VIERDE BLAD.
BINNENLAND.
22e |aaigang. AMERSFOORTSCH DAGBLAD „de eemlander" Zaferda* 22 Maart >924.
PRINS HENDRIK IN SPANJE.
De Prins te Granada.
Dd. 78 dezer meldt men uit Grnnada
Hedenmorgen 9 uur verliet dr Prins in gezel
schap van den gezant jhr. Melvill, de drie adju
danten en de Nederlandsche consuls te Granada
en i« Sevilla zijn hotel ten einde de stad te be
zichtigen. Men begaf zich allereerst naar hot
oude Moorscho paleis Alhambra, waar het hooge
gezelschap door den conservator, den heer Tor
res Bolbos, werd rondgeleid.
Daarna werd het Generaliffe, het zomerpaleis
deT Moorsehe vorsten, bezocht, de Kathedraal
en het groote Karthuizer klooster, dot wereld
beroemd is om zijn gothieke kloostergangen,
"s Nemiddags werd de thee gebruikt ten huize
van den Nederlondschen consul, den heer Mo-
relo AgTela, oud-kamerlid. Tal von autoriteiten
waren genoodigd. Later op den dag werd een
bezoek gebracht aan den zigeunerstnm op den
Heiligen Berg. Dit is een der bezienswaardig
heden van Granada. Men zegt dat sedert den
Romeinschen tijd reeds deze zigeunerstam op
den berg woont. De zigeuners hebben hetzelfde
type als hun Hongaarsche broeders en hebben
geheel andere zeden en gewoonten ols de Span
jaarden, hoewel zij dezelfde taal spreken en de
zelfde godsdienst beliiden. Hier werd ter eere
van den Prins een Zonvbra Gitann, een zige'u-
nerfeest gegeven.
De Prms heeft zime reis bekort hij zal niet
naar Cadix gaan. Morgen keert hij nanr Madrid
terug.
Hovas seint uit Madrid
Prins Hendrik is Donderdagavond van zijn
uitstnpie naar Andaluzic teruggekeerd. Vandaag
heeft hij afscheid genomen vnn den koning en
de koninklijke familie en Z. H is vanavond naar
Santendos vertrokken, waar hij zich aan boord
van de Nederlandsche kruiser zal inschepen.
AUDIËNTIES TEN HOVE.
H. M. de Koningin ontving gistermiddag ten
4% uur in audiëntie de colleges van Gedepu
teerde Staten van Gelderland en van Gronin
gen.
NEDERLAND EN RUSLAND.
De onderhandelingen op een
dood punt.
De onderhandelingen te Berlijn tusschcn de
vertegenwoordigers van Nederland en Rusland
zijn naar de N. R Ct. meldt op een dood
punt geëindigd. Van Russische zijde werd, zoo
als reeds was aangekondigd, de eisch gesteld,
dat Nederland bij het begin van de onder
handelingen de Russische regeering de jure zou
erkennen. Aangezien onze vertegenwoordigers
hiertoe niet gemachtigd waren, zijn do onder
handelingen daarop gestaakt, zonder dat iets
over de voortzetting ervan bepaald is. Men
heeft echter bij het uit elkaar gaan wederzijds
meegedeeld, dat men ten allen tijde bereid is
nadere mededeelmgen van dé tegenpartij in
ontvangst te nemen.
Van een breuk is g'een sprake, maar, evenmin
ziet het er naar uit, dat de onderhandelingen
spoedig zullen worden hervat.
WAPEN DER INFANTERIE.
Commondo 15c regt
Naar de M s b. verneemt, wordt de majoor
E. J. M. Ochsendorf uit Assen bevorderd tot
luit.-kolonel en belast met het commando over
het 13e regp inf. te Maastricht.
RIJKS- EN ÖEMEENTEFINANCIEN.
Een adres van de Vereen, van
Ned. Gemeenten.
Het 'bestuur van de Vereeniging van Ned.
