AMERSFOORTSCH DAGBLAD
UM oranmis
ABONNEMENTSPRIJS
,DE EEMLANDER"
PROS DER ADVERTENTIEN Z Inbegrip van tak
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
NI MIDDENSTANDS CREOIETBANK
„L' HIRONDELLE"
EXPOSITIE
22e Jaargang No. 89
paandcn voor Amets»
toort f 2.10. idem trance
per post f 3.per wede (met prat» verrekertng
ongelukken) f 0.17s, afzonderlijke nummers
1 0.05.
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2A.
POSTREKENING N*. 47910. TEL. INT. 513.
Zaterdag 13 October 1923
bewijsnummer, elke regel meer f 0.25, dienstaanbie*
dingen en UeldadigheidvadTeitenticn Toor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer.
voordeclige bepalingen voor het adverteeren. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op;
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE MACHTIGINGSWET.
In afwachting van het lot
der wet.
D.d. gisteren wordt uit Berlijn aan de Maas
bode gemeld
De aandacht van geheel Duitschland is op het
oogenblik gevestigd op het waarschijnlijke ver-
Joop van de rijksdag-zitting van morgen.
De groote coalitie spant alle krachten in om
de verafwonende leden naar Berlijn te doen
kernen. De gezanten te Wecnen en te Riga, die
resp. tot het centrum en tot de socialisten bc-
hooren, werden zelfs telegrafisch opgeroepen.
Wanneer de linkervleugel van de socialisten
en de rechtergroep van de volkspartij geen on
verwachte verrassingen bezorgen, zal het ver-
eischte aantal van 506 leden morgen bij de
stemming wel aanwezig zijn. Is dat het geval,
dan loopt de stemming zelf geen gevaar.
Inmiddels heeft de regeering nog eens doen
weten, dat, zoo zij morgen de vereischte vol
machten niet bekomt, zij den rijksdag zal ont
binden.
Vooruitloopend op deze extra-bcvoegaheden
en steunende op art. 48 van de grondwet, heeft
de regeering gisteren al eenige belangrijke be
sluiten genomen, welke o. a. diep in belasting
aangelegenheden ingrijpen. In hoofdzaak komen
zij hierop neeralle op I September verschul
digde en nog niet betaalde belastingen moeten
voortaan geïnd worden, rekening houdende met
de geldontwaarding. Groote deelen van de ge-
inde belastingen worden, voorzoover er geen
strafbare handelingen bij betrokken zijn, omlaag
gebracht. Kleinere bedragen worden eenvoudig
kwijtgescholden
Bij een tweede besluit kreeg de minister van
financiën uitgebreide bevoegdheden posten op
de begreoting te schrappen. Wanneer deze
ambtenaar zich in den vervolge tegen een nieu
wen post verzet, zal deze niet op het budget
mogen voorkomen, tenzij de betrokken minister
door het geheele kabinet gesteund wordt.
De „Deutsche Tagcsztg." vracgt zich in ver
band met een en ander af, of deze besluiten wel
rechtskracht bezitten en met narr.e, of men niet
al te lichtvaardig met art. 48 rondgesprongen
heeft.
Mocht morgen de rijksdag ontbonden .worden,
dan zal de regeering haar taak, gesteund door
dat artikel, kunnen voortzetten en komt het er
voo haar dus weinig op aan, of zij de verlangde
bevoegdheden krijgt of niet. Echter zal het haar
uiterst aangenaam zijn, zoo de doornige kwestie
van de wet op den arbeidsduur door den rijks
dag in stede van door haar op dictatorische
wijze opgelost kon worden.
Het bij elkaar trommelen der
afgevaardigden.
B e r 1 ij n12 Oct. (V. D.) In parlementaire
kringen te Berlijn wordt de toestand kalmer be
oordeeld dan gisteren; men hoopt, dot het ge
lukken zal Zaterdag het voor de eindstemming
noodige aantal van 5C6 leden te verkrijgen;
Donderdag ontbraken cr omtrent 90 afgevaar
digden.
