AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Firma P. E. RINTEL. VARKENS/AARKT 10-15 TEL. 582
Tijdens de feestweek exposeerera wij de nieuwste modellen
Mantels, Mantelcostumes, Japonnen
VOOR HET KOMEND WINTERSEIZOEN.
In Eenwïgheidslicbt
ABOKNEMENTSPRIJS rj 7?^ T
DE EEMLANDER
BUITENLAND.
„L' H1ROWDELLE"
BINNENLAND,
FEUILLETON.
22e Jaargang No 49
toort 7 2.10, idem franco
per post f 3.—, per week (met gratis verrek cnag
te^ea ongelukken) f 0.17^, afzonderlijke nummers
0.05.
99
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ARNHEMSCHE^ORTWAL 2A.
POSTREKENING N*. 47910. TEL INT. 513.
Maandag 27 Augustus 1923
PROS DER ADVERTENTlFM met inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer f 0.25, dienstxanbie»
dingen en Liefdadigheids-advextenticn voor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordeelige bepalingen voor het adverleeren. bene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
De Jubileumfeesten.
Deze week zullen te Amersfoort de fees
ten, ter herdenking van het zilveren
rege erin gs jubileum van H. M. de Koningin,
worden gehouden. Wij staan volstrekt niet
in een hoera-stemming tegenover deze fees
ten, dit laten we volgaarne over aan de
chauvinisten, die in groote luidruchtigheid
hun liefde voor het Vorstenhuis meenen te
moeten demonstreeren. bi hoeverre de tijds
omstandigheden zich leenen voor die luid
ruchtigheid, moeten zij maar voor zich zelf
uitmaken.
Maar ook staan we niet aan de zijde van,
hen, die meenen dot er feitelijk niet derw
minsten1 grond voor feestvieren bestaat.
Integendeel zijn wij er van overtuigd, dat
(het achter ons liggend regeeri ngs lijdperk
zooveel reden tot dankbaarheid heeft gege
ven, dat er alleszins aanleiding bestaat den
mijlpaal in H. M.'s regeering niet te pas-
seeren zonder uiting aan die dankbaarheid
te geven. Niet steeds is het leven in den
Staat langs een effen wegje gegaan. Moei
lijkheden op staatkundig gebied deden zich;
vooral in de 'bittere oorlogsjaren, meerma
len voor. Bn steeds heeft de Koningin ge
toond een hooge opvatting van haar taak
te hebben, nimmer het contact met de haar
ter zijde gestelde regeering verbrekend. Met
de grootste toewijding heeft zij rich gege
ven aan de taak, die wet en traditie den
constitutioneelen vorst toewijzen.
Dat dit voor de rustige ontwikkeling van
een land van niet te onderschatten waarde
is, zal ieder, die zich met de staatkundige
geschiedenis vam een land, ook van het
onze, inlaat, gretig moeten toestemmen.
En niet lettend verder op laten we
zeggen de persoonlijke eigenschappen
van H. M. de Koningin, als daar zijn haar
meeleven met land en volk, haar helder
oofdeel en gezond- verstand, haar kalme be-
raitenheid en juiste zeggingskracht, waar
aan minister Treub in rijn bekende boeken
over den oorlogstijd) hulde brengt, eigen
schappen die haar trouwens ook als Vorstin
sieren, meenen wij dat dit één-e feit, de
streng constitutioneel© opvatting van haar
teak, voldoende is het hoofd ven den Staat
te eeren en te huldigen 'bij een jubileum als
thans gevierd wordt.
En nu kunnen we ons verschuilen achter
de huidige malaise en weemoedig doen over
het geld, dat zooveel beter gebruikt had
kunnen worden, wij wensohen aan de op
rechte gevoelens dergenen niet te twijfelen;
maar tooh kunnen we ons hun mentaliteit
niet el te 'best indenken. Voor de groote
massa van ons volk is een nationaal feest
toch nog een lichtpunt en nu vragen wij ons
af, is het nu werkelijk zooveel beter ét maar
te jammeren over de slechte tijden en hun
die er behoefte aan hebben het opbeurende
en öpvTOoldjkende van een waardig feest te
misgunnen? Wij geloovan dat niet en ach
ten het geld daaraan besteed niet wegge
gooid.
