WIJNHANDEL J. A. SCHOTERMAN Zn.
fat CsnUale HMRfH6is een ui,s,ke0k0epned;,ee'90ed'
FIRMA L. VAM ACHTERBERGH BRANDSTOFFEN HANDEL
danig benoemd G. Wisman, burgemeester van
Nieuweschans
herbenoemd tot curator der gemeentelijke
universiteit te Amsterdam, dr. C. C. Delprot
benoemd tot registratie-ontvanger te Raalte
,W. Ritman, thans surnumerair
benoemd tot ontvanger der directe belastin
gen en accijnsen te Franeker H. Cupery, com
mies-verificateur der directe belastingen te
Groesbeek
opgeheven het entrepótkontoor Amsterdam
met 1 Januari a. s. en de daaraan verbonden
werkzaamheden overgebracht naar het kantoor
der invoerrechten cn accijnzen op de suiker
aldaar
op verzoek eervol ontslagen uit den zeedienst
de officier bij den marine-sioomvaartdienst 2e
klasse P. B. de Hage
aangewezen als lid der enkelvoudige kamer
voor burgerlijke kinderzaken, tevens belast met
de behandeling van kinderzaken in de recht
bank te Groningen mr. R. P. Cleveringa, rech
ter
benoemd tot leeraar aan de R- H. B. S. te
Alkmaar R. P. Goettsch, met eervol ontslag als
idem te Vlissingen
op verzoek eervoi ontslagen H. van Wigche-
ren, hoofdcommies der telegrafie en H. W.
Dethmers, directeur van het post- en telegraaf
kantoor te Neede;
benoemd tot directeur van het post- en tele
graafkantoor te Schagcn A. G. Schram de
Jong, thans te Woudrichemtot idem te Mun
ster G Mudde, thans commies-titulair bij de
posterijen en telegrafietot idem te Helmond
B. J. E. ten Brink, thans te Bodegraven-
Bij Kon. besluit van 15 dezer is herbenoemd
tot secretaris van den Voogdijraad te Roer
mond, met ingang van 16 dezer, mr. J. G. G M.
Walter.
Bij Kon. besluit van 15 dezer,zijn benoemd:
tot plaatsvervangend voorzitter bij den Raad
van Beroep (O.) te 's Gravenhage:
mr. D. A. L. M. Schretler, advocaat en pro
cureur te Utrecht, en mr. N. H. van Voorst van
Beest, advocaat en procureur, te Huis ter Hei
de, gemeente Zeist;
tot plaatsvervangend griffier bij den Raad van
Beroep (O.) te Roermond;
mr. J. E. Delhougne, advocaat en procureur
to Roermond.
DE POSTCHèQUE EN GIRODIENST.
Een dagvaarding.
Aan mr. R. C. Bakhuizen van den Brink is
onlangs ten postkantore te Haarlem de uitbeta
ling van een postcheque geweigerd. Thans heeft
mr. Bakhuizen van den Brink gedagvaard den
directeur van het postkantoor aldaar, den heer
L, H. Barte'ink, den Staat der Nederlanden en
den directeur van den Postchèque en Giro
dienst, den heer A. W. Kymmel te 's-Graven-
hage, om op Dinsdag 30 Oct. a.s. ter terecht
zitting der arrondissements-rechtbank te ver
schijnen, waar door requirant geëischt zal wor
den de cheque alsnog uit te betalen en de inte
resten over het bedrag van de chèque naar 5
'sjaars van den dog der dagvaarding tot dien
der voldoening te voldoen.
HET BUREAU VAN DEN INDUSTRIEELEN
EIGENDOM.
Schriftelijke vragen beantwoord.
