AMERSFOORTSCK DAGBLAD
«BOMEMEMS zi riïr
DE EEMLANDER
8UIT cNLAND.
FEUILLETON.
ZELFBEDROG.
Firma NIEWEG VAN HARTEN Electro-Technisch Bureau
Licht - Kracht - Radio - tnstallatiën.
Christofie Zilver
B. NIEWEG
JOH. V&N DIJK
22s Jaargang No. 3 03
töort 1 2.10, Idem tranco
per post f 5.per week (met gratis eerrekenns
tógsn owgelnkken) 0.17s, afzonderlijke nummers
1 0.05.
99
99
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEM5CHE POORTWAL 2A.
POSTREKENING N*. 479I0. TEL INT. 513.
Dinsdag 30 Ooiober 1923
PRUS M ADVERTENTIE!! met inbegrip van eea
bewijsnummer, elke regel meer 0,25, dienstaanbiet
dingen en Licfdadigheids-adveitentiën toot de helft
der prijs, Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordeelige bepalingen toot het adverteer en. Ecne
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE SCHADELOOSSTELLING.
Het Engelsche kabinet bespreekt
de voorgestelde intem. conferentie
in verband met Poincaré's houding.
Londen, 29 Oct. (R.) Naar vernomen
wordt, heeft hot kabinet heden beraadslaagd
over het Fransche antwoord op Baldwin's
voorstel betreffende een conferentie over de
schadevergoeding. Officieel conimentaor is nog
uitgebleven, maar het is waarschijnlijk, dat En
geland in verband met Poincaré's antwoord op
nieuw de Amerikaansche regeering zal raadple
gen om er zich nauwkeurig van te vergewissen
in welke mate Amerika bereid zou zijn samen
te werken aan de teak om de stabiliteit von
Europa te herstellen. Het is mogelijk det men,
met het oog op de talrijke punten van voorbe
houd, die, naar verluidt, in Poincaré's nota
vervat zijn, tot de bevinding zal komen, dat de
voorgestelde bijeenkomst ven deskundigen geen
groote kans biedt met succes te zullen eindigen.
In welingelichte kringen heerscht echter ge
matigd optimisme en verwacht men een ver
dere gedachtenv/isseling met Frankrijk.
Londen, 2 9 Oct (N. T. A. Draadloos).
Het kabinet hield hedenavond een langdurige
zitting ter bespreking van de antwoorden van
Fi ankrijk en de andere geallieerden op het
voorstel inzake een nader onderzoek van het
schadevergoedingsvraagstuk onder deelneming
van Amerika. Curzon had hedenmorgen deze
antwoorden meegedeeld aan de rijksconferentie
en de premiers der dominions hadden hun oor
deel gezegd over den tegenwoorigen stand van
zaken.
De meening in de pers blijkt verdeeld te zijn
over de vraag, of het voorgestelde onderzoek,
beperkt door de voorwaarden van Poincoré, al
dan niet van practisch nut kon zijn. In sommige
kringen is men van oordeel, dat het voorstel
dermate krachteloos is'gemaakt, dat het nutte
loos is, terwijl het in andere kringen mogelijk
wordt geacht, dat het onderzoek nog een goede,
schoon beperkte, uitwerking zou kunnen heb
ben en dat men er daarom mee moet doorgaan.
De Britsche regeering heeft bij haar wensch
om eenigen voortgang te bereiken eenerzijds in
overweging moeten nemen het standpunt van
Amerika ten aanzien der commissie van herstel
en zijn weigering om aan eenigerlei conferentie
deel te nemen zonder eenparige uitnoodiging
van de Europeesche geallieerden en ar.derzijds
de weigering van Frankrijk om deel te nemen
aan een uitnoodiging van Amerika tot iets en-
ders dan een onderzoek met aanzienlijk beperk
te bevoegdheden, ondergeschikt aan de com
missie ven herstel.
Zinspelend op het voorstel in zijn onlangs ge
houden rede, zeide Baldwin, dat hij en zijn
collega's sterk gevoelden, dat het hoogst wen-
schelijk was, dot de politiek eener conferentie
alleen naar voren werd gebracht onder voor
waarden, die welslagen zouden verzekeren." Do
pogingen der Britsche regeering ojn dergelijke
voorwaarden op te stellen, duren voort en, ga
stei kt door de aanwezigheid en den raad der
premiers van de dominions, had het kabinet
hedenavond de mededeelingcn van alle belang
hebbende mogendheden voor zich.
DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
Onderhandelingen tusschen Duit-
sche industrieelen en de inge
nieurs-missie.
Dusseldorp, 29 Oct (B. T. A.) De on
derhandelingen tusschen verschillende Duitsche
industrieelen en de ingenieurs-missie duren
voort Men denkt, dat er deze week belangrijke
overeenkomsten zullen gesloten worden.
Een overeenkomst met Krupp
gesloten.
Dusseldorp, 29 Oct (B. T A.) Er is
een overeenkomst geteekend tusschen Krupp en
de geallieerde missie, waarbij Krupp zich ver
plicht de achterstallige kolcnbelasting voor de
helft onmiddellijk in contanten en voor de an
dere helft in termijnen te betalen. Bovendien
moet Krupp 20 pet van de opbrengst van zijn
mijnen reserveeren voor de geallieerden.
(Ook is er een overeenkomst gesloten met de
Duitsche bewindvoerders over het Rijn-Herne
kanaaL Het Duitsche personeel hervat onmiddel
lijk het werk. De overeenkomst bepaalt, dat de
schepen, die op Frankrjjk en België varen, vrij
gesteld zijn van het betalen van sltdsgelden).
Het geloof voert het hart naar den hemel
de liefde brengt den hemel in het hart.
Byron.
naar het Noorsch
van
JOH AN BOJER
door
D. Logeman—van der Willigen.
41
„Vin je 't niet wonderlijk, dat Herlufsen
niet hier is?" zeide Norby tegen zijn vrouw.
„Grappenmaker!" zeide Marit lachend.
Norby lachte ook inwendig.
Er werden andere toasten gedronken en
de beste was die van een jongen leeraar op
het vaderland. Toen werden er vaderland-
schc liederen gezongen, vele tweestemmig.
Eindelijk stond ook dominee Borring op.
Hij wist, dat allen verwachtten, dat hij
iets zeggen zou. En hoewel zijn tegenwoor
digheid hier goed overwogen was, voelde
De Rijnlandsch-Westfaalsche
bedrijven gisteren niet ge
sloten.
Dusseldorp, 29 Oct. (B. T. A.). Het
dreigement van de RijnJandsche en Westfaalsche
industrieelen om de fabrieken en mijnen vandaag
te sluiten, is niet uitgevoerd.
(De desbetreffende Wol ff-berichten luiden
echter anders. Red.)
Dc stopzetting van den arbeid.
Essen, 29 Oct. (W. B.) De sluiting der
bedrijven, waartoe men heden is overgegaan,
komen neer op een bijna volledige stopzetting
van den arbeid. De verantwoordelijkheid voor
de gevolgen treft de bezettende mogendheden,
die door hun maatregelen en onvervulbare
voorwaarden den tegen woo rdigen toestand in
het leven geroepen hebben. Van Duitsche zijde
blijft men bereid tot onderhandelen.
Het schijnt niet uitgesloten, dat er een over
eenkomst getroffen wordt in de tegenwoordige
besprekingen met Krupp, maar zelfs als er een
overeenkomst tot stand komt en het werk wordt
hervat, blijven de moeilijkheden bestaan, daar
de transportkwestie nog steeds niet is opge
lost. Wanneer men cr niet in slaagt erts, ruw
ijzer en cokes aan te voeren en de producten
te exporteeren, dan is het twijfelachtig, of er
een economische basis bestaat voor de werk
zaamheid der Roer-bedrijven. Duizenden spoor
wegwagons staan op de ongebruikte spoorweg-
lijnen van het Roergebiedhet weer in bedrijf
nemen dezer stilgelegde lijnen kan nog niet
plaats hebben. De Fransch-Belgische regie ont
breekt voor het volledig hervatten van 't
spoorwegbedrijf feitelijk het hoegere Duitsche
spoorwegpersoneel, dat alleen in staat is het
verkeer in het Roergebic-d te reorganiseeren.
