AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander"
BINNENLAND.
DERDE BLAD.
No. 194
22« Jaargang
Zaferdag 16 Febr. 1924
De Staatscourant van gister bevat nog de
volgende Kon. besluiten
toegekend de zilveren eere-mcdaille der
Oranje-Nassau orde aan D Klinkspoor, chef-
boekhouder van het filiaal Keizerstraat 13 te
Amsterdam van de N.V. Likeurstokerij en
Wijnkooperij de Wilcfcmer v.h. Levert en Co.
op verzoek eervol ontslagen F. D. H. Bijl
van Duyvenbode als ontvanger der registratie
no. 2 en domeinen te Arnhem
benoemd tot lid van de commissie van bij
stand voor de uitvoering van de Beurswet
1914, J. A. Luysterburg, agent van het minis
terie van financiën, en directeur van de Groot
boeken der Nationale Schuld te Amsterdam
benoemd bij de directie van de pensioen
fondsen der koloniale landsdienaren en lokale
ambtenaren de gepensionneerde kapitein de»-
infanterie van het Indische leger J. C. van
Nispen, thans tijdelijk en de gepensionneerde
onder-luitenant der infanterie van het Indische
leger I. Akkerman, thans ambtenaar 3e klasse
bij de directie der pensioenfondsen
op hunne aanvrage een eervol ontslag uit
den militairen dienst verleend
met ingang van 16 Februari 1924 aan den
majoor M. A. K. J. Vis, van het regiment
vesting-artillerie4
te rekenen van 31 Maart 1924, aan den ka
pitein op non-activiteit K. F. L. Bosch, van het
wapen der infanterie
met ingang van 15 Februari 1924, aan den
kapitein op non-activiteit P. J. M. van der
Reijden, van het wapen der infunterie, en te
rekening van 1 Februari 1924, aan den kapi
tein op non-activiteit W. C. Buwalda, mede
van het wapen der infanterie
benoemd
bij het reserve-personeel der landmacht
a. bij het wapen der artillerie, met ingang
van 16 Februari 1924, tot reserve-majoor, bij
het regiment vesting-artillerie, de majoor Vis
voornoemd
b. bij het wapen der infanterie, respectieve
lijk te rekenen van 51 Januari 1924, met in
gang van 15 Februari 1924 en te rekenen van
1 Februari 1924 tot reserve-kapitein, onder
scheidenlijk bij het 22ste regiment, het ba
taljon wielrijders en het 9e regiment, de kapi
teins Bouh, van der Reijden en Buwalda, allen
voornoemd
aan de reserve-eerste-luitenants J. P. Dudok
van Heel en G L. Wijsman, onderscheidenlijk
van het regiment genietroepen en het 10de re
giment infanterie op het daartoe door hen ge
daan verzoek, een eervol ontslag nis zoodanig
verleend uit den militairen dienst
gerekend van 7 Juli 1923, benoemd bij het
reserve-personeel der landmacht bij het wa
pen der infanterie, tot reserve-ecrste-luitcnant,
bij zijn tegenwoordig korps, de reserve-tweede-
luitenant N. Touw, van het ^de regiment
aan den reserve-kapitein dr. H. F. G. Kaiser,
ven het regiment vesting-artillerie, op het
daartoe gedaan verzoek, een eervol ontslag als
zoodanig verleend uit den militairen dienst
aan den reservó-eerste-luitenant H, C. An
drew, van het 17de regiment infanterie, op het
daartoe door hem gedaan verzoek een eervol
ontslag als zoodanig verleend uit den militai
ren dienst
den reserve-eerste-luitenant T. C. M. Rop-
pard van het 9de regiment infanterie, onder
toekenning van een eervol ontslag uit den mi
litairen dienst als zoodanig op het daartoe
door hem gedaan verzoek, benoemd tot reser
ve-officier vaft gezondheid der 2e klasse, bij
het personeel van den geneeskundigen dienst
der landmacht
gerekend van 1 Februari 1924 ccn eervol
ontslag uit den militairen dienst verleend aan
den eerste-luitenant op non-activiteit L. F. E.
Coblijn, van het wapen der infanterie
benoemd bij het reserve-personeel dor land
macht bij het personeel van den geneeskundi
gen dienst tot reserve-officier van gezondheid
der 2de klasse de heer A. H. van Gelder, arts.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN DE
HOOFDSTAD.
Van 31 Maart tot 4 April.
