SPORTNIEUWS
UIT DEN OMTREK.
STADSNIEUWS.
TWEEDE WIKKEL
'&LEME¥Ggr
Ingezonden Stukken.
klimmende woningnood; vervolgens de moei
lijkheden der langdurige mobilisatie, eindelijk
de stijgende malaise op economisch gebied en
de daarmede gepaard gaande werkloosheid. En
naast dit alles de schier onhoudbare toestand
van 's lands financiën.
De redenaar zet dit nader uiteen.
En de kern, ja de groote meerderheid der
natie aanvaardde berustend haar kruis, zich
oefenend in soberheid en eenvoud.
En als ik dit uitspreek, herhaal ik wat ik
straks zeide Ook van dit alles was onze Ko
ningin het middelpunt, Haar hof gaf aan het
Nederlandschc volk het voorbeeld van dien een
voud, die zelfs nu bij de feestviering moest
worden in acht genomen. Haar initiatief riep het
Koninklijk Steuncomité in het leven, dat de
nood lenigde in duizenden gezinnen. Haar ver
schijning in het leger hield er bij onze mannen
grooterdecls de courage in. Haar nauwgezette
staatkunde tegenover het buitenland predikte
het best onze absolute neutraliteit. Haar mede
leven met de notie bewaarde in die bange da
gen de hoogere volkseenheid. En wanneer dan
ook, ondanks de ongunst der tijden, overal in
den lande zich de brandende behoefte doet ge
voelen om Hr. Ms. 25-jarig koningschap blijde
te gedenken, dan uit zich hierin niet het minst de
innige dankbaarheid van het Nederlandsche
volk aan de hooge landsvrouwe, die, als lands-
moeder, met de teederste zorg voor hare kin
deren vervuld, tegelijk .als man en vader met
voste hand h^t staatsschip door de hoogop
slaande golven heeft gestuurd, zoodat alle inter
nationale klippen vermeden en het nationale
-poor werd behouden.
Ditzelfde geldt van de zóó gevaarlijke na-
oorlogsperiode. -
Maar toch ook hier mag de toon der ho-pe
klinken„De morgenstond komt."
Spannen niet alle krachten zoowel in het Moe
derland als in de Koloniën samen om Neder
land te bevrijden van de boeien, waarin de
oorlog het sloeg
Voorzeker en dit werk zal slagen, zoo de
oud-Hollandsche leuze„Eendracht maakt
macht", blijft omgezet in de daad.
Welnu, de waarborg voor die eenheid ligt in
Oranje, en zoo is onze Koningin ook voor de
oekomst het middelpunt van onze hoop.
Nooit was en is ondeT het Nederlandsche volk
het gevoel van saamhoorigheid zoo sterk els
wanneer men zich schaarde of schaart om den
Oranjetroon. Dan woidt een enghartig pro
vincialisme achtergesteld bij dpn gemeenschop-
-lijken dienst van het ééne Vaderland. Dan
vinden de godsdienstige en kerkelijke gezindten
--n belang, dat hooger gaat dan onderlinge
strijd. Dan krimpen de afstanden tusschen de
tanden in en komt er plaats voor verbroede
ring. Dan staat het Nederlandsche volk sterk
van binnen cn naar buiten.
's Lands historie heeft de waarheid daarvan
ewezen.
Voor het heden geldt zij nog meer I
Daarom zijn in hunne Oranjeliefde hier te
ande Protestanten en Katholieken en Joden het
.ensdaarom reiken Thorbeckianen en Groe-
ianen hier elkander de handdaarom vinden
ier adel, burgerij en arbeiders elkanderdaar
in vloeien hier de volkszangen in één accoord
ezamen. En zelden in de historie rees dat lied
et meer ontroerende stem omhoog, dan nu
aarvan het middelpunt is onze jubileerende
Torstin, die in een tijdperk van 25 jaren èn als
ersoon, èn als Koningin den grooten zegen voor
Tederland van de Souvereiniteit van Oranje bc-
■ezen heeft.
