teirren van openbare bedrijven genoodzaakt om dingen van de arbeiders door de vingers te zien, welke nooit gereleveerd mogen worden. Tegenwoordig is de practijk, dat ieder raads lid technicus is. Die betweterigheid in verbond met het niet gestegen zijn van het peil der openbare colleges spreker wenschte het zeer zacht te zeggen en de politiek welke elk bedrijf aantast, maken dat zij, die destijds het openbaar bedrijf zeker beter achtten dan het zuiver particuliere zich zijn gaan afvragen, of het niet mogelijk is een bedrijfsvorm te vinden, welke aan den eenen kant de voordeelen van het particulier bedrijf behoudt en aan den an deren kant de nodeelen vermijdt. Prof. Treub bepleitte in dit verband dc instel ling van een gemengd bedrijf, dat alleen be stemd is voor monopolistische ondernemingen; strekt men het verder uit, dan wordt het gede natureerd. Spr. wenschte een combinatie van particuliere onderneming en overheidsbedrijf, welke zooveel mogelijk de voordeden van het porticulier bedrijf behoudt benevens de voor deden van dc overheidscontrole waar do con currentie uitvalt cn daarvoor het publiek den waarborg var» behoorlijke behandeling en niet te hoogen prijs verkrijgt. De bedoeling is een vennootschap gedeeltelijk gedreven door par ticulier kapitaal en gedeeltelijk door geld van Rijk, Provintie of Gemeente met benoeming van bijvoorbeeld een directeur of gedelegeerd commissaris door de overheid, waarbij degene die benoemt alleen verantwoordelijkheid schuldig lis voor de benoeming zelf, terwijl er natuurlijk een goede financieéle contróle bestaat. Als voorbeeld van een en onder noemde spreker de Djambi-concessie. Uitvoerig ging hij de organisatie van het gemengd bedrijf na, als het groote voordeel aanwijzende, dot de politiek vrijwel wordt uitgeschakeld. In den brcedc be handelde spreker daarna eenige bezworen van dezen bedrijfsvorm. Voor verschillende bedrij ven kan hij bij inrichting het gemengd bedrijf belangrijke exploitatiewinsten voorspellen. Ten slotte wijdde mr. Treub waarschuwende woorden aan den algemeenen toestond van ons land, waarbij hij op den ernst van het feit wees, dat tegenwoordig niet meer wordt gekapitali seerd, moor ingeteerd. Inflatie zou het gevolg zijn van de algemeeno ellende, doordat do openbare lichamen niet willen begrijpen, dat zij met dc uitgaven zeer stérk naar beneden moeten. Gelukkig zijn er verschillende moge lijkheden om de slepende malaise te boven to komen, omdat in ons volk fut zit, een beter afzetgebied zal komen en wij bovenal Nederl.- Indië hebben. Halen echter de openbare licha men alles wat gekapitaliseerd zou worden als bloedzuigers wegr dan 2ou dit niet mogelijk zijn. Spreker drong aan op ontslag van over bodige ambtenaren. De goede ambtenaren moe ten wfj houden, maar de funeste ambtenaar- mentaliteit moet er uit. Overal zonder aan zien des persoons, dient men in te grijpen. Durft men dit niet, dan zal het aan den Staat en dc gemeente slecht gaan. DE ZUIDERZEEWERKEN. Dricmaandelijksche mededcelingen. hi dc driemaondelijksclie mededcelingen be treffende do werkzaamheden voor de afsluiting en droogmaking- van de Zuiderzee treft men bijzonderheden aan over de verrichte grondbo ringen, peilingen en stroommetingen. Er werden overeenkomsten gesloten voor de levering en voor het vervoeren cn opslaan van Belgische bloksteen en zware stortstoen. Met dc levering van deze steen, welke voor een groot deel is bestemd voor de werken tot af sluiting van het Amsteldiep, is nog niet be gonnen. Blijkens de toelichting tot de begrooting van uitgaven van hot Zuiderzcefonds voor het dienst jaar 1923 was voor dot jaar een bedrag van 1.500.000 bestemd als eerste gedeelte van de kosten van de afsluiting van het Amstel diep tusschen den vosten wal van Noord-Hol land en het eiland Wieringcn. Omtrent het ont werp voor dit gedeelte van dc afsluiting der Zuiderzee wordt