WIJNHANDEL J. A. SCHOTERMAN Zn.
LEVERT KQQ ANTHBACïET in verschillende soorten en prijzen
GEGARANDEERD GRUIS EN STEENVRiJ
FIRMA L. VAN ACHTERBERGT BRAfêDSTOFFENHANDEL
BINNENLAND.
Werkhervatting van Duitsch
personeel.
Dusseldorp, 2 6 Sept (B. T. A.)- Het
telegraaf- en telefoonpersoneel in het district
iWiesbaden. 600 man sterk, is, met den chef
van den dienst aan het hoofd, aan de Fransche
autoriteiten komen molden, dat zij onvoorwaar
delijk het werk hervatten. Do Fransche schild
wachten worden op hun posten gehandhaafd.
De uitzonderingstoestand voor
het geheele rijk geproclameerd.
De Tel. meldt uit BerlijnKort voor één urn
's nAchts is door den rijkspresident een veror
dening uitgevaardigd, waarin voor het geheele
Duitsche rijk de uitzonderingstoestand wordt af
gekondigd. Een aantal artikelen van de rijks-
grondwet worden tot nader order buiten wer
king gesteld en persoonlijke vrijheid, de vrij
heid van drukpers en ergaderingen en veree-
nigingsrecht worden in hooge mate beperkt.
Het briefgeheim wordt opgeheven. De uitvoe
rende macht gaat op den rijksweerminister over,
die deze op de militaire bevelhebber zal over
dragen.
HET SEPARATISME.
Efn tegenspraak.
Dusseldorp, 26 Sept (B. T. A.) De bond
van separatistische partijen van het Rijnland
spreekt officieel het Wolfftelegram in de Duit-
sche bladen tegen, dat de Rijnlandsche separa
tisten voornemens zouden zijn de republiek te
piroclameeren ter gelegenheid van een monster-
betooging, tegen 30 September te Dusseldorp
georganiseerd.
DE GISTING IN BEIEREN.
Munchen, 26 Sept (W. B.) De hier
héérschende politieke spanning komt in de me-
dedeelingen der bladen tot uiting.
De Mimchener Post verklaart, dat het be
richt betreffende de voorbereidingen van de na
tionalistische organisaties volkomen waar is en
dat reeds voor de eerstvolgende dagen een San-
slag tegen den grondwettelijken toestand van
het rijk en de Duitsche landen beraamd wordt.
Met betrekking tot de instructies aan de leden
van de organisatie-Oberland wordt nog ge
meld, dat het aan de leden verboden is Mün-
chen te verlaten.
In een vergadering van de bedrijfsraden te
München werd besloten tot de b'jecnroeping van
het Beiersche bedrijfsradcncongres.
Berlijn, 26 Sept. (W. B.) Naar nader uit
München wordt gemeld, hebben de leden van
de organisatie-Rossbach bevel ontvangen zich
morgenochtend om 8 uur aan het Wurzener^dit den volgenden September te Belfiist of Huil
het ophouden van Üen strijd in Ket Roergebied,
heeft de Beiersche regeering eene proclamatie
tot het volk uitgevaardigd, waarin dit wordt
aangemaand de orde niet te verstoren.
Von Kahr is benoemd tot staats-commissa-
ris-generaal, aan wien de uitvoerende macht
wordt overgedragen. De grondwettige bepalin
gen aangaande vrijo uiting van meening, ver-
gadcringsrecht enz. zi$n tijdelijk buiten werking
gesteld.
BELGIE.
De moordenaars van luitenant Graff begenadigd.
De koning der Belgen heeft op grond van
een rapport, ingediend door den minister van
justitie, het besluit geteekend, waarbij gratie
wordt verleend aan de ter dood veroordeelde
Duitschers, die luitenant Graff hebben ver
moord. Hun straf is in levenslangen dwang
arbeid veranderd.
ZWITSERLAND.
Electrificatie der bondsspoorwegen.
