AMEBSFOOBTSGH DAGBLAD
F6T0GSAAF LEOPOLD
ABONüEMENTSPRIJS rj 7?^
DE EEMLANDER
BUITENLAND.
FEUILLETON.
In Eeuwigbeidslicbt
,,L' HIRONDELLE"
Kousen - Directoirs
Pyama's - Morgenjaponnen
Handschoenen - Zakdoeken
Ceintuurs, Lederen Tasscken
BINNENLAND.
22e Jaargang No 47
looit f 2.10, klem traneo
per post f 3.per week (met gratis verrekeri113
tegen ongelukken) f 0.17s, afzonderlijke nummers
1 C.05.
tt
ft
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ^miHEMSCFlE^pdoRTWAL 2A.
POSTREKENING N*. 47910. TEL INT SU.
Vrijdag 24 Augustus 1923 gg
PRUS OEI ADVERTENTlEM met Inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie*
dingen en Llefdadigheids-advertentiën voor de helft
der prigs- Voor handel en bedrijf bestaan zeer
vooraeelige bepalingen voor het adverleeren. Ecne
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
Het onderzoek der Fransche nota.
Lenden, 2 3 Aug. (R.) Reuter verneemt,
dat de Fransche nota gecirculeerd heeft bij de
Engelsche ministers, voor zoover te Londen aan
wezig. De financieele kont van de nota zal door
de treasury, de politieke en historische door
het Foreign Office bestudeerd worden. Men
verwacht geen kabinetsraad, ook al niet omdat
Baldwin geen verandering bracht in zijn voor
nemen Zaterdag naar Aix-les Bains te vertrek
ken. Naar men zegt, is nog niet besloten of de
Engelsche en Fransche premiers elkaar in
Frankrijk zullen ontmoeten. Welingelichte krin
gen zijn niet bereid een oordeel uit te spreken
over het gecompliceerde document, totdat dit
grondig door de deskundigen is onderzocht.
In verantwoordelijke kringen hecht men veel
gewicht aan het Belgische antwoprd, waarvan
rr.en verwacht, dat het mogelijkerwijs nieuwe,
belangrijke voorstellen zal bevatten, die den
toestand kunnen verbeteren.
Het Belgische antwoord wordt
pos Dinsdag o.s. gepubliceerd.
Brussel, 2 3 Aug. (B. T. A.) Het Belgi
sche antwoord op de Britsche nota zal waar
schijnlijk morgen te Parijs ter kennis worden
gebracht, om Maandag te Londen te worden
overhandigd cn Dinsdagochtend te Brussel te
worden gepubliceerd.
Vooreerst geen verdere stap-
pen van Engclond te verwach
ten.
Londen, 23 Aug. (R.) Reuter vernoemt,
dat er óa eerste twee weken geen nieuwe diplo
matieke stap van Engeland in de kwestie van
het herstel kon worden venvacht. Het lijkt
th?ns waarschijnlijk, dat Baldwin Poincaré zal
ontmoeten, als hij over twee weken uit Aix-les-
Bains terugkeert. Tegen dien tijd zal de Fran
sche nota door cn door onderzocht zijn en
zal het mogelijk zijn uit te maken, of een con
ferentie der geallieerden een goed resultaat zou
hebben. Men mag geen formeel of gedetailleerd
antwoord verwachten op de nota van Poin
caré, voor dat Baldwin in Engeland is tcrug-
gekeerd.
Het stadhuis van Buer bezet.
Bucr, 23 Aug. (W. B.) Vanochtend heeft
een sterke Belgische afdeeling het stadhuis be
zet. De bedoeling was de boete van 50,000
Fransche franken, aan de stad Bucr en de ge
meente Marl opgelegd wegens het doodschieten
van de wacht aan de Lippe, te innen.
Inbeslagneming von gelden.
Dus se 1 dorp, 23 Aug. (B. T. A.) Er is
gisteren voor ongeveer 100 milliard op ver
schillende plaatsen in beslag genomen.