o.m. het volgende medege deeld: De as van den te maken afsluitdijk loopt on geveer in eene richting van W.Z.W. naar Ó.N.O. van de Noorcï-Hollnndsche kust even benoor den Van Ewijckssluis naar de westpunt van het eiland Wicringen even bezuiden de voormalige Querantaine plaats. Aan de westzijde sluit de afsluitdijk aan tegen den in aanleg zijnden nieuwen zeedijk langs het aïwaterings- cn schec-pvaartkanaal, dat buiten den bestaanden zeedijk wordt aangelegd. Aan de oostzijde sluit de dijk aan tegen do hooge gronden van het eiland Wieringen. Het Westelijk deel van den afsluitdijk loopt over de beoosten de Noord- Hollandscho kust gelegen plaat genaamd het Balgzond, waarvan de bovenkant is gelegen op 0.70 M. N. A. P. of hooger; het oostelijk deel loopt door de diepe geulen van het eigen lijke Amsteldiep, in welke in 1920 beteugelings- damrnen werden gemaakt, reikende tot do hoog te van ongeveer 4.50 M. N. A. P. Do ondergrond op het Balgzand bestaat over afwisselende diepten uit klei en veenlagen, wel ke veelal geen g'root draagvermogen bezitten, terwijl de ondergrond in het Amsteldiep uit sluitend bestaat uit vaste zand- en keileem-la- gcn. Op het Balgzand zal bijgevolg rekening moeten worden gehouden met vrij belangrijke inzakkingen van het dijkslichaam in den onder grond, gelijk die zijn opgetreden en nog optre den bij den aanleg van den zeedijk langs het afwaterings- en scheepvaartkanoal langs den Balgdijk. Daarentegen zijn in het eigenlijke Amsteldiep ernstige verzakkingen in den onder- gTond niet te verwachten. De kruinshoogte van den afsluitdijk is voor de geheelc lengte vastgesteld op 6.20 M. -4- N. A. P., en wel in verband met dc na dc volledige afsluiting der Zuiderzee te verwachten hoog ste stormvloeden en doft daarbij mogdijken hoogsten golfoploop. Daarbij is aangenomen, dat na de afsluiting van het Amsteldiep de be staande diepe geulen nabij den afsluitdijk in ver loop van tijd zullen opslibben tot de hoogte van het aangrenzende Balgzand. Wel zal dus aanvankelijk in het Amsteldiep de diepte bui tendijks grooter zijn dan op het Balgzand, doch daar staat tegenover dat de stormvloedshoogto dan geringer zal zijn dan na de volledige af sluiting van de Zuiderzee. De knrinsbreedte van den afsluitdijk is be paald op 2 M.de helb'ng van het buitenbeloop boverv water neemt van 21/< op 1 aan deh teen naar boven geleidelijk toe tot 7 op 1, cn be draagt gemiddeld ongeveeir 4 op 1 de helling van het binnenbeloop bedraagt boven den na te noemen binnenbeTrh 2 y2 op 1 en daar bene den, tot den onderbouw van den dijk, 3 op 1. Hellende van 4.20 M. 4- N. A. P. tot 3.50 M. '4- N. A. P. is een 30 M. breede blnnenberm ontworpen, waarvan een breedte van 10 M. aan de noordzijde bestemd is voor een later nan te leggen si>oorbaan met dubbel spoor, terwijl op het zuidwaarts overblijvende deel voorloopig een klinkerweg ter breedte van 4 M. zal worden gelegd. Aan dc buitenzijde van den dijk is een lang waterberm van 2 M. breedte ontworpen, ter wijl het beloop onder water geacht kan worden aan de buitenzijde ongeveer 4 op 1 en aan de binnenzijde ongeveer 7 op 1 te zullen bedragen. Met de voorbereiding van de uitvoering van den afsluitdijk tusschen de Noordhollondsche kust en het eiland Wieringen is bereids een aan vang gemaakt. De werken tot aanleg van het oorste vak, long 2200 M., van hel afwaterings- en scheep vaartkanoal in verband met de afsluiting van het Amsteldiep, werden voortgezet. Het opspuiten van den dijk vorderde tot aan het eindpunt van het werk, terwijl verder ook werd opgespoten de tijdelijke ofsliritdam, aan sluitende tegen den Balgdijk op 54 M. ten noordwesten van dijkpaal 93; aangezien op ver schillende punten nog niet genoeg zand aan wezig is tot vorming van het volledige dijks- profiel, zal do zandnanvocr nog cenigen tijd moeten doorgaan en eerst in het volgende jaar voltooid kunnen worden. Met het