B e r n2 6 Sept. (B. T. A-V De bondsraad
heeft 300 millioen francs toegestaan voor een
snelle electrificatie der bondsspoorwegen.
ENGELAND.
KOLONEL AUBRE7 HERBERT, f
Kolonel Aubrey Herbert, conservatief lid ven
het parlement, is gister overleden. Hij was een
erkende autoriteit op het gebied der buitenland-
sche politiek en inzonderheid nauwkeurig be
kend met de problemen ven het Midden-Oos
ten. Hij had uitgestrekte reizen gemaakt m
Turkije, Klein-Azië en den Balkan evenals in
China en Japan. Bij het uitbreken van den oor
log ging hij naar Frankrijk als officier van de
Iersche guards en deed later dienst in Egypte,
Gallipoli, Mesopotamië en Saloniki.
Herbert was de broeder van wjjlen lord Car
narvon, wiens werkzaamheden in. Egypte leid
den tot de ontdekking van het graf van
Toetankamen.
Margaret Bondfield presidente van het
v&kvereenigingscongres-
1 Londen, 26 Sept (R.). Meprffrouw Mar
garet Bondfield, de bekende vrouwenleidster, is
vandaag tot presidente gekoeen van den alge»
meenen raad van het vakvereenigingscougres.
Londen, 26 Sept. (V. D.) Mess Margaret
Bondfield, die gekozen werd tot presidente van
den raad van het congres van vakvereenigingen
te Londen, zo] dientengevolge de e»?rste vrou
welijke president zijn van het congres, wanneer
station te melden. Volgens de Mimchener Post
zou de organisatie-Oberland haar leden gealar
meerd hebben voor Vrijdagmorgen vier uur.
Adolf Hitler zou met de opperste leiding be
last zijn.
Uit München wordt d d. gisteren aan dc Tel.
gemeld:
Nadat heden de regeering het opgeven van
het lijdelijk verzet in het Roergebied officieel
aan het Duitsche volk heeft bekend gemaakt,
zullen de eerstkomende dagen er over beslis
sen, Of de Beiersche nationalisten een poging
zullen doen hun bedreigingen, een nationale
actie tegen de regeering te beginnen, waar te
maken.
Het zal dan blijken, of minister-president Von
Wrede een beroep op de vroegere cavaleristen
om zich ter beschikking te stellen voor den
dienst in het ruiterkorps der storma [deelingen.
In den Völkïschen Beobachter doet Karl von
Knilling, die bij de Berbjnsche besprekingen
het zonder beperking met de maelregelen der
regeering eens is geweest, over de noodige
kracht zal beschikken zich tegen de putsch-
garde" van Hitier te verzetten. De nationaal-
socialist Hitier heeft thans de opperleiding
over twee der belangrijkste nationalistische
bonden van Beieren verkregen en er wordt nog
eens een poging gedaan de fusie ven de Beier
sche nationalisten, die nog altijd in twee al
kaar vijandige kampen verdeeld zijn, onder
leiding van Hitier te voltrekken.
Voor morgen (Donderdag) zijn 14 nationaal-
sorialistische vergaderingen uitgeschreven en
op al deze vergaderingen zal Hitier zelf spre
ken. Volgens een mede deeling van het Mim
chener sociaal-democratische blad, zullen ver
schillende organisaties van rechts-radicalen aan
hunne gardes voor morgen vroeg een mobili
satie-bevel uitvaardigen. Een feit is, dat in het
ministerie van binnenlandsche zaken voortdu
rend besprekingen met den politie-prosident
plaatsvinden.
Nader meldt het bied uit München:
De Beiersche Staatscourant doet den oproep
van de rijksregeering aan het Duitsche volk
vergezeld gaan van een commentaar, waarin
zij verklaart, dat de minister-president in Ber
lijn stelling heeft genomen voor de opvatting,
dat die oproep de publieke opinie op de tegen
het verdrag van Versailles indruischtnde ma
nier van optreden van Prankrijlc en België wij
zen moet
Aan dit verlangen is in de proclamatie slechts
op zeer onvoldoende wijze voldaan. Ook is na
gelaten erop te wijzen, dat herstel onmogelijk
is, zoolang Duitschland niet vrij over Rijn en
Roer kan beschikken en dat het verdaag van
Versailles, daar het door Frankrijk is verbro
ken, thans ook voor Duitschland geen binden
de kracht meer bezit.