Hoeveel moeite de coalitie-partijen zich geven
om de wet te doen aannemen, blijkt uit het
feit dat zelfs de gezant Pfeiffer uit Wecnen, die
centrum-afgevaardigde is, en de soc.-dem. Kos
ter uit Riga door de fracties dringend verzocht
zijn voor de eindstemming te Berlijn te komen.
VERKLARING VAN RIJKSKANSELIER
STRESEMANN.
Rijkskanselier Stresemann verklaarde aan den
vertegenwoordiger van de Daily Express te Ber
lijn, dat de economische toekomst van Duitsch
land afhing van meerderen arbeid, beambten-
vermindering en de mogelijkheid voor de Duit-
sche regeering om te beschikken over een on
verdeeld economisch gebied met inbegrip van
Rijn en Roer.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
De kwestie der werkhervatting.
Naar Reuter verneemt, is het bericht uit Ber
lijn, dat de Engelsche regccring de Duitsche
rijksregeering heelt meegedeeld, dat zij bereid
is een bijzondere overeenkomst met Duitschland
aan te gaan nopens de hervatting van het werk
in het Rijnland, onjuist. In het door Engelsche
troepen bezette gebied is, voor zoover bekend,
geen staking van het werk geweest.
Berlijn, 12 Oct. (W. B.) Naar aanleiding
van het bericht in de Daily News, dat de En
gelsche regeering een afzonderlijke actie'over
weegt en bereid is de Duitsche regeering bij de
verwachte onderhandelingen mcreel te steunen,
hetgeen de Engelsche gezant te Berlijn aan het
ministerie van buitenlandsche zaken zou hebben
meegedeeld, vernemen de bladen, dat te officiee
ier plaatse te Berlijn van een dergelijk voor
nemen der Engelsche regeering niets bekend is.
P a r ij s, T 2 Oct. (N. T. A. Draadloos). De
intergeallieerde controle-commissie voor de
fabrieken en mijnen ontvangt, gelijk geme'd.
Voor Amersfoort en Omstreken.
Langegracht 4 - Telefoon 304
AMERSFOORT.
IflluuLiiwitinuu uiituJlL
voor rekeninghouders
uaar een ieder en naar <*!Ie plaatsen
in Nederland.
Vraast inlichtingen en vraagt
giroboekje.
dagelijks voorstellen inzake de hervatting van
de herstellevingen in natura.
Gisteren werden dergelijke stappen onderno
men door de directies van zes mijnen. De di
recties van twee mijnen, die aan de „Deutsch-
Luxemburgsche" tocbehooren, stelden zelfs
voor, dat haar eigen werklieden zouden zorg
dragen voor het vervoer naar Frankrijk van de
hoeveelheden steenkool, die bij de mijn in be
slag zijn genomen. Zij drongen er ook op aan,
dat het beheer van het cokesbedrijf haar weer
in handen zou worden gegeven, teneinde de
productie te verhoogeru
De directie van de mijn „Matthias Stinnes"
verzocht den Franschen autoriteiten dringend,
dat aan ervaren werkkrachten van die mijn
verlof zou worden gegeven naar de Stinnes-
haven aan het Rijn-Hernekanaal te gaan, om
aldaar de electrische kranen te repareeren, die
bij het begin der bezetting moedwillig bescha
digd waren.
Een artikel van de Zcit.
Berlijn, 12 Oct (W. B.) In verband met
Poincaré's weigering om met de Duitsche re
geering in contact te treden over de regeling
van de werkhervatting in het Rijnland en het
Roergebied, zegt de Zeit (het orgaan van de
volkspartij) in een hoofdartikel
Het is noodig, dat men zich te Parijs van de
draagkracht der financiën van het rijk en van
de Roer-industrie een juiste voorstelling vormt.
De Duitsche regeering acht het terecht haar
eersten plicht de rijksfinanciën uit den toestand
van haar tegenwoordige ontredding te brengen.
