dot het econo
mische verstand en de zin voor rechtvaardig
heid zich ten slotte ook in het buitenland zullen
weten baan te breken. Ook op dit oogenblik
moeten wij er ons op voorbereiden, dat de
lijdensweg nog lang zal zijn.
Dc rijkskanselier, die daarna sprak over den
eisch om meer politieke activiteit en over den
eisch tot het voeren van onderhandelingen met
Frankrijk, herinnerde aan de pogingen, door
Duitschland de laatste vier jaar gedaan om met
Frankrijk tot overeenstemming te geraken. In
bijzonderheden zette hij uiteen, wat zijn regee-
rihg gedaan had, vooj den opmersch in het
Roergebied, om met Frankrijk tot een over
éénkomst te komen.
Ook na de bezetting had de Duitsche regee
ring iedere gelegenheid te bhat genomen om
te verklaren, dot Duitschland bereid is het
mogelijke te prestecren, te betalen, waorborgen
HÉte bieden en zelfs rekening te houden met het
prestige van Frankrijk, indien Frankrijk er van
fziet, Duitschland te vernederen met het eenig
oei om te vernederen. Duitsche grond en
uitsche burgers kunnen niet worden prijsge-
even.
Het lijdelijk verzet.
Overgaande tot dc kwestie van het lijdelijk
erzet, zei de rijkskanselier Vóór dat Frank-
ijk ook moor op eenigerlei onderhandeling in-
aat, vóór het zegt, wat het wil, moet de Duit-
che regeering van de bevolking in het Roer-
ebied en aan den Rijn vergen haar eenig wa-
en op genade öf ongenade neer te leggen. Dit
s een eisch, waarop de rifksregeering niet kan
ngaan. Door zijn vervulling zou de Duitsche
evolking noch van de systematische uitbui-
ïng door het Fronsche grootkapitaal bevrijd,
och de terugkeer der verdrevenen en de vrij-
ating der gearresteerden worden verzekerd. Wij
ouden noch de ontruiming van het Roergebied
innen afzienbaren tijd, noch den terugkeer der
oestonden overeenkomstig het vredesverdrag
i het Rijnland verkrijgen. Met de volkomen en
onvoorwaardelijke onderwerping, die Frankrijk
eischt, zouden wij alleen koopén, dot ons weder
een stuk ter onderteokening wordt voorgelegd,
dat ons onmogelijke en door de gehecle wereld
als onzinnig erkende prestaties oplegt.
Het Roergebied zou pas vrij worden, als de
laatste penning van die niet te betalen som
gestort is. Een wijziging van den aard der be
zetting zou plaats hebben, indien en in zoo
verre het den militoiren opperbevelhebber
goeddunkt. De rechteloosheid in Rijnland moet
voortduren, wij zullen betalingen doen, die op
zichzelf onmogelijk zijn, terwijl ons het belang
rijkste instrument tot het verwerven 'van bezit,
het Roergebied, ontnomen blijft.
Wij moeten, ongeacht deze omvangrijke be
talingen, zoo zegt het Fransche antwoord op
het Engelsche voorstel, ons crediet herstellen
en ons budget in evenwicht brengen, terwijl
Frankrijk bewust met zijn Roeractie ervoor ge
zorgd heeft, dat het Duitsche volk zijn hecle
economische en politieke 'organisatie in de war
ziet gebracht. Duitschland moet in elkaar stor
ten, maar toch betalen en wonneer het door
zijn ineenstorting niet ken betalen, dan moet
het van nieuwe tekortkomingen worden be
schuldigd en aan nieuwe vervolgingen worden
blootgesteld, tot het werk der vernietiging vol
tooid is. Maar deze poging tot vernietiging, die
de wereld als verlamd aanziet, moot in naam
der gerechtigheid voltrokken worden. Daartoe
heeft Frankrijk een nieuwe ondorteekening door
Duitschlond noodig.