Nationalistische leiders uitgezet
Dusseldorp, 2 3 Aug. (B. T. A.) Zeven
nationalistische leiders, gearresteerd in verband
met het werpen van een bom naar een afdee
ling Fransche soldaten, zijn uitgewezen.
Een Duitsche verecniging ontbonden.
Dusseldorp, 23 Aug. (B. T. A.) Gene
raal Degoutte heeft de ontbinding gelast van
de Deutsche Ehrenlegion, die een gevaar vorm
de vopr de bezettingstroepen en de openbare
orde.
Duitscher doodgeschoten.
Dusseldorp, 23 Aug. (B. T. A.) Een
patrouille tirailleurs heeft ten N. von Worms
geschoten op drie Duïlschcrs die, toen zij ge
sommeerd werden stil te staan, schoten losten.
Een Duitscher is gedood.
DE ECONOMISCHE CRISIS.
Een ministeiTond.
Berlijn, 23 Aug. (W. B.) Naar verluidt,
vindt hedenavond een zittipg van het rijkskabi
net plaats. Deze zal zich met de verdere loo-
pende kwesties bezighouden.
De middelen om aan de moeilijk
heden 't hoofd te bieden.
Berlijn, 23 Aug. (W. B.) Naar de B. Z.
am Mittag meldt, heeft de rijkskanselier in de
Wie een vriend zoekt zonder fouten, blijft
zonder vrienden.
't LAANTJE 3
vau
MAKGREET DIJKSTRA.
41
In Hoogevecü komt een dame binnen, die
dadelijk wegduikt tn den anderen heek \an
de coupé- En als een groote. zwarte slang
glijdt de. donkere trein weer voort door het
witte vela en Ilsko herinnert zich, hoe
graag ze met Vader naar die ..avondsnei"
ging zien, juist als er sneeuw lag.
,,'t Is of hij komt uit een sprookjesland.
Vader, zie je wel! Al die verlichte raampjes,
't zijn net vriendelijke oogen. En dat witte
dons op de kap! 'I Is vast een Kerst trein."
Ze sluit haar oogen en leunt haar hoofd
tegen "t grijs fluweel. De dame tegenover
haar doet wanhopige pogingen hij het slech
te licht te lezen. Maar ze moet het opgeven
en, sluit mismoedig haar hoek.
„Een vervelende reis, om dezen tijd van
't jaar. vindt u niet?"
,,'t Licht is slecht in den trein naar het
Noorden", ontwijkt Ilske.
Buiten is het nu donker, maar hier en
daar, heel in dc verte, ziet ze enkele licht
jes vriendelijk en vertrouwelijk wenken.
De trein gaat langzaam snort dan rate
lend een klein stationnetje voorbij.
gisteren met de partijleiders gehouden bespre
king er geen twijfel over laten bestaan, dat de
regeering besloten heeft dc uiterste middelen
toe te passen. Dc tegenwoordige Duitsche re
geering is, naar het blad zegt, misschien de
laatste, die langs constitutioneclcn weg de in
eenstorting von Duitschlands economische en
financieele leven kan voorkomen. Kan zij haar
economisch en financieel program niet verwe
zenlijken, don is er nauwelijks meer één weg
ter redding. Al wijst dc rijksregeering ook de
dictatuur af, toch zal zij niet terugschrikken de
dictatuur te gebruiken binnen de grenzen van
de grondwet, teneinde elke sabotage van haar
op de consolideering van de binnenlandsche ver
houdingen gericht program krachtig het hoofd
te bieden.
Dc minister van financiën aan
het woord.
Berlijn, 25 Aug. (W. BIn de zitting
der begrootingscommissie van den rijksdag werd
vandaag de financieele en economische toestand
von Duitschlcnd besproken. De voorzitter Hey-
mann (soc.-dem.) wees op het groote belang
van een oplossing, die aan de gevaren, die het
rijk met een enorme financieele en economi
sche ellende bedreigen, krachtig het hoofd zou
kunnen bicden.
