AMERSFOORTSCH DAGBLAD
buitenland.
n.v. umrnm cremetum
ABONNEMENTSPRIJS 5
DE EEMLANDER
„L' HIRONDELLE"
FEUILLETON.
ZELFBEDROG.
22e Jaargang No. 72
(ooft f 2.10, idem tranco
per post f 3.—. per «eek (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.17* aizonderlijke nummers
C.05.
99
19
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VM.KHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2A.
POSTKEKENING N®. 4791Q. TEL INT 513.
Maandag 24 September 1923
PRUS DER ADVERTEHTlEH met Inbegrip van ee*
bewijsnummer, elke regel meer 1 0 25, dienstaanbio»
dingen en Uefdadighcids-adve tenticn voor de helft
der prijs- Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordeclige bepalingen voor het advertccren. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
Belangrijke besprekingen te
Berlijn ever de kwestie van
het lijdelijk verzet.
xiBerlijn, 2 2 Sept. (W.-B.). Naar de bla
den, zullen begin der volgende week vertegen
woordigers van de bevoiking der bezette gebie
den, met name van het Roergebied, te Berlijn
bijeenkomen tot het houden van ernstige besDre-
kingen,met de rijksregeering over de kwestie
der beëindiging van het Roerconflict, terwijl de
ministerpresidenten der verschillende Duitsche
staten eveneens over cit onderwerp te Berlijn
zullen beraadslagen. De rijksrcgcering zal dan
op grond van deze beslagingcn een beslissing
nemen.
In gezaghebbende kringen is men overtuigd
dat ook in Fransche kringen, die zich van hun
verantwoordelijkheid bewust zijn, de opinie moet
heerschen, dat zonder herstel van dc Duitsche
souvereiniteit, zonder normalen rechtstoestand
en bedrijfsvrijheid een algeheele terugkeer van
het vroegere productievermogen van bet Roer
gebied onmogelijk is. Derhalve zal bet be'sluit
der rijksregecring in geen geval een capitulatie
beteekenen, waardoor het Rijnland en het Roer
gebied zouden worden opgegeven.
De kentering in Duitsch-
land's houding.
Draadloos uit Parijs d.d. 22 Sept. Als een
symptoom van de verandering van opinie in ze
kere Duitsche kringen wijst de Fransche pers
op een hoofdartikel van de Dusseidorfer Zci-
tung, die voor een orgaan van Stinnes door
gaat. In dit artikel wordt op een accoord met
Fi ankrijk aangedrongen en wordt de nadruk
gelegd op de noodzakelijkheid voor Frankrijk
om schadeloosstelling en waarborgen voor zijn
veiligheid to verkrijgen. Een resolutie in den
zelfden geest is door den christclijken metaal-
bewerkersbond te Dusseldorp aangenomen.
De Recklinghausen heeft de directie \an de
Shamrock-mijn een uitsluiting aangekondigd,
waarop de mijnwerkers zich om steun tot de
bezettingsautoriteiten hebben gewend.
De arbeiders van de GuszstahJwerke te Wit
ten hebben gedreigd voor de Fronschen te gaan
werken, indien zij niet een loonsverhooging van
50% krijgen.
Een Duitsche tegenspraak.
Berlijn, 25 Sept. (W.B.) Naar wij meencn
te gelooven, is de mededeeÜng van den Berlijn-
schen correspondent van het Petit Journal, die
zijn informaties zou hebben verkregen van den
Franschen gezant te Berlijn, dat rijkskanselier
Stresemann niet meer meester van zijn pers
was, niet uit de aangegeven bron gekomen.
Daarmede is zoowel de waarde daarvan alsme
de de geloofswoordigheid vervellen.
Dc kolenzendingen naar Frankrijk.
P a r ij s, 22 Sept. (Havns). Naar aanleiding
van onjuiste berichten over dc hoeveelheden
Voor Amersfoort eu Omstreken.
Langsgr^cht 4 Telefoon 304
AMERSFOORT.
voor rekeninghouders
naar een ieder en naar nil? plaatsen
in Nedf.rland.
