AMERSFOORTSCH DAGBLAD
f TEHHISPAITA1B8S I
ABONNEMENTSPRIJS 3 7?7 'oor
„DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
FEUILLETON.
1 Katoenen en Flanellen, j
I JOH. VAM DUiC I
22* Jaargang No. 75
toort f 2.10, Idem tranoo
per post 1 1per week (met gratis venekering
tf^en ongelukken) f 0.17s, aizondcrlijke nummers
0.05.
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2A.
POSTREKENING M°. 47910. TEL.WT.5t3.
Donderdag 27 September 1923
PRUS OER ADVERTENTIËN met inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbioi
dingen en Licldadigheids-advcj tentien voor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan xeer
voordeelige bepalingen voor het adverteer en- Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Ons mooie Amersfoort.
XH. Om champignons.
Als de bramen rijpen, zijn er ook cham
pignons en waar wij in een vorig artikel ver
telden, dat in ons mooie Amersfoort deze
heerlijke delicatesse groeit, is het heele-
maal niet onmogelijk,- dat menschen er op
uit gaan om champignons te gaan inzame
len. We weten, det we daarvoor de weilan
den in moeten. Maar weten we ook, dat we
bij het inzamelen van deze weidevruchten
zeer, zeEr voorzichtig moeten zijn Want
al zijn de champignons zelf niet vergiftig,
er kunnen zeer vergiftige zwammen tus-
schen voorkomen en voor oppervlakkige
waarnemers komen die er zoo veel mee
overeen, dat verwisseling heusch niet uitge
sloten is. Wie ze goed. kent, zal zich niet
licht vergissen, maar onze groote mycologe,
mejuffrouw Cool in Leiden, vertelde meer
malen, hoe rij bij het inzamelen van cham
pignons eensklaps ontwaarde, dat ze een
zeer vergiftig ding in handen had, waarvan
ze aanvankelijk niets had bemerkt f Dub
bele voorzichtigheid zij dus aanbevolen.
Wij willen, nu we toch op champignons
uitgaan, even in den breede uiteen zetten
hoe het met de gevaren is gesteld.
'Eerst wat over de champignons zelf.
Champignons zijn paddenstoelen of zwam
men, d. w. z. een bijzondere soort zwam
men. Hoewel het "voorkomt dat menschen
alle paddenstoelen champignons noemen, is
dit toch verkeerd.
De champignons heeten wetenschappelijk'
Psalliota. In ons land komen drie soorten
voor:
De Roschchampignon, Ps. sylvatica in al
lerlei bosschen.
De Akkerchampignon Ps. arvensis, die ook
wel in weilanden, vooral op de hoogere ge
deelten gevonden wordt en
De Weidechampignon Ps. campertris, in
weilanden.
Deze laatste soort is het welke we gaan
zoeken.
Ze wordt ook gekweekt, want hoewel in
het algemeen we nog niet de kunst verstaan
om de Paddenstoelen net als de hoogere
planten te zaaien om later te oogsten, de
champignons maken hierop een uitzonde
ring. Op zorgvuldig en met veel moeite toe
bereide bedden (zoogenaamde mules) stekt
men het mycelium, dus het eigenlijke plan-
tenlichaam van de champignons, om later
de heerlijke zwammen te oogsten en voor
veel geld aan de liefhebbers te verkoopen.
De kweekerijen liggen altijd in koele, duis
tere verblijven. In ons land bijvoorbeeld in
oude steengroeven in Limburg, (Valkenburg
en St. Pietersberg). Voor enkele jaren was
er ook een kweek er ij te Uchelen op de Ve-
luwe en is er een proef gedaan met de lowee-
king in de kelders aan de Oudegracht in
Utrecht. Deze proef is echter mislukt na een
aanvankelijk succes. Het schijnt, dat kwee
kerijen opden duurin ons land niet kun
nen blijven bestaan.
