DE EEMLANDER" BUITENLAND. FEUILLETON. «UMEMEHTSmUS PSSIS m AWERUHÏIÊII Z lnb«*Ttr> mm 5.25 3.75 1923 WINTER 1924 WOLLEN PANTOFFELS JOH. VAN DIJK Terug in het leven. 22« Jaargang No. 186 f 2.10, Idea franco tm* f 1pa weak (aaet yratii femk«r«| oagtfefcfaaa) f 0.17*. atan^riariijVr m—ri j AMERSFOORTSGH DAGBLAD Donderdag 7 Februari 1924 I -4 u* CM. OIRECTEUR-UITGEVER: tt i. VALKHOFF. BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL 2 A. POSTREKENING N*. 479IO. TEL INT. 619. bevttloumner. dke reed mm* 0 2J, dwrtMnbnr dingen en Ucld»disheidwdTe.«e«tit!n »oof de W» der prij» Voor hendel en bedrrjl b«leen zeer Toordcclige beneüneen foor het edeerieeren tenn cireniarre. berettende de voorwaarden, woedt op toeeeeooden. VOLKENBOND. RUSLAND EN DE ONTWAPENINGS COMMISSIE. Genfeve, 6 Febr. (B. T. A.) Tsjitsjerin heeft aan 'iet secretariaat van den Volkenbond meegedeeld definitief te aanvaarden de uftnoo- tot hem gericht inzake de bijeenkomst der subcommissie voor de marine uit den Vol kenbond, die te Rome zal plaats hebben ter voorbereiding der conventie tot uitbreiding der marine-overeenkomsten. Admiraal Behrens (ma rine-attaché van den Rood der Unie van sov jet-republieken), zal Rusland vertegenwoordi gen. DUITSCHLAND. DE A3. VERKIEZINGEN. Een portijdag der Duitsch- nationalen. B e r 1 ij n, 6 Febr. (WB.) De Duitsch-natio- nale volkspartij is voornemens om ter voorbe reiding van de verkiezingen op 1 April te Ham burg een partijdag te houden. UIT HET BEZETTE GEBIED. De Franscho douane-contróle. Essen, 6 Febr. (W. B.) De Franscho douane-contróle in het Roergebied zal in den vervolge niet meer plaats hebben aan de grens, maar aan kantoren midden in het gebied. Het Roergebied wordt zoodoende verdeeld in drie districten, met Essen, Bochum en Dortmund els zetel van de douane. Een Fronsche beschouwing over de productiviteit der bezetting. P a r ij s, 6 F e b r. (Havos.) De Matin berekent als volgt de productiviteit van het bezette ge bied. Het Fronsch-Belgische spoorwegbeheer levert in het Roer- en Rijngebied dagelijks een nettowinst van 500,000 frank op, hoewel de tarieven in bezet Duitschland 50 pet. lager zijn dan in het onbezette Duitschland en het beheer zich over slechts twee derden van het spoor wegnet uitstrekt Uit het Roergebied kwam in de laatste week van December 236,000 ton brandstof, in de leaste week van Januari 292,000 ton. Frankrijk kon rekenen op 700.000 ton cokes en steenkool per maandde Roer levert verder aan Italië 420.000 ton, aan België 400,000 ton en aan Luxemburg 200,000 ton per maand. De jaor- lijksche opbrengst van het als pand genomen Roergebied bedraagt spoorwegen 400 millioen frank kolen 800 millioen kolenbelasting 360 millioenverschillende belastingen700 millioen frank. DE SEPARAUSTISCHE BEWEGING. Een bctooging voor do Palts. Berlijn, 6 Febr. (W. B.) Op I Maart zal te Mannheim ter gelegenheid van een congres der Zuid-Duitsche pers, een groote betooging voor de Palts plaats hebben, waarbij rijkspre- sident Ebert, de rijkskanselier en de rijksminis ter van binnenlandsche zaken het woord zullen voeren. ARBEIDSMOEILIJKHEDEN IN HET SAARBEKKEN. Saarbrücken, 6 Febr. (W. B.) In het Saargebied zijn ernstige economische botsingen tc verwachten, omdat de werklieden in bijna alle bedrijven loonsverhooging eischen, terwijl de patroons daartoe slechts bereid zijn bij een in tensiever arbeidsprestatie