Vraagt inlichtingen en vraagt
giroboe!» je.
steenkool, die urit het Roergebied naar Frankrijk
zijn getransporteerd, wordt het volgende ge
meld. Sedert Januari 1923 zijn 1.400.000 ton
steenkool en 950.000 ton cokes, gelijkstaande
met 1.280.000 ton steenkool, naar Frankrijk
getransporteerd. Deze cijfers bevatten niet de
hoeveelheden, gebruikt voor de spoorweg-regie,
noch de hoeveelheid steenkool, geleverd aan
België en Luxemburg.
Inbeslagnemingen.
Aken, 22 Sept. (B. T. A.) De Belgische
recherche heeft ongeveer 2000 milliard mark
in beslag genomen, die bestemd waren voor
het lijdelijk verzet.
Kaiserslautern, 22 Sept. (W. B.)
Gistermorgen verscheen in het fabrieksgebouw
van de kamgarenspinnerij alhier een Fransch
politic-ambtenaar, die opening van de brand
kast eischte. Aan dezen eisch werd voldaan.
In de brandkast bevonden zich slechts loon-
chèques. De Franschman verklaarde echter,
dat het hem bekend was, dat de spinnerij een
vrij groot bedrag van de Rijksbank had ge
kregen.
Gijzelaars.
Dusseldorp, 22 Sept. (B. T. A.) De
bezettingsautoriteiten hebben als gijzelaars ge
arresteerd den president van het provinciaal
gerechtshof, den president der stedelijke recht
bank, den advocaat-generaal, den hoofdinspec
teur van politie en twee commissarissen. Zij
zullen worden vrijgelaten, wanneer de Duitsche
politie verschillende personen in vrijheid heeft
gesteld, die onder beschuldiging, diensten te
hebben bewezen aan dc bezettingsautoriteiten,
zijn gearresteerd.
HET SEPARATISME IN HET RIJNLAND.
Dusseldorp, 22 Sept. (B. T. A.) Op
een bijeenkomst van de voormannen van de
sociaal-democratische partij, het centrum er. de
vrije vakvereenigingen is besloten den 27sn
een anti-separatistische betooging te houden
en den Rijnschen landdag, die de separatisten
tegen den 30sten hebben uitgeschreven, te ver
storen. De voormannen van de communistische
partij hebben een soprtgelijk besluit genomen.
De separatisten blijven zich roeren.
DE ECONOMISCHE CRISIS.
De duuriebetoogingen.
Hindenburg, 22 Sept. (W.B.) Op het mid
daguur hebben hier groote duurtebctoogingon
plaats gevonden. Een geweldige menigte werk
lieden trok door de straten cn uitte haar onte
vredenheid over de hooge prijzen, die ondanks
de daling van den dc'.lar niet verlaagd zijn.
Spoedig opgeroepen Schupo-versterking wist
tot dusver dc orde te handhaven.
Relletjes te Dresden.
B e r 1 ij n, 2 2 -S e p t. (W. B.) -In Dresden kwa
men heden in de markthallen en op het plein
vcor het postkantoor opstootjes voor tusschen
demonstranten cn de politie. Verscheiden ar
restaties vonden plea's. Op het bericht van de
botsing werden in de binnenstad alle winkels
onmiddellijk gesloten.
Werkstaking te Hamburg.
Berlijn, 2 2 Sept. (W. B) Het Berliner
Tageblett meldt irit Hamburg, dat dc ccnurige
staking vanochtend algemeen heeft plaats ge
vonden. Het verkeer op den localcn spoorweg
cn de tramlijnen stond geheel stop. Ook waren
verschillende winkels van II tot 12 gesloten.
Tal van voertuigen, die waren blijven rijden,
werden aangehouden. Er hadden geen botsinger
plaats.
Correcte behandeling van Franschen.
Dusseldor 0 2 Sept. (B. T. A.) Drie
Fransche luchtvJers, die op onbezet Duiisch
gebied geland wexen, zijn te Witten aangeko
men, waar zij verklaard hebben, dat de Duitsche
overheidspersonen zich zeer correct jegens her.
gedragen hebben.
BELGIE.
DE ZOMERTIJD.
Het einde.
Brussel, 23 Sept. (B. T. A.). De Moni-
teur publiceert een besluit, waarbij het wette
lijk uur 60 minuten achteruit zal. worden gesteld
in den nacht van 6 op 7 October te midder
nacht.
DE GORDON BENNETT-WEDSTRIJD.