Ber 1 ijn, 2 9 Oct. (W. B.) Van welinge
lichte zijde wordt medegedeeld, dat de komen
de week tot de moeilijkste zal benooren, die
het Roergebied nog beleefd heeft. De stopzet
ting der bedrijven heeft plaats gehad in een
mate welke practisch neerkomt op volledige
stopzetting van den arbeid. In alle groote be
drijven staan de machines stil.
Werkhervatting bij de spoor
wegen.
Een bericht uit Dusseldorp houdt in, dat tot
dusver 115.000 Duitsche spoorwegarbeiders
zich bij de Fransche en Belgische regie hebben
aangemeld om weer aan het werk te gaan.
Botsingen tusschen manifestan
ten en politie.
Dusseldorp, 29 Oct. (B. T. A.) Er heb
ben gisteren botsingen plaats gehad tusschen
betoogers en blauwe politie. Er vielen vier doo-
den en twaalf gewonden.
DE ACTIE DER SEPARATISTEN.
De houding der fcezettings»
autoriteiten.
Frankfort e/Mv 2 9 Oct. (W B.) De
bladen vernemen uit Darmstadt, dat de Fran-
schen een groot aantal personen uit het nabu
rige Arheilgen naar Mainz hebben laten weg
voeren, omdat de burgerij zich vijandig tegen
over de separatisten had betoond en de burge
meester enkele van hen gevangen had laten
nemen om ze té beschermen.
De separatisten te Krcfcld.
Krefeld, 29 Oct (W. B.) Bij de bezet
ting van het raadhuis te Krefeld door de sepa
ratisten hebben dezen vanmiddag 42 cn van
avond 27 billioen merk weggenomen.
Afkondiging der Rijnlandrepubliek
te Worms cn elders.
C o b 1 e n z, 2 9 Oct (B. T. A.) De Rijn-
landsche republiek is afgekondigd te Worms en
in een zeker aantal oudere plaatsen. In de ge-
heele Fransche zóne wordt geen enkele orde
verstoring gemeld.
Terrein verlies.
Uit Berlijn wordt bericht, dat volgens de
laatste uit het Rijnland ingekomen berichten de
toestand aldaar verbetert Munchcn, Gladbach,
Neuss en andere plaatsen zijn van separatisten
bevrijd.
Gevechten met communisten.
Mainz, 29 Oct (B. T. AVanochtend
om 5 uur hebben de Rijnlandsche troepen het
kasteel Montabor in de buurt van Coblenz ge
nomen, na een verwoed gevecht met een hon
derdtal gewapende communisten, die zich in het
kasteel hadden verschanst.
BEIEREN EN HET RIJK
Ber 1 ijn, 29 Oct. (V. DNaar uit München
bericht wordt, keerde de Beiersche gezant Von
Preger heden naar Berlijn terug.
De Beiersche ministerraad zal, naar is vast
gesteld, Dinsdagmorgen gehouden worden een
beslissing kan echter waarschijnlijk niet voor
eene week verwocht worden. Beieren wil er zich
eerst van vergewissen, of de rijksregeering
blijft aandringen op de opheffing van den uit
zonderingstoestand cn het het aftreden van Vor
Kahr en Lossouw. De nota der rijksregeering
hed niet het karakter van een ultimatum.
Van bevoegde zijde te Berlijn wordt ver
klaard, dot de slechts uiterlijke gelijksoortig
heid van het conflict var\ het rijk met Sakser
en Beieren tot eene geheel onjuiste vergelijking
heeft geleid. In Beieren is geen sprake var
rustverstoringen en gewelddaden, maar slechts
van geschillen, die de Rijksgrondv/ct betref
fen.
EEN EEIERSCH-FASCISTISCHE OPMARSCH?
Blijkens een Berlijnsch bericht, verluidt uit
Weimar, dat krachtige „fascistische troepen"
zijn geconcentreerd in de omgeving van Bam
berg, 40 mijl van de Beiersche grens.
Thüringcn vreest een onmiddellijken aanval
door ongeregelde Beiersche troepen. De regee-
ing van Thüringen deed een beroep op het
rijk om bescherming. Dc fascistische troepen
zouden beschikken over artillerie, mijnwerpers
en zelfs over vliegtuigen. Voorts verluidt, dat
een z.g. stormbrigade is gevormd te Coburg,
die onder leiding zou steen van kapitein Ger-
hardt, den uit de gevangenis ontvluchten mo
narchist. Adolf Hitler zou zich eveneens te Co-
burg bevinden. De officieren van de Beiersche
rijksweerbaarheid verleencn hun medewerking
voor het africhten der ongeregelde troepen.