Hoe nuchter ook staande tegenover de
Ifeestviering als zoodanig heeft het ons toch
goed gedaan, te zren hoe op tal van plaat
sen met een ijver en toewijding is gewerkt
om door een passende versiering mede te
werken tot verhooging der feestvreugde. En
met bijzonder veel genoegen hebben we
kunnen constateeren hoe in onze door en
door vermaterialiseerde tijden tooh nog
geestdrift ontgloeit voor een Oranjefeest,
dat meer dan eenig ander reden tot herden
king vindt.
Wij hopen; dat Amersfoort de feesten
waardiglijk zal vieren en dat bij het einde
der feestweek. met groote voldoening zal
kunnen worden teruggezien op de dagen-,
die dan achter ons liggen.
DUITSCHLAND.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
Het Belgische antwoord.
Londen, 2 5 Aug. (R.) Naar verluidt, zal
het Belgische antwoord Maandag aan den Brit-
schen gezant in Belgie worden overhandigd.
Men verwacht, dat de nota ten eerste de Bel
gische prioriteit ten aanzien van de schadever
goedingen zal behandelen, ten tweede de wet
tigheid van de Roerbezetting cn ten derde voor
stellen zal bevatten voor onderlinge overeen
stemming tusschen de geallieerden ten aan
zien van de schadevergoedingen.
Nieuwe verordeningen von
Degoulte.
Dusseldorp, 2 6 Aug. (B. T, A.) Gene
raal Degoutte heeft een verordening uitgevaar
digd, krachtens welke het verboden is postdui
ven buiten het bezette gebied te brengen, of
ze in het bezette gebied in te voeren. Het
fokken en vervoer van postduiven in het Roer
gebied en het bruggehoofd van Dusseldoip is
slechts op bepaalde voorwaarden toegestaan.
Een andere verordening beveelt het aanplak
ken op een zichtbare plaats buiten de bank
gebouwen en wisselbureaux van de koersen
voor het wisselen van Frnnsch en Belgisch
geld in marken. Op overtredingen worden zwa
re straffen gesteld.
De houding der Diritschc
arbeiders.
Essen, 25 Aug. (W. B.) Do Franschen
hebben de mijn Blumcnthal weer verlaten, nadat
zij het personeel tevergeefs hebben getracht te
bewegen tot het hervatten van het cokesbedrijf.
De arbeiders zijn nu weer op het werk ver
schenen.
Gelden in beslag genomen.
Berlijn, 25 Aug. (W. B.) Uit het Roer
gebied wordt berichtTc Bochum wenschten
leden der Franscho politie, dat haar 10 mil
liard mark ter hond werd gesteld. Toen dit
werd geweigerd, namen de Franschen alle gel
den, ten bedroge van verscheidene milliarden
mark, weg cn arresteerden den leider der
„Sporkosse". In de stedelijke „Sparkosse" wer
den 15.5 mil li oen mark in beslag genomen.
Dusseldorp, 26 Aug. (B. T. A.) De
bezettingsautoriteiten hebben een bedrag van
94 milliard mark in beslag genomen, dat be
stemd was voor het uitbetalen van loonen aan
lijdelijk verzet plegende spoorwegarbeiders.
DE ECONOMISCHE CRISIS.
De noodverordening.
B e r 1 ij n, 2 5 Aug. (W. B.) Naar wij van
welingelichte zijde vernemen, zal de in de laat
ste dagen herhaaldelijk in de Duitsche pers ter
sprake gebrachte noodverordening betreffende
de aflevering van deviezen heden nóg door
president Ebcrt worden geteekend en in de
•Duitsche Maandagochtend-pers worden gepu
bliceerd.
SPANJE.
DE SPANJAARDEN IN MAROKKO.
Parijs, 2 6 Aug. (B. T A.). Volgens het
Journal loopen te Madrid geruchten, dat de
voornaamste aanstokers van de muiterij te Ma
laga gefusileerd zouden zijn.