De rijksminister van financiën ging in op den
ecor.omischcn en financicelcn toestand van het
rijk en betoogde, dat het kabinet de zaken
heeft overgenomen in een toestand, die niet
slechts in politiek cn sociaal opzicht zeer ern
stig is, moar tevens van financieel standpunt
uit bezien als wanhopig moet worden be
schouwd. De minister besprak uitvoerig de vijf
ernstige bronnen van het deficit der rijksfinan
ciën. De voornaamste is de uitvoering van het
vredesverdrag, die in Januari nog een bedrag
van 450 milliard mark heeft vereischt, dat in
Juli reeds tot vier billioen was gestegen, terwijl
voor Augustus met een aanmerkelijke vermeer
dering van dit bedrag rekening moet worden ge
houden. De minister heeft van meet af aan het
standpunt ingenomen, dat het voor de finan
ciën van het rijk verderfelijk was dat de spoor-
wegbesturen en ook de post hun tarieven veel te
laat hebben gewijzigd en ze steeds in onvol
doende mate bij de waardevermindering van het
geld hebben aangepast. Het is zeer te betreu
ren, dat de spoorwegen ondanks de aanzienlijke
verhooging der tarieven nog een deficit hebben
te boeken, dat voor de rest von het financieele
jaar nog tot ongeveer 450 billioen mark zal op-
loopen. Volgens de meening van den minister
moeten de spoorwegen een groot deel van de
gewone begrooting dekken. En volledige dek
king is niet mogelijk, zoolang de Roer-actie
voortduurt,
Dc noodverordening.
Be11 ijn, 2 3 Aug. (W. B.) Het rijkskabi
net zal heden definitief beslissen over de nood
verordening. Daarop zal de noodverordening on
middellijk aan den rijkspresident Ier ondertec-
kening worden aangebeden en vervolgens zal
ze zonder verwijl van kracht worden. Vol
gens de Vossische Zeitung zal in de zitting van
den ministerraad van heden ook nadere op
heldering worden gegeven inzake de vc*hou
ding van dc rijksregeering tot de directie \nn
de rijksbank.
Opheffing lijdelijk verzet.
Wij namen gisteravond het bericht op, dat de
bedrijfsraden te Essen Dinsdag besloten het
lijdelijk verzet op te heffen en weer aan het
werk te gaan. Om misverstand te voorkomen,
dient te worden meegedeeld, dat met dit lijdelijk
verzet niet de passieve tegenstond wordt be
doeld tegenover de Franschen, maar 't verzet
tegenover de Duitsche werkgevers.
Het goudagio der douanerechten.
B e r 1 ij n, 2 3 Aug. (W. B.) Voor het tijds
verloop van 25 tot en met 31 dezer is het
goudagio bij de betaling von douanerechten in
Duitschland bepaald op 87,189,900 procent
Invoer van Argentijnsch vee.
Wolff seint uit Berlijn d.d. 23 de?cr
Daar de aanvoer op de Berlijnsche centrale
veemarkt den lootsten tijd zeer sterk is ver
minderd, is men tot invoer van levend vee uit
Argentinië overgegaan. Van het eerste trans
port werden eenige runderen op de veemarkt
ten verkoop aangeboren. Zoodra er eenige ver
betering intreedt op het gebied van de valuta,
zal de invoer van Argentijnsch vee vernioede-
lijk een verdere uitbreiding ondergaan.
FRANKRIJK.
UIT DEN FRANSCHEN MINISTERRAAD.
R a m b o u i 11 e t, 2 3 Aug. (B. T. A.) In
den ministerraad heeft PoincaTé zijn collega's
op de hoogte gesteld van den buitenlandschen
toestand.
De minister van landbouw legde verslag
af van den buitengewoon goeden graanoogst.
NOORWEGEN.