Minister-president von Knilling heeft heden
enkele persvertegenwoordigers uitgenooaigd
om den politieken toestand uiteen te zetten. Het
overgroote deel der pers, speciaal de buiten-
landsche, had geen uitnoodiging ontvangen.
Heden heeft een ministerraad pleats gehad,
die vanavond zal worden voortgezet. Er be
staat voldoende grond om aan te nemen, dat
zeer vergaande besluiten zullen worden geno
men, waarschijnlijk in de richting van'den uit
zonderingstoestand en den staat van beleg.
De algemeene onrust in de stad stijgt Wan
neer er in het laatste jaar ooit werkelijk ge
vaar bestond voor een Putsch, is het thans het
geval. Hitier schijnt zijn tijd gekomen te ach
ten en daarbij dient de bekendmaking van de
rijksregeering over de liquidatie van het lijde
lijk verzet slechts als voorwendsel.
De nationaal-socialisten schijnen ditmaal
met hun oude tegenstanders, de sociaal-demo
craten, te willen afrekenen.
Als men van plannen voor een staatsgreep
spreken mag, zijn deze zonder twijfel „grosz-
Devnsch" georiënteerd.
Het is een vraag, of de Münchensche politie-
president den toestand meester zal weten te
blijven.
Maatregelen der Beiersche regeering.
München, 26 Sept. (V. D.) Tengevolge
van de nationaal-socialistische agitatie wegens
bijeenkomt. De staat van dienst voor de arbei
dersbeweging van Miss Bondfield s£rekt zich
over 30 jaren uit. Zij is secretaresse van de
eideellng van vrouwelijke werklieden van de al
gemeene vereeniging van werklieden. Verder is
zij vrederechter en heeft verschillende ver-
geefsche pogingen gedaan om een zetjel in het
parlement te verkrijgen.
DTR. STRAAT 17
- TELEFOON 145
Per tfesch Per Anker
Gewas 1Ö20 Raymond SVTacau F 1.—— F 40.—
Gewas 1917 St. Emiiion F 1.60 F 65.—
tot lecraar aan de R. H. B. S. te Sappemeèr
G. Edema, thans tijdelijk
tot leeraren aan de R. H. B. S. te Deventer G.
Aergelo, J. M. Th. Saunders en K. Jansen allen
aldaar.
HET REGEERINGSJUBILEUM.
Te Berlijn.
D.d. 24 Sept. wordt uit Berlijn gemeld
Het „Comité tot Verlevendiging van het
Stambewustzijn" had Zaterdagavond voor de-
derde maal sedert zijn oprichting de geheele
Ncderlandsche kolonie te Bei lijn tot een natio
naal festijn genood en ditmaal, naar wel van
zelf spreekt, ter herdenking van den Kronings
dag van Koningin Wilhelmma.
Het comité had voor dit buitengewone feest
een buitengewoon gelukkigen vorm gevonden
een jubileumconcert van het Philharmonisch
orkest onder leiding ven niemand minder dan
Evert Cornelis en met mejuffrouw M i a
Peltenburg als soliste. En op het pro
gramma heuglijk verschijnsel I vritsluiterd
werken van Ncderlandsche componisten Von
Brucken-Fock, Bemaid Zweers, Alphons Die-
penbrock, Willem Landré, Johan Wagenaar,
Dirk Schofer cn Peter van Anrooy, voorts lie
deren uit Valerius- „Gedenck-klanck" en uit
Coers' Liederenboek, mitsgaders eenige dooi
Julius Röntgen bewerkte oud-Nedcrlandsche
liederen en dansen.