BULGARIJE.
DASKALOF VERMOORD
Uit Praag aan de Tel. d.da-26 Aug.
De vroegere Bulgaorsche gezant te Praag,
Daskalof, werd heden op straat door een stu
dent door een tweetal revolverschoten vermoord.
Daskalof werd onmiddellijk in een ziekenhuis
opgenomen, waar men trachtte door een spoed
operatie zijn leven te redden. Hij stierf echter
korten tijd later. De doder, die rich Nikolas
noemt en voorgeeft te Bof ia te wonen, is ge
vangen genomen. De secretaris von Daskalof,
die zich in zijn gezelschap bevond, werd licht
gewond.
is|!8 Lansestraat. Amerstoort.
REEDS OSmKGEH DE EERSTE ZEHOIHS
NAJAARS-ART3KELEN
IN HOEDEH ES COHFEGTIE
DRAAGT ONZE REQENKLEEDING
Daskalof gold als een der vurigste aanhan
gers van de regeering-Stemboelski. Na den val
van dit kabinet was hij-de e enige diplomatieke
vertegenwoordiger, die de nieuwe regeering te
Sofia net erkende. Hij was een vurig ijveroar
voor de overeenstemming tusschen Bulgarije en
de Kleine Entente.
Of de moord uit politieke motieven Is ge
pleegd, zal het in gang zijnde onderzoek moe
ten uitwijzen.
JAPAN.
DE OPVOLGER VAN BARON KATO.
Tokio, 25 Aug. (R.) Graaf Oesjida js tot
eersten minister ad interim benoemd.
HET REGEERINGSJUBILEUM.
De aankomst van H. M. de Koningin
tc den Haag.
Men meldt ons uit den Haag
De terugkeer Zaterdag tegen den avond, van
de Koningin en Prinses Juliana tc 's-Graven-
hage van het Loo, kan als een werkelijk voor
proefje gelden van de belangstelling in Harer
Mojesteit's aanstaand jubileum cn vooral ook
von de drukte, die cr tijdens de komende feest
dagen in de Residentie te verwachten is.
Het uur van aankomst van den Staatsspoor-
trein was 6 uur 21 minuten. Maar zeker reeds
een uur van te voren waren de straten in de
onmiddellijke omgeving van het station en
vooral dc Rijnstraat zelf, waar zich het Staats
spoorstation bevindt, zwart van de menschen.
Van het station af tot den Bezuidenhout was
de struat door driedubbele rijen menschen be
zet, zoodat gerust kan gezegd worden, dat dui
zenden waren opgekomen om den terugkeer
van de vorstelijke jubilaresse te aanschouwen.
Terwijl ook op het perron honderden aanwe
zig waren.
Er waren ditmaal, blijkbaar op verlangen
der Koningin, geen autoriteiten ter ontvangst
aanwezig, zoodat Koningin cn Prinses, na zich
enkele oogenblikken in de wachtzaal met de
medegekornen leden van het gevolg te hebben
onderhouden, dadelijk de gereedstaande open
auto's konden bestijgen.
Een geweldig gejuich ging op dat moment
uit de menigte in de Rijnstraat op. En toen de
auto zich in beweging stelde drong men, waar
men er een kansje toe zag, naar voren om op
de allerhartelijkste .wijze do Koningin en haar
dochtertje toe te juichen en toe te wuiven met
zakdoeken, hoeden, petten en handen. De ko
ninklijke auto moest, de gehecle Rijnstraat uit,
cn ook nog langs een gedeelte van den Bezui
denhout, in zeer langzamen gang rijden, al
vorens op snellere wijze den Tocht naar het
landhuis den Ruigenhock onder Scheveningen
,te kunnen voortzetten.
Huldeblijk Boskoopsche kweekers.
Als H. M. de Koningin Vrijdag van den in-
tochts-rit van het Koninklijk Paleis in het
Noordeinde zal zijn aangekomen, zal Hare Ma
jesteit onmiddellijk in de voorvestibule een
commissie uit Boskoop ontvangen ter aanbie
ding van het huldeblijk der Boskoopsche kwee
kers, bestaande in het aanbrengen van de
bloem- en plantenversiering vóór cn in de ves-
tibulcn van het Poleis, waaraan thans ijverig
gewerkt wordt.