Het lid van de Tweede Kamer, de heer Ter
Hall, had den minister van arbeid, handel en
nijverheid de volgende vragen gesteld
1. Is het den minister bekend, dat bij het
bureau van den Industrieelen Eigendom een dus
danige achterstand, heerscht, dot verzoeken om
eenvoudige inlichtingen, welk© respectievelijk
dato 15 Juni en 2 Juli weiden verzonden, tot
groote schade voor handel en industrie eerst
op 11 Juli en 11 Augustus beantwoord werden,
terwijl voor korten tijd voor het verscliaffen van
dergelijke inlichtingen slechts een tijdsruimte
van een tot hoogstens twee weken noodig was
2. Dat men bij aandringmg op meerderen
spoed in het belang van den Nederlandschen
handel ten antivoord krijgt, dat zulks onmo
gelijk is, aangezien men op bedoeld bureau
overstelpt is met werk uit het buitenland (toe
treding van Diritschland tot de Conventie
3. Dat de inlichtingen, welke door boven
genoemd bureau verstrekt worden, in den leat-
sten tijd zoo onvolledig en zoo weinig nauw
gezet zijn, dat men, bij getrouwe opvolging
van het ontvangen advies, genoodzaakt is om
achteraf hernieuwde kosten te maken, ten einde
aan alle vereischten en wetsbepalingen te vol
doen
4. Zoo ja, is de minister dan bereid om in
het belang van den Nederlandschen handel en
industrie maatregelen te treffen, dat bedoelde
achterstond ten spoedigst worde ingehaald en
de ingezonden aanvragen om inlichtingen met
meer nauwkeurigheid worden behandeld
5. Kan do minister voorts mededeelen of de
opheffing van het college van directeuren van
het bureel voor den Industrieelen Eigendom en
vervanging door één directeur, van welke op
heffing dd. 31 Mei j.l. door den minister toe
zegging werd gedaan, reeds zijn beslog heeft ge
lei egen
Daarop heeft de minister thans geantwoord
1.Het is den ondergeteekenden bekend, dat in
de efgeloopen zomermaanden verzoeken om in
lichtingen (welke precies hetzelfde onderzoek
vergen als verzoeken om inschrijving en waarop
dus het pTaedicaet „eenvoudig" niet geheel past)
door het Bureau voor den Industrieelen Eigen
dom, afdeeling Merkenbureau, na langer tijds
ruimte werden beantwoord dan doarvooT kor
ten tijd te voren noodig was en dan voor handel
en industrie wenschelijk moet worden geacht.
2. De toetreding van Diritschland tot het bij
de Schikking van Washington gewijzigd Arran
gement van Madrid heeft inderdaad de werk
zaamheden van genoemd bureau aanzienlijk
doen toenemen. Zoo werden alleen in de eerste
6 maanden van dit jaar uit Bern reeds 3722
internationale inschrijvingen ontvangen, tegen
een totaal van slechts 2653 in het geheele jaar
1922. Het aantaJ verzoeken om inlichtingen
nam tegelijk ook toe, het aantal nationale in
schrijvingen bleef stationnair. Daar niet aan
stonds beoordeeld kon worden, iq hoeverre deze
vermeerdering van blijvenden aard zou zijn, is
het met het vooronderzoek belaste personeel
slechts geleidelijk versterkt, toen een meer sta
biele toestand was ingetreden. Dergelijke ver
sterking werkt eerst na eenigen tijd door, wijl
nieuwe vooronderzoekers zich aan dien arbeid
moeten gewennen. In de periode van de vacan-
tieverloven hebben genoemde omstandigheden
tot het ontstaan van eenigen achterstand geleid,
welke zich openbaarde op het gebied der in
lichtingen. Immers, de behandeling van verzoe
ken om inschrijving is aan wettelijke termijnen
gebonden en moet derhalve voorgaan- v
3. Het is den ondergeteekende niet gebleken,
dat de door genoemd Bureau verstrekte inlich
tingen in het algemeen in den laatsten tijd min
der volledig of nauwgezet zouden zijn. Uit het
feit, dat in een enkel geval wel eens een bezwaar
aanvankelijk is voorbij gezic-n, mog dit niet wor
den afgelegd.
4. Tot het treffen van bijzondere maatregelen
werd reeds een poging gedaan door de indie
ning van het wetsontwerp tot wijziging der Mer-
Jcenwet. Het daarbij voorgesteld verlangen der
wettelijke termijnen speciaal t.a.v. de uit Bern
toegezonden merken, zal een meer gelijkmatig
en economisch werken bevorderen, zonder dat
de belangen der aanvragers merkelijk geschaad
worden of conflict rijst met de krachtens trac-
taat bestaande verplichtingen. Daardoor zal nog
meer bestendigd worden, wat de getroffen maat
regelen aanvankelijk reeds bewerkten, dat ook
inlichtingen weder binnen den vroeg eren termijn
worden verstrekt.