Koesteren wij geen illusies, dat een onder
werping aan de onbarmhartige stijfhoofdigheid
van de Fransche regeering zal worden tegen
gehouden met één document, dat allerpijnlijkst
nauwkeurig alle bizonderheden bijeenbrengt,
wat in het verdrag von Versailles verzuimd
wordt. Een document, dat erger zou zijn dan
dat verdrag, dat als een vloek op de volken
van Europa rust.
In het Engelsche ontwerp-antwoord aan
Duitschlond werd voorgesteld, dat de Duitsche
regeering haar verordeningen inzake den pas
sieven tegenstand zou intrekken en daardoor
aan de bezettende mogendheden de mogelijk
heid zou verschaffen het bezettingsregime t»
wijzigen en in de bezette gebieden het nor
male economische leven te doen hêerschen. Ook
dit voorstel, dat het Duitsche standpunt bijna
volkomen opoffert, heeft de heerscher en ver-
derver van Europa afgewezen.
Waar de praktische mogelijkheid, om tot de
door Duitschland gewenschte, maar door Frank
rijk afgewezen overeenstemming met Frankrijk
te geroken ontbreekt, daar is bet voor ons
zaak om met alle middelen, vastgesloten ons
staande te houden en daartoe moet elk noodig
offer worden gebracht.
Wij zijn daarbij geheel op ons zelf aange
wezen en moeten zullen ons dus zelf helpen.
Bij de voortzetting zijner rede werd Cuno
herhaaldelijk door interrupties der communis
tische afgevaardigden onderbroken alsmede
door de bijvalsbetuigingen van de meerderheids
partijen en d<* rechterzijde. Dc voorzitter ha
merde voortdurend en wees er op, dat men niet
door interrupties tegenover de wereld den indruk
moet wekken', dot de tuchteloosheid van de af
gevaardigden de besprekingen onmogelijk ma
ken. Vervolgens ging dr. Cuno over tot bespre
king van de binnenlandsche politiek.
De val van dc Mork.
Hij verklaarde, dat op finoncieel-politiek
gebied vóór alles der wereld het bewijs moet
worden geleverd, dot Duitschland alles doet
om zich zelf te helpen. De ineenzinking van
de Duitsche valuta is, volgens spreker, het
ergste, wat Duitschland overkomen is.
Duitschland staat thans voor het gevaar
van den buitenlondschen aanvoer door een
„valutablokkade" te worden afgesneden. De
regeering, zoo betoogde spreker, zal alles
doen, wat in hoor vermogen is, zonder acht
te slaan op rang en stand der burgers. Een
definitieve saneering van onze financiën en
von onze valuta is feitelijk nu mogelijk,
wanneer de toestand, waarin Duitschland zich
ten opzichte van de buitenlondsche politiek be
vindt, duidelijk zal zijn geworden cn de kwestie
van herstel op een dragelijke wijze al zijn op
gelost. Dat hebben zelfs de crediteur-statcn
mij. verklaard. Een tusschenoplossing, waardoor
een einde wordt gemaakt aan de inflatie en den
verderen val der mark mag niet langer uitge
steld worden.
Het programma der Duitsche
regeering.
Het progTomma der regeering voorziet in drie
maatregeler
(1) het uitgeven van een waardevaste bin
nenlandsche leening;
(2) nieuwe belastingwetten op waardevas
ten grondslag;
(3) maatregelen ter bevordering van ons be
drijfsleven.
In dit verband wees de rijkskanselier er op,
dat reeds bij de voorbereiding van de leening
de groot-industrie zich bereid verklaarde een
zeer belangrijk bedrag aan deviezen opnieuw
voor dollor-schatkist-wissels ter beschikking van
de rijksbank te stellen, zoodat daarmede stag
natie bij den invoer van levensmiddelen zou
kunnen worden overwonnen. Met een waarde
vaste leening moet het scheppen vun nieuwe
bronnen van inkomst hondinhand gaan. Bij
diepgaande belastinghervormingen moeten zelfs
vérstrekkende belastingstelsels, voor zoover zij
geen moordende werking op de industrie uit
oefenen, tijdelijk op den koop toe worden ge
nomen. Met betrekking tot de valuta-politiek
staat de rijksbank voor een moeilijke taak. De
invoering von goud-conto's en waardevaste
credieten, waarvoor ik krachtig opkom, acht
ik evenzeer een plicht van de rijksbank als van
de rijksregoering. De invoer moet tot het al
lernoodzakelijkste worden beperkt, terwijl den
uitvoer alle mogelijke steun moet wordpn ver
leend
De levensmiddelenvoorziening vervult ons al
lerwegen met groote zorg. Door den invoer
van de noodzakelijke vetten is thans de levens-
!6|!8 Langestraat, Amersfoort.