Deze commissie zal bestaan uit den burge
meester van Boskoop, den heer P. A. Colijn,
namens de gemeenteden heer J. H. van
Straatcn van Nes, namens de tuinbouwers en
voorts uit mej. N. van Geldcrcn en de heeren
C. Ph. Mocilnnd, 't Hart cn van Gemcren.
Huldeblijk Indische Officierscorps.
Nomens het Indisch officierskorps zal aan
H M. de Koningin op 31 Augustus een hulde
blijk worden aangeboden, bcstaende uit een
zinnebeeldige voorsteiling van ons koloniaal
leger, in kunstnooldwcrk uitgevoerd.
Het Indisch gedenkboek.
Tc Weltevreden is aangebracht de doos van
gedreven zilver, waarin het voor H. M. de Ko
ningin bestemde exemplaar van het Indisch
Gedenkboek zal worden gelegd.
Deze doos meet 45 bij 38 bij 12 c.M. cn is
versierd met Hindoe-motieven op de zijkanten
en het deksel. Zij werd vervaardigd door den
besten Balischen zilversmid, volgens inland-
schen opzet, onder toezicht van dc fa. Von
Kempen, Begeer cr. Vos.
Deskundigen roemen cc doos als ccn kunst
werk van groote waarde.
Het kunstwerk zal officieel aan den land
voogd, als vertegenwoordigfij der Koningin,
worden aangeboden.
To Parijs.
Men schrijft uit Parijs aan het Hbld.:
Het comité tot herdenking van het jubileum
der Koningin alhier heeft het progTamma van
de plechtigheden en feestelijkheden op 6 Sept.
als volgt vostgcsteld:
9.30 's morgens: nederlegging van een lcrans
voor het standbeeld van admiraal Gaspard de
Coligny, achter het kerkgebouw van het
Oratoire.
10 VK12 uur: Protestantsche eeredienst in
ditzelfde kerkgebouw.
IIVk12 uur: Roomsch-katholieke eeredienst
in de kerk Saint-Germain-l'Auxerrois, tegen
over den hoofdingang von het Louvre-paleis
2 3 uur: Isrnëlietische eeredienst in de
synagoge Rue ChasseloupijLaubat 14.
3/3—5}$ uur. Receptie door Z. E. Jhr. dr. J.
Loudon, gezant der Nederlanden te Parijs, in
het gezantschapsgebouw, 85 Rue de Grenellc-.
waarvoor geen afzonderlijke uitnoodigingen ver
zonden worden, cn waar alle in Frankrijk ver
blijvende Nederlanders welkom zijn.
Op deze receptie zullen om half vijf hulde
blijk cn oorkonde door den voorzitter van het
Parijsche Herdenkings-Comité eon Jhr. Lou
den, als vertegenwoordigcr van Hare Majesteit,
worden overhandigd.
7.30 Diner in Hotel Lutetia, Boulevard Ras-
pail 43.
10.30 Soirée dansante in Hótel Lutetia.
In de bijgevoegde circulaire wordt onder
meer gezegd:
„Zooals wij in onze Juli-circulairo hebben me
degedeeld, heeft H. M. te kennen gegeven dat
Zij de voor een Hoor nan te bieden huldeblijk
bijeengebrachte gelden wer.scht te bestemmen
tot leniging von den nood, die door Ncder-
londsche behoeftigen, zieken en ouden van da
gen, te Parijs geleden wordt. In overeenstem
ming met dien wcnsch zal dit bedrog non jhr.
Loudon, vertegenwoordiger van H. M. te Parijr,
worden aangeboden op de receptie, die Z. E. op
den herdenkingsdag van de troonsbestijging in
het Gezantschapsgebouw zal houden. Alle in
Frankrijk verblijfhoudende Nederlanders zullen
bij deze receptie welkom rijn.