Toch worden ze in ons land veel gezocht
door eenvoudige menschen, die ze dan aan
de huizen te koop aanbieden. Ook kennen
we een conserven-fabriek in de buurt van
Haarlem, die ze op deze wijze krijgt en ze
dan a lè Weck in glazen steriliseert. Het
komt ons voor, dat dit niet zonder gevaar is.
Nog niet lang geleden gaven de bladen
berichten van vergiftigingsgevallen door
champignons in Duitschland. De menschen
in Duitschland gaan mei Paddenstoelen veel
gemeenzamer om dan wij hier in ons land
en het is wel te verklaren, dat daardoor een
achteloosheid ontstaat, welke gevaarlijk kan
worden. Het is voor vele jaren voorgeko
men, dat een gezin in Den Haag ernstig
werd getroffen, doordat kinderen mee had
den geholpen champignons in te zamelen.
Ofschoon de vader een goed kenner was, is
toch zéker aan zijn aandacht ontsnapt, dat
tusschen de champignons gevaarlijke zwam
men kwamen. Gewoonlijk schreeuwt men
dan moord en brand over die gevaarlijke
liefhebberij om zwammen te eten, en raadt
dan ineens aan er geheel af te blijven. Maar
één bonte kraai maakt nog geen winter, niet
waar Hoorden we nooit van worstvergif
tigingen of dood door suikergoed Kent
Meppels historie geen ijsco-ellenden En
moeten we nu maar worst, suikergoed en
ijsco's uitroeien? Kom, kom, dat is niet
noodig. Aüleen voorzichtigheid zij aanbe
volen. En nog eens: vooral met zwammen.
Nog niet zoo heel veel jaren geleden
toonde een onzer Amersfoortsche zwarn-
menliefhebbers (ook als consument) ons een
zwam, gevonden op plaatsen, waar de Wei
dechampignons tevens voorkomen. Het ding
leek er veel op, doch. had in den grond om
zijn knol een zak, volva in 't Latijn en
daarnaar genoemd Volvaria. Deze Volva-
ria's nu behooren tot de allervergiftigste
paddenstoelen, heeten in de 'boeken doode-
lijk. De weidechampignon lijkt er veel op,
doch heeft geen zak. Bij twijfel is het dus
zeer aan te raden de zwam uit te graven.
Ook de doodelijk giftige Amanita phalloï-
des kan in de buurt van champignons voor
komen, doch heeft ook al een zak om zijn
voet Bovendien heeft die witte plaatjes en
een onaangenamen geur (naar rauwe aard
appelen). De Weide-champignon heeft, als
zij jong is, rose plaatjes, welke later choco
lade-kleurig worden en nog later wart. Don
zijn ze niet lekker meer. We raden aan nooit
andere in te zamelen dan met rose plaatjes.
Die rijn het lekkerst. Die' met bruine en
vooral met zwarte lamellen zijn te oud. En
dit is ook een gevaar bij het eten van wam
men: het eten van oude exemplaren is soms
ook niet van gevaar ontbloot.
Men mag dus ook de wammen, nadat ze
geplukt rijn, niet té lang laten staan. Liefst
denzelfden dag, tenminste binnen 24 uur
eten. En nooit restjes bewaren en die later,
opgewarmd of r.iet, nog eens opdienen. Ook
daaruit kunnen zeer onaangename gevol
gen voortkomen en dsn krijgen de cham
pignons de schuld, die het toch waarlijk
miet kunnen heipen, dat de menschen niet
voorzichtig genoeg rijn.
DUÏTSCHLAND.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
Proclamatie tot de bewoners
der bezette gebieden.
Tegelijk met de proclamatie tot het geheele
Duitsche volk heeft de regeering er eene ge
richt tot de bewoners der bezette gebi°den,
waarin hun wordt aangegeven hoe te handelen,
opdat een ongeregelde hervatting van den ar
beid in het Roergebied voorkomen wordt
De opheffing van het lijde
lijk verzet nog niet officieel te
Parijs meegedeeld.