De Spitsbergen-oveTcenkomsL
Christiana, 23 Aug. (V. D.) Dc Dcen-
sche regcering heeft het Noorsche ontwerp be
treffende de mijnen op Spitsbergen, nongeno
men. Het ontwerp is thans door olie bij het
Spitsbergen-verdrag betrekken mogendheden
goedgekeurd.
SPANJE.
DE SPANJAARDEN IN MAROKKO.
Madrid, 2 3 Aug. (B. T. A.) Tengevolge
van de operaties bij Tafarauin heerscht er groo
te opgetogenheid in het heele land. De koning
en de koningin hebben hun gelukwenschen ge
seind aan de troepen in Marokko.
Volgens de laatste medcdeeling heeft de strijd
9 uur geduurd. De vijand, die 9000 geweren
sterk was, bood hardnekkigen tegenstand, maar
werd ten slotte op de vlucht gejaagd, waarbij
hij tal van dooden cn géwonden achter liet.
I6|i8 Lannestraat. Amersfoort.
Madrid, 23 Aug. (B. T. A.) De minister
van oorlog deelt mee, dat de Spoansche verlie
zen bij Tafarauin 300 dooden cn gewonden heb
ben bedragen. De vijand is zwaar beproefd en
gedemoraliseerd. Hij liet tol van dooden en ge
wonden op het slagveld achter.
ALGEMEENE STAKING TE BILBAO.
Bilbao, 2 3 Aug. (B. T. A) De werklie
den hebben een algemeene staking afgekondigd
uit solidariteit met do stokende mijnwerkers.
Dit heeft tot enkele ^.singen geleid, bij een
waarvan ccn gewonde gevallen is.
ITALIË.
Ontploffingen.
Door het ontploffen van een slaghoedje, dat
achtergebleven was in een stuk van een oud
projectiel bij een oud-roestkoopman te Seste Ca-
lande, rijn, naar het B. T. A. uit Rome meldt,
4 menschen gedood en 9 gewond.
In de opslagplaats van Passé di Riva bij Vi-
cenza zijn verscheidene projectielen ontploft,
waardoor 1 mensch gedood en 2 gewond wer
den.
ZUID-SLAVIE.
PASITSJ.
Belgrado, 23 Aug. (B. T. A.) Uit offi-
ciecle bron wordt tegengesproken, dat ministei-
president Pasitsj voornemens zou zijn af te tre
den tengevolge van de houding van den Kroa-
tenleider Raditsj.
OOSTENRIJK.
Ontslag van staatsbeambten.
We en en2 3 Aug. (V. D.) Van 14 Juli tot
12 Augustus zijn, noar wij vernemen, 916 staats
beambten ontslagen.
Afnemende werkloosheid.
W e e n e n, 2 3 Aug. (V. D.) De werkloos
heid in Oostenrijk neemt voortdurend af. Het
aantal werkloozen bedroeg einde Februari
'167.470, einde Juni 92.058 en einde Juli
87.349.
Voor Wcenen en omgeving zijn de cijfers
respectievelijk 97.800, 61.868 en 59.186,
TURKIJE.
HET VERDRAG VAN LAUSANNE
GERATIFICEERD.
Constantinopel, 23 Aug. (B.T.A.) De
nationale vergadering heeft het verdrag van
Lausanne geratificeerd met 215 van de 235
stemmen.
De ontruiming van ConslontinopcT.
Londen, 24 Aug. (V. D.) In verband met
de ratificatie van het verdrag van Lausanne
door de Nationale Vergadering te Angora, zal
heden een begin worden gemaakt met de ont
ruiming van Constantinopel door de geallieerde
troepen.
GRIEKENLAND.
BLOEDIGE BOTSINGEN.
Athene. 23 Aug. (B. T. A.) De havenar
beiders in den Piraeus hebben bekend gemaakt,
dat zij vandaag het werk zouden hervatten.