Inderdaad een programma, zooals het in
Berlijn, dit centrum van nationaal muziek
leven, waarschijnlijk nog nimmer tot uitvoe
ring is gekomen. Op en top Hollandsch en
op en top goed I
Trouwens niet alleen het programma en de
twee kunstenaars, die deze avond droegen,
waren Hollandsch. Daar was méér dat het
harte goed deed - de groote zaal van dc Phil
harmonic propvol Hollanders zoowel de
leden van de beide Nederlandsche veréenigin-
gen als de velen, die buiten deze vereenigingen
staan en alleen maar zoo nu en dan zich herin
neren, dat zij Hollander zijn. En het podium
was één weelde van nationale kleuren oranje
wimpels tusschen het groen der palmen en.
heesters en rood-wit-blauwe vlaggen als fleu
rige afsluiting op den achtergrond.
Maar behalve de talrijke Hollanders waren
er ock vele Duitschers en dat was goed zooï
.Want hierdoor werd deze nationale feestavond
tevens tot een propaganda-avond voor dc
vaderlandsche muziek. En propaganda in deze
richting is wel heel noodig I
Onder de Duitsche gasten van het Berlijnsch
Tweede Kamer een adres te zenden met het
verzoek, de Vlootwet niet aan te nemen, met
14 tegen 7 stemmen verworpen. Van do recht-
sche leden stemde één chr.-hist. lid vóór het
voorstel.
De Schoonhovensche vergadering.
De vergadering tegen de Vlootwet alhier is,
zooafe wij meldden, thans toegestaan. In afwij
king met de weigering van den loco-burge
meester tot het houden van deze vergadering,
heeft de burgemeester, de heer Van Kempen
(A.-R.), toestemming verleend aan den revol.-
socialist ds. Eldering. Zooals deze toeslemming
extra vermeldt, mag de lezing gehouden wor
den op Vrijdag 28 September a.s. Naar de
Tel. verneemt, is deze toestemming gegeven,
nadat de burgemeester nadere inlichtingen in
gewonnen had. De inhoud van de lezing zal
echter nagegaan worden, en bij eventueele orde
verstoring zal het sluiten der vergadering vol
gen #\-
VOORDRACHT GEMEENTE-SECRETARIS
NIJMEGEN.
Op de aanbeveling voor gemeente-secreforis
van Nijmegen zijn geplaatst1. mr. J. L. Mies-
sen, secretaris van Tilburg; 2. mr. P. J. M.
Kallen, referendaris ter secretarie von Maas
tricht; 3. mr. T. Rijnenberg, hoofdcommies re
dacteur ter secretarie van Nijmegen; 4 J. H.
Leppink, controleur van financiën te Nijmegen.
VEREENIGING VOOR WATERLEIDING-
BELANGEN IN NEDERLAND.
Dece vereeniging heeft te Haarlem haar druk
bezochte najaarsvergadering gehouden, die ge
wijd was aan de watervoorziening van Noord-
Holland.
Voorzitter was ir. J. van Poelgeest, directeur
van het waterleidingbedrijf te Goes.
Aanwezig waren o.o. de heer J. van Oldcn-
borgh, directeur der provinciale watervoorzie
ning in Noord-Holland, en dr. Th. van der
Waerden, gedelegeerd lid van dit bedrijf.
De voorzitter zeide in zijn openingswoord,
dat het streven van het provinciaal waterlei
dingbedrijf in Noord-Holland is, in de toekomst
aile gemeenten in die provincie aan de water
leiding ,aan te sluiten.
Uit het jaarverslag van den secretaris, den
heer J. C. Rijk Fz., blec-k, dat de vereeniging
op T September 1522 telde T eerelid, 134 ge
wone leden en 81 buitengewone leden; op T
dezer I eerelid, T43 gewone en 87 buitenge
wone leden.
18= KANTOOR ea MAGAZIJNEN KOESTEEG 5-7 bjd. VARKENSMARKT
en koffie) is het reeds zonder dat te gebruiken.