Gemeenten heeft zich met een zeer uitvoerig
schrijven gewend tot den minister, van Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw, waarin hot
wijst op den samenhang tusschen Rijks- en
gemeentefinantiën, welke meer dan ooit in hot
oog moet worden gehouden, nu net steven
ernstig gericht is op een vermindering der
Rijksuitgaven. Waar het gewone middel om de
Staatsbegrooting sluitend te krijgen, n.L ver
hooging der belastingen, thans niet kan woeden
aangewend, daar reeds e>en te groot deel van
liet nationaal inkomen voor bestrijding dor pu
blieke lasten moet worden besteed, dient dit,
volgens het schrijven, niet minde.- f. a. v. de
gemeente-financiën in acht t© worden genomen.
In verbond met Rijks- en getneente-finon-
ciën vloeien daaruit verschillende consequen
ties voort.
In de eerste plaats is het duidelijk, dat het
bij de bezuiniging op de publieke uitgaven no
te streven doel allerminst wordt bevorderd,
wanneer men uitgaven, tot dusver*© ten laste
ven 's Rijks kas, ten laste der gemeente brengt.
In de tweede plaats wordt de noodzakelijk
heid gevoeld van vermindering der lasten,
welke op de burgerij als gemeentelijke belas
tingbetalers d.ukken. Waar tal van uilgaven
voortvloeien uit wettelijke voorschriften, vast
gesteld door het centaal gezag, zal beteekc-
nende beperking van gemeentelijke uitgaven
daarom voor een goed deel beheerscht worden
door de vraag, in hoever matiging bij het Rijk
en meer bewegings.irimte bij de gemeenten
mogelijk is met betrekking tot die uitgaven,
welke door het centraal gezag worden opge
legd, voor zoover doorvoor althans geen inte
grale vergoeding wordt gegeven.
In de derde ploats is het hoogst wensche-
1 ijk, dat, wanneer door de Rijksregeering re
organisaties worden voorbereid van aangele
genheden, die door Rijk en gemeenten gemeen
schappelijk worden verzorgd, over die reor
ganisatie in overleg wordt getreden.
Voorts lijkt het in. verband met de noodza
kelijke beperking van uitgaven ton laste der
gemeenten, meer don ooit gewenscht, dat aan
de gemeenten binnen de grenzen der haar door
de wet gelaten bevoegdheden, inderdaad ook
de mogelijkheid wordt gelaten om haar beheer
doeltreffend in te richten.
Eindelijk vloeit uit de erkenning van den
samenhong tusschen Rijks- en gemeentefinan-
ciën en van de beteekenis daarvan voor het
streven naar bezuiniging voort, dat herziening
der finoncieele verhouding tusschen Rijk en
gemeente wel zeer noodig moet worden geacht.
Na vorenstaande punten breedvoerig te heb
ben toegelicht, maakt adT. voorts o. m. nog
bedenkiog tegen de door den minister in de
Tweede Kamer in haar algemeenheid gedane
uitlating, dot tal van gemeenten in haar finan
cieel beheer het er niet nour maken, om een
ernstig beroep te doen op de autonomie, als
mede tegen de naar voren gebrachte gedachte
om dé gewone Rijksuitkeering gedeeltelijk in
te houden, wanneer dc gemeentebesturen niet
zouden willen overgaan tct verlaging von do
salarissen der gemeenteambtenaren.
OECONOMISCHO SAMENWERKING
TUSSCHEN NEDERLAND EN INDIE.
Een rede van prof. Treub.
Gisteravond heelt prof. Treub in het gebouw
van de Nederl. Handelshoogcschool te Rot
terdam de eerste van een serie van drie lezin
gen gehouden over oeconomische samenwer
king tusschen Nederland en Indië. Deze eerste
maal besprak hij het belang van Indië bij het
Wostersch grootbedrijf.
Spreker gaf allereerst eenige reeksen cijfers,
die het verschil in bevolkingsdichtheid en -toe
neming tusschen Nederland en Indic demon
streerden. Java is zeer dicht bevolkt, waar
tegenover de buitenbezittingen staan, die on-
derbevolkt zijn. Deze buitenbezittingen trekken
een groot deel van de Javanen, die anders arm
lastig -zouden zijn, tot zich. De Javaansche
bevolking, en dit geldt ook voor de andere ge
deelten von onzen archipel, is landbouwend.
Voornamelijk rijst De oppervlakte der Westen-
sche cultures beslaat slechts 5 pet van de op
pervlakte, waarop rijst wordt verbouwd, en is
dus de bewering, dat de rijstcultuur van de
Wcstersche cultuur ernstige schade zou heb
ben ondervonden, uit de lucht gegrepen. De
suiker is de belangrijkste cultuur Daarnaast
rubber De door onze regeering in Indië ge
volgde politiek, was die van de open deur.