Overeenkomstige berichten komen uit heel Grie
kenland. In den Piraeus heeft een bloedige bot
sing plaats gehad tusschen communistische sta
kers en troepen. Twee arbeiders zouden zijn
gedeed en 7 gewond.
CHINA.
HET BANDITISME.
Peking, 23 Aug. (R.) Roovers hebben een
Franschen geestelijke gevangen genomen te
Talifoe in het district Joennen. t
VEREEN IGDE STATEN.
Arbitrage-verdrag met Jopan verlengd
Washington, 23 Aug. (R.) Het arbi
trage-verdrag tusschen de Ver. Staten en Japan
is vandaag voor vijf jaar vernieuwd. Geen wij
zigingen- zijn in het tractaat aangebracht.
De Staascourant van 23 Augustus bevat
o. a. de volgende Kon. besluiten:
benoemd tot lid van de Rekenkamer van Ne-
dcrl.-Indië A. J. G. M. Gaillnrd, thans secreta
ris van den Raad van Ned.-Indië
eervol ontslagen als hoofd-ombtenoar van
administratie bij den dienst der rijks landbouw
proefstations W. F. J. Dingcmans
verleend de bronzen ecre-medaille der
Oranje-Nassau-ordc aan J. Kuijt, arbeider bij
de cacao- en chocoladefabriek Gebr, D. en M
Grootcs, te West zaan
bevorderd tot officier van administratie 1ste
kl. die der 2e kl. M. J.
HET REGEERINGSJUBILEUM.
Een onderhoud met de Indische
Prinsen.
Een medewerker van het Hbld: is erin ge
slaagd foto's te maken van en een gesprek te
hebben met de Indische prinsen. Hij vertelt
o. a.:
„De Indische prinsen maken' bizonder drukke
dagen door en, matincus als zij rijn, verwonder
de 't ons geenszins, dat wij Woensdagochtend
r^eds om negen uur verwacht werden in Hotel
^itte Brug in de residentie, teneinde daor de
Vorstenzonen in een van hun vele schilderachti
ge nationale kleederdrachten tc kunnen ver
eeuwigen.
Dr. Radjimon (lijfarts van den Soesoehocnan
van. Soerakarto) kwam ons al heel gauw opzoe
ken en met zijn innemende vriendelijkheid ver
telde hij ons, na kennis te hebben gemaakt met
den ons begeleidenden adsistent, die zich
evenmin vermocht te onttrekken aan de werke-
b'jk imponeerende hartelijkheid van den kleinen
medicus, dat de prinsen rich wel niet lang
zouden laten wachten, maar dat dc laatste hand
nog gelegd moest worden aan de klecding.
Wij bedankten defi dokter en toen wij dier.s
nationale costuum eens wat meer op de kepei
beschouwden, werd 't ons duidelijk, dat een
soortgelijke kleeding den drager bij het aantrek
ken wel eenige moeilijkheden, om van opont-
noud maar niet eens te spreken moet veroor
zaken.
Het viel ons op, dat de dokter zoo vlot was
met z'n Holland^ch en toen wij daar zijdelings
op zinspeelden, helderde hij ons op, dat hij zijn
geheele opleiding in Nederland had genoten,
dat hij aan de Amsterdamsche universiteit zijn
studies had voltooid.
Even later arriveerden eenige broers van den
Solo'schen prins, prettige, aardige, innemende
jongelui, die reeds jaren in Nederland verblij
ven en die alleen door hun huidkleur rich on
derscheiden van den Westerling van voorname
familie.
Een der broers studeert te Delft, de ander,
gestoken in de uniform van luitenant van het
Indische leger, piepjong nog zoonis hij daar in
zijn onberispelijk sluitende uniform voor ons
stond, vertelde, dot hij aonstaanden Zaterdag
te Nijmegen beëedigd zou worden en dat rijn
broer deze voor hem buitengewoon belangrijke
gebeurtenis met zijn gevolg hoopte bij te wonen.