Van de gelegei>heid tot het. stellen van vra
gen hebben verscheidene aanwezigen gebruik
gemeakt; zij weiden door den spreker beant
woord.
De voorzitter dankte hem voor zijn voor
dracht.
Gisteravond werd in het hotel De Leeuwe-
lik een gemeenschappelijke maaltijd gehouden.
Vanmorgen werden de vernieuwde wa
tertoren te Assendelft cn de prisé d'eau te
Bergen bezocht. In den namiddag wordt een
bezoek gebracht aan de nieuwe prise d'eau te
Castricum.
De RAMP IN JAPAN.
De hulp van het Ned. Roode Kruis.
Daartoe in staat gesteld door de voor dat
doel ingekomen giften, heeft het Nederlandsche
Roode Kruis de eerste I0C00 telegrafisch
door tusschenkomst van H. M.'s gezant te Japan
overgemaakt aan het Japansche Ropde Kruis
ten bate der slachtoffers van de ramp.
DE POSTTARIEVEN.
Géén verlaging to wachten.
In de vergadering van de Kamer van Koop
handel te Haarlem is medegedeeld, dat de mi
nister van waterstaat verklaard heeft, dat in
den raad van ministers is besloten tot nader
order niet tot verlaging der posttarieven over
te gaan.
DE CHAOS BLJ DEN POSTCHEQUE- EN
GIRODIENST.
Een onderhoud door do
regeering.
Het Hbld. heeft hooren verluiden, dat de re
geering beraadslaagt over een onderzoek naar
de oorzaken van de verwarring bij den Post
Crèque- en Girodienst, in te stellen door een
onpartijdig lichaam.
Het odvieo van do Ncderland
sche Bonk gevraagd.
De minister van watersteat heeft het advies
van de Nederlandsche Bank gevraagd betref
fende den stand van zaken in den postchèque-
en girodienst.
De Postgirodienst en de M. A- JB O.
Wij lezen nader in het Hbld.:
Naar aanleiding van hetgeen wij in ons
hoofdartikel over den Postchèque- en Giro
dienst schreven betreffende het advies van de
M.A.B.O. inzake de mechaniseering der admi
nistratie van den Postchèque- en Girodienst,
hadden wij een onderhoud met de directie van
de M.AJB.O. De bijzonderheden van dit onder
houd zijn vooralsnog niet geschikt voor publi
catie. Wel kunnen wij echter mededeelen dat
wij, uit hetgeen wij van die zijde vernamen,
sterk den indruk hebben gekregen, dat de ont
reddering van den Girodienst in het geheel
niet te wijten is aan de adviezen van M.A.B.O.
inzake de voorbereiding der mechanisatie,
zoodat de fouten, die bij de reorganisatie zijn
gemaakt, uitsluitend zijn te wijlen aan de wij
ze, waarop de directie van den Postcheque- en
Girodienst zelf da roorganisatie heeft „voorbe-
j roid".
De conclusie van hetgeen wij schreven wordt
hierdoor nog aanmerkelijk versterkt Meer dan
ooit bestaat er met het oog op het bovenstaan
de aanleiding, om thans eindelijk afdoende
j maatregelen te nemen, teneinde den wagen op
andere wijze in het rechte spoor te brengen.
-T-
EHÜ
DE MIJNRAMP TE FALKIRK
Londen, 26 Sept (R.). Er bevinden zich
nog 42 mannen in dc mijn te Falkirk. Er wer
den drie lijken bovengebracht Er bestaat wei
nig hoop, dat er nog meer mannen sullen wor
den gered, daar het water snel wast.
ITALIË.
HET CONFLICT MET GRIEKENLAND.
De gezantenraad besloot,
dat Griekenland de 50 mil
lioen lire moet uitkeeren.