Het bezoek van H. M. de Koningin aan Am
sterdam zal plaats hebben van 31 Maart tot 4
April a-s.
VEREENVOUDIGING DER DOUANE
FORMALITEITEN.
Nederland teekent de overeenkomst.
De Nederlandsche zaakgelastigde te Bern
heeft naar aan de Msb. wordt gemeld gis
teren te Geneve de Volkenbondsconventic van
2 November 1923 ter vereenvoudiging der
douane-formaliteiten in opdracht van de Neder
landsche regeering onderteekend.
De onderteekv*w<ng betreft alleen Nederland
en nog niet onze koloniën.
GEDENKDAG VOOR DE NEDERLANDSCHE
LAND- EN ZEEMACHT.
De ïe Augustus a.s.
Men meldt ons uit den Hang
Reeds geruimen tijd werd in verschillende
kringen *'e mogelijkheid overwogen hen, die
bij de mobilisatie van de Nederlandsche land
en zeemacht in 1914 betrokken zijn geweest,
nog eens tot elkaar te brengen om in gemeen
schap lief en leed te herdenken.
Aldus zou tevens de burgerij eene, van vele
zijden gewenschte, gelegenheid krijgen te doen
blijken van hare gevoelens ten opzichte van
de medeburgers, die 10 jaar geleden in bon
gen tijd klaar stonden om 's lands onzijdig
heid te verdedigen.
Thans heeft zich in verband daarmede 1.1.
Zaterdag een comité geconstitueerd „Tot voor
bereiding voor de reünie 19141 Augustus
1924".
Het comité wees als zijn voorzitter aan den
oud-commandant van het veldleger W. H. v.
Terwisga, iuit.-gcneraal b. d.. als ondervoor
zitter den heer A. F. J. Dijkgraaf, directeur
van de Rotterdnmsche Droogdok Mij., als se
cretarissen de heeren J. van de Wall, Korte
Wijnstraat 6, Rotterdam en J. J. Bruno, Laan
van Meerdervcort 544, den Hang, tot penning
meester der» heer P van Rees, burgemeester
van Poortvliet, welk bestuur wórdt ter zijde
gestaan door een tweetal commissarissen den
heer Louis Boer, directeur der Koninklijke Mi
litaire Kapel, voor muriekaangclegenhcdcn en
den heer W. J. M. Linden, voor organisatori
sche cn terreinaangelegenheden.
Ter vergadering bleek, dat bij de verecniging
„Volksweerbaarheid", die in dit jaar hoor zil
veren jubileum viert, reeds sedert ccnigcn tijd
het voornemen bestond aan deze herdenking
een soortgelijk karakter te geven als de heeren,
die het initiatief hodden genomen voor de bij
eenkomst van 1.1. Zaterdag, voorloopig hadden
ontworpen voor de reünie 19141 Augustus
1924 De viering van „Volksweerbaarheid"
was op een onder tijdstip (Juni) gedocht en het
programma zoude beperkter zijn, terwijl daar
bij, uit den aard der zaak, de Vrijwillige Land
storm in het bijzonder een rol zou hebben ge
speeld.
In verband met het groote belang van een
drachtige samenwerking en waar de pionnen
van het comité tot voorbereiding voor de
reünie 1914—1 Augustus 1924 van wijder om
vang waren, achtte men he4 intusschen ge-
wenscht en de aanwezige bestuursleden van
„Volksweerbaarheid'* bleken daartoe gaarne
bereid de beide plannen ineen te doen
vloeien.
Nadere bijzonderheden omtient hetgeen het
comité zich voorstelt zullen spoedig worden
meegedeeld. Voorloopig kon reeds worden ge
meld, dat het in de bedoeling ligt, op te wek
ken tot herdenking van den oproep van 31
Juli 1914 alom in den lande cn in Den Haag
op Zaterdap 2 Augustus van dit jaar een
groote reünie te houden
Besloten werd voorts tot vorming van een
eere-comitéeen lijst van personen, aan wie
het lidmaatschap daarvan zal worden aangebo
den, werd ter vergadering vastgesteld.
Een financieele commissie, die zal moeten
trachten dó fondsen bijeen to brengen voor hel
beoogde doel, werd samengesteld.
DEVENTER GEMEENTEZAKEN.
De vergadering.