afwerken van het zandprofiel werd intusschen voortgegaan. Het uitbaggeren van het kanaal tot 4.00 M. N. A. P. kwam gereed. Het bekleeden van het dijkproficl met klei werd voortgezet. De oeververdediging langs het kanaal kwam langs den zuidelijken oever geheel en langs den noordelijken oever over rond 200 M1. lengt© gereed. Dc bouw van een schutsluis bij de Kooi werd voortgezet. Met het oog op verruiming von werkgelegen heid word in het afgeloopen najaar wcnschelijk geacht, nabij De Kooi eenige grondwerken tc doen uitvoeren, deel uitmakende van het algo- meene plan der nldaac nog uit tc voeren grond werken voor de in uanbouw zijnde schutsluis. Er werd een onderhandscho overeenkomst ge sloten voor de uitvoering voor een gezamenlijk bedrag van 34,200. De aanleg van een omringdijk voor een sluis- put op het Balgzand bij Oostocvcr en van aan sluitende dijken, werd met krocht aangevat. Nadat de beschermingsdijk om het terrein, bestemd voor den bouw van sluizen beoosten Wieringen, gereed was gekomen bestond gele genheid om dit terrein droog te leggen en ver schillende proeven te nemen welke voor den late- ren bouw der sluizen van groot belang kunnen worden geacht. Met het uitbaggeren van de havengeul der Van Ewijcksluis werd begonnen. Het overleg met Gedeputeerde Stoten van Noord-Holland en het bestuur van den Anna Paulownapolde* over ccne nieuwe regeling van het onderhoud der havengeul heeft in beginsel geleid tot eene overeenkomst, krachtens welke het Rijk het noodigc baggerwerk tot onderhoud dor diepte in den havengeul zal uitvoeren tot de afmetingen welke voor den Rijksdienst noodig zullen wor den geacht, doch zoo mogelijk tot een diepte van ten minste 2.50 M. en tot geen mindere diepte dan 2 M. onder N.A.P., en de provincie cn den Paulownupolder in de kosten van dit baggerwerk zullen bijdragen op dien voet, dat de bijdragen jaarlijks zullen worden bepaald op den grondslag van de in het 10-jorig 'tijdvak 19121921 tot onderhoud dor havengeul ge baggerde hoeveelheden, in dier voege dat het bedrug von T/3 van dit gemiddelde, zijnde 272T kub. M., zal worden vermenigvuldigd p\ot den jaarlijks van Rijkswege te bepalen eenheidsprijs van hot in dat jaar uitgevoerd© baggerwerk, met dien verstondo dat de aldus berekende bij dragen het maximum van 1200 voor elk niet zullen overschrijden. DE SCHORSING VAN MR. W. VAN HAASTERT. Nadere bizon derheden. Bij het bericht omtrent de schorsing van mr. W. van Haastert, advocaat en procureur te Eindhoven, door den raad van discipline bij de Bossche rechtbank, dient, aldus het Eindh. Dag blad, aangcteckend lo. dat mr. van Haastert tegen deze uitspraak in hooger beroep is gegaan bij het Hof in den. Bosch 2o. dat deze schorsing niet is opgelegd als gevolg van de bekende aantijging, immers de conclusie van den raad van toezicht en disci pline der orde van advocaten in den Bosch luidt te dien aanzien „dat de raad niet aanneemt, dat mr. v. H. mevr. D. zou hebben geadviseerd en aangezet tot moord op haren man dat toch zijn beschuldigers groote schelmen zijn en de raad de mogelijkheid riiot uitgesloten acht, dat de overeenstemming van hunne ver klaringen een gevolg is van contact door tus- schenkomst von dorden tijdens hunne detentie in het huis van bewaring dat daarenboven het tcnlaste gelegde feit op zich zelf onwaarschijnlijk is en van een aan nemelijk motief niet blijkt, met gevolg dat, on danks gewichtige vermoedens in zijn nadeel, de raad niet overtuigd is van de waarheid dezer zware beschuldiging." De schorsing slaat echter op het feit, dat mr. v. H. mevr. D. en K. op zijn kantoor bleef ont vangen, ofschoon hij toen reeds wist van hun poging tot vergiftiging, hetgeen de raad een&in- breuk achtte op zijn ambtseer. DE EINDHOVENSCHE AUTOMISDAAD. Het strafproces tc Antwerpen. Gister ving voor het Assisenhof te Antwer pen, het proces aan tegen den 26-jarigen Jan