Engelsch en Amerikaansch kapitaal is in do
buitenbezittingen reeds overheerschend.
Het kapitaal in de Westersche ondernemin
gen belegd, schat spreker op pl. m. 3 Vx mil
liard gulden, woarvon het meest belegd in sui
ker en rubber.
Van deze ondernemingen zijn de landbouw
ondernemingen weer du belangrijkste Ze wor
den met buitenlandsch kapitaal gefinancierd en
de producten gaan eveneens nnor het buiten
land.
Nu is het waar, dat aan goederen, dividenden
en tantièmes pl. m. 300 millioen naar het bui
tenland gaat. Maar een even groot bedrag blijft
in Indië en komt de bevolking hetzij direct, het
zij indirect ten goede. Allereerst in den vorm
van loon en grondhuur. Spreker is er van over
tuigd, dat dit bedrag ongevceT tweemaal zoo
groot is, als met rijstbouw zou kunnen worden
verdiend. Een groot deel der belasting wordt
door de ondernemingen opgebracht. De sociale
verzorging van de bevolking op het gebied van
huisvesting, ziekenverpleging en scholen is
enorm. De koeliesterfte verminderde van 8
tot 8 %o. Schitterende wegen zijn door de on
dernemingen aangelegd- De tram- en sjx>orwe-
gen, die het, evenals in elk land, van het groote
buik-vervoer" moeten hebben, bestaan voor
een groot gedeelte door de aanwezigheid van
do Westersche ondernemingen. Bovendien heb
ben de Westersche cultures geen handbreed
grond aan de inlanders onttrokken. Allemaal
zijn ze aan het oerwoud onttrokken.
De groote uitbreiding, die de ondernemingen
de laatste 25 jaar hebben ondergaan, heeft
gfrootendeels plants gehad door het productief
maken van de reserves.
Het gebrek aan „Ausdauer' en aan verant
woordelijkheidsgevoel zal den inlander verhin
deren, als leider van een onderneming op te
treden.
De onmetelijke rijkdommen, die in Indië in
allerlei vorm nog voorhanden zijn, wachten op
nieuw kapitaal De vestiging van buitenlandsch
knpitoal wordt van staatswege dan ook bevor
derd Het is te hopen, dat deze stroom van
kapitaal zo! aanhouden, want deze is een nood-
zakelijkè voorwaarde voor de ontwikkeling van
Indië en de zelfstandigheid van Indië za! daar
uit binnen afrienberen tijd ontstaan.
Bij het "vestigen, onderhouden en uitbreiden
van de Westersche ondernemingen hëeft de
bevolking evenveel belang als de ondernemin
gen zelf, aldus eindigjle spreker.
DE S. D. A P
Het jaarverslag over 1923.
Een gedeelte ^an het verslag over het jaar
1923 van de S. D A. P. is gepubliceerd. Uit
het verslag blijkt, óat het aantal ofdeelingen
der partij op 31 Dec. 19^5 591 bedroeg tegen"
583 op 31 December 1922.
Het ledental daalde von 42,047 tot 41,250.
Op 31 Maart 1921 bedroeg het ledental 30,580.
Gewezen wordt op het feit, dat ii> de drie
groote steden met een gezamenlijk inwonertal
van 1,600,000 zielen, slechts 10,000 sociaal
democraten georganiseerd zijn.
Op het congres werden alle aftredende par
tijbestuurders herkozen. Het aantal soc.-dem.
Statenleden liep van 117 tot 107 terug. Een ver
gelijking tusschcn het percentage stemmen döt
de S. D. A. P. kreeg bij de Tweede Kamerver
kiezing van 1922 en dc Statenverkiezing van
1923 toont aan, dat''geen belangrijke verande
ring in het stemmenaantal heeft plaats gehad.
Bij de Eerste Komerverkiezingen steeg het
aantal soc.-dem. mandaten van 3 tot II.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen verwierf de
S. D. -A. P. in 362 van de 1129 gemeenten 1069
zetels.