Het is dan oo-k uit het diepst van ons hart, dat
vij U, Majesteit, eene nog langdurige en ge
zegende regeering toebidden. God spare voor U
en voor ons nog lang Uw door het gansche volk
zoo hoogvereerde Moeder, die niet ophoudt ons
wèl te doen I Onze Hemelsche Vader blijve met
liefde neerzien op Uw huisgezinden Prins, die
wij danken voor zijn trouw aan Nederland be
toond, en de Prinses, die in het hart van ons
volk reeds zulk een plaats heeft veroverd, dat
men Haar liefst met een verkleinwoord aanduidt,
niet uit oneerbiedigheid, maar uit innigheid I
In die bede, die thans opstijgt uit onze harten
tot den Koning der Koningen, mengt zich tevens
eene belofte. Het is deze, dat wij niet alleen ge
hoorzame kinderen Gods, maar ook getrouwe
onderdanen onzer Vorstin zullen zijn en den
Oranjetroon als warme Vaderlanders, zullen
schragen. Een belofte, die ik omzet in het
schooe woord van onzen Beets
„Oranje boven" blijft de kreet,
bi nood en dood, in lief en leed
Geen andere ga daarboven
Dan waar wij God meê loven
Nauwelijks heeft de redenaar besloten of
orgeltonen ruischen en klinkt door het hooge
kerkruim de jubileumcantate, gedicht en ge
componeerd door den heer Anton W. Rijp,
organist der Nieuwe Kerk.
Het is mevrouw Noordewier Rcddingïus die
ons brengt onder de bekoring van dit
„Gegroet, Gij, Neerlands Koningin
In deze tempelzeoL
Ons harte juicht U 't welkom toe
In Neerlands Kathedraal".
Wanneer de laatste woorden van het
„Heer, wil de Koninginne sparen,
Haar en geheel heur Vorst'lijk huis.
Wil Haar in ruime mate schenken
Uw zegen, Uw barmhartigheid.
Uw kracht. Uw steun en Uwe hulpe.
Heer, U zij lof in eeuwigheid."
zijn weggestorven, dan klinkt opnieuw het orgel
cn zingen de aanwezigen het altijd plechtige
Wilhelmus van Nassauwe,
gevolgd door het bekende couplet
Mijn schild en de' betrouwen.
Nadat ds. De Visser, de zegen heeft uitgespro
ken begeeft de Koninklijke Familie zich weer
naar den uitgang. Daar bij dien uitgang is een
gedenksteen aangebracht ter herinnering aan
het jubileum. Hier wordt eenige oogenblikken
vei toefd.
Deze steen vervaardigd uit marmer en ont
worpen door der. heer Lion Cachet en gebeeld
houwd door den heer Zijl heeft de vorm van den
nis waarin hij is geplaatst.
In den kop van het eenigszins puntig toe
loopend maimei is een lauwerkrans gebeiteld,
waaronder elkaar dc jaartallen 1898—1923 zijn
geplaatst cn daartusschen de datum 6 Sept.
Op den steen zelf staat
„Hare Majesteit Koningin Wilhelmina aan
't met der Hceren Heer gesloten trouw
verbond hied Zij geloovjg vast èn nu
èn 't allen stond".
De onderkant van den steen wordt afgesloten
door het Rijkswapen. Op den bouwend lezen
wij„Gedachtenis aan 25 jarig Regeerings-
jubileum.
Deze steen is een geschenk van de jubileum
commissie. Hare Majesteit betuigt aan den voor
zitter der Commissie Hear grooten donk voor
dit geschenk.
Onder orgelspel verlaat de Koninklijke Fa
milie het Bedehuis.
Gedcnkdienst in de Groote
Kerk te s Gravenhage.
Gisteravond is in de Groote Kerk te den Haag
het regeeringsjubileum van H. M. de Koningin
herdacht waar de dienst werd geleid
door dr. v. Gheel Gildemeester. Ver
scheidene autoriteiten werden in het kerkge
bouw opgemerkt. Onder hen waj-en baron Ben-
tinck, opperstalmeester van H. M. de Koningin,
de minister van buitenlondsche zaken, jhr. v.
Karnebeek, voorts dr. Loder, president van het
Permanente Hof van Internationale Justitie, mr.
Weiss, de vice-president, de leden Oda en Hu-
ber en de griffier, de heer Kammarsbjöld, de
burgemeester der residentie, mr. Patijn, jhr. mr.