en tevens het vraag stuk van den werktijd definitief tot oplossing willen brengen. (De vereenigingen van de stakende typogra fen hebben met een kleine meerderheid besloten de staking op te heffen. Veertien dagen lang zijn er in het Saarbekken geen kranten ver schenen). COMMUNISTISCHE BEDRIJVIGHEID. Een gehcele raadsfractie ge arresteerd. Dresden, 6 Febr. (W. B.) De geheele communistische fractie van den gemeenteraad van Wurzen is door de politie gearresteerd wegens opruiing tot verzet tegen hot staats gezag. FRANKRIJK. UIT DE FRANSCHE KAMER. Paragraaf I der belastingen In werpen aangenomen. Parijs, 6 Febr. (Havas). De Kamer heeft met algemeene (521) stemmen de eerste para graaf van art. I der bclastingontwerpen aange nomen, welke paragraaf een minimum van I milliard aan bezuinigingen op de begrooting van 1924 voorziet. Verschillende communisti sche amendementen werden met groote meer derheid verworpen. Communistische amende menten verworpen. P o r ij s, 6 Febr. (Havos). De Kamer heeft de behandeling van de fiscale ontwerpen voort gezet en de communistische amendementen achtereenvolgens verworpen met 399 tegen 105, 387 tegen 75, 379 tegen 82 en 385 tegen 87 stemmen. Een voorstel van Herriot P a r ij s, 6 Febr. (Havos). Herriot stelde voor de tweede paragraaf van art. 1 los te ma ken van de eerste. Poincaré weigerde dit en stelde de kwestie van vertrouwen. De stemming had plaats bij appèl nominal. Dc Kamer ver wierp de losmaking met 253 tegen 16 stem men. Een amendement van Candace. P a r ij s, 6 Febr. (Havos). De socialistische republikein Candace diende een amendement in, dat een speciaal hoofdstuk ae hoofdstukken van dft begrootingen zou aanwijzen, waarop dc re geering de bezuinigingen zou mogen aanbren gen volgens besluit-wetten. Poincaré stelde de kwestie van vertrouwen, waarop het amende ment met 327 tegen 240 stemmen is verwor pen. Hulde aan wijlen Woodrow Wilson. P a r ij s, 6 Febr. (Havas). De Kamer is he denmiddag een oogenblik geschorst om Dewen- del gelegenheid te geven namens de commissie van buitenlandsche zaken voor te stellen een adres van hulde en rouwbeklag te richten tot het Huis van Afgevaardigden der Ver. St. we gens den dood ven oud-president Wilson. Ter wijl alle leden van hun zetels oprezen, sloot Poincaré zich namens Kamer en regeering aan bij de boodschap, die Millerand gezonden had als vertolker van de gevoelens van het Fran- sche volk. Wij hebben niet vergeten en zullen nooit vergeten, zei Poincaré, dat Wilson, toen de Ver. St. zich in den oorlog mengden, ver klaard heeft, dat het recht nog kostbaarder is dan de vrede en dat hij den Rijn de grens van de vrijheid heeft genoemd. De naam van Wil son, die zijn heele leven gewijd heeft aan het ideaal der rechtvaardigheid, zal voor eeuwig in het geheugen der nienschheid begrift blijven. Foret las vervolgens het adres aan het Huis van Afgevaardigden voor, dat met algemeens stemmen werd aangenomen. Daarna werd de vergadering ten teeken van rouw opnieuw een oogenblik geschoist. EEN REDE VAN HERRIOT. Duitschland moet betalen. Parijs, 6 Febr. (Havas). Herriot heeft op het congres der radicaal-socialisten een rede gehouden, waarin hij begon met te verklaren, dat het een beleediging was het voor te stel len, alsof de radicaal-socialisten afzagen van de aan Frankrijk verschuldigde schadevergoe dingen. Hij wees er met nadruk op, dat