P a r ij s, 26 S e p t (Havas). De gezantenraad,
vsn gevoelen, dat de vijfde voorwaarde der nota
van 8; September niet vervuld is wegens het niet
airestceren van de schuldigen en verschillende
tekortschietingen en verzuimen van Griekenland
inzake het leiden van het onderzoek en het op
sporen van de schuldigen, besloot, dat Grieken
land aan Itajië de 50.0p0.000 bij een Zwitser-
sche bank gestorte lire moet uitkeeren. Het Hof
van Justitie te Den Haag zal de overdracht van
deze som door de Zwitsersche bank aan de Ita-
liaensche bank te Rome op de rekening van de
Italiaansche regeering gelasten
PERZÏE.
'de aardbeving.
Gemeld wordt uit Allahabad, dat negen dor
pen geheel eci 22 gedeeltelijk verwoest zijn
door de aardbeving, w*elke de omgeving van
Boejnoerd teisterde; 157 personen werden ge
dood en 146 gewond.
VEREENIGDE STATEN.
DE STRIJD TEGEN DE KU KLUX KLAN.
Oklahoma (City), 2 6 Sept (R.). Wal
ton, de gouverneur van Oklahoma, zet zijn
strijd tegen di? Ku Klux Klan voort. Hij heeft
de staatsgarde in het geweer laten komen on
haar last gegewen, dat zij moet schieten, als de
wetgevende vejrgadering, die dreigt Walton den
voet dwars te zetten, vandaag wil vergaderen.
Met betrekking tot alle militaire bewegingen is
de censuur ingesteld. Er zijn wachten uitgezet
bij alle toegangen tot de hoofdstad von den
staat.
Oklahoma (City), 2 6 Sept. (R.). Aon
leden van de. wetgevende vergadering, die
trachtten samttn te komen in de hoofdstad,
werd door dan koloncl-bervelhebbeT van de
troepen gelast uiteen te gaan. Zij gehoorzaam
den zonder zkJh te verzetten, zoodat er geen
bloed vloeide.
De Staatscourant van hedenn 26 Sept.
bevat o.a. de vxilgende Kon. besluiten
benoemd tot ridder in de Oranje-Nossau orde
D. Mulder, oud-h oofd eener Christelijke school
te Zierikzee
tot leerares aan de R- H. B. S. te Deventer
Mej. H. M. van! Gulpen, thans tijdelijk;
Comité was, als vertegenwoordiger van de
Duitsche regeering, ook de waarnemende mi
nister van buitenlandsche zaken, Freiherr von
Maltzahn. De rijkskanselier, dr. Stresemann, en
de eerste burgemeester von Berlijn, Boess, had
den bericht van verhindering gezonden.
Do Nederlandsche autoriteiten te Berlijn wer
den vertegenwoordigd door H. M. gezant, baron
Gevers (met mevrouw Gevers) en onzen consul-
generaal, den heer J. Wolff.
Over het concert-zelf kan ik kort zijn. Het
was zooals men verwachten kon als Evert Cor
nelis Duitschland's beste orkest dirigeert en
Mia Peltenburg zingt. Dat wil zeggen, dat het
prima-prima was. En het applaus was don ook,
om het eens meteorologisch uit te drukken,
„niet van de lucht". Zoowel de# zangeres als
de dirigent werden telkens en telkens weer
geestdriftig gehuldigd, met bloemen en met
bijval. En de geestdrift zwol tot een storm van
applaus toen Evert Cornelis het Philharmonisch
Orkest deed opstaan om te deelen in de hulde
en staande het „Wien Neêrlands' bloed" te
laten speien.
Voor de pauze had de voorzitter van het
Berlijnsch Comité, de heer Fronkemolle, de
feestrede gehouden, waarin hij in wanne
woorden schilderde wat H. M. dc Koningin
voor ons land cn ons volk heeft beteekend in
de vijf-cn-twintig jaren, die achter ons liggen
cn waarin hij allen opwekte, zich in de moei
lijke, stormombrande dagen, die ens te wach
ten staan nu de ontwikkeling in Duitschland
opnieuw zoo dreigende vormen begint aan te
nemen, trouw om den troon te scharen en ons
land te helpen bewaren voor revolutionaire
woelingen.