Wil zij dit echter ernstig doen, dan is zij in het
geheel niet in staat betalingen voor de schade
vergoeding te doen en de Roer-industrie is
geenszins in het bezit van buitenlandsche be
taalmiddelen die zij in den vorm van credicten
ter beschikking van de regeering zou kunnen
stellen.
DE ECONOMISCHE CRISIS.
De houding der boeren.
B e r 1 ij n, 12 Oct. (W. B.) Nu de boeren
niet meer voor popieren marken verkoopen
willen, waardoor de stadsbevolking gebrek be
gint te krijgen, hebben verschillende gemeente
besturen zich tot het stikstofsyndicoot gewend
om hun stikstofmest te verkoopen als ruilmid
del voor levensmiddelen. Het syndicaat heeft
burgemeester Boess, die voorzitter is van het
congres der Duitsche steden, meegedeeld, dat
het hiertoe bereid is.
Hocge levensmiddclenprijzen.
B e r 1 ij n, 12 Oct. (W. B.) Naar de avond-
bieden mededeelen, heeft het tot staan komen
der dollcrhausso nog niet op de Berlijnsche
levensmiddelenmarkt doorgewerkt. Vele prij
zen zijn \yeer gestegen. De stemming der con
sumenten is zeer opgewonden.
Het bonvrij brood kost morgen 340 milliocn
mark-
Naar het Acht Uhr Abendblatt meldt, zal
morgen waarschijnlijk een verordening worden
uitgevaardigd, dat ook in den kleinhandel de
prijzen in gouden marken mogen berekend
worden
Duurterellctjcs.
Hoechst, 12 Oct. (WJ3.) Vanochtend heb
ben de werkloozen betoogd voor het stadhuis
en een voorschot van 10 milliard mark geëischt.
'Het kwam tot een'botsing met de politie, waar
bij een arbeider gedood is.
Keulen, 12 Oct. (W.B.) Vanochtend had
den in verscheidene straten weer samenscholin
gen plaats, die de politie uiteen moest jagen.
Een broodkar werd geplunderd. Vijf menschen
zijn opgepakt. Vanmiddag liep de menigte te
hoop voor de beurs en het volkshuis en moest
door de bereden politie uiteengedreven wor
den. Om half zeven betoogde een menigte ar
beiders voor de kantoren van verschillende fa
brieken. Bij het uiteenjagen dezer menigte
moest de politie van de vuurwapens gebruik
maken, waarbij een jongen drie schoten in de
dij kreeg. Ook te Kalk liep de menigte weer te
hoop in de hoofdstraten. In de Sevcrinstrassc
wierp de menigte vanavond tusschen zessen
en zevenen de politie met steer.en en glasscher
ven en uit de ramen zelfs met gloe ende kolen.
De politie trol; sabel en revolver. Vier politie
agenten werden door steenworpen licht ge-
wnd.
Dusscldorp, 12 Oct. (B. T. A.) Te Sclin-
zijn ernstige duurterelletjes gaande. Tot dus
ver zijn er II dooden, o. w. een commissaris en
enkele politieagenten en 35 gewonden.
Verscheidene winkels zijn geplunderd.
De Engelsche bezettingstroepen zijn nog
niet tusschcnbeide gekomen. De werkloozen
van Graf rath zijn naar Solingen op weg om
hun kameraden te helpen.
Te Höchst, waar 2000 werkloozen het stad
huis belegerden, heeft de politie van haar wa
pens gebruik moeten maken. Er is een doode
en 10 gewonden.
Ook te Keulen zijn opnieuw eenige winkels
geplunderd- De menigte steen:gde de politie,
toen deze tusschcnbeide kwam.
Ook te Hamborn en in de buurt ven Essen
moeten relletjes zijn voorgekomen.
Te Dusseldorp is de toestand nog ongewij
zigd. In het stadhuis zijn besprekingen gehou
den tusschen het gemeentebestuur, vertegen
woordigers van de nijverheid en werkloozen,
om maatregelen te overwegen teneinde aan de
eischen der werkloozen tegemoet te komen.