99
middelenvoorzicning voor langen tijd verzekerd.
Stagnatie bij de brood- en oardappelvcorzie-
ning is niet te duchten.
Ten slotte deed de rijkskanselier op de werk
gevers in alle bedrijven een beroep om de loo-
ncn en salarissen snel aan te passen aan de
depreciotie vnn het geld. Hij herinnerde aan
den gunstigen voedingsbodem voor onlusten
van de zijde der radicalen en verklaorde: De
regeering staat op haar post en za! tegen on
lusten, van welke zijde zij ook mogen komen,
met olie middelen, waarover zij beschikt, optre
den en toonen, dat de Duitsche republiek sterk
genoeg is om zich te beschermen. (Tumult bij
de communisten).
Voor een strijd om de grondwet en grond
wetsherziening is het thans geen tijd. Met de
beschikbare middelen zal ik er voor zorgen, dot
de orde overal gehandhaafd biijft. Onze bui-
tcnlandsche politiek, zooals deze wordt gevoerd
in overeenstemming met de bevolking aan den
Rijn en aan de Roer, heeft tot noodzakelijke
voorwaarde, dat de binnenlandsche eenheid niet
wordt gebroken De rijkskanselier eindigde met
de woorden
Ik zal het vaderland met al mijn krachten
tot het laatst toe dienen, zoolang gij mij uw
vertrouwen schenkt, maar ook geen dug langer.
(Stormachtige bijval bij de burgerlijke partijen).
Er moet klaarheid komen, hoe het met dot ver
trouwen staat, of wij*in gemcenschappclijken
arbeid het volk kunnen redden of niet. (Her
nieuwde groote bijval cn applaus in het huis
cn op de tribunes, lawaai bij de communisten).
Duarna nam de rijksminister van financiën
Hermes het woord.
De verklaringen van Hermes.
Berlijn, 8 Aug. (W. B.) Na Cuno nam
Hermes, de minister van financiën, het woord.
Hij zeide, dat, om het beheer gezond te maken,
bij de spoorwegen met ingang van 1 en bij de
posterijen met ingang van 15 September woar-
dehoudende tarieven zouden worden ingevoerd.
Aan leveringen volgens het verdrag van Ver
sailles heeft Duitschland gedurende de Roer-
bezetting tot 20 Juli ongeveer 60 millioen
goud en prestaties in naturn opgebracht. In het
najaar zal, bij de hervorming van de inkom
stenbelasting, ook de kwestie van de goudba
lans en de goudrekening moeten worden opge
lost. In opdracht von de regeering houden des
kundigen zich met de kwestie bezig, of er een
rekening in goudvaluta kan worden ingevoerd.
De landen en gemeenten zal door de nieuwe
financieele regeling een groote mote van zelf
standigheid worden toegestaan. De nieuwe
goudlcening zal tot een bedrug van 500 mil
lioen worden verzekerd. Er zullen echter pas
gezonde toestanden terugkeeren, als nnn do
Roerbezetting door een onpartijdige uitspraak
over den omvang van onze verplichtingen tot
herstel een einde zal zijn gekomen.
Heden beginnen de discussies.
B e r I ij^i, 8 Aug; (W. E.) Hot seniorencon
vent uit den rijksdag besloot vandaag voor dc
zitting, na de redevoering van Hermes, alle be-
lostingontwcrpen naar de commissie te zenden,
moor morgen, near aonleiding van de redevoe
ringen van Cuno en Hermes, een politieke be
spreking te laten plaats hebben.