5. De opheffing van het college van direc
teuren van het bureau voor den Industrieelen
Eigendom en de vervanging daarvan door één
directeur hebben inderdaad reeds sedert eenigen
tijd haar beslag gekregen. Verwezen kan daar
omtrent worden naar het Kon. besluit van 12
Juni 1923 tot nadere wijziging van het Regle
ment Industrieel Eigendom", opgenomen in
Stbld. no. 262 van 1923. In verband met den
datum, waarop dit Kon. besluit in werking trad,
is het college van directeuren met ingang van
18 Juli 1923 opgeheven.
VERSLAG DER ALGEMEENE REKENKAMER
Er wordt niet voldoende reke
ning gehouden met een ingrij
pende bezuiniging.
De Algemecne Rekenkamer merkt in haar
verslag over 1922 o.m. op, dat zij in de volgen
de gevallen den indruk kreeg, dat er nog niet
steeds voldoende rekening mede werd gehou
den, dat een ingrijpende bezuiniging op de
Rijksuitgaven gebiedend noodzakelijk was.
Voor het vervoer van meubelen ten behoeve
van de kanselarij te Belgrado, hier te lande
aangekocht voor 1220, werd 4575 betaald,
dus bijna viermaal den verkoopprijs. Volgens
mededeeling van den Minister van Buitenlend-
sche Zaken was het noodig geweest de meube
len in een gesloten tapissière te vervoeren
aan deze omstandigheid was het toe te schrijven,
dot de kosten zoo hoog waien geworden.
Een hoofdambtenaar van den Waterstaat
voorzag zijn bureau op 's Rijks kosten van een
klok van 125. De Kamer was van oordeel, dat
wel op een minder kostbare wijze in de behoefte
van tijdaanwijzing had kunnen zijn voorzien.
De hoofdambtenaar gaf dit toe, doch beriep zich
er op, dot de klok ook„ moest passen bij de
stoffeering van het bureau. Hieruit viel af te
leiden, dat ook die stoffeering niet uitmuntte
door eenvoud.
In verband met het overbrengen in 1921 van
den zetel van den Gezondheidsraad van Utrecht
naar 's-Giavenhage, werd voor stoffeering en
DTK. STRUT 17
- TELEFOON 145
Per ilesch Per Anker
Gewas 1920 Raymond Macau F 1.F 40.—
Gewas 1917 St. Emilion F 1.60 F 65.—
hotel „Dc Schuur" een reünie plaats, waar de
congressisten namens de Algemecne Midden-
standsvereeniging voor Breda c. c. door den
voorzitter, den heer P. v. d. Linden, begroet
werden. De afgevaardigden bleven daarna nog
geruimen tijd gezellig bijeen.
Gisteren (Woensdagochtend 10 uur) begon
in „Concordia" onder groote belangstelling de
algemeene vergadering.
De voorzitter der Bredasche vergadering, de
heer v. d. Linden, hield de welkomstrede, waar
in hij namens de Algemeene Middenstandsver-
eeniging voor Breda e. o. verklaarde, hoezeer
deze het op prijs stelt als gastvrouw van het
20e Middenstandscongres te mogen optreden.
Daama hield de voorzitter van den Midden
standsbond, de heer Ed. G. Schürmann de ope
ningsrede. Na vaststelling der notulen bood de
secretaris, de heer A. A. Collenteur, Rotten
dam, het jaarverslag aan.
In dit verslag \lrordt in de eerste plaats her
innerd aan het ten vorigen jare te Zwolle ge
houden Middenstandscongres en het aldaar be
handelde. Vervolgens wordt gewag gemaakt van
de pogingen, aangewend om te komen tot een
internationalen Middenstandsbond. Twee afge
vaardigden van den Middenstandsbond, de hee-
ren Schürmann en Blankert, hebben tot dat
doel met andere buitenlandsche afgevaardigden
besprekingen gehouden.
