WIJNHANDEL i. A. SCHOTERMAN Zn.
AMERSFOORTSCÜ
BINNENLAND.
KLEED9NG-M3AGAZIJN „DE ADELAAR"
LANGESTRAAT 40. TELEFOON 224.
Waarom neemt onze Confectie-verkoop steeds
toe Omdat onze Stoffen Fournituren en Afwer
king gelijk staan met het beste maatwerk.
Gewas 1920 Raymond Macau F 1.F 4Q.—
Gewas 1917 St. Emilion F 1.60 F 65.—
p. liter Havik 41 - Tel. 2921 1.95
MAROKKO.
UTB. STRAAT 17 TELEFOON 145
Per flesch Per Anker
AFD: Advertentie Bureau
Arnbemsche Poortwal 2a.
Plaatsing van advertenties
in allo bladen zonder pr[js-
verbooglng.
i.9d
n. liter
Massa's piimn BOERENJONGENS
en -MEISJES op Brandewijn.
9 O 9
Een proef maakte velen
tot regelmatig verbruiker.
Het statuut inzake Tang-er.
P a r ij s, 2 F e b r. (Havas). De Spaonsche
regeering heeft besloten de conventie betref
fende het statuut inzake Tanger te ondertee-
kenen.
VEREENIGDE STATEN.
EX-PRESIDENT WILSON OVERLEDEN.
Zijn laatste oogcnblikken.
Washington 2 Febr. (R.) Ex-president
Wilson wordt voortdurend zwakker. Hij is reeds
zóó uitgeput, dat hij niet meer kan spreken.
Washington, 3 Febr. (R.) Oud-president
Woodrow Wilson is heden overleden.
Bizonderhcden over 't overlijden.
Omtrent het verscheiden van ex-president
Wilson worden nog de volgende bizonderheden
medegedeeld aan de Cour. d.d. 3 Febr. uit
Washington:
Zaterdag sliep de ziekte af en toe gedurende
korte, onrustige perioden. Eens werd na zijn
ontwaken uit zulk een korststondigen slaap een
poging gedaan om hem voedsel toe te dienen,
doch Wilson maakte een zwak, afwijzend gebaar
met het hoofd. Daarna nam hij de hand vnn zijn
vrouw in de zijne en sliep opnieuw in. Bij een
volgend ontwaken gaf hij te kennen zijn vriend
te willen zien en toen deze aan zijn bed ver
schenen was, keek Wilson dr. Grey ton glim
lachend aan. Tegen den avond werd de pols
zwakker en de geneesheeren spraken van een
gradueele inzinking.
Niet éénmaal tijdens zijn ziekte heeft de ex-
president Wilson teekenen gegeven, dat hij
klaagde over pijnen. Men had hem geen ver-
doovende middelen gegeven en toediening van
zuurstof werd niet noodig geoordeeld, daar de
geneesheeren het cr over eens waren, dot dit
niets zou hebben gebaat.
Mevrouw Wilson bleef tot het einde onver
moeid bij haar stervenden echtgenoot.
De sympathie in Amerika is zéér groot. Het
beste bewijs hiervan leverde wel de menschen-
mossa, welke zich bij het huis van den over
ledene verzameld had. Uren en uren long zaten
de menschen, ondanks dc groote koude, in de
kens en jassen gehuld op berichten te wachten.
Zelfs, was dc politie genoodzaakt tot afzetting
over te gaan, ten einde den weg naar de deur
van de woning van Wilson vrij te houden.
De moed, welken Wilson aan den dag heeft
gelegd in het aangezicht van den dood, heeft
een diepen indruk gemaakt en hij zal na zijn
d»od geëerd worden op een wijze, zooals hij dat
gedurende de laatste jaren van zijn leven niet
heeft gekend.
Omtrent de jongste politieke gebeurtenissen
was hem niets medegedeeld en hij was geheel
onkundig gebleven van het olie-schandaal, zoo
dat hij er geen vermoeden van had, dat dit
zijn naaste omgeving, in de persoon van zijn
schoonzoon, McAdoo, den vroegeren minister
van financiën, zou treffen.