er geen internationaal recht zou zijn, wanneer het on recht, door de Duitschers begaan, niet werd hersteld. Do radicalen, verklaarde Herriot. met kracht, staan er op, dat Fronkijk voor alles de genoegdoening wordt geschonken, die het toe komt. Hij voegde hieT aan toe, dat de radicalen het internationalisme verwerpen. VERHOOGING DER SPOORWEG TARIEVEN. Par ij s, 6 Febr. (B. T. A.) De hooge raad voor de spoorwegen heeft no onderzoek van een verzoek van dc directie inzake verhooging van de tarieven, tot de volgende verhoogingen besloten 50 pet. voor de eerste klasse, 48 pet voor dc tweede en 47 pet voor de derde en 12# pet voor het goederenvervoer. ENGELAND. BIJEENKOMST VAN T BRITSCHE KABINET. De woningpolitiek. Londen, 6 Febr. (N. T. A. Draadloos.) Vanmiddag is opnieuw een kabinetsraad ge houden tot vaststelling van de regeeringsver- klaring, die Ramsay Macdonald Dinsdag in het Dames en Meisjes Hoeden- en Con!ectiemagaz(jn „L'HIRONDELLE" I6/J8 LANGESTRAAT, AMERSFOORT Meisjes Capes Imit Leder Bruin en Zwarl 62 cM. lang iedoro S cM. langer 25 c. meer Regonoiintili in Gabstdine LODEN Imt. l.edor Covoicoat 23 -22.50-15 tindei pees in Beige en Marino Gummi 52 cM. lang 'edoro 8 cM. langer 25 cl. meer NIEUWSTE KLEUREN GROOTE KEUZE ra i,ang es i raat 110 bb parlement zal ofjeggen; Men gelooft dot het debat, volgend op die verkloring, twee dogen in beslag zal nemen. Dc discussie zal buiten gewoon belangrijk zijn, oongezicn in die re- geeringsverkloring de eerste concrete voor stellen van de orbciderspnrtij zullen zijn ver wekt, sedert deze dc regeering in handen heeft Het kabinet nam heden kennis van hot bevre digend resultaat der conferentie inzake den woningnood, die vroeger op den dog op het departement van arbeid plaats had tusschen de ministers van arbeid en gezondheid eener-, de vertegenwoordigers van de organisaties van werkgevers en arbeiders in de bouwvakken on- derzijds. Zoowel de werkgevers als vakorgani saties gaven in deze conferentie dc verzeke ring, dat zij met de regeering zouden samen werken ter voorziening in de behoefte aan woningen, mits de regeering behoorlijke ar beidsvoorwaarden verleent aan "degenen, die in de bouwvakken werkzaam zijn. De werkge vers- en arbeidersorgonisoties kwamen over een onverwijld bijeen tc komen tot het formu leeren van definitieve voorstellen, die spoedig tej behandeling non dc regeering zouden wor den aangeboden. Vertegenwoordigers van de werkgevers en vakverecnigingen kwamen daar na in conferentie bijeen tot het beramen van zoodanige voorstellen. Het voornaamste vraag stuk, waaromtrent een beslissing genomen zal moeten worden, is do voorziening in arbeids krachten. Vernomen wordt, dat voorstellen werden gedaan om t*n eerste het aantal ge schoolde arbeiders te vermeerderen uit de halfgeschoolde arbeiders en ten tweede oTn de toekomstige voorziening in geschoolde arbei ders te verzekeren door uitbreiding van het leerlingstelsel. In ruil voor deze vermeerdering van arbeidskrachten zouden de vakverecnigin gen de regeering vragen haar leden voor een reeks jaren arbeid tc waarborgen. Het is de vraag, in hoeverre de arbeidersregeering zich voor de toekomst kon binden. De moeilijkhe den, aan een groot woningbouwplan verbonden, zijn niet gering, maar de bladen #iten er hun voldoening over, dat men ze met wederzijd- schen goeden wil onder het oog ziet, hetgeen de