Dusseldorp, 12 Oct. (B. T. A.) Vijfdui
zend werkloozen belegerden gisteren het stad
huis en eischten voor iederen werklooze een on
middellijke steun verleening van 50 milliard
mark. Generaal Simon zond op verzoek van den
buigemeester Franschc troèpen, die het stad
huis bezetten. Deze bezetting geschiedde zonder
incidenten, terwijl de werkloozen uiteengingen.
In de mijnen keert de normale toestand al
lengs terug. In het geheele bekken neemt de
productie voortdurend toe.
HET NIEUWE SAKSISCHE MINISTERIE.
Een verklaring van Zcigner.
Uit Berlijn wordt d.d. gisteren aan de N. R.
C. gemeld
De Saksische landdag is hedenochtend bij
eengekomen om kennis je nemen van de ver
klaring, die minister-president Zeigner uit
naam van het nieuwe sociaal-democratisch-
communistische kabinet zou afleggen. Het huis
en de tribunes waren overvol. Een sterke poli
ticmacht zorgde voor de orde
Bij het begin van de zitting deelde de com-,
munist Siewert mede, dat volgens betrouwbare
te Dresden ontvangen berichten op II Octo
ber 1000 mail van de organisatie \Vehrwolf en
Stahlhelm bij het lilde regiment van de rijks-
weer zijn ingelijfd- Een tweede duizendtal zou
dezer dagen eveneens worden ingelijfd en dan
naar Aue en Dresden worden gezonden. De
communisten verzoeken de regeering bij de
rijksregeering krachtig te protesteeren tegen
deze uittarting van do arbeiders en hopen dat
de Saksische politie deze benden onschadelijk
zal maken door ze in hechtenis te nemen. (Luid
gelach rechts.) Generaal Muller, de comman
dant van de rijkswecr, laat echter de leiders
van de proletarische verdedigingsorganisaties
in hechtenis nemen. De communisten hopen,
dat het Saksische proletariaat thans eensge
zind deze verdedigingsorganisaties zal helpen
versterken. (Geweldig tumult.) De voorzitter
hamert onafgebroken en maakt er den spreker
op opmerkzaam, dat dit alles niets met de
ogenda van doen heeft.
Zoodra de rust hersteld is, verschijnt dr.
Zeigner op het spreekgestoelte. Hij zegt dat de'
nieuwe regeering de republiek en het proleta
riaat wil beschermen. Von Kahr en graaf
Westarp prediken den oorlog tegen het marxis
me en trekken ten strijde tegen het 'socialis
me, het proletariaat en alle republikeinsche
deelen der bevolking. De Beiersche staatscom-
missoris en de Duitsch-nationale leiders tref
fen militaire en economische voorbereidingen
voor hun actie. De industrie, de bankiers en
de boeren zijn tot den aanval overgegaan. Dui
zenden arbeiders staan op straat Men wil hen
door den honger dwingen zich te onderwerpen.
De groote industrie van het Roer-gebied
schrijf den tien-urigen werkdag voor en onder
handelt met de Fransche bezettingsautoriteiten,
omdat zij met de hulp der bajonetten tegen de
Duitsche arbeiderswil optreden. De groote
hoop des volks moet de verantwoordelijkheid
diagen voor de vreeselijke rampen, die door
de politiek dezer heeren zijn uitgelokt. De
Saksische regeering zal zich echter steeds als
de regeoring van de arbeidende bevolking be
schouwen. Zij zal de grootste aandacht aan
het lot der armen wijden en waken voor de pro
letariërs, die zonder bescherming van den
staat ten gronde dreigen te gaan. Van het rijk
zal de Saksische regeering de noodige finan-
I6|i8 Langestraat. Amerstoert.
MANTELS
JAPÓNNEN
HOEDEN
MANTEL COSTUMES
cieele en economische maatregelen eischen,
die voor het herstel \an de mark noodig zijn.