In 767 gemeenten werden geen soc.-dem. ge
kozen of candidaat gesteld. Het totaal aantal
zetels daalde van 1105 tot 1069 of ongeveer
met 3
Verschillende commissies werden ingesteld.*
TEGEN MOND- EN KLAUWZEER.
Een middel uit Belgic.
In de N. T. Ct, vestigt mr. A. G. A. ridder
van Roppard de aandacht op een door een land
bouwer in een der Belgische landbouwbladen
aanbevolen middel tegen mond- en klouwzecr.
Deze prijst het als geneesmiddel en als voor
behoedmiddel tegen de ziekte.
In een champogneflesch van een liter inhoud
doet men 100 gTom goed zuivere, droge gist.
Men voegt daaraan toe een kwart liter azijn en
vier klontjes witte suiker. Vervolgens vult men
de flesch met water, men kurkt deze en men
bindt er een flink touw om, opdat de kurk er
niet kan afvliegen. Ten slotte ploatst men de
flesch gedurende twee uren op een warme
plaats om den inhoud te laten gisten. Daarna
geeft men het zieke boeste of dat hetwelk men
voor besmetting wil vrijwaren het middel eens in
Het komt hoogst zelden voor, zegt de Bel
gische landbouwer, dut men meer dan eens het
middel moet toepassen. Doorgaans herkrijgt het
zieke dier na 4 of 5 uur zijn gewonen eetlust
POSTERIJEN EN TELEGRAFIE.
Een strijd over dc vrnog: Wie
moet afvloeien
In Januari van dit jaar verscheen oen bro
chure der Vereeniging van directeuren en com
miezen bij P. T, T„ we grin werd betoogd, dot
de schatkist het meest wordt geboot bij het in-
diensthouden der commiezen en het doen af
vloeien van het overige personeel.
Thans heeft de Centrale Bond van Ned. Post-,
IvlegTaaf en Telefoonpersoneel onder boven-
staanden titel een brochure in het licht gegeven
om die meening te weerleggen.
Daarin wordt er aandacht op gevestigd,
dat de administratie voortdurend heeft toege
geven aan den drong, die is uitgegaan van de
Vereeniging van Directeuren en Commiezen,
om de commiezen von kantoorwerkzaamheden
tc ontlasten. Met dit funeste gevolg, dot in te
genstelling met 1900, toen op iedere TOO amb
tenaren één leidend ambtenaar werd gevonden,
thans op iedere 20 ambtenoren één leidend
ambtenaar is aangewezen.
Hierin en hierin alleen is volgens deze bro
chure de oorzaak te zoeken en te vinden, wnor-
om het personeclsgebouw topzwaar is gewor
den
Wat op dit terrein door de „bedrijfsleiding"
is te zien gegeven en nog wordt gegeven, vloekt
met de a!lereenvoudigstc# begrippen van eco
nomisch beheer.
Betoogd wordt, dat op alle erooterc vereenig-
de kantoren, waar nevens den directeur is ge
plaatst een hoofdcommies en eenige commic-
zen-tituloir, den directeur de eisch moet g*este!d
kunnen worden dat hif het beheer weet te voe
ren zonder hulp en bijstand van dien hoofd-
commios; diens werk kan door de aanwezige
commiezen-titulair worden overgenomen zon
der bijplaatsing von ander personeel.
Dat geeft op ieder van die kantoren een be
zuiniging van 5400 «)<i (maximum-salaris
hoofdcommies).
In een groot aantal andere functies -.vaar wel
vervanging en don daar een commies-titulair
noodig is, wordt de bezuiniging 5400 gld.
3800 gld. 1600 gld.
Volgt men dezen weg, laat men hoofdcom
miezen afvloeien en vervangt men deze waar
noodig door commiezen-titulair, dan bezuinigt
men:
lc. 30 pCt. van 5400 gld.
2o. bij niet-vervanging in de naast toekomst
het volle bedrag van 5400 gld.
3e. bij vervanging door commiezen-titulair-»
1600 gld. per „hoofd-commics-limctie", omdat
men het werk, waarvoor tot nu toe 5400 gld
werd betaald, gedaan krijgt voor 5800 gld.
En dat kan, omdat de eisch en van schooi
en vokkennis, aan het middelbare personeel ge
steld. alle waarborgen geven, fint het clio tank
moet kunnen overnemen
WONINGBOUW TE ROTTERDAM.