Dames- en Meisjes-Mantelmagazijn
„Ls HïROiMDELLE"
I6|!8 Langestraat. Amersfoort
Kilen en
faufss.'c
0.99 4.50
geheei sc
jïüsseerd
17 50
g 75
Witte
Blouses
nM cis-quc
II.5® 6.9«
Wallen
CïERBiGUïlS
3 50 3 25
Fluweslen
Japonnen
SS.-'»
17 so
i'oor
Meisjes
17.30
14.50
SAKSEN EN HET RIJK.
Dr. Heinze rijkscommissaris
voor Saksen.
Uit Berlijn wordt d.d- gisteren aan het Tibl.
gemeld
De verwerping van het ultimatum der rijks-
ïegeering door het Saksische staatsmirusterie
heeft tot de verwachte consequenties geleid.
De rijksregeering heeft op grond der verorde
ning van den rijkspresident de Saksische minis
ters van hun functie ontheven en evn rijkscom
missaris voor Saksen benoemd. Als zoodanig
ise chter niet, zooals hedenmiddag wérd gemeld,
dr. Schulze benoemd, moor de voormalige rijks
minister van justitie dr. Heinze. Deze is reeds
hedenmorgen te Dresden aangekomen en heeft
onmiddellijk zijn functie aanvaard.
Dr. Heinze heeft door bomiddeliiig van kapi
tein Olbricht de Saksische ministers uitgenoo-
digd af te treden en hun opgedreven uiterlijk
tegen 2 uur nam. de departementen ta verlaten.
Minister-president dr. Zeigr.er en zijn collega's
hebben aan dezo uitnoodiging voldaan.
De Saksische regeering zal evenwel bij de
rijksregeering te dezer rake protest aanteekenen
en de onmiddellijke bijeenroeping van den rijks
rad eischen. Voorts zal zij een conferentie van
de minister-presidenten der landen voorstellen.
De militaire bevelhebber ven Saksen, gene
raal Muller, heeft de zitting san den Saksischen
landdag, waarin morgen over het ultimatum der
rijksregeering zou worden beraadslaagd^ ver-
beden. De e.k. zitting zal door dr. Heinze wor
den vastgesteld.
Tevens heeft generaal Müller op verzoek van
dr. Heinze tot nader order het verschijnen van
alle communistische bladen in Saksun verboden
en de drukkerijen door de politie doen bezetten.
Het standpunt der rijksregeering.
In Berlijnsche regeeringsknngen staat men op
het standpunt, dat de rijkspresident onmisken
baar het recht heeft ook tegen de regeeringen
der landen maatregelen te nemen, wanneer deze
door haar optreden de openbare veiligheid in
gevaar brengen.
In een officieel communiqué wordt dit stand
punt uitvoerig uiteengezet.
Ook Stresemann's orgaan, dc Zeit, rechtvaar
digt in een hoofdartikel onder den titel „De
Regeering der vaste hand" het optreden van
Stresevnann. Naar het blad meldt, zijn de schrif
telijke bewijzen gevonden, dat de Saksische
communistische regeeringsieden een bloedigen
opstand tegen de constitutioneele toestanden
voorbereidden. Er bestaat geen twijfel, of het
oproer te Hamburg stond in nauw verband met
deze propaganda en was slechts een voorspel
van den grooten opstand.
Ook de bloedige botsingen te Freiberg schij
nen door de communisten veroorzaakt, want de
verboden proletarische Hundcrtschaften aldaar
zijn met zware wapens en volgens een goed
voorbereid plan tegen de rijksweer opgetreden.
De regeering-Zeigner liet dit alles rustig ge
schieden en deed niets om de grondwet te be
schermen. Deswege moest in haar plaats de
rijksregeering ingrijpen en dit moest met spoed
geschieden, daar een dag uitstel den commu
nisten een geweldigen voorsprong had kunnen
geven.