Ex-president Wilson zal thons weliswaar niet
langer aan den strijd kunnen deelnemen, doch
de herinnering aan hem zal in zijn land een
veel grooteren invloed uitoefenen dan zijn leven
de stem vermocht.
De regeling van de begrafenis van den ex-
president zal later bekend worden gemaakt.
Waarschijnlijk zal de teraardebestelling plaats
hebben op de militaire begraafplaots te Arling
ton.
Fronsche deelneming.
P a r ij s, 4 Febr. (Havas). Millerand en Poin-
care betuigden mevrouw Wilson hun deelne^
ming. Tegenover de Amerikaansche journalis
ten zong Poincaré den lof van Wilson, die aan
de zijde der geallieerden in den oorlog trad om
de beschaving te verdedigen.
HET PETROLEUM-SCHANDAAL.
Een démenti van Mac Adoo.
Aan de Cour. wordt d.d. 3 Febr. bericht uit
Londen:
Central News seint uit Washington: Vandaag
was er een nieuwe phase in het petroleum-
schandaol. De schoonzoon van ex-president
Wilson, de bekende vroegere minister van Fi
nanciën William Mac Adoo, heeft heden een
démenti gepubliceerd met betrekking tot de ver
klaringen, afgelegd door den multi-millionnair
Doheny. Deze had n.l. verklaard, dat hij sedert
T918 aan Mac Adoo zestigduizend pond sterling
had uitbetaald en dot dc ex-minister nog steeds
elfduizend pond sterling per jaar ontvangt, als
rechtsgeleerd raadsman van de maatschappij,
waarvan Doheny president is.
Doheny, die verklaard had, dot hij geld ge
zonden had aan den minister van Binftenland-
sche Zaken Fall, verklaarde gisteren tegenover
de commissie, welke in zake de ten laste geleg
de omkooperij een onderzoek heeft ingesteld,
dat hij Mac Adoo gebruikte, omdnt deze invloed
had op het kabinet van ex-president Wilson.
In zijn verklaring, welke door Reuter uit
Los Angelos wordt geseind, zegt Mac Adoo, dat
iedere poging om zijn naam te betrekken in het
petroleum-schandnal absoluut ongerechtvaar
digd is. Hij verklaart, dat hij nimmer advies
gegeven heeft of geraadpleegd is, met betrek
king tot de petroleumconcessies in dc Ver-
eenigde Staten.
Wat zijn adviezen ann de Doheny-moat-
schappijen betreft deze waren zoo zegt Mac
Adoo geheel beperkt tot de Mexicnansche
belangen van dit ondernemingen.
MacAdoo hoeft senator Walsh verzocht, hem
in de gelegenheid te stellen voor do commissie
getuigenis af te leggen.
Zooals bekend, werd Mac Adoo tot dusver
beschouwd als do ernstigste enndidaat van de
democratische partij voor het presidentschap.
De onthullingen von Doheny worden evenwel
in weerwil van Mac Adoo's ontkenning
beschouwd als de doodsteek voor deze ambi
tie. Men is in Amerika van meening, dat de
mogelijkheid vnn een candidntuur-MacAdoo op
de aanstaande democratische conventie door
het gebeurde is uitgeschakeld.
Een Reutcr-telegram uit Washington meldt
nog, dat dc vroegere minister van binnenland-
sche zaken. Fall, die heden, in weerwil van het
protest van zijn arts, voor dc commissie van
onderzoek is verschenen, ronduit heeft gewei
gerd de hem gestelde vragen inzake de petro-
leumpachten of zijn betrekkingen met de
Sinclair- en Doheny-groepen, te beantwoorden.
Hij beweerde ten eerste, dot de termijn vnn
bevoegdheid von de commissie van onderzoek
verstreken is en ten tweede, dat zijn antwoor
den wellicht aanleiding zouden kunnen zijn hem
bij een eventuecle latere behandeling vnn de
zaak voor het Hof in staat van beschuldiging te
stellen.
EEN GEWELDIGE GASONTPLOFFING.
Vijf en twintig personen vermist.