Verder maakt het verslag melding van de
vergadering over de tijdelijke invoerbelemme-
ringen en van de samenwerking met de twee
andere Middenstandsbonden inzake de oprich
ting van de Onderlinge Risicoverceniging voor
den handeldrijvenden Middenstand.
Uit het verslag blijkt, dat de vereeniging ruim
1750 leden telt, door wie gezamenlijk aan ver-
zckcringsplichtig loon per jaar wordt uitbetaald
ongeveer 10 millioen gulden. Hiervan waren
van den Middenstandsbond lid 1165 personen,
die te zomen ongeveer voor 7 millioen gulden
verzekeringsplichtig loon zijn ingeschreven, dus
ongeveer Vt van het geheel.
Verschillende adressen aan Regeerings-colle-
giën, zoo o.a. een voor behoud van den zomer
tijd, pcrsoneele belasting, enz. zijn in den loop
van het verslagjaar verzonden.
In den Hoogcn Raad van Arbeid bleef de
bond vertegenwoordigd door het bestuurslid,
den heer J. C. Blonkert, als lid cn door den
heer J. v. Londhuyzen als plaatsvervangend lid.
Zes nieuwe vereenigingen traden tot den Bond
BEDRIJFSORGANISATIE EN MEDE
ZEGGENSCHAP
Het rapport gereed.
Naar „Het Volk" verneemt, is de door de
S. D. A. P. en het Vakverbond ingestelde Com
missie voor Bedrijfsorganisatie en Medezeggen
schap dezer dagen met haar arbeid gereed ge
komen. De publicatie is waarschijnlijk half No
vember te verwachten.
SAMENWERKING SPOORWEG- EN
OVERHEIDSPERSONEEL
Dinsdag zijn te 's Gravenhage, onder leiding
van het dagelijksch bestuur van het Nederl.
Verbond van Vak vereenigingen het hoofdbe
stuur der Nederl. Vereen, van Spoor- en Tram
wegpersoneel en het Comité ter behartiging van
de algemeene belangen van Overheidspersoneel
(A. C. O. P.), opnieuw in vergadering bijeen ge
komen ter verdere bespreking van het beleggen
van een groot vertegenwoordigend congres,
hetwelk gericht zal zijn tegen de pionnen der
regeering inzake salarisverlaging, enz. Dit con
gres zal worden bijeengeroepen te Amsterdam.
Als sprekers zullen optredenR. Stenhuis,
voorzitter Nederl. Verbond van Vakvereenigin-
gen, P. Moltmaker, voorzitter Ned. Vereeniging
van Spoor- en Tramwegpersoneel, F. S. Noord-
hoff, voorzitter Centrale Nederlandsche Amb-
ter.aarsbond en F. L. Ossendorp, voorzitter
Bond van Nederl. Onderwijzers.
Het congros, dat zal staan onder leiding ven
den heer F. van Mcurs, secretaris van den
Nederl. Bond van werklieden in overheidsdienst,
zal worden gevolgd door een straatbetooging.
MOORD EN ZELFMOORD.
Te Oostburg.
Men seint ons uit Oostburg.Gisteravond
omstreeks 11 uur heeft haar vader voor zijn
woning zijn 21-jarige dochter M. A. Ghysels
dood gevonden. Het meisje is vermoedelijk
door een revolverschot gedood. Haar verloofde,
in wiens gezelschap zij nog was geweest, is van
nacht niet in zijn kosthuis geweest De politie
stelt een onderzoek in.
Nader meldt men onsZooeven is ook de ver
moedelijke moordenaar, de verloofde van het
meisje P. S., dood in de vaart nabij deze ge
meente gevonden. Hij had zich in het voor
hoofd geschoten. Men verkeert omtrent de oor
zaak van de geschiedenis in het duister.
ANTHRAG1ET 1 (Afmeting 50)30 m m.)