De besprekingen in de commissie zullen zoo
worden verhaast, dot met de tweede lezing van
de belastingonderwerpen op zijn laatst in het
begin van de volgende week kan worden aan
gevangen
Dc kwestie der schulden tus-
schen de geallieerden onder
ling.
Uit Londen, d.d. 8 Aug. In zijn nota, die Ge
Fransche regeering ter afzonderlijke publicatie
heeft losgemaakt von de onlangs tusschen de
geallieerden gevoerde correspondentie, toonde
Poincaré zich gekant tegen het Engelsche
standpunt, dat de geheele som, die Duitsch
lond zou kunnen betalen voor de vergoeding,
moest worden nagegaan en vastgesteld. Hij
knoopte daaraan de vraag vast, of het de be
doeling was, de kwestie van de onderlinge
schulden van de geallieerden tc verbinden met
de definitieve finuncieele regeling, die, zooals
Engeland verlangt, door een conferentie tus
schen de geallieerden moet worden opgelost.
Dit schijnt er op tc wijzen, clat men in het ge
heel niet begrijpt, hce Engeland stoot ten aan
zien van vnn de internationale schulden en in
de tweede plaats, dut men clcn inhoud van het
voorstel, dat de regeering van Bonar Law in
Januari deed, volkomen negeert Wat het eer
ste punt betreft, is Briltunnic het eenige land
der geallieerde noties, dat zijn verplichtingen
nakomt door 30 tot 40 millioen pond sterling
jaarlijks aan de Ver. St. te betalen als rente van.
een oorlogsschuld van 1000 millioen, aange
daan ten behoeve van zijn Europeesche bond-
genooten. Zwaar gedrukt bovendien door het
probleem van de werkeloosheid, die een gevolg
is von den oorlog, zucht het Engelsche vclk on
der belastingen, die hooger zijn don die ven
eenig ander land ter wereld. Ondanks deze bu
ten stelde Engeland in Januari I I. voor, dat het,
in ruil voor een definitieve regeling van de han
gende vraagstukken, die het herstel van Europa
tegenhouden, zijn rechten cn vorderingen op de
geallieerden zou verminderen tot ongeveer het
aan Amerika verschuldigde bedrag. Door dit
aanbod toonde Groot Brittannië zijn bereidwil
ligheid om zelf af te zien van de sommen, die
het zouden kunnen schadeloosstellen voor de
onmetelijke verliezen en uitgaven, die het zelf
had gehad tijdens den oorlog. Dit werd door
Poincaré verworpen op het tijdstip, dat hij had
besloten met de Roerbezetting te beginnen. Het
oonbod werd voorlcopig gedaan in afwachting
ven de algeheele eindre£cling en nu dit voor
stel is geweigerd, heeft Baldwin aangekondigd,
dat Engeland zich volkomen vrij beschouwt in
zake de geallieerde schuldei).
Hier blijft men de meening uiten, dat een de
finitieve vaststelling von de totale som der voi-
goedingen de hoofdzaak moet blijven en vooraf
moet gaun nnn een regeling van de intergeulli-
?erde schulden. Hoe spoediger dit wordt be
reikt, hoe grooter het bedreg zal zijn dat wordt
betaald, daar in dat geval meer door Engeland
van Duitschlancl zou worden verkregen, welks
capaciteiten om te betalen door de Roerbezet-
ling wordt verminderd.
Het station van Limburg bezet.
D u s s e 1 d o r p, 9 Auj. (B. T. A.) Het sta
tion Limburg is bezet. Twee reizigerstreinen
zijn aangehouden.
De fabrieken van Krupp stop
gezet.
B e r 1 ij n8 Aug. (W.) Naar een avondblad
uit Essen verneemt, zijn de fabrieken van Krupp
doordat dc Franschen Zaterdag het rijspoor naar
de mijn AmaUa hebben opgebroken, van "kolen
verstoken. Dientengevolge zijn de fabrieken
stopgezet.
Tegenspraak.