De gemeenteraad van Deventer heeft bij de
behandeling van de gemcentebegrooting beslo
ten tot benoeming van een commissie van on-
derzóek, die in overleg met politie-deskundigen
en -organisaties zal uitmaken, of bezuiniging op
de politie mogelijk is. De burgemeester beloofde,
hangende het onderzoek, geen nieuwe agenten te
zullen aanstellen, mits het rapport van de com
missie binnen redelijken tijd wordt uitgebracht.
Van soc.-dem. zijde is bij motie voorgesteld
B. en W. uit te noodigen, met de besturen van
de bijzondere scholen te ageeren tegen het Kon.
besluit tot verhooging van den leeftijd voor toe
lating op de lagere school.
Gewezen werd op het onrustbarend hoogc
nantul ernstige diphtherie-gevallen. B. en W.
zegden toe, zooveel mogelijk maatregelen tegen
uitbreiding te zullen treffen.
De gemeenteraad heeft na een diiedaagsch
debat de gemcentebegrooting vastgesteld met
een eindcijfer van ongeveer zes milliocn gewone
dienst en van ruim 486,000 kopitaalsdienst.
De inkomstenbelasting is geraamd op
1,093,000. Besloten werd de nooduitkeering
van het rijk, het vorige jaar 73,000, weer op
de begrooting te brengen, en daartegenover den
post voor onvoorzien, oorspronkelijk 45,000,
met hetzelfde bedrag nis voor de nooduitkeering
uitgetrokken, te verhoogen.
Voor steun nan het Burgerlijk Armbestuur
werd 200,000 uitgetrokken, met aanneming
vna een motie-Bcerents, om in geen geval ge-
organiseerden achter te stellen bij ongeorgani
seerden op bet stuk van de werkloozcnuitkec-
ring.
De zakelijke bedrijfsbelasting werd gehand
haafd; eveneens het percentage van 25 voor de
belasting op publieke vermakelijkheden. Eer
lang zal deze belasting echter opnieuw geregeld
worden.
Aan de Arnhcmsche Orkestvereeniging werd
3000 subsidie toegekend voor het geven ven
volksconcerten.
De nieuwe brug over den IJsel.
Bij het bij B. en W, van Deventer aanhangig
gemaakte plan tot den aanleg van een vaste
brug over den IJsel wordt bedoeld de aanleg
van een brug in betonconstructie, met een dek
van 10 M. breedte, waarvan 7 M. rijvlak en
IK M. trottoir aan eiken kant. De brug zou in
de rivier rusten op twee pijlers, op de Bol-
werksweide, tegenover de stad, op een rij van
viaducten, voor liet doorlaten van den stroom
uit het winterbed dej^ rivier. De brug zou aan
de zijde van het Potshoofd, waar de Potshoofds-
brug over de haven zou vervallen, aldus den
oever bereiken, dat het stadsverkeer er onder
door zou gaon, en met een helling van 1 op
70 naar de Zundpoort afloopen. Een drietal op
gangen onderweg zijn mede ontworpen.
INTERNATIONAAL STEDEBOUW
CONGRES.
Van 29 Juli tc Amsterdam.
Van 29 Juli a.s. zal te Amsterdam een In
ternationaal Stcdebouwcongres worden gehou
den. Het is uitgeschreven door de Internatio
nale Stedebouw- en Tuinstadverecniging en
wordt georganiseerd door het Nederlandsch In
stituut voor Volkshuisvesting en Stedebouw.
Twee punten worden aan de orde gesteld, t.w.
het gewestelijk uitbreiding-spion voor de groote
stad en haar omgeving, in verband met bestaan
de decentraUsanc-tendenzen en pörken, park-
systemen en ontspanning. Proeadviezen van
vooraanstaande binnen- en buitenlanders zijn
toegezegd
NEDERLAND EN BELGIË.
Antwerpen en Rotterdam.
Men meldt ons uit BrusselWij vernemen van
regeeringszijde, dat er tusschen Frankrijk en
België geen overeenkomst bestaat betreffende
een kanaal Antwerpen—Rijn of de verbinding
Antwerpen—Moerdijk. Deze kwestie is opge
schort in verband met de herziening van het
Verdrag van 1859.
NEDERLAND EN RUSLAND.
Hel adres der mciaalindustri-
eelcn aan den Minister van
Buitcnlandschc Zuken.
Het bestuur der Handels ver eeni ging van
Metoalindustrieelen, bij welke vrijiivel de
geheele metaalindustrie hier te lande is aange
sloten, heeft een adres gericht aan den Minister
van Buitenlondsche Zaken, waarbij in herinne
ring wordt gebracht, dot in breedc kringen van
handel en industrie hier te larvde, met name ooi-
der metualinduslrie, steeds meer de v.er.schelijk-
heid wordt gevoeld van een handelsverdrag tus
schen Nederland en Rusland.