P a r ij s, 3 Febr. (B. T. A.) Het Journal ont
ving bericht uit New-York omtrent een gewel
dige ontploffing tengevolge van het ontsnappen
van gas te Kansas-city in de burcelen van de
firma Railey Reynolds gevolgd door een brand.
Et worden vijf en twintig rrtenschen vermist Tot
op heden zijn drie lijken te voorschijn gebracht.
ERNSTIGE TREINRAMP.
12 dooden, 40 gewonden.
Washington, 3 Febr. Bij een bot-
sirg tusschen twee sneltreinen nabij Fortville
(Indiana), welke Zaterdag j.l. -heef! plaats ge
had, werden twaalf personen gedood en veer
tig gewond. Detreinen, welke beide met groote
snelheid reden, liepen op elkaar, doordien een
van 'hen een signaal, waardoor de trein op een
zijspoor had móeten gaan, passeerde. Onmid
dellijk na de botsing biok een felle brand uit.
welke door het versplinterde hour von de wa
gons krachtig werd gevoed en waardoor het
reddingswerk ten zeerste werd bemoeilijkt. Niet
minder dan lien personen kwamen in de vlam
men om het leven. (Courant).
SCHEEPSRAMP.
Dooden cn vermisten.
St. John, 3 Febr. (N. T. A. Draadloos).
Uit Nieuw-Brunswijk wordt gemeld, dat de Brit-
sche schoener Moid Scotland het Peruvioansche
s.s. Pereno heeft geramd. Van de Britsche be
manning worden acht man vermist, terwijl van
de Perena een hoofdofficier en drie leden der
equipage zijn verdronken.
ERNSTIGE BRANDEN.
Akron, 3 Febr. (N. T. A. Draadloos).
Vier personen, een moeder en haar drie doch
ters, zijn bijna verbrand en zeer ernstig gewond
bij een brand, die een huis in Oost-Akron ver
woestte.
Unionville, 3 Febr. (N. T. A. Draad
loos). Een man, diens vrouw en twee kinderen
zijn verband tengevolge van de ontploffing van
een blik petroleum in hun wonig, toen zij deze
wilden uitgieten.
VIJF MAN VERMIST.
Ohio, 3 Febr. (N. T. A. Draadloos). Op
tien mijlen afstand van hier werden na een bot
sing tusschen een stoomboot en een rivier
schip vijf man vermist.
HEVIGE MIST TE NEW-YORK.
Veertig personen gewond.
N e w-Y ork, 3 Febr. (R.) Het was van
daag te New-York zoo mistig als welhaast nog
nooit hier is voorgekomen. Niet minder dan
veertig personen werden op straat en op de
spoorlijnen aangereden en gewond, doordat zij
wegens de mist de voertuigen niet zagen aan
komen.
KON. BESLUITEN.
Bij Kon. besluit is benoemd lot officier in dc
Orde van Oronje-Nossau met de zwaarden de
adjudant van dc Koningin, ritmeester van den
Grooten Staf jhr. II. A. van Reigersberg
Versluys.
Bij Kon. besluit is benoemd bij den grooten
slof tot adjudant von de Koningin ritmeester op
nonactiviteit jhr. W. C. M. de Jonge van Elle-
meet, van het wapen der cavalerie
Bij Kon. besluit is, onderscheidenlijk rnct in
gang van T cn 28 Februari
a. op hun aanvrage een eervol ontslag uit den
militairen dienst verleend aan kapitein H. J.
Offerhaus, van het regiment grenadiers, com
mandant van de 3do compagnie politietroepen,
en aan kapitein H. J. Scheffer, van het dienstvak
der militaire ndminislrotie, administrateur von
het regiment genietroepen
b. benoemd bij het reserve-personeel der
landmacht tot reserve-kapitein
To. bij het wapen deT infanterie, bij het I5de
regiment, kapitein Offerhaus, voornoemd
2o. bij hot dienstvak der militaire administra
tie, kapitein Scheffer, voornoemd.
DE DUJTSCHE PLANNEN MET
NIEUW-GUINEA.
Hertog Adolf von Mecklenburg
te 's-Gravenhoge.