De derde en jongste broer van den prins be
zoekt in Leiden de Hoog ere Burgerschool.
Wij waren juist onderling in een gezellig ge
sprek gewikkeld, toen pangcron ario Koesoemo
Joedo met den onder-regent van Solo, raden
mas ngabehi Soedjonopoero de kamer binnen
kwam. Het was een eigenaardig gezicht de her
ren te zien, in de smaakvol-ingcrichte hotel
kamer, die met haar inrichting van meubelen
naar Westerschcn trant zoo opvallend, maar
daarom tevens ook zoo aardig efstok bij de
hoogst eigenaardige, maar daarom niet minder
schilderachtige kleeding van de Oostersche be
zoekers. De pangeran, magere jonge man, met
een rijzige gestalte voor zijn ras, dat niet uil-
munt door lengte, was de voorkomendheid zelve.
Zonder veel enthousiasme, maar af cn toe toch
wel met een vonkje geestdrift in zijn intonatie,
vertelde hij van rijn reis naar Nederland, die op
den 12en Mei te Batavia begonnen, in Europa
op tal van plaatsen op de meest prettige wijze
onderbroken is geweest.
In Genua was hij gedebarkeerd en na een
poosje in Italië te hebben vertoefd (de prins
bezocht onder meer Rome en Pisa, van welke
plaatsen hij de prettigste herinneringen bewaart,
bracht hij nog eenigen tijd in Zuid-Frankrijk
door.
Te Parijs verbleef hij 22 dagen cn toen wij
hem vroegen of het verblijf in de ville lumière
beantwoord had aan zijn verwachtingen, lichtte
er een glans van stille bewondering over zijn
effen, niet licht uit de plooi rokend gelaat.
Hij bleek voor het eerst in Nederland te zijn
en, naar hetgeen hij ons terloops vertelde, be
viel 't hem hier opperbest. Zeer waarschijnlijk
blijft hij tot begin October hier en dan is het
lang niet onmogelijk, dat rijn broer, de luite
nant, die anders toch binnenkort naar rijn be
stemming in Indië moet, met hem door Kle&-
Azië, dus langs een omweg, de terugreis aan
vaardt.
De dokter en de prins hebben ons, na hun
indrukken over Nederland en het buitenland in
vergelijkenden zin vluchtig te hebben weerge
geven, verteld van de hartelijke ontvangst, welke
hun ten hove ten deel was gevallen.
Ook waren zij bereid ons enkele bijzonder
heden mee te declen aangaande het nationale
costuum, de pradjoeritan, zooals dat in de
oorspronkelijke taal genoemd wordt.
Toen wij den prins voor de lens kregen, droeg
hij op het fluweclen buis de Siomeesche Kroon-
oide en het officierskruis van het Nederlandsch
Indische Leger. De dokter was getooid met de
versierselen van de orde van Oranje Nassau. De
prins en de dokter droegen een hoofddeksel van
precies dcnzelfden vorm, zeer eigenaardig en on
gewoon van model. Wel merkwaardig, dat dit
hoofddeksel. Songkok geheetcn, door beiden in
dezelfde uitvoering gedragen wordt, do^r overi
gens in de kleeding van de heeren zoo opvallend
veel verschil is.» Het costuum van den dokter
is voor Westerschc oogen ongetwijfeld een ver-
rossing, zij het dan ook in min of meer sobcren
vorm. Dot van den Solo'schen prins is er op be
rekend een indruk van buitengewonen luxe te
maken. Wanneer wij een vergelijking maken
tusschen de kleeding van de twee prinsen (de
Djoija'sche prins kwam, met gevolg, later
de kamer binnen en toonde zich eveneens
iemand van innemende, hoogst welwillende ma
nieren), dan valt direct op, dat de Solo'sche
Nu is ze bijna thuis.
Ze neemt haar taschje en beaenkt op eens,
hoe ze zonder koffer en kleeren is: „Bas
zal vreemd opzien".
Z kijkt uit het raampje.