De metaalindustrie is, in verband met de
tegenwoordige malaise, verplicht, in elk land
ter wereld te trachten opdrachten te verkrijgen
om zich stnnndc te houden cn nour aanleiding
van de vele inlichtingen die zij hieromtrent van
bevoegden ontving, heeft zij de oveituiging ge
kregen, dot de mogelijkheid bestaat, om in de
naaste toekomst opd-ochtcn uit Rusland tc ver
krijgen. Zij is evenwel ook overtuigd, dat dit
zeer bezwaarlijk, zoo niet uitgesloten zal zijn,
zoolong niet Nederland inet Rusland een han
delsverdrag gesloten heeftzoolang toch heb
ben andere landen, die met Rusland wel zulk
ccn verdrag gesloten hebben, de voorkeur.
Het gemis van zulk een verdrag werkt dus
wel zeer belemmerend.
Ook is aan het bestuur een geval bekend, dat
wel ccn opdracht werd verkregen voor een spe
ciaal fabrikaat, maar dot in verbond daarmede
speciale bankgaranties gesteld moesten worden,
waarbij van Russische zijde geen genoegen werd
genomen met de garantie van eenc Nederland
sche bankinstelling, doch de garantie van een
Engelsche bank werd geëischt, waaruit natuur
lijk extra-onkosten voortvloeien.
Voorts brengt het gemis van een handelsver
drag mede, dat de scheepvaartrechten voor Ne
derland 't vijfvoud bedragen van'de scheep
vaartrechten voor de landen, die met Rusland
wel zulk een verdrag gesloten hebben. Ten
einde dit te ontgaan, moeten de Nederlandsche
transporten geheel onder vreemde vlag ge
schieden.
Nu reeds verschillende buiten Ionische mo
gendheden tot het sluiten van een handelsver
drag met Rusland zijn overgegaan, ziet het
bestuur in de afwijzende houding, welke de Ne
derlandsche Regeering tot heden tegenover Rus
land aanneemt, een zeer ernstig gevaar voor het
Nederlandsche bedrijfsleven.
Het is daarom, dat het bestuur ook zijner
zijds er bii den Minister op aandringt, eenc ver-
gc-makke'iiking van het handelsverkeer tusschen
Rusland en ons land zooveel mogelijk te bevor
deren, evenals zulks reeds sedert 1921 door het
Centraal Industrieel Verbond, waarvan ook dc
Hondelsvereeniging van Mctanlindustricelcn lid
is, geschiedde.
NEDERLAND IN DEN VREEMDE.
De film „Nederland".
De vereeniging „Nederland in den Vreemde"
verzoekt ons mede tc deelen, dot de film „Ne
derland", donk zij dc medewerking van den
consul te Lugano, den heer K. G. W. baron
van Wnssenoer, zal drauien in dc plaatsen Lu
gano, Locarno, Chinsso, Mendrisio cn Bcllinzono.
De vertooningen in Lugano zijn reeds begon
nen, aanvankelijk met het meeste succes.
GEDENKTEEKEN VOOR ABEL TASMAN.
Door de Royal Society of
Tosmonia.
Den derden December j.l. is door de Royol
Society of Tasmania een gedenkteeken opge
richt op de plaats waar Abel Janszn. Tasinun
op dcnzelfden datum in 1642 de Nederlandsche
vlag heesch.
Sir Herbert Nicolls onthulde in tegenwoor
digheid van een aantal belangstellenden het
gedenkteeken met een rede, waarin hij de aan
komst van Tasman, die het nieuw ontdekte
land Anthony van Diemensland doopte, in uit
voerige bewoordingen beschreef Dc consul-
generaal der Nederlanden te Sidney, die in
de onmogelijkheid verkeerde tegenwoordig te
zijn, had een brief gezonden, waarin hij uit
drukking gaf non de erkentelijkheid, voor de
hem toegezonden uitnoodiging en aan de waar-
decring welke in Nederland zal worden ge
voeld voor de hulde, oori de nagedachtenis van
den koenen zeevaarder gebracht
Het gedenkteeken is een obelisk von 1214
voet hoog en staat op een plants, vanwaar
men de Tasmanzee overziet, gelegen op ceni-
gen afstond van Blacknan's Bay (eertijds Fre-
dcrik Hendrik baai) in een verlaten landstreek.