E. A. J. v. d. Brandeler, procureur-generaal bij
het Haagsche Gerechtshof, jhr. mr. De Jonge,
secretaris-generaal van het Dept. van Financiën,
baron v. Vrc-denburch, lid der Algemeenc Re
kenkamer, generaal-majoor Benteyn, gouver
neur der residentie, kolonel v. Heemstra, com
mandant van het He reg. huzaren te *s-Gra-
venhage, majoor Röell, hoofd der lie afd. van
het Dept. van Oorlog, gep. gen.-mnj. Wieier,
adj. b. d. en de predikanten Weiter, Hofpre
diker, Te Winkel, Schokking, Troelstra, v. d.
Bosch, v. Noppen, Den Hertog en De Groot.
Reeds om vier uur had men op het Kerkplein
post gevat om van een plaatsje verzekerd te
zijn, zocdat tegen zeven dikke rijen menschen
om het gebouw stonden te wachten. Het spreekt
van zelf, dat velen teleurgesteld teruggingen.
Nadat gezongen was Ps. 103:1 en 9 las ds. v.
Gheel Gildemeester voor den geheelen Psalm
103. In zijn gebed bocht de predikant dank aan
God voor de zegeningen, die Hij ons heeft ge
schonken in onze Koningin.
Het woord was toen aan de Kon. zangvereent-
ging „Excelsior" ter uitvoering van de
door den - heer v. d. Horst gecom
poneerde jubileum-cantate, waarvan dr. v.
Gheel Gildemeester de tekst had ge
schreven. Als solisten werkten mede de heer
Louis v. Tulder, tenor en mevr. GoedhartDo
Boer, sopraan. Voorts werd medewerking ver
leend door een jongenskoor onder leiding van
mej. Andriessen.
Dr. v. Gheel Gildemeester sprak naar aan
leiding van Ps. 103:2 „Vergeet geene van Zijne
weldaden."
Wanneer wij door den Psalmist aldus spr.
worden opgewekt, de weldaden te gedenken
die ons God goschonken heeft, denken wij thans
allereerst aan de weldaad, die Hij ons gaf in
onze beminde Vorstin. Wanneer, toen koning
Willem UI in Delft ter ruste werd gelegd, er
geen jonge prinses van Oranje had geleefd dan
was de Kroon van Nederland overgegaan aan
een vreemden vorst.
Onze Koningin is thans het symbool van on
ze volkseenheid Wanneer men Oranje weg
neemt, valt ons volk in allerlei partijtjes uiteen.
Met warme liefde gedenken wij in onzen Oran
je stam ook den waarborg van onze vrije tijd,
dat vele tronen in het slijk vielen en dc volks
welvaart met zich sleepten. Diezelfde God heeft
ons ook Prinses Juliana geschonken in de de
gen, dat zoo vurig werd verlangd naar een telg
uit het Oranjehuis.
Op dezen dag aldus eindigde dr. v. Gheel
Gildemeester zal een ieder in zijn eigen hart
de belofte afleggen, dat hij ook tegen zijn kin
deren niet zal zwijgen van deze weldaden van
God. Onze bede gaat met dit feest naar God,
opdat Hij onze Koningin geve de kroning der
wijsheid, zij gezalfd worde door den heiligen
geest en Gods zegen op haar ruste ten bate
van het geheele volk.
Dankbetuiging van H. M. aan
de Hoagschc bevolking.
De burgemeester van 's-Gravenhage Iaat
bekend maken
H. M. de Koningin heeft mij opgedragen
aan de Burgerij Haar innigen dank over te
biengen voor de grootsche wijze, waarop de
herdenking van Harer Majesteits 25-jarige
regeering hier ter stede is gevierd.
H. M. is diep getroffen geweest door de
betuigingen van aanhankelijkheid, die Haar in
deze dagen in zoo overvloedige mate zijn ge
bracht. In het bijzonder heeft H. M. mij ver
zekerd op prijs te hebben gesteld, dat deze be
tuigingen uit alle kringen van de Burgerij zijn
gekomen. Het is met gevoelens van vreugde en
groote dankbaarheid, dat H. M. nan de feest
viering terugdenkt.