Dusscldorp, 8 Aug. (B. T. A.). De Duit
sche binden hebben gemeld, dat er een Fronsch
sergeant in burger te Wiek ede, in ht onbezette
gebied, is gedood. Bedoeld persoon is ongetwij
feld geen militair, aangezien er geen enkele sol
daat op het appèl heeft ontbroken.
Een Amcrikoansche leening?
De Chicago Tribune (Parijsche editie) meldt,
blijkens een B. T. A.-bericht, dat gisteren de
New-7orksche financier Baruch aan een dejeu
ner met Loucheur en andere Fransche en Amc-
rikaansche finunciers de mogelijkheid heeft be
sproken van een Amenkaansche leening ter of-
doening van de eerste Duitsche betalingen van
het herstel.
Beraadslagingen der Engel-
sche ministers.
Uit Londen d.d. 8 Aug.: Naar men verneemt,
hebben de premier en lord Curzon heden be
raadslaagd over de laetste phase van den
Europeeschen toestond. Daarna hadden er niet-
formeele besprekingen plaats tusschen verschil
lende ondcre ministers.en den premier. De of-
ïioeele bijeenkomst van het kabinet zal morgen
plaats vinden, als wanneer, naar mén verwacht,
beraadslaagd zal worden over het entwoord op
de Fransche en Belgische nota's.
Goederen uit Duitschland.
Uit Frankfort aan de Main wordt aan de N.
R. Ct. gemeld
De Duitsch autoriteiten hadden kort geleden
de doorvaart door den lont-sten Mainsluis van
het onbezette gebied verboden, waardoor eenige
geladen schepen voor Nederland worden opge
houden! Thans is dit verbod opgheven voor
schepen met transito-goederen door het bezette
gebied t^eor Nederland, welke vóór den 20sten
Februari werden gekocht.
Overeenstemming in het con
flict in de mijnindustrie bereikt.
In de mijnindustrie in het Roergebied is tos-
schen het mijnverbond cn de vier mijnwerkers-
organisaties, nuar uit Berlijn aan het Hbld. wordt
gemeld, ccn nieuwe loonovereenkomst getrof
fen, volgens welke van 30 Augustus af een-
wekelijksche uitbetaling der loonen wordt inge
voerd.
Voorts word overeengekomen dat do dogen,
waarop lijdelijk verzet wordt gepleegd, uitbe
taald worden.
Vrijdag ten laatste zal ae arbeid her
vat.
De daling der mark.
B e r 1 ij n, 8 Aug. (V. D.) Heden was de
noteering te Londen voor de DuitscKe mark
op een tijdstip 27 millioen voor het pond, ter
wijl er geweldige schommelingen waren? Later
ging de notecring terug tot 20 millioen.
De geëindigde stoking in de Berlijnsche
metaalindustrie.
B e r 1 ij n, 8 Aug. (W. B.) Naar de avond
bladen melden, heeft het kantoorpersoneel bij
de meeste bedrijven in de Berlijnsche metaal
industrie het werk hervat
BELGIE.
Bevolkingsstatistieken.
De bevolking van België bedroeg eind De
cember 19227,539,568 tegen 7,4482,133
een jaar geleden. De vermeerdering van 57,435
is vooral tc donken ann het feit, dat het aan
tal geboorten dat der sterfgevallen met 48,624
overtrof. Bovendien kwamen meer per*"
zich vestigen dan er vertrokken. a
VONDEL
Wie al tc strenge spant, die breekt óf pees
2>f boog.
van
XflARGREET DIJKSTRA.
28
En in die dagen, dat ze alleen blijft zon
der Pitje en Pirn, alleen niet kleinen Boy,
gaan \ele van Li-ar gedachten en verlan
gens uit nnar Hans, naar lïem, »\ien ze zoo
graag zou willen brengen den geur van dc
leide, de stilte van liet oude dorp, de
schoonheid "an den avondhemel, wien z.e
brengen wilde al, wat in deze heerlijke
week tot haar komt en voor het eerst welt
in haar op een gevoel van wrevel en mach-
tclooze boosheid tegen de onschuldige oor-
zaak van zijn eenzaamheid.