oplossing in het verschiet stelt van een der meest urgente vraagstukken, waarvoor Engeland zich ziet geplaatst. EEN VERKLARING VAN LLO/D GEORGE. Een geheim verdrag tusschen Clemcnceau en Wilson nopens de Rijngrens? In een gesprek met een medewerker der New York World heeft Lloyd George zich verdedigd tegen aanvallen in verband met dc bepalingen van het vredesverdrag nopens militoire bezet ting van dc Rijngrens door de geallieerden. Hij verklaart dat, toen hij, tijdens dc vredesonder handelingen van een dringend bezoek aan Lon den te Parijs terugkeerde, hij merkte, dat Wilson gedurende zijn afwezigheid aan de Franschen op dat punt had toegegeven. Hij heeft pos onlangs ontdekt, dat Clemcnceau en Wilson dienaan gaande een geheim verdrag hebben gesloten tij dens zijn afwezigheid. De Fronsche rcgecring heeft nu zijn toestemming verzocht om dit docu ment te publiceeren, dut hij zoo pas heeft ont vangen en nooit eerder heeft gezien. Dc Britschc rcgecring en dc vcrkluring von Lloyd George. Londen, 6 Febr. (R.) Met betrekking tot de verkloring von Lloyd George heeft het ministe rie van buitenlandsche zaken vanavond een communiqué uitgegeven, waarin het zegt, dat de Franschc regeering hod meegedeeld, dat zij van plan was een gcelboek uit tc geven met zekere documenten nopens art. 428 tot 431 van het verdrag van Versailles. Aangezien de toestemming vnn de Engelsche regeering noo- dig is voor een dergelijke publicatie, heeft het ministerie van buHenlondsche zaken uitgemaakt, dot het, voor zij dc Fronsche regcering ant woordde, niet meer dan hoffelijk zou zijn. Lloyd George daarmee in kennis tc stellen, gezien het groote aandeel dat deze aon de on derhandelingen heeft gehad. Dientengevolge is er op 25 Jon. een brief geschreven aan den particulieren secretaris van Lloyd George om to vragen, of laatstgenoemde bezwaar had tegen openbaarmaking van de bescheiden. Het minis terie voegt er oon toe, dot hierop geen ant woord is ontvangen en dat de eerste aanwij zing, dot Lloyd George den brief heeft ontvan gen, wordt verkregen uit een beweerd inter view Do Franschen ontkennen het be staan van 't beweerde verdrag. P a r ij s 6 Febr. (Havas). Naar aanleiding van de verkloring van Lloyd George non do New York World, verklaart een noto van het ministerie van buitenlandsche zaken: Frankrijk behoudt zich voor to antwoorden op ,de beweringen van Lloyd George, zoodra het den juistcn tekst zal hebben ontvangen. Voor- loopig bepaalt het zich ertoe te verklaren, dot het niet den dood von Wilson heeft afgewacht om aan Engeland toestemming te vragen om een gcelboek te publiceeren, dat de stukken zou behelzen nopens dc opstelling von de be palingen van het vredesverdrag over de veilig heid van Frankrijk en het woorborgverdrag. Het ministerie heeft op 24 December do laatste in structies daarover aon St. Auloirc geteekend, die de noodige stappen vóór 8 Januari heeft gedaan. De Fronsche rcgecring kent geen en kel document, waarop de insinuaties van Lloyd George toepasselijk kunnen zijn. Er is geen enkel geheim verdrag gesloten tusschen tus schen Clemcnceau en Wilson. Wonnccr er be sprekingen tusschen hen beiden hebben plaats geljod gedurende dc afwezigheid von Lloyd George, don heeft deze het resultaat daarvan bij zijn terugkeer Jecren kennen cn zich op 22 April 1919 daarmede eens verklaard. Tardieu, die een belangrijk aandeel heeft genomen