In de lokalen van „Nederland en Oranje
was na-fuif, met zangeres en dirigent. En het
werd heel laat.
<0f, zoo men wil, heel vroeg
HET NATIONAAL HULDEBLIJK.
Een niet goedgekeurde subsidie.
In de vergadering der Kamer van Koophandel
te Haarlem is medegedeeld, dat de minister van
arbeid zijn goedkeuring onthouden heeft aan
het besluit tot verlecning van een subsidie
voor het nationaal huldeblijk aan de Koningin.
De minister meent, dat de subsidies dienen
bepeikt te blijven tot in het algemeen belang
van handel en nijverheid ondernomen acties.
DE AMBTENAARSSALARISSEN.
Art 40 en do wet.
Naar de „N. R. Ct." verneemt, moet de re
geering thans tot het besluit zijn gekomen, dat
de op 1 Juli 1922 geldende salarissen der amb
tenaren, niet verminderd kunnen worden door
Intrekking von art. 40 ven het bezoldigings
besluit zonder meer, doch dat daar bovendien
'een wettelijke regeling voor noodig is. Deze
wettelijke regeling is thans in voorbereiding.
DE ACTIE TEGE NDE VLOOTWET.
Gemeenteraden en Iandspolitick.
In dc raadsvergadering van Velsen is een
voorstel van de socV-dem. fractie, aan de
Het jaarverslag ven den secretaris en dat van
den penningmeester, den heer W. J. Harders,
werden onder applaus goedgekeurd.
De heer J. C. Rijk Fz. werd tot secretaris
herkozen. De voorzitter verleende hierop het
woord aan dr. Jan Smit, assistent van pref. Van
Lochem te Amsterdam, die een voordracht
hield overWater cn waterzuivering in Nederl.-
Indië.
De spreker begon met te zeggen, dat het be
lang van het water in de tropen zich al naar
het jaargetijde uit in een strijd om, of een strijd
tegen het water, en noemde als sprekend voor
beeld den toestand in de streek ten Oosten van
Semarong, waar de vrijwel ondoorlaatbare
Ieembodem oorzaak is van een zeer nijpend
watergebrek in den drogen tijd, teTwijl in de
natte moesson groote stukken dezer streek on
der Water staan.
Spr. gaf vervolgens een overzicht van de
wijzen, waarop in Nederl.-Indië het vraagstuk
der drinkwatervoorziening is opgelost. Een aan
tal grocte steden hebben de beschikking over
natuurlijke bronnen (Soerabaja, Semarang, Bui
tenzorg, Medan en sedert kort Batavia) of ar
tesisch water (Bendoeng en vroeger Batavia).
Cherïbon cn Makassar nemen een bijzondere
plaats in in de eerstgenoemde plaats wint men
het water uit een drainage-veld, de laatstge
noemde is de eerste gemeente, waar men ge
zuiverd rivierwater wil gebruiken, waartoe ook
Soerabaja kort geleden een kleine installatie
heeft verkregen. Spr. gaf een beschrijving van
de voor die zuivering ter beschikking staande
methoden.
Waar centrale watervoorziening ontbreekt
moet men zich behelpen met putwater of erger.
Spr. schetste de rol, die het rivierwater in het
leven van den inlander speelt, en deed uitko
men van hoe groot belang een methode zou zijn
geschikt» om rivierwater op eenvoudige en
goedkoope wijze te zuiveren.
Aan de hand van gegevens over de eigen
schappen van dit water passeerden de zuive
ringsmethoden de revuelanger werd stilge
staan bij een gecombineerde methode, bestaan
de uit een behandeling met kalk, gevolgd door
snelfiltratie, die spr. voor gebruik op kleine
schade (ondernemingen, gestichten, gecentra
liseerde dessavoorziening) goed geschikt acht.