Een Spaansche en een Zwit-
sersche ballon verongelukt,
i, Drie dooden cn een gewonde.
Brussel, 23 Sept. (B. T. A.) In den na
middag had het vertrek plaats van de luchtbal
lons, die deelnemen aan den wedstrijd van den
Gordon Bennettbeker in tegenwoordigheid van
een aanzienlijke menigte en de ministers Theu-
nis cn Forthommeeen Belgische ballon werd
beschadigd door een Amerikaanschc en een
Amerikaansche ballon werd door den wind ge
teisterd.
Er loopen geruchten, dat een Spaansche bal
lon in brand zou zijn geraakt gedurende een
onweer in de omstreken van Heijst op den Berg.
Er zou een doode en een gewonde zijn. Even
eens loopt er een gerucht, dat een Zwitserschen
ballon een ongeluk zou zijn overkomen in de
omstreken van Beverloo. Nadere berichten ont
breken nog.
Brussel, 25 Sept. (B. T. A.) De Spaan
sche ballon, die in vlammen is geraakt te Heijst
op den Berg, nabij Mechelen is de Polar. De
bestuurder Penaronda is gedood, Gomez ge
wond.
De Zwitscrsche ballon, die ook in brand is
geraakt nabij Moll in de provincie Antwerpen,
is de ballon Genève. Inzittenden waren de lui
tenant Von Gruningcn en Wehren. Zij zijn bei
den gedood.
ENGELAND.
BALDWIN'S ONDERHOUD MET
POINCARÉ.
Reuter verneemt, dat de Engelsche premier
de eerste de beste gelegenheid zal aangrijpen
om zijn collega's in te lichten over don uitslag
van zijn gesprek met Poincaré. Ofschoon niets
verrassends verwacht wordt, wordt het herstel
DAMES-MODE - MAGAZIJN
I6|i3 Langestraat. Amersteort.
DAMES
MEISJES ei
EIKDER r
pi 13
5 üRSüTE
KESZE
\an het weöcrzijdsch vertrouwen tusschen de
hoofden der beide rogecringcn hoogst belang
rijk geacht. Vastgesteld wordt, dat ei
geen conflict, geen meenmgsvcrschil ten
aanzien van het deel tusschen de beide regce-
ringen bestaat. Het gemeenschappelijk doel is:
het .verkrijgen van schadevergoeding van
Duitschland en het herstel van het economische
leven in Europa. Er wordt op gewezen, dat de
wending in Duitschland misschien automatisch
eenigc kwesties heeft opgeheven, die de En-
gelsch-Fransche betrekkingen ingewikkeld
maakt?.
Londen, 22 Sept. (N. T. A. Draadloos).
De Times zegt, dat het mogelijk sch'jnt, dat de
beide premiers in staat waren kleinere misver-
stenden uit den weg te ruimen en er is reden
om te gelooven, dat de aanstaande ineenstor
ting van het Duitsche lijdelijke verzet het ge
makkelijker voor hen maakte om tot algemcene
besluiten te komen inzake een gemeenschappe
lijk plan van actie in de toekomst. Ongetwijfeld
was Poincaré in stoat den Britschen premier
verzekeringen te geven ten aanzien der motie
ven van de Fransche politiek waarop, naar
men zich herinnert, Baldwin zinspeelde in zijn
rede in het Lagerhuis onmiddellijk vóór het re
ces en wellicht zijn er ook verzekeringen ge
geven ten senzien von den voorgenomen aard
der bezetting na het verwachte ophouden van
den Duitschen tegenstond.
HET CONFLICT IN HET SCHEEPS
BOUWBEDRIJF.
Londen, 22 Sept (R.) De minister van
arbeid heeft tégen 24 September een confe
rentie bijeengeroepen van de verschillende par
tijen, die zijn betrokken bij de uitsluiting van
de ketelmakcrs. De uitsluiting heeft 21 weken
geduurd, waardoor 60.000 scheepsbouwarbei-
ders werkloos werden gemaakt.
LORD MORLE7.
Londen, 23 Sept. (R.) Lord Morlcy is
heden overleden.
Uit Britsch-Indië.
Simla, 22 Sept. (R.). Drie leiders van het
Indisch nationaal congres zijn gearresteerd door
de autoriteiten in den Indischen staat Nobha,
waar de agitatie der nationalisten in den laatsten
tijd krachtig is geweest, blijkbaar als protest
tegen den troonafstand van den voTSt, die gelost
was door de Indische regeering wegens beweerd
wanbestuur.