Zij zal tot dit doel de verpanding van de goud-
waarden, da controle van de productie, het be
houd van don acht-urigen werkdag en het in
beslag nemen van de buitenlandsche betaal
middelen verlangen. Zij zal voorts eischen, dat
de rechten van do arbeiders, de bedrijfsraden
en de akverecnigingen worden beschermd. In
Saksen zelf zal zij beletten, dat de bedrijven
worden gesloten, zoolang zulks niet beslist
noodzakelijk is. Zij wil trachten de gesloten
fabrieken weer den noodigen arbeid te bezor
gen. Zij zal er bij de rijksregeering op aandrin
gen de ondersteuning van de werkloozen, de
oorlogsinvalicden en de kleine renteniers in
verhouding tot de depreciatie te verhoogen.
Zij wil voor de voedselvoorziening het noodige
graan en de noodige aardappelen uit andere
bondsstaten invoeren. Zeer bezorgd mnakt zij
zich voor den aanstaanden winter. De eenheid
des rijks wordt ernstig bedreigd, door de om-
mecdoogcnde geldpolitiek van de kapitalisti
sche kringen en het brutale optreden ven de
fascistische organisaties in Beieren en in het
bezette gebied wint de separatistische bewe
ging veld. Monarchisten en industrieelen ver
eenigen zich met de vijanden van het land ten
einde hun belangen te beschermen. Saksen
echter zal getrouw aan het rijk blijven en tot
het uiterste voor de eenheid van Duitschland
strijden. Do Saksische regeering rekent op de
tucht van het geheele volk en hoopt aldus alle
vijanden des volks te kunnen overwinnen en
Saksen betere tijden tegemoet te kunnen voe
ren. (Luid applaus bij de linkerzijde.)
De Duitsch-nationale afgevaardigde Hofmonn
dient een motie van wantrouwen tegen het
nieuwe kabinet in. Over deze motie zal Dins
dag n.s. na ailoop van de bespreking van de
regeeringsxerkloring worden gestemd.
Een z.g. Thüringsch-Beiersch incident
Aen de Bciersch-Thüringsche grens heeft bij
Kirschberg aan de Saaie een incident plaats
gehad, dat, naar het Berliner Tagcblatt bij het
verhaal er van blijkens de Tel. opmerkt, ge
voegelijk het voorwendsel had kunnen worden,
waarnaar de Beiersche recnts-radicale benden
zoeken om een revolutionnaire beweging te be
ginnen. Dinsdag waren te Hirschberg dat
nog in Thüringen ligt door de staatspolitie
huiszoekingen verricht bij personen, behooren-
de tot de in Thüringen verboden nationaal-so-
cialistische arbeiderspartij. Bij het verhoor ver
klaarde een dier lieden, op bevel van zijn leiders
desnoods gewepend tegen de Thüringsche re
geering te willen optreden. Een ander lid der
paitij liet zich in denzclfden geest uit. Beiden
werden gearresteerd.
Woensdog nu ging: op Thüringsch gebied het
x-rucht, dat een aantal nationaol-sociolisten uit
Hof in Beieren onderweg was naar Hirschberg,
om hun gearresteerde vrienden te wreken. Te
gen 6 uur 's middags arriveerden drie auto's met
Beiersche nationaol-socialisten in een gehucht
vlak bij Hirschberg, terwijl een „hoofdamcht"
volgde. Door zes man werd het zuidelijk uit
einde van de Saalebrug bij de stad bezet. De
Beiersche heeren hadden acht zware mitrailleurs
en een mijnwerper meegebracht Een inmiddels
uit Gera ontboden afdeeling der Thüringsche
staatspolitie, ter sterkte van 24 man, vatte op
een vijftigtal meters van de brug af post, om
eventueel doordringen op Thüringsch grond
gebied te verhinderen. Daar ernstige verwikke
lingen te vreezen waren, werd ook de gemeen
tepolitie van Hirschberg gealarmeerd. Deze be
hoefde echter niet op te treden.