aan de opstelling van het verdrag van Versailles, heeft aan een vertegenwoordiger vnn Hovas gezegd, dot de verklaringen van Lloyd George een grove leugen zijn. Er heeft nooit een geheime overeenkomst bestaan tusschen Clemcnceau en Wilson en Lloyd George heeft alles van de besprekingen geweten. Het tegen deel te beweren, zeide Tardieu, is het werk van een gek of een slechten grappemokcr. Lloyd George heeft gelogen, moor hij is listig genoeg geweest om den dood von Wilson af te wach ten, om zich een tweede démenti te besparen. Dat goot alle perken tc buiten Draadloozc installaties in Britsch-Indië. Officieel wordt van Engelsche zijde bericht, dot het Britsch-Indische gouvernement bereid is in onderhandelingen te treden omtrent het verleenen van vergunningen aan particuliere ondernemingen in Britsch-Indië tot het vestigen cn in gebruik stellen van een radiodienst, ten einde een schakel vcor Indic te vormen in het stelsel voor draadlooze telegrafie in het Britsche rijk en ook om ten behoeve van den hondel een draadloozc verbinding te krijgen met andere deelen van de wereld. NOORWEGEN. ERNSTIG LOONCONFLICT IN DE NOORÈCHE HAVENS. Christionia, 6 Febr. (W. B.) De on derhandelingen tusschen de werkgevers en de havenarbeiders werden heden, zonder tot een resultaat te hebben geleid, afgebroken. Naar zullen 35000 arbeiders worden uit- veriuidt, guslotcn. Christian! o, 7 Febr. (V. D.) Ruim 60,000 havenarbeiders in verschillende bedrij ven zijn betrokken bij de uitsluiting, die thans afgekondigd is els gevolg van het mislukken der onderhandelingen tusschen werkgevers en werknemers ter verkrijging vnn een overeen komst. De uitsluiting goat T4 Fcbruori in, in dien het conflict don nog geen einde heeft ge nomen. Er schijnt cvenwol zoo goed als geen oplossing in het vooruitzicht to zijn, daar dc arboiders in de pulpbcdrijvcn deze werkgevers- geste beantwoord hebben met een sympathie- staking. Het tOiOal aantal arbeiders, dat thans met werkloosheid wordt bedreigd, zal ols ge volg hiervan 70,000 bedragen. ITALIË. DE AANSTAANDE VERKIEZINGEN. Neutraliteit van 't Vaticoon. Rome, 6 Febr. (B. T. A.) Een modcdccling vnn het Vaticnan zegt, dot de Heilige Stoel zich in den komenden verkiezingsstrijd ofzijdlg' wil houden cn buiten de geschillen der politiek© partijen. De Katholieken moeten als ecnig dool nastreven het heil des lands, dat onafscheidelijk is verbonden met dc grondbeginselen der Ka tholieke moraal. HET „QUO VADISr-DRAMA. Leeuwen losgebroken. Bij het opnemen von de film Quo Vodis te Rome, braken op een onvoorzien oogenblik veertig leeuwen los, zoodot er oen geweldige paniek ontstond. Talrijke personen werden ge wond. Een grijsaard word door een der dieren verscheurd. Vrceselijkc bizonderheden. Omtrent het drama, wonrvon wij gisteren reeds met een enkel woord repten, wordt d.d. gisteren nader uit Rome aan dc Tel. gomcld Langzomcrhond worden hier meer bizonder heden bekend over de fatale gebeurtenissen, welke bij het verfilmen van „Quo Vndis?" heb ben plaats gehad. Do film-ondememing Am- brosio wide dit stuk opnieuw cnsccnecrcn en had een overeenkomst gesloten met den dieren temmer Schneider, die 50 leeuwen bezit, wenr- medo hij dc laatste dogen was opgetreden in den circus Adriono. Verleden week werden 26 von de dieren overgebracht naar het theater van do Palotino-film cn in twee groote kooien on dergebracht. Gistermiddag