HERDENKING STICHTING NEW-YORK
1926.
Een Nederlandsch Comité.
Het Algemeen Nederlandsch Verbond ver
spreidt een oproep, waarin omtrent boven
staand, dezer dagen reeds kort door ons ver
meldde, aangelegenheid nog het volgende wordt
medegedeeld:
In 1926 wordt in New-York het feit herdacht,
dot 500 jaar geleden onze voorouders op het
eiland Manhattan Nieuw Amsterdam stichtten
Nederland behoort bij die gelegenheid blijk
te geven van zijne warme belangstelling in die
herdenking, en dat wel niet in de eerste plaats
om ons weer te koesteren in de grootheid van
ons voorgeslacht, zijn heerlijken durf en onder
nemingsgeest, maar wèl om aan de Amerikanen
weer een bewijs te geven van ons meeleven met
hun groote republiek, eens een Nederlandsche
kolonie, een bewijs van onze vriendschap en van
onze vreugde voor den geweldigen bloei, waarin
de Vcreenigde Staten zich mogen verheugen.
In de herinnering aan de daden onzer voor
ouders mogen wij ons dan sterken in onzen wil
om voort te gaan hun voorbeeld te volgen en
aldus hunner waardig te blijven. Nog altijd, hoe
ook de verhoudingen gewijzigd zijn, kan het
Nederlandsche voik gerust voor den dag komen
in zijn ontwikkeling op elk gebied, maar wel
hebben wij van tijd tot tijd een krachtigen duw
noodig, zooels dc herdenking in New-York in
1926 ons kan geven, om ons opnieuw oen te
zetten tot den strijd in de thans zoo moeilijke
economische omstandigheden.
Voorts moeten wij deze gelegenheid aangrij
pen om in Amerika opnieuw dc aandacht op
Nederland te vestigen en de vriendschap tus
schen beide volken te versterken door te too-
ncn wat Nederland op velerlei gebied betee-
kent.
Bij Nederland in Europa en Oost- en West-
Indië sluiten zich aan allen, die tot onzen stam
behooren en mede willen gedenken, wat Neder
landers drie eeuwen geleden deden voor den
roem en de kracht van den Nederlandschen
stam.
Er is te rneer reden om ons in 1926 niet on
betuigd te laten, daar in New-York, cn in 't al
gemeen in de Vereenigde Staten Nederlanders
en Vlamingen in zoo grootcn getale gevestigd
zijn. Weet men wel dat daor thans nog 20
kranten in onze taal verschijnen? Groot is
eveneens het aantal kerken, wanr ook in orizc
taal wordt gepredikt
De hoofdbesturen van hot Algemeen Neder
landsen Verbond en de Verecniging Nederland
in den Vreemde "hebben zich vcreenigd tot een
Comité Nieuw York 1926, ten einde te trachten
Nederland bij dc feesten tc Nieuw York goed
voor den dag tc doen komen.
Dc dagelijkschc besturen van beide verecni-
gingen vormen het dagclijksch bestuur von het
comité. De functies zijn verdeeld als volgt: P. J.
do Kanter, voorzitter: mr. H. C. Drcsselhuys cn
jhr. mr. J. L. W. C. von Wcilcr, onder-voor-
zitters; gcneraal-majoor A. Hoogcboom, Den
Huog, penningmeester, cn mr. B. de Gany Fort
man, Dordrecht, sccretoris. De# Nederlandsche
gezant tc Washington, jhr. mr. A. C. D. dc
Graeff, heeft het eerc-voorzittcrschnp aanvaard.
Een cere-comité is in wording.
Zoodra de pionnen ccn vasteren vorm hebben
verkregen, zal een beroep worden gedaan op
uilen, die met het comité overtuigd zijn van dc
groote beteekenis dor feestviering in 1926 voor
Nederland cn den Nederlandschen stam, opdat
aan de plannen op waardige wijze uitvoering
kan worden gegeven.
DOEL EN WEZEN DER VRIJMETSELARIJ.
Rede van den heer FnüJbeL
Onder leiding van den Gedeputeerd Meester
der Loge Groot-Nedcrlonc), majoor A. T. H.
Winter, heeft gisteravond in de groote zaal
van het Logcgebouw, Fluweelcn Burg wol tc
's-Grovenhage, een bijeenkomst plaats gehad
met door genoemde Loge uitgenoodigde dames
en heeren. Dc leider verklaarde, dat het doel
van den avond niet was propaganda om het
ledental tc versterken, want daarvan onthoudt
zich de Orde, doch om meer bekendheid aan
haar doel en streven tc geven cn tc trachten
verkeerde voorstellingen weg te nemen.