Dat is de stationschef en ja... daar naa«t
hem staat Vader, Vader met zijn lieve goedi
ge ooeen achter zijn groote brilleglazen.
En daar ziet Ilske blinken, als een veilig,
vertrouwd punt, Moekcs gouden oorijzer.
Moeke is zelf gekomen. Moeke, die zoo echt
heerlijk hang is voor harde sneeuwballen,
gladde glijbaantjes en onverwachtsche glip-
pertjes van haar anders zoo vasten voet-
Bis is er ook.
Vader ziet haar al.
«.Hallo. Ilske". hij steekt zijn arm omhoog
en haastig licht hij, groetend, zijn hoed voor
een bekende.
Ilske kan het portier niet op^n krijgen,
maar gelukkig, nu is ze in veilige haven en
Vader zal helpen. En ze voelt zich weer ge
heel kind. dat even, heel even maar, onver
mengd blij is weer thuis te zijn.
„Ilske!"
Vaders armen tillen haar uit den wagon.
„Moeke", ze reikt Moeke haar handen,
beide.
„Kindje, wat ben ik blij!"
„Waar is je regu. Ilske?" vraagt Vader-
„lk heb niets meegenomen", lacht ze ze
nuwachtig.
„Dan maar zoo", zegt Vader: „De koffer
Van de iuffer zal nog wel komen. Bas".
„Bas", blij lacht Ilske hem toe, „hoe is
liet thuis? Alles goed? Kleine Bas cok?"
Bas' dikke, bolle wangen glimmen van
vadertrots.
,,'t Is zoo'n kleine rekel", vertelt hij glun
der. „Goed, dot je eens komt, juffer. Bles
is er niet vanWege de gladdigheid, dat be
grijp je."
Moeke neemt Ilske onder den arra.
„Kom, Vader!
„Moeke, ik ben nog nooit zoo blij geweest
met uw oorijzer, als zoo even! Weet u wel.
ik profercerde altijd dat van Aukje. Weel
u het nog?"
Moeke knikt.
In de wagen praten ze eer$t nog druk
over allerlei gewone dingen, maar steeds
langer en zwaarder valt dc stilte en in
't veilige duister zoekt ilske Moekcs hand.
De tranen dringen haar naar de oogon.
Ze denkt aan heel vroeger, toen ze nog een
klein meisje was en ze denkt aan Hans,
hoe zijn warme hand zich sloot om haar
bruine, kleine vingers.
Ze zwijgt nu geheel en ze voelt zich bijna
gelukkig om zoo stil te kunnen zitten. Ze
kan niet denken en ze probeert het ook
niet- Ze laat zich rustig gaan cn haar oogen,
moo van het staren in al dat glinsterend
wit, sluiten zich.
,J!)e straatweg", zegt Vader.
Ilske glimlacht, antwoordt niet.
„We zijn er".
In de open voordeur, de witte keuken
lamp hoog in de hand, staat Aukje en jonge
Bella springt blaffend op tegen het rijtuig.
Oude Bella is wijzer, waagt zich niet in de
kou, maar steekt haar natte snoer, dwin
gend in Aukjes rokken.
,,Kmd, hoe verzin je 't, om in dit weer te
komen", moppert Aukje. „En heb jo geen
eens overschoenen aan en waar is ie kof
fer? Hoe verzin jc't! Ik heb drie kruiken
in je bed gelegd, de groote koperen ook!"
„Mopper niet, Aukje", z.cgt het jonge
meisje en ze geeft de oude meid een zoen.
„Ben je niet een beetje blij?"
„Dat nou wel, maar 't is God verzoeken
in dit weer en zonder overschoenen Paa op,
malle hond!"
Als een dolle springt de oude Bella te-gen
Ilske op. Ze vergeet haar stramme leden en
waagt den sprong cn met een forscne lik,
dwars over haar gezicht, heet ze haar wel
kom.