v. d. Bogaard, chauffeur- monteur, en den 23- jarigen Adriaan Anioon Visschers, beiden wo nende te Ein oven, die beschuldigd zijn van een moordpoging op den autogeleider Strij- bosch, eveneens von Eindhoven, met de bedoe ling, zijn auto te stelen en deze te Antwerpen te verkoopen. De misdaad gebeurde den I3en Juli van 't vo rige jaar, aldus het verslag in de Tel. klit de actie van beschuldiging blijkt, dat Van den Bogaa.d de voornaamste dader is. De beide beklaagden waren met Strijbosch overeengekomen, dat hij hen voor vijftig gul den noar Antwerpen brengen zou. Ei was ook afgesproken, dat Strijbosch geen andere rei zigers zou mogen vervoeren. Eerst zaten Van den Bogaard cn Visschers binnen in het rijtuig. Nabij de Belgische grens gekomen, kwam de laatste naast Strijbosch aan het stuur zitten cn wierp de regenjas van den chauffeur naar bin nen. In die jas zat een revolver. Even voorbij het Belgische douanekantoor stond Van den Bogaard op en beval door het opgeschoven voorraam, Strijbosch, te stoppen, terwijl hij de revolver van Strijbosch op diens hoofd richtte. Het schot ging af en Strijbosch werd gevaarlijk gewond. Visschers bleef bij het slachtoffer, dat zwaar bloedde, terwijl Van der» Bogaard naar het douanekantoor terugkeerde. Eerst ontkende deze luatstc alle medeplichtig heid, doch later verhaalde hij, dat hij mot Vis schers afgesproken had om Strijbosch tc.doo- den en zijn lijk in een vijver to werpen, Daarna zou men den auto te Antwerpen gaan verkoo pen. Onderweg echter, zoo luidde verder de be>-> kentenis van Van den Bogaard, zou hij spijt ge kregen hebben cn uit den auto hebben willen stoppen en daarom vroeg hij Strijbosch te stop pen. Indien de revolver hierbij is afgegaan, dan was dat volgens bek!, bij ongeluk ten gevolge van een schok van den auto. Volgens dc acte van beschuldiging heeft het onderzoek uitgewezen, dat Van den Bogaard de waarheid gesprokén heeft, uitgezonderd wöt zijn eigen rol bij do moordpoging betreft. In derdaad moet tusschen de beide beklaagden of- gesproken geweest zijn Strijbosch op Belgisch grondgebied te dooden en zijn lijk in 't water te werpen. Alleen was het eerste plan dat Vis schers hem zou dooden met een hamer, dien hij, mte dit doel uit Eindhoven had meegeno men. Deze hamer, dien de beklaagden op de plaats der misdaad hadden weggeworpen, werd teruggevonden en door de moeder van Van den Bogaard herkend. Het onderzoek heeft verder uitgewezen, dot beide beklaagden op hun reis over slechts acht gulden cn twaalf Belgische francs beschikten en dus alvast den overeengekomen prijs aan Strijbosch niet konden betalen. Visschers beweert, dat hij van dit complot niets afweet, cn dat hij Van den Bogaard alleen maar naar Antwerpen heeft vergezeld om klee- ren en papieren te halen. Verder is uitgemaakt, dat het afgaan van de revolver niet aun een ongeval kon toegeschre ven worden, omdat deze revolver op „veilig" stond en dus door Van den Bogaard eerst schietklaar gemaakt had moeten worden. Beide beklaagden staan zeer ongunstig be kend. Visschers werd reeds eens veroordeeld wegens verduistering van een auto. Beiden wor den beschuldigd van moordpoging met voorbe dachten rade. Met de zaak kon pas na den middag worden begonnen, omdat een der verdedigers niet tij dig was oangekomen. De beide beklaagden zagen er vrij onverschil lig uit. De voorlezing van de acte van beschul diging schoen niet erg veel indruk cp hen te maken. Van den Bogaard werd het eerst ondervraagd. Hij herhaalt ongeveer zijn verklaringen zoonis ze in dc acte van beschuldiging staan vermeld. Hij blijft volhouden dot het slechts zijn bedoe ling was, Strijbosch te bedreigen en dat het schot bij ongeluk is afgegaan. De beklaagden veroordeeld tot 20 jaren dwangarbeid. In de voortgezette behondeling namen, nadat de substituut van den procureus des konings 'n strengen eisch had uitgesproken, de verdedigers het