Nadat het orgel, bespeeld door den heer Gre-
elolte, het lied „In dicsen heiligen Hallen
kennt man die Rachc nicht", had doen hooren,
ving de heer A. F. L. Faubel zijn rede aan.
Hij verklaarde hoe Vrijmetselarij een uit inner-
lijkcn drang geboren geestesrichting is, welke
doet streven naar ontwikkeling van de eigen
schappen, die den mensch en de mcnschhcid op
kunnen voeren naar hooger geestelijk cn zede
lijk peil. Dit vindt zijn toepassing in de beoefe
ning van de hoogste levenskunst, waurvoor dc
Orde een middelpunt wil zijn, daarbij strevend
naar de veelzijdige, harmonische ontwikkeling
van den mensch. Besproken werden de grond
slagen waarvan de Orde uitgaat, waarbij de
nadruk werd gelegd op de erkenning der waar
de van de menschelijkc persoonlijkheid; ieders
recht om zelfstandig te zoeken naar waarheid
en de gelijkheid in wezen aller menschen. Geen
verschil in stund of ros mag een maatstaf zijn
voor iemands woardccring als mensch. Uitvoe
rig werd uiteengezet het religicuse karakter der
Vrijmetselarij; zonder erkenning, dat zedelijke
cn geestelijke beginselen de wereldorde behcer-
schcn is Vrijmetselarij ondenkbaar. Het is
dwaasheid of lasterpraat te beweren, dat de
Vrijmetselarij tegen den godsdienst zou zijn ge
richt; er is geen sprake van strijd tegen do
katholieken, zooals unen beweert. Maar de Vrij
metselarij legt hure leden ten aanzien van den
godsdienst geen enkele verplichting op; ieder
is vrij op te gaon naur den Tempel, waar hij
zijn godsdienstige behoeften kan bevredigen;
aan ieder mensch moet het worden overgelaten
zijr. Godsbegrip op te bouwen.
Daarna schetste spr. het ontstaan der Vrij
metselarij in haren tegenwoordigen vorm, uit
geestelijke stroomingen, die van uit de oudste
tijden het denkleven der volken vulden.
Uitvoerig stond spr. stil bij de beantwoor
ding der vragen wat de Orde cn de Loge doet,
en wat men in dc Loge doet. Hoewel dc Orde
geen organisatie is met het vooropgezet doel
werkend naar buiten op te treden, wordt toch
op ruime schaal medegewerkt ann maatschap
pelijk werk en daden van filantropischen aard
Gewezen werd hoe nagenoeg al het maatschap
pelijk werk in In die door Je Loges was tot stand
gekomen en voor Nederlond werden ondci de
vele voorbeelden genoemd het blindenonder-
richt; het Doofstommeninstituut; de Vereeni-
gingen Pro Juventute, Armenzorg, Kinderhulp
cn nog een groot aantal instellingen van Socia
len aard. Hoofdzaak is echter het werk in de
Loge, dat kort samengevat, moet strekken, om
den Vrijmetselaar te maken tot beter mensch.
vader, burger van den Staat en samenleving.
Hierbij werd erop gewezen, dat in den loop der
geschiedenis de meeste mannen, die een groo-
ten invloed hebben uitgeoefend op het wereld
gebeuren en den geestelijken ontwikkelingsgang
der menschheid. Vrijmetselaren waren. Als
voorbeelden noemde spr. een groot aantal na
men, o.a. George Washington, Benjamin ~rantc-
Üzs, die de sterren en strepen voor de Ameri-
kaansche vlag ontleende aan de plafondversie
ring van den Magonnieken Tempel: La Fayette;
Frederik de Groote; Crispi, Garibaldi, Kossuth,
Oambetta, Lincoln, Taft, Harding. Goethc, Les
sing, Herder, Fichte, Voltaire, Diderot, Mon
tesquieu, d'Alembert; de met den Nobelprijs
voor den vrede begiftigden Roosevelt, Fried,
Eli Ducommun en La Fontaine; verder Mozart,
Haydn, Meyerbeer, Liszt, Thorwaldsen, Henri
Dunant, stichter van het Roode Kruis enz. enz.