In 't bijzonder werd ze aanbevolen voor zwem
inrichtingen, welker aantal in Ncd.-Indië veel
te klein is. De eigenschappen, gunstige on min
der gunstige, van het zoo verkregen water wer
den uiteengezet, waarna eenaga proeven den
indruk gaven van de resultaten van deze ri-
vierwnterruivering. Het bleek, dat gewone fil
tratie op dit water van nagenoeg geen invloed
is, maar dat, zoodra door de toevoeging van
kolk het water zwak alkalisch geworden is,
filtratie, door papier of zand een glashelder
fillraat oplevert, dat in opmerkelijke tegen
stelling tot het oorspronkelijke water zeer kiem-
arm is. De filtraat behoeft slechts een een
voudige neutralisatie om het voor drinkwater
.geschikt te maken, voor alle andere doc-leindcn
'(baden en wasschcn, bereiding van spijzen, thee
AFSCHAFFING DER STAATSLOTERIJ?
Naar de Msb. verneemt, overweegt de regee
ring het plan om tot afschaffing der Staats
loterij over te gaan. Het niet voorzien in de
vacatures van" collecteurs zou in de richting
van geleidelijke opheffing wijzen.
DE TABAKSWET.
De wijze van banderolleeren.
„De Msb." schrijft:
Zooals men zich herinneren zei, werd des
tijds door de sigarenfabrikanten bij de Regee
ring aangedrongen om alleen het banderollee
ren van de sigarenkistjes voor te schrijven en
dc sigaren ongebanderolleerd te loten. Thans
blijkt de mcening der fabrikanten in dezen
eenigszins gewijzigd en geven zij de voorkeur
aan het systeem van het banderolleeren der
sigaren ofzonderlijk, omdat zij vreezen, dat met
het enkel banderolleeren der kistjes veel fraude
zal worden gepleegd, wat slechts nadeel kan
bezorgen aan de bona-fide fabrikanten.
Het idee van het banderolleeren der kistjes
alleen schijnt dan ook bij de Regeering geheel
van de baan te zijn.
Verder verneemt het blad, dat <Je Tabakswet
thans met alle gestrengheid wordt toegepast
en iedere overtreding gestraft wordt.
DE ACTIE TEGEN DE TABAKSWET.
Proteslvergadering tc Den Bosch.
In een te Den Bosch gehouden, matig be
zochte protestvergadering, belegd door het Lan
delijk Comité van Actie tegen de Tabakswet,
waarop het woord werd gevoerd door de hee-
ren „Vox Clamans", (Hol), medewerker van de
Maasbode, D. de Vries en A. J. Craanen, bei
den uit Amsterdam, werd een motie aangeno
men, waarin een beroep gedaan werd op de re
geering om het bedrijf geen nieuwe losten op
te leggen, daar dit dc industrie geheel zou
ondermijnen. Deze motie zal gezonden worden
aan den minister van financiën, en de leden
van de Ec-rste cn Tweede Kamer.
GASLEVERING DOOR HOOGOVENS.
Een studiereis naar Limburg.
Naar de O. H. Ct. verneemt, hebben de wet
houder voor gas- en waterleiding, dc (heer
Landeweert, en de directeur van het gasbedrijf
te Velsen een reis naar Limburg gemaakt, ter
bestudeering van de gaslevering door do Staats
mijnen aan eenige gemeenten, n.l. Sittard, enz.
welke hun gas betrekken van de cokesovens
dier mijnen. Dit staat in verband met de mo
gelijkheid van gaslevering door het Hoogoven-
bedrijf aan Velsen.
Het blad vernam, dat daar wel groote be
zwaren tegen zullen zijn. Ten eerste brengt het
dadelijk groote kosten tnede, omdat van het
Hoogovenbedrijf een persleiding near *de gas
houders moet worden gemaakt, waarvoor dus
komen nieuwe zinkers door het Noordzec-
kanaal. Voorts moet dan ten Noorden van het
kanaol een nieuwe gashouder gezet worden,
moet de gemeente de persleiding van Haarlem
overnemen, enz. Die kosten zullen dus dade-
Ijjk veel meer dan een ton bedragen.