Xecmt proef. In voorraad bij:
Kg1 KOESTEEG 5-7 b|d. VARKENSRflARKT =====S
VlJHgsr;
-rn»3«-a-n=. ~rr? -r
meubileering der nieuwe bureden een bedrag
van ruim 14,400 uitgegeven. Onder meer
werden aangeschaft drie open boekenkasten van
resp. 510, 440 en 375 cn vier open boe
kenkasten voor een gezamenlijk bedrag van
5810, alsmede een vergadertafel voor 1160,
een en ander met 5 korting. Deze uitgaven
maakten den indruk, dat bij het besteden der
Riiksgelden niet met de noodige spaarzaam
heid was te werk gegaan. Naar de Kamer meen
de, waren wel goedkoopere kasten voor de ber
ging der bibüotcek van den Raad te verkrijgen
geweest en had ook wel een minder kostbare
tafel kunnen zijn aangeschaft
Op de vraag, waarom de delegatie bij de
conferentie van den Volkenbond, welke met in
begrip van den haar toegevoegden staf uit
14 personen bestond, voor het traject Bazel
Genève van een afzonderlijken wagon 1ste klas
se gebruik had gemaakt, ten gevolge waarvan
voor 36 plaatsen, ten bedrage van niet minder
dan 1022.04 moest worden betaald, ant
woordde de minister van Buitenlandsche Zaken,
dat het gebruik van een dcrgelijken wagon
onvermijdelijk was, daar de leden der delegatie
gelegenheid moesten hebben gedurende de reis
vrij en ongestoord overicg te plegen.
Twe perceelcn, door de ministers van L.,
N. en H. cn van Arbeid ter bewoning afgestaan
aan onder hun Departementen ressorteerende
ambtenaren, werden om. van vaste woschtafels
en van jalouziecn voorzien.
De Kamer vestigde er de aandacht dezer Mi
nisters op, dat, indien de bewoners van Rijks-
perceelen dergelijke gerieflijkheden wenschtcn,
zij zelf de kosten daarvan dienden te dragen.
Het college vond vrijheid ditmaal tot de ver
evening der daaruit voortgevloeide kosten over
te gaan op grond van de toezegging, dat in
het vervolg met zijn opvatting rekening zou
worden gehouden.
MIDDENSTANDSBOND.
Twintigste Nationale Congres.
Te Breda wordt 17 en 18 October het Mid-
denstandscongres gehouden onder voorzitter-
schop van den heer Ed. G. Schürmann, te Rot
terdam. Gestvrouwe van het congres is de Al
gemeene Middenstandsvereeniging voor Breda
e. o.
Do afgevaardigden van het congres zijn Dins
dagavond 16 October om 8 uur officieel door
het gemeentebestuur van Breda ontvangen. De
hal van het stadhuis, waar de ontvangst plaats
vond, was bij deze gelegenheid kwistig met
bloemen en planten versierd.
De burgemeester van Breda, mr. dr. W. G. A.
van Sonsbeeck, tevens voorzitter van het eere-
cornité van het congres, riep den afgevaardig
den het wolkom toe.
De voorzitter van den Middenstandsbond
dankte voor de schitterende ontvangst, het con
gres te Breda bereid.
No afloop der receptie ten stadhuize vond in
toe, terwijl daarentegen elf vereenigingen be
dankten.
Volgens den Congresgids zijn thans 121 ver
eenigingen bij den Bond aangesloten. Door den
directeur van het Bondsbureau werden een 12-
tal spreekbeurten gehouden. Het verslag eindigt
met de woorden, dat de Middenstandsbond in
het afgeloopen jaar weder goed en veel werk
ten bate van den Middenstand en daarmede ook
ten bate van de geheele maatschappij heeft ver
richt
Na verslag van den penningmeester en indie
ning der begrooting kwam in behandeling het
voorstel tot reorganisatie van den Bond. De
bedoeling is dat de Bond zich splitse in twee
hoofdgroepen, n.l. één voor de Standsorgani
saties en één voor de Vakorganisoties. Reeds
zijn het vorige jaar ter algemeene vergadering
daaromtrent mededcclingen gedaan en heeft het
Bondsbestuur toen volmacht gekregen de plan
nen nader uit te werken.