Ook de meeste vorsten uit het Huis von Oranje
Geschetst werden de plechtige bijeenkomsten
in den macónieken tempel, waar door orgelspel,
soms zang, in een sprekende symboliek dc
ernst van het woord wordt verhoogd cn dc be
teekenis er van wordt verdiept. Daarna stond
spr. uitvoerig stil bij de eigenlijke Loge-bijecn-
komstcn. Daor is geen onderscheid in rang of
stand, geloof of ras: daar is men te zamen als
broeders en alle scheidsmuren, die in de ge
wone samenleving tusschen menschen worden
opgemetseld, verdwijnen in de Loge. Daardoor
ontstaat een hartelijk en vertrouwelijk verkeer,
zooals dot in geen enkelen vorm onzer samen
leving bestaat. En als «de buitenwereld altijd
maor van de geheimzinnigheid der Loge wil
spreken, welnu, dun bestaat deze daarin, dat
een niet-ingewijde die sfeer van intimiteit niet
kon begrijpen. Naast onderwerpen van mo^on-
nicken aard bespreekt men in de Loge allerlei
zaken in hun verband met de Orde en worden
de vragen van ethischen, filoscfischen en socia
len oord in bizondcr licht gesteld; ook door
deskundige personen niet-vrijmelseloars. Gods
dienst en politiek mogen slechts besproken
worden als geestelijk cn maatschappelijk ver
schijnsel, met hunne beginselen en strekking,
doch niet loelaatbunr zijn twistgesprekken van
theologischen aard cn die, welke de partijpoli
tiek in engen zin betreffen. Hierbij betoogde
spreker uitvoerig, dut de Loge zich strikt van
|ólle inmenging in dc politiek onthoudt. De ver
holen in dagen van verkiezing over „het Mo^on-
nieke Blok" cn de „Samenwerking van joden,
vrijmetselaars cn socialisten" zijn misschien ge
schikt om de plattelandsbevolking van Brabant
en Limburg den schrik op het liji te jugen,
werkelijkheid is, dut de Loge niet aan de poli
tiek kon doen, omdat zij bcstaot uit iversoncn
von de meest uitccnloopcnde politieke richtin
gen.
Geheimen zijn cr absoluut niet, cn geheim
houding vun zaken, die aan zoo veel personen
bekend zijn, is practisch ook niet mogelijk.
Maar de Loge is een besloten gezelschop, een
intieme kring cn men eerbiedigt alles wat tot
dc intimiteit van dien kring behoort, zoonis dot
in het familieleven cn in elk besloten gezelschop
plaats heeft. Door dit karakter van do Logo
ontstaat dc vrijste uiting van gedachten men
kun daar onomwonden over olies spreken, zoo-
ols men er over denkt. Geestelijke cn ethische
vorming dor leden is het doel, gesteund door
een hartelijk verkeer. Geen onderling hulpbe
toon, wourvan ook wijlen professor Bollond
fabelde; de vele vooraunstaandc cn in do sa
menleving als achtenswaardige menschen er
kende personen, die lid van de Orde zijn, zou
den geen oogenblik prijs stellen op het lid
maatschap cener verecniging, die leidde tot be-
vQordccling of bevoorrechting harer leden. Spr.
vergeleek dc Loge met den toren ecner water
leiding; het woter komt cr uit zooals het er
ingekomen is, maar toch heeft het iets onzicht
baars medegekregen, waardoor het in stoot
wordt gesteld op kilometers afstand tot op do
hoogste verdieping zijn functio uls onmisbare
levcnsfoctor te vervullen. Zoo goot het ook met
do Loge; dezelfde man goot cr uit, die is bin
nengekomen, maar hij neemt iets mede, waar
door do goede vervulling vun zijn took als
rr.cnsch en burger wordt bevorderd.
Daar dc bijeenkomst hiermede feitelijk afge-
loopen v/ns, gaf del heer Winter den voorzit
tershamer over aon den heer Faubel, om ols
voorzittend Meester der Loge de bijeenkomst te
sluiten. Deze dankte de aanwezigen voor hunne
belangstelling cn al was het niet mogelijk in
zulk een korten tijd maor ccnigszins volledig
te zijn, hij hoopte er in tc zijn geslaagd het
besef tc hebben gewekt, dot dc Orde van Vrij-
mctscloren niet anders beoogt dan hare leden
voor te bereiden voor dc tuuk, die hun op het
veelzijdig gebied des levens wacht. Hij herin
nerde uon de sacrale vrijmetselaorswoorden
„Wijsheid Krocht Schoonheid", waarvan
dr. Schoenmackers in zijn „Esoterisch Katholi
cisme" zegt, dat hij geen „raker" formulccring
kent van dc Universeelc Triniteit, don deze drio
sacrale woorden, die op het door cn door reli
gicuse der Vrijmetselarij wijzen.