DE VERSIERING VAN HET PALEIS.
Noordeinde.
Naar wij vernemen ,zal de smaakvolle ver
siering van het Koninklijk Paléis, aange
bracht door de Boskoopsche kweekers, nog tot
den 15den dezer maand gehandhaafd blijven,
zoodat ook de velen, die gedurende deze maand,
na terugkomst der Koningin uit Amsterdam,
zullen verschijnen op de Cours van gelukwcn-
sching in de Residentie, deze versiering nog
zullen kunnen aanschouwen.
DE RAMP IN JAPAN.
Betuiging' van deelneming van
H. M. dc Koningin Moeder.
Naar wij vernemen heeft H. M. de Koningin-
Moeder door Haren kamerheer Graaf van Lim
burg Stirum aan den Japanschen tijdelijkeen
Zaakgelastigde Hare deelneming doen betui
gen met de ontzettende ramp, welke Japan ge
troffen heeft.
Het Ned. gezantschapsgebouw verwoest.
Blijkens een telegram uit Osaka in Londen
ontvangen en door.de Tel. vermeld, is volgens
een betrouwbaar bericht ook het Nederland
sche gezantschapsgebouw totaal verwoest Er
zijn evenwel, naar het in hetzelfde telegram
luidt, geen verliezen von menschcnlevens onder
het personeel van de ambassades of legaties.
Het bureau Nagasaki deelt mede, dat de be
richten voor Tokio, Yokohama en omstreken
met betere middelen worden verzonden, doch
op risico van de afzenders.
Hulpaanbod van het Ned. Roode
Kruis.
Noor wij vernemen heeft het Nederlandsche
Roode Kruis gisterenochtend telegrafisch aan
het Roode Kruis in Nederland-Indië verzocht
aan Japan zijne daadwerkelijke hulp aan t,c
bieden en ingelicht te worden in hoever het Ne
derlandsche Roode Kruis zou kunnen helpen.
Voetbal.
Om deU. P. V. B, Wimpel.
Zondag zal op het terrein van H. V. C. de
finale gespeeld worden om de U. P. V. B. wim
pel tusschen H. V. C. en 't Gooi uit Hilversum.
Wethouders benoemingen te
Utrecht.
Voor de vijf zetels werden in de raadszitting
van gisteren als wethouder benoemd de heer dr.
J. F. J. ten Berge (r.-k.), A. H. Smulders (r.-k.),
G. Serton (v.-b.), mr. J. J. de Waal Malcfeijt
(a.-r.), cn R. Boomsma (s.-d.), ondersch. met 24,
20, 20, 21 en 19, waarbij de heer Van Dijk (soc.-
dem.) achtereenvolgens 10, 13, II, 12 en II
stemmen behaalde. (Bij de eerste drie plaatsen
werden in totaal 36 en bij dc laatste twee plaat
sen 35 stemmen uitgebracht.)
De heeren Ten Berge, Smulders, Serton en De
Waal Malefijt verklaarden hunne benoeming te
aanvaarden. De heer Boomsma dankte voor het
in hem gestelde verti ouwen, doch zeide zich
echter niet te willen laten scheiden van zijn
politieke vrienden en nam derhalve de benoe
ming niet aan. (Applaus op de publieke tribune.)
De Voorzitter dreigde met ontruimnig van de
publieke tribune.
Bij dc tweede vrije stemming voor den vijf
den wethouderszetel werden ven de 24 stemmen
2 (/uitgebracht op den heer mr. G. A. E. Meyer
(vrijz.-dem.), 2 op den heer Van Dijk, 2 op den
heer Van Boetzelaer en 10 blanco, zoodat ge
kozen is de heer Meyer, die echter niet meer
in den raad aanwezig is. Van de benoeming zal
hem worden kennis gegeven.
De Jubileumfeesten.
De Ecmbode meldt
De Teutbcwoners hebben 't volgende telegram
gezonden aan de Koningin.
H. M. de Koningin, 's-Gravenhage.
Naar aanleiding dat de Tcutbewoners Uwe
Majesteits 25-jarig jubileum wenschen te vie
ren, hebben zij him straat tot aandenken fees
telijk versierd en wenschen Uwe Majesteit har
telijk geluk met Uw 25-jarig Jubileum.