„Van de aanbieding wordt een oorkonde op
gemaakt, getcekend door den Nederlrmdschen
kunstenaar Kees Roovers, en die tcgelffk met
het huldeblijk zal worden overhandigd, ('ij be
vat de namen van nllen die aan het hut bblijk
hebben bijgedragen.
„Wij hebben verder gemeend in den geest
onzer Koningin te handelen door alle in Parijs
vertoevende Nederlanders in de gelegenheid te
stellen dien dog elk naar zijn gezindte een
godsdienstoefening ter cere van H. M. bij tc
wonen. In verband daarmede zou ons comile
het op hoogen prijs stellen als een zoo groot
mogelijk aantal landgenooten bij deze gods
dienstoefeningen aanwezig zou zijn, waartoe de
diensten op opeenvolgende uren vastgesteld
zijn.
DE GOUDSCHE LANDBOUW
TENTOONSTELLING.
Bezoek der Koningin-Moedor.
H. M. de Koningin-Moeder is voornemens
Dinsdagvoormiddeg een bezoek to brengen aan
de Goudsche land- en tuinbouwtentoonstelling.
EEN INTERVIEW MET DEN
EX-KROONPRINS.
Gepubliceerd in dc Matin.
Het B. T. A. seint ons uit Parijs:
De Matin publiceert een interview met den
ex-kroonprins, die verklaarde dat hij weldra aan
do regeering van het Duitsche rijk machtiging
zal vragen om in Duitschlond terug te keeren,
teneinde daar als eenvoudig burger te leven op
zijn eigendommen in Silezië. De kroonprins
voegde hiornan toe, dat hij niet in zijn land
wilde terugkeeren op eene onwettige manier,
opdat zijn terugkeer tot geene enkele ongere
geldheid aanleiding zou geven. De kroonprins
van
MARGREET DIJKSTRA.
43
„Eerst, och, we zijn maar zulke gewone
[menschen en we hebben zoo'n behoefte aan
een beetje warmte en liefde, eerst hoopten
[we, dat je veel geluk mocht vinden..."
f „Ja, hè Moeke", zegt ze met een snik,
uVcel geluk!" on ze knielt bij Moeder neer
en kijkt verlangend op.
„Toen... wenschten we... dat je naar het
hoogste in 't leven zou grijpen, en Vader
zei: dat beteekent, dat ze lijden zal!"
„Moeke", fluistert het meisje bang.
„Maar... we begrepen later, het .beteekent
Iwinnen aan dieper vreugd. Die diepere
vreugd kiest Hans en die moet jij ook
kiezen!"
„Nee", zegt 't meisje hartstochtelijk, „die
kies ik niet. Ik grijp niet zoo hoog. Ik w l
alleen een beetje gewoon menschelijk geluk
voor mij. voor Hans. Vooral voor Hans. En
ik alleen kan hem dat geluk brengen en ik
zal het hem brengen. Ik zal me op zijn weg
stellen, overal en telkens weer. Ik waag don
strijd. Ik heb het hem gezegd ook: ik durf
alles. De wereld, de menschen, ik lèch om
ze. Hij hoeft me niet tc trouwen. Ik blijl
bij hem. Ik ontneem haar niets, ik kan
haar niets ontnemen. Jeanne is dood, hoort
u, geestelijk dood en ik heb ook recht op
geluk. Het gaat niet ten koste van een ander
Ilc ontneem niemand iets!"
„O, jawel, toch wel. Jc ontneemt Hans
den eerlijken vrede met zichzelf!"
„Daarvoor zal ik hem dan wat anders
I brengen oneinrlir veel mooi."»- nvr>-
u, wat ik wou? Ik ben geen kind meer: ik
wilde, dat hij dien avond gebleven was. Ik
wilde het, dan was ik nu al zijn vrouw on
dan was hij nooit meer teruggegaan."
„Nee, dan was hij gebleven!"
„En was hij toch gegaan... misschien was
God zoo goed geweest, me een kind te
geien!"
„God. Ilske?... Heb jij dan nog God noo-
dig? Je hebt je leven immers geheel in eigen
hand genomen?"