woord. Voer Van den Bogaard pleitte mr. Van der Gracht, dat het schot onvrijwillig is afgegaan. Voor Visschers veerde mr. Boone het woord. Daarna werd voor beide beklaagden aan de jury de vraag gesteld of zij schuldig zijn aan moordpoging' en of zij gehandeld hebben met voorbedachten rade. Na 35 minuten beraadsla gen beantwoordde de jury bevestigend op beide vragen. Te zes uur veroordeelde hel Hof Van den Bcogaard en Visschers ieder tot twintig jaar dwangarbeid met ontzegging hunner burger rechten en tot de onkosten van het proces. Tel. DE MALVERSATIES BIJ DEN ZIEKENHUISBOUW TE LEIDEN. Voor drie ton in beslag genomen. Naar de Tel. verneemt, is de laatste dagen door het Rijk beslag gelegd op ruim drie ton aan waarden, toebehoorende non en afkomstig van hen, die tengevolge van de ontdekte frau des bij den bouw van hot Academisch Zieken huis te Leiden voorloopig in hechtenis zijn ge steld. Zoowel contanten als effecten zijn in beslag genomen bij verschillende banken, alsook bij enkelen der betrokkenen aan huis. Een aanzien lijk gedeelte van het wederrechtelijk toegeëigend geld was in aandeelen dor „Koninklijke Petro leum" belegd, BRAND. Te Amsterdam. Gisteravond werd brand ontdekt in het per ceel Rapenburg 2 te Amsterdam, waar geves tigd is de N. V. N. H. Asbcstfabviek v./h. J. de Boer en Co. Het vuur woedde in do vierde verdieping'. De brandweer werkte met 3 stra len. Op den zolder, die als dvoogkamcr dienst deed, stond een droogstoof, welke dc vermoe delijke oorzaak van den brand is geweest De meesterknecht heeft om 7 uur de fabriok ver laten en als altijd met water het vuur in de stoof gedoofd. Vermoedelijk is dit niet goed gebeurd en heeft het vuur 2ich medegedeeld aan de vloer. Verzekering dekt de schade. Financieel Overzicht. De stemming ter beurze is zoowel in hot buitenland als hier ter stede in de afgeloo- pen week bijna voortdurond vast geweest. Voor een niet gering deel heeft hiertoe de goede indruk bijgedragen, die het optre den van het nieuwe Engolsche Arbeiderska binet in brcedc kringen blijft wekkon. Plet is wel merkwaardig, hoe ook thans weder een groot verschil bestaat tusschen de opvat tingen lor beurze, zoolang men nog slechts met een mogelijkheid had te doen, en den in druk na liet luit accompli. De kans alleen al op een arbeiderskabinet heeft aanleiding gegeven tot grooten kapitaalsexport uit En geland van zoodanigen omvang, dat oud- Ministcr-Presidönt Lloyd George, zij het ook met de noodige overdrijving, kon schrijven, dat de hemel zwart zag van dc pond-stcr- ling-biljetten, welke naar de overzijde van den Oceaan vluchtten. Thans, nu inderdaad een arbeiderskabinet aan het bewind is ge komen. is daarentegen de kapitaalvlucht ge heel tot staan gebracht. Het Engelsche Pond, dat tengevolge van (lc bovenbedoelde gebeur tenissen aanzienlijk achteruit, was gegaan, heeft zich dan ook in den jongstön tijd aan merkelijk hersteld. Intusschen beteekent dit geenszins, dat men zich in Engolscho beleggingskringen verzoend heeft met de aan de arbeiderspartij toegeschreven plannen doch veeleer, dat dozo laatste zelve tijdig bakzeil heelt ge haald, nu de beweging dor wisselkoersen baar heeft geleerd, welke gevaren haar pro gram in het leven had kunnen roepen. De vaste stemming der Engelsche beurzen in den laatsten tijd is dun ook juist toe te schrijven aan de voldoening over deze front verandering der Arbeiderspartij en aart de verwachting, dat deze nu ook in andere op zichten oen betrekkelijk conservatieve poli tiek zal volgen. Wat de heffing ineens betreft, waarvoor men voornamelijk beducht was, schijnt dit zelfs in hooger mato het geval to zullen zijn, dan aanvankelijk werd verwacht Hot heette reeds eerder, dat de Labour Party voorloo pig niet rnet desbetreffende voorstellen zou komen. Daaraan \yas echter toegevoegd, dat het in do bedoeling lag, ccn commissie te benoemen voor een verder