Aanbesteding van 358 arbeiders
woningen.
Gistermorgen werd door B. on W. van Rot
terdam aanbesteed het bouwen van 358 arbei
derswoningen in drie perceelcn. Hoogste in
schrijver was de firma Van Amstei en Jansen,
te Rotterdam, voor 1.040,000, terwijl de
laagste Wos H. van Velsen, te Rotterdam, voor
695,000.
DE HAVENSTAKING TL ROTTERDAM.
Tot opheffing besloten.
Gistermiddag vet gaderde de R.K. Transport
arbeiders Organisatie met hoor leden ter be
spreking van de vroeg om te komen tot al of
niet opheffing der staking in de Rotterdnrnschc
haven. Met groote meerderheid werd totop
heffing besloten.
Tegelijkertijd vergaderde de Chr. Transport
arbeiders Vereeniging, Waar eveneens, zij het
dan met niet zoo groot meerderheid, werd be
sloten tot opheffing der staking.
De voornaamste vergaderingen werden echter
gisteravond gehouden. In het Verkooplokanl
vergaderde het „Comité van Tien" waai de
zelfde vraag werd behandeld. Het Comité ad
viseerde, aangezien de macht ontbrak om iets
te bereiken bij de Scheepvaartvereeniging
Zuid, de staking te beëindigen.
Na zeer uitvoerige discussies werd met over
weldigende meerderheid er waTen ongeveer
2600 stokers in de zaal het voorstel van het
Comité aangenomen.
Tegelijkertijd vergaderde in de „Doelen" de
afdee'ing Rotterdam van den Centralen Bond
van Transportarbeiders waor de hoofdbestuur-
dier Kievit den stand van zaken uiteenzette.
Daarna werd met algemeene stemmen de vol
gende motie aangenomen
De vergadering vqn dén Contreien Bond van
Transportarbeiders, van oordeel dot de hui
dige stoking in het havenbedrijf moet worden
beschouwd als uiting van protest tegen de op
gelegde verslechteringen en als waarschuwing
voor de werkgevers, van oordeel dat doorsta
ken totdat bevrediging is verkregen ten op
zichte der grieven die aanleiding waren tot het
conflict, niet mogelijk is door het groot aantal
ongeorganiseerden, besluit de staking te be
ëindigen met de ernstige bedoeling niet te be
rusten in de op 5 Maart opgelegde voorwaarden
doch een bevredigende oplossing von de grie
ven te verlangendraagt het bestuur op to:
bereiking daarvan zich in verbinding te stellen
met de werkgevers en daarna de leden opnieuw
bijeen te roepen, ter besp.eking van verder te
nemen maatregelen indien geen voldoende be
vrediging zou worden verkregen.
Op alle vergaderingen werd besloten niet
Maandag maar eerst Zaterdagmorgen het werk
te hervatten.
Hedenochtend zouden de ploegen zich we
derom op den vastgestelden tijd bij de ver
schillende maatschappijen melden.
UIT DE METAALBEDRIJVEN.
Actie tegen werktijdverlenging.
Naar wij vernemen is gisteren te Amsterdam
eene conferentie gehouden van de hoofdbestu
ren der moderne, Katholieke, Christelijke, Neu
trale en federalistische Metaalbewerkersbonden
ter bespreking van de situatiep welke door de
invoering van een langoren werktijd, in dr me
taalbedrijven, zal ontstaan.
Een onderwerp van bespreking hebben uitge
maakt do te nemen maatregelen, om tegen te
gaon, dat langer dan 48 uur per week wordt
geworkt.
HET OMSLAG BIJ DE ROTTLRDAMSCHE
TRAMWEG-MIJ.
De actie der Ned. Vereen.
In een gecombineerde hoofd- on afdeelings-
bestuurdcrsvergadcring van do Ned. Vereeniging
vnn Spoor- cn Tramwegpersoneel zijn bespre
kingen gevoerd over het ontslag der 108 be-
ombtcn der tram cn dc verdere door dc R. E.
T M. beroomde maatregelen, die hoewel nog
niet definitief bekend, opnieuw het ontslag van
een nantol personeelsleden doen vrcczcn cn ook
een loonsverlaging niet uitsluiten.