Hertog Adolf Friedrich van Mecklenburg, de
bioer van Prins Hendrik, die hier te lande ver
toeft, heeft Zaterdagochtend een bezoek ge
bracht bij den minister van koloniën en den
minister van buitcnlandschc zaken.
HET FEEST ^AN DEN NED.
JOURNALISTENKRING.
Men meldt ons uit 's-Gravenhage
De viering van het 40-jarig jubileum van
den Nederlandschen Journalistenkring werd
Zaterdagmiddag geopend met een receptie door
het Gemeentebestuur in de zalen van het Raad
huis in de Jovastrnat. Aanwezig waren o.m. de
waarn. burgemeester dr. W. W. von der Meu-
len, gemeente-secretaris mr. Ter Pelkwijk, de
wethouders Drecs, Vrijcnhock cn De Wilde,
eenige raadsleden en de eere-voorzitter van
den Kring, mr. L. J. Plemp van Duiveland.
Namens het Gemeentebestuur heette dr. W.
W. van der Meulen allen hartelijk welkom.
Spr. wenschte den Ned. Journalistenkring ge
luk met het eervolle leven dat hij achter zich
heeft. Spr. herinnerde dat de Kring een van
do indirecte gevolgen van de Amsterdamscho
tentoonstelling in 1883 is. Aanvankelijk be
oogde d"e vereeniging niet anders dan het hou
den vnn gezellige bijeenkomsten van vakge-
nooten.
Na de eerste dertien jaren brok de jonge
lingsleeftijd ann, waarin het idealisme de
hoofdrol speelde en als levensdoel van den
Kring niet meer de gezelligheid op den voor
grond gezet werd, maar de behartiging van
vooral de ideëelc vakbelangen. Spreker me
moreert, hoe het vooral ds voorstellen van
den heer Elout waren, die tot deze verande
ringen hebben geleid Daarna trad weer een
andere levensperiode in de Kring was tot
man gerijpt en d^ strijdbare vereeniging ge
worden, die wij de laatste dertien jaar hebben
leeren kennen.
Uw vereeniging heeft daarmede den weg af
gelegd, dien wij zoovelen von uw soortgenoo-
ten, meer deftig „Maatschappijen" geheeten,
hebben zien bewandelen. Immers, bij minder
zucht tot camouflage van de oorspronkelijke
bedoelingen, zou uw vereeniging geheeten heb
ben „Maatschappij tot Bevordering van de
Journalistiek" en nu eenvoudig „Journalisten
kring".
De Overheid kan het zonder een goed uitge
ruste pers niet stellen. Absolute monarchen
zorgen zelf wel voor een goede pers. Spr.
lichtte dit toe met een verwijzing naar het
jongste werk van Emile Roche„La Censure
en Hollande pendant la domination Fran-
Caise".
Voor de tegenwoordige Overheid slaat de
zoek heel anders. Een goed uitgeruste Pers in
dienst van de Natie is haar zelfs een onmis
bare levensvoorwaarde.
Spreker sprak den wensch uit, dat het eer
volle leven, dat de Journalistenkring onder
voorzitterschap van eminente mannen als Van
Duvll, De Veer, Polak, Boissevain, Kuyper,
Doorman en Plemp van Duiveland, in de vol
gende lustra even eervol zal worden voortgezet.
De heer D. Hans, voorzitter van den Kring,
dankte namens den Kring voor deze ontvangst
Spr. betreurde de afwezigheid van den heer
Patijn, hoewel deze reeds mondeling van zijn
hartelijke belangstelling heeft doen blijken.
Toch wenschte spr. op deze plaats een woord
van hartelijken dank te spreken voor het aan
deel dat de burgemeester in de voorbereiding
van deze officieele ontvangst heeft gehad Ook
bracht de heer Hans hartelijken dank nan dr.
Van der Meulen voor diens rede, welke getuigt
van een groote kennis van de historie van den
Kring. In deze 40 iaren is heel wat veranderd
en een der grootste veranderingen is wel de
verhouding tusschen de Overheid en de Pers.
De tijd ligt nog niet zoo heel ver achter ons,
dat de Pgts min of meer werd beschouwd als
dwarskijker Doch men heeft gelukkig ingezien,
dat wij een taak hebben te vervullen van ge
meenschappelijk belang.