P a r ij s, 26 Sept. (Havas.) Het ministerie
van builenlandsche zaken, weet alleen door de
bieden, dat Stresemann besloten is het lijdelijk
verzet te staken. Officieel is nog geen mede-
ceeling ontvangen. Het is duidelijk dot, wanneer
eenmaal de besluiten van dr. Cur.o zijn inge
trokken, er een nieuwe situatie ontstaat, die
het openen van onderhandelingen tusschen
Duitschland en de geallieerden mogelijk zal ma.
ken. Waarschijnlijk za Poincaré eerst met dc
Belgische regeering widen confereeren.
Een Engclsche kabinetsraad.
Londen, 26 Sept (R.) Heden heeft het
kabinet een ritting gehouden, die twee en een
half uur duurde. Het kabinet nam kennis van
en wijdde een bespreking aan Baldwins verslag
van het gesprek, dat hij de vorige week met
Poincaré heeft gevoerd. Duitschlands capitu
latie in het Roergebied verleende de ritting bui-
tengemeene belangrijkheid in verband met de
behoefte aan een duidelijke politiek van Groot-
Britannië bij de voor de deur staande onder-
handlingen tusschen Frankrijk en Duitschland
en tusschen de geallieerden. Er werd geen be
slissing genomen ten aanzien van het Roerge
bied in afwachting van de verdere gebeurte
nissen.
De ritting van den Rijksdag.
Berlijn, 26 Sept (W. B.) In den Rijks
dag zullen de groote politieke debatten, waar
toe het seniorenconvent heden besloten heeft,
pas volgende week Dinsdag plaats hebben.
Aangenomen wordt, dot ïn die zitting de rijks
kanselier zelf het woord zal voeren. In de voor
morgen aangekondigde plenaire zitting van den
Rijksdag zal de reeds bekend gemaakte agenda
behandeld worden.
De Duitsche pers over de procla
matie der rijksregecring.
Berlijn, 26 Sept. (W. B-) Naar aanlei
ding van de proclamatie der rijksregeering
betreffende de opheffing van het lijdelijk verzet,
merken de bladen op, dat wegens binnen-
landsch-politieke redenen de tegenstand werd
opgegeven. Het is uitgesloten, dat door middel
van it verzet de Franschen de bezetting van
het Roergebied zouden hebben opgegeven; een
verlenging van dezen toestand zou in verband
met de daarop volgende algeheele werkloos
heid bovendien voor honderdduizenden inwo
ners ernstige bezwaren met zich meebrengen.
Bij dezen binnenlandsch-politieken maatregel
tot beëindiging van het lijdelijk verzet kan van
een capitulatie of van een niet-capitulatie in het
geheel niet worden gesproken. Deze vraag zal
zich voor Duitschland eerst voordoen, Avanneer
de onderhandelingen met de geallieerden wor
den hervat en over een al dan niet aannemen
van hun eischen moet worden beslist Het woord
is thans aan de geallieerden.
„L5 HIRONDELLE"
is|i3 Lanqestraat. Amersfoort.
Wu
MM
Vfcl'en
üjn!a! SkIuiisis
Isrssjs
Cisibtea
17.50
12.50
5.60
OntvangenJPsaélit Sorteeriog
CKAFELLERIES en gESARKEERÖE HOEOEK
Fransche persstemmen over het
steken van het lijdelijk verzet
Naar aanleiding van het slot van het Duit
sche communiqué, waarin, gezegd wordt, dat de
eind-beslissingen in overeenstemming moeten
zijn met de waardigheid en de eer van het
Duitsche volk, merkt de Matin op, dat hier
tegen niets te zeggen valt wanneer deze uit
drukking eenvoudig gebrjikt wordt om de pil
minder bitter te maken. Veronderste't zij ech
ter nog eenig gemarchandeer op 't uiterste
oogenblik, dan zou de uitdrukking buitenge
woon onhandig zijn, want ncch Poincaré, noch
Theunis zouden zelfs maar met den schijn van
voorwaarden te doen willen hebben. De Figaro
erkent de verdienste van Stresemann, in zoo
ver hij het heil van het land boven zijn per
soonlijke veiligheid stelt.