Spreker wilde eindigen met ecne algcmeene
Triniteit, die van „Geloof Hoop en Lief
de", en sprak het vertrouwen uit, dot juist in
deze tijden van verwijderhig der menschen, in
hun levensdoel en in hunne onderlinge betrek
kingen de liefde van den Mensch tot den
Mensch de grootste moge zijn.
TEGEN DE TABAKSWET.
Een vrouwen-comité opgericht.
De Eerste Ned. Bond van Kleinfobrikanten
in de Sigurenindustric te Amsterdam meldt ons,
dat dezer dogen tc Amsterdam is opgericht een
Vrouwen-Comité, dat octie zal voeren tegen do
Tabakswet
DE RIJKSSERUM INRICHTING.
Blijft voorloopig tc Rotterdam
gevestigd.
Het overleg omtrent de samensmelting von
dc rijksscruminrichting met het ScroJogisch In
stituut cn de vecnrtscnijkundige hoogeschool is
beëindigd. Het resultaat van dit overleg is ge
weest, dat van do samensmelting is afgezien cn
de rijksseruminrichting, voorloopig althans, te
Rotterdom gevestigd blijft.
DO GOEDE DAAD BIJ DE BELASTING.
In ,4"! e t K o m p o s", monndblad, in hoofd
zaak gewijd ann voorlichting van het publiek
inzake private cn sociale verzekering, uitguve
van do Nationule Levensverzekeringsbank, werd
ten vorigen jare mcdcdecling gedaan van het
feit, dat ccn werkgever, die aan de weduwo
von een werknemer reeds 2 jaren lang 300
per 3 maanden had geschonken, ten slotte van
den fiscalen ambtenaar een brief ontving, ge
doteerd 15 Aug. 1923, waarin stond:
„Dientengevolge wordt in den loop von deze
week een dwongschrift aan u betcckcnd tot he-
inling van 5000, behoudens vermeerdering of
vtrmindering volgens latere regeling."
Dit schriiven had tengevolge
dat de werkgever 30 Augustus 1923 de „aan
gifte" der plaats gehad hebbendo schenking
deed
dat hij 3 September 1923 aon Hare Majesteit
het in art. 82 sub 3 bedoelde verzoek om kwijt
schelding inzond
dat hij die weduwe kennis gaf voortaan die
uitkeeringen niet meer te zullen doen.
Deze mcdcdecling had bizonder de aandacht
getrokken. Op een enkele uitzondering na nam
cc pers haar over, dikwerf met opmerkingen,
niet vleiend voor onze belastingwetgeving. Ook
van de zijde der Kamerleden v/erd belangstel
ling getocr.d en octie toegezegd.
Onder deze omstandigheden komt het mij
aldus de heer Niemeyer in het nieuwste num
mer van voormeld orgaan - - gewenscht voor
het verder verloop dezer zaak mede te deelen.
Het dwangschrift, waarmede 15 Aug. 1923
zoo plotseling werd gedreigd, is nimmer uitge
vaardigd, althans dc betrokken werkgever heeft
't niet ontvangen. Een „aanslagbiljet" voor recht
of boete ontving hij evenmin. Hij leefde in af
wachting
24 Januari 1924 toonde hij mij een schrij
ven van het ministerie von financiën, gedateerd
21 Januari 1924, luidende
„De minister, gelezen hebbende het koninklijk
besluit van den T5en Januari 1924 r«ö. 11, hou-'
dende beschikking op het rekest van
om kwijtschelding von het recht von schen
king verscnuldigd wegens de door rekwestrant©
aan gedane schenkingen in het tijdvak
von 31 Mei 1921 tot en met 31 Mei 1925 tot
een gezamenlijk bedrag van 2700, welke
schenkingen hebben gestrekt tot het vcrscliaffen
var levensonderhoud aan cc-n begiftigde, dio
verstoken is von eigen middelen van bestaan
en die door ouderdom, invaliditeit of om andere
redenen buiten staat is zich die middelen door
orbc-id te verschaffen
herzien de voordracht vnn 10 Januari 1924
no. 1 en het daarbij behandelde bericht von
den directeur der registratie cn domeinen te