onderzoek van het vraagstuk, hetwelk dus op deze wijze toch in de sphecr der actieve politiek zou zijn gehouden. Thans meldt dc „Times", dat zij reden heeft om aan to nemen, dat do nieuwe regeering zal afzien van het instel len van zulk een commissie. Dit zou dus beteekenen, dal de plannen voor een heffing ineens voor het oogenblik volledig worden opgeborgen. Wel zou de Ar- beidersrcgecring zich volgens dit bericht voorbehouden, om de kwestie bij een volgen de verkiezing opnieuw aanhangig te ma ken. Maar wie dan leeft, dan zorgt. Voor het oogenblik is de kans op oen dergelijk radicaal voorstel in elk geval blijkbaar van dc baan. Ook wat de spoorwegstaking betreft, die juist aan een Labour Kabinet nog heel wat- moeilijkheden had kunnen bereiden, is de kans op verdere complicaties gelukkig voor bij, nu hot gelukt is, een compromis tus schen de spoorwegmaatschappijen en don Staat tot stand te brengen, waardoor de sta king, die zich aanvankelijk zeer ernstig had laten aanzien, thans reeds tot het verleden behoort. Ook elders heeft men aanleiding, om te vreden te zijn over de jongste politieke en economische gebeurtenissen. In Duitschland is men voldaan over dc berichten omtrent de behandeling van Duitschlands betalings- vermogon en van dc kapitaalvlucht in de Commissie van Deskundigen, die door don Volkenbond waren benoemd. Beide Commis sies hebben hard gewerkt, zoodat men reeds binnenkort tastbare resultaton verwacht. Na tuurlijk zal Duitschland zich daarbij opoffe ringen hebben te getroosten. Men zal echter reeds zeer zijn voldaan, indien het gelukt, thans eindelijk een vaste basis tc vinden voor de betalingen op rekening van het herstel, waardoor een einde zou komen aan de onzekerheid, die reeds zoo langen tijd op dit punt heeft bestaan. Bijzonder gunstig is wederom dc stem ming van de New-Yorkschc beurs geweest, dank zij berichten omtrent een nieuwe hor- leving van zaken. Dat deze niet ongegrond zijn, blijkt wel uit den gewonen kwartaal- staat der ontvangsten van do U. S. Steel Corporation. De netto-ontvangsten in het vierde kwartaal van 1023 hebben 49.959.000 bedragen tegen 27.552.000 in hetzelfde kwartaal van 1922, 19.612.000 in 1921 en 43.878.000 in 1920. Laatstgenoemd jaar was er nog een van hoogconjunctuur, althans voor zoover de inkomsten der Steelt rust be treft. Wel was reeds in het voorjaar van 1920 in do Vereenigde Staten de zware eco nomische crisis tot uiting gekomen. Zooals het echter gewoonlijk gaat, heeft dit zich eerst veel later weerspiegeld in dc inkom sten van een maatschappij als de Steeltrust, die altijd vele onuitgevoerde orders heeft, welke bij een wijziging von de conjunctuur niet meer kuneii worden ingetrokken. Eerst in 1921 zijn dan ook de ontvangsten den in vloed der crisis gaan aantoonen. In hoe sterke mate zij toen zijn gedaald, blijkt uit do bovengenoemde cijfers. Tevens toonén; die echter aan, hoe belangrijk inmiddels het herstel is geweest, en hoe zeer de nctto's momenteel zelfs die van het voor dc Trust zoo bij uitstek gunstige jaar 1920 nog over treffen. Tegenover hel derde kwartaal van 192-3 tooncn de netto's eveneens nog een voor uitgang aan, en Wel met bijna 3 millïoen. Dit is van te meer bcteekenis, omdat in den loop van het kwartaal de ontvangsten suc cessievelijk zijn gedaald, in tegenstelling met de vorige drie maanden, toen althans in het midden van de'periodo de lijn aanmerkelijk opwaarts was gericht. Deze daling, waar door dc ontvangsten, die in October 18.600.000 hadden bedragen, in December op 14.072.000 zijn gekomen, zou aanleiding kunnen geven tot do vraag, of de kwartaal- staat, hoe bevredigend hij ook in zijn eind cijfers moge zijn, niet toch tevens het begin aantoont van een teruggang in de conjunc tuur. Die vraag mag echter wel ontkennend worden beantwoord, wanneer men in aan merking neemt, dat in den loop van het winterkwartaal altijd een