Met hoogen rug en zoet spinnend geeft
Poes zachte duwtjes en kopjes tegen Ilskes
been.
„Bella, Bella, wacht dan, ja, je bent ccn
zoete hond van de vrouw, en Poeleke, kleine
Poeleke, ben jij daar ook?"
Poes' hooge rug staat bol van kattonhoog-
moed, en door haar zalig toegeknepen oogen
kijkt ze hautain naar 't dolle doen van
Bella.
„Ga naar binnen Ilske, kom, kind!"
„Ja vader Wacht, dat is kleine Bas,
wat ben jij groot geworden!"
Verscholen achter Aukje, zijn allerbeste
vriendin op de heele wereld, staat de minia
tuur Bas daor, zijn linkerhandje bijna
geheel in zijn mond, zijn bolle wangen paars
van do kou-
„Pa-st hij goed op, Aukje,? Kan hij al
fluiten?"
Maar nu snijdt Vader, alle discussies af
en hij neemt haar mee. de kamer in.
Wat is het daar heerlijk en veilig en
warm!
Ilske zit in Moekes leunstoel. Aukje wrijft
haar verkleumde voeten, draagt een warm-
waterstoof aan en moppert en eindigt met:
„o, mien wichie, mien wichie, wat ben ik
bliedc!"
Dien avond is er niets dan een weldadige
rust in Ilske. Ze zit gedoken in een warme,
wollen Jurk van Moeke, dio haar veel te
wijd is, met oude kleeren aan. die nog thuis
gebleven zijn.
En langzaam ontdooit ze en wordt ze
warm cn voelt weer de heerlijkheid van het
eigen tehuis. Rustig brandt onder de hooge
chocolndc-kctel. waarin Aukje slemp klaar
gemaakt heeft, het kleine lichtje.
Waarheen Ilske ziet, overal ontmoeten
haar oogen bekende plekjes en dingen, die
haar vertellen van haar goede jeugd.
Vader dampt uit zijn kleine, roode pijpje!
„In Amsterdam rooken ze alleen sigaren.
Lang zoo gezellig niet! En ik heb daar niet
één keer een oorijzer gezien."
Er is geen woord gesproken maar Ilske
ziet aan de stille, ernstige uitdrukking, dio
er soms even over Vaders zonnig «gezicht
glijdt en aan de innige teerheid van Moeke:
ze weten.
Laat in den avond, als ze eindelijk op
staat, om naar haar eigen kamertje te gaan,
vraagt ze het: „Moeke, u en Vader..."
Maar Vader legt zijn hand op haar schou
der.
„Morgen. Ilske in 't volle licht!. Je bent
nu moe en op. .Te kan do dingen niet frisch
cn moedig aanzien."
„O ja. Vader! Morgon, als dc zon schijnt!
Nu niet!"
En Moeke zegt heel stil en innig: „Nu ga
j'e alleen maar rustig en veilig slapen,, iu
je eigen bedje, in ons oude huis!" -
XXIII.
Den volgenden 'dag schijnt <Ie zon, de wit
te sneeuw, die alles omgetoovord had in een
sprookjeswereld, smelt weg voor die warme
stralen en de straat is een modderpoel.
Maar boven die vuile, zwarte massa, ziet
Ilske het blceke zonlicht spelen op de grau
we bast der boomen; ze ziet witte wolkjes
drijven langs den hemel, die gisteren zoo
grijs en dof en grauw was en de dwaze,
jonge Bella een achter achterklein
dochter van de eerste Bella zoekt zich te
kosteren in 't kleine plekje zon op de bank
buiten.
Maar alleen een malle, jonge hond kan
zoo iets verzinnen en van een zwak winter
zonnetje die kracht verwachten.
Toch is het alles anders nu, daar buiten.
Nergens, nergens ziet Ilske een ontwaken
van lovennergens nog, maar 'tis, of
er even gaat een geheimzinnige trilling door
de zwijgende aarde-
(Wordt vervolgd).