nu zou de scène vnn de leeu wen cn de terechtstelling der Christenen gefilmd worden. Er wqi een belustrado gebouwd, waar op de figuranten moesten plaats nemen. Deze balustrade wos ongeveer 4K meter hoog. Do arena was in twee dcclen verdeeld. In het een« werden de martelaars opgesteld, terwijl in het andere gedeelte van het eerste door een ste vig traliewerk gescheiden do leeuwen* zou den binnenkomen. De eigenaar von de leeuwen wilde echter vooraf nog eens persoonlijk met zijn dieren repeteeren en daarbij ging alles goed. De dieren werden daarop weder in hunno hokken gedreven cn toen begon om drie uur de eigenlijke opname. De figuranten hadden plaats genomen in hun ne loges. Onder hen bevond zich ook dc 50- jorigo tooncelspeler Palombi, die de rol von een der senatoren vervulde. Hij zat het verst von den uitgang verwijderd. Toen daarop de leeu wen uit dc kooien in dc arena werden gedre ven, nam de leeuwin „Europa" plotseling een geweldigen sprong cn kwam midden tusschen dc figuranten terecht, onder wie een hevige pa niek ontstond. Allen sloogden erin den uitgang te bereiken, met uitzondering von den onge- lukkigen Palombi. De leeuwin stortte zich op hem en plantte hoor klauwen in zijn vleesch, terwijl de tanden in zijn nek drongen. De on gelukkige deed een wanhopige poging zich te weren, doch had hot ongeluk daarbij in d© arena to vollen. Dc leeuwin, welke eenmaal bloed had geroken, sprong hem na en begon hem te verscheuren. De vrouw van den leeu wentemmer, die ols een Romeinsche matróno onder do figuranten zat, wilde den armen Pa lombi to hulp snellen, doch zij werd door de vluchtende figuranten daarin verhinderd. Intus- schen dreven do temmers dc overige leeuwen snel in de kooien terug, daar ook deze, door den reuk van het versche bloed, onrustig be gonnen te worden. Een der film-operateurs, Gra- Velen klagen over de zonneloosheid van hun bestaan, die over eigen blindheid moes ten klagen. Naar het Engelsch van WILLIAM J. LOCKE. Voor Nederland bewerkt door W. J. A. ROLDANUS Jr. 14 „Haar gevoelens," antwoordde Quong Ho kalm, „gaan mij niet aan. Ik betwijfel trouwens of zij die wel heeft. Het eenige, wat mijn gedach ten bezig houdt, is hoe ik me zelf fatsoenlijk gedragen moet. Ik verliet China als iemand, tot wien Fung Yu zich verwaardigde af te dalen; ik keer terug als iemand, van wiens intellect groote roep uitgaat. Ik zal in staat zijn een bruid te zoeken, die maatschappelijk heel wat hooger staat dan de dochter van Fung Yu. Doch dat is niet alles. Mijn studie van de Engelsche littera tuur heeft mij nieuwe opvattingen gegeven om trent den intellectueelen omgang in het huwelijks leven. In het Nieuwe China zijn ongetwijfeld jon ge meisjes met een hooge beschaving, waaron der ik er misschien een zou kunnen vinden, die begreep wat ik zeide, wanneer ik over die phï- losophische onderwerpen, welke mij interessee ren, sprak. De vraag, die ik, als heel jong en ne derig man, aan een onfeilbare wijsheid zou wil len onderwerpen, is deze: ben ik als man van eer verplicht in het Oude China te trouwen met de als een bloem zoo mooie, maar oliedomme dochter van Fung Yu, den tuinman, of mag ik den Rubicon doorhakken en in het Nieuwe China een echte levensgezellin zoeken?" „Voor we verder gaan," antwoordde Baltazar met het spottende licht in zijn grijze oogen, dat Quong Ho nooit kon verklaren, „wil je