„Ja", zegt ze met een snik, „ik durf alles,
alles!... Moeke, zooals Hans is!"
„Lieve Ilske... breng niet de leugen in
zijn leven! Breng hem het geluk, dat het
verste reikt! Ilske... mijn meisje... vraag
eens, wat God van je wil? Toe kind, toe!"
„Denkt u dan, dat deze gcluksdrang niet
van God is? U, die altijd alles tot Hc-m her
leidt! U. die altijd zei: „dood niets, wat
waarlijk leeft, u duwt me ook terug!"
„Ik duw je niet terug cn laten leven is
niet laten woekeren, ten koste van wat be
ter is. Kind, laat Hèm kiezen!"
Maar dan verheft zich de eeuwenoude
strijd van den mensch: „Ik wil zelf kiezen",
zegt Ilske en ze wendt zich ver Van Moeke
af.
„Ilske maak er Zijn zaak van. Ik zal
je niets vragen, ik zal je niets weigeren en
Vader ook niet. Kind, je hebt dc verlaten
heid gekend. Alleen wat hij wil!"
Nu keert Ilske zich naar Moeke toe en ze
legt de hand op haar schouder.
„Dus", vraagt ze langzaam, „dus u wilt:
een geheel verbroken leven, alleen om
dat God het misschien eischt?"
„Ook censwillend zijn!"
Maar Ilske duwt haar terug.
„U is hard, u is slecht", stoot ze uit, „ik
wou, dat u mc nooit van God, van Christus
gesproken had! U is slecht!" en ze vlucht
\ve.g naar boven, naar haar eigen, kleine
kamertje, en de denr, die naar Moekes
slaapkamer leidt, sluit ze stevig af.
DaarhtM'-u liet weer fe-mr i" rlie-*-
slaap de zwijgende natuur, maar verborgen
voor aller oog, groeit het levenswonder, dat
komen zal, onweerhoudbaar, te zijner tijd.
XXIV.
Op de oude hoeve wordt er niet meer ge
sproken over Ilske en Hans. Ilske is nu al
een paar weken thuis. Maar om haar klee-
ren in de stad heeft zc niet geschreven. Dc
post bren(gt kleine fladderbriefjes van Pit,
die vraagt en smeekt en dreigt met groote
woorden.
Moeke antwoord en in de koffer, die nu
komt, zitten allerlei geheimzinnige pakjes.
Ilske weet niet, wat Moeke schreef, ze
vraagt er ook niet naar. Dat is het eenige
goede, dat zo hier beveiligd is tegen Pits
nieuwsgierige, brutale oogen en haar rate
lend tongetje.
Dieuwe Eoukcma voelt zich angstiger
worden.
Ilske merkt het niet, ze ontwijkt Moeder
en durft haar niet in do oogen zien, maar
aan Vader klampt zij zich vast en'ze verge
zelt hem trouw op al zijn tochten.
Zo is oninstig en gejaagd en haar gezon-
ae levenslust heeft zich omgezet in oneven
wichtige uitbundigheid.
Maar na dien eersten tijd, van zich zelf
en niets aan te durven zien, worden de uren
stiller en langer. Ze trekt zich terug op haar
eigen kamertje, waar het kleine potkachel
tje lustig snort. Ze neemt boeken mee uit
Vaders bibliotheek, maar den volgenden dag
zet ze ze ongelezen terug.
Soms ook, slaat zc haar oude regenjas om,
en loopt ze ver, ver van 't goede dorp en de
vele menschen, van wie ze houdt, weg van
hun allen, de donkere heide op.
Er zijn vele modderige plaatsen, waarin
Ilskes voet diep wegzakt, maar ivaar de
heide steviger beplant is, steken de donke
re plekjes als droge eilanden omhoog.
Dc lage, plaggen hutten heeft Ilske op
I 't dorp vertoont zij zich met en Tante Louise
heeft ze nog niet ontmoet.
Op die eenzame, stille heide met boven
zich de grijze, cffeo. winterlucht, met die
natuur, die zoo stil, zoo onbewogen ligt,
ziet eindelijk Ilske zich zelf en Hans en
haar gcheelc leven in andere verhoudingen.