Nadere bïzonderheden over het op
treden der rijksregeering tegen
Saksen
Men seint d.d. gisteren uit Dresden aan de
Tel.:
Hedenmiddag om 12 uur werd de benoeming
van den voormaligen rijksminister van Justitie,
Dr. Heinze, hier bekend en tegelijkertijd de be
schikking van het Wehrkreiskommando No. 4
over de buitenwerkingstelling van den Landdag
tot nadere bijeenroeping door den rijkscommis
saris.
Om één uur nam het kabinet-Zcigner het be
sluit slechts voor geweld te wijken. De regee
ring besloot bij dc rijksregeering te protestee
ren en een oogenblikkelijke bijeenroeping van
den rijksraad en een bijeenkomst der minister
presidenten van de lenden te eischen.
In den voormiddag nog meende men in toon
aangevende politieke kringen te Dresden, dat
het met het conflict tusschen Saksen en het
Rijk zoo'n vaart niet zou loopen, daar van
den Saksischen gezant te Berlijn, Dr. Grod-
nauer, een bericht was ingekomen, dat de
rijksregeering bereid zou zijn den parlementai
ren weg te bewandelen en dat de rijkscommis
saris eerst no de bijeenkomst van den Land
dag benoemd zou worden.
Om half drie echter kwam een compagnie
rijksweer voor het regeeringsgebouw en stelde
machinegeweren op, terwijl officieren en man
schappen met de wapens in den aanslag de
ministervertrekken binnendrongen en de leden
van het kabinet met geweld naar buiten haal
den.
Weinige minuten later werd het Landdagge
bouw door een andere compagnie rijksweer be
zet; ook hier werden weer machinegeweren
opgesteld en onder aanvoering van drie
Duitsch-nationale Rijksdagafgevaardigden be
gon een afdeeling rijksweer eveneens met de
wapens in den aanslag het huis te doorzoeken
en alle aanwezigen te verwijderen.
Men vernam, dat de rijkscommissaris Heinze
reeds sedert gisteravond te Dresden vertoefde
en sinds vanmorgen zes uur overleg had ge
pleegd met het Wehrkreiskommando, in welks
gebouw hij zich voorloopig heeft gevestigd.
Hij is thans bezig met de vorming van een
tijdelijke regeering, over welker samenstelling
echter nog niets is bekend. De Saksische demo
cratische partij, de afdeeling Saksen der Duit
sche Volkspartij, de sociaal-democratische en
de communistische partij zijn niet aangezocht
leden van haar partijen in deze tijdelijke re
geering zitting te doen nemen. Aan den civielen
commissaris Meyer zijn intusschen door den
Rijksweerminisier, die van alle maatregelen der
Wehrkreiskommando's op de hoogte is gehou
den, nieuwe bevoegdheden gegeven.
In den loop van den middag werden ter hand
having van de rust en de orde de post- en
telegraafkantoren en de stations door de rijks
weer bezet, terwijl de rijkscommissaris een op
roep tot de bevolking zal richten, waarin wordt
gezegd, dat de Saksische regeering geweigerd)
heeft, aan den eisch tot aftreden te voldoen,
weshalve zij tot aftreden gedwongen is en
voorts, dat het gezag thans berust bij den rijks
commissaris dr. Heinze.
De sociaal-democratische minister van Bin-
nenlandsche zaken Lickmanrv, dien wij kort na
de kabinetszitting spraken, verklaarde dat het
kabinet zijn afzetting niet erkende en elders de
vergaderingen door zal zetten. De afzetting is
strijdig met de rechten van de landen en de
grondwet, aldus zeide Lickmann, en de heele
kwestie is volgens hem een staatsgreep.
Hij verklaarde voorts: „Wij erkennen de be
noeming v8n den rijkscommissaris niet als
rechtmatig."
Een soortgelijke verklaring legde de commu
nistische minister van financiën af, toen de
rijksweercommandant hem uit zijn ministerie
verdreef. Hij zeide: „Ik neem er nota van dat
u met wapengeweld dreigt en wijs u erop dat
uw handelwijze tegen de rijksgrondwet in-
druischt Ik wijk slechts voor wapengeweld."
De communistische partij heeft het uitroepen
van de algemeene werkstaking voorbereid,
waarover hedenavond te zemen met de sociaal
democraten een beslissing zal worden genomen.
In de stad heerscht groote opwinding. Wielrij
derspatrouilles en patrouilles in auto's rijden
sinds het vallen van de duisternis door de stra
ten, waarin zich een geweldige menschenmassa
beweegt.