SPANJE.
HET NIEUWE BEWIND.
De aanslag op de spaarkas
te Terrasa.
Madrid, 22 Sept. (B. T. A.) Generaal
Primo de Rivera heeft verklaard, dot de krijgs
raad le Terrasa twee der daders van den aan
slag op de spaarkos te Terrasa ter dood heeft
veroordeeld, terwijl de derde is vrijgesproken
en op vrije voeten gesteld.
ITALIË.
Dc toestand der prinsessen.
Rome, 22 Sept. (B. T. A.). Er is een lichte
verbetering ingetreden in den gezondheidstoe
stand van de prinsessen Mofalda en Giovanna.
HET CONFLICT MET GRIEKENLAND.
Dc Itcliaansche troepen op Korfoe.
Rome, 22 Sept. (B. T. A.) Enkele Engel
sche bladen hebben een telegram uit Athene
gepubliceerd, volgens hetwelk de Italianen he
denmorgen weer zijn begonnen met de ontsche
ping van troepen. Het betreft hier in werkelijk
heid een ontscheping van troepen van geen bc-
teekenis, bestc-md voor militaire diensten. De
ontruiming zal pas plaats hebben op den 27stcn
van deze maand.
Een rouwdienst tc Rome.
Rome, 2 2 Sept. (B. T. A.) Er heeft alhier
eej\ indrukwekkende rouwplechtigheid voor do
slachtoffers van den moord van Janina plaats
gehad. De leden der koninklijke familie, Musso
lini, de ministers, dc voorzitters van Seneat en
Kamers en verschillende burgerlijke en mili
taire nutorilciten, alsmede een enorme menigte
woonden de plechtigheid bij.
OOSTENRIJK.
Dc verhouding tot Polen.
Warschau, 21 Sept. (B T. A.). Seipel,
d? Ocstètuijksche bondskanselier en minister
Grimberger hebben Warschau Woensdag verla
ten. Tijdens hun verblijf te Warschau is het ont-
werp-arbitrageverdrag tusschen Polen en Oos
tenrijk geteekend, evenals een protocol nopens
het sluiten van een consulair verdrag en het ope
nen van onderhandelingen over de kosten van
paspoorten en v:sa en de vergoeding van de kos
ten voor verpleging van Poolsche onderdanen in
Oostenrijksche ziekenhuizen. Voorts heeft men
verschillende vrno ^.stukken inzake de voorziening
van Oostenrijk, met name met steenkool, behan
deld. Men was het er ovor eens, dat het tegen
woordige handelsverdrag behoort te worden
aangevuld.
POLEN.
ERNSTIGE MIJNRAMP.
Minstens vijftig dooden.
Warschau, 22 Sept. (B. T. A.) Een
mijngasontploifing vond heden plaats in een
mijn nabij Sosnowice. De lijken van een vijftig
tal mijnwerkers ziin reeds boven gebracht, ter
wijl het aantal gewonden nog niet vaststaat.
BULGARIJE.
DE WOELINGEN.
Succes der opstandelingen
Belgrado, 23 Sept. (V. D.). Naar gemeld
wordt, hebben te Lompelanka en Zarjgcra
nevige gevechten met de opstandelingen plaato*
gehad. Widdin zou volgens niet bevestigde be
richten reeds in handen der boeren zijn gevallen,
terwijl de linie VarnaBoer gasZaragera door
de revolutionairen zou zijn bezet. De spoorweg
en postbeambten zijn in staking gegaan. Sofia
is buiten alle verkeer gesloten.
TURKIJE.
De intocht der Turken.
Constantinopel, 22 Sept. (V. D.).
Gemeld wordt een sterke uittocht van de
Grieksche en Syrische bevolking om den in
tocht van het Turksche leger te ontwijken. De
Turksche regeering kondigt ook maatregelen
aan om ongewenschte elementen zooals niet-Mo-
hammedanen uit te wijzen. Dc Turksche regee
ring wil blijkbaar van Constantinopel een zui
ver Turksche stad maken
JAPAN.
DE AARDBEVING.
Het verlies der marine.