Eenstemmig werd het besluit genomen, zich
ton krachtigste tegen deze maatregelen te ver
zetten en daarbij intrekking van het ontslag vnn
alle 108 beambten te vragen. Hot hoofdbestuur
zal zich tot het college van B. en W. wenden
cn opnieuw een onderhoud met de tramdirectie
verzoeken. In den loop van dc volgende week
zal een vergadering mot het personeel worden
gehouden, waarin nadere stappen zullen worden
vastgesteld
UIT DE BOUWVAKKEN.
De toestand in verschillende
plaatsen.
Dc besturen van de ofdeelingen Amsterdam
van den Ned. R. K. Bouwvaknrbeidersbond en
den Ned. Chr. Bouwvakarbeidersbond hebben
een manifest verspreid, dat gericht is aan alle
Amstcrdamsche Bonwvnknrbeiders en wonrin ge
adviseerd wordt de nieuwe collectieve arbeids
overeenkomst te aanvaarden.
Het nieuwe contract is Maandag j.l. ingevoerd
in het gchccle land, behalve in Amsterdam,
Zaandam, Den Haag en Deventer, waar om
zeer bijzondere redenen door de potroons uitstel
is verleend tot Maandag 24 Maart.
Wat Deventer betreft, hier kon het nieuwe
contract nog niet ingevoerd worden, omdat het
oude te Jaat opgezegd werd en zal duardoor
ook Maandag a.s. nog niet volgons het nieuwe
contract geworkt worden.
Zoonis bekend is, hebben de leden van den
lg Ned. Bouwvakarbeidersbond cn die van dc
Landelijke Federatie van Bouwvakarbeiders het
collectieve contract afgewezen.
Het bestuur van den Bouwvnkarbeidetsbond
heeft tegen Zaterdag 29 Maart a.s. een buiten
gewoon congres te Utrecht uitgeschreven cn
heeft aan haor leden in dc plaatsen, waar het
contract Maandag a.s ingevoerd wordt, het
consigne gegeven, om voorloopig oan het werk
te blijven op de nieuwe voorwaarden in afwach
ting van de besluiten von het congres.
De leden vnn de Federatie hebben een i ©so
lutie aangenomen, waarbij besloten werd stel
ling te nemen, indien de patroons het nieuwe
contract tegen den wil van de arheiders zullen
invoeren.
Het bestuur van de Federatie heeft den Alg.
Ned. Bouwvnkarbeidersbond samenwerking oan-
geboden, moor hierop werd nog geen antwoord
ontvongen.
Naar ons van werknemerszijde werd medege
deeld. is gisterenmorgen op een werk in Den
Haag staking uitgebroken De stnkcnden, een
zestigtal arbeiders, zijn leden van alle organi
saties. De staking is uitgebroken, omdat de po-
troon aanplakte, dot Maandag as. het nieuwe
contract in werking zal treden en daarbij bij
vergissing lagere loonen vermeldde, dan voor
den Haag vastgesteld waren.
ROOFMOORD TE HATTINGEN
Een Nederlander gearresteerd.
In verband met een roofdrnoord, welke op een
winkelierster tc Hottingen is gepleegd, zijn, naar
uit Bochum aan de Tel. wordt gemeld, te Dort
mund gearresteerd de Nederlander Brümscl en
de beruchte Duitsche inisdudiger Brcchner.
Beiden hebben bekend de misdaad te hebben
gepleegd.
EEN NIEUWE ROOFMOORD.
Een 82-jarige landbouwer ver
moord.
Men sent ons uit Grachten
In den nacht van Donderdag op Vrijdog
heeft onder Drochtstercompagnle een roo"moord
plaats gehad op den 82-jorien landbou
wer J. Modde/mon. De olleen wonende bejaarde
man werd Vrijdog door de buren gemist
en toen zij bij zijn woning kwomen om ens te
kijken, ontdekten zij dat er was ingebroken. In
de woning vonden zij den ouden man op zijn
bed met ingeslagen schedel. De misdadiger(s)
had(den) zich toegang verschaft door het hak
ken van een gat in den muur naast de kelder
deur. Door de hond door het gat tc steken,
konden zij van "binnCnof de deur openen en de
woning binnen gaan. De politie Werd omiddel-
lijk gewaarschuwd en heden wordt alhier de
deskundige Van Ledden Hulsebosch uit Am
sterdam verwacht tot het verrichten van waar
nemingen.