aanmerkelijke te ruggang in de ontvangsten intreedt, welke ccne gevolg is van dc moeilijkheden, die de verzending der producten dan door sneeuw val etc. pleegt te ondervinden. Het hangt gehcol van de meer of mindere ruwheid van den winter in de Unie af, hoe sterk deze teruggang is. In 1921 b.v. zijn de ontvang sten uit dien hoofde in December slechts half zoo groot geweest als in October. De teruggang op zich zeif is dus niets bijzon ders cn geeft geenerloi redenen, om pessi mistische conclusies te trekken. Dat dit ook de opvatting van dc directie der maatschap pij is, blijkt wel hieruit, dat zij besloten heeft, het extra dividend op do gewone aan deelen, hetwelk den vorigen keer was uit gekeerd, ook thans tc handhaven. Dc jong ste staat van de onuitgevoerde orders heeft trouwens een belangrijke vermeerdering aangetoond, hetgeen geheel ln overeenstem ming is met dc bovenvermelde zienswijze. Ook ln andore opzichten komen uit de Ver eenigde Staten thans gunstige berichten. Voornamelijk betreft dit wel den toestand der petroleumnijverheid. Hot is merkwaar dig, welke wijziging op dit gebied in korten tijd is ingetreden. Nog slechts enkele weken geleden leed mon onder een geweldige over productie van petroleum en bewogen de prij zen zich op een ongekend laag peil. Thans daalt de productie aanmerkelijk en gaan de prijzen met sprongen omhoog. Dit groote verschil is niettemin vrij gemakkelijk te ver klaren. Eigenlijk heeft men dien gang van zaken allang zien aankomen, al is men over het algemeen tot het laatste oogenblik pes simistisch gebleven omtrent het tempo, waarin die noodzakelijke ontwikkeling zich zou gaan voltrekken. De kwestie is deze, dat de ontzaglijke stij ging der petrolcumproductie in do Uni£ waardoor dc prijzen in den loop van 192^ tot zulk een ongekend laag niveau waren gedaald, niet oen gevolg ia geweest van een stijging der productie over de gcheele lijn, maar van het aanboren van een aantal machtige spuitende bronnen op een beperkt aantal nieuwe petroleumvclden. Een derge lijke toestand kan natuurlijk niet blijvend zijn. Spuitende bronnen maken het als zoo danig nooit lang. Hot kan enkele maanden zijn, soms een half jaar. Er zijn zelfs enkele feiten bekend van spuitende bronnen, die het oen paar jaar hebben uitgehouden. Dat zijn echter groote uitzonderingen. Er kon natuurlijk niet worden verwacht, dat allo nieuwe „spouters" in de Vereenigde Staten dergelijke uitzonderingen zouden vormen. De overproductie moest derhalve wel vail tijdelijken aard zijn, tenzij inmiddels weer zooveel nicuwo bronnen waren aangeboord, dat do eventueelc achteruitgang der voort brenging hierdoor zou worden gecompen seerd. Gedurende eenigen tijd was dit in derdaad liet geval, daar reeds begonnen nieuwe boringen natuurlijk moesten worden voltooid, al was ook do marktstemming voor het product ongunstig geworden. De lage olieprijzen hebben echter een einde gemaakt aan verdere prospecteerwerkzaamheden, waardoor thans de onvermijdelijke terugslag is ingetreden. Nu het herstel in de olieprij zen zich in zulk een snel tempo voltrekt, is het echter zeer de vraag, of dit niet wel dra weer zal leiden tot het aanzetten van nieuwe boringen. In dat geval zou het spel misschien van voren af aan kunnen begin nen. Ook in dit opzicht zal Amerika dus voor loopig wel het land der verrassingen blij ven. Echter kunnen zulke boringen natuur lijk niet van den oenen dag op den anderen aangezet en voltooid worden. Tusschen de groote stijging der olieprijzen en een even- lueele nieuwe overproductie zullen dus in elk geval op zijn minst wel een aantal maan den moeten verloopen. Gedurende dien tijd heeft de hausse-speculatie vrij spel, althans indien niet inmiddels politieke of andere omstandigheden van geheel anderon aard hieraan paal en perk komen stellen. Wat aandeelen Koninklijke betreft, is dc uitwerking van dit herstel in de