Spr. is verheugd, dot dit feest in Den Haag
wordt gehouden, want Den Haag heeft op
journalistiek gebied een verleden, daar er een
van de eerste couranten is opgericht. Voorts is
Den Haag een mooie plants en ten slotte heeft
onze Residentie altijd een internationale rol
gespeeld.
De heer Hans eindigde zijn reds met het
uiten van den wensch, dat het journalistieke
leven in Den Haag zich verder moge blijven
ontwikkelen en dat Den Haag steeds meer en
meer het internationale centrum moge worden.
Dot is tot roem van het land, tot heil van het
volkenrecht en een zegen voor dc mcnschhcid.
c
In den loop van den middag hield het
Kringbestuur een zeer druk bezochte
Receptie
in Hotel Paulez.
Te ongeveer half vier kwam Prins Hendrik,
vergezeld van Zijn adjudant, den kapitein ter
zee jhr. Von Mühlcn. Bij het binnenkomen
speelde de muziek het Wilhelmus.
De Prins onderhield zich geruimen tijd met
don voorzitter en de andere leden van het be-
stuur, en verklaarde het werk van den Jour-
nalistenkring zoozeer op prijs te stellen, dat hij
gaarne persoonlijk zijn gclukwcnschen met het
jubileum kwam aanbieden.
Ook baron Von Geen, part. secretaris en ka
merheer van de Koningin, kwam het Kringbe
stuur complimentecren.
Voorts deden van hunne belangstelling blij
ken ba: on Swcerts de Landas Wyborgh, Com
missaris der Koningin von Zuid-Holland, de
waarnemend burgemeester der Residentie dr.
\K;. \V. van der Meulen, en de gemeente-se
cretaris, de wethouder Quant, de minister van
Justitie, de griffier van de Eerste Kamer mr.
Zillissen, de directeur-generaal van den Land
bouw, dr. P van Hoek, do chef van de afd.
Kunsten en Wetenschappen van het Dep. van
Onderwijs, K. en W. mr. Duparc, het Tweede
Kamerlid mr. H. C. Dressolhuys, het lid van
Ged. Staten Ae heer Dc Wilde, de president
van dc Hoagscta Rechtbank, mr Du Mosch,
commissaris van politie, dagbladdirecteuren en
.vele bestuursleden van vcreenigingen.
Namens de Ver. De Amsterdomsche Pers
sprak de heer Kouwenaar, die er op wees, dat
de Ncd. Journalistenkring was voortgekomen
uit een der oude oAmsterdnmsche Persvereeni-
gingen. Van dc Amsterdamsche Pers zijn op dit
feest geen bloemen aanwezig, aangezien deze
toch verwelken, doch de Amsterdamsche colle
ga's hebben gemeend aan den Kring iets blij
vends te moeten aanbieden en wel in den vorm
van een nieuw cliché voot den kop van het
journalisten-orgaon.
De heer Hans zcide het geschenk zeer op
prijs te stellen en bracht hartelijken donk voor
dit daadwerkelijk bewijs van belangstelling, dat
opnieuw von de Amsterdamsclve Pers is ge
komen.
De hoofdredacteur von de „Ingenieur", ir.
Van Sandick, die was vergezeld van het lid der
commissie van toezicht, ir. jhr. C. E. W. ven
Pnnhuys, bracht de verhouding tusschen de
technische pers en de dagbladpers ter sprake.
De voorzitter van de Nederlondsche Dag
bladpers, de heer Vieweg, wees in een korte
toespraak op de steeds aongename wijze van
samenwerking tusschen deze vereeniging en
den Ned. Journalistenkring.
Namens een deputatie van de R.-K. Journa
listen Vereeniging voerde de heer Vesters,
voorzitter dier vereeniging, nog het woord.
Spr. zeide, dat hij gaarne van deze gelegenheid
gebruik maakte, om den Kring te complimen
teeren, in de eerste plaats als collega, in de
tweede plaots omdat het hier een zustervere
niging betreft en ten slotte, omdat beide vcr
eenigingen steeds op aangename wiize hebben
samengewerkt in de economische actie.