De bejaarde Modderman was niet onbemid
deld en roof is de aanleiding tot den moord
geweest.
ZWARE MISHANDELING.
Huizer manieren.
De Zesde Kamer der rechtbank te Amsterdam
heeft den 18-jorigen jongen uit Huizen, die een
jeugdig dorpsgenoot met een klomp zulk een
slag op het hoofd toebracht, dat een bloeduit
storting in de hersens ontstond, wegens zware
mishandeling veroordeeld tot vier maanden ge
vangenisstraf met aftrek der geheclc preventieve
hechtenis. Het O. M. had zes maanden voor
waardelijke gevangenisstraf gecischt.
ZEDENMISDRIJF TE ROTTERDAM.
Een gevaarlijke filmschool.
Voor de rechtbank te Rotterdam heeft te
rechtgestaan de theateragent W. K., directeur
van een z.g. filmschool.
Deze was eenigen tijd geleden gearresteerd,
verdacht ontuchtige handelingen te hebben ge
pleegd met minderjarige meisjes, die bij* hem
les in filmspel namen. De zaak werd met geslo
ten deuren behandeld.
Bekl. legde een volledige bekentenis af. Na
dat een drietal meisjes, twee van 16 en een
van 17 jaar als getuigen waren gehoord, eisch-
te het O. M. één jaar gevangenisstraf.
Mr. J. W. Huyser pleitte clementie.
Tegen A. W. K., die ter zake van een soort
gelijk misdrijf terecht stond, werd twee jaar ge
vangenisstraf geëischt.
BEDRIEGELIJKE BANKBREUK FN VALSCH-
HEID IN GESCHRIFTE.
Door don directeur eencr land-
bouwmontschnppij.
Voor de rechtbank tc den Hang heeft terecht
gestaan J. v. d. M., 41 jaar, directeur van een
coöpctnticvc vereeniging, te Den Haag, thans
gedetineerd ter zake vnn bedriegclijke bank
breuk cn Valschhcid in geschrifte.
Hij zou in hot tijdsverloop vnn 20 Febr. tol
16 ApriJ 1923 als bestuurder van de Coöporo-
tieve Vereeniging Londbouw-Maatschappij,
Groot-Nederland, gevestigd te VGrévenhogc,
welke maatschappij op 5 April 1923 failliet is
verklaard, ter verkorting van de rechten der
schuldei sdxersle diverse baten, in totaal pl.m.
3000, niet verantwoord hebben ann dc cu-
rotor in het faillissement2e, uon den boedel
ontrokken hebben verschillende meubelen,
cenigo schrijfmachines en nog andere goede
ren en voorts twee perceelcn heidegrond, lig
gende onder do gemeente BciJcn (Dr.).
Wat de valschhcid in geschrifte betreft, zou
bekl. op 24 Fobr. 1923 vtdsdhelifk opgemyoki
hebben een schuldbekentenis von 18.000, welk
geld door hom ols voorschot aan do maat
schappij verstrekt zou zijn, onder voorwaarde,
dat de bekl. de meubelen e.d. benevens de
gronden te Beilen in eigendom zou krijgen.
In de tweede plaats zou hij op 25 Febr. val-
schelijk hebben opgemaakt een geschrift, waar
bij mevr. Smit ©n dc heer Smit te Schevenin-
gert verklaren vnn de maatschappij te hebben
ontvangen 20.000 ter voldoening vort den op
de obligatie rto. 82 serie 193 gevallen hoofd
prijs. Ten soltte zou hij nog een vcrvalscht stuk
hebben opgemaakt, waarbij zekere Bokkelkamp
verklaart, van de maatschappij te hebben ont
vangen 475.70 voor geleverde goederen. Bekl.
zou deze feiten gepleegd hebben n\et hAt oog
merk du verschillende geschriften ols echt cn
onvervnlscht te gebruiken, terwijl uit dat ge
bruik nadeel kon ontstaan.
De President vroeg den bokl. allereerst al
hij zich ook wel Jon Ruitjes van der M.
noemde.
Bekl. gaf toe, dat hij dion naam vroeger wel
eens gebruikt had.