Tokio, 22 Sept. (R.). Het verlies van de
Japansche marine, tengevolge van de aard
beving, wordt officieel geschat op 100 millioen
yen.
De wederopbouw.
Tokio, 23 Sept. (R.) De commissie van op
bouw vaardigde een besluit uit om de machti
ging der regeering te vragen om bouwmate
riaal en dagelijksche benoodigdheden aan te
schaffen tot een bedrog van 100 millioen yen
en om rivet goedvinden den export dier artike
len te kunnen beletten. Men bericht, dat de
autoriteiten onmiddellijk een onderzoek zullen
doen instellen naar den tostand der
haven van Yokohama, teneinde de her-
stelwerkcn te kunnen doen uitvoeren, waar
van de kosten op 10 millioen yen worden
geschat
De Russische hulp.
Osaka, 24 Sept. (R.) Uit betrouwbare bron
wordt gemeld, dat de Japansche regeering het
stellige voornemen had de hulpzendingen uit
het s.s Lcnin van de Sovjetregeering te aan
vaarden, maar dat de marine-autoriteiten te
Yokohama weigerden toestemming te geven tot
lossing van het schip.
Naar men gelooft, is het optreden dezor
autoriteiten meer te wijten aan een indiscrete
opmerking van de Russische delegatie aan
boord van het schip betreffende het doel van
het bezoek, don wel aan de vrees voor het
propagcndn-materiael, dat zich aan boord be
vond Het incident wordt hier algemeen be
treurd.
CHINA.
HET BAN DIETEN WEZEN.
Peking, 22 Sept. (R.). De regeermg heeft
gisteren een schadevergoeding van 25,000 dollar
betaald voor den moord op oen Amerikaan. De
zaak wordt thans als afgedaan beschouwd.
VEREENIGDE STATEN.
DE UITVOERING VAN HET VERDRAG
VAN WASHINGTON.
Oorlogsschepen te koop.
N e w-Y ork, 24 Sept. (R.) De regeering
viaagt per advertentie offertes op 21 slagsche
pen en kruisers, die overeenkomstig het ont
wapeningsverdrag van Washington moeten wei
den afgeschaft. De eerste verkoop zal plants
hebben op 25 Oct e.s. en zal omvatten zes
schepen: de South Dakota, de Indiana, de Mon
tana, de North Carolina, de Constitution én de
United States.
DE STAKING DER TYPOGRAFEN,
j New-York, 2 2 Sept. (R.). De dagblad
uitgevers en de internationale typografenveree-
niging hebben een contract geteekend met ter
zijdestelling der stokers. Het contract verhoogt
de looncn en geeft een regeling voor d? werk-
i uren. Men venvacht, dat dc dagbladen Maandag
j weorn ormaal zullen verschijnen.
Een Amerikaansche hulpschoener verdwenen.
Savannah, 23 Sept. (N.T.A. draadloos).
De Amerikaansche hulpschcencr Mohawk, die
de havenpolitie voor een week waarnam, is uit
de haven buiten het bereik van dc polilieboot
in zee verdwenen.
Wie zich niet .geneert, geneert anderen.
DIANE.
naar het Noorsch
van
JOHAN BOJF.R
door
D. Logemanvan der Willigen.
13
„Zoo, zoo." ze:de hij eindelijk. ilien zc
nu de kinderen ook al van ons afhalen?'
„Maar Henrik geloof je niet, dat zij het
bepaald goed meende?"
Hij lachte. „Zeker ze meenen immers
alles zoo goed." En even daarna: „Jobegrijpt
toch ook wel, dat zoolang als ik niij.i huis
houden om me hoen heb, ik nog cfen soort
houvast, een ruggegraat héb.' En terwijl
hij naar het venster ging, vervolgde hij:
„Maar dat zn ook al
Hij bleef het kleine, energieke vrouwtje
nastaren dat hard werk had, met door den
wind te worden opgenomen.
En nu kon hij liet eigenlijk-,wel aan haar
zien, dat zij een l>oodschap gedaan had,
waarover zij zich schaamde. En die vrouw
was hier geweest, terwijl hij niet thuis was
cn had zijn vrouw hut kind willen aftrog
gelen, zijn vrouw, die daar hulpeloos in
haar bed lag. En plotseling balde hij woe
dend de vuisten. Hij keek dat mensch nog
eens na. Wat streed zij tegen den wind!