De heer Hans beantwoordde deze verschil
lende toespraken.
Behalve deze vele bewijzen van persoonlijke
belangstelling mocht het Kringbestuur nog tal
van schriftelijke gelukwenschen ontvangen.
Van deze hunner worden genoemd telegram
men of brieven von minister De Visser, de bur
gemeesters vqp Amsterdam, Leiden en
Dordrecht, het Kamerlid Schokking, oud-mi
nister Posthumo, het consulaire corps te Am
sterdam, van Indische collega's enz.
Voorts was het volgende telegram ingeko
men van minister Colijn
„Hoewel momenteel journalist op non-acti
viteit zou ik niettemin gaarne u persoonlijk
mijn gelukwenschhen ter gelegenheid van het
40-jarig bestaan komen aanbieden, ware het
niet, dat andere bezigheden mijn tijd ten volle
in beslag namen. Wil thans genoegen nemen
met dezen telegrafischen wensch voor verde
ren voorspoed van den Kring".
Tal van kostbare bloemstukken waren ge
zonden.
De vergadering van Zondag.
i Rede von den heer Hans over
40 jaar journalistiek.
De Nederlandsche Journalisten-Kring, die
Zaterdag zijn 40-jorig bestaan met verschillende
feestelijkheden herdacht, kwam Zondag in ver
gadering te 's-Gravenhage bijeen.
Aanwezig waren vele loden met hun dames,
benevens verschillende genoodigden
De Kring-voorzitter, de heer D. Hans, hield
een herdenkingsrede over „Veertig jaren jour
nalistiek", waaraan het volgende is ontleend
„Carlyle heeft eenmaal een journalist verge
leken bij een kansel-redenaar.
Is die parellel slechts ten dcele juist, dan zal
er van deze feestelijke dager, nu journalisten uit
alle deelen van ons vaderland elkander ontmoe
ten ter gelegenheid von het veertigjarig bestaan
hunner vereeniging, eenige wijding moeten uit
gaan.
Het was in den afgeloopcn zomer juist acht
lustra geleden, dat een groote schare Nederland
sche en buit nlondsche journalisten in het Mui-
derslot samen kwam. Zij waren gecostumeerd
en de tooneelspeler G. C. van Schoonhoven,
gekleed als Gijsbrecht van Aemstel, hield een
toespraak tot hen. De Internationale Koloniale
Tentoonstelling te Amsterdam had hen bijeen
gebracht. En al kwam er in dat feest op het
Muiderslot een dissonant, toen de Fransche col
lega's zich uan het eind protesteerend verwij
derden, omdat er aan de lunch uitsluitend Rijn
wijn geschonken wasin dien zomer werd, door
kloek Amsterdamsch initiatief, de grondslag ge
legd voor de eenheid, de organisatie der Neder
landsche journalisten.
De wijding, waarvan ik zooeven sprak, die kan
vandaag dan ook wel van ons samenzijn uitgaan.
Zij is er voor èfken dagbladschrijver, die do
ontwikkeling van den Nederlandschen Journa
listen-Kring en do ontwikkeling der journalistiek
in die periode beziet in het licht der historie en
onafscheidelijk van elkander. Wij vieren dit
feest in een tijd van volkomen pers-vrijheid,
maar juist daarom is het gewenscht, ons te her
inneren dat die er niet altijd is geweest. Ook de
journalistiek heeft haar worstelstrijd moeten
voeren, om de rechten en de vrijheden te ver
werven, weJke zij op dit oogenblik bezit.
Die strijd was ideëelen cn van economischen
aard, hetgeen Spr. aan de hand der geschiede
nis uiteenzette.
De verwijdering der drukkende belasting deed
zich schier dadelijk gevoelen.
Bij het economische wees de heer Hens
op het (in 1809 afgeschafte dagbladzegel.