Volgens een door een commissie ad hoc in
1920 ingediend reorganisatieplan zou men in
de allereerste plaats willen komen tot een
„Cenlralen Bedrijfsraad van den Middenstands
bond", bestaande uit één lid en één plaatsver
vangend lid van elke aangesloten vakorganisatie,
welke leden te zamen een bestuur van dien
Raed kiezen.
Drie dezer bestuursleden, door den Raad na
der ean te wijzen, hebben ambtshalvo zitting in
het Bondsbestuur. De Raad vergadert op nader
vast ,te stellen tijden, en verder zoo dikwijls als
noodig is. Elke in den Raad vertegenwoordigde
organisatie heeft daarin één stem. Alle in den
Raad genomen besluiten hebben ter uitvoering
do goedkeuring van het Bondsbestuur noodig.
Het tegenwoordige Bureau van den Midden
stand zou een aanmerkelijke uitbreiding moe
ten ondergaan. Daaraan zullen vast verbonden
moeten worden adviseurs op rechtskundig en
economisch gebied, benevens accountants cn
propagandisten. Verder zal het zoodanig inge
richt moeten worden, dat het in staat is alle
verlangde werkzaamheden voor de aangesloten
organisaties te verrichten. De algemeene propa
ganda voor de middenstandsbeweging zal van
uit dit bureau opgezet en geleid worden. Het
zal het allesomvattende punt der geheele neu
trale beweging van den middenstand worden.
Waar de uitvoering van het hier vermelde plan
veel geld zal kosten, zullen alle organisatiën
minstens één gulden per jaar en per lid aan
de kas van den Middenstandsbond als contri
butie moeten afdragen.
Het reorganisatieplan werd met bijna alge
meene stemmen aangenomen.
Nadat het bestuur nog eenige mededeelingen
heeft gedaan betreffende den te Bern gestichten
internationalen Middenstandsbond, houdt ter
opening ven het congres de Rijksnijverheidscon
sulent, dc heer H. Steketee, te Deventer, eene
inleiding over „Rijksinstellingen ten behoeve
van den kleinhandel en de kleinindustrie".
De eerste congresdag wordt hiermede beslo
ten,
HET VERDACHTE STERFGEVAL TE
STEENWIJK.
Geen misdaad.
Wij hebben melding gemaakt von een plot
seling sterfgeval van den 50-jarigen A. Podt
tc Steenwijk, die onder verdachte omstandig
heden dood op zijn bed gevonden werd. Uit
het sectie-onderzoek, dat door de doktoren' L
de Vries en een dokter uit Leiden werd ver
richt, is gebleken, dat P. geen gewelddadigcn
dood is gestorven.
Tel.
SNELTREIN ONTSPOORD.
In het Arnhemschc station.
De sneltrein 1412 uit Zutphen, die 6.38 te
Arnhem binnenkomt, is gisteravond bij het bin-
ncnloopen van het station Arnhem ontspoord.
Dc locomotief liep uit de rails even voor den
wissel, waarlangs de trein van het vierde op het
vijfde spoor overgaat Ook de bagagewagen
derailleerde en kwam dwars op de rails te staan.
De locomotief liep op twee postrijtuigen, die
op het vierde spoor stonden, en reed daarna
tegen het perron. Dc machinist heeft dodelijk
krachtig geremd, en daaraan is het waarschijn
lijk te denken, dat er geen persoonlijke onge
lukken zijn gebeurd.
De personenrijtuigen zijn in de rails geble
ven, die over een groote lengte zijn uitgebogen.
Van de locomotief zijn de buffers gebroken.
Het perron is zwaar beschadigd. De treinen uit
het noorden worden op het derde en eerste
spoor geleid.
KORTE BERICHTEN.
Geen cholera.
De geruchten dat in de gemeente Obdam
choleragevallen zouden zijn voorgekomen zijn
absoluut onjuist. Dezer dagen is daar een kind
overleden tengevolge van acute darmontste
king. Do oorzaak hiervan schijnt te liggen in
het dringen van slecht drinkwater, n.1. regen
water uit regenbakken. Bij een 10-tal andere
kinderen is catarrh geconstateerd doch niet van
ernstigen aard. In de nabij gelegen gemeente
Hensbroek is eveneens een kind aan dezelfde
kwaal overleden.