Versierings-Commissic
Victs, v d. Heiden, Snijders, v. Brekelen.
Ze mochten "t volgende antwoord ontvangen.
Haag, 28-8-'23. Viets, Teutstraat.
Hare Majesteit dankt alle bewoners vun Teut
straat vriendelijk voor aangeboden wenschen.
(w.g.) Phaff, f.g. Adjudant.
Tevens vermelden we nog dat de geschil
derde doeken met de beeltenis van LI. M. de
Koningin, welke in de Teutstraat prijkten, ver
vaardigd zijn door een der bewoners, n.l. den
heer Kraan.
Huldigingsbetooging.
Naar AmstcrdamI
De deelnemers aan de Huldigingsbetooging
te Amsterdam uit Amersfoort en omgeving trok
ken hedenmorgen, voorafgegaan door de muziek
der jongens van het Rijks OpV. gesticht, in op
tocht naar het station. Een groot aantal Bun-
schoters sloten zich in de stad reeds bij de stoet
aan, die onder leiding stond van baron Van Har-
dcnbrock en als medegeleiders ds heeren Bey-
iven, de Boer en van Zweeden.
Op het Stationsplein was groote belangstel
ling en sloten nog vele groepen zich aan, o. a.
ook uit Spakenburg.
'Deelgenomen wordt door deputaties vande
Oranje-Vereeniging, den R.-K. Vrouwenbond,
den Prot. Christ. Bond van Spoor- cn Tramweg
personeel, de Ncd. Werklieden-Ver. „Patrimo
nium", den Christ. Nat. Werkmansbond, de Ger.
Jongelingsver. „Paulus" en „Dr. Abraham Kuv-
pcr", de School voor Verlofs-officieren" Cavale
rie, de le School voor Verlofs-officicen Infan
terie, den Kon. Bond van Oud-Onderofficieren,
den R.-K. Bond van Overheidspersoneel „St.
Paulus", de Mariaver., de Middenstondsver. De
Hanze, de R.-K. Werkliedenvei. St. Jozef, de
Jonge Werkman, den Textielbond Unitas, de
Christ. Jongemannen-Ver. en de Sportvcr.
E. V. C.
AALV SKPrEMBKtt OPI^fVG
GEBR. DE VRIES
ÜTRlCIIlSCEESrR4AT 14
Speciale aanbieding in EMAILIE HRHUIZEH £H KAC HEIS
In aansluiting op hetgeen wij reeds meldden,
kunnen wij nog het volgende berichten.
Te ruim tien uur marcheerden de deputaties
van het Stationsplein in opgewekte stemming
naar het eerste perron, waar juist de zeer lange
extra-trein voorreed. Precies op tijd vertrok de
trein terwijl de deelnemers luid Vaderlandsche
liederen zongen.
Even later stoomde de extra D-trein uit Gro
ningen binnen. Deze trein besteande uit meer
dan 20 wagens was tjokvol met een enthousiaste
menigte. Hij vervoerde ceelnemers uit alle
plaatsen uit het Noorden des lands. Verschil
lende van hen waren in hun landelijke kleeder
dracht. Zelfs de locomotief deelde in de' alge-
meene huldebetooging, daar men voorop een
oranjesjerp had gehangen. Ook hier weer luide
hoera's en gezang, totdat de chef het teeken
voor vertrek geeft en ook deze extra-trein zich
naar Amsterdam spoedt.
De optocht van leerlingen der Christ. Scholen.
Het was weer een drukte als met de Jubi
leumfeesten van vorige week. Langs den weg
stonden massa's menschen in afwuchting van
de kinderoptocht, die de stad zou doortrekken.
Naast het Politiebureau was een plaats open
gehouden voor de kinderen van de school
Bethel, een enthousiast troepje, met oranje ver
sierd en vlaggetjes in de hand.