even no- teeren, dat we het morgen moeten hebben over het vermengen van metaphoren." Quong Ho haalde zijn notitieboekje te voorschijn en schreef he? op. „Goed," ging hij dan voort. „Dergelijke zijpaden hebben ongetwijfeld hun groot nut; doch zij moeten pas ingeslagen worden, wan neer de hoofdweg is afgelegd. De vraag, waar alles om gaat. is deze: Tot hoever is je intimiteit met dat meisje gegaan?" Quong Ho deinsde terug in zijn hooggerugden stoel en stak zijn handen op. „Intimiteit? Geen quaestie van! De eenige maal, dat ik met haar gesproken heb, was, toen ik haar van de bron naar haar huis bevrijd heb van de last van een kan met water. Maar ik heb heel ernstig met Fung Yu gesproken." „Fung Yu kan naar de hel loopen. Hij is niet iemand, met wien een fatsoenlijk man omgang moet zoeken. En wat dat meisje betreft, haar jonge gevoelens zijn blijkbaar onbedorven en hoogst waarschijnlijk is zij op dit oogenblik ge trouwd en moeder van een tweeling. Mijn raad is Fung Yu en zijn als een bloem zoo mooie, maar oliedomme dochter voor altijd uit je hoofd te zetten." „Ik zal uw raad opvolgen," antwoordde Quong Ho. En daarmede eindigde dat intieme gesprek. Maar het bleef het verdere gedeelte van den avond in Baltazar's gedachten hangen. Quong Ho was jong. Quong Ho had een dochter van menschen aanschouwd en haar mooi gevonden. Op zijn Chineesche, zichzelf wegcijferende ma nier had hij zijn roman gehad. Thans was die voorbij. Hij had medelijden met Quong Ho. En toch zou, na een jaar of zoo, de jonge man krachtig en flink in zijn jeugd en vol vertrouwen in zijn toekomst, gezond van hart terugkeeren naar zijn vaderland met nog al de romantiek van het leven voor zich terwijl hij, Baltazar, terug keeren zou in een wereld, waaruit al dergelijke dingen voor goed waren weggevaagd. Want welke romantiek kon nog volgen voor een man van vijftig een man, die alle contact met vrou wen en vrouwenmanieren verloren had. Voor de eerste maal deed een vrees voor eenzaamheid een rilling door hem heen huiveren. Het was niet natuurlijk voor een man geen vrouw en geen kinderen te hebben. Het was slechts een half bestaan; een opzettelijke verwerping van plich ten en heerlijkheden. En zijn eigen eenige roman? Was hij gerechtigd geweest het dunne, teere web te vernietigen? Dat alles was al heel lang geleden; maar de schoonheid ervan lag nog als een heerlijke schat in zijn hart. Was hij niets anders dan een dwaas geweest? Waren de re sultaten voor hem en voor haar het offer waard? En was hij er per slot van rekening wel zeker van, dat de resultaten voor haar wel goed ge weest waren? Hij zuchtte en troostte zich met de gedachte, dat zij nu een familie van zoons en dochters om zich heen moest hebben en dat zij, als zij nog ooit aan hem dacht, het was om den Hemel te danken, dat zij er zoo goed afgekomen was; en aldus opgebeurd, ging hij verder met zijn werk. Toen hij den volgenden ochtend wakker werd was de retrospectieve stemming geweken. Na zijn -thee en zijn koud bad ging hij aan de tafel bij het oostelijke raam zitten, waardoor het licht der ochtendzon, die de brem in vlam zette en de heide bloedrood maakte, binnenstroomde, en begon aan het laatste hoofdstuk van zijn op zienbarende Verhandeling over de Groepenthe orie. De verrukking van iets grootsch gewrocht te hebben hield hem onder het schrijven bevan gen. Zulke oogenblikken maakten