School- en Kerknieuws.
OFFIC1EELE OPENING VAN DE R. K.
UNIVERSITEIT.
Men meldt uit Nijmegen
Gisteren heeft alhier met groote plechtigheid
de offiricele opening plaats gehad von de R.-K.
Universiteit. De stad was in feesttooi, doordat
vooral in de winkelstraten druk gevlagd werd.
Tegen 10 uur waren op het Keizer Karelplein
en in de Molenstraat honderden op de been.
De kerkelijke plechtigheid.
Omstreeks kwart over tien begaven de hoog
leeraren von de universiteit zich in ambtsge
waad van hetipioofdgebouw aan genoemd plein
naar de St. Ignatiuskerk, waar om helf, elf de
kerkelijke plechtigheid begon in tegenwoordig
heid van een uitgelezen schore genoodigden,
onder wie vele hoogwaardigheidsbeklecders
en autoriteiten uit R.-K. onderwijs cn weten
schappelijke kringen. De Pontificale Hoogmis
werd opgedragen door Z. D. H. Mgr. H. van
de Wetering, aartsbisschop van Utrecht, voor
zitter van de St. Radboudstichting. Het Kathe
drale Koor uit Utrecht bracht, onder leiding
van den heer J. Winnubst, ten gehoor© Ecce
sacerdos, voor deze gelegenheid door hem ge
componeerd, zoomede de Mis van Diepenbrcck.
Tegen half één was de kerkelijke plechtig
heid geëidigd. De aartsbisschop en de bis
schoppen begaven zich naar de pastorie en
vandaar per auto naar het universiteitsgebouw
op het Keizer Karelplein. Vervolgens kwamen
daar aan de hoogleeraren van de universiteit,
die door een haag menschen, leden van
Nijmeegsche Katholieke vereenigingen, welke
zich met de banieren hadden geschaard van de
kerk tot aan het universiteitsgebouw, waren
oortgeschreden, gevolgd door een comité uit
de burgerij cn verschillende autoriteiten.
Rede burgemeester van Nijmegen.
In het universiteitsgebouw hield na de in
zegening de burgemeester van Nijmegen, de
heer F. M. A. van Schaeck Mathon, een rede,
waarin hij in het kort aanstipte de stappen,
door het gemeentebestuur van Nijmegen ge-
di-an om de universiteit daar gevestigd te krij
gen. Spr. vertolkte den dank von het gemeen
tebestuur vcor de inwilliging van zijn wcnsch
dienaangaande. Voor onze bloeiende gemeente,
eladus spr., opent zich nu een tijdperk, waar
van terecht groote verwachtingen worden ge
koesterd, niet alleen op stoffelijk, maar vooral
op idëel gebied. Immers, oan de mooie stad
Nijmegen ontbrak tot dusver een middenpunt
van eigen intellectueel leven. Andere plaatsen
van Nijmegen's groote waren reeds in het be
zit van instellingen, wier aanwezigheid als het
\sare vanzelf tot wetenschappelijken arbeid uit
lokt. Nijmegen ontbeerde dit, maar heden
wordt door het kosteb'jk bezit van een Hoogc-
school de oude Keizer Karelstad met één slag
bevorderd tot een voornaam geestelijk midden
punt Spr. uitte ten slotte de hoop, dat Gods
onmisbare zegen moge rusten op deze univer
siteit en dat zij moge groeien en bloeien tot
heil der jongelingschap en tot voorspoed van
Nijmegen,
Het geschenk van de burgerij.
Het woord was daama aan den heer mr. J.