Toen kwam de optocht voorbij, voorafgegaan
door een muziekcorps van het Rijksopvoedings
gesticht: lange rijen kinderen, gekleed
in rood-wit-blauw en oranje, met bogen,
versierd met bloemen en green in de hand We
zogen een aardig groepje kabouters, veel ver
sierde fietsen en wagentjes, en vroolijk keken
de kinderen en voelden zich, nu ze door zoo'n
breedc haag be laagstellende toeschouwers door
de straten trokken Midden in den optocht zorg
de nog een muziekkorps van jongens om de
prettige stemming er in te houden.
Een groote zegewagen stelde de Provinciën
voer; op een andere wagen stond Koning'Wil
lem I zoo klein als hij was, pas in Scheveningen
geland, het publiek toe te wuiven. En Napo
leon, omringd door fantastisch uitgedoste echte
Kozakken reed op een paard in den stoet mee
en keek ernstig op de menigte neer, stellig over
tuigd van zijn waardigheid.
Na veel* keurig versierde wagentjes werd dc
aardige optocht gesloten door een groote
vliegmachine, kunstig uit latwerk met hei en
oranje bloemen opgebouwd.
Verlichting Koppel poort.
Nog eens willen we het publiek er aan herin
neren, dat het vanavond voor het laatst in de
gelegenheid wordt gesteld de schitterende ver
lichting van de Koppelpoort te bewonderen.
Wc verwachten vanavond een enorme drukte van
menschen, die voor het laatst nog eens willen
genieten van het overweldigende schouwspel.
De Oranje-stamboom.
De Oranjestamboom-portretten van den heer
Meester in de Hellestraat cn wat daarbij behoor
de, is aangekocht door den heer Barink, Hooge-
weg Arnhem, om aldaar nogmaals te worden
tentoongesteld. Zeker wel een bewijs, dat dezo
fraaie versiering meer dan gewone aandecht op
zich vestigde.
Commissie Aanslag
Inkomstenbelasting.
Gedep. Staten van Utrecht hebben vanaf I
Mei 1923 opnieuw benoemd tot lid der Commis
sie van aanslag voor de Inkomstenbelasting voor
de Inspectie Amersfoort de heeren G. P. J.
Versteegh te Amerongen, N. Veis Heyn tc
Amersfoort, H. van Schuppen Hz. te Veenen-
doal en G. Leccius de Ridder te Rhenen.
Geldleening gemeente Bussum.
De firma van der Zoo de Jong van Ophoven
heeft voor de gemeente Bussum eene tijdelijke
geldleening van 300.000 geplaatst.
Garnizoen.
De lichtingen T9I8 en 1920, behoorende tot
het 5e, 16c en 21e reg. infanterie, komen van
1022 Sept. a.s. te Amersfoort onder de wa
penen voor herhalingsoefeningen.
Personalia.
Onze stadgenoot, de heer J. P. J. Vcrstege,
werd benoemd tot leeraar in lichaamsoefeningen
aan de Van der Tak- en Gunning-scholen in Den
Haag.
OïiS ËiATERIML
Politienieuws.
Door de politie werd alhier aangehouden
een jongmensch, dat uit het Voogdijgesticht in
Hees ontvlucht was. Hij is naar Hees overge
bracht.
Gisteren werd door de politie aangehouden
een Duitscher, die zender geld en zonder geldige
papieren was, om welke redenen hij naar den
Heimat is teruggebracht.
In den afgeloopen nacht werd aan twee
personen nachtverblijf verleend.
AGENDA:
Pa gelijks
Openbare leeszaal en bibliotheek Laantje 2.
R. K. Openbare leeszaal en bibliotheek.
Leeszaal Handelsregister. Arnhemschewey 23.
Museum Flehite, Westsingel.
Vrijdagavond 8—9 uui. 1 heosophische Biblio
theek Laantje 3
19 Sepi. Amicitia. Viering I2f< jarig bestaan
Jongenshuis. Leger des Heils.
20—25 Sept. Necofa. Grafische tentoonstel
ling.
2728 Sept. Viering 25-jarig bestaan „Ons
Belang".
Burgerlijke Stand van 5 September
1923.
Geboren: Fredcrik z.v. Constant Predetik
Versteeg en Heintje Buitenhuis. Emma Christina
Cornelia d.v. Cornelis de Nigtc-re en Emma
Christina Kaljce. Jan z v. Cornelis de Nigtere
en Emma Christina Kaljee. Jan Willem Korel
z.v. Jan van Wandelen en Heintje Pol.