De Echo National witst op het moreele voor
deel door de Fransch-Belgische politiek be
haald en spreekt de verwachting uit, dat de
Fransche regeering niet zal dralen dit voordeel
in een materieel voordeel om te zptten.
De Echo de Paris valt ook over de woorden
betreffende de eer van Duitschland. Frankrijk,
zegt hat blad, is volstrekt niet van plan inbreuk
te maken op da eer van het Duitsche vclk of
de eenheid van het rijk, maar Frankrijk ziet niet
af van de vrijheid om de maatregelen te nemen,
die noodig mogen lijken.
Het Petit Journal wijst op de blindheid zon
der weerga van het Duitsche volk, dot zich al
dus heeft kunnen laten 'misleiden door de aan
stokers van het lijdelijk verzet. Frankrijk, zegt
het blad, zou niets liever gelooven dan dat
Duitschland bereid was een politiek van goe
den wil te gaan voeren. Maar het zal dit niet
gelooven zonder bewijs.
BritscKe beschouwingen over
het einde van 't lijdelijk ver
zet
Londen, 2 6 Sept (N. T. A. Draadloos).
De verklaring van de Duitsche regeering aan
het Duitsche volk inzake het staker, van het
lijdelijk verzet aan de Roer, zal, naar verwacht
wordt, vanavond of morgen worden gepubli
ceerd. De te Londen gekoesterde hoop, dat de
nieuwe orienteering van de Duitsche politiek
tot stond zal komen zonder birvnenlandsche
onlusten, wordt in het algemeen gesteund door
de berichten, die te Londen uit verschillende
deel en van Didtschlond zijn ontvangen.
Het Duitsche lijdelijke verzet is in Engelsche
kringen steeds beschouwd als een nuttelooze
en vrucht el ooze politiek en de elkander opvol
gende regeeringen zijn van dit inzicht te zijner-
tijd in kennis gesteld. Niettemin werden de
moeielijkheden, waardoor elke Duitsche regee
ring zou komen te staan, die het lijdelijk verzet
prijs zou geven, ten volle erkend. Voldoening
woydt algemeen te Londen geuit, dat de tegen
woordige regeering voldoende cordaatheid heeft
getoond om de koe bij de horens te vatten.
Men kan echter niet zeggen, dat de Engel
sche meening over de Roerbezetting door
Frankrijk een verandering heeft ondergaan.
Algemeen is men van oordeel, dat, indien het
in elkander vallen van het lijdelijk verzet door
Frankrijk als een overwinning wordt begroet,
dit in allen gevalle niet tot de roemrijkste over
winningen belhoort om het Fransche aanzien te
verhoogen. Men hoopt, dat de geheele Roer
episode binnenkort als een ding uit het verleden
zal worden Beschouwd, zcodat thans de weg
vrij zal komen voor verdere en meer vrucht
bare behandeling van het groote vraagstuk der
vergoedingen. De Daily Telegraph zegt:
„De gevolgen in Duitschland zelf van hot
prij sgeven door de regeerirg van Stresemann
van een hopelooze politiek zijn vermoedelijk
ernstig genoeg, maer indien deze stap nog ver
der zou rijn uitgesteld, zouden de gevolgen nog
ernstiger rijn geweest. Het lijdelijk verzet heeft
nooit aanmoediging van Engelsche rijde onder
vonden, ormd&t men steeds overtuigd was van
zijn nutteloosheid. Een nieuw feit in de kwestie
van het herstel, dat hier met ongereserveerde
voldoening is vastgesteld, is de hernieuwing van
de persoonlijke betrekkingen in een geest van
wederkeerige achting en goeden wil tusschen
de hoofden van de Engelsche en Fransche re-
gecringen. Het is veel waard eindelijk gerust
te kunnen rijn, dat de betrekkingen tusschen de
beide regeeringen voortaan zullen worden ge
leid dcor een geest, die een groot verschil vormt
met dien, welke de verhouding van onlangs
kenmerkte en dat er geen hinderpaal voor de
Engelsche regeering meer bestaal om zich aan
de zijde van Frankrijk te voegen bij de op hon
den zrjnde onderhandelingen met Berlijn."