Ze schrikt terug van haar 'eigen klein
beid, van haar eigen liefdeloosheid en zc
bukt zich over Boy's warme, blozende ge
zichtje. Zc trekt hem tegen zich aan en
kust hem zwijgend om vergeving.
„Tante Ilskejuicht de kleine vent, en
hij slaat zijn stevige ai nipjes om haar heen,
'Fijn, wel duizend uren in 't spoor, hè
Tante!"
XIL
„Vaar blijft Boy toch?" moppert Pit.
Kleine Boy is nu al in geen weken op be
zoek geweest.
Haar schoon moeder, die den middag hier
doorbrengt, kijkt op.
„Boy?" f.j
„Ja", zegt Pit kribbig, ,,'tls zijn echte
naam. Wat dacht u?"
„Zou het zoo'n wonder zijn, Erncstina, als
hel niet. zijn echte naam was?"
„O, nee", stemt Pit grif toe.
Ze zit op dc rustbank te wippen en gooit
baar slofje hoog op en vangt hot telkens
weer elegant op haar kleine voetje.
„Kan u dat ook", vraagt ze ernstig.
„Zoo dwaas doen? Nee!"
De* groote vrouw voor het raam kijkt even
vluchtig naar het kleine fiiguürtjc op de
canapé.
„Ie verveelt te. Ernestina".
„Godsgruwelijk". stemt Pitte toe.
„Wat deed je in Indië dan toch zoo n hee-
len dag?"
„O, niks", jokt Pit triomfantelijk,
,,'savonds gingen we napr Concor of naai
den Dierentuin of op visite of naar de
schouwburg of naai receptie
,Wat een bestaan", zegt mevrouw van Al-
Tcn stroef.
„Och, dat walt mee! Tk wou, dat ik hot
nog eens probeereri mocht!" en Pitjes groo
te, zwarte oogen kijken even weemoedig de
verte in. De oude mevrouw voor het venster
laat het haakwerk in haar school rusten.
Ze kijkt naar 'tbleekc gezichtje van Pitto,
dat smaller cn kleiner geworden is den
laatsten tijd.
Er is iets anders over Pitje gekomen; t ls
niet goed met huar en George's moeder
weet het well Ze hoort het in elk gesproken
woord, ze hoort liet nog sterker in de niet
gesproken woorden, het'verlangen naar haar
verre land, het is gegroeid tot een heim
wee, waarover 'tkleine vrouwtje niet meer
heen kan zien.
Ze kijkt naar het kinderfiguurtje op de
rustbank.
„Kan je hier niet wennen, kind?" vraagt
zc. vriendelijk.
Pit Ie hoort den veranderden klank in die
stem cn ze staat naast den stoel van Ge
orge's moeder.
„Mama, laat ons gaan", smeekt ze zacht
„Mama ik. I-Ict gaat fout!"
George's moeder kijkt haar zwijgend aan.
Och. eigenlijk is het nog zoo'n kind, zon
der zelfhehcersching en wilskracht, dip klei
ne vrouw van haar grootcn jongen. Maar
hem weg laten trekken, naar cei> ver,
vreemd land en alleen achter blijven, niet
meer zien zijn goedig gezicht en om zich
voelen zijn trouwe, beschermende zorg9
Niet meer komen in dit oude huis, waarin
liggen al de herinneringen aan tgelukkige
leven met haar jongen man?
„Mama", smeekt zachter en dringender
nog liet stemmetje naast haar stoel en Pitjes
„DR1VA"
„DOHERTY"
„CROWN"
Langestraat 116 Tel. 70
ü£SS
kleine, magere vingers leggen zich op de
hand van -de oude vrouw „mama,laat
ons gaan tli zal altijd hef voor u zijn
toe mama!"
De moeder zw ijg).
Alleen hier zijn, geheel alleen, altijd moe-
tien missen, bewust moeten missen in een
verlangen, dat niet meer te voldoen is, d*
nabije liefdé van haar jongen, haar eenige...
Zelf ondergaan, dat verlangen dat
heimwee...
„Het kan niet", zegt ze moeilijk.