Laat in den avond heeft de rijkscommissaris,
Heinze, een nieuw Saksisch ministerie gevormd,
dat uitsluitend uit ambtenaren bestaat en waar
in ten eenen male geen partijpolitici zitting heb
ben. Op verzoek van den rijkscommissaris zijn
door het oppercommando alle politieke verga
deringen in Saksen voor onbepaalden tijd. ver
boden.
in prijs verlaagd
ie etalage. Vraagt prijscourant
Langestraat 39 - - Tel. 462
De rijksweer verwijdert de leden
der Saksische regeering uit de
departementsgebouwen.
B e r 1 ijn, 2 9 Oct. (V. D.) De verklaring
van den Saksischen minister-president Zeigner,
dat hij slechts voor geweld zal wijken, werd
door den pas benoemden rijkscommissaris voor
Saksen, Heinze, beantwoord met het gebruik
maken ven de rijksweer. Alle ministers werden
met geweld uit de regeeringsgebouwen verwij
derd. De ministeries en het parlementsgebouw
zijn door de troepon bezet
De sociaal-democraten cn do communisten te
Dresden overwegen de afkondiging van de alge
meene staking.
Proclamatie van de algemeen®
staking.
Het Hhld. meldt uit Berlijn
De Saksische vakverecnigingen en de bestu
ren der socialistische en communistische par
tijen hebben hedennacht na langdurige beraad
slagingen besloten onmiddellijk de algemeene
staking in Saksen te proclameeren als protest
tegen dc afzetting der ministers. Zij zal drie
dagen duren. Ook de communistische ministers
namen oan de besprekingen deel.
HET NIEUWE GELD.'
Berlijn, 29 Oct (W.-B.). Het nieuwe
waardevaste geld vond volgens de avondbladen
een gretige ontvangst Door de warenhuizen en
groote handelszaken werd het geld algemeen
als volwaardig betaalmiddel aangenomen.
Cuno in Duitschland teruggekeerd-
Hamburg, 29 Oct (W. B.) Cuno, de ge
wezen rijkskanselier, is gisteravond met het sji.
Albert Ballin uit de Ver. St hier teruggekeerd.
BELG1E.
Een handelsverdrag met Oostenrijk.
Brussel, 29 Oct. (B. T. A.) De onder
handelingen tusschen België en Oostenrijk over
het sluiten van een handelsverdrag zijn gunstig
verloopen. Het gesloten verdrag bevat o.a. clau
sules betreffende de judiciaire en fiscale regelin
gen, de emigratie en het onderlinge goederen-
hij zich toch wonderlijk beklemd. Nadat
Wangen het gerecht een valschen brief had
voorgelegd, begreep hij dat zijn opvatting de
ware geweest was. en Lars Kleven's biecht
niet anders dan een idéé fixe van een ster
vende. ETn toch kon hij niet anders dan uaa
Wangen denken en tot ieders verbazing be
gon hij nu over hem te spreken.
Hij verzocht den gasten ook den schul
dige een medelijdende gedachte te zenden.
Hier was te recht hedt avond gezegd, dat
wij een keten om de onschuldigen moesten
vormen. Goed! Maar laat ons tegelijkertijd
al is het slechts in onzen gecsr een
keten vormen om hem, die schuldig is. Hij
heeft het meest behoefte aan ophelfing en
hulp. En zijn vrouwmaar toen kon dc
predikant niet meer en moest gaan zitten.
Velen hadden tranen in dc oogen gekregen.
Maar hoe verbaasd was men niet loen
Norby aan zijn glas tikte en opstond. „Ilc
stel voor," zei. hij, ,.dat we een lijst maken
voor een collecte voor Mevrouw Wangen.
Ik zal bijdragen wat mijn geringe middelen
mij toelaten. En wij moeten niet vergeten,
dat zii drie kinderen tot'haar last heeft."
Toen hij was gaan zitten ontstond %r een
pauze. Velen zagen elkaar aan met oogen,
die zeiden: „Hij is toch eenig!'
X.
Het dessert was afgeloopen, dc koffie
werd rondgediend en weldra zette men het
gesprek in dikke wolken tabaksrook voort.