Wat woei haar sjaal! Hii vond dat zij op
een vleermuis leek en een rilling liep hem
over den rug toen hu aan heksen begon te
denken.
„Henrik!" klonk het uit het bed. En toen
hij zich omkeerde, strekte zijn vrouw dc
armen naar hem uit.
Hij boog en toen hij haar armen om zijn
hal voelde, liet hu zich op de knieën
vaiicnf
„Iicnrik! zeide zij cn streelde hem ovc-r
zijn achterhoofd. „Henrik, je moet niet den
ken, dat wc je een van allen willen ver
laten!"
Hij- kon niet antwoorden, maar nam haar
hoofd tusschen zijn handen, cn kuste haar
op het voorhoofd.
„Arme Henrik, herhaalde zij. „Ik had
niet gedacht, dat dc menschen zoo slecht
konden zijn."
Maar toen hij eindelijk opstond, zeide hij
met een zekere woede: „Dat zal ik hun be
taald zetten."
VIII.
Oridcrtusschen zat Mads Herlufsen uren
achtereen naar Norby tc kijken. In zijn
oogen was de Norby hoeve daar ginds onder
aan de helling van het dennenbosch een
soort vossenhol, waarop hij een oogje hou
den moest om tc zien wat Rcintjc uitvoerde.
In tijden van krisis, als het boschwa&rden
of politieke verkiezingen betrof, stonden
Norby en Herlufsen aliijd lijnrecht tegen
over elkaar. Als Herlufsen won, sloeg l ij
met de hand op zijn dijen cn was meer dan
een weck lang in het hPste humeur. Won
Norby, dan schaamde Herlufsen zich alsof
hij zelf iets verkeerd gedaan had. Maar
hoewel deze twee kleine monarchen aan
mets anders dachten dan elkaar kwaad tc
doen, waren zij de beste vrienden als zij
elkaar ontmoetten. Zij hadden het voorna
melijk samen aan den stok omdat er ver
in den omtrek geen anderen waardiger
tegenstander te vinden was.
En nu zat Mads Herlufsen met samen
geperste lippen naar Norby te kijken en
dacht er over wr.t „Norby daar wel mee zou
meenen." Dat dacht hij altijd als Norby
t een of ander ondernam. „Het is waar-
acht.'g Wangen niet dien hij tc lijf wik Het
is ook niet om liet geld. Er zit iets anders
achter."
Èindcljjk vond hij uit, dat Norby Wangen
gestraft zou v illen zien om te verhinderen,
dat Wangen met zijn schuldeischers accoord
kon maken, waardoor de steenbakkerij ver
kocht zon moeten worden. liet was dus om
de steenbakkerij te doen. Die wilde Reintjc»
dus te pekken krijgen.
Mads Herlufsen krabde zich achter zijn
oor, cn had het land dat hij niet glad het
tegenovergestelde kon doen, alleen om
Xcrbv te hinderen. 01 Wongen schuldig was
of niet, dat kon hom geen duivel schelen.
Norbv. die moest hij te pakken krijgen.
„Zou je do steenbakkerij w illen hebben?"
dacht hij.
„Vcruuh elk neen! Maar wat zal Norby
er mee doen
Eindelijk ging er licht voor hem op.
Eén van zijn werklieden, Sören Kvikne,
had indertijd bij den overleden getuige
Jorgen Haarstad gediend. Wangen had
geen getuiste ginds Hamstad dood vas. «ie
steld dat Sören Kvikne eens te pas kon
komen?
HcrluDon bedacht wat een goede kerel
Sören Kv knr altijd gvv.i.-ost was. haalde een
llescli brandewijn voer den dag, en zond
ren boodschap naar dc zaal waar alle ar
Leiders aan het middagmalen waren.
Het was ongewoon voor het werkvolk om
in dc kamer van den heer des huizes zelf
geroepen tc worden en toen Sören Kvikne
er binnen stond» keek hij; voorzichtig in het
rond vaar hij wel zou kunnen spuwen en
durfde eigenlijk niet goed op die mooie
stoelen tr gaan zitten.
Maar Hcrlufseif gat hem een lange pijp,
liet hem recht over hem op de sofa zitten,
en schonk hem een paar borrels in. Toen
zeide hij: „Het is immers zoo Sören. dat je
indertijd bij Haarstad gewerkt hebt?'