olieprijzen des te belangrijker, omdat het juist op het zelfde oogenblik is gekomen als groote aan- koopen van Fransche zijde in verband met een vlucht voor den franc, wegens de groote daling die gedurende de voorgaande weken in deze valuta is ingetreden. Thans is die reactie weliswaar tot staan gekomen. De franc heeft zich zelfs voorbijgaand tot 12.40 hersteld. Daarna is de ïoteering echter op nieuw gaan afbrokkelen. Dc gcheele toe stand blijft derhalve nog ietwat onzeker en het is te begrijpen, dit onder die omstan digheden de Fransche kapitaalexport nog niet geheel tot staan is gebracht. Vandaar, dat ook afndeclen Koninklijke nog van zulke orders blijven profiteeren, waar natuurlijk bijkont, dat tal van Fran sche houders, ook afgezien van de vlucht voor den franc, wel ten vorkje wcnschen mee ie pikken bij de 'ijzing in een bij de Fransche beleggers zc> gewild papier als de aandeelen der Ivminklijkc Petroleum Maatschappij. Ilct is jrist met het oog op het feit, dat zooveel aaideelen in Frankrijk worden gehouden, dat te Koninklijke inder tijd is overgegaan tot uitkeering van inte rim-dividend, waarmed) aan de wenschen van Fransche couponknippers tegemoet' is gekomen. Ook in do aijeloopen week heeft dezo rijzing aanvankelik verdere vorderin gen gemaakt, trots het tannomen van dc In dische petroleumbelastiig door de Tweede Kamer. Later hebben whstnemingen tot een reactje aanleiding gegoen. Dc grondstem ming is echter aan het linde weder gunstig geworden. Ook cultuurwaarden hebben weder een goede week achter den ng. De willige stem ming hiold aanvankelij: in verband met nieuwe belangrijke afdc.ningcn uit oogst 1924 door dc V.I.S.P. op de oude bevredi gende prijzen, later op d mededecling, dat de V.I.S.P. hare limites verder heeft ver hoogd. Indien het gclukl ook op dit hoo ger© niveau de afdoenngen op dezelfde schaal voort te zetten, dai belooft het eind resultaat voor oogst 1924 zor gunstig te wor den, ondanks het feit, da de raming van de opbrengst wegens de doogto oenigszins is verlaagd. Voor rubbcraandeelen \v$ do stemming gunstig. In verband met dehardnekkigo ge ruchten omtrent nieuwe oderhandclingeu met do Ned. Indische, belai^hebbenden be treffende een vrijwillige beerking van vde productie in onzen Oost, warover echter da directies in Nederland het laatste wt ord zullen moeten hebben. Tabaksaandeolon blijven strk profiUtten van het vooruitzicht op belangrijke Ai Mri- kaansche en ook op toencmnde DuiUche vraag in de aanstaande voojaarsinschrij- vingen. Over de geheele linie is de markt trouwens vast geweest, o.a. ook voor scheep vaart- en voor industriëele wat-den, alsme de voor bankaandeelen. Wat deze laatste betreft, valt gwag te ma ken van nieuwe feiten, die een unmorkelij- ken invloed beloven uit te oefend op de be- teekenis van het bankwezen hir te lande. In de laatste acht dagen zijn tn tweetal grooto nieuwe bankinstelling©! hier ter stede opgericht, de NcdcrlandsCi© „\ccepl Maatschappij met een kapitaal vii j 5 v.lï- hoen en de Internationale Bank t Amster dam met een kapitaal van 10 mihoen. Do groote botockenis hiervan ligt nictzoo zeer in hot bedrag van hei aandeelcnka^aal, als wel in het feit, dat beide instclligen tot stan'd zijn gekomen onder de auspiiën elk van twee oti2er grootste Nederlandse© ban ken cn van een aantal groote buitenludsche bankinstellingen. In hoofdzaak zulle beide zich aan het acceplcrediet wijden, hoiyel de Internationale Bank, blijkens haar naam, zich oi> den duur een meer algomo© pro gram ten doel stolt. De banden tufcehen onze bankwereld en do groote buiter and- sche instellingen worden door deze stnen- working nauwer aangehaald en de beteke nis van Amstcr'^m als internationaal an trum, vooral van den wisselhandel, tan door het oprichten van deze nieuwe intcl- lingen slechts winnen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1924 | | pagina 10