Vervolgens ging de president met den bekl
de oprichting van du Landbouw Maatschappij
Groot-Nederland na. Hiervoor was bekl. met
een derden persoon naar een notaris te Voor
schoten gegaan. Bekl. zeide, dat hij de Maat
schappij oprichtte «ris gemachtigde van ©en
ander cn erkende daarna desgevraagd, dat hij
dit voor den notaris vcTXwegen had.
Hol O. M., vroeg hierno octe, dat do bekl
erkende, zich schuldig gemaakt te hebben oan
valschhcid in een authentieke acte.
Op een vraag aan den bekl. of hij zelf bui
tendien ook nog van het gold moest leven,
deelde hij mede, dot hij zelf wel gold had. Dit
hud hij verdiend met handel, dien hij dreef,
in de jaren 1918 en 1919.
Bekl. deelde vervolgens mede, dat hij fn Jan.
1923, toen de eerst© trekking voor de premie-
loening zou plaots hebben, 18.000 in de kas
heeft gestort.
PresidentHoe kwam U aan dot geld
Bekl.Ik had cerrige jaren geleden f 19.500
geleend aan een zekeren Brandts, een Duit
schor. Dezo was overleden en twoe dames had
den bcki. persoonlijk het geld teruggebracht.
PresidentKreeg u cr dan geen rente bij
over die jaren Of hebt u door niet om ge
vraagd
Bekl.Neen, ik was veel te blij, dat ik mijn
geld terug had. Een uete u-erd opgemaakt,
waarbij bekl. voor de 18.000 in eigendom^
kreeg de roerende cn onroerend© goederen dei
maatschappij.
Bij de trekking, die plaats gehad heeft ©n
die door den bekl. zelf werd vorricht, kwam
een prijs van 20.000 uit de bus.
Eenige dagen later, op een Zondag, was
een dame bij bekj op kantoor gekomen, op
wier obligatie de prijs was gevallen. Bekl. heeft
toen getracht de dame te bewegen om genoe
gen te nemen mt een geleidelijke betaling van
het geld. Dit lukte echter niet. Bekl. heeft toen
de heele som uitbetaald, Waarna de dame een
kwitantie heeft onderteekend.
Desgevraagd, zeidc bokl. nog, dat bij de trek
king geen notaris aanw^dg was. Er waren echter
drie getuigen bij geweest.
PresidentDat waren stroomenschen, die pre
cies deden wat u wilde
Bekl.Daar was absoluut geen reden vooi
Voorgelezen werd een verklaring von den
bekl. voor den Rcchter-Coramissaris, waarbij
hij een volledige bekentenis omtrent do ver
schillend© feiten van valschheid in geschrifte
had afgelegd.
Bekl. bestreed, dat hij die verklaring zoo zou
hebben afgelegd.
De curator in het faillissement 7an „Groot-
Nederland", mr. Raaymakers, deelde mede, dat
het actief der Maatschappij, wat betreft de con
tanten, 77 bedroeg. Het passief daarentegen
beliep 35.000. De Maatschaopij, die heette
tc werken ten bate der bestrijding van werk
loosheid en ter bevordering van ontginning der
gronden, bezat een stukje heidegrond onder
Beilen, dat bij verkoop275 opbracht.
Nri afloop van het getuigenverhoor nam mr.
Enger requisitoir, waarin hij dc bedricgelijkf»
bankbreuk bewezen achtte.
Het O. M. wijst op de doortropte misdadigheid
van dezen bekl. Ten koste van het publiek heeft
hij mooi weer gespeeld. Spr. gewaagd© nog van
bekl.'s brutaliteit om met den derden persoon,
genaomd J. Rinties v. d. M., voor den dag te
durven komen. Hij heeft zelfs gevraagd in vrij
heid gesteld te mogen worden, om dezen per
soon te zoeken.
Bij dc strafmaat, zeide spr., rekening te wil
len houden met de omstandigheid, dat bekl.
reeds meer veroordeeld is, voorts met de ernst
der feiten en ten slotte met dc brutaliteit van
bekl. Het zal noódig zijn de maatschappij voor
geruimen tijd van hem te bevrijden. Eisch5
jaar gevangenisstraf, met aftrek vnn de voorloo»
pfge hechtenis.
De verdediger, mr. Pakker, ple:tte dementie.
Bekl. voegde hier zelf nog een en onder aan
tc*?.
Uitspraak 3 April,