Gedurende den nacht werden van Beiersche
zijde lichtkogels afgeschoten. De Thüringsche
staatspolitie stelde bij het aanbreken van den
dag vast, dat de nationaal-socialisten door
Beiersche Schutzpolizei waren afgelost. Deze
laatste hield nu de grens bezet. Er werden door
beide partijen onderhandelingen geopend, waar
bij de Beieren nieuwe instructies uit Hof lieten
komen. Intusschen waren de nationaal-socialis
ten eenige kilometers teruggetrokken. Daarop
werd een afspraak getroffen, ingevolge welke
beide groepen tegenstanders de grensstreek ver
lieten. Op het oogenblik heerscht echter onder
de arbeiders te Hirschberg groote onrust en za
hebben op een protestvergadering de onmiddel
lijke verwijdering geëischt van alle Thüringsche
Hitlermenschen uit de bedrijven.
Berlijn, 12 Oct (W. B.) Naar aanleiding
van den door het Berl. Tagebl. gisteren gemel-
den z.g. opmarsch van nationaal-socialisten aan
de Beiersch-Thüringsche grens wordt op grond
van desbetreffende officieele Beiersche verkla
ringen aan hetzelfde blad meegedeeld, dat de
z.g. nationaal-socialisten in werkelijkheid een
commissie voor waterbouwkunde was, die aan
de Saaie krachtens den aard van haar arbeid
inspectie moest houden.
BELGIE.
DE HOOGESCHOOL TE GENT.
Men schrijft ons uit België: Naar verluidt
heeft de minister van Wetenschappen en Kun
sten o. m. benoemd tot professor aan de Hoo-
geschool te Gent J. Verschaffeit, natuurkundige
te Haarlem, cn Blommaerts, thans nog hoog
leeraar aan de Universiteit Stellenbosch in
Zuid-Afrika.
ENGELAND.
DE RIJKSCONFERENTIE.
De discussies over den Volkenbond.
Londen, 12 Oct (N. T. A. Draadloos).
Het verslag van het debat over den Volken
bond, dat gisteren in de rijksconferentie plaats
had, is gepubliceerd. Lord Robert Cecil heeft
in die conferentie zijn meening gezegd over
de tegenwoordige positie van den bond en over
de plaats, dié hij feitelijk moest innemen en die
hij inderdaad inneemt in de buitenlandsche
politiek van het Britsche rijk. In antwoord op
verwijten, in verband met onlangs gedane stap
pen tot den bond gericht, betoogde hij, dat de
bond geen superstaat is, maar een internatio
nale organisatie, wier taak het niet is regelin
gen af te dwingen zelfs in geschillen, die hem
worden voorgelegd, maar veeleer schikkingen te
bevorderen. De methode van den bond is niet
de methode cener dwingende regeering. Het is
de methode van schikking en de uitvoerende
kracht is niet geweld, maar openbare mecning.
Volgens de inleiding op het statuut van den
Volkenbond zijn de doeleinden de bevordering
van internationale samenwerking en het verze
keren van internationale vrede en veiligheid.
Na een uitvoerig overzicht te hebben gegeven
van het geschil tusschen Griekenland cn Italië
zeide hij: Be durf zeggen, dat de Raad van den
Bond alles heeft gedaan wat hij volgens het
statuut moest doen. Zijn zaak was een regeling
te bevorderen en in dit opzicht heef hij volko
men zijn plicht vervuld en de denkbeelden, die
hij daartoe aan de hand heeft gedaan, zijn
m. i. van groote betcekenis en op zich zelf zeer
gezond geweest.
Hij drukte zijn tevredenheid uit, dat het in
twijfel trekken van de competentie van den
bond door een groote mogendheid werd opge
wogen doodde merkwaardige eensgezindheid
van alle kleine landen om den bond te steunen.
Tenslotte verklaarde hij, dat de vrede het gTOOte
doel geweest is der Engelsche buitenlandsche
staatkunde en zulks niet door geweld, maar door
te trachten vriendschap tusschen de naties te
bevorderen. Wij hebben thans het werktuig in
handen, n.l. den Volkenbond, dat onvergelijke
lijk beter is dan eenig middel tot het bereiken
van dit doel, waarover wij beschikken. Wij
moeten ons best doen den bond te versterken
en hem meer en meer tot hoeksteen onzer poli
tiek te maken.