De grenzen van haar menschelijk zijn en
willen cn denken, wijken. Ze wordt ontrukt
aan haar eigen wereld, waarvan zij zelf eu
haar verdriet het middelpunt is en ze voelt
zich opgenomen, als een klein atoompje in
de eindeloos-groote schepping.
Ze voelt zich als een onnoodig iets, zon
der eigen aparte beteekenis in die groeiende
wereld. Wat doet het er toe, hoe haar leven
van enkele, luttele jaren zal zijn in de rij
der eeuwen?
Wat doet het er toe, hoe het leven van
den enkeling zal wezen en worden in deze
wereld van millioenen? Als voor het groote
geheel, als voor de anderen, die om haar
heen leven, dit gebeuren van noode is, wat
doet het er toe, hoe ha&r leven zal zijn!
Maar bitterheid en kleinheid sluipen in
haar hart en Ilske weet: dat is de oplossing
niet. Het is een weg van buiten af, om de
dingen heen, het zijn gedachten, die mis-:
schien berusting brengen aan wie van
nature goed zijn en groot berusting
geen spanning en tóch overwinning.
En het is niet waar ook!
Het doet er wel toe, hoe haar leven ,zal
zijn. Het doet cr wel toe, of het kleine,
bruine meisje, dat nu loopt te dwalen over
die groote, kale, gure heide, blij en geluk
kig is of wanhopig en zonder troost. "Het
doet er zeer zeker veel aan toe, of zij arbeid
leveren zal tegen de groote eisch van over
winning en stijging in, werk, dat nutteloos
verzinken zal, of dat zij haar leven zal
plaatsen in het licht, dat eeuwig is.
Dc noordenwind giert over de kale heide.
Ilske huivert in haar wollen mantel, en ze
duwt haar handen dieper in de zakken en
Zo loopt voort Ze ziet geen huizen moer.
Ze ziet geen menschelijk wezen en geen van
de Bella's ging mee in die kou.
Aan den hemel jagen de donkere wolken
en stapelen zich tot dreigende gevaarten.
De wind huilt, het stormt, en Ilske dwaalt
steeds verder weg van huis.
Ze denkt terug aan dien tijd in Amster
dam, toen ze haar God verloren had.
Toen heeft zc aan haar ziel ervaren, hoe
leeg, hoe hol cn voos en zonder doel en diep
te het alles werd. Het leven in zich zelve,
het groote leven daarbuiten ook.
Telkens, eiken dag weer, eindeloos zich
herhalend, dezelfde zorgen, dezelfde vreugde
en strijd, alles zich steeds weer herhalend
in onderscheidene vormen, tóch hetzelfde
doelloos cn diep in zoo troosteloos.
Zal zij die verlatenheid nu bewust bren
gen in haar leven, in dat van Hans? Zo
weet, de duisterheid zal anders nog zijn.
Zal zij Hans ontrooven zijn innerlijken vre
de. het mooiste, dat de mensch zich in den
strijd hier beneden veroveren kan? Zal zij
zich plaatsen tusschen hem en zijn God?
Och, ze weet het immers wel, zü zal niet
het doodende en den dood brengen in zijn
leven. Daar, waar ze geen woorden nog
vinden kan, waar geen gevoel tot duidelij
ker* klaarheid is gekomen, daar is gegroeid
stil cn sterk, het iveten, dat haar weg zal
zijn de eenzame.
Ze staat stil-
Ze is ver, ver van huls en groote h'agel-
steencn striemen neer.
Hoe zal haar leven nu worden?
Zal het zijn als van zoovele vrouwen, die
nooit de volheid van 't geluk igckend heb
ben? Zal ze nooit ivarmc mannenliefde om
zich heen voelen? Zal ze alles missen, wat
haar hart vol liefde, haar jong lichaam vol
verlangens kiest, bewust kiest, als de groot
ste heerlijkheid in een vrouwenleven?
Ze sluit haar oogen.
(Wordf '..orvcTovU