Wierdels als voorzitter van het comité uit de
burgerij. Spr. gaf uiting aan de vreugde van
de Katholieke Nijmeegsche burgerij over de
vestiging oldoar van de universiteit en wees er
op, dat het oude Noviomagum reeds in de
middeleeuwen een grandpunt was van Room
se he wetenschap en Roomsche cultuur. SpT.
bood daarna namens de Katholieke burgerij
haar geschenken in teekening aan en wel een
kunstig bewerkte zilveren keten voor den rec-
tor-magnificus en een stof voor den pedeL Als
hedenmiddag zoo besloot spr. bij de ope
ningswoorden van Mgr. den aartsbisschop voor
het eerst weder na ruim 330 jaar de St Catha-
rinaklok van de St. Stevenstoren voor een
Katholieke plechtigheid zal luiden, dan zal het
hart van iedcren Katholieken Nijmegenaar
trillen van blijdschap, dan zullen wij voelen,
dot de strijd en de standvastigheid, in het ge
loof onzer vaderen niet tevergeefs waren, dat
de glorie der middeleeuwen is teruggekeerd en
dot ^ijmegen weder is geworden een stad van
Roomsche wetenschap en Roomsche cultuur.
De rector-magnificus, prof. dr. Jos. Schrij
nen, dankte den burgemeester en mr. Wierdels
voor hun woorden en aanvaardde denkbaar de
geschenken, waarna een voor het universiteits
gebouw opgesteld muziekkorps inzette Aan U,
o Koning der Ecuwen, welk lied door allen,
die op het plein stonden 'geschaard, geestdrif
tig werd meegezongen.
Te hoif twee gebruikte het bestuur der St
Radboudstichting het noenmaal in De Vereeni
ging, waarbij enkele genoodigden aanzaten.
De openingsplechtigheid
De eigenlijke openingsplechtigheid ving om
2.50 uur aan in het gebouw de Vereeniging.
De groote zaal was tot den laatsten zetel ge
vuld. Aanwezig waren, behalve de hoogleeraren
der Universiteit, o.a. de aartsbisschop van
Utrecht, do bisschoppen van Haarlem, den
Bosch, Roermond en Breda, alsmede mgr.
Veuylsteke en mgr. dr. Buckx, resp. Apost-
vicaris van Curo?ao en Finland, afgevaardig
den, hooglceraren en oud-hoogleeraren van de
andere Nederlandsche universiteiten cn hooge-
scholen en van buitenlandsche katholieke uni
versiteiten, het bestuur der St. Radboudstich
ting, de kopittcls der, vijf Diocesen, verschei
dene katholieke leden van den Raad van State,
do Commissaris der Koningin in Gelder
land, Noord-Brabant cn Limburg, het gemeen
tebestuur van Nijmegen en verder tal van an
dere geestelijke en wereldlijke autoriteiten.
Nodot het orkest een instrumentale compo
sitie van mgr. J. van Schaik had uitgevoerd,
hield de rector-magnificus, prof. dr. Jos. Schrij
nen, een rede over Eigen Kuituur.
Spr. ving aan met een schets te geven van
de voorgeschiedenis der universiteit. Hij bracht
dank aan allen, die aan de totstandkoming
daarvan hebben medegewerkt. De ure des be
vrijding aldus spr. is voor ons geslagen,
maar niet vergeten mag worden, dat deze zege
praal is gekocht door zware offers van het
voorgeslacht. Spr. herdacht vervolgens nu wij
len prof. dr. H. van der Velden, die, benoemd
tot bibliothecaris cn hoogleeraar der universi
teit, nog vóór do opening daarvan is ontslopen.
Vervolgens memoreerde spr. hoe langzaam de
universiteitsgedachte in Roomsch Nederland is
gegroeid om ten slotte gemeen goed te worden
en een concretcn vorm aan te nemen.
De vruchtbare wordingsperiode brok eerst
aan met de stichting van St. Radboud in 1905.
Het instituut der bijzondere leerstoelen aan de
Rijksuniversiteit to Utrecht is van meet of aan
niet als einddoel maar als overgangstoestand
beschouwd, tot het betere en "afdoende te be
reiken mogelijk zou zijn.
Daarna gaf prof. Schrijnen een uiteenzetting
van hetgeen de katholieken beschouwen als
het wezen en karakter en het goedo recht van
hun eigen universiteit Hoor doel is vooreerst
paedogogischzij streeft naar mededeeling van
kennis tot het verwerven van de hoogeschool;
zij heeft eene hoogere roepingzij is ook
werkplaats van wetenschap en schept een mi
lieu van vruchtbare intellectueel© samen- en