De Times zeg'tHet Rcer-vraagstuk is nu ge
deeltelijk van de baan en wij vertrouwen ern
stig, dat de Fransche regeering met de minst
mogelijke vertraging zich zal wijden aan een
opbodwende behandeling van het herstelvraag-
stuk. Deze zijde van de zaak heeft, zooals wij
weten, steeds de bijzondere belangstelling ge
noten van de Belgische regecring, die een over-
dachjt schema heeft gepubliceerd voor het be
lasten van de Duitsche industrie. Ook Italië
heeft definitieve voorstellen over de zaak naar
voren gebracht en de Engelsche regeering ver
langt nog niets beter dan samen met de ge-
al Hoerden de tegenwoordige taak te aanvaarden
om de vergoedingen binnen te krijgen.
De moeilijkheden op den weg van het her
stel zijn niet weggenomen door het sucoes van
de Fransch-Belgische maatregelen. Zij hebben
echter de geallieerde samenwerking gemakke
lijker gemaakt en de samenkomst van Baldwin
met Poincaré moet spoedig worden gevolgd
dcor een bijeenkomst van alle leiders der ge
allieerden. Het is van uiterst-grocte beteekenis,
dat zij viug een beslissing nemen inzake een
definitief schema voor de oplossing van 't scha-
devergoedingsvraagstuk.
Verdere Britsche persstemmen.
Londen, 26 Sept. (N. T. A. Draadloos.)
In een verklaring in de Daily Telegraph, die aan
een „voornaam staatsman" wordt toegeschreven
en die ten zeerste de aandacht trekt, worden de
beweegredenen en resultaten uiteengezet van
het onderhoud tusschen Baldwin en Poincaré te
Parijs. De verklaring zegt, dat het communiqué
aangaande dit onderhoud, waarin werd medege
deeld, dat een wederzijdsche overeenstemming
van inzicht was bereikt, hoofdzakelijk is ver
schenen, omdat het duidelijk was, dat er iets de
finitiefs behoorde te worden gezegd ad usuro
Germaniae, <L i. om Duitschland precies te
laten weten, hoe de zaken stonden. Het was
maar al te duidelijk geworden, dat het lijdelijk
verzet tot mislukking gedoemd was en dat elke
dog, dien het voortduurde, Duitschland verder
naar den ondergang hielp. Toch bleef de be
slissing uit Berlijn npg uit. Waarheidsliefde ver
plicht te bekennen, dat men 'n regeeringskringen
te Berlijn, hoewel er. van de zijde der Engelsche
regeering daartoe geenerlei aanleiding was ge
geven, en de mededeelingen aan den Duitschen
gezant te Londen ze)fs in tegenspraak met ver
schillende berichten ongunstig luidden, toch
bleef hopen op een wonder van Engelschen
kant Het was eenvoudig een daad ven mensch-
hevendheid ten opzichte van Duitschland, om
deze gunstige gelegenheid aan te 8rijpen, ten
einde dia ongegronde hoop uit de wereld te
helpen.
Wat de resulaten aangaat, beweert de „voor
name staatsman" vol vertrouwen, dat er van
Fransche zijde feitelijk in is tpegestemd af te
zien van tactische voordeden, die Frankrijk
tegenoveT Engeland zou kunnen hebben be
haald tengevolge van het succes aan de Roer.