Pitje staat al weer "voor het raam, ver van
/dien stoel, den rug naar de moeder gekeerd.
„O ja, 't kan niet!", spot ze bitter en een
snik stijgt op naar huar koel „de zaak
Nee. niet de zaak, maar U maakt me
kapot!"
„Ernestina"
Driftig wrijft Pitje over haar oogen. Dat
ze zich zoo bloot gegeven heeft, dat zc zóó
heeft laten merken het verlangen, dat
knaagt en knadgt.
Ze kijkt naar George's moeder, die nog
stil zit.
„ITaakt u niet?" spot zc. „zonde van den
trid!"
„Niet zoo, kind", zegt dc moeder stroef.
„Zei z.e maar een kaar „Pitio", één keer
maar. dan zou ik misschien van haar kun
nen houden", denkt het kleine mevrouwtje-
Dat Mama nu ook juist vanmiddag moest
komen, nu zij 7.00 prikkelbaar is, nu zc het
weken lang al te stil heeft gehad en ze
zich ook lichamelijk slap voelt.
„Als je maar een eigen kind had", troost
de oude vrouw.
„Ik heb 't land aan kinderenkomt Pitje
effen.
„Zóó"'
„0. jo! Wist u dat niet?"
Pitje zit weer sul in 't hockie van de ca
napé. Op eens spits ze de ooien als eon I
kleine fox-lerrier. Ze hoort tie voordeur I
opengaan.
.Is George daar?" vraagt mevrouw van
Alton, maar Pitje is al in. de gang.
„Piromie", fluistert ze cn liaar donker
hoofdje verbergt zich troost zoekend tegen J
zijn arm.
Hij kust zijn kleine vrouwtje en hef! haar
gezichtje cp cn kijkt haar onderzoekend in
dc oogen, die ze vertogen neerslaan
„Ik wasloehjk, Pim," bekent z.e „en
ik kan geen beterschap beioveu! Waarom
komt Mama nu ook 's middags! Dat deed
zo nooit!"
„Pitje, kleine Pit, kom. .we gaan het sa
men weer goed maken", zegc hij mto.ter ent
hij troont haar mee; maar ze zit er stil en'
stijf hij en'helpt hem 111 geene deele-
Gelukkig daagt er hulp op. Hulp, die ze
uto; had durven verwachten, t Is kleine
Boy, die weken lang weggebleven is én nu
parmantig en al overwinnend, dc kamer
Ló-ueiistapt aan Ilskes band.
Pitje juicht.
„Kijk eens. Oom Pim! Daar is kleine Boy
weer!"
„Mina wou hem hier heen brenigen en
toen heb ik hem maar meegenomen", ver
telt TIske, terwijl ze de oude mevrouw groet-
„N11 is hij weer bij Tante Pit ja?" en Pit
knuffelt hot kereltje en Ilske streelt het
blonde, stugge baar.
„Boy is ziek geweest!" vertelt Boy met
ccn Tnierc- ^ant stammetje.
„Kassian!" Pit strijkt langs de nog magere
wangetjes van Boy.
„Wie is die Jitoine", vraagt mevrouw van
A Wen.
„Boy Leemans, mama", zegt Pit noncha
lant en ze heeft den kleinen man op haar
schoot getrokken en Ilske haalt van boven
een nieuw lotusspel. dal ol weken op hem
hoeft liggen wachten én Boy ls het middel
punt van doj hcele kamer.
„Wie heeft er voor jou gezorgd? Waarom
heb je niet gevraagd; of je bij Tante Pit
mocht komen?' vraagt Pitje.
.Ito dacht, dat je niet van kleine kinderen
hield, Ernestina", komt effen de -stem van
de oude mevrouw.
„Dat (Ion ik nok niet!" zegt Pitje «kribbig,
«alleen van Boy. Hij is mijn sobat kras".
„Dat zal liii wel begrijpen", plaagt Pim.
..Natuurlijk! Hij kent al MaJoiseli. ia Bov?
Als hij later bij Tante Pit op Batavia komt
logeeren.
(Wordt vervolgd).