GehuwdGerrit van de Klashorst en Anna
Arlar.
Telefonisch Weerbericht.
Naar waarneming In den morgen van t
6 September 1928.
Hoogste stand 774.2 te Sacint Matthieu.
Laagste stand: 744.6 te Vestmanoer.
Verwachting tot den avond van 7 Sept.:
Meest matige N.W. tot Z.W. of Z. wind, zwaar
bewolkt of betrokken, waarschijnlijk enkele
regenbuien, later iets koeler.
Het opnemen con ingezonden stukken beteekeeÊ
feeneztns dat de Uedadie met <len inhoud
instemt
Cö copie wordt aan den inzender mi et
teruggegeven.
Mijnheer de Redacteur.
De door de regeering voorgenomen loons
vermindering van 20 voor de ambtenaren cn
beambten heeft een zeer diepen indruk ge
maakt en talloos zijn de protesten, die ge
hoord worden tegen dezen aanslag op het le
vensgeluk der door dezen maatregel te tref
fen personen.
In het hoofdartikel in het Handelsblad van
den 30en Augustus (avondblad) wordt op zeer
waardige wijze uiteengezet, wat men ook van
d i e zijde heeft te zeggen tegen de voorgestel
de salarisvermindering.
Ik wensch een punt te belichten, dat, voor
zoover mij bekend, nog niet naar voren werd
gebracht en wel dit
In den tijd van den woningnood, nog niet
heel ver achter ons liggend, werden er ver
schillende Bouwvereenigingen opgericht, die
met Rijkssteun ^en ook met Gemeentesteun in
staat werden gesteld huizen to bouwen. Daar
de leden dezer vereenigingen behoorden to* de
categorie van menschen, die geen kapitaal
hadden om z e 1 f te doen bouwen, noch om
voor groote bedragen deel te nemen in de
Bouwvereenigingen, werden, onder garan
tie der gemeenten, leeningen geslo
ten, waarvan rente en aflossingen gebaseerd
waren op de te heffen huren, die weder in
overeenstemming waren met de salarissen der
bewoners. (Hoewel dia huren ook voor de sa
larissen van nu alreeds hoog te noemen zijn.)
Wat zul er nu gebeuren, als de plannen der
regeering werkelijkheid worden
Dit: dot de menschen, die thans in huizen
van dergelijke vereenigingen wonen, de hu
ren niet meer kunnende opbren
gen, zullen trachten andere, minder dure,
huizen te vinden en de woningen der Bouw
vereenigingen zullen komen leeg te staan.
Daarbij zullen woningen betrokken worden,
die feitelijk niet bestemd zijn (waren) voor
menschen, die' er dan noodgedrongen in zul
len gaan, met gevolg, dat zij, voor wie deze
woningen w e 1 bestemd waren naar mindere
huizen zullen moeten omzien met gevolg, dat
er in de onderste lagen weder woningnood
komt, met even consequent gevolgvoorzie
ning in den woningnood door gemeente,
rijk, vereenigingen, enz. Maar stel, dat
dc regecring haar wil doordrijft en dc salaris
sen verminderd worden als voorgesteld, met
de gevolgen hierboven door mij geschetst, wie
is don ten slotte het kind van de rekening, voor
wat dit onderdeel der zaak betreft?
Degene, die garant geh'^en is voor de rich-
tige terugbetaling uer gesloten leeningen, en wel
de gemeente, dat zijt Gij en ik.
En nu is het door mij naar vore'n gebrachte
niet iets denkbeeldigs, dat in het brein van
een secretaris-penningmeester eener Bouwver-
eeniging opkomt, neen, ik ben overtuigd, dot
allen, die met mij deze zaak goed bekijkcD, het
met mij eens zullen zijn, dat, voert de Regee
ring haar pionnen door, er tallooze strubbe
lingen zullen ontstaan op het gebied der woning
aangelegenheid.