©p dit oogenblik besioan er in ons vaderland
(de z.g. kopbladen niet mechgerekend, omdat
deze toch feitelijk r.iet als afzonderlijke orga
nen kunnen worden beschouwd), 84 dagbladen,
n.l. 3T van algemeenen aard, 2 op scheepvaart
gebied en 1 op financieel terrein. Vnn deze 84
zijn er slechts* 23, die, als dagblad, verschenen
vóór de Kring werd opgericht. Vnn de 84 be
staande dagbladen werden cr dus 01 opgericht
in het veertigjerig tijdperk, dat de vereeniging
achter zich heeft. Verscheidene van onze dag
bladen kwamen te voren cén of meermalen per
week uit. Hoezeer de opheffing der zegelbelas
ting de dagblad-journalistiek heeft bevorderd,
blijkt wel uit het feit, dot van de 84 thans be
staande dagbladen er slechts 9 bestonden vóór
de afschaffing van dat zegel.
Nog een derde belangrijke overwinning moet
spr. in dit verband noemen', n.l. de bescherming
van den joumalistieken eigendom, die in zoo
nauw verband staat tot de geestelijke positie
van de pers. Zij v;erd verkregen in de Auteurs
wet T9T2, door de aansluiting van Nederland
bij de Berr.er Conventie In den strijd om daar
toe te komen heeft onze Kring een belangrijke
rol gespeeld, en in het bijzonder mag ik hier
den naam noemen vnn mijn geëerden voorgan
ger, mr. L. J. Plemp van Duiveland, wiens
krachtige arbeid daarvoor veel ten goede heeft
verricht.
Doch wat beteekent de verkregen geestelijke
vrijheid, wat de vrijheid op economisch gebied,
wat de wettelijke bescherming van onzen ar
beid, indien het peil der journalistiek onvol
doende is? Dan worden al die vrijheden en
rechten, die een zegen kunnen rijn. een gevaar.
In trouwe, zeide spr., hier mag ik een klank
von vreugde doen hooren. Onze voderlandsche
journalistiek staat op een hoog peil. Dit is
herhaaldelijk door vooraanstaande personen in
binnen- en buitenland getuigd. Toen de Kring
zijn 35-jarig bestaan herdacht, hebben mannen
van naam en aanzien het onbewimpeld erkend.
Van de groote vrijheden, hun geschonken, heb
ben de Nederlandsche journalisten een voor
naam en nobel gebruik gemaakt. Zij zijn zich
van de zware zedelijke verantwoordelijkheid,
die een verkregen recht geeft, altijd innig be
wust geweest. „De beste toets van de eerlijk
heid eener courant blijft hear berichtgeving",
schreef prof. Valckenier Kips eenmaal. Welnu,
deze toets kan onze pers doorstaan.
Ik overdrijf niet wanneer ik zeg, dat over het
algemeen onze berichtgeving naar den vorm
eer te nuchter cn te degelijk is, dan omge
keerd. Doch oon het peil onzer journalistiek,
aan haar eeilijkheid en betrouwbaarheid, is dit
ten goede gekomen. Wij wenschen niet aan
zelfverheffing te doen, maar bij dit jubileum van
onzen kring moet en mag worden getuigdde
Nedcrlandlsche journalistiek is onafhankelijk,
on-omkoopbaar, haar drijfvearen zijngewe
ten en beginsel.
Natuurlijk kleven ook aan onze pers fouten.
Zelfs stijlfouten Het locale blad, dat onlangs
•berichtte„Wegens plaatsgebrek moeten een
aantal geh'oortcn tot overmorgen worden uit
gesteld", bedoelde daarmede geenszins zich tot
leider van het heelal op te werpen. In de vlucht
en de jacht van het dagelijksche werk kan ons
dat allen overkomen. Daarmede is anderzijds
niet gezegd, dat iemand, die altijd feilloos
schrijft, journalist is.
Het woord dat dr. Easton eens schreef is vol
komen juist: „Een literator als zoodanig heeft
nog geen zweem van een journalist." Wij be
hoeven waarlijk niet allen letterkundigen te
zijn, om het peil der voderlandsche pers te ver-
hoogen.