Sören Kvikne haalde zijn vingers door
zijn dunnen haard en keek weemoedig voor
zich uit: Ja. ia dat "nacl hij. dat was waar.
„Je Herinnert je zeker met of Haarstad
er ooit iets van gezegd heeft, dat hij getee
kend had als getuige voor Wangen en
Norby?
Sören Kvikne schudde het hoofd. Dat kon
hij zien onmogelijk herinneren.
„Ja wel, zciue Heriulsen, „denk maar
eens goed.'
Suren dacht even na. Maar neen,... noen.
„Het kan namelijk heel goed gebeuren,
dat de heclc zaak op jou neerkomt," zeide
Herlufsen.
De arbeider koek zijn heer eens met een
schuin oogje aan. Maar Herlufsen scheen
volkomen ernstig.
Ln toen hij heenging, verzocht Herlufsen
hem wel te bedenken, dat de heele zaak nu
op hem neerkvvL.m.
Toen Sören Kvikne in de arbeiderszaal
terug kwam. bleef hij midden in het vertrek
sr-aan en vroeg zoo luid en zoo duidelijk als
lnj maar kon of ooit een van de anderen
bij hun meester in ric salon geroepen was
en met hem borrels gedronken cn lange
pij pari gerookt had.
En toen hij "met gelach beantwoord werd,
werd hij hoos. en gaf hun te verstaan dat de
heele zaak tusschen Wangen en Norby nu
maar van h<%n afhing.
„Van jou? vroegen velen. Enkelen, die
op dc hank uitgestrekt lagen, richtten zich
op en keken hem aan.
„Zeker, van mij, knikte Sören Kvikne.
Mcar nu kregen zij niet meer uit hem. Hij
zou zich niet zoo licht verpraten.
Maar van dat oogenblik al had hij dag
noch nacht rust. Zóodra als hij zijn meester
tegenkwam was 'tof hij een duw kreeg:
„Heb je nogal niet nagedacht?" En hij had
wel v11f jaar lang bij Haarstad gediend en
dikwijls genoeg hadden Haarstad en hij
samen ziiteh pi aten. Maarr maarr
menigmaal per dag krabde hij zich achter
de ooren. Hij praatte met zijn vrouw over
de zaak, en zijn vrouw zei ook, dat hij er;
eens goed over moest nadenken. En Sören
dacht en nacht cn dag over 11a, sinds de
heele zaak nu maar van hem afhing.
't Was toch niet dien keer toen Haarstad
en hijneen, neen, zeker niet. Als zij
het er ooit over gehad hadden dan moest
het geweest zijn toen zij samen het wagen
tje opschilderden. Haarstad schilderde de
zijkanten en hij de wielen en den achter
kant. Zij stonden in den zonneschijn achter
de schuur. En dc scène van het samen
schilderen van het wagentje zette zich lang
zamerhand in Soren's zinnen vast, zoodat
het hem allengs duidelijk werd, dat rils hij
werkelijk met Haarstad over die oudertee-
kening gesproken had, 't dan dien keer ge
weest moest zijn. En als hij zich eens goed
bezon was het heel zeker bij die gelegenheid
geweest
En toen hij op zekeren dag Herlufsen ver
telde, dat hij nu eens coed had nagedacht,
begreep hij \olstrekt niet waarom Herlufsen
zoo dol blij was. En Herlufsen zeide, dat hij
di n dag nu verder vrijaf had; hij mocht
naar Wangen gaan cn zich als getuige aan
melden.
IX.
Nu begon de doe van 't verhoor te nade
ren. en hoe meer die naderde, des te zenuw
achtiger werd Norby. Hij had er nog niets
op gevonden, en hij begon bang te worden,
dat hij ook niets vinden zou.
Want waar hij zich ook wendde of keerde,
overal stootte hij zijn hoofd tegen zijn eigen
beweringen. E11 die beweringen, die nu
onder het volk leefden en met post en trein
verder verspreid waren, waren een wezen
geworden machtiger dan Norby zelf, als
een zoon, die zijn vader over het hoofd is
gegroeid.. Zij sleepten hem voortdurend"
verder, dwongen en dreigden hem hen in
deze zaak bij te staan.
(Wordt vervolgd).