Jongere ambtenaren, burgerb'jke en militaire,
kunnen met een vermindering von ruim 1/5
van hun inkomen onmogelijk de huren, die
thans geldend zijn en waarop de geheele exploi
tatie gebaseerd is, blijven opbrengen. En niet
alleen de jongere ook de ouderen kunnen niet
maar zoo 1/5 hunner inkomens missen en dan
toch dezelfde uitgaven blijven doen. Niet ieder
een kon in petroleum gaan handelen en daar
door zijn inkomen opvoeren tot een ongekende
hoogte, van welke hoogte men verleerd heeft te
begrijpen dól 5/5 min 1/5 tot uitkomst geeft
4/5.
Afgescheiden von het bovenstaande wil ik ook
hen, die in de solnrisvermindering der ambtena
ren en beambten uitredding zien, in overweging
geven te bedenken of het ooit tot heil kon strek
ken van een land, wanneer men een gedeelte
dor bevolking arm maakt. De vele handelsmen-
schen, die zoo smalend over ambtenaren kunnen
praten moeten dit maar eens'overwegen en voor
zich zelf nagaan, waaraan zij meer hebbenaan
een goedbetolend klant of een, die te arm is
om iets te koopen. Ik voor mij zie de welvaart
van een volk in goed betaalde arbeidskrachten
en niet en nooit in een stel paupers, dat te veel
hoeft om te sterven en te weinig om te leven.
Met dank voor plaatsing
Hoogachtend,
F. W. A. MOREL.
Secretaris ponningmr. Bouwver.
„Frisia", Amersfoort.
(Andere bladen worden beleefd verdocht dit
stuk over te nemen.)
Het Wilhelmus.
(Vervolg van het Eerste Blad).
„N-a/e de wise van Chartres". Dit lied wordt
bewaard in de bibliotheek van den Due
d'Aumale te Ghanti'lly en heet: „Autre
chanson de la ville de Chartes assiegee par
le Prince de Condé sur un chant nout^eau".
De heer Enschedé heeft dit lied het eerst
in Holland gepubliceerd in 1894 (oud-Hol
land). Men neemt aan en het schijnt wij
vast te staan, dat het lied „nee de wise v. <n
Chartres" naar Holland is gekomen op a!e
volgende wijze:
Het beleg van Chartres door de Fransche
Hugenoten begon in den aanvang van 1568;
de vrede werd na de vruchtelooze pogingen
ven Condé geteekend 23 Maart 1568. De
paltzgraaf Jan Gasimir, d:ie het beleg had
meegemaakt, trok met de huur benden af
naar Duisburg, waar hij de troepen te koop
bood aan Prins Willem van Oranje. Hier
heeft dus een ontmoeting plaats gehad tus
schen twee huurlegers. De Fransche huur
troepen, die vol spot zaten over de misluk
king van Condé kenden natuurlijk ©ok de
toen in zwa ng zijnde „Chartres-wis e". Ver
moedelijk leerden de huurlingen van Wil
lem van Oranje het lied, dat later tot Wil
helmus is omgevormd, zoodat het thans vrij
vast staat, dat de tegenwoordige nationale
hymne van Fransch-Katholieken oorsprong
is.
De mogelijkheid, dat het Wilhelmus eenig
verband houdt met de vrome Fransche
Marialiederen der 16e eeuw heeft Fl. van
Duyse ook onder het oog gezien. De laatste
ontdekking in 1921 van de melodie, die in
een liedboekje van 1574 voorkomt, wijst
bovendien op dit verband. De tekst van de
zen Wilhelmus-vorm is religieus, evenals die
van het Marialiedje uit „La pieuse alouet-te
avec son tirelire" van 1619 door v. Duyse
ontdekt.
Ik geef hieronder de teksten van a) het
Marialiedje uit: „La pieuse alouette avec
son tirelire", b) het Fransche spotlied „A la
folie entreprise du Prince de Condé", c) het
Wilhelmus.
Men kan met den volgenden oudsten
vorm von het Wilhelmus nagaan, dat d'e
drie teksten het lied volkomen dekken.
o) Toujour, toute ma vie,
J'auray dedans le coeur;
L'amour saint de Marie,
Mère de mon Sauveur.
Qui aimera t'on micux (bis)
Que la Royne de Cieux (bis).