„Ziet u wel op wien Norby lijkt?" vroeg
Thora aan haar cavalier den kantonrechter.
Deze keek Norby met de eigaar in zijn
mond aan en antwoordde: „Neen dat wil
zeggen
„Vindt u niet op Garibaldi?"
„Daar zegt u zoo iets."
En de geheele tafel lang9 draalde het ge
sprek nu uitsluitend over de familie Norby.
Het sprak bijna van zelf. Twee heerebocren
vertelden van het laatste bezoek van den
koning, toen Norby hem heel kalm de hand
ging geven en hem welkom heette. Einar
moest Je vrouw van den commissaris van
KF,HAliPAi\ltFFtL3 vanaf 95 cent
KAMEELHAREN, toje KKIPSGdOENER
met Lederzolen f 1.25.
I.ANGfr.SlRAAT il<» S33
zijn grootvader vertellen. Ingeborg werd uit
gevraagd over haar moeder, de kantonrech
ter prees Norby als een eerste bostonspel r,
een notaris vertelde hoe simt Norby eens bij
een boedelscheiding de nienschen naar zijn
hond had weten te zetten. De dokter ver
telde iets over den vorm van Norby's hoofd
en vooral over het' race kenteeken op zijn
voorhoofd. Kleine sympathieke trekjes,
die een ieder in zijn geheugen opgroei,
dwarrelden rond, zoodat Norby op het laatst
ai hooger en hooger verheven werd als
't ware gedragen door al wat er dien avond
geweend, gesproken en gezongen was. Het
leek een ophemelen in een gouden wolk van
sympathie cn bewondering.
Einar alleen was diep ernstig geworden
onder de speech van den predikant en aller
lei tegenstrijdige vragen kwamen er in hem
op. Het was of hij door alle roode wolken,
die deze tafel omhulden, iets anders zag.
Het had cr veel van of de beste mensche-
lijke gevoelens en schoonste idealen hier
heden avond bijeen gekomen waren om zijn
vader te huldigen. En hii durfde met meer
denken of zijn vader schuld had of niet.
Maar indien hij nu... waren dan de heilig
ste menschchjke gevoelens en idealen zoo
volkomen blind, dat zij even goed gebruikt
konden worden om een misdaad, een grove
leugen te verheerlijken? Werkelijk? liet kon
niet zoo zijn.
Zou er geen garantie zijn, dat hetgeen de
menschen zeggen doorgloeid is van hun
volle hartewarmte, dat hun oogen vochtig
zijn en de stem trilt van aandoening... wiet?
Het moest wel.
Maar indien nu... zou er dan ook niet de
minste verontschuldiging zijn, dat de men
schen handelden ter goeder trouw? Want
feiten bleven feiten indien zij den mis
dadiger eerden en den onschuldige in de
gevangenis wierpen dan was de goede
trouw het vrèêselijkst van alles. Want die
beging haar wandaden met een heilig rein
geweten en allen lieten de wapenen vallen.
waar die tegenwoordig was. Nietwaar, zoo
was 'het immers...?
En al die machten als God, het vaderland,
mensehenlicfde. Christendom lieten die
zich alle als kleeren uitlecnen om den mis
dadiger te tooien en de leugen te eeren...
neen, neen. het kon niet zoo zijn!
Maar daarom werd er ook zooveel onrecht
gepleegd in de wereld. Vochtige oogen, war
me stemmen, gloeiende harten vormen
altijd een vestingmuur om wat slecht is.
Nietwaar
En hij zelf? Haddon zijn beste kinder
lijke gevoelens hem niet gemaakt tot een
hij durfde het woord niet denken.
Maar het kon en mocht zoo niet zijn. En
onwillekeurig wensehtc hij, dat er iets sterks
in do glazen geweest was zoodat hij zich
aan wijn even vroolijk had kunnen drinken
zcoals dc anderen het door hun toasten ge
worden, waren.
Hij hief zijn glas op en beproefde tegen
Ingeborg te glimlachen. En zij hief ook het
hare op, terwijl zij dacht: „Goddank dat
Einar ook van zijn dwaling teruggekeerd
is'
Maar plotseling zeide Iemand: „Kijk eens
naar buiten." Verscheidene gasten stonden
op en gingen naar het venster.
£SIot volgtj.