Bruce (Australië) zeide, dat in zijn land een
zeer sterke overtuiging veld wint, dat in den
Volkenbond een kiem van hoop voor het be
waren van den vrede in de wereld lag opge
sloten. Hij meende, dat de eisch van Australië
om eenig medezeggenschap te hebben in de
buitenlandsche politiek van het rijk voor een
zeer groot deel direct steunde op den Volken
bond en was ingegeven door Australia's be
langstelling in diens doeleinden. In het debat,
dat in Australië plaats had gehad aangaande
de rijksconferentie, was de meening geuit, dat
een der grootste taken, die voor ons is wegge
legd, was toe te zien of niet deze conferentie,
die het geheele rijk vertegenwoordigt, iets zou
kunnen doen tot verzekering van den wereld
vrede en tot oplossing van de groote vraag
stukken, die zich heden voor ons opdoen. Het
Australische volk heeft een krachtige overtui
ging dienaangaande en het staat bij mij vast,
dat het bijna eenstemmig zijn geloof in den
Volkenbond zal uitspreken, evenals zijn over
tuiging, dot nl onze handelingen er op moeten
zijn gericht de macht en de kracht en het
gezag van den Volkenbond in de wereld te ver
sterken. Hij besloot met de hoop, dat de Vol
kenbond in zijn kinderjaren de noodige voor
zichtigheid zal betrachten en niet zal pogen
te ver te reiken of te hard van stal te loopen.
Mackenzie King (Canada) heeft verklaard,
dat de mate, waar in de publieke belangstelling
zich richtte op het geschil tusschen Italië en
Griekenland nog duizendmaal versterkt war
door de mate, waarop het gezag van den bond
in zekeren zin was gekleineerd. Ieder land en
stellig Canada voelde hierbij betrokken te zijn
cn mijn land zou zeker dit gevoel anders nleé
in zoo sterke mate hebben gehad. Ik geloof,
dat men overtuigd was, dat de staten ten slotte
getracht hadden een orgaan te stichten, dat in
de plaats van geweld kan treden en dat dit or
gaan geeerbiedigd dient tc worden. Ik geloof
voorts, dat het feit, dat de bond juist bijeen
was er zeker krachtig toe heeft bijgedragen om
do publieke opinie wakker te schudden en tot
veel krachtiger actie zou hebben geleid, indien
deze noodig ware gebleken. Zeker kon niets de
gevoelens, die men in Canada algemeen koes
tert omtrent den steun, aan den Volkenbond
te verleenen, beter onder woorden brengen dan
de opmerkingen van Robert Cecil. Van het
eene eind van Canada tot het andere zal ieder
een met geestdrift met elk wcord daarvan in-
stemmen.
VERKLARINGEN VAN BALDWIN. -
Londen, 12 Oct. (N. T. A. Draadloos).
Het eereburgerschap van de city van Londen
is heden toegekend aan Baldwin, Bruce, den
premier van Australië cn Mackenzie King, den
premier van Canada. In de rede waarmede
Baldwin voor de onderscheiding dankte, be
sprak hij het vraagstuk van de werkloosheid,
het grootste probleem dat het land ooit onder
de oogen te zien had.
Hij merkte op
In een tijd als deze, nu wij inzien, wat wij 4
jaar geleden niet konden, dat er jaren moeten
voorbijgaan voor Europa weer den normalen
toestand kan bereiken, is het oogenblik geko
men waarop het meer dan ooit noodig is, om
te spreken met onzen grooten staatsman Can
ning, de nieuwe wereld te hulp to roepen om
het evenwicht van de oude te herstellen. Daar
om hebben wij in onzen raad de vertegenwoor
digers geroepen van de groote gewesten van
overzee om gezamenlijk te overlegen of het
mogelijk is en dit geloof ik en weet ik zeker
het evenwicht van onze ongemakken in de
oude wereld te herstellen door de groote erfe
nis, die ons is toebedeeld, voortaan te ontwik
kelen op een wijze, als vroeger niet is geschied.