liet leven levenswaard. Hij ontbeet met dc eetlust van iemand, die een recht op aardsche heerlijkheden veroverd heeft. Hij ging naar buiten, roskamde de oude grijze merrie, maakte den stal schoon en spitte een stuk grond om, waarbij hij zich als een jonge kerel verlustigde in zijn kracht en in de frissche schoonheid van den dag. Toen hij weer in zijn studeervertrek terug was, keek hij liefdevol naar de resultaten van zijn arbeid van twee jaar. De Verhandeling over dc Groepen theorie lag zoo goed als klaar in een net stapel tje manuscripten. Een andere stapel bevatte meer ernstige avonturen in dc analytische meetkunde van een vierdimensionale ruimte dan ooit een ander sterveling had ondernomen. Wie kon zeg gen waartoe die avonturen leiden zouden? Zui vere wiskunde had het bestaan van de planeet Neptunus in een ruimte van drie afmetingen be wezen. Zuivere wiskunde, toegepast op vier af metingen, zou vele transcendentale verschijnse len aan het licht kunnen brengen en verklaren. Het hiernamaals zou een wereld van vier afme tingen kunnen zijn en de geesten, welke dat be wonen, makkelijk een ruimte van drie afmetin gen betreden. Dat was Cayle/s vernuftige geestentheorie. Men zou die verder kunnen door voeren in ruimten van vijf, zes, n afmetingen; wanneer men de geometrie der ruimte van on eindige afmetingen zou kunnen behandelen zoo- als Euclides die der platte vlakken behandeld had, zou men het wereldraadsel opgelost heb ben, direct tot de Godheid komen. Hij bladerde de bladzijden van het voltooide gedeelte liefkoo- zend door evenals de daarnaast staande stapels aanteekeningen het resultaat van werkzame jaren in China. Een ander gedeelte van de lange houten tafel was gewijd aan zijn vertalingen en uitgaven van Chineesche klassieken en aan oude [Chineesche manuscripten en boeken, zijn origi- ncelen en bronnen. De Engelsche vertaling van het grootschc boek van Tao Tse „Het Boek van Belooningen en Straffen" was voor drie kwart gereed. Hij stak zijn pijp aan cn overzag, voor hij ging zitten, nogmaals de groote stapels, die hij af had. Het leven was inderdaad levenswaard, wan neer in de korte spanne tijds ervan zooveel ge daan kon worden. Met een korte tusschenpoos om te lunchen werkte hij den geheelen dag door en offerde daardoor zijn gewone lichaamsoefe ning buitenshuis op. Toen Quong Ho, die zijn Europeesche werkkiel verwisseld had voor een onberispelijke Chineesche jas, kwain zeggen, dat het diner over een kwartier klaar zou zijn, had hij bijna Einde onder zijn Verhandeling over dc Groepentheorie gezet. „Lieve hemel," zeide hij, „ik moet me was- schen en een beetje frissche lucht gaan happen." Hij floot Brutus, die bijna den heelen middag aan zijn voeten gelegen had, en ging naar bui ten. Toen hij buiten was, zag hij tot zijn groote verbazing want hij had den geheelen dag voor een raam gezeten dat er een dikke natte mist over het moeras hing, zoodat hij van af zijn drempel nauwlijks het ruwe, lage muurtje onder scheiden kon. De mist hulde hem als in een koe pel. Hrj streelde den kop van zijn Airedale en glimlachte, heel voldaan over deze grooterc ze kerheid van zijn afzondering. „We zouden best de laatste levende wezens op het aangezicht der aardbol kunnen zijn," zei de hij tegen Quong Ho, die kwam zeggen, dat het diner klaar stond. (Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1924 | | pagina 1