Hij zegt verder, dat Poincaré bereid is de
Duitsche rs tegemoet te komen, als dc tijd daar
voor is aangebroken. Het is niet meer dan na
tuurlijk, dat hij al het mogelijke zal doen om
den Engelschen bondgenoot in het gevlei te
komen. Het practischè doel der Fransch-Engel-
sce besprekingen in het tegenwoordig stadium
ishet opnieuw verkrijgen van een geallieerd
eenheidsfront voordat wat binnen enkele
dagen zal dienen te geschieden de onderhan
delingen met Duitschland met ernst beginnen.
Dan waagt hij deze voorspellingAls wij dit
wenschen, zullen er geen afzonderlijke onder
handelingen tusschen Frankrijk en Duitschland
worden gevoerd, althans niet over de hoofd
kwestie de schadevergoeding.
De bladen rijn het er algemeen over eens, dat
de leiders der geallieerden binnenkort tot een
beslissing zullen moeien komen over een defi
nitief pion tot het verkrijgen van betaling der
schadeloosstelling. In verband hiermede gelooft
de Times, dat het verschil van meening tusschen
Frankrijk cn Engeland over de vraag, welk
lichaam het betaal vermogen van Duitschland
zal hebben te schatten, gemakkelijk kan worden
overbrugd. Het blad zegt, dat het Fransche be
zwaar tegen een onpartijdig internationaal
lichaam zou verdwijnen, als de commissie van
herstel, die volgens Poincaré er recht op heeft
het aangewezen orgaan voor dit doel te zijn,
zelf de deskundigen zou aanwijzen. Want, zoo
als de Times zegt, art. 7 van het tweede annex
van het hoofdstuk der schadevergoeding geeft
uitdrukkelijk aan de commissie het recht alle
ambtenaren, vertegenwoordigers en beambten
aan te stellen, die noodig zouden kunnen zijn
voor de uitoefening der taak en zelfs om com
missies in te stellen, waarvan de leden niet
noodzakelijk lid behoevpn te zijn van de com
missie van herstel. Aon de wenschen van Enge
land ten opzichte van de onpartijdigheid zou
ruimschoots voldaan zijn, zegt de Times, als
het mogelijk bleek een Amerikaansch deskun
dige als lid op te nemen in die commissie van
onderzoek. De Times meent,, dat de raming van
hetgeen Duitschland zou moeten betalen, door
zulk een commissie vastgesteld, geenszins voor
de geallieerde regeeringen bindend zou zijn en
alleen zou gelden als een recente en onbevoor
deelde schatting. Dóch het rapport der com
missie zou van onschatbare waarde zijn, als
daarin de methede was aangewezen, waardoor
Duitschland zijn betalingen zou kunnen hervat
ten en als de commissie vaststelde, hoeveel tijd
er moet verloopen voor de eerste betaling zal
hebben te geschieden
Waar wilskracht is. daar is leven.
ZELFBEDROG.
naar het Noorsch
van
J0HAN BOJER
door
D. Logemanvan der Willigen.
16
De woede, die hij nu voelde, maakte hem
steeds krachtiger. Hij begon zich ernstig
Te wapenen tegen dat verhoor, en was wel
dra gereed met zijn aanvallen cn verdedi
gingen. Het was niet langer kwestie wie
gelijk hatl, maar wie er verliezen zou. Het
was niet langer een kwestie tusschen hem
en Onzen Lieven Heer, maar tusschen hem
en zijn vijanden.
En ieder maal, dat hij hoorde dat zijn
tegenstander nieuwe getuigen verworven
had, overviel den ouden man steeds stijgen
de angst, dat het slecht met. hem zou af-
loopen. Maar die deed hem ook steeds weer
op nieuwe middelen zinnen om voor zijn
vijanden niet onder te doen. „We zullen
eens zien of het hun gelukt," zcide hij met
op .elkaar geperste tanden. En nu begon hij
zich te herinneren, wat voor kwaad al die
getuigen hem vroeger gedaan hadden cn
het werden oude wonden, die opengereten
werden en de pijn van de nieuwe nog ver
hoogden. Hij werd steeds razender, hij dacht
niet langer na, maar zon slechts op midde
len om zijn vijanden te treffen.
Het wonderlijke was, dat Norby nu inwen
dig vrede begon te krijgen. De wond diep
in zijn binnenste was hij vergeten, hij dacht
alleen aan de wonden die aan dc opper
vlakte pijnden. Daarom begon hij weer goed
te slapen en te eten cn kwam weer in goed
humeur. Hij had een gerust geweten,, zooals
iemand die onschuldig aan twintig dingen
waarvan men hem beschuldigt, vergeet dat
hij in het één en twintigste geval wél schuld
heeft. Als hij aan de twintig dacht, zeide
hu als 'tware tegen Onzen Lieven Heer:
„Dat gaat gelijk op.
Het was niet langer drukkend stil om
hem heen. Integendeel. ITij was zich voort
durend aan het wapenen, ging in dc stad
naar een advocaat, herinnerde zich steeds
nieuwe, onware beschuldigingen, schreef die
op en deed er zich formeel pijn aan om eens
goed te voelen hoe onschuldig hij was. En
waren er oogenblikken, dat het stil om hem
heen scheen, dan liep hij op nieuwe, cvalsche
'beschuldigingen te wachten. Kwamen zij
niet, dan bedacht hij ze zelf, zonder te mer
ken dat hij ze bedacht, „Ze zeggen nu na
tuurlijk. dat ik die onderteekening ontken
uit gierigheid. Ik gierig? Of omdat ik bang
voor mijn vrouw hen. Kimt Norby bang
voor zijn vrouw!" En hij werd er boos om,
dat de menschen zoo iets konden zeggen en
hij verzon nieuwe en weer nieuwe, zonder
te bemerken dat hij ze zelf verzon. Dit
werkte als alkohol, maakte hem beneveld,
opgewonden, deed hem vergeten, wat hij
het liefst vergeten wilde en gaf hem een
gevoel van onschuld en het bewustzijn dat
het recht aan zijn kant was.
Nu naderde bel verhoor. Norby reed dc
gemeente rond om tegengetuigen bij elkaar
te krijgen. Nu kon het verhoor, wat hem
betrof, gerust beginnen.
L
Op een kamer van, een pension in de
hoofdstad zat een jongeman met de ellebo
gen op de tafel en het hoofd tusschen dc
handen. Een groot boek, waarvan enkele
zinnen mot blauw potlood onderstreept wa
ren, lag open voor hem, maar hij studeerde
niet. Dit was Einar Norby, Knut's eenige
zoon in leven; hii was student in de filo
logie en zat voor zijn laatste examen.
Het raam stond open voor de warme
Maartzon, maar hij stond op om het te
siuiten, daar het lawaai van de straten
hem in het denken hinderde. Toen begon
hij heen en weer te loopen, terwijl hij af
en toe met een pijnlijke handbeweging over
zijn voorhoofd streek, „Wat ben je van plan
te doen?" dacht hij. „Want nu is de zaak
veranderd bij vroeger. Einar was een lange,
slanke, blonde jongeman van ongeveer vijf
vanaf f 3.90.
p Langeslraat 116 Tel. 70
en twintig jaar. Als hij nog niet afgestu
deerd had, was het zeer zeker niet uit lui
heid. Neen; hij had eerst een paar jaar in
de theologie gestudeerd, maar op zekeren
dag verscheen hij m het kantoor van. zijn
i vader cn zeide onder vier oogen: „Ik kan
niet langer vader. Ik kan het niet met mijn
geweten overeenbrengen om predikant te
worden."
Do vader beet op het puntje van zijn pijp.
En toen hij de verklaring van zijn zoon
had aangehoord, zeide hij: „Zeker, zeker je
,hebt gelijk, mijn jongen, als je zoo zeker
van je zaak bent. Voor je moeder is het 't
ergst. Maar ik zal beproeven e-eus met haar
te praten." Toen reisde Einar een jaar naar
het buitenland om wat op zija verhaal te
komen, en toen hij weer thuis kwam ging
hij in de filologie studeeren.
Een week geleden vernam hii uit een
brief van zijn moeder de tijding van Wan-
gen's valsche handteekening, hbtgeen hem
ciadelijk ten zeerste verbaasde. Hij herinner
de zich namelijk heel goed, dat zijn vader
drie, of vier jaar geleden bij hem. kwam en
tegen hem zeide: „Ik geloof zeker, dat Wan
gen mij vandaag bij den neus gehad heeft."
En toen had Norby hem van de .borgstelling
verteld, maar hem gevraagd er niemand
iets van te zeggen, zelfs zijn moeder niet.
Dat had Emar toen zeer verwonderd en juist
daarom had hij het misschien wel zoo goed
onthouden.
„Wat ben je nu van plan?" dacht hij
steeds weer. Een vergissing was mogelijk.
Maar hij had 't in ieder geval Jnct best ge
vonden zijn vader er over te schrijven.
Heden had hij antwoord gekregen. Norhy
schreef, dat Einar zich maar wa.'t verbeeldde.
Hij had nooit iets met Wangen uit te staan
gehad.
„0, zoo verbeeld ik 't mij maar," dacht
Eirar, terwijl hij de kamer doorliep. Zijn
vader schreef daar maar heel jcalm, dat hij
'tzich verbeeldde. Maar dat deed hij waar
achtig niet! Koe meer hij er over nadacht,
des te zekerder wist hij, dat zijn herinnering
juist was.
„Maar wat zal je nu doen?" Want je zoo
maar kalm gewonnen geven, «dat ging ook
niet aan.
„Gesteld, dat Wangen onschuldig is en jij
de eenige bent, d'e hem redden kunt? Maar
moeder schreef immers, dat Wangen geen
getuigen had. Wat doe je nu?" 0\er een
paar degen had het verhoor pl aats. Hij kon
de zaak ook niet heel veel langer uitstellen.
„En vader schrijft dat hij ;nooit iets met
Wangen heeft uit te staan gehad? Het kan
dus ook geen andere zaak zijn dan die ik
mij herinner. Maar hoe is het mogelijk, dat
vader zoo vergeetachtig kan zijn, of
Einar had zich dikwijls gestooteri aan
enkele trekjes m zijn vaders handel en wan
del. Maar zoo ietsNeen.
„Maar gesteld, dat Wangen nu eens on
schuldig gestraft werd? Zou je dan ooit nog
een enkele (gelukkige dag hebben?"
Hij wierp zich op de sofa en hield zijn
handen voor zijn oogen. Als hij nu eens
naar huis reisde cn zijn vader er eens ern
stig over onderhield? Dat zou wat moois
zijn, het heele huis zou op stelten staan! En
als zijn vader er zich werkelijk leelijk inge
werkt had, dan was het nu toch te laat om
terug te keerèn tenminste in de oogen
van Knut Norby.
„Maar wat doe je nu, Einar? Of doe je
heelemaal niets?"
En zich het ergste voorstellen, naar het
gerecht gaan en tegen zijn vader getuigen
hij wei;d er duizelig van.
Maar als hij zich eenmaal in de zaak 'ge
mengd had, moest hij op het ergste voor
bereid zijn. En aan den eenen kant stond
zijn vader, en aan den anderen de drang
orn te doen wat recht was.
En een spottende stem zeide inwendig:
„Nu zie.je eens, Einar, hoe gemakkelijk je
iets uit consideratie voor je familie laat.. Als
het nu eens een ander als je vader geweest
was?"
(Wordt vervolgd).