Dit te bereiken is de hoop, die ieder onze koes
tert bij de besprekingen, welke thans ter rijks
conferentie worden gevoerd- De ben overtuigd,
dat wij het werk niet zullen neerleggen voor
wij althans iets hebben gedaan voor het welzijn
van onze gemeenschappelijke natie en ten bate
van de menschheid in het algemeen.
Londen, 12 Oct. (R.) Aan een banket
heeft Baldwin gezegd, dat de tijd nog niet is ge
komen om bijzonderheden mee te deelen over
de voornemens van de regeering om te voor
komen, dat Engelond nog eens weer zal door
maken, wat het thans te doorstaan heeft. Hij
legde den nadruk op de noodzakelijkheid het
rijk zoo snel mogelijk vooruit e brengen, daar
oUeen in deze riching voor Engeland en zijn
opeengehoopte bevolking iefs te verwachten is.
DE TANGERKWESTIE
Een congTcs op 22 Oct. te Parijs.
Londen, 12 Oct (N. T. A. Draadloos).
De Engelsche regeering heeft aan de Franscho
laten weten, dat zij de uitnoodiging voor het
congres over Tonger op 22 October tc Parijs
aanvaardt. Engeland zal worden vertegenwoor
digd door Gerald Villiers van het departement
van buitenlandsche zaken en Arnold Robertsons,
den Engelschen commissaris te Tanger, die ver
gezeld zullen wórden door de noodige deskun
digen.
Een benoeming.
De Engelsche bladen melden de benoeming
van sir Ernest Murray Pollock K. C. tot Master
of the Rolls, d. w. z. tot derde lid van het
hoogste rechtscollege. Sir Ernest Pollock, die
attorney-general is geweest in het kabinet Bo-
nar Law, heeft als advocaat in Engeland een.
goeden naam en is ook buiten zijn land als
rechtsgeleerde bekend. In Augustus heeft hij
voor het Internationaal Gerechtshof in den
Haag de Poolsche belangen verdedigd in het
geschil tusschen Polen en Duitschland over Si-
lezië. De Master of the Rolls maakt ook steeds
deel uit van den Geheimen Raad. Zijn salari"
bedraagt 6000.
DE WERKLOOSHEID.
De arbeiders vragen een op
bouwende rcgeeringspolitiek,
Londen, 12 Oct. (R.) In een buitenge
wone bijeenkomst van den „National joint
council", vertegenwoordigde den algemecnen
raad van het vakvereenigingscongres, het be
stuur der Labour-partij en de parlementaire
Labour-partij werd ernstig het ontbreken af
gekeurd van een opbouwende regeeringspoli-
tiek ten aanzien der werkloosheid. In Londen
cn andere groote steden zullen protestverga
deringen worden gehouden.
ZWITSERLAND.
DE AFSCHAFFING VAN DE VRIJE
ZONES IN SAVOIE.
Een protest der Zwitsersche
regeering.
B e r n1 2 Oct. (Z. T. A.) Het besluit van
de Fransche regeering om de douanegrens naar
de politieke grens te verleggen met ingang van
10 November en zoodoende door een eenzijdige
handeling een eind te maken aan het stelsel van
de vrije zones, heeft in officieele Zwitsersche
kringen een pijnlijken indruk gemaakt De
Bondsraad heeft heden den toestand overwogen
en vastgesteld, dat het besluit, indien het tot
uitvoering komt, de rechten van het eedgenoot
schap aantast, die het in de verdragen van
1815 en 1816 zijn toegekend, terwijl het boven
dien in strijd is met art. 435 van het verdrag
van Versailles. De Bondsraad besloot verzet aan
te teekenen tegen de aangekondigde daad van
de Fransche regeering, die een plotselinge, door
niet voldoende redenen gerechtvaardigde, onder
breking van de hangende onderhandelingen be-
teekent en in strijd is met het volkenrecht. Hij
zal de Fransche regeering verzoeken er zich
mee te vereenigen om de juridische geschilpun
ten voor te leggen aan het Permanent Hof van
^temationale Justitie in Den Haag,