Dit peil verschijnt in te schooner licht, wan
neer men bedenkt, dat de economische standing
van den journalist met de beteekenis en het
resultaat van zijn werk niet in overeenstemming
is geweest. Eerst in het laatste lustrum von
deze veertigjarige periode is het den Kring ge
lukt, daarin verbetering te brengen. „Lange tij
den waren onze arbeidsvoorwaarden en onze
rechtspositie ten eenenmale onvoldoende. Ik
weet dat wij daarmee niet op ons zelf stonden.
De klacht is universeel voor vrijwel allen gees
telijken arbeid. Wij leerden op school reeds de
klassieke voorbeelden: van Vondel, die kousen
moest breien, en van Spinoza, die brilleglazen
moest slijpen, om in het levenonderhoud te
voorzien."
Zeker, we hebben het eindstation onzer reis
nog niet bereikt, maar de trein is flink op gang
en er is reden tot voldoening.
„Moet ik nidus ging de heer Hans voort
in aansluiting hiermee, er van gewagen, dat wij
in de laatste jaren van deze periode zoo waar
lijk ook objecten zijn geworden van de Arbeids
wet en de Ongevallenwet Ik ga daar, speciaal
wat eerstgenoemde wet betreft, niet verder op
in. De overgroote meerderheid onzer vindt er
geen bevrediging in, geperst te worden in het
knellende pantser van wettelijke maatregelen. Zij
acht het juist de bekoring van ons beroep, dat
het in dit opzicht niet op één lijn kan worden
gesteld met dat vnn meubelmakers, tabaksbe
werkers en bouwvakarbeiders, en zfj aanvaardt
gaarne een zworen en inspannenden arbeidsdag,
om daarmee de vreugde te winnen, die des
geestelijken werkers loon is en hem over veel
moeiten en zorgen doet heenzien.
Veel liever herinner ik er u daarom met een
enkel woord aan, dat, zoo het peil onzer va-
derlandschc journalistiek hoog is, de Kring er
zich op mog beroemen, daartoe het zijne te
hebben bijgedragen. Hij hoeft een bond weten
te leggen tusschen de dogblad-schrijvers, een
geest van vriendschap en solidariteit weten te
scheppen, die aan de standing en het peil van
polemiek in onze bladen aanzienlijk ten goede
Is gekomen. Hij heeft van de Nederlandsche
journalisten, ondanks allo verschillen, een een
heid gemaakt, een soort journalistiek christen
dom boven geloofsverdeeldheid gesticht. Hij
heeft in den loop dier jaren meer cn meer van
de Overheid dc volledige erkenning van de
rechten der pers weten te verkrijgen, en het
besef doen doordringen, dat loyale samenwer
king mogelijk is, met behoud van wederzijd-
sche zelfstandigheid en onafhankelijkheid.
Zoo werd de Kring meer en meer het verza
melpunt onzer dagbladschrijvers. Vooral in de
laatste jaren is hij dit geworden. Begonnen
met 47 gewone leden, een aantal, dat na 10
jaar tot 216, na 30 jaar tot 280 groeide, heeft
hij thons ongeveer 500 gewone en 80 bui
tengewone leden onder zijn vaandel dat
slechts in theorie bestaat vereenigd. Hij is
er zoodoende is geslaagd, zijn invloed op de
Nederlandsche journalistiek le doen gelden en
meer en meer te worden de groote representa
tieve vereeniging in ons vak, die, op een zeer
kleine fractie na, alle Nederlandsche beroeps-
journalisten vereenigt.
Spr. noemde verschillende namen van man
nen, die in de veertig jaren van het bestaan
der vereeniging op den voorgrond zijn getre
den. Zocht hij naar hen, die van den officieelen
oprichtings-datum of, tot heden toe, dus veer
tig jaar lang, zonder onderbreking tot do ver
eeniging behoorden, dan vind hij de nomen van
P. A. Haaxman Jr. te 's-Gravenhage, M. D. van
Lessen te Utrecht en M. A. Sipman te Nijme
gen.
Aan dit klaverblad, aan deze wakkere vete
ranen, die 40 jaar long den Kring getrouw zijn
geweest, brengt spr. een hartelijk en eerbiedig
saluut.
Verder bracht dc heer Hans een eerbiedigen
groet aan